Rem op universiteitsbouwplan ten bate van industrie- en woningbouw Bij ingebruikstelling Gansoordbrug 't Is soep 't Is saus HEIN2*» saus-soep Kamer bezorgd over eenzijdige ontwikkeling openbaar vervoer OP ALGERIJNSE PLATTELAND WORDT MORGEN AL GESTEMD Opgericht 1 maart 1860 Donderdag 5 januari 1961 Derde blad no. 30246 Voorzitter K. van K.- Leiden vraagt in nieuwjaarsrede: Topconferentie van In 1961 zal volgens de heer Meerpoel het probleem van de arbeidstijdverkor ting dan wel arbeidstijdverschuiving een zeer urgent probleem zijn, waaraan ook de kleinere detaillisten hun uiterste aan dacht dienen te besteden. Juist inzicht, gevoel voor verhoudingen, plaatselijke omstandigheden, wederzijds begrip zul len van alle betrokkenen gevraagd wor den. Dat bij het oplossen van deze nete lige kwestie gemeentebesturen en Ka mers van Koophandel ingeschakeld wor den, lijkt hem noodzakelijk; immers deze instanties zijn toch wel in het bijzonder dusdanig regionaal ingesteld, dat een weloverwogen oordeel verwacht mag worden. Vooralsnog dient zowel het midden- standsbedrijf als het grootwinkelbedrijf te bedenken, dat men de zaterdag als belangrijkste verkoopdag maar niet di rect kan laten vallen. Hierbij is tevens van groot belang, dat deze bedrijven C.F. Meerpoel: „oppassen met winkelsluiting op zaterdagmiddag" In tegenwoordigheid van tal van burgemeesters en wethouders uit Leiden en omgeving, hoofden van gemeentelijke takken van dienst en vertegenwoordigers uit het bedrijfs- en organisatieleven, vond heden middag in „de Lakenhal" de tot een traditie uitgegroeide nieuwjaars bijeenkomst van de Kamer van Koophandel en Fabrieken voor Rijnland plaats. In deze samenkomst hebben de voorzitter, ir. J. J. G. van Hoek, en de beide ondervoorzitters, de heren C. F. Meerpoel en G. J. van Heeten, hun visie op tal van actuele problemen gegeven. Ir. Van Hoek wijdde in zijn nieuw jaarsrede allereerst enige woorden aan de positie der Kamers, dit in verband met het door de Sociaal- Economische Raad aan de Staats secretaris van Economische Zaken en de Staatssecretaris van Algemene Zaken uitgebrachte ontwerp-advies over de Kamers van Koophandel en Fabrieken. In het stadium, aldus de heer Van Hoek, waarin overheid en Sociaal-Economische Raad een on derzoek gaan instellen naar de on voldoende groei van de publiekrech telijke bedrijfsorganisatie, die vrij wel geheel ontbreekt in industrie, scheepvaart, verkeer, bankwezen, en groothandel, is het onjuist één der wezenlijke karaktertrekken van de PB.O.-gedachte de aanmerkelij ke, wettelijk gewaarborgde mini mum werknemersvertegenwoordi ging van boven af op te leggen aan de Kamers van Koophandel, die als ondernemersorganisatie een in ternationaal gangbaar instituut zijn. Wijziging op nationaal niveau van één der meest essentiële ken merken van dit instituut zou Neder land in de E.E.G. en de gehele we reld nog eens te meer in een uitzon deringspositie plaatsen. Vereenvoudiging vestigingsbesluiten Omtrent de vestiging van midden- standsbedrijven merkte ir. Van Hoek op: Wil de Vestigingswetgeving haar doel niet voorbijschieten, dan is gron dige vereenvoudiging van de tot in de kleinste details regelende vestigingsbe sluiten noodzakelijk. Het openbaar vervoer De Kamer is bezorgd over de eenzij dige ontwikkeling van het openbaar ver voer, nu de radicale omschakeling van trams op autobussen in het district de overbelasting van het reeds onvoldoende wegennet nog aanzienlijk zal vergroten. Zij bepleit uitbreiding tot de Leidse contreien van het onderzoek betreffende het openbaar vervoer in de Haagse ag glomeratie en Delft. De langdurige handhaving van de uit nood geboren huurbescherming blijkt te leiden tot de opvatting, dat het bezits recht een recht is (geworden) van een hoger gehalte dan het eigendomsrecht; een mening, die de Kamer bepaaldelijk niet deelt. Temporisering universitaire bouw Het afgelopen jaar kenmerkte zich door een grote economische activiteit. Dat de bedrjjfsonkosten in sterkere mate stygen dan de uit de toegenomen om zetten gemaakte winsten, eist bijzondere waakzaamheid. By verdere werktijdver korting verwacht men toeneming van het euvel, dat werknemers in hun vrjje tijd arbeid voor derden gaan verrichten met de gereedschappen en materialen van hun patroon. De Leidse wollen dekenindustrie be pleit voorschriften omtrent de label ering van wollen dekens, waardoor mis leiding van de consument wordt uitge sloten. De bloembollenexport steeg tot ca 250 miljoen gulden. In aanmerking nemen de het aantal voor Leiden en omgeving beschikbare bouwvakarbeiders acht ir. Van Hoek een temporisering van de universitaire bouwplannen ten gunste van industrie- en woningbouw in het belang van de gehele gemeenschap ge wenst. Verdere spreiding van Universi teiten en Hogescholen is niet noodzake lijk en wellicht zelfs ongewenst; sprei ding en uitbreiding van het aantal Ho gere Technische Scholen daarentegen dringend noodzakelijk. „Gaan wij terug naar tijd der Bataven?" Van arbeidstijdverkorting als „Lokaas" voor de werknemers verwacht ir. Van Hoek niet, althans niet langdurig diè gunstige werking voor de opvoering van de produktiviteit, die sommigen daaraan blyken te hechten; dit te meer niet omdat bij vroeger streven naar verkor ting van de arbeidstijd per dag juist werd aangevoerd dat na 8 uur werken, ondanks behoorlijke tussenpozen, de prestaties tot een bedenkelijk minimum daalden. De wens naar arbeidstijdverkorting enerzijds en de steeds voortschrijdende inschakeling van de gehuwde vrouw in het arbeidsproces buiten het gezin an derzijds doet bij de voorzitter van de Leidse Kamer van Koophandel overi gens de vraag ryzen: „Gaan wjj terug naar de tijd der Bataven?" In dit verband worden fiscale tege moetkomingen dan ook minstens even zeer op hun plaats geacht t.a.v. over werk, door de man verricht. Winkelsluiting en zaterdagmiddag De ondervoorzitter, de heer C. F. Meerpoel acht de middenstander ge plaatst tussen hamer en aambeeld: in de ontwikkeling der koopgewoonten, waarbij een sterke omschakeling naar grotere bedrijfseenheden plaats vindt in de marktstrategie van de reclame, waarin de positie van de grote concerns bijzonder machtig is en het publiek reeds bij voorbaat een bepaald gerichte smaak is ingehamerd en tenslotte in het streven naar arbeidstijdverkorting* een dienende taak behoren te vervullen. Een eeuwenoude koopgewoonte zet men volgens spreker niet door een misschien haastig genomen besluit zomaar aan de kant. Het voorbeeld van West-Duitsland, waar men oorspronkelijk 16 volle zater dagse verkoopdagen ingevoerd had, wel ke inmiddels reeds tot 22 dagen zyn uitgebreid, stemt zeker tot nadenken. Mocht men tot een vijfdaagse werkweek ook in de detailhandel besluiten, dan meende de heer Meerpoel hier nog eens nadrukkelijk op de belangrijkheid van de zaterdag als verkoopdag te moeten wijzen, terwijl de kwestie van compen satie dan zeker in nader overleg bespro ken kan worden. Parkeergelegenheid in centrum stad De heer Meerpoel, die in zyn reden ook het parkeervraagstuk onder de loep nam, zeide, dat het voor Leiden van groot belang is, dat er bij een winkel centrum op niet te grote afstand een goede gelegenheid tot parkeren bestaat. Laat men, aldus spreker, toch spoedig overgaan tot het inrichten van par keerruimte, b.v. van het reeds jaren braakliggende terrein tussen Kraaier- straat en Korevaarstraat. Dan is er misschien ook een oplossing gevonden voor een probleem, waarover de wethou der van Openbare Werken onlangs in de raad sprak: „het parkeren in de Hogewoerd na het verdwijnen van de tram". Persoonlijke prestatie en verantwoordelijkheid De ondervoorzitter, de heer G. J. den Heeten. die enige opmerkingen maakte met betrekking tot de groothandel, zag als mogelijkheden ter bereiking van de grootst mogelijke nationale welvaart niet alleen mechanisatie en automati sering, maar bovenal het opvoeren van de eigen persoonlijke prestatie en het beleven van de eigen verantwoordelijk heid van alle medewerkers in het be drijf, het zich van hoog tot laag volledig geven aan de zaak met als gevolg een nog grotere stijging van de produktivi teit dan met mechanisering en automa tisering kan worden bereikt. Spreker riep de vakbonden op hun leden op dit aspect te wijzen en bepleitte overleg in de ondernemingsraden niet alleen over ondergeschikte detailpunten, maar met name over de doelstellingen van het be drijf en de middelen om door werken en samenwerken deze doelstellingen te bereiken, waardoor tegelijkertijd onder ling wantrouwen en onbegrip kan wor den weggenomen. Vervolgens wees de heer Den Heeten er op, dat een goed functionerende handel een grote bijdra ge kan leveren tot de welvaartsstijging in de E.E.G. Spreker wees er op, dat in Duitsland een beroepsopleiding voor handelsfunc ties wettelijk verplicht is gesteld, terwijl daarnaast verschillende Kamers van Koophandel dagcursussen, half time- en avondleergangen organiseren. Ook in België wordt men ten deze actief. Verbetering van de opleiding voor handelsfuncties in Nederland, vooral voor de kleinhandel, achtte hij noodza kelijk. Bij een perfect opleidingssysteem kun nen efficiëntere distributiesystemen wor- Klein Europa op 10 februari (Van onze Parijse correspondent) De Kleineuropese topconferentie, die vorige maand wegens de ziekte van kanselier Konrad Adenauer niet door kon gaan, zal nu naar alle waarschijn lijkheid op 10 februari in Parys worden gehouden. De dag tevoren zullen (zoals ook in december al in de bedoeling lag) de twee groten der kleine zes. De Gaulle en Adenauer, onder vier ogen eerst de agen da bekijken, die in beginsel aan de or ganisatie op confederale voet van de Europa is gewijd. Over bovenstaande opzet zijn de laatste dagen Bonn en Parijs het ten minste eens geworden en in die beide steden wordt verwacht, dat men in Ro me, Den Haag, Brussel en Luxemburg zich nu wel naar deze plannen zal kun nen schikken. Oorspronkelijk had de Westdoiitse Kan selier verkozen half januari al naar Pa rijs te komen. De Quai d"Orsay moet Bonn echter hebben verzekerd, dat de generaal op dat tijdstip zijn handen nog te vol had met het Algerijnse probleem om zich reeds met vrucht over het vraagstuk van de Europese eenheid te kunnen buigen. Eind januari, de perio de die Parijs toen moet hebben voorge steld, kwam de Duitsers weer minder gunstig uit omdat dan de minister van Buitenlandse Zaken, Von Brentano, een reis door Zuidoost-Azië maakt, die tot begin februari duren zal. Tenslotte schijnen op de achtergrond ook de stakingen in België en de kabi netscrisis in Nederland factoren te heb ben gevormd, die de wenselijkheid bena drukten de datum van de Kleineuropese topconferentie maar liever wat later te bepalen. den toegepast, waardoor een handels onderneming in staat blijft haar per soneel dezelfde lonen te betalen, die de industrie bereid is bij verhoogde pro duktiviteit uit te keren. SOEPELE FISCALE POLITIEK VOOR BESLOTEN VENNOOT SCHAPPEN Spreker merkte verder nog op, dat de E.E.G., de grotere markt daarvan en de grotere concurrentie daarin, sterke be drijven vraagt; bedrijven, die meegaan met de snelle technische ontwikkeling. Dit vereist kapitaal en in verband daar mede heb ik, aldus spreker, het vorig jaar een pleidooi gevoerd voor een meer soepele fiscale politiek, met name voor de besloten vennootschappen. Het is nu eenmaal een feit, dat een groot deel van het Nederlandse bedrijfsleven onder deze rechtsvorm wordt uitgeoefend. Het plei dooi voor afschaffing van het aanmer kelijk belang en meer reële waardering van aandelen in besloten vennootschap pen blijft onverminderd van kracht in een tijd, nu de wielen van de E.E.G. in Brussel sneller en sneller beginnen te draaien. De by emissie of introductie ter beurze meestal noodzakelijke herkapitalisatie betekent, dat een deel van de met emis sie verkregen gelden niet gebruikt kan worden voor de investeringen, uit hoofde waarvan juist tot de emissie werd be sloten, maar verdwijnt in de pot van de fiscus. Belasting-vrystelling van het bo nusaandeel is daarom niet anders dan redelijk, aangezien een herkapitalisatie alleen een papieren transactie is en geen in het verleden gemaakte winst tot uit' kering brengt. Na sluiting van deze bijeenkomst vol de een geanimeerde nieuwjaarsreceptie. Laat V 1 BUISMAN 'n handje helpen voor koffie op z'n best! f Zestien gepensioneerde generaals verzoeken kiezers in open brief „neen" te stemmen Morgen begint in enkele plattelandsdistricten van Algerije de volks stemming over De Gaulles plan voor een hervorming van de bestuurs instellingen in Algerije. In Frankrijk zelf en de grote steden van Algerije wordt zondag gestemd. Vandaag beginnen tevens voor de kust van westelijk Algerije, ter hoogte van Oran. manoeuvres van de Franse marine, waaraan wordt deelgenomen door het vliegdekschip „Ia Fayette", de kruiser „Colbert" en mariniers. De Franse troepen in Algerije zyn in staat van alarm gebracht. Zoals bekend heeft de premier van de voorlopige regering van de republiek Algerije, Ferhat Abbas, een beroep op de Algerijnse bevolking gedaan de volksstemming te boycotten. Een stukje geschiedenis In verband met de ingebruikstelling van de nieuwe Gansoordbrug over de Nieuwe Rijn tussen de Watersteeg en de Hooigracht, welke morgenmiddag met enig plechtig vertoon door de wethou der van Openbare Werken, de heer A. J. Jongeleen zal geschieden, schrijft de gemeente-archivaris, mej. mr. A. Ver sprille ons het volgende: De Gansoordbrug was in de middel eeuwen een belangrijk punt in de stad, niet alleen uit een oogpunt van ver keer, maar ook als vast punt in de vie ring van één der voornaamste kerkelijke plechtigheden. Op de eerste zondag na Hemelvaartsdag werd door de geestelijk heid van de drie Leidse kerken de St. Pieters-, de St. Pancras- of Hoog landse- en de Onze Lieve Vrouwekerk het Heilig Sacrament omgedragen. De grenzen van de drie parochies werden daarbij streng in acht genomen. De com mandeur of, bij vervanging, de pastoor, van de St. Pieterskerk verliet met de geestelijken zijn kerk, dragend het Sa crament. Hij werd gevolgd door een grote menigte, bestaande uit gelovigen van stad en platteland. Hij ging tot op het midden van de Bostelbrug, de grens tussen de St. Pieters- en Onze Lieve Vrouweparochie. Op deze plaats gaf hij het Sacrament over aan de pastoor van de Onze Lieve Vrouwekerk, aan de Haar lemmerstraat gelegen. Deze droeg het verder tot op het midden van de Har- tebrug, waarlangs de grens van zyn parochie lag. De pastoor van de Hoog landse kerk nam de kostbare last daar na over en bracht haar tot op het mid den van de Gansoordbrug, de grens tussen St. Pancras- en St. Pieterparo chie. De commandeur van de St. Pie- tersparochie wachtte daar de stoet op en nam het Heilig Sacrament over om het weer in staatsie terug te brengen naar zyn kerk, die de hoofdkerk van de stad was. Gansoord, waarnaar de brug was ge noemd, was de naam van het straatge deelte van de Nieuwe Ryn tussen Hooi gracht en Herengracht. De herkomst van de naam is niet bekend. In de 16de eeuw sprak men een tijd over de „Nieuwe brug", waaruit blykt, dat de oude Gansoordbrug was vervan gen door een andere. In 1681 werd de houten valbrug, die buiten de Ho- gewoertjÉöOQTt cuve* dp Verdwijnend oud-Leiden: de vroegere Gansoordbrug broken en geplaatst op nieuw stenen metselwerk van de Gansoordbrug. Het metselwerk werd geleverd voor 250 het timmerwerk voor 340 gulden. In 1869 is deze brug vervangen door een ijzeren. De kosten bedroegen toen 2972 gulden. Op initiatief van de vereniging „Oud- Leiden" zyn de twee stenen welke zich bevonden aan de oostzyde in de brug die na 25 mei 1960 werd gesloopt, aan gebracht in de nieuwe brug. Op de ene steen staat een gans afgebeeld, op de andere een korf. Vanzelfsprekend sym boliseert de gans Gansoord. De korf duidt op de naam van de gebuurte: Kaarskorf. De stad was n.l. onderverdeeld in ge buurten. Elke gebuurte had een „heer", die bepaalde verantwoordelijkheden daar voor droeg. Kaarskorf was gesplitst in oost-, midden- en west-Kaarskorf. De Watersteeg vormde de scheiding tussen midden- en west-Kaarskorf. De nieuwe brug, die een verbinding gaat vormen tussen snelwegen, vervolgt de geschiedenis van haar voorgangsters. ijy<je stenen spreken daarvan. Sfeer van onbehagen bij politici De stemming onder Franse functionarissen en politici is er een van angstige verwachting. Men ziet in deze kringen drie mogelijke resultaten van de volksstemming: een volmacht voor De Gaulle om zijn huidige politiek voort te zetten en een afkeuring van zijn beleid, die tot het aftreden van de presi dent en het gevaar van een burger oorlog zou kunnen leiden, of tot het vestigen van een militair be wind in Frankrijk. De gevoelens van afkeer, die vele po litici en partijbesturen jegens De Gaulle koesteren sinds zij, in juni 1958, gedwon gen werden hun politieke macht aan hem over te dragen, hebben ertoe ge leid dat het volk van deze zijde niet dui delijk is ingelicht over hetgeen erop het spel staat. Slechts De Gaulle zelf heeft dit in zijn redevoeringen gedaan. Er is nauwelijks een Frans politicus buiten de gelederen van de partij der Gaullisten, die onomwonden heeft ge zegd „het gaat om De Gaulle of de chaos", ook niet wanneer hij zijn vol gelingen heeft aangeraden zondag a.s. „ja" te stemmen. Tegenwerking Invloedrijke financiële en industriële groepen werken achter de schermen te gen De Gaulle, ogenschijnlijk omdat zij een Frans Algerije willen, doch in wer kelijkheid omdat hun vijandigheid je gens De Gaulle is verscherpt door de op merking in diens oudejaarsavondtoe spraak, waarin hij sprak over de wense lijkheid om ook arbeiders in de leiding der bedrijven op te nemen. De verklaring van generaal Jean Val- luy, de 61-jarige gewezen opperbevelheb ber der NAVO-strijdkrachten in Mid den-Europa, waarin hij zich uitsprak te gen de Algerijnse politiek van de presi dent, heeft het algemene gevoel van on behagen nog doen toenemen. Desondanks denken zij, die over poli tiek inzicht menen te beschikken, dat in Frankrijk zelf ongeveer 65 procent der kiezers „ja" zal stemmen, terwjjl moge lijk een kwart van het totaal bij de stembus verstek zal laten gaan, hetgeen een bijna normaal percentage voor de niet-stemmers wordt geacht. In Frankrijk zelf zijn ongeveer 27 mil joen kiezers ingeschreven, in Algerye 4.900.000 en meer dan een miljoen in de Franse overzeese gebiedsdelen. De Gaulle zal vrijdagmiddag om één uur zijn laatste toespraak vóór de volks stemming houden. Brief van generaals Zestien gepensioneerde Franse gene raals onder wie Augustin Gulllaume, Pierre Boyer de la Tour. André Zeiler en Joseph Goislart de Monsabert, heb ben gisteren in Parys een „brief aan het Franse volk" gepubliceerd, waarin zy uiting geven aan hun bezorgdheid over de Algerynse politiek van de regering- De Gaulle en de kiezers verzoeken zon dag a.s. „neen" te stemmen. „De waarheid is", aldus deze brief, „dat slechts een zeer klein gedeelte van de Algerynse jeugd bij de opstand in Algerije, die door het internationale communisme wordt geleid, is betrokken". Poolse documenten over misdaden van Eichmann De Poolse commissie voor onderzoek naar misdaden van de nazi's heeft gis teren een aantal documenten over de activteit van Eichmann gepubliceerd. Hieruit blykt dat de vroegere „Ober- sturmbahnführer" de zgn. „Wannsee- konferenz" heeft bijgewoond. Op deze conferentie, die 20 januari 1942 in Ber- lyn werd gehouden, werd besloten tot massale uitroeiing van de joden. Vooral na deze conferentie werkte de afdeling van Eichmann. de vierde sectie van de Gestapo, op volle toeren. Ener zijds hield Eichmann zich bezig met moord op grote schaal <er zijn docu menten van een conferentie die op 25 mei 1944 in Boedapest werd gehouden over het transport van een kwart mil joen joden), anderzijds vond hij ook de tjjd om doodvonnissen van individuele joden te tekenen. Polen bezit namelijk een door Eichmann getekende telex nota waarin het ter dood brengen van vier Joden door de Gestapo van Ciecha- nof wordt goedgekeurd. Alleen in Polen al zijn 4.621.000 joden door de Duitsers vermoord. „Het Franse volk moet weten dat het ontstaan van een Algerijns Algerije op korte termijn slechte tot de twee vol gende mogelijkheden kan leiden: een ge nadeloze oorlog, die onder slechtere om standigheden dan de huidige zou moe ten worden gevoerd, of een capitulatie met al zyn tragische gevolgen, zoals het op grote schaal uitmoorden van onze broeders aldaar. Het terugvoeren van de overgeblevenen naar Frankrijk, wer keloosheid, een aanzienlijke verlaging van het levenspeil van alle Fransen, het verloren gaan van de olieprodukten uit de Sahara en een nieuwe financiële en politieke slavernij van Frankrijk", aldus deze brief van zestien gepensioneerde Franse generaals. Met ingang van heden wordt in Al giers tot nader order een avondklok van kracht. Tomaat 92 ct Kip 108 ct Champignons 108 ct Ossestaart 108 ct Denk ook aan Hein» Erwtensoep 108 ct Famillebük 165 ct Lang wachten om Conny goed te zien (Van onze correspondent) De teenagers uit Brabant hebben gisteren een drukke dag gehad. Het jeugdige Duitse sterretje Connie Fro- boess, zou naar Tilburg komen om de première van haar film „Conny und Peter machen Musik" bij te kunnen wonen. Reeds dinsdagavond stond er een aantal enthousiaste Conny bewonderaars aan het station te wach ten, om vooral van een goede plaats verzekerd te zijn. Het slechte weer heeft hen 's nachts echter allemaal weer naar hun vader en moeder gestuurd. Gistermorgen om acht uur stonden er weer dikke drommen jongelui. Om twee uur toen het sterretje eindelijk in Tilburg arriveerde, was het zwart van de teenagers voor het station. Onder luid gejuich ging het toen naar „Har monie". waar Conny met de genodig den van de muziek van „Conny und Peter" konden genieten. Gouverneur van Guerero van functie ontheven De permanente commissie van het federale congres van Mexico heeft de gouverneur van de staat Guerrero, ge neraal Raul Caballero Aburto gisteren van zijn functie ontheven en het con gres van deze staat en de overheidsin stellingen ontbonden. Arturo Martinez Adame van het opperste gerechtshof is tot voorlopig gouverneur benoemd. Vorige week kwam het in Guerrero tot heftige demonstraties, o.m. van stu denten, die de gouverneur beschuldig den van corruptie. Hierbij kwamen en kele betogers om het leven. De congrescommissie motiveert hei ontslag van Caballero Aburto door erop te wyzen, dat normale betrekkingen tus sen het bestuur en de bevolking van Guerrero onmogelijk waren geworden.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1961 | | pagina 5