DE RUSSEN FANTASEREN OVER
ONWIL' VAN BEWIND IN BONN
De regering handhaaft het verbod
tot tussentijdse loonsverhogingen
HEINZ?
saus-soep
Bereid V.N.--commissie
in Guinea te ontvangen
West-Duitsland niet verlegen
om afzet naar de Sovjet-Unie
Motie van de P. v. d. A. inzake
metaalindustrie is kansloos
Regering stelt het zelfs op prijs
DONDERDAG 15 DECEMBER 1960
Advertentie
(Van onze correspondent in Bonn)
De Russische ambassade in Bonn tracht met veel fantasie de mislukking van
bet ondertekenen van het Duits-Russische handelsverdrag in Duitse schoenen te
schuiven. Zonneklaar is evenwel, dat de Westduitse regering ten deze volgens het
protocolaire boekje heeft gehandeld. Het gevecht ging namelijk om het handels
verdrag inclusief of exclusief West-Berlijn. En „inclusief" heeft Bonn al weken
geleden aan de Russische handelsdelegatie voorgesteld.
mark de munteenheid is, dus inclusief
West-Berlijn, Smirnof weigerde deze
brief te aanvaarden. „Exclusief" was
zijn richtlijn en die van de Russische on
derhandelingsdelegatie onder leiding van
onderminister van Buitenlandse Zaken
Borissow, die reeds in oktober-november
op de hoogte was van dit Westduitse
voorstel.
Moskou zal alsnog
wel bijdraaien
De Russische ambassade beweert dat
de Westduitsers een uur voor de onder
tekening van het verdrag met hun eis
nopens een clausule over Berlijn in het
handelsakkoord waren komen aandra
gen. Dat was aldus de Russen, een on
deugdelijk middel ter oplossing van een
internationaal probleem. Maar met deze
bewering waren de Russen toch wel, zo
bleek overduidelijk in het land der fan
tasie aangeland, want wat de West
duitse regering heeft voorgesteld en
wat al weken tevoren aan de Russen was
gezegd,, was in feite het volgende.
De Westduitse staatssecretaris van
Buitenlandse Zaken Von Scherpenberg
gaf de Russische ambassadeur in Bonn,
Smirnof, een uur vóór de ondertekening
van het verdrag een brief. Daarin stond
dat Bonn ervan uitging, dat het nieuwe
handelsverdrag voor hetzelfde gebied
zou gelden als het vorige verdrag dat op
31 december a.s. eindigt. En wel voor het
gehele territorium waarin de Duitse
Advertentie
Tomaat 92 ct
Kip 108 ct
Champignons 108 ct
Ossestaart 108 ct
Denk ook aan Heinz
Erwtensoep tijdelijk 98 ct
Familieblik 165 ct
ƒ600.1
Tot nu toe ruim
1.000 voor Toltèn
De heer Jans komt spreken
De heer Fernando Jans, een Chileen
van Nederlandse afkomst, zal vanavond
per vliegtuig in ons land arriveren, om
hier mee te werken aan radio-program_
ma's en een televisie-uitzending over de
actie Toltèn.
De heer Jans. een inwoner van Toltèn
kan zich nog vrij goed in het Nederlands
uitdrukken. Hij werkte mee aan diverse
uitzendingen over de grote natuurramp
in Chili.
Hij blijft 10 dagen in Nederland en
zal namens zijn medeburgers getuigen
van de erkentelijkheid voor de Neder
landse Toltèn-actie.
Tot dusver heeft de actie f-605.884,50
opgebracht, naar schatting toereikend
voor de bouw van 121 woningen. Voor
de complete herbouw van de vissers
plaats Toltèn zijn 300 woningen nodig.
„Waterman" naar ons land
Met slechts 124 spijtoptanten
Het s.s. „Waterman", met slechts 124
zgn. „spijtoptanten" uit Indonesië op weg
naar Nederland, zal niet naar Rotterdam
komen, maar rechtstreeks naar Vlissin-
gen varen, waar het schip op 29 decem
ber a.s. wordt verwacht. Dit geringe aan
tal passagiers, nauwelijks een vijfde ge
deelte van het gebruikelijke, is te wijten
aan de omstandigheid, dat de toestem
ming der Indonesische autoriteiten om
Soerabaja en Djakarta aan te lopen,
eerst werd ontvangen, toen de „Water
man" reeds lang in Australië, waarheen
het schip op de uitreis emigranten
bracht, was aangekomen. Hierdoor zag
slechts een handjevol „spijtoptanten"
kans, tijdig voor vertrek gereed te zijn.
Een dertigtal passagiers doet op de
thuisreis dienst als corveër, daar alle 100
Indonesische bedienden van de „Water
man" in Soerabaja het schip hebben ver
laten.
Nadat straks in Vlissingen de passa
giers ontscheept zijn, zal de „Waterman"
op de werf van de Koninklijke Maat
schappij ..De Schelde" aldaar gedurende
enkele maanden een grondige verbou
wing ondergaan.
Deze verbouwing geschiedt in opdracht
'an de N.V. Scheepvaart Maatschappij
„Trans-Oceaan" in oprichting, waarin,
zoals eerder werd bericht, de drie rege-
i'ingsschepen „Waterman", „Zuiderkruis"
®n „Grote Beer" zullen worden onderge
bracht, indien ook de Eerste Kamer
de Tweede Kamer heeft zich reeds met
een desbetreffend voorstel verenigd
hieraan haar goedkeuring hecht.
Geen dramatisering
De Westduitse regering, gesteund door
de oppositie in Bonn en de regering van
West-Berlijn, is met dit verdrag tot de
grens van het uiterste gegaan. Immers
een dergelijk handelsverdrag is voor de
Westduitse economie eerder een blok
aan het been dan een winstgevend ob
ject. Men heeft hier nu eenmaal geen
Russische auto's en dergelijke, hoogstens
bepaalde Russische grondstoffen nodig,
die men ook wel buiten de Sovjet-Unie
gemakkelijk kan krijgen. En de afzet
van Westduitse machines in Rusland is
bepaald geen exportnoodzaak voor de
Westduitse Industrie. Men is hier echter
voor zo'n verdrag, omdat men hoopt dat
de politieke atmosfeer tussen Bonn en
Moskou erdoor verbeterd zal worden. Het
ls echter onmogelijk West-Berlijn. waar
vele grote Westduitse industrieën zijn
gevestigd, die ook aan Rusland goederen
leveren uit te sluiten. Politiek zou zulks
een zware nederlaag betekenen. Deson
danks dramatiseert men te Bonn dit
mislukken op het laatste nippertje van
het Duits-Russische handelsverdrag niet.
De handel zal wel normaal geregeld
kunnen worden en de verstandhouding
tijdens het overleg was goed. Men ver
wacht dat Moskou binnenkort wel een
modus zal vinden het verdrag inclusief
brief over Berlijn, gelijk twee jaar gele
den, te accepteren.
Zonder afscheid te nemen!
Hedenochtend telefoneerde onze cor
respondent in Bonn:
De Russische handelsdelegatie onder
leiding van onderminister van Buiten
landse Zaken, Borissow, heeft gisteren
per trein, zonder haar Westduitse gast
heer de gelegenheid te geven afscheid
te nemen, de Bondsrepubliek verlaten.
Via Oost-Berlijn reizen de Russen per
trein naar Moskou terug zonder het
Russisch -Westduitse handelsverdrag,
waarvoor zij twee maanden lang hebben
onderhandeld. Inmiddels begint een
stroom van kritiek op de Westduitse po.
litiek tegenover het oostelijk blok te
stromen en lijkt het erop of de afbre
king van het Russisch-Duitse handels,
verdrag niet 2»nder gevolgen zal blijven
voor het Oost-Westduitse handelsover
leg te Berlijn.
Bij mijnongeluk in
Turkije 19 (loden
Door een ontploffing van mijngas in
een steenkolenmijn in Kozloe, in Tur
kije, zijn negentien mijnwerkers gedood
en twaalf gewond. Achtentwintig an
dere mijnwerkers konden worden gered.
De ontploffing deed zich voor op een
diepte van 249 meter.
Kassier veroordeeld
Een 60-jarige kassier van de Coöpe
ratieve Boerenleenbank te Tietjerk is
door de rechtbank te Leeuwarden con
form de eis veroordeeld tot een gevange
nisstraf van 2 jaar en 6 maanden met
aftrek wegens valsheid in geschrifte en
verduistering.
Hij heeft gedurende de periode mei
1957 tot maart 1960 een bedrag van
f. 21.000.- door frauduleuze praktijken
weten te verduisteren.
Herhaling bestedingsbeperking voorkomen!
(Van onze parlementaire redacteur)
In weerwil van een nieuwe aanval van de oppositie, handhaaft de
regering haar standpunt, dat de verworven welvaartsverbetering niet
in gevaar mag worden gebracht door prijsstijging, die het gevolg zou
zijn indien de C.A.O.'s voor afloop worden herzien voor tussentijdse
loonsverhogingen. Wel mag onder bepaalde voorwaarden met ingang
van 1 januari a.s. de arbeidsduur met een uur per week worden ver
kort, indien deze maatregel niet wordt doorberekend in de prijzen. Aan
de bedrijfstakken, die in het kader van de vrije loonvorming nog geen
loonsverhoging hebben kunnen toekennen, zal spoedig worden toege
staan de lonen met maximaal 4% te verhogen. Voor een motie van de
P. v. d. A.. waarin er bij de regering op wordt aangedrongen het over
leg te hervatten om alsnog te trachten een oplossing te vinden voor de
moeilijkheden met de lonen in de metaalindustrie, bleek gisteren in de
Tweede Kamer geen meerderheid te bestaan.
Er is niets nieuws
onder de zon!
De socialistische oud-minister Suur
hoff noemde het ongerijmd dat de
regering heeft verboden een CAO
open te breken voor loonsverhoging.
Daartegenover herinnerde staatsse
cretaris Roolvink er aan dat op 21
september 1955 minister Suurhoff
een brief had gestuurd aan het Col
lege van Rijksbemiddelaars, waarin
stond dat de secundaire arbeidsvoor
waarden mochten worden verbeterd,
maar dat voorstellen daartoe alleen
konden worden gedaan bij afloop
van een CAO. De economische si
tuatie was toen minder verontrus
tend dan nu.
Van zijn kant herinnerde de socialis
tische woordvoeder eraan dat de staats
secretaris op 17 juli 1959 in de Kamer
had gezegd dat CAO's bij onderling goed
vinden altijd tussentijds kunnen worden
herzien. „Natuurlijk," antwoordde staats
secretaris Roolvink, „dat is geen punt
van discussie. Maar nieuwe loonovereen-
komsten krijgen pas rechtskracht na
goedkeuring door het College van Rijks-
bemiddelaars. Indien zich bijzondere om
standigheden in t algemeen tegen goed
keuring verzetten, is het college bevoegd
de goedkeuring te weigeren."
„De regering had niet zo halsstarrig
moeten zijn," betoogde de heer Suurhoff.
Zelfs al zou een tussentijdse loonsverho
ging economisch gevaarlijk zijn, dan had
de regering toch moeten trachten met
geven en nemen oplossing te vinden.
Door het star hanteren van de reken-
liniaal heeft de regering gevoelens van
teleurstelling en verbittering gewekt.
Daartegenover, zei de staatssecretaris,
dat men in de metaalindustrie had moe
ten overwegen of door het voeren van
loononderhandelingen niet loze verwach
tingen werden gewekt. De regering heeft
tijdig, op 15 september jl. gewaarschuwd.
Omtrent de pessimistische kijk van
minister De Pous op de economische si
tuatie in 1961, twijfelde de heer Suur
hoff of deze gerechtvaardigd was. De
voorspellingen schommelen sterk. Bo
vendien moet er volgens spelregels van
de vrijere loonvorming economische
ruimte zijn voor loonsverhoging, want staatssecretaris Roolvink en de heer Ha-
deze mag de stijging van de produktivi
teit niet overtreffen.
Minister van Rooij repliceerde dat de
mate van voorzichtigheid, die men in
acht wil nemen, meestal samenhangt
met de mate van verantwoordelijkheid
die men draagt. Hij maakte erop attent
dat de stijging van de produktiviteit nog
maar langzaam gaat, omdat de grens
van de produktiecapaciteit is bereikt. De
stijging van de bestedingen is groter dan
van de produktie. Toestaan van tussen
tijdse herziening zou bepaald niet be
perkt zjjn gebleven tot de metaalindus
trie en een algemene loongolf zou leiden
tot prijsstijging en gevaren voor de na
tionale economie als geheeL
„De ombuiging van de economische
ontwikkeling blijkt niet alleen uit de
nieuwste cijfers," verklaarde minister De
Pous, maar zij was ook reeds voor ieder
een duidelijk uit de oudere cijfers. In de
metaalindustrie kunnen de arbeiders ook
aan hun trek komen doordat de regering
volop gelegenheid biedt tot het delen in
de winst, vulde staatssecretaris Roolvink
aan. Wij moeten een herhaling van de
bestedingsbeperking voorkomen, die de
sociaal zwakken het ergst heeft getrof
fen. Een gezond sociaal beleid eist daar
om voorzichtigheid met de loonpolitiek.
De armsten mogen niet opnieuw de dupe
worden. Men kan ook niet zeggen dat de
arbeiders het eerst zijn getroffen door
maatregelen, die' de bedoeling hebben
een overbesteding te voorkomen. Eerst
zijn de investeringen afgeremd. De be
lastingverlaging is uitgesteld, de bouw
vergunningen zijn beperkt, enz.
Geen nieuwe onrust wekken
Drie extra sprekers, de heren Roemers.
Nederhorst en Baart, voorzitter van de
vakraad in de metaalindustrie, stuurde
de PvdA in het vuur om de aanval te
ondersteunen op het regeringsstandpunt,
volgens hetwelk loonsverhogingen voor
afloop van een CAO verboden zijn. Het
vuur der welsprekendheid werd toege
spitst in een motie, waarin aan de rege
ring werd gevraagd alsnog te trachten in
overleg met de stichting van de arbeid
en de vakraad voor de metaalindustrie
verantwoorde oplossing voor de gerezen
moeilijkheden te vinden. 3 leden van de
anti-revolutionaire fractie, de heren Ha-
zenbosch, Van Nierop en Van Eibergen,
stemden in het begin van oktober jl. nog
voor een motie van de PvdA, die aan
drong op het toestaan van tussentijds
openbreken van de CAO's gisteren
waren zij zeer vriendelijk tegenover
Prof. De Quay in Eerste Kamer:
(Van onze parlementaire redacteur)
De Nederlandse regering is bereid onder bepaalde voorwaarden,
een commissie van de V.N. in Nieuw-Guinea te ontvangen. De
regering zou bereid zijn om in de V.N. aan elke discussie over de
bevindingen van deze commissie deel te nemen, maar dat betekent niet,
dat elke conclusie, die uit deze discussie zou kunnen voortkomen, voor
Nederland regel of wet zou zijn. Tenslotte is Nederland soeverein en
heeft ons land verantwoordelijkheden, die uit deze soevereiniteit voort
vloeien.
Of Indonesië met de instelling van een dergelijke commissie akkoord
gaat, is voor Nederland niet relevant, wel of de instelling van een
commissie een meerderheid in de V.N. zal krijgen.
Gisteren bereikten tegenstrijdige I het leger de macht aan zich zou
berichten de wereld over een staats- hebben getrokken. Deze foto, welke
greep in Ethiopië, waarbij kroon- november 1954 werd gemaakt
prins Asia Wassen met steun van\tijdens het bezoek van Keizer Hai-
lie Selassie aan Nederland, toont de
keizer links en de kroonprins rechts.
Geen rechter spelen!
Dit zei gisteren de minister-president,
prof. dr. J. E. de Quay tijdens zijn be
antwoording van de algemene, politieke
beschouwingen in de Eerste Kamer. La
ter, bij de replieken, heeft de minister
president, naar aanleiding van een op
merking van ir. Vos (P.vdA.) het re
geringsstandpunt nog verduidelijkt. De
regering is inderdaad bereid de situatie
in Ned. Nieuw-Guinea aan het „oordeel"
van een VN-commissie te onderwerpen.
Maar dat betreft dan toch een oordeel
van een oommissie en niet van een
rechter. En dat betekent, dat dit niet
kan impliceren, dat Nederland dat oor
deel kan beschouwen als een regel of
een wet, waaraan ons land zich zonder
meer zou kunnen onderwerpen.
De regering heeft niet alleen geen
bezwaar tegen de totstandkoming van
een VN-commissie, maar zij zou zulk
Advertentie
't helpt en't is lekker
RED BAND- ROOSENDAAL
zenbosch verklaarde, dat de gehele AR-
fractie tegen de socialistische motie zou
stemmen. Hij zei dat het loonbeleid over
het geheel goed was geweest, al had zijn
fractie gaarne het conflict in de metaal
industrie opgelost gezien door een loons
verhoging van 4% per 1 april 1961.
Waardering voor moed
De motie van de PvdA vond de heer
Hazenbosch gevaarlijk, omdat daardoor
weer verwachtingen zouden worden ge
wekt, die niet verwezenlijkt kunnen wor-
d endoor de verdeeldheid in de Stichting
van de Arbeid. Nieuw overleg zou ook
volgens de Christelijk Hist, woordvoerder
Kikkert geen zin hebben na het overleg
dat reeds is gevoerd. De KVP-er, de heer
Bogaers was tegen de motie, omdat deze
de bestaande onrust zou handhaven, ter
wijl rust geboden is. Hij had waardering
voor de moed van de regering om in het
algemeen belang het been stijf te hou
den. Alleen de pacifistische ds. Van der
Veen verklaarde de motie te zullen steu
nen. De liberaal Corver zei niet ontevre
den te zijn over de resultaten van het so
ciaal economisch beleid, vooral omdat de
prijzen in bedwang zijn gehouden.
De antwoorden van staatssecretaris
Roolvink schenen de socialisten weer te
prikkelen. Hij zei dat het college van
Rijksbemiddelaars reeds op 20 oktober
1959 aan de vakraad voor de metaal
industrie had geschreven, dat indien de
stijging van de produktiviteit zou mee
vallen, het niet uitgesloten was dat de
lonen zouden kunnen worden herzien
„voor de tweede helft van 1961". Terwijl
de staatssecretaris hem beantwoordde
liep de heer Suurhoff uit de zaal weg en
tenslotte was er ook nog een incidentje
met de socialistische fractie-leider, mr.
Burger. Om een interruptie van hem re
pliceerde de staatssecretaris dat hij een
dergelijke vraag wel van de heer Neder
horst, maar niet van mr
verwacht.
een commissie zelfs op prUs stellen. Het
is namelijk nuttig, dat men in de wereld
weet, dat Nederland oprecht streeft naar
het verkrijgen van zelfbeschikkingsrecht
voor de bevolking. Tot zover de rede van
de minister-president voor wat betreft
het Nieuw-Guinea-beleid.
Sterke defensie
noodzakelijk
Prof. De Quay verklaarde niet te wil
len ingaan op dat deel van het betoog
van mr. Pollema (CH), waar deze het
had over een brede samenstelling van
een kabinet. Prof. De Quay nam name
lijk aan, dat hij daarmee ook wel niet
meer te maken zal krijgen.
Wat de internationale situatie be
treft, het gaat niet zozeer om hetgeen
een verre toekomst zal brengen, maar
om deze tijd, waarin de bedreiging on
verminderd voortbestaat. Daarom is de
zorg voor een sterke defensie noodzake
lijk. De defensie behoort in collectief
verband tot de hoogste prioriteit.
Aan ir. Vos (P.v.d.A.) antwoordde de
minister-president om., dat Nederland
in de internationale hulpverlening aan
onder-ontwikkelde landen bepaald geen
slecht figuur slaat. Ons land komt. wat
de bijdragen betreft na Frankrijk en de
V.S. In hoeverre Nederland een resolutie
in de VN over het houden van een re
ferendum in Algiers zal steunen, hangt
af van de inhoud van zo'n resolutie.
Wat de rassendiscriminatie aangaat, er
bestaat geen twijfel over de afwijzing
door de Nederlandse regering van de
apartheidspolitiek.
Europese samenwerking
De Europese samenwerking is een zaak,
welke de regering zeer ter harte gaat.
I Tegenover de plannen van De Gaulle
staat de regering vooralsnog kritisch.
Aantasting van de bevoegdheid van de
j gemeenschapsorganen kan de Neder
landse regering namelijk niet aan vaar-
I den.
In antwoord op een opmerking van
mr. Pollema (CH) ten aanzien van de
zedenmisdrijven, begaan aan de JeugcL
deelde de minister-president mee. dat
er reeds maatregelen zijn genomen. Het
tegengaan van de verkeersonveiligheid
is niet alleen een kwestie van wetge
ving, maar vooral van mentaliteit van
de weggebruikers. Aan mr. De Vos van
Steenwijk (VVD) antwoordde prof. De
Quay, dat deze vertrouwen moet heb
ben in het beleid ten aanzien van de
spijtoptanten. De regering gaat voort op
de eenmaal ingeslagen weg naar vrijere
loonvorming. Kernpunt hierbij is. dat
de prijzen niet in beweging komen.
Ten aanzien van de landbouwpolitiek
erkent de regering, dat bescherming no
dig is, maar met behoud van de eigen
verantwoordelijkheid van de bedrijfstak.
In het bouwbedrijf is waakzaamheid
geboden, teneinde de prijzen in de hand
te kunnen houden. Daarin is de regering
totnutoe geslaagd. Tegen ir. Vos zeide
de minister-president nog, om te be
wijzen, dat het de regering toch niet aan
élan ontbreekt, dat thans overeenstem
ming is bereikt over de politieks al aris-
sen.
Minister De Pous:
„Vrije vestiging
op Rozenburg"
Incident
„Dat hebt u niet uit te maken, of ik
als afgevaardigde een vraag mag stel
len," viel mr. Burger uit. Hij zei veront
waardigd, dat hij zich over terechtwij
zing van de staatssecretaris boos maakte.
„Dat hoeft u er niet bij te zeggen," an-
woordde de heer Roolvink laconiek,
„want dat ziet de hel" Kamer wel!"
De stemming over de motie, die geen
kans maakt te worden aangenomen,
werd gisteravond uitgesteld tot vanmid
dag.
(Van onze parlementaire redacteur).
Over de vestiging van een hoogoven-
bedrijf op Rozenburg aan de mond van
de Rotterdamse Waterweg, heeft minis
ter De Pous (Economische Zaken) gis
teravond in de Tweede Kamer ver
klaard. dat ln Nederland vrijheid van
industrievestiging bestaat Indien de ves
tiging kan geschieden zonder hulp van
de overheid, worden geen hinderpalen
ln de weg gelegd.
Indien echter financiële medewerking
van het Rijk nodig is. moet men met
een verantwoord plan van betekenis ko
men .Indien hem dat wordt voorgelegd.
Burger had de minister nog steeds bereid het in
overweging te nemen. Hij zal daarbij
dan de studie van de commissie Van
Berkum in aanmerking nemen.
Het rapport van de commissie heeft
minster De Pous nog niet gelezen. HIJ
kent wel de conclusies, maar men moet
het rapport hebben gelezen om te we
ten waarop ze gebaseerd zijn. Daarom
kon hij ook niet zeggen of zij positief
of negatief zijn. De minister zal zich
in het rapport verdiepen en is gaarne
bereid het te bespreken met de vaste
commissie uit de Tweede Kamer voor
Economische Zaken. De taak van de
overheid bU de industrialisatie is het
stimuleren van het particulier Initiatief
