GROEITEMPO BESTEDINGEN IS BESLIST NIET ZONDER GEVAAR SENAAT WELWILLEND BIJ DE ALGEMENE BESCHOUWINGEN Weense kerstdrukte in teken hoogconjunctuur Het staalbedrijf op Rozenburg Verhoging grens loonbelasting Evenwicht met produktie bewaren Kritiek op enkele beleidspunten Opgericht 1 maart 1860 Woensdag 14 december 1960 Vierde blad no. 30228 Nu ook W Kinder- •ASPIRIN met een speciaal aange- paste dosering voor uw kind. Met vruchten- smaak en veilig- heidssluiting. ASPIRIN niet meer en niet minder - is al voldoende om u snel en krachtig van uw pijn af te helpen. ASPIRIN is niet te overtreffen. MINISTER DE POUS WAARSCHUWT IN KAMER: (Van onze parlementaire redacteur) „Er is reden tot voorzichtigheid met betrekking tot de ontwikkeling van de bestedingen. Zowel het verloop van de consumptie en derhalve van de lonen en de investeringen, vereisen bijzondere aandacht. Wij bewegen ons thans zeer dicht langs de grenzen van onze capaciteit en het streven moet er op gericht zijn om niet via het proces van over- besteding en pijnlijke aanpassing weer tijdelijk op de zandbanken vast te komen zitten. Laat ons hopen dat de bestedingsbeperking van 1956 ons in dit opzicht iets heeft geleerd". Dat verklaarde minister De Pous gisteren in de Tweede Kamer bij de behandeling van de begroting van Economische Zaken. behoeft te worden gevreesd, omdat de hogere inkomens voor een belangrijk deel worden besteed in de dienstensector. Hij vond het loon- en prijspeil in Ne derland te laag in vergelijking met de ons omringende landen. Nederland blijft daardoor in economische groei ten ach ter, meende hij. Gezien de ombuiging, die in ons land in de economische ontwikkeling is inge treden, leek het minister De Pous thans niet het geschikte moment tot aanpas sing van ons loon- en prijsdeel aan dat van het buitenland over te gaan. Hij ge loofde niet, dat wij onze produkten te laag aan het buitenland verkopen. De ondernemer, die winst wil maken, gaat niet beneden de prjjs van de wereld markt. Geen loonaanpassing aan het buitenland Er zijn krachten in onze economie werkzaam, vervolgde de minister, die de totale bestedingen sneller doen toenemen dan de "produktie. Die toe neming kan niet worden volgehou den zonder ernstig gevaar te doen 1 ontstaan voor het economische even wicht. Daarom heeft de regering in de loop van het jaar verschillende maatregelen genomen om de beste dingen af te remmen. In dat licht moet men ook het gevoerde loon- en prijsbeleid zien. Volgens de verwachtingen van het Centraal Planbureau zou de consumptie in 1961 met 4.5 procent en zullen de in vesteringen met 7 procent toenemen. Ge voegd bij een matige stijging van de ex- jport, eveneens met 7 procent, leidt dit tot een stijgingstempo van de totale be stedingen, dat juist binnen de grens van het toelaatbare ligt. Het Centraal Plan bureau is daarbij uitgegaan van gunsti- jge veronderstellingen. Persoonlijk is de {minister minder optimistisch. Het hui- idige groeitempo van de consumptie is iniet geheel zonder gevaar. Dat hangt sa men met het ervaringsfeit, dat in de op gaande periode van de bedrijvigheid de {uitvoer en de investeringen eerst gaan stijgen, terwijl pas in tweede instantie ;de consumptie begint toe te nemen. Veel ernstiger Omdat de consumptie de grootste sec tor in de totale bestedingen vormt, zou den schommelingen, die procentueel even jgroot zijn als bij de investeringen, veel ernstiger gevolgen voor het economische leven veroorzaken. Wij zullen er dus naar moeten streven dat de stijging van de consumptie zo gelijkmatig mogelijk verloopt en wel zo, dat deze aansluit bij de groei van de produktie. Vandaar dat ln het huidige loonbeleid de loonstijgin gen worden afgestemd op de toeneming van de produktiviteit. I In de afgelopen periode is een loonstij ging tot stand gekomen, die daar zelfs Jinigszins bovenuit gaat. Van 1958 op 1960 js een stijging van het gemiddelde loon her arbeidsuur opgetreden van ongeveer |12 procent tegenover een toeneming van pe produktie per arbeidsuur van 11 pro- jcent. Van 1960 op 1961 wordt een pro- duktiviteitsstijging verwacht van 4 pro- leent en een loonstijging per uur van 7 procent, Als deze ontwikkeling zich in- Herda£d voordoet, zullen de hoogst mo- jgelijke eisen aan het prijsbeleid worden gesteld. Een verdergaande loonstijging, ialdus minister De Pous, zou dus niet al leen het gevaar van overbesteding direct acuut maken, maar ook het prijspeil be- {dreigen. Het aandeel van de arbeiders in het Rationale inkomen is in 1960 ten opzich te van 1959 met 0.3 procent verbeterd. Dat is vrij gering. Het is echter te ho pen, dat deze stijging kan worden ge handhaafd zonder de noodzaak tot be stedingsbeperking zoals door de te ster ke loonsverhogingen in 1956. De ver wachting voor 1961 is dat het aandeel ivan de arbeiders in het nationale inko- ïnen met 0.5 procent zal stijgen tot 67.2 procent. Basis ondergraven Het scheen, dat het betoog van minis ter De Pous de basis ondergroef voor de Interpellatie, die de heer Suurhoff van daag zal houden over lonen in de me taalindustrie, want uit de banken van Be socialisten klonken herhaaldelijk ver ontwaardigde interrupties, dat de minis ter met nieuwe cijfers werkte, die ver- Schilden van een week geleden. De minis ter antwoordde dat hij toch niet met verouderde cijfers kon werken als hij jjuist de nieuwste had gekregen. De socialist Den Uijl had 's middags Oen theorie opgezet, volgens welke loons verhogingen de economische groei van pns land zou bevorderen, omdat het de fabrikanten dwingt tot een doeltreffen der produktie, terwijl overbesteding niet BOTER vrijgesteld van omzetbelasting De Tweede Kamer heeft gisteren be sloten natuurboter, evenals reeds lang net geval is met margarine en kaas, 'rij te stellen van omzetbelasting. Ge schat wordt, dat hierdoor 11 miljoen Widen minder in de schatkist zullen vloeien, maar door de grotere omzet *al ruim 11 miljoen minder behoeven te worden betaald voor melksubsidie aan ne boeren. De heren Vondeling (PvdA), Van Koe ien (KVP) en De Ruiter (CHU) T°igen erop aan ook koffiemelk en oom, chocolademelk, gecondenseerde oelk en gevitamineerde melk vrij te stel- ten van omzetbelasting. Staatssecretaris Van den Berge vestig- er de aandacht op, dat in beginsel "e goederen aan omzetbelasting onder lig zijn, met uitzondering van enkele erste levensbehoeften. De economische ^'tie van een bedrijfstak heeft daar "ets mee te maken. Slechts in een heel wonder geval is in dat opzicht een uit kering gemaakt voor de sigaren. De doemde zuivelprodukten beschouwde le staatssecretaris niet als noodzakelijke evensbehoeften, die uit dien hoofde zou- 'moeten worden vrijgesteld van om- «belasting. Hij was echter bereid een "were argumentering van zijn stand- "nt schriftelijk aan de Kamer te doen ^komen, zodat de gedaohtenwisseling gaande blijft. Industrialisatie Vannacht heeft minister De Pous in de Tweede Kamer medegedeeld, dat be sloten is een nieuw onderzoek in te stel len, dat inzicht moet bieden in de werk gelegenheid in de probleemgebieden, ter wijl dan tevens zal worden nagegaan of op andere gebieden dan de bestaande industriekernen extra aandacht behoe ven. Met uitbreiding van het aantal indus triekernen wil de minister echter voor zichtig zijn. Dat veroorzaakt overbodige gemeentelijke investeringen voor de in dustrieterreinen en andere voorzienin gen. Voor een tegemoetkoming in ver plaatsingskosten van fabrieken in het westen naar probleemgebieden, voelde de minister ook niet, omdat reeds een pre mie wordt verstrekt en de concurrentie verhoudingen worden scheefgetrokken als de overheid te veel geeft. Het verlenen van een premie voor ves tiging van kleine bedrijven buiten de kernen in probleemgebieden, zou de con centratiegedachten aantasten. Er wordt niet mee bereikt, dat er meer vestigin gen komen. Er moeten krachtige in dustriecentra groeien, die op eigen be nen kunnen staan. Hoe meer uitzonde ringen men maakt op de regel, hoe moeilijker het wordt in andere gevallen te weigeren. Daarom is ook het premie- verzoek afgewezen voor een vestiging in Bedum. Iedere gemeente buiten een in dustriekern zou dan een premie hebben kunnen aanvragen. De ihogelijkheid wordt onderzocht of de aanvankelijk voorgenomen vestiging in Bedum elders in een industriekern mogelijk is. Dc Eerste Kamer heeft gisteren haar algemene politieke beschou wingen gehouden. Over het alge meen kwam er uit de fracties met uitzondering van die der CPN niet veel kritiek. Er was sprake van een zekere welwillendheid, al werden er aanmerkingen gemaakt op sommige beleidspunten van het kabinet-De Quay. Voor de PvdA trad ditmaal voor het eerst ir. Vos als woordvoerder op, die als fractieleider in de plaats is gekomen van mr. In 't Veld. Ir. Vos was van oordeel, dat internationalisatie van Nieuw-Gui- nea beter zou zijn dan directe overdracht aan Indonesië. Overdracht uit handen van de Verenigde Naties aan Indonesië sloot spreker echter niet uit. Ir. Vos oefende kritiek op het loonbe leid en verweet het kabinet, dat het te sterk toegeeft aan de druk om belasting- vermindering. Mr. Pollema (CH) ging uitvoerig in op de kritiek, welke in de Tweede Kamer op de Eerste Kamer was geuit, o.a. naar aanleiding van de ver- i werping van de toto-wet. Mr. Pollema I achtte die kritiek onjuist. Overigens I merkte hij in dit verband op, dat een minister, die zich gesteund weet door een votum van de Tweede Kamer, niet be hoeft heen te gaan als hij in de Eerste j Kamer een meerderheid tegenover zich i vindt. Mr. Pollema zei verder niet te geloven, j dat het houden van een der grote poli- tieke partijen buiten het kabinet in het belang van ons land is, dit o.a. met het oog op onze positie in het buitenland. Mr. Pollema eiste vervolgens van de regering op de allerkortste termijn de meest doeltreffende maatregelen tegen psychopaten, die onze jeugd in toe nemende mate bedreigen. Ernstige bezorgdheid koesterde deze soreker ook ten opzichte van het toe nemende aantal jeugdige slachtoffers van het verkeer en voorts oefende hij kritiek uit op het landbouwgarantie- beleid van minister Marijnen. Kritiek Mr. Kropman (KVP) oefende even eens kritiek uit op de Tweede Kamer, die verwijten tot de Eerste Kamer had ge richt in verband met de verwerping van de toto-wet. Mr. Kropman zei te geloven, dat de WD-fractie van de Eerste Kamer op staatsrechtelijke en niet op politieke gronden tegen de totowet heeft gestemd, woorden waarvoor mr. Van Riel (WD) zich later erkentelijk toonde. Mevr. van OmmerenAverink (CPN) stortte felle kritiek uit op het regerings beleid ten aanzien van de lonen en met betrekking tot Nieuw-Guinea. Verder keerde zij zich met klem tegen de atoom bewapening. Dr. Berghuis (AR) hield voor de eerste maal algemene politieke beschouwingen als fractievoorzitter, nu prof. Anema de Kamer heeft verlaten. Hjj constateerde, dat het kabinet zijn beleid doelbewust en bevredigend heeft gevoerd. Ondanks alle deining rondom de loon vorming, meende dr. Berghuis, dat het effect van de vrijere loonpolitiek niet onbevredigend is. toto-wet zou worden verworpen. De prak tijk heeft spreker in het gelijk gesteld. De Eerste Kamer kan volgens hem zeke re aanwijzingen geven. Zij respecteren ook in grote lijnen het compromis, maar als dit ongewenste vormen aanneemt, mag de Eerste Kamer zeker haar vinger opheffen, meende mr. Van Riel. Hij was het niet eens met mr. Pollema, die het niet juist had geacht de PvdA buiten het kabinet te houden. Mr. van Riel vond deze uitlating eigenlijk een aanval op dit kabinet. Maar de fractie van mr. van Riel wenste de PvdA bepaald niet spoedig terug in het kabinet. Aan het slot van zijn rede oefende mr. van Riel. die zich opvallend welwillend tevenover dit kabinet had getoond, toch en.'v? kri tiek. Hij meende namelijk dat de rege- Niet geloofd Mr. van Riel (WD) verklaarde, dat hij indertijd niet geloofd heeft in het heengaan van minister Beerman als de Zeven personen gewond bij bomontploffing in Havanna Bij een bomontploffing in Havanna hebben gisteren zeven personen ver wondingen opgelopen. Twee andere bommen veroorzaakten slechts materiële schade. Intussen hebben 31 Cubaanse vak bonden van de Unie van Elektriciëns geëist dat zij haar twee secretarissen ontslaat, daar de Unie anders uit het onder communistische leiding staande vakverbond zal worden gestoten. De secretaris van het vakverbond ver klaarde, dat mensen die onlangs in ver_ band met sabotage in het elektriciteits bedrijf van Havanna waren aangehou den, hadden gezegd dat de betrokken secretarissen deze sabotagedaden ten gunste van de „contrarevolutie" hadden georganiseerd. Zaterdag j.l. demonstreerden leden van de bond van elektriciens voor het paleis van de president, waarbij zij rie pen „Cuba ja, Rusland, nee". arriveerde de Zweedse tanker was tevens het 23000ste, dat dit „A.K. Fernstrom" met ruwe olieljaar de haven van Rotterdam is uit de Perzische Golf. Het schip\ binnengelopen. Propaganda voor speelgoed waar kinderen werkelijk mee kunnen spelen (Van onze Weense oorrespondent) Nu in Nederland de sinterklaasdrukte voorbij is, draait, de kerst drukte in Oostenrijk en in de meeste Romaanse landen op volle toeren. Kerstmis is er het feestwaarvoor men het hele jaar heeft gespaard en waarvoor offers worden gebracht die meestal ver boven de financiële draagkracht van de inwoners liggen. Er worden kapitalen aan attenties en surprises uitgegeven, niet alleen voor familieleden en vriendenmaar ook ook voor zakenrelaties. Vooral inkopers en vertegenwoordigers worden goed bedacht en niemand spreekt van omkopen. In de loop van het jaar wijst een serieus bedrijf dergelijke geschenken af, maar in de kersttijd maakt men een uitzondering. Heel maandloon als kerstgra tificatie Oostenrijk is bovendien een van de weinige landen waar de werknemers een heel maandloon als kerstgratificatie ontvangen, zoals ook de meeste bedrij ven een even groot bedrag in de zomer aan vakantiegeld uitbetalen. Maar hoe groot die kerstgratificatie ook mag zijn, het gehele bedrag wordt tot op de laat ste schilling voor geschenken uitgege ven. En aangezien de conjunctuur nog steeds aanhoudt, worden er vooral dure kwaliteitsartikelen gekocht. Er valt echter een kleine verschuiving in de keuze van speelgoed te bespeuren. Pedagogen, psychologen, zielzorgers, le raressen en onderwijzers hebben zowel door middel van de radio als van de televisie herhaaldelijk gewezen op de noodzaak om eindelijk eens speelgoed te kopen waarmee het kind werkelijk kan spelen. Het is gebleken dat het normale kind eigenlijk geen raad weet met de gecompliceerde poppen of het gemecha niseerde speelgoed, waar het alleen naar mag kijken, doch waarmee.het niet kan spelen. De psychologische voorlichting van de ouders heeft tot gevolg dat men nu geen speelgoed koopt dat men zelf mooi en aardig vindt, maar artikelen waarvan men uit ervaring weet dat zij de kinderfantasie aanspreken. Achteraf blijkt dan dat het juist de meer eenvoudige dingen zijn, waarmee de kinderen het langst en het liefst spelen en de verkoop bewijst dat de voorlichting vruchtbaar is geweest. Zilveren en gouden zondag Ofschoon in fabrieken, bedrijven en kantoren de Engelse zaterdag is inge voerd, zodat de meeste werknemers op de zaterdagen voor Kerstmis gelegen heid genoeg hebben voor hun inkopen, kent men in Oostenrijk sinds onheuge lijke tijden de zogenaamde zilveren en gouden zondag, dat zijn de .laatste twee zondagen voor Kerstmis, waarop alle winkels de gehele dag open zijn. De drukte in de binnenstad en in het grote verkoopcentrum van Wenen, Mariahilf, is op die twee zondagen niet te beschrij ven. Hoewel de zakenmensen nu al en kele jaren eerlijk toegeven, dat men op die zondagen betrekkelijk weinig koopt, blijven de winkels toch geopend en moet de eigenaar of de directie aan het per soneel tweemaal zoveel loon uitbetalen. Bijna geheel Wenen is dan op de been, doch men doet vrywel niets anders dan etalages bekijken en in de warenhuizen rondneuzen. Op de Mariahilferstrasse is de drukte zo groot dat tegen vier uur 's middags het autoverkeer in deze zeer brede straat verboden is en de politie het verkeer van de voetgangers moet regelen. Het lijkt wel alsof de mensen die de straat over de gehele breedte vullen, naar een politieke of religieuze demon stratie trekken. En onderwijl roept de politie voortdurend „doorlopen, s.v.p.", zodat er van etalage-bekijken niet veel overblijft. En dat alles speelt zich af op die twee zondagen in een land waarvan meer dan 90 procent der inwoners als rooms-katholiek staat ingeschreven. Steeds meer winkels sluiten Maar ook in dit opzicht valt een wij ziging waar te nemen. Voor de eerste maal zijn nu twaalf r.-k. boekwinkels op die twee zondagen gesloten en niet wei nig apothekers hebben dit voorbeeld ge volgd. Men verwacht zelfs dat zich nog meer zaken in het komende jaar zullen aan sluiten, weliswaar niet zozeer uit confes sionele dan wel uit commerciële overwe gingen. Want vooral in de buitenwijken heeft men geconstateerd dat het nauwe lijks de moeite waard is om op die twee dagen tweemaal zoveel salaris aan het personeel te betalen, terwijl de omzet naar verhouding laag blijft. Wanneer er op die dagen werkelijk een omzet wordt gemaakt, dan gebeurt dit uitsluitend in de binnenstad of het verkoopcentrum, maar niet in de buitenwijken waar men tot nu toe uit sleur heeft meegedaan, doch waar men over dit onvoordelige verschijnsel begint na te denken. Bovendien werkt de vijf-werkdagen - psychologie een ontwikkeling in de hand, die misschien tot gevolg zal hebben dat de zilveren en gouden zondag tot het verleden gaan behoren, tot een pe riode dus waarin nog veel mensen alleen op zondag de kans hadden om inkopen te doen. Unesco verleent onderwijs voorrang De voltallige assemblee van de alge mene conferentie van de organisatie der VN voor onderwijs, wetenschap en cultuur (UNESCO) heeft gisteren een door India en Groot-Brittannië inge diende resolutie aanvaard waarin de uitvoerende raad en de directeur-gene raal worden uitgenodigd meer voorrang te verlenen aan het onderwijs bij het opstellen van de toekomstige program ma's der organisatie. Het onderwijs zou dezelfde aandacht moeten krijgen als de kwestie van de economische hulp aan de minder ontwikkelde landen. In de resolutie baseert men zich op de overwegingen dat in de gehele wereld bijna de helft der kinderen van school gaande leeftijd geen schoolonderwijs genieten, dat het onderwijs in pas onaf. h anke lijk geworden landen de sleutel is voor hun materiële welzijn en stabiliteit als staat en dat in de totale hulp der VN het onderwijs onvoldoende wordt gesteund in verhouding tot de behoer- ten. Plan voor Nederlandse „nederzetting" Dillenburg Het voornemen bestaat in Dillenburg, in de Westduitse staat Hessen, een Ne derlandse „nederzetting" in het leven te roepen, die zou moeten bestaan uit een aantal fraaie woningen voor be jaarden. Het initiatief hiertoe is genomen door de voorzitter van de Nederlands-Duitse Kamer van Koophandel te Frankfort, de heer M. J. E. Fincken. In Dillenburg stond een viertal eeu wen geleden het stamslot van de vorsten van Oranje Nassau, de voorzaten der Nederlandse koninklijke familie. Dillenburg wordt jaarlijks door vele Nederlanders bezocht, die daar het be roemde „Oranje-museum" en de oude gewelven van het stamslot der Oranjes bezichtigen. Vergadering der Ned. Onderwijzersvereniging De Nederlandse Onderwijzersvereni ging zal 28, 29 en 30 december in het Kurhaus te Scheveningen haar vijftien de algemene vergadering houden. O.m. zal gesproken worden over het rapport „De opleiding van de kleuterleidsters". Ook zal gestemd worden over een voorstel van het hoofdbestuur betreffen de de afspraak tussen het verbondsbe- stuur van het NVV en het hoofdbestuur van de NOV om te komen tot een orga nisatie van NOV-leden, die bij het NVV zal zijn aangesloten. De afdeling Epe heeft een voorstel ingediend, dat in houdt dat de pensioengerechtigde leef tijd facultatief ingaat bij het bereiken van de leeftijd van 60 jaar of bij een to taal van 40 dienstjaren. Een dag later dan oorspronkelijk in de bedoeling lag, is het eerste tankschip de nieuwe Europoort haven binnengelopen. Gistermiddag In de Tweede Kamer heeft gisteren de woordvoerder van de KVP de heer Janssen verklaard, dat hij voorlopig nog voorstander blijft van de vestiging van een hoogovenbedrijf op Rozenburg aan de mond van de Rotterdamse Waterweg, in weerwil van het rapport van de com missie Van Berkum. Hij oordeelde, dat met dit rapport een situatie is gescha pen, waarin Rotterdam de vrije hand heeft gekregen. Dat vond de socialist Vermeer een gevaar. Hij meende, dat de regering een actieve houding zou moe ten aannemen indien door de vestiging van een staalbedrijf op Rozenburg, de Hoogovens bij IJmuiden in het gedrang zouden kunnen komen. Planologische en nationale economische belangen zijn hierbij in het geding, zei hij. Mr. De Pous zou er waarschijnlijk vandaag iets over zeggen. De Tweede Kamer heeft gistermiddag zonder hoofdelijke stemming het wets ontwerp aangenomen, waarbij wordt vastgesteld, dat na de heffing van loon belasting, geen aanslag in de inkomsten belasting wordt opgelegd, indien het in komen minder dan 8000 gulden per jaar bedraagt. De thans geldende grens van f. 7450 sluit aan bij het loonpeil van 31 juli 1959. De wijzigingen, die nadien in het loonpeil zijn opgetreden, zullen ertoe leiden, dat met ingang van 1 januari a.s. de sociale loongrens automatisch wordt verhoogd tot f. 8000. Daarbij zal de fis cale loongrens nu aansluiten. ring op verschillende punten te weinig doet om haar beleid waar te maken. Tenslotte pleitte mr. de Vos van Steen- wijk (WD) voor een soepeler toelatings beleid voor de spijtoptanten. Vandaag zou de minister-president, prof. dr. De Quay de Kamer beantwoorden. In het ministerie van Binnenland se Zaken in Den Haag is het over leg tussen regering en politiebonden betreffende de salarissen voortge zet. In het midden mr. E. H. Toxo- peus, minister van Binnenlandse Zaken, en mr. A. C. Beerman, mi nister van Justitie. Vrouw doodde hoor man: 1 jaar en 4 maanden De rechtbank te Rotterdam heeft een 55-jarige vrouw uit Rotterdam veroor deeld tot een gevangenisstraf van een jaar en vier maanden, met aftrek. Zij had haar 61-jarige echtgenoot, door wie zij 36 jaar (him gehele huwe lijk lang) getreiterd en geslagen was, doodgestoken met een aardappelmesje. Dit was in de nacht van 30 op 31 mei J.l. gebeurd, tijdens een ruzie omdat haar man weer teveel gedronken had. Er was een jaar en zes maanden ge vangenisstraf tegen haar geëist.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1960 | | pagina 11