Chief Whip President De Gaulle zal wel weer meerderheid krijgen, maar wat dan? op ieders lip f ALLEEN MORGEN Over tweede vraag heerst veel minder eensgezindheid dan over de eerste (zelfbeschikkingsrecht) NOORWEGEN BLIJFT IN DE WALVISVAARTCONVENTIE Nota over de spreiding van de uitgebreid technische scholen „LUCIENNE" Zes jaar geëist voor roofoverval op bejaarde vrouw te IJmuiden VRIJDAG 30 DECEMBER 1960 HET A.S. REFERENDUM IN FRANKRIJK (Van onze Parijse correspondent) De veldslag om het referendum, dat op 8 januari in Frankrijk en enkele dagen tevoren in Algerije zal worden gehouden, is nu defini tief ontbrand. In heel Frankrijk zijn de verkiezingsborden weer opge steld en dagelijks houden de leiders der zes partijen, die aan de cam pagne mee mogen doen, voor radio en televisie hun pleidooien voor hun standpunt om het volk op te wekken ,,ja" dan wel ,,neen" te antwoorden op de vragen, die staatshoofd De Gaulle heeft gesteld. In het kamp van de „ja s" bevinden zich de socialisten van Mollet, de katholieke Volksrepublikeinen en, natuurlijk, de Gaullistische Unie voor de Nieuwe Republiek. Onder de vanen van de tegenstanders heb ben zich verzameld: de communisten, de verenigde links-socialisten en de rechtse ultra's van Soustelle, Bidault en Lagaillarde. De radicalen en conservatieve onafhankelijken zijn er niet in geslaagd een eensge zinde positie te bepalen, maar in beide partijen schijnt een meerderheid naar „nee" over te hellen. Ontgoochelde manifestaties van 11 december j.l. En tenslotte zijn er dan, her en der verspreid, nog de principiële of inci dentele voorstanders van onthouding. Zij achten een referendum als vorm van „directe democratie" op zichzelf al uit den boze. Ze menen bovendien dat de vraag, (of vragen dubbelzinnig zijn gesteld- Ze zien zelfs in 't algemeen 't nut niet in van een volksstemming over deze kwestie en op dit moment. En ze voelen er tenslotte weinig voor De Gaulle „carte blanche" te geven, nu hij volgens hen, tot dusver zijn an dere troepen niet of nauwelijks heeft uitgespeeld. Een grond van waarheid Is In die verschillende tegenwerpingen en grieven zeker wel te ontkennen. De Gaulle vraagt per referendum of Frankrijk het zelf beschikkingsrecht voor het Algerijnse volk onderschrijft èn de organisatie van nieuwe bestuursorganen in dat land op 't ogenblik wenselijk acht. Twee vragen derhalve, waarop slechts één antwoord kan worden gegeven. Het zelfbeschik kingsrecht, dat op 16 september 1958 door De Gaulle plechtig geproclameerd werd, is sedertdien door de regering en het parlement aanvaard, en, op een handjevol rechtse ultra's na, hebben al le Fransen zich met deze oplossing ak koord verklaard. Tenminste in Frankrijk. In Algerije mag men aannemen, dat de Franse bevolking het zelfbeschikkings recht unaniem afwijst omdat ze, als minderheid, er haar privileges zal mee verspelen. Te laai voor verandering Over de tweede vraag heerst daaren tegen veel minder eensgezindheid. Het valt in tegendeel moeilijk in te zien, hoe die bestuursorganen in Algerije met het beginsel van zelfbeschikking te ver enigen zijn. Ze lopen in het beste geval op de uiteindelijke beslissing vooruit, om dat ze alleen kunnen passen in het Algerijnse Algerije, dat echter maar één der drie mogelijkheden is, waartussen de Algerijnen mettertijd zouden mogen kiezen. Vanwaar die inconsequentie? Ze dateert uit de tijd van vóór 11 decem ber toen De Gaulle nog oprecht over tuigd kon zijn van een massale uit spraak door de Algerijnen ten voordele van zijn Algerijns Algerije. Die hoop werd door de manifestaties der Algerij nen ten bate van het F.L.N., het Be vrijdingsfront, de bodem ingeslagen en de generaal zelf zou die ontgoochelende waarheid nu óók hebben erkend. Het was toen echter al te laat om, •onder het gezicht te verliezen, nog an- lere vragen op te stellen, doch niette min verloor ook het referendum dien tengevolge goeddeels zijn feitelijke in houd. De officiële propagandisten heb ben daarom intussen het accent al ge legd op een punt ,dat door het refe rendum helemaal niet ter sprake wordt gesteld, door de officieuze belofte aan het jawoord te verbinden, dat De Gaulle in dat geval de vredesonderhandelingen met Ferhat Abbas zal heropenen. Het leger en ultra-rechts Waarom die clausule dan niet ook in referendumvragen zijn opgenomen? Het antwoord luidt: omdat De Gaulle het leger en de uiterst rechtse vleugel, die niets van besprekingen met het F.L.N. willen weten, nog steeds niet al te open lijk voor het hoofd durft stoten. Wan neer het leger zijn medewerking in Al gerije niet verleent, dan moet De Gaulle inderdaad op een overweldigende meer derheid van onthoudingen rekenen, want in die zin heeft het F.L.N. zich al uit gesproken. En zelfs nu is 't nog steeds bijzonder twijfelachtig of Algerije de weg in zal willen slaan die De Gaulle heeft gewezen. En wat moet er gebeuren in dien de Algerijnen in meerderheid niet of ontkennend zouden antwoorden, om dat ze De Gaulle's voorlopige bestuurs organen eenvoudig niet wensen te slik ken? Het is een der vragen die men op dit ogenblik al moeilijk geheel over het hoofd kan zien, al wordt er in of ficiële kring een consequent zwijgen toe gedaan. Hoe de Fransen in het moe derland zullen stemmen? Op grond van de aanhang der par tijen uit beide kampen zou men een half-om-half-uitslag moeten voorspellen. Wanneer echter De Gaulle, vooral in de laatste toespraak, die hij aan de vooravond van 't referendum moet hou den, nog duidelijker door zou laten schemeren dat hij bereid is met het F.L.N. te praten om in 1961 de vrede te herstellen, is de kans wel groot dat hü een tamelijk royale meerderheid ver werven zal, al lijkt 't onwaarschijnlijk dat hij opnieuw het hoge percentage van tachtig procent zoals in 1958 zou halen. Wissel op de toekomst De generaal heeft trouwens ook al weer een stok achter de deur gezet door te doen weten dat hij zich opnieuw zal terugtrekken indien hij het vertrou wen van het overgrote deel van het volk eens niet meer zou blijken te genieten. En aangezien een militaire dictatuur of, in 't gunstige geval, een terugkeer naar de mannen van de Vierde Republiek, evenmin maar weinig Fransen toelacht zal, zo vermoeden wij, De Gaulle zijn meerderheid dus wel (weer)krijgen. En wat dan? Ook op die vraag blijven de officiële sprekers het duidelijke ant woord doorgaans schuldig. Officieel heeft De Gaulle zijn vroegere standpunt nog altijd niet herroepen dat de toekomst van Algerije nooit uitsluitend bedisseld zal kunnen worden door het F.L.N., in overleg met Frankrijk. Het F.L.N. volgt daarentegen, naar geest en letter, het voorbeeld dat De Gaulle indertijd zelf als hoofd van het Franse verzet na de oorlog gegeven heeft, toen hü zich voor al tegenover de Amerikanen uitriep als gevolmachtigd woordvoerder van heel Frankrijk om in die jaren als volwaardig partner, politiek, economisch en mili tair, door de geallieerden behandeld te kunnen worden. Zolang Frankrijk die formalistische zienswijze jegens het F.L.N. blijft huldigen, zal de oorlog on mogelijk een einde kunnen vinden, hoe overrompelend De Gaulle's meerderheid ook zou zijn. De Gaulle vraagt dus een blanco wis sel op de toekomst. En omdat zijn te genstanders, in wier kamp de commu nisten naast de neofascisten staan, nog minder zekerheden bieden zal De Gaulle ook dit keer wel weer als overwinnaar uit de strijd naar voren treden. Een overwinning echter die, nogmaals, de vrede geen stap dichterbij zal brengen, tenzij De Gaulle zich bereid en in staat zou tonen het F.L.N. te bewegen op nieuw met hem in onderhandelingen te treden- Onderhandelingen die dan niet als in Melun op nog steeds onverklaarde wijze halverwege af zouden moeten springen Communisten keren in raadscommissies terug Het ziet er naar uit dat in het begin van het nieuwe jaar de communistische leden van de Amsterdamse gemeente raad zullen terugkeren in de commissies van bijstand. Met 21 tegen 18 stemmen besloot de raad gisteravond op voorstel van B. en W. alle raadscommissies met één lid uit te breiden. In de hierdoor ontstane vacatures in bedoelde commis sies zullen dan de eerstvolgende verga dering in het nieuwe Jaar de communis tische raadsleden worden benoemd. De raad maakte met deze beslissing een besluit ongedaan dat in 1955 werd genomen, nadat de raad in grote meer derheid had uitgesproken dat de com munistische raadsleden niet meer het vertrouwen van de raad hadden als ge volg van hun aandeel in de staking van het gemeentepersoneel (de z.g. tramsta king) in dat jaar. De aantallen leden van de onderscheidene commissies wer den toen met één verminderd en de communisten werden geweerd. Hr. Ms. „Utrecht" naar Ned. Nieuw-Guinea In het kader van de normale aflos singen der schepen zal Hr. Ms. jager „Utrecht" op 14 januari naar Ned. Nieuw-Guinea vertrekken. De uitreis zal via het Suez-kanaal gemaakt worden. Het schip staat onder bevel van kapi tein luitenant ter zee J. S. Snellen van Vollenhoven. 20 stuks f. 1.- W ankelmoedige houding zegt Nederland Noorwegen heeft gisteren besloten, niet uit de internationale walvisvaart overeenkomst te treden. De reden van het Noorse besluit is, dat de voorzitter van de Internationale Commissie voor de Walvisvaart aan Noorwegen, Engeland, Japan en Ne derland voorgesteld heeft op 20 februari a.s. in Londen bespre kingen te beginnen voor de vaststelling van nationale contingenten voor het walvisvangst-seizoen 1961/62 voor 80 procent van de totale vangst. Volgens eerder genomen besluiten zal er 20 procent van de totale vangst aan de Sovjetrussische expedities worden overgelaten. De oud-commandant veldleger. J. J. G. Baron van Voorst tot Voorst heeft gisteren zijn 80ste verjaardag gevierd. H.M. de Koningin heeft de oud-commandant titulair de rang van generaal verleend. De generaal werd in zijn kasteel „Suiveras" in Vier akker gehuldigd. Deputaties van de grenadiers, fuse liers en jagers boden o.m. geschen ken aan. Generaal Baron van Voorst tot Voorst temidden van grenadiers, fuseliers en jagers. Aanwijsbare leemten worden opgevuld De staatssecretaris van O. K. en W., de heer G. C. Stubenrouch, heeft bij de Tweede Kamer de nota betreffende de spreiding van uitgebreid technische scholen (het zgn. U.T.S.-plan) ingediend. De nota moet worden beschouwd als een eerste poging om tot een verantwoorde spreiding van uitgebreid technische scholen te komen en draagt een voorlopig karakter. Staatssecretaris Stubenrouch heeft gemeend voor de eerstkomende jareta te moeten volstaan met het „opvullen" van de thans duidelijk aanwijsbare leemten in de spreiding van het scholenapparaat. Daarbij is uitgegaan van een raming betreffende de deelneming aan het U.T.O. omstreeks 1965. Het lijkt verantwoord deze dan landelijk gezien op ca. 18 9/00 van de 15 tot en met 21-jarige jongens te stellen. Gebleken is dat de verschillen in hoogte van deelneming in de onder scheidene gebieden in ons land een sterke tendens tot nivellering naar de landelijke deelnemingscijfers vertoont- Daar de veronderstelling echter gewet tigd is, dat ook na de periode van ongeveer 5 jaren, waarover het sprei dingsplan zich uitstrekt, de stijging in de belangstelling voor het U.T.O. niet tot stilstand zal zijn gekomen, kan het rekening houden met regionale differen tiatie in de deelneming naar een later tijdstip worden verschoven. Er is voorts een uitvoerige beschou wing gewijd aan de omvang, die een U.T.S. moet hebben om onderwijskun dig en economisch verantwoord geacht te kunnen worden. Dit heeft tot de conclusie geleid, dat de redelijk aan vaardbare grootte van een volledige school, omvattende afdelingen bouw kunde, werktuigbouwkunde en elek trotechniek, in het algemeen tussen circa 430 en 630 (dit is gemiddeld ruim 500) leerlingen zal dienen te liggen. Op een aan de nota toe gevoegde kaart, waarop de deelneming aan het U.T.O. per gemeente is aan gegeven, zijn een twintigtal gebieden aangegeven, waarin de deelneming aan het U.T.O. duidelijk lager ligt dan in de overige gebieden van Nederland; hieruit blijkt onder andere dat: in het oosten van de provincie Fries land de stichting van een U.T.S. verantwoord is. (in de begroting voor het dienstjaar 1961 is de sub sidiëring van een protestants-chris telijke school te Drachten voorge steld.) in het noordelijk gedeelte van Twen te plaats zou zijn voor een U.T.S. uit spreidingsoverwegingen in de Gelderse Achterhoek te zijnertyd de stichting van een U.T.S. overwogen zou kunnen worden. in het gebied Noord- en Zuid-Ken- nemerland (inclusief IJ-mond) de stichting van een U.T.S. verantwoord is- in Rotterdam de stichting van twee U.T.S.- en verantwoord is (in de begroting voor het dienstjaar 1961 is de subsidiëring van een prote stants-christelijke en een tweede neutraal-bijzondere U.T.S. voorge steld) In de slotbeschouwing van de nota is ingegaan op de verdeling van de U.T.S.-en naar de onderscheiden rich tingen. Indien de subsidiëring van de in de begroting voor het dienstjaar 1961 voorgestelde vijf scholen door de Sta- ten-Generaal wordt goedgekeurd, zullen er 18 niet-confessionele, 8 protestants- christelijke en 8 rooms-katholieke scho len zijn, die als volledige U.T.S. zijn te beschouwen of daartoe zullen uit groeien. Persoonlijke moed voorkomt een ramp De commandant van de brandweer van Bayonne heeft gisteren een grote ramp voorkomen nadat in de nacht op het terrein van een gasbedrijf in de nabijheid van het Amerikaanse Vrij heidsbeeld zich een reusachtige gasont ploffing had voorgedaan waardoor zes mensen werden gewond. De 38-jarige John Brennan, die twee maanden geleden commandant is ge worden van de brandweer van Bayonne. kroop onder een vuurzee door om de hoofdkraan van een gashouder te slui ten toen het vuur een tiental olietanks bedreigde. Brennan kroop onder een grote propaangastank door onder dek king van waterstralen en sloot de kraan, zodat er geen gas meer kon ontsnappen en de brand daarna spoedig bedwongen werd. ontploffing ontstond, doordat een 'v propaangas ontsnapte uit een lekke leiding en met een vonk in aanraking kwam. Weinig positieve resultaten verwacht Engeland en Nederland hebben, naar het Noorse bureau meldt, zich bereid verklaard aan deze conferentie deel te nemen en de voorzitter van de com missie meent, dat ook Japan een posi tief antwoord zal geven. De Japanse ambassade in Oslo heeft aan de Noorse regering medegedeeld, dat Japan be reid is over contingenteringsvraagstuk- ken te spreken, zo werd officieel mede gedeeld. Wanneer de besprekingen over de con tingenten een positief resultaat ople veren is het, zo werd verklaard, dui delijk dat ook Nederland weer tot de overeenkomst zal toetreden. Dan zal het ook mogelijk zijn binnen de commissie het vraagstuk te bespreken van de in voering van een stelsel van internatio naal toezicht, een kwestie, die door Noorwegen zeer belangrijk wordt ge acht. Wanneer de besprekingen over de contingenten geen positief resultaat op leveren, zal de Noorse regering voor 1 januari 1962 haar positie ten aanzien van de internationale overeenkomst voor de walvisvaart opnieuw onder ogen zien, zo werd medegedeeld. De directeur der visserij van het mi nisterie van Landbouw en Visserij, ir. G. J. Lienesch, noemde gisteravond het nieuws dat Noorwegen de internatio nale walvisvangst overeenkomst niet ten tweeden male zou verlaten, „hoogst ver rassend". Hij meende dat de Noorse stap „een eerlijke poging" kon zijn om tot een oplossing van het internationale wal visvangstgeschil te geraken. Zoals be kend heerst er momenteel onenigheid over de verdeling van de tot vangen blauwe-walviseenheden door de expedi ties in de Zuidelijke IJszee. Nederland heeft indertijd bedankt voor het lid maatschap van de walvisvangstconven tie nadat de Nederlandese eis voor een aandeel van ten hoogste 1200 eenheden per vangstseizoen door de andere lan den van de hand was gewezen. „SETTERLAINE" jumpers en vesten Exclusieve Damesconfectie Botermarkt 17 Leiden - Tel. 32765 Afscheid voorzitter Ver. openbare bibliotheken In Utrecht is gistermiddag op harte lijke wjjze afscheid genomen van mr. A. F. Schepel, die meer dan 12^ jaar voor zitter is geweest van de Centrale Ver eniging voor Openbare Bibliotheken. Mr. Schepel, griffier van de Tweede Kamer sprak de hoop uit, dat de samen werking die er in de vereniging tussen personen van alle gezindten bestaat, be stendigd en zo mogelijk verstevigd zou kunnen worden. Hij droeg het voorzit terschap over aan de vice-voorzitter, de heer G. A. van Riemsdijk. Namens de staatssecretaris van het departement van O. K. en W. sprak mr. L. B. van Ommen, chef van de afdeling Volksontwikkeling van dit departement woorden van hulde en lof aan het adres van de scheidende voorzitter. Hij releveerde het vele dat er onder het bewind van de heer Schepel tot stand is gekomen en roemde diens ge voel voor objectiviteit. Woorden van afscheid werden ook gesproken door prof. dr. L. Bummel, namens de Rijks commissie van toezicht op het Open bare Bibliotheekwezen. Namens de ge zamenlijke bibliotheken en de functio narissen. die daarin werken werd de heer Schepel een cheque overhandigd alsmede een tweetal boeken over Japan. Kringen van de Nederlandse walvis vaart lieten zich gisteravond nogal scep tisch uit over de Noorse stap, die zij allesbehalve consequent noemden. Deze kringen meenden, dat de Noren een wat zij noemden „wankelmoedige hou ding;" aannamen in het geschil en dat PREMIE VRIJWILLIGE VERZEKERING IN 1961 De Ziekenfondsraad deelt mee: bij 58 Algemene Ziekenfondsen is de premie van de vrijwillige verzekering met in gang van 1961 verhoogd. Bü 40 fond sen is de premie niet gewijzigd. Een aan tal dezer laatstbedoelde fondsen heb ben het voornemen in de loop van 1961 tot premieverhoging over te gaan. Alle verhoogde premien zijn goedge keurd door de Ziekenfondsraad. De premie is gemiddeld gestegen van f. 2,30 in januari 1960 tot f. 2,49 in januari 1961. In januari 1960 varieerde de premie van f. 1,60 tot f. 2,90 en met ingang van 1961 zal zij varieren van f. 1,95 tot f. 3,20. er in deze sfeer weinig positieve resul taten te verwachten waren van de on derhandelingen. Men sprak de verwach ting uit dat de Nederlandse Maatschap pij voor de Walvisvaart Nederland zou vertegenwoordigen op de komende on derhandelingen in Londen. Verdachte ontkent alle schuld Dader ging er met lege geldtas vandoor. (Van onze Haarlemse correspondent) Een brillenkoker was, een van de vele stille getuigen, waarop de officier van Justitie bij de Haar lemse rechtbank zijn bewijs grond de als zou een 35-jarige oud bedrijfsleider schuldig zijn geweest aan een nachtelijke roofoverval op 28 juni j.l. te IJmuiden op een 75-jarige vrouw. De overvaller was uit op een tas met het geld van een touringcaronderneming, welke eigendom was van de echt genoot van de vrouw. De overval ler ging er jvel mct een tas vandoor maar deze was leeg Gistermiddag eiste de officier, mr. G. W. F. van der Valk Bouman, een ge vangenisstraf van zes jaar met aftrek, tegen de verdachte, oud-bedrijfsleider, hoewel deze ten stelligste blijft ontken- I nen schuldig te zjjn aan het hem ten laste gelegde. Toch zijn er enkele aan wijzingen, die sterk in zijn nadeel pleit ten. De bejaarde vrouw was in de nacht van 28 op 29 juni plotseling wakker ge worden van de aanwezigheid van een man in haar slaapkamer, die toeriep: „Ik moet je geld hebben. Beneden staan nog 3 kerels en ik heb een revolver. Kom er uit of wordt je liever gewurgd?". Later had de man de vrouw nog bij de keel gegrepen, met de kreet: „Nu ga je er aan". Daarop had de vrouw de nach telijke bezoeker verteld waar zich de door hem gezochte tas bevond. De man was naar de huiskamer gegaan, had de tas, waarin geen geld zat, meegenomen en was verdwenen. Als getuige verklaar de de vrouw, de nachtelijke overvaller niet te hebben herkend, hoewel zjj de als verdacht terechtstaande oud-be drijfsleider vrij goed kende. Kort na deze overval had een man met een blauwe bril 's nachts aangebeld bij een 64-jarige inwoonster van Velsen, met het verzoek hem binnen te laten. Deze vrouw, wier man kort te voren met een valse telefonische boodschap was weggeroepen, had de man niet bin nen gelaten, maar wel de bedrijfsleider herkend, die een ver familielid van haar was. Toen zjj in de krant van de overval op de bejaarde vrouw las, lichtte zü de politie in omdat zü meende dat er ver band tussen deze beide zaken bestond. De recherche had inmiddels in het huis van de overval een brillenkoker ge vonden. Bü een sorteerproef wees een rjjksspeurhond vjjf keer de verdachte aan. Ook werden in het huis van de moeder van verdachte kledingstukken, o.m. een jasje en handschoenen gevon den. die sporen van de woning van de overval vertoonden. Op grond van deze aanwüzingen, acht de officier van Jus titie het bewijs van de overval geleverd. De verdachte bleef ontkennen en zei geen motief te hebben. De officier van Justitie was van oordeel, dat geldgebrek het motief was aangezien hij kort te voren ontslag had genomen bü het be- drijf waar hü gewerkt had. De raads- I man van verdachte, mr. H. Luüken, I achtte het bewüs niet geleverd en vroeg vrüspraak. 0.m. toonde hü aan, dat zün cliënt op de avond van de overval tot sluitingstüd, 2 uur, in een Haarlems café was geweest, zodat de tüd voor hem wel zeer krap was geweest voor het geval hü de overval zou hebben gepleegd. De uitspraak is over 14 dagen. Gedistingeerd- sportieve herenwinterjas, satijngevoerd, topklasse- afwerking, van moderne wol len stof, genre teddy-mohair. Niet alleen kwaliteit en afwer king, maar ook de prijs is een ver rassing, want één dag betaalt U voor deze prachtige HERENWINTERJAS de Coster- JÊË JP stuntprijs van Met en zonder ceintuur te dragen. LEIDEN Haarlemmerstraat 25 ROTTERDAM: Kone Hoograait 11 Meent hk. GoadsesLngel Katendr.Lagedljk hk. f- Dorpsweg Weat-Krulikade 35

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1960 | | pagina 13