BELGISCHE SOLDATEN GEREED
TEGEN MISDADIGE AANSLAGEN
1
H
1
Pro-Loemoembatroepen
vallen Katanga binnen
Botsing dreigt tussen
Cuba en Guatemala
WEERBERICHT
Stuw in Maas versperd
door gezonken rijnaak
(§ud Qlie
Staken van onderhoud aan mijnen en fabrieken
sou miljarden franken schade gaan betekenen
De stad Bergen zag er gisteren
uit als een belegerde veste
Ned. straaljager
neergestort !>ij
Bremerhaven
HEEFT U OOK WEM KAN OP DE BAND
RECORDER OPGENOMEN! - NOG NIET!
van
erge
enegouwen
Plannen voor een afzonderlijke
regering voor Noord-Ka tanga
leaivs
Opgericht 1 maart 1860
DINSDAG 10 JANUARI 1961
No. 30250
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur: E. A. E. van Dishoeck
Hoofdredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f7.50 per kwartaal; f2.55 per maand; f0.59 per week
Witte Singel 1, Leiden - Giro no. 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
(Van onze Brusselse correspondent)
Het gaat in België sedert gisterochtend hard tegen hard. Nadat
wederom een aantal sabotage-daden was gepleegd, o.a. in Verviers,
waar een mast van een hoogspanningslijn door dynamiet werd vernield,
heeft de regering-Eyskens eindelijk energieke maatregelen genomen
om de bevolking, de fabrieken en de kunstwerken te beschermen tegen
de misdadige aanslagen van de zijde der stakers.
Niet onbelangrijke troepeneenheden zullen uit Duitsland teruggeroe
pen worden, de militairen zullen alleen worden gebruikt voor het
bewaken van hoogovens, fabrieken, mijnen, bruggen en dergelijke,
zodat de Rijkswacht thans geheel de handen vrij zal hebben voor haar
eigenlijke taak: het handhaven van de orde en het verzekeren van de
vrijheid van het individu. Ook kunnen haar eenheden thans de grote
steden afgrendelen, zodat geen marsen van opstandige stakers mogelijk
zullen zijn.
van de Vlaamse fascisten, heeft zoiets
ook eens gedaan. Bij de verkiezingen,
die daarop volgden werd hij toen geklopt
door Van Zeeland. Met dat voorbeeld
voor ogen en met enige kennis van stem
ming onder het Belgische volk, schijnen
de socialisten trouwens niet al te veel
te voelen voor een dergelijke procedure!
Nog afgezien van het feit, dat zij, mocht
de Kamer dat besluiten, wel eens enige
tijd volkomen uit het parlement zouden
verdwijnen.
metaalindustrie, de mijnen en de ver-
keerssector in Wallonië gestaakt, terwijl
ook die stakingen verminderen. In
Vlaanderen zou de situatie, met uitzon
dering van de haven van Antwerpen,
normaal zijn. In ieder geval heeft de
regering de beperkende maatregelen voor
het elektriciteitsverbruik, met uitzonde
ring van lichtreclames, in het gehele
land opgeheven.
Renard gaat door met
ophitsende woorden
Hoe nodig dat is, bleek gisterochtend
toen, ondanks in de haast ingestelde ver
sperringen en een concentratie van mili
tairen en gendarmerie, die de stad het
aanzien gaven van een belegerde veste,
enige honderden stakers te Bergen in
Henegouwen kwamen demonstreren. Tot
tweemaal toe moest daarbij door de
troepen bij wijze van waarschuwing in
de lucht worden geschoten. Daarbij zijn
twee licht gewonden gevallen.
De maatregelen van de regering zijn
in eerste instantie het gevolg van de
aankondiging door Renard, de leider van
de Waalse socialisten, dat begonnen zal
worden met het staken van het onder
houd van mijnen en fabrieken. Zou dat
doorgaan, dan zou zulks miljarden Bel
gische franks schade betekenen: de mij
nen zouden onder water kunnen lopen,
omdat de pompen niet meer in werking
worden gesteld.
De regering heeft een dergelijke ramp
tot iedere prijs willen voorkomen. Zij is
terecht van oordeel, dat de Belgische
volkshuishouding deze drie weken reeds
genoeg schade geleden heeft. Een ander
motief voor de uitbreiding van de mili
taire en politiemacht is het grote aantal
ongelukken, dat plaats vindt op de grote
wegen als gevolg van sabotage-daden,
zoals het strooien van krammen, het
omhakken van bomen en dergelijke.
Ook het vrachtautoverkeer tussen Ne
derland en Frankrijk en dat tussen Bel
gië en Frankrijk heeft hiervan zeer te
lijden.
Inmiddels blijft Renard zijn opruien
de taal uitbraken, ook al neemt hij
telkens weer huichelachtig afstand van
degenen, die daden van sabotage plegen
of openlijk verzet. Hij heeft ook aange
kondigd „dat het mogelijk zou zyn" dat
de socialistische volksvertegenwoordigers
van het centrum ontslag zouden nemen.
In dat geval bestaat namelijk de moge
lijkheid de Kamer heeft er zelf over
te beslissen dat nieuwe verkiezingen
worden uitgeschreven. Degrelle, de leider
Waarschuwing.
Het bestuur van de Belgische Socia
listische Partij heeft gisteren, heel hy
pocriet, de regering-Eyskens gewaar
schuwd voor „het gevaar van een oncon
troleerbare beweging" en voor de „on
derdrukking die geweld uitlokt". Het
waarschuwt de socialisten voor provoca
teurs en verlangt volstrekte tucht van
zijn aanhangers. Alleen premier Eys-
kens, die nu eenmaal hun hoofd-van-
jut is, wordt verantwoordelijk gesteld
voor de gebeurtenissen van thans en
voor de doden en gewonden die er zijn
gevallen of nog mochten vallen
Met dat al blijft de toestand onover
zichtelijk. Mag men de dagelijkse com
muniqués van de Belgische regering ge
loven, dan neemt de staking reeds drie
weken lang iedere dag in omvang af.
Er wordt dan alleen nog maar in de
KONINKLIJKE FAMILIE
TERUG TE SOESTDIJK
Gisteravond even na zeven uur is
her regeringsvliegtuig met aan boord
de Koningin, Prins Bernhard en de
Prinsessen Irene en Marijke op Soes-
terberg geland. De leden van 't Konink
lijke gezin keerden terug van de win
tersportvakantie in Lech am Arlberg-
Oostenrijk.
Een feit is ook, dat de treinenloop
normaal begint te worden, dat de post
bijna overal in het land weer wordt be
steld. Ook de staking van het onderwij
zend personeel is vandaag afgelopen na
dat de regering had aangekondigd, dat
zij de stakers zou straffen met preven
tieve ambtsontheffing zonder wedde.
Daarop heeft de socialistische vakbond
voor onderwijzend personeel haar leden
de raad gegeven weer aan het werk te
gaan.
De Verenigde Staten helpen bij het oefenen en uitrusten van troepen
die nu in de Zuidamerikaanse staat Guatemala worden opgesteld met
het oog op een botsing met Cuba, die vrijwel onvermijdelijk wordt
geacht, aldus meldt de New York Times.
De militairen die de regering van Guatemala in de heuvels van
Cordillera, op korte afstand van de kust van de Stille Oceaan, heeft
samengebracht, zouden speciaal in guerrilla-activiteit worden geoefend
dit met het oog op een dreigende aanval van Cuba.
Castro krijgt van
Rusland raketten
Volgens het Amerikaanse tijdschrift
Newsweek heeft de Sovjet-Unie aan
Cuba drie_ tot zes tactische raketten
geleverd, die voorzien zijn van een con
ventionele lading en een reikwijdte heb
ben van vijftien tot dertig km. Deze
raketten zijn te vergelijken met de
Amerikaanse Honest John.
Een woordvoerder van het hoofd
kwartier van de NAVO-vloot te Nor
folk, in de Amerikaanse staat Virgina,
heeft gisteren bekendgemaakt, dat de
Amerikaanse marine oefeningen is be
gonnen in het gebied van de Atlan
tische Oceaan en de Caraibische zee.
Berichten als zouden Britse, Canadese
of Nederlandse schepen hieraan deel
nemen, sprak hij tegen. Ook noemde
hij berichten, dat in het kader van
de oefeningen 150 Amerikaanse oorlogs
bodems op weg zouden zijn naar de
Amerikaanse basis Guantanamo op Cu-
va, onjuist. Alleen het 45.000 ton me
tende vliegdekschip Franklin D. Roose
velt was gisterochtend bij deze basis
aangekomen.
Volgens de woordvoerder nemen nog
52 Amerikaanse oorlogsschepen deel aan
oefeningen voor de kust van Noord-
Carclina die twee weken zullen duren;
22 andere oorlogsbodems, waaronder
vier duikboten en amfibievaartuigen be
geleid door tien torpedobootjagers, zou
den naar het eiland Vieques bij Porto
Rico gaan.
Verzet in Havanna
In de voorstad El Morro van Havan
na is, volgens een bekendmaking van
de Cubaanse politie, een belangrijke
hoeveelheid wapens en ontplofbare stof
fen in beslag genomen. Twaalf men
sen werden aangehouden. Zij lopen de
kans te worden terechtgesteld op grond
van een pas afgekondigde wet, die op
terrorisme de doodstraf stelt. Sinds het
van kracht worden van deze wet zijn
28 mensen aangehouden, die van ver
zetsacties worden verdacht.
In de bakkerij waar de wapens wer
den gevonden, werd ook een bedrag van
7.000 peso (ruim 25.000 gulden) aange
troffen, alsmede 415 Amerikaanse cen
ten, die, volgens de politie, door de le
den van de terroristische organisatie
als insigne werden gebruikt.
Oprichting van een
„neutrale" vakbond
Er wordt op het ogenblik gewerkt aan
de oprichting van een neutraal vakver
bond, maar het ligt in de bedoeling dat
dit geen enkele binding met de V.V.D.
zal krijgen.
Dit werd gisteravond door het Tweede
Kamerlid J. C. Corver. medegedeeld op
een ledenvergadering van de VVD in
Bussum. De heer Corver zelf voorzit
ter geweest van een commissie ,die de
mogelijkheden terzake bestudeerde. Naar
de mening van de heer Corver zal het
echter nog heel wat moeite kosten voor
de neutrale vakorganisatie er is. Zij
vormt op het ogenblik in elk geval nog
het onderwerp van bepaald moeizame
onderhandelingen.
Het gaat er echter beslist niet om een
vierde-liberale-zuil op te richten, naast
de drie aanwezige vakbonden. Ieders be
langen, ongeacht geloof of politieke
richting, zouden in principe in de nieu
we neutrale vakbond ondergebracht
moeten en kunnen worden. De VVD zal
zich daarom volledig distantiëren.
NOORDELIJKE WIND
De Bilt verwacht van heden- tot mor
genavond
Aanvankelijk zwaar bewolkt met af en
toe enige regen; later opklaringen maar
ook enkele regen- of sneeuwbuien;
zwakke tot matige, aan de kust tijdelijk
krachtige noordelijke wind Dezelfde of
iets lagere temperaturen.
(Opgemaakt te 11.15 uur)
11 JANUARI
Zon op: 8.45 uur; onder: 16.52 uur.
Maan op: 2.06 uur; onder: 12.52 uur.
Hoogwater te Katwijk te 9.39 en 22.15 u.,
laagwater te 5.04 en 17.37 uur.
Dit nummer bestaat uit 14 pagina's
Van onze Limburgse correspondent)
Een eerst op drift geraakte en
daarna gezonken rijnaak en een
meegesleurde sleepboot versperren
sedert gistermorgen de stuw in de
Maas bij Borgharen in Zuid-Lim
burg.
Hoewel alle sluizen onmiddellijk
voor zover mogelijk werden gesloten,
is het water ervoor gisteren reeds 80
centimeter gestegen. Het Maaswater
stort zich met donderend geweld
over de gezonken rijnaak en de te
gen de stuw vastgeklemde sleepboot
tussen de stuwpijlers door en in de
enige nog vrije stuwdoorlaat.
Gelukkig staat de Maas niet bijzonder
hoog en wordt er uit België ook geen
was van de rivier gemeld. Rijkswater
staat verwacht dan ook, dat Maastricht
geen wateroverlast zal krygen, indien
men erin slaagt de als verloren be
schouwde sleep spoedig te verwijderen.
De open tuw zal het water dan wel -
zij het met grote moeite - kunnen ver
werken.
De bijna 1800 ton metende rijnaak
„Persephone" van een Franse rederij uit
Straatsburg - met een kantoor in Rot
terdam - en geladen met 1.700 ton kali-
zout, werd door vier sleepboten uit het
Julianakanaal getrokken. Eenmaal op de
Maas werd het 86 meter lange en 11%
meter brede sleepschip door de stroom
gegrepen en botste tegen een stroomge-
leider nabij de sluis. Hierdoor trok het
scheef, waarbij een der sleepkabels brak.
De kabel van een tweede sleepboot raak
te verward in de schroef van een der
andere sleepboten, die daardoor stil
kwam te liggen.
Schipper A. Struik van de „Per
sephone" poogde nog het anker te wer
pen, maar ook de ankerketting brak. De
Gisteren werden de 1782 ton
metende en 86 meter lange Per
sephone" en de sleepboot ..Bertha
komende uit het Julianakanaal. door
de sterke stroom tegen de stuw van
Borgharen gesleurd. De schepen
zonken, doch de bemanningen kon
den worden gered.
afdrijvend; „Persephone" sleurde de
sleepboot Berta mee naar de stuw, waar
het schip met de achtersteven tegen
aan botste. Binnen een half uur was het
gezonken. De sleepboot raakte bekneld
tussen het schip en een van de stuw
pijlers.
De stuw werd door de botsing zwaar
beschadigd. Niet alleen de sluisdeur,
maar ook het eigenlijke stuwlichaam. In
verband met de waterhuishouding is het
dringend noodzakelijk de gezonken
„Pe.-sephone" en de gekraakte „Berta"
spoedig te verwijderen. Men overweegt
het gezonken schip zo nodig met behulp
van springstof op te ruimen.
Zowel schipper Struik van de „Per
sephone" als zijn drie knechten konden
zich tijdig in veiligheid brengen. Ook de
schipper van de sleepboot „Berta" J.
Bongerman uit Maasbracht, wist zich
te redden.
Bremerhaven is gistermiddag ais door
een wonder gespaard gebleven voor een
ramp. Omstreeks één uur stortte een
F. 84-F. Thunderstreak van de Neder
landse luchtmacht, die voor een oefen-
vlucht was opgestegen van de vliegbasis
Volkel, ter hoogte van de meer dan
100.000 inwoners tellende stad neer in
de Buiten-Weser.
De piloot, eerste luitenant Th. Groot-
hoff uit Eindhoven, had het toestel toen
reeds verlaten. Nadat hij motorstoring
geconstateerd had, was hij op 2000 me-
Prinses Astrid van Noorwegen met
haar verloofde, de heer Johan
Martin Fernerdie donderdag a.s.
in het huwelijk treden, gefotogra
feerd in het Koninklijk Paleis te
Oslo.
ter hoogte uit het toestel gesprongen.
Aan zijn parachute kwam hij neer in de
nabijheid van de veilinghal aan de vis
sershaven. De vlieger liep bij deze ..lan
ding" inwendig letsel op. Hij werd naar
een ziekenhuis te Bremerhaven gebracht
en kan voorlopig niet worden vervoerd.
De politie te water is onmiddellijk be
gonnen met het zoeken naar het wrak
van de straaljager, welke onder water
verdween op nauwelijks een kilometer
afstand van het centrum van de stad.
En dat op het spitsuur... Bremerhaven
is dus maar net voor *cn ramp ge
spaard gebleven.
B
KIJK DAN EENS NAAR DE
UITGEBREIDE COLLECTIE BIJ:
Aalmarkt 12 - Telef. 21782
Dorp in brand
De onrust in Katanga is weer
hoog opgelaaid en niet in het minst
door een „invasie" van tweedui
zend man Loemoemba-gezinde
troepen. Volgens berichten van de
V.N. in Leopoldstad zouden deze
troepen, afkomstig uit de provin
cies Oost en Kivoe, gisteren reeds
250 km in Katanga zijn doorge
drongen en Manono hebben be
reikt.
De troepen werden warm ontvangen
door Baloeba's in Manono, een mijn-
stad 509 km ten noorden van Elisa-
bethstad, en omgeving. Dit gebied, een
neutrale zone, is bezet door Nigeriaanse
VN-troepen. Waarnemers in Elisabeth-
stad vragen zich af, hoe zo'n groot
aantal Loemoemba-gezinde soldaten zo
ver in Katanga is kunnen doordrin
gen zonder dadelijk opgemerkt te wor
den; in het grootste deel van Noord-
Katanga wordt immers door VN-troepen
gepatrouilleerd.
Het is niet bekend, hoe de Kongo
lese troepen Manono hebben bereikt.
De weg van Oostprovincie en Kivoe
daarheen leidt door bergachtig gebied
en verkeert in slechte staat. Er zyn
wel veel kleine vliegvelden. De regering
van Kasavoeboe heeft de VN in een
memorandum gewaarschuwd tegen hulp
verlening aan Loemoemba-gezinde ele
menten.
Afscheiding Noord-Katanga?
Van welingelichte zijde in Elisabeth-
stad wordt vernomen, dat een leider
van de partij „Baloebakat' (welke
Tsjombe vijandig is), Mwamba Loenga,
is Manono is, klaarblijkelijk om een
afzonderlijke regering voor Noord-Ka-
tanga in te stellen met als hoofdstad
Manono. De regering zou dan pro-Loe-
moemba zyn.
Voorts gaan hardnekkige geruchten
dat kolonel Moboetoe een nieuwe poging
zal doen om zijn macht in Kivoe te
herstellen.
Opstandige Baloebakrygers hebben op
de weg van Albertstad naar Boude-
wijnstad op ca. 400 km ten noorden
van Elisabethstad, een dorp aangeval
len en in brand gestoken. Eén dorpe
ling werd gedood, de anderen zijn het
oerwoud in gevlucht. De Katangese
gendarmerie heeft de aanvallers ver
jaagd.
By het industriecentrum Loeboedi, op
ca. 400 ten noordwesten van de hoofd
stad van Katanga, is een trein ont
spoord.
(Voor meer nieuws over Kongo zie
men elders in dit blad).
f Uit Het Leidsch Dagblad van
11 Januari 1861:
Den 8 dez~r overleed te 's
t Hage, in den ouderdom van 74
jaren, den heer M. J. Brepoels
t ridder van het Legioen van Eer
f gepensionneerd luitenant-kolo
nel vroeger commandant van
het Invalidenhuis te Leiden.
De Leidsche Gemeenteraad
heeft heden Donderdag zijne
eerste zitting in dit jaar gehou
den, die door den Voorz. met een
toespraak is geopend, waarin
werd gewezen op de Acade
mische feesten, den gunstigen
toestand, den bloei van het fa-
briekswezen, den aanleg van een
spoorweglijn op Woerden, enz
Tenslotte is het voorstel der
commissie, om door den rechter
het bedrag tc doen bepalen van
de schadevergoeding waarop
Leiden aanspraak heeft voor
het gemis der inkomsten van de
visscherij, tengevolge van de
droogmakerij van het Haarlem
mermeer aangenomen.