Waar schuilt de fout?
In het systeem zelf!
Er gaat in Washington
een andere wind waaien
Achter ijzeren gordijn worden
de verlanglijstjes verfijnder
Entente-landen willen geen lid
blijven van Franse Gemeenschap
Roeanda-Ooeroendi na vertrek van
Belgen: toneel van tweedracht
Kennedy zal van morgen af een
minder optimistische toon doen
horen dan Eisenhower totnutoe
DONDERDAG 19 JANUARI 1961
(Van onze Weense correspondent)
In het Westen is men misschien verwonderd over de fouten, wan
toestanden, corruptie en diefstal, waartegen Kroesjtsjef zo sterk van
leer is getrokken. Toch vindt men dergelijke toestanden in alle com
munistische landen, zij het ook op kleinere schaal. Men ontdekt daar
overal dezelfde misbruiken, zodat men tot de conclusie moet komen,
dat de fout in het communistische systeem zelf gezocht moet worden.
Niet alleen Kroesjtsjef, maar ook de Hongaarse officier van Justitie
Pal Agoston heeft de eis gesteld, dat dergelijke misdadigers" zich
voor de rechtbank dienen te verantwoorden.
Nieuwe machines
staan te roesten
Het communistische partijblad Neps
zabadsag weet bijvoorbeeld te berichten
dat er overal in Hongarije nieuwe en
waardevolle landbouwmachines in de
open lucht worden opgeslagen en dus
verroesten. De staalfabriek van Csepel
heeft een nieuwe pietmachine gekregen
met een capaciteit van 50.000 ton, maar
Hongarije heeft voldoende aan een ma
chine voor 5.000 ton. „Het ministerie
van Buitenlandse Handel heeft het stuk
nu eenmaal besteld en intussen geïm
porteerd", schrijft het blad.
Op de opslagplaats van Gyoemroe lig
gen twaalf tractors die per stuk een
miljoen forint kosten. De onderdelen
werden echter afgemonteerd, zodat deze
machines op 't ogenblik alleen nog waar
de hebben als oud yzer.
Een ander verschijnsel van de com
munistische planning is het uitschrijven
van gefingeerde rekeningen. In het Hon
gaarse bouwbedrijf heeft men in de
eerste helft van 1960 dergelijke rekenin
gen met een totaalbedrag van honderd
Autorij schoolhouder
in verzet tegen CBR
De Centrale Bond van Rijschoolhou
ders heeft bij de president van de recht,
bank in Den Haag een kort geding aan
gespannen tegen het Centraal Bureau
voor afgifte van Rijvaardigheidsbewij
zen (CBR) en de drie grote verkeers-
bonden (ANWB, KNAC en KNMV), die
via dit bureau als gemachtigden van de
minister van Verkeer en Waterstaat op
treden. De bond wenst van de recht
bankpresident een uitspraak over het al
of niet rechtmatig karakter van de door
het CBR onder auspiciën van de drie
bonden ingestelde beperkende regeling
voor de z.g. identiteitsbewijzen voor rij
schoolhouders, waaraan door het CBR
voorrechten zouden worden verbonden.
Het kort geding zal volgende week
woensdag dienen.
De Centrale Bond van Rijschoolhou
ders is van mening, dat deze voorrech-
tén in de praktijk in ernstige en ver
ontrustende mate afhankelijk zijn van
..het toch al in een machtspositie over
het rijschoolwezen geplaatste CBR en
deszelfs directeur, de heer Westerlaken".
In dit principiële geschil zullen de
eisers stellen, dat het CBR in feite een
onrechtmatige daad begaat en zijn
macht misbruikt voor andere doeleinden
dan waarvoor het in het leven is geroe
pen.
Loonsverhoging voor
bioscooppersoneel
Naar de Nederlandse Bioscoopbond
meedeelt heeft het College van Rijks
bemiddelaars zijn goedkeuring gehecht
aan een wijziging van de regeling van
lonen en andere arbeidsvoorwaarden in
het bioscoopbedrijf. Deze wijziging houdt
in. dat de lonen in het bioscoopbe
drijf met vier procent worden verhoogd.
De wijziging heeft terugwerkende kracht
tot 1 dec. 1960. De vier procent loons
verhoging is toegepast over de tot nu
toe geldende loonbedragen inclusief de
compensatie voor de huurverhoging van
1957.
In de loonregeling is voorts een nieu
we bepaling ingevoegd, krachtens welke
voor arbeid op nieuwjaarsdag, hemel
vaartsdag, tweede paasdag, tweede pink
sterdag en de beide kerstdagen, voor
zover deze dagen niet op een zondag
vallen, een toeslag van vijftig procent
op het op die dagen verdiende loon
wordt uitgekeerd.
Bijzondere toeslagen krijgen volgens
de nieuwe loonregelingen de operateurs,
die in het bezit zijn van een diploma
of een praktijkcertificaat, dat is uitge
reikt door de stichting instituut voor
opleiding van technisch bioscoopperso
neel.
MARIJKE-HAL OP
DE VOORJAARSBEURS
De zesde hal op de terreinen van
de Kon. Ned. Jaarbeurs aan de Croese-
laan zal naar Prinses Marijke worden
genoemd.
De Maryke-hal zal reeds bij de a.s.
voorjaarsbeurs in gebruik worden ge
nomen.
De nieuwe expositieruimte van de
jaarbeurs behoort tot de modernst ge
outilleerde van Europa. De parterre van
deze hal zal door een roltrappensysteem
met de eerste etage worden verbonden.
De gezamenlijke oppervlakte van de
twee etages bedraagt ongeveer 17.000
m2 bruto. Gedurende de komende voor
jaarsbeurs zal de ruimte op de begane
grond geheel bezet worden door de af
deling scheepsbouw, die o.m. exposities
zal omvatten van scheepsmotoren- en
schroeven, cascobouw, laad- en losgerei
en beveiligingsapparatuur, terwijl tevens
een belangrijke plaats voor navigatie-
instrumenten- en apparatuur is inge
ruimd.
De eerste etage wordt gereserveerd
voor de groepen pompen, compressoren
en een aantal stands op het gebied
van machines en gereedschappen voor
de metaalbewerking.
In de nieuwe hal bevindt zich ook
een restaurant, dat plaats biedt aan
400 personen.
miljoen forint ingediend. Evenals in de
Sovjet-Unie hebben ook de boeren meer
belangstelling voor hun particuliere tuin-
bedrijfjes dan voor het collectieve grond
bezit, dat zij verwaarlozen. Volgens het
communistische partijblad treden de
plaatselijke autoriteiten onbegrijpelijker
wijze niet op tegen ingeschreven leden
van collectieve landbouwbedrijven, die
zich aan het werk onttrekken.
Een systeem dat de mensen er toe
dwingt om ten koste van alles een be
paald plan te vervullen, heeft tot ge
volg dat men er maar op los produceert
zonder te letten op de kwaliteit. Daarom
wordt er in alle communistische landen
nog steeds geklaagd over het afleveren
van minderwaardige artikelen en uit
schot.
In Hongarije liggen honderden exem
plaren te koop van Leonardo da Vinci's
boek „Kunst en wetenschap", maar in
elk exemplaar ontbreken 8 bladzijden
In 'n verzamelbundel van L. Szabo zoekt
men tevergeefs naar een heel vel
Verlanglijstjes
Uit brieven die lezeressen achter het
ijzeren gordijn aan hun lijfblad schrij
ven kan men opmaken, of en in hoe
ver de levensstandaard aldaar verbeterd
is. Enkele jaren geleden klaagde men
zowel in Tsjecho-Slowakije als in Hon
garije over het tekort aan primaire ar
tikelen voor het dagelijks gebruik. Nu
eens was er gebrek aan vlees, dan weer
waren de aardappelen uitverkocht en
dikwijls moest men voor brood in de rij
staan. Dat is nu voorbij, maar daarvoor
in de plaats begint men hogere eisen
te stellen aan de kwaliteit.
In het Praagse blad „Zemedelske No-
viny" werden o.a. volgens verlanglijstjes
van lezeressen gepubliceerd: moderne en
mooie schoenen in alle kleuren en groot
ten alsmede de daarbij passende hand
tasjes, ceintuurs en handschoenen; kou
sen zonder naad en mooi, warm on
dergoed; meer huishoudelijke plasticar
tikelen; overhemden die men niet be
hoeft te strijken; hygiënische verpakking
van brood en andere levensmiddelen;
elektrische apparaten die niet dadelijk
gerepareerd moeten worden!
Opvallend is dat (tenminste in deze
gepubliceerde brieven) geen enkele le
zeres klaagt over te hoge prijzen of
te lage lonen
Amerika's paraatheid
in de lucht versterkt
Generaal Thomas Power, opperbevel
hebber van de Amerikaanse strategische
luchtmacht, heeft in Omaha, in de staat
Nebraska, meegedeeld dat het Ameri
kaanse luchtverdedigingsprogramma, dat
voorziet in een staat van permanente
waakzaamheid door de „B-52"-bommen-
werpers, thans wordt uitgevoerd. De
,3-52"-bommenwerpers zyn thans de
volle 24 uur in de lucht.
De generaal bracht in herinnering dat
dit twee jaar geleden begonnen pro
gramma samenhangt met de Amerikaan
se militaire politiek van voorbereiding,
welke ten doel heeft de bommenwerpers
van de strategische luchtmacht zo spoe
dig mogelyk gereed te doen zijn om een
eventuele vijandelijke aanval te beant
woorden.
Generaal Power heeft niet het aantal
dezer bommenwerpers genoemd, dat te
zelfdertijd in de lucht is. Hij verklaarde
wel. dat in de afgelopen twee jaar zes
duizend vluchten door „B-52"-bommen-
werpers zijn gemaakt die waren opgeste
gen van bases in geheel Amerika.
Generaal Power verklaarde ook no^
dat elke „B-52", die 24 uur in de lucht
blijft, brandstof ontvangt van „Strato-
tankers" van het type „KC-135".
(Van onze Parijse correspondent)
Felix Houphouet-Boigny, de president van de Ivoorkust, heeft gisteren een be
zoek gebracht aan het Franse staatshoofd generaal De Gaulle door wie hij
vandaag of morgen nogmaals zou worden ontvangen. De reden van zijn komst
naar Parijs houdt verband met een conferentie, die vanaf vrijdag in Niamey in
Centraal-Afrika zal worden gehouden over de toekomstige relaties tussen Frankrijk
en de Entente, waartoe naast de Ivoorkust ook Haute-Volta, Niger (niet te
verwarren met Nigeria) en Dahomey behoren.
President Ivoorkust
bezoekt De Gaulle
Ofschoon Houphouet-Boigny (die ver
schillende malen minister in een Franse
regering, ook onder leiding van generaal
De Gaulle, is geweest), staat aange
schreven als een der trouwste vrien
den van Frankrijk onder de Afrikaan
se leidende staatslieden, heeft hy dezer
dagen in Parijs opnieuw te kennen ge
geven dat de Entente, die zyn persoon
lijke schepping is, de gemeenschap nu
wil verlaten. De vier landen zijn wel
bereid verreikende economische akkoor
den met Frankrijk te sluiten, doch in
een politiek verbond zien ze momen
teel geen heil meer.
Deze nieuwe houding van Houphouet-
Boigny moet worden verklaard uit het
besluit van generaal De Gaulle vorig
jaar een aantal Afrikaanse landen vol
ledige onafhankelijkheid toe te kennen
binnen het raam van de Gemeenschap.
Houphouet-Boigny, die zich tot dan al
tijd een overtuigd voorstander van hech
te banden met Frankrijk had getoond,
beschouwde deze stap als het einde van
de oorspronkelijke idee van de Gemeen
schap, waarna hij spoedig ook voor zijn
eigen land complete onafhankelijkheid
begon op te eisen. Een voorbeeld dat
door de drie overige Entente-landen on
middellijk werd gevolgd.
Het is De Gaulle gisteren dus niet mo
gen gelukken de president van de Ivoor
kust van die beslissing terug te doen
komen. De Frans-Afrikaanse Gemeen
schap heeft nu een invloedrijk lid ver
loren, een verlies dat zelfs voor zijn
SPAAROVERSCHOT VAN
816 MILJOEN
In 1960 heeft het sparen bij de RPS. de
algemene spaarbanken en de boerenleen
banken aangesloten by de centrales te
Eindhoven en Utrecht, een totaal spaar
overschot opgeleverd van f. »16.4 miljoen
tegen f. 833.6 miljoen in 1959. Het totale
saldo te goed bij deze instellingen steeg
van f. 8607,5 miljoen (incl. bygeschreven
rente) per uit. 1959 tot het voorlopige cU-
fer van f. 9691,9 miljoen, incl. de geraam
de rente, aan het einde van 1960. In to
taal werd in 1960 bij genoemde banken
ingelegd f. 4487,2 miljoen (v.J. f. 4015,5
miljoen) en terugbetaald f. 3670,8 miljoen
(f.3181,9 miljoen).
Advertentie
Het kan vriezen
en het kan dooien
Juist bij die telkens optredende tempera
tuurswisselingen kan Uw sluimerende reu
matiek en lendenpijn onverwachts in allo
hevigheid weer oplaaien. Wrijf Uw pijnen
weg. Uw spieren weer soepel en Uw gewrich
ten weer lenig met de beroemde Klooster
balsem (Akker-Balsem), waarvan al drie
geslachten zeggen: ..Geen goud zo goed.".
toekomstige levenskansen ernstig moet
doen vrezen.
In regeringskringen in Parys werd
gisteren intussen sterk de nadruk ge
legd op de hartelykheid waarmee het
onderhoud tussen de beide bevriende
staatshoofden zich heeft voltrokken, een
hartelykheid die in elk geval het beste
zou doen hopen voor de economische
akkoorden die mettertyd door Fr ank-
ryk en de Entente-landen zullen wor
den ondertekend.
Grote kans op gewelddadige uitbarsting
tussen de Watoessies en de Balioetoes
Groot tekort aan
leidende figuren
Belgische functionarissen en met hen
de officiële vertegenwoordigers van an
dere Westerse landen, zijn het er over
eens, dat Roeanda-Oeroendi een periode
van geweld tegemoet gaat als de Bel
gen zich er zullen hebben teruggetrok
ken.
„Wat hier zal gebeuren als wy weg
gaan zal nog veel erger zyn dan wat
in Kongo is gebeurd", verklaarde een
hoge functionaris.
Er zyn op het ogenblik 1200 man
Belgische troepen gestationeerd in het
bergachtige gebied, dat een inheemse
bevolking heeft van ongeveer 5 miljoen
zielen. Er leven hier 8000 Europeanen
van wie 4000 in Oesoemboera, de zetel
van het bestuur en een 2500 Arabie
ren en Indiërs.
Hoewel België al het mogelyke doet
om de plaatselijke bevolking voor te be
reiden op zelfbestuur zyn de resulta
ten tot dusverre ver beneden peil geble
ven. Er zyn op het ogenblik twee Afri
kanen in het gebied, die een universi
taire opleiding hebben genoten.
Zoals in Kongo wordt aan iedere Euro- hebben tegen de tyd, dat de Europea-
pese ambtenaar een Afrikaan toegewe- nen zullen vertrekken. De uittocht
zen, in de hoop dat de Afrikaan vol- reeds begonnen,
doende van het werk opgestoken zal De Belgen voor wie Roeanda-Oeroendi
In deze schuur in Ede kwamen
gisteren twee kinderen om het leven
toen de schuur achter de boerderij
van hun vader afbrandde.
een jaariykse last betekent van onge
veer 7 miljoen franken, vertrekken zon
der enige spyt.
Als zy zyn vertrokken bestaat er gro
te kans op een gewelddadige uitbarsting
tussen de twee stammen van het ge
bied. Ongeveer 15 procent van de be
volking bestaat uit de reusachtige Wa
toessies van wie er velen langer zyn
dan 2 meter. Eeuwenlang hebben zy
over de primitieve Bahoetoes geheerst,
die 85 procent van de bevolking uit
maken.
De Belgische politiek is er op gericht
geweest een einde te maken aan de
overheersing der Watoessie. Zoals ver
wacht hebben deze zich hier fel tegen
verzet en vooral in Roeanda is het tot
verbitterde gevechten met de Belgen ge
komen. Vele leiders van de Watoessies
zitten of in de gevangenis of zijn ge
vlucht naar de omliggende gebieden:
Kongo, Oeganda en Tanganjika.
Het Belgische plan is Roeanda en
Oeroendi voor april 1962 volledige on
afhankelijkheid gegeven te hebben, maar
functionarissen geloven, dat deze datum
wel eens vervroegd zou kunnen worden
door de actie van de V.N. en het feit
dat de Belgen het Afrikaanse avontuur
beu zyn.
Men is bang dat na de nnafbanke-
lykheid de beter georganiseerde Watoes
sies rFh snel weer »ulhn ?.v i trien
en de Bahoetoes onderdrukken wat ge
paard zal gaan met grote g -.veldple-
gingen en wreedheden Uf '»er-«**«•
de Watoessies zich voor op de strijd
door bondgenoten te zoeken onder ue
aanhangers van ex-premier Loemoemba.
(Van onze Amerikaanse correspondent)
Een optimistische, bejaarde president heeft gisteren in Washington
afscheid genomen van de pers, een bijna dertig jaar jongere, doch veel
minder optimistisch gestemde president, zal morgen de regering over
nemen. Hoewel Eisenhower teleurgesteld is over het feit, dat hij geen
vorderingen heeft gemaakt in de richting van de ontwapening en hoe
wel hij voor lange tijd gespannen verhoudingen met het communistische
blok voorziet, blijkt hij toch afkerig van buitengewone maatregelen.
Nieuwe regering acht
ingrijpen nodig
Op de persconferentie gaf hy boven
dien te kennen, dat hy in de binnen
landse politiek geen krachtig ingrijpen
noodzakelijk achtte om een recessie te
gen te gaan. In kringen van de nieuwe
regering spreekt men van een program
ma van openibare werken, dat drie
vijf miljard dollar zou kosten, doch
Eisenhower, die een sluitende begroting
heeft ingediend, is van mening dat het
effect van zulk een werkprogramma zich
pas zou doen gevoelen na anderhalf jaar
en dan zou, volgens Ike, de recessie
reeds lang voorby zyn.
Eisenhowers economische boodschap
aan het Congres, die gisteren verzonden
is, vermydt dan ook alarmerende taal.
Indien men deze beschouwing mag ge
loven, zal een kleine achteruitgang in
de produktiviteit binnenkort vanzelf weer
overgaan.
De verwachting in Washington Is, dat
Kennedy's inaugurele rede van morgen
sterk zal contrasteren met Eisenhowers
vriendeiyk optimisme. Zowel ten aan
zien van het buitenland als In de bin
nenlandse economie willen de Democra
ten de zaken niet op hun beloop laten.
Zy zyn van mening, dat Amerika on
der Elsenhower aanmerkelyk aan presti-
I ge verloren heeft. Vooral gedurende de
tweede ambtstermijn van de thans schei
dende president is dit duideiyk gewor
den. Kennedy zal een nieuwe aanpak
bepleiten.
I Het is nog een open vraag, hoe de
I Amerikanen, die onder Eisenhower ge
wend zyn geraakt aan een onbezorgd
comfort, zullen reageren op het beroep,
dat de jonge president zal doen op hun
energie en gemeenschapszin.
Eisenhower, die zich kenneiyk voor
genomen had zich op zyn laatste pers
conferentie niet te ergeren, was in een
joviale stemming. Zyn enige concrete
suggestie was de grondwet dusdanig te
veranderen, dat het Congres pas zou
byeenkomen nadat de nieuwe president
tachtig dagen aan het bewind zou zyn
geweest. Eerst dan zou de president in
staat zyn weloverwogen voorstellen aan
het Congres te doen. De driehonderd
journalisten gaven Eisenhower na afloop
een hartelyk applaus. De president rea
geerde hierop door de armen omhoog
te heffen en het V-teken te maken.
Washington en Peking
Dat de sfeer te Washington aan het
veranderen is. bleek gisteren toen Ste
venson ondervraagd werd door de Se
naatscommissie. Stevenson is. zoals be
kend, door Kennedy aangewezen als
Amerika's vertegenwoordiger by de Ver
enigde Naties. Het Congres moet zyn
benoeming nog bekrachtigen. Onder
vraagd over de toelating van China tot
de Verenigde Naties zei Stevenson: „Er
zal misschien een tyd aanbreken, waarin
Amerika de toelating van China tot de
Verenigde Naties eenvoudig niet kan
tegengaan".
Na afloop van de ondervraging bleek
de Senaatscommissie byna eenstemmig
van mening, dat Stevensons benoeming
behoorde te worden bekrachtigd Zulks
ondanks het feit. dat Stevenson zich
over China uitgelaten had op een ma
nier, die de laatste jaren in Washington
niet gebruikeiyk is geweest.
