Brno's nalatenschap
op heterdaad betrapt vogelleven
Interviews met vogels op de rand van hun nesten
Koningslepelaar - reeks een
fotografisch meesterwerk
Bijzondere medewerking
Toen Ronald Monro in 1945 op zevenender tig jarige leeftijd stierf,
verloor Australië, ja, verloor het mensdom een der beste natuurfoto-
grafen, die ooit heeft geleefd. Monro doorliep als persfotograaf een
succesvolle carrière. Zijn „actuele" foto's waren zowel in Australië
als ver daarbuiten zeer gezocht. Toch was deze broodwinning voor
hem niet het voornaamste in zijn leven. Zijn hart en zijn belangstelling
gingen uit naar de natuur en vooral naar de vogelwereld.
Vóór de tweede wereldoorlog had Monro, jong als hij was, reeds
met zoveel hartstocht en kunstzinnigheid de vogels der Australische
wildernis gadegeslagen en op de gevoelige plaat vastgelegd, dat hij
na zijn vroegtijdige dood een rijke en gevarieerde verzameling vogel
foto's naliet. Vrijwel elk stuk uit deze collectie verraadt de meester
hand en de artistieke zin van Monro. Van zó goede kwaliteit zijn
slechts de foto's van weinig andere natuurvrienden.
Monro's kunst was verankerd in
een veeljarige bestudering van
Ie gewoonten en eigenaardighe
den der in het wild levende dieren
en voorts in de grote vakervaring van
iemand, die jaren lang dagelijks de
harde leerschool van de persfotograaf
had doorlopen. Als jongen woonde hij
in de wildernis bij Gippsland, gelegen
in het zuiden van de Straat Victoria.
Hier begon zijn scholing als natuur
kenner. Toen hij de dertig nog maar
Koningslepelaars op hun nest, een
tweede unieke opname.
„Dieren zoals een gewone ster
veling ze niet ziet", aldus kan
men de betekenis van Monro's
meesterwerken met de camera
kort schetsen.
Ronald Monro was meer dan
een kunstenaar, hij was een
toverkunstenaar.
de gave te bezitten om zijn kennis
nauwelijks gepasseerd was, bleek hij
van het vogelleven te verwerken in
alleraardigste sprookjesachtige kinder
verhalen. Een aantal dezer vertellin
gen zün te vinden'in zijn boek „Austra
lian Nature Stories".
Kort nadat hij begonnen was te wer
ken als beroepsfotograaf, leverde hij
reeds geregeld foto's aan een tweetal
grote dagbladen („The Sun" en „The
Herald") te Melboune, benevens aan
een natuur-tijdschrift, „Wild Life" ge
heten. Toch, al liet zijn werk voor de
pers hem nauwelijks rust, trok hij er
iedere zaterdag en zondag, ja, iedere
vrije dag op uit om natuurfoto's te
maken. Aan de vrije natuur had hij
reeds als knaap zijn hart verpand en
hij is haar nooit ontrouw geworden.
Geen moeite was hem te groot als
het er om ging, bijzondere opnamen
te maken en goede resultaten te be
halen. Monro legde een onuitputtelijk
geduld aan de dag om de schuwe, veel
al zeldzame, gevederde bewoners der
wildernis voor de lens en op de plaat
te krijgen. Soms besteedde hij enige
dagen om bepaalde vogels gade te
slaan en dan was hij trots en geluk
kig, als hij tot beloning een enkele
geslaagde opname had kunnen ma
ken. Twaalf uur, soms langer nog, kon
hij wachten in zijn schuilplaats tot
dat een door hem gezochte vogel te
rugkeerde op zijn nest.
Zijn passie was het, interviews af
te nemen op de rand van een nest,
de gevederde wildernisbewoners op
heterdaad te betrappen en hun in
tieme leven vast te leggen in blij
vende beelden.
HOE?
De beste close-up's verkreeg Monro
van zijn schuilplaats uit. Deze
bestond gewoonlijk uit een can-
vas-doek met takken of struiken er
om heen. Soms zette hij zijn camera
dicht bij het ne6t van de vogel, die
hij interviewen wilde. Dan bediende
hij de sluiter vla een lang snoer. Ook
werkte hy wel „op korte afstand"
met zijn camera in zijn schuilplaats,
die dan dicht by het nest was ge
kozen. Een ander maal legde hy een
stuk touw bü de plaats, waar de vogel
(maar dan moest het geen kleine,
lichte vogel zyn!) verwacht werd te
zullen neerstrijken. Als het dier dan
op de lijn trapte, bracht het de slui
ter in beweging, en nam het een
foto van zichzelf. Groot was het aan
tal vondsten en listen, die Monro ge
bruikte om zyn doel te bereiken. En
met succes! Beroemd zijn de door
hem gemaakte „portretten" van de
Boekoek-uil, die deze zeldzame vogel
zelf by flashlight knipte. Enige van
Monro's opnamen verwierven wereld
vermaardheid. Geen wonder du6, dat
Cherry Keaton, een vooraanstaand
Amerikaans natuurvorser, Monro in
Jonge witbuik-reigers kijken reik
halzend uit naar hun maaltijd.
deelde by de tien beste natuurfoto
graf en ter wereld.
Een der moeiiykste opdrachten, die
Monro ooit uit te voeren kreeg, werd
hem verstrekt door de hoofdredactie
van „The Herald". Die opdracht luid
de: Breng een bezoek aan de grote
ibissen-kolonie in de moerassen na-
bU de Murray Rivier. Monro aan
vaardde deze opdracht. Hy waadde
vele kilometers door moerassen. Zwer
men muskieten kwelden hem voort
durend. Door deze insecten liet hy
zich echter niet afhouden. Evenmin
deerde het hem, vele uren achtereen
gehurkt in zijn drassige schuilplaats
nabij de grote ibis-nesten door te
brengen. Het ging immers om een
interview op de rand van een ibis
nest! Eens wachtte hij zelfs zeven
uren zonder onderbreking by zo'n
nest en zelfs na al die uren hur
ken en spanning gelukte het hem nog
niet, de gewenste foto te maken. Ty-
dens die „Interview-expeditie" slaag
de hij er wel in, een van zijn aller
beste en bekendste foto-reeksen te ma
ken, te weten, die van de uiterst zeld
zame koningslepelaar.
De tweede wereldoorlog was nog
maar kort aan de gang, toen Monro
als vrijwilliger dienst nam bij de
Australische weermacht. Hij kwam tot
inzet in Libië, Griekenland, Syrië en
op Kreta. Later plaatsten zyn supe
rieuren hem over naar het (Austra
lische Bureau voor Militaire Geschie
denis, waar hij een aanstelling kreeg
als oorlogsfotograaf, zyn einde kwam,
toen de kruitdamp bezig was op te
trekken boven een geschonden wereld.
Zijn nalatenschap? Wie karakteri
seerde deze beter uan een zijner Au
stralische collega's, die zeide: Monro
laat ons na zijn dood een aan
tal waardevolle beelden van op heter
daad betrapt leven na. Inderdaad, de
fotografische nalatenschap van Ro
nald Monro was: Op heterdaad betrapt
leven.
(Nivano - NADRUK VERBODEN)
Zending protesteert tegen
lezing pacificatie van de
Baliemvallei
De Evangelische Christelijke Zending
in Hollandia heeft zich gewend tot het
gouvernement in Ned. Nieuw-Guinea
met een protest tegen de strekking van
een perscommuniqué verstrekt inzake de
Baliem-pacificatie, aldus UpL
Het betrokken perscommuniqué zou in
enkele opzichten minder juiste gegevens
bevatten, zo stelt men in zendingskrin
gen te Hollandia.
Volgens het ministerie van Binnen
landse Zaken heeft de politie-inspecteur
Van Tricht op last van zyn superieuren
een actie ondernomen in het oostelijk
deel van de Baliemvallei teneinde een
Papoea roversbende onschadelyk te
maken. De bende had in de nabijheid
van de bestuurspost Kuleima zes
Papoea's op beestachtige wijze vermoord
en een vrouw dusdanig mishandeld, dat
deze aan de verwondingen overleed. De
politiepatrouille heeft vervolgens een
dorp, waar volgens zeggen van Binnen
landse Zaken de bende het hoofdkwar
tier had, platgebrand en een zevental
varkens in beslaggenomen en als com
pensatie aan de habestaanden van de
zeven slachtoffers geschonken.
Vervolgens heeft de in het gebied by
de Rheinische Mission werkzame zen
dingsarts dr. A. Vriend uit protest tegen
dit optreden de vlag van de bestuurspost
te Kuleima neergehaald, zeer tot ontzet
ting van de daar aanwezige inheemse
agenten.
In zendingskringen te Hollandia heeft
men ernstige bezwaren tegen deze lezing
van het incident, zowel wat betreft de
feitelijke mededelingen als tegen de
lezing van het protest door dr. Vriend.
Men heeft te Hollandia derhalve niet
alleen bij het gouvernement zijn be
zwaren kenbaar gemaakt maar tevens
op deze zaak betrekking hebbende stuk
ken naar Nederland gezonden, waar
thans de zending bezig is haar stand
punt te bepalen.
Van de zyde van het Zendingsgenoot
schap te Oegstgeest wenste men derhal
ve in dit 6tadium geen nadere medede
lingen te doen.
Nader vernemen wij, dat het parket
van de procureur-generaal een onder
zoek heeft ingesteld. De rapporten van
dit onderzoek zyn inmiddels naar de
nog steeds in Nederland verbiyvende dr.
G. W. von Meyenfeldt opgezonden.
De slagersvogel in zijn mooie zwart-wit-grijspakje leeft van gro
te insekten, hagedissent muizen en kleine vogels.
Dagenlang vertoefde Monro in de Hismoeraasen om de dieren „thuis" te fotograferen. En dit was het resultaat
