LEGIO BOTSINGEN -
SPEKGLADDE WEGEN
VS sturen binnen week
chimpansee de lncht in
„SANTA MARIA" DEFINITIEF
NAAR BRAZILIAANSE HAVEN?
WEERBERICHT
Powers weldra
naar liuis?
Fa. D. KRET Zn.
REGEN NA VORST
Vele busdiensten
werden gestaakt
Over hoogstens een jaar een
mens in baan om de aarde
©ud §fö{
leuws
Geen Amerikaanse actie indien
kapitein Galvao de passagiers
van boord zou laten gaan
Opgericht 1 maart 1860
ZATERDAG 28 JANUARI 1961
No. 30266
LEIDSCH m DAGBLAD
Directeur: B. a. B. van Dlsnoedt DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Witte Sto«el Lelden - Glr° 110 67055
Hoofdredacteur: J. Brouwer f7.50 per kwartaal; f255 per maand; f 0.59 per week Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
De „Santa Maria" schijnt de koers ingrijpend te hebben veranderd
en in de richting van Belem in Brazilië, aan de mond van de Amazone,
te varen. De Amerikaanse Marine deelde vannacht om één uur Ned.
tijd mede, dat het schip zich op ongeveer 400 mijl van het dichtsbijzijn-
de punt van de Braziliaanse kust bevond en op ongeveer 800 mijl van
Belem.
Het Amerikaanse ministerie van Defensie heeft de opstandelingen
aan boord van de „Santa Maria" gisteren de verzekering gegeven, dat
er van de zijde der Ver. Staten geen actie tegen het schip zal worden
ondernomen indien het een haven binnenloopt om de passagiers van
boord te laten gaan. Dit is kennelijk het Amerikaanse antwoord op de
eis van kapitein Galvao, dat hij het schip mag behouden en dat er niets
tegen de bemanning mag worden ondernomen. Galvao heeft op ge
noemde voorwaarde met een Amerikaans marine-escorte ingestemd,
maar bleek de voorkeur te qeven aan een Westafrikaanse haven
boven een Zuidamerikaanse. Aan Amerikaanse zijde schijnt men het
echter waarschijnlijker te achten, dat de Santa Maria naar Belem zal
koersen: admiraal Dennison heeft schout-bij-nacht Smith bevel gegeven
per vliegtuig naar deze haven aan de Amazone te reizen endaar aan
boord van de torpedoboot jager „Wilson" te gaan voor overleg met de
„Santa Maria", indien de machthebber op het schip zulks wenst.
Feitelijke macht in
handen van de
Spanjaard Bello
De administrateur Dos Reis van de
„Santa Maria", die als gewonde op het
eiland St.-Lucia is afgezet, heeft te New
York meegedeeld, dat de feitelijke
macht in handen is van de Spanjaard
Bello, die hij professor noemde. Deze
had orders gegeven aan Galvao. De
meeste opstandelingen spreken beter
Spaans dan Portugees, aldus Dos Reis.
Een soortgelijke mededeling is verstrekt
door de Portugese ambassade te Londen.
Voorts heeft deze ambassade medege
deeld, dat de meeste van de opstande
lingen aan boord van de „Santa Maria"
jongens zijn van zeventien of achttien
jaar, die zijn geronseld en worden be
taald. Van de zeventig opstandelingen
hebben er slechts vier de Portugese
nationaliteit.
De rederij van de „Santa Maria" heeft
gisteren een lijst gepubliceerd van de
passagiers die op Curacao en te La
Guaria aan boord van de „Santa Maria"
zijn gegaan. Het aantal passagiers blijkt
tenminste 586 te bedragen onder wie,
zoals bekend, 44 Nederlanders, 35
Amerikanen, vier Cubanen, twee Brazi-
De Amerikaanse vlieger Gary Powers
heeft in een Russische gevangenis ver
nomen dat hij over niet al te lange tijd
misschien thuis zal zijn, aldus heeft zijn
vader, Oliver Powers, gisteren meege
deeld. Gary Powers werd op 1 mei van
het vorig jaar met zijn U-2 boven de
Sovjet-Unie neergeschoten en op 19
augustus veroordeeld tot tien jaar vrij
heidsstraf wegens spionage.
Vader Powers zei in een vraaggesprek
voor de radio donderdag een brief van
zijn zoon te hebben ontvangen waarin
werd gesproken over een mogelijke spoe
dige terugkeer van zijn zoon naar de
Verenigde Staten. Hij zei dat zijn zoon
om redenen die hij, vader Powers, niet
zal zeggen, optimistisch is.
LOODGIETERSBEDRIJF EN
SANITAIRE INSTALLATIES
Hoge Rijndijk 71 - Leiden
Telefoon 20023—24350
lianen, één Italiaan en één Panamees
onder de passagiers.
De Spaanse kruiser „Canarias" heeft
opdracht gekregen zich te voegen bij de
schepen die de „Santa Maria" volgen,
aldus is in de nacht van gisteren op
vandaag na een bijeenkomst van het
Spaanse kabinet vernomen. In politieke
kringen in de Spaanse hoofdstad werd
gezegd, dat de Spaanse regering zich in
deze zaak aan de zijde van de Portugese
regering schaart.
Kapitein Galvao heeft, toen hij nog in
Venezuela was, veel moeite gehad om de
In verscheidene staten van Brazilië,
vooral in Sao Paulo, is het enthousiasme
voor kapitein Galvao toegenomen. De
Nationale Bond van Studenten heeft
verklaard hem te steunen. Parlements
leden hebben zijn actie toegejuicht. Een
aantal jonge Portugezen vertrekt uit
Brazilië naar Dakar om zich bij een
„Portugees bevrijdingsleger" aan te slui
ten, dat ergens in Afrika zijn hoofd
kwartier zou hebben.
Rust in Portugal
Gisteravond werd in Lissabon van ge
woonlijk welingelichte zijde vernomen,
dat de Portugese troepen en de leden
van de republikeinse nationale garde op
dracht hebben gekregen in de kazernes
te blijven. Het betreft hier een voor
zorgsmaatregel in verband met de „San
ta Maria". Voor sommige openbare ge
bouwen, waar normaal slechts één
schildwacht staat opgesteld, bevinden
zich thans dubbele wachtposten. Van
dezelfde goed ingelichte zijde wordt nog
vernomen, dat in Lissabon alles rustig
is en dat het normaal is dat dergelijke
voorzorgsmaatregelen onder bepaalde
omstandigheden worden genomen.
Een woordvoerder van het Portugese
nationale voorlichtingsinstituut heeft
gisteren meegedeeld, dat uit alle delen
van Portugal en zijn overzeese gebieds
delen duizenden boodschappen naar de
president van de republiek, het kantoor
van de premier en de verschillende
ministeries zijn gezonden, waarin uiting
wordt gegeven aan verontwaardiging
over de overmeestering van de „Santa
Maria". De afzenders verklaren achter
de regering-Salazar te staan en zij ver
zoeken de „zeerovers" op de strengst
mogelijke wijze te straffen.
Het front van een depressie, dat gis
teravond tamelijk snel over ons land
trok, bracht enige regenbuien mee. Hoe
wel deze buien slechts licht tot matig
waren, was de neerslag voldoende om de
wegen, die de afgelopen dagen tot twaalf
graden vorst hadden ondergaan, onbe
gaanbaar glad te maken. Voor zover
bekend heeft dit een mensenleven geëist.
In Sittard slipte de auto van de heer
W. uit Susteren en botste tegen een
boom. De heer W. overleed aan de ge
volgen hiervan.
Het bus verkeer ondervond in bijna het
hele land vertraging. Sommige diensten
ook in Leiden en omgeving moes
ten geheel worden stopgezet, waardoor
tientallen reizigers langdurig moesten
wachten De Citosa b.v. achtte het on
verantwoord de zware bussen over de
spekgladde smalle dijkjes te laten rijden.
Bij Maarse en Kroon dacht men er net
zo over. Ook vele automobilisten vonden
het raadzaam hun auto's aan de kant
te zetten en zich verder te voet op weg
te begeven.
De vliegvelden ondervonden eveneens
moeilijkheden door ijzelvorming op de
startbanen. Op Schiphol vertrok tot half
elf geen enkel toestel. Na elf uur kwa
men weer enkele toestellen aan en ver
trokken er vier. Op Zestienhoven was
het verkeer aanvankelijk normaal. Een
KLM-vlucht van Londen naar Rotter
dam werd echter afgelast.
In de grote steden viel het wel mee.
Op sommige plaatsen, waar de wind op
stond, was het verraderlijk glad, waar
door botsingen en slippartijen zonder
ernstige gevolgen of ernstig persoonlijk
letsel ontstonden. In de hoofdstad 60
aanrijdingen tussen 6 en 10 uur slipte
een auto en kwam in het water van de
Prins Hendrikkade terecht. De bestuur
der kwam er bijtijds uit. In Rotterdam
kreeg de politie tussen zeven uur en half
negen twintig meldingen van botsingen.
Dit is ver boven het gemiddelde. Het
verkeer, ook van de PTT, naar de kleine
dorpen via de dijken bleef vannacht nog
moeilijk. Ook in Den Haag raakte een
auto te water. Waar het openbaar ver
voer stagneerde .ontstond een „run" op
de taxi's. Deze konden echter veelal al
leen hun vaste klanten helpen, zodat op
vele plaatsen uitvoeringen, concerten en
vergaderingen het met belangrijk min
der mensen moesten doen. En kijkend
Nederland kon constateren, dat de
„weerman" door de gladheid zelf niet
naar de televisiestudio in Bussum kon
komen om het doorzetten van de dooi
aan te kondigen.
Het spoorwegverkeer ondervond ner
gens vertraging in tegenstelling met het
verkeer op de weg, waar botsingen aan
de lopende band voorkwamen. Op de
rijksweg Amsterdam-Utrecht waren over
en afstand van enkele kilometers niet
De Amerikaanse Organisatie voor Lucht -en Ruimtevaart is van plan
een vierjarige chimpansee binnen een week op ongeveer 185 kilometer
hoogte een luchtreis van circa 460 kilometer over de Atlantische
Oceaan te laten maken. Dit zal geschieden in het kader van het
„Mercury"-ontwerp, dat beoogt over hoogstens een jaar een mens in
een aardsatelliet een baan om de aarde te laten beschrijven.
De ongeveer achttien kilogram wegende chimpansee zal worden
gekozen uit zes van deze dieren, die verscheidene maanden lang voor
een ruimtevlucht zijn opgeleid.
De chimpansees zijn als proefdieren uitgekozen wegens hun grote
bevattingsvermogen en volgzaamheid,
In een ruimtebed
De chimpansee zal reizen in een spe
ciaal ontworpen ruimtebed, dat zal wor
den geplaatst in de kegelvormige „Mer-
cury"-ruimtecabine. waarmee reeds een
geslaagde proef over het proeftraject in,
gemaakt. Ruimtebed en- cabine komen
minder dan 35 auto's bij botsingen Pe
trokken. Daarby waren enkele licht ge
wonden te betreuren. En zo was het
overal elders op de spekgladde wegen,
die in korte tijd in een ware ijsbaan wa
ren veranderd. De automobilisten had
den in vele gevallen de macht over hun
wagen verloren.
De vierjarige Joke Kooistra uit Rij-
perkerk (gem. Tietjkerksteradeel) is gis
termiddag in de Rijperkerkervaart in
een wak geraakt en verdronken. Het
kind schoof zich voort achter een
stoel en verdween in het niet af
gezette wak zonder dat iemand het
zag. Het kind overleed nadat kunst
matige ademhaling was toegepast
korte tijd later in het ziekenhuis.
De Koninklijke Luchtmacht heeft gis
teren een luchtbrug ingesteld van de
vliegbasis Leeuwarden naar de Wadden
eilanden, die door het ijs zijn geisoleerd.
De verbinding wordt voorlopig tweemaal
per dag onderhouden door een eenmoto-
rig transporttoestel van het 334 squa
dron. De vluchten worden vooralsnog
alleen naar Ameland uitgevoerd. Er werd
gisteren van Ypenburg ook een vlucht
gemaakt naar Vlieland, waar artiesten
werden opgehaald, die voor militairen
waren opgetreden.
TOENEMENDE DOOI
De Bilt verwacht van heden- tot mor.
genavond:
Een storing nam vanmorgen bij zuid
west Engeland snel in diepte toe en
deze zal vergezeld van stormachtige
zuidwestelijke winden over de Noordzee
naar het noordoosten trekken en in ons
land de dooi snel verder doen toenemen.
Dp algemene luchtdrukverdeling duidt
op een aanhouden van de depressieacti.
vit it en een verder naar het oosten
terugfcnngen van het vorstgebied. dat
zich vanmorgen nog tot vlak bij onze
oostgrens uitstrekte.
(Opgemaakt te 10 uur.)
29 JANUARI
Zon op: 8.26 uur; onder: 17.22 uur.
Maan op: 15.33 uur; onder: 6.38 uur.
Hoogwater te Katwijk te 2.06 uur en
14.19 uur.
Laagwater te 10.06 uur en 22.26 uur.
30/1 hoogwater te 2.48 en 14.59 uur,
laagwater te 10.49 uur en 23.05 uur)
Dit blad bestaat uit 16 pagina's
en een bijvoegseL
in vele opzichten overeen met de uit
rusting, die naar verwachting door de
eerste menselijke ruimtevaarder zal wor
den gebruikt.
Aan de chimpansees is geleerd op
vastgestelde tijdstippen bepaalde han
dels over te halen. Het dier, dat wordt
uitgekozen, zal dat gedurende de vlucht
doen, om de geleerden in staat te stel
len een indruk te krijgen van zijn re
acties op b.v. de staat van gewichtloos
heid, die het gedurende vier en een
halve minuut zal ondervinden. De chim
pansee zal. om dezelfde reden, geduren
de de vlucht worden gefotografeerd.
Tienduizend onderdelen
In de ruimtecabine bevinden zich vele
instrumenten en ongeveer twaalf kilo
meter draad. Er zijn ongeveer tiendui
zend onderdelen gebruikt. De cabine zal
worden gelanceerd door de reusachtige
„Mercury-Redstone"-raket. Aan het ein
de van de vlucht zullen raketten wor
den afgevuurd, om de snelheid van de
ruimtecabine te verminderen. Er zullen
valschermen worden uitgeworpen, waar
mee de cabine haar terugkeer naar de
aarde, in dit geval de Atlantische Oce
aan, zal aanvangen.
Aan de cabine zijn speciale radio- en
radarinstallaties bevestigd, om het op
pikken ervan door de wachtende torpe-
dobootjagers te vergemakkelijken. Om
dezelfde reden zal de cabine ook licht
seinen geven
Wanneer de cabine met de chimpan
see is opgepikt, zal het dier in de zie
kenboeg van de onderzeeboot jager met
een medisch worden onderzocht. Na dit
korte onderzoek volgt een uitgebreider
op het grote Bahama-eiland, waarna de
chimpansee weer naar Cape Canave
ral zal worden teruggebracht.
Niet alleen hun vrouwen, maar
ook president Kennedy was giste
ren naar het vliegveld gekomen om
de Amerikaanse vliegers, McKone
en Olmstead te begroeten, die door
de Russen zijn vrijgelaten. Presi
dent Kennedy (links) keek beschei
den lachend toe, terwijl Olmstead
op zijn vrouw toesnelde en McKone
(rechts) zijn vrouw omhelsde.
(Telefoto)
Z0011 van Iwinskaja
eveneens beschuldigd
van deviezensinokkel
Volgens Radio-Moskou zou ook een
zoon van Olga Iwinskaja, Mitja, zich
schuldig hebben gemaakt aan deviezen-
smokkel. Zoals bekend is Olga Iwinskaja,
I een medewerkster van wylen de auteur
Pasternak, evenals haar dochter Irina
j gestraft omdat zü een deel van de op-
1 brengst van Pasternaks boek „Dokter
Zjiwago" hebben geïnd in gesmokkelde
roebels. Olga is tot acht jaar veroordeeld
en haar dochter tot drie. Hun beroep
tegen deze vonnissen is inmiddels ver
worpen.
De Italiaan Feltrinelli die „Dokter Zji
wago' heeft uitgegeven, heeft nadat Ra
dio-Moskou de verwerping van de von-
nissen had bekendgemaakt, meegedeeld
dat Pasternak persoonlijk opdracht had
gegeven honderdduizend dollar in roe
bels naar Rusland te zenden. Dit bedrag
moest worden overhandigd aan hem ot
aan mevrouw Iwinskaja
Deze opdracht, die schriftelijk van
Pasternak werd ontvangen, was de re
den dat het geld overgemaakt werd De
opdracht was op 6 december 1959 ge
dateerd en werd in maart 1960 in her
Westen ontvangen.
Feltrinelli zei van mening te zijn dat
mevr. Iwinskaja niet verantwoordelijk is
voor de overdracht van het geld. Zij
heeft zich bovendien niet op ongeoor
loofde wijze royalties toegeëigend.
Deze familie in Naaldwijk had
geen last van de bijtende koude,
die H.M. de Koningin gisteren ver
gezelde op haar tocht door het
Westland. In de koesterende warm
te van de kachel zagen zij de lands
vrouwe door hun raam langs komen
in gezelschap van burgemeester
D. van Heijst.
1 BREESTRAAT 173
Het geheim van „Milord"
heet Edith Piaf
Driemaal ging het bericht dat ze
stervende was, anderhalf jaar zweef
de ze tussen leven en dood terwijl
de wereld geboeid luisterde naar
haar „Milord". Vlak voor kerstmis
1960, stond ze weer op het toneel,
de kleine, uitgeteerde vrouw in een
zwarte jurk: Edith Piaf, Frankrijks
beroemdste zangeres, die zingen
moet omdat ze zoveel moet ver
geten. Wat is het geheim van
„Milord"? Waarom klonk het zo
aangrijpend en fel? Het antwoord
leest u in Libelle, waarin het dra
matische en ontroerende levensver
haal van Edith Piaf wordt gepu
bliceerd. Dit vervolgverhaal begint
volgende week en... natuurlijk in
Libelle, want
is nu eenmaal beterI
f Uit Het Leidsch Dagblad van
4 30 Januari 1861: j
De Pruisische generaal von i
J Brauchitsch heeft Maandag een 4
bezoek bij Z.K.H. Prins Frederik 4
gebragt, nn is vervolgens naar 4
Leiden vertrokken om het merk-
waardige in die stad te bezigti- 4
gen. H\j heeft tevens H.D.H. de 4
Hertogin van Mecklenburg- 4
Schwerin aan het station te 4
's Hage bij H.D. doorreis gecom- 4
plimenteerd. 4
Men verhaalt, dat in Lom-
bardije duizenden afdrukken
eener proclamatie verspreid zijn.
waarin de organisatie van een
sterk vrouwelijk vrijcorps wordt
aangekondigd, dat bestemd is.
om aan een aanval op Rome.
Venetië en Hongarije deel te ne
men. Het bevel zou gevoerd wor
den door de Gravin Mathilde
Andrestti uit Turin, die eenigc
jaren geleden haar echtgenoot
naar de Krim volgde en daar
wegens haren moed bekend was.
agenten van de Portugese geheime
dienst, die hem geen moment uit het oog
verloren, te ontlopen. Iemand van de
„bevrijdingsbeweging" heeft in Caracas
verteld, dat Galvao zich daar in een
kliniek had laten opnemen, een ernstige
ziekte simulerend. Hij deed dit zo goed,
dat zelfs vele vrienden dachten dat hy
zou sterven. De agenten van dr. Salazar
seinden dan ook naar Lissabon, dat het
met Galvao „bijna gebeurd was".
