„IK ZAL WAARHEID OVER HET
LEGIOEN OVERAL VERTELLEN"
Lagaillardes vlucht was
zorgvuldig voorbereid
Murw geslagen door ronselaars
Boudewijn verwelkomt zijn bruid
onder een loodgrijze regenlucht
VIJF DUITSE VOORSTELLEN
TOT STEUN AAN DE DOLLAR
Franse politie-autoriteiten
zouden hem geholpen hebben
Opgericht 1 maart 1860
Woensdag 7 december 1960
Derde blad no. 30222
GEDESERTEERDE LEGIONAIR KEES DE VRIES:
Amsterdam, dinsdag In een klein kroegje bij de Heiligeweg in
Amsterdam brengt Kornelius Ubel de Vries langzaam het kleine glaasje
naar de mond, neemt een slokje en proeft nadenkend. Dit is het eerste
glaasje Hollandse jenever, dat hy drinkt na ruim 2/2 jaar. Dat is vreemd
voor een zeeman. Kees de Vries uit de Jan Willem Frisostraat te Gro
ningen heeft dan ook een voor een zeeman erg vreemd avontuur achter
de rug.
Twee uur geleden stapte hij uit het K.L.M.-toestel van Casablanca
op Schiphol zonder bagage, zonder pospoort, zonder geld en zelfs zon
der nationaliteit. Een uur later kreeg hij van de Koninklijke Mare
chaussee, die zich over dergelijke slecht uitgeruste reizigers pleegt te
ontfermen, te horen, dat hij naar huis mocht, naar Groningen. Maar als
je zo lang van huis bent geweest, heb je niet zon haast, in het cafeetje
wil hij enkele verslaggevers eerst nog iets vertellen. „Ik heb veel mee
gemaakt in het Vreemdelingenlegioen en ik zal er niet over zwijgen.
Ik ben niet bang geliquideerd te worden door „De Rode Hand". Als ik
wel wordt neergeschoten is dat het bewijs, dat wat ik ga vertellen
waar is".
„Nieuwsgieriglieit I
bracht mij in de hel"
Kees de Vries, dertig jaar geleden in
Oldekerk (Groningen) geboren is een
kleine maar stoere, tengere maar pezige
blonde knaap. Hij vocht met de Marine
op Korea en kreeg daar een V.N.-on
derscheiding en het Kruis voor Recht
en Orde. Na zijn terugkomst in Neder
land ging hij varen op een Groningse
kustvaarder tot in 1958. Toen begon het
vreemde avontuur, dat hem in het
Vreemdelingenlegioen bracht en hem
zelfs nog het Franse oorlogskruis voor
heldenmoed bezorgde. „Ik wilde eigen
lijk naar m'n zuster, die in Nieuw-Zee-
land woont, maar omdat ik tegen die
paperassenwinkel opzag wilde ik op
mijn eigen manier emigreren. Ik zocht
een boot, die naar Nieuw-Zeeland zou
gaan, maar van Nederland uit varen ze
niet rechtstreeks. Dus ging ik naar
Frankrijk. In Marseille had ik meer
kans dacht ik. Maar in Marseille geen
schip. In Toulon geen schip. Zelfs in
Genua geen schip.
Terug naar Marseille. Ik wilde daar
een goede kans afwachten.
Ja, je kunt dan wel eens gekke dingen
doen, als je je verveelt. Zo stapte ik
daar Ford Nicolai binnen om uit louter
nieuwsgierigheid eens wat over het
Vreemdelingenlegioen te horen. Oh. ze
waren daar grif bereid om te vertellen.
Het legioen, zo zeiden die kerels, is een
volkomen normaal leger en wordt zelfs
door de Ver. Naties als het toekomstige
Afrikakorps beschouwd. Ze vertelden me
meer mooie dingen, deze lieden van het
Deuxième Bureau. Weet u, dat die zg.
Rode Hand-organisatie niets anders is
dan dat Deuxième Bureau? Niet? Neem
dat dan maar van mij aan".
Bebloed hoofd
„Ik zei, dat ik er eens over zou na
denken, maar ik had het net gezegd, of
ik zag dat een jongen met een bebloed
hoofd in een cel werd getrapt. Toen
dacht ik bij mezelf: nou moet je weg
wezen. Ik liep naar de poort, maar het
bleek, dat ik als een rat in de val zat.
Ik mocht er niet uit. Protesteren hielp
niet: ik kreeg een klap en een schop en
daarna werd ik aangevallen door negen
man. Negen man!".
Kees de Vries rust even en vervolgt:
„De volgende dag hebben ze me bij
bewustzijn moeten brengen. Ik werd
weer naar de mensen van Deuxième
Bureau gebracht en daar lagen vijf pa
gina's Franse tekst klaar. Of ik maar
wilde tekenen. Ik zei dat ik te weinig
Frans sprak om het te kunnen lezen.
Er was wel een tolk, zeiden ze. Ik had
geen vertrouwen in die tolk. Toen werd
er niet meer gepraat maar geslagen. Ze
sloegen me op m'n ribben, maag en
nieren en op m'n ogen, maar die waren
toch al blauw. De aframmeling duurde
van tien tot één uur. Als ik toen had
willen tekenen, had ik het niet eens meer
gekund.
's Middags werd ik weer op het bureau
gebracht. Er is toen niet gepraat en ook
niet geslagen. Ik tekende. Ik zat immers
toch zwaar in de boot. Ik tekende en ik
verplichtte me tot legionairsdienst voor
vyf jaren. Dat was op 9 augustus 1958".
Als een blok
„Drie maanden ben ik nog op Ford
Nicolai gebleven. Ik werd er gekeurd en
kreeg merkwaardige injecties. Als zee
man en by de Marine heb ik heel wat
injecties meegemaakt. Maar nu viel ik
na zo'n prik als een blok op de grond
en lag twee dagen op bed. In november
Kees de Vries, de Groninger, die
met acht Duitsers en twee Honga
ren uit het Vreemdelingenlegioen
deserteerde.
werd ik naar Algerije gestuurd naar
Sidi bel Abbas. Daar heb ik Jan de
Munnik uit Rotterdam leren kennen.
Hij was 17, toen hij werd geronseld en
daarna in kazernes vastgehouden tot
hij 18 was. Vervolgens kreeg hij de
naam Karei Derwijk en werd hij op
zijn papieren vier jaar ouder gemaakt.
Als hij naar zijn ouders zou schrijven,
zo dreigden ze hem, dan zou hij niet
verder behoeven te dienen, maar ook
zijn ouders nooit terugzien. Je moet bij
het Legioen zijn geweest om te weten,
wat dat betekent. Jan de Munnik heeft
via een Duitse vriend toch nog met z'n
ouders gecorrespondeerd, maar hij heeft
toch niet uitgediend: hij sneuvelde bij
zijn eerste militaire actie en ligt nu
begraven in het woestijnzand bij Ain
Sevra. En hij had nog wel een plan om
te deserteren. In Sidi bel Abbas kregen
we een harde opleiding. De officieren
spraken Frans en wie hen niet onmid
dellijk begreep, maakte kennis met de
boksschool. Zo noemden we dat als je
een pak slaag kreeg.
Bij de onder-officieren waren veel
Duitse oud-SS-ers, maar die waren nog
niet zo erg als de Hongaarse oud-SS-ers.
Ik heb zo'n kerel eens tijdens een ba
jonetoefening zogenaamd per ongeluk
met de kolf van m'n geweer een kaak-
fractuur geslagen. Ik deed het met ple
zier! Ik was opgeleid tot infanterist-ver-
kenner. In het Atlasgebergte heb ik voor
het eerst een treffen met het Algerijnse
bevrijdingsleger meegemaakt.
Daar ben ik ook onderscheiden, omdat
ik bij het volgen van voetsporen een
spelonk ben binnengegaan en daar door
een list zes gevangenen wist te maken.
Ik kreeg het Oorlogskruis en werd sol
daat tweede klas.
S.S.-eciiviieiten
De volgende episode speelde zich af
in Cherryville, waar ik politiedienst
kreeg en kennis maakte met de SS- en
Gestapo-activiteiten. Vlakbij in een
zoutvlakte, waar nomadenstammen
zwierven, waren Fransen overvallen en
onder leiding van de officier George
Picot is er toen een vergeldingsactie ge
weest. Wij moesten alle tenten van de
nomaden met benzine overgieten en in
brand steken en de bewoners dood schie
ten. Zo iets noemt men de „pacificatie
van Algerije".
Ik werd ingedeeld bij de brandstich
ters en heb geen schot behoeven te los
sen. Maar toch was die gebeurtenis voor
mij het sein om te breken met het
Legioen.
Ik heb ook meegemaakt op welke
wijze er met de krijgsgevangenen
wordt omgegaan. Er werden de gru
welijkste folteringen bedacht om ze
aan het spreken te krijgen, zoals het
lichaam onder stroom zetten, of om
iemand een slang in de mond te zetten
en er alsmaar water ingieten. En
ze werden als honden afgemaakt of
ze wilden praten of niet.
In feite kennen de Fransen geen
krijgsgevangenen. Ze moeten werken
en sjouwen en wie niet verder kan ver
dwijnt op mysterieuze wijze. Ja, de
Fransen hebben een commissie naar
Algerije gestuurd om ze daar te laten
kijken. Ze hebben een massagraf met
verminkte lijken opengelegd en gezegd:
kyk, dat zijn nu Algerijnse vrijheids
strijders, die door eigen mensen zijn
doodgemarteld. Het waren notabene
slachtoffers van de Fransen zelf! Maar
die commissie trapte er in.
Gezamenlijke ontsnapping
Enfin, ik wilde dus weg en ik heb
wat mensen uitgezocht, die net als ik
onder het motto „alles of niets" een
ontsnappingspoging wilden ondernemen.
Ik had twee Hongaren en acht Duitsers
en Algerijnse krijgsgevangenen. Die Al
gerijnen hadden we nodig, omdat ze de
streek kenden en voor verdere contacten
konden zorgen. Het is tenslotte gebeurd
op 24 augustus om half negen 's avonds.
We waren toen ruim 13 kilometer van
de Marokkaanse grens, zij het dan in
een gebergte van 3000 tot 7000 meter
hoogte. We verdeelden ons in vijf groep
jes en namen de benen, wat eenvoudig
was, omdat twee mannen van ons kom-
plot op wacht stonden. Een half uur
later was er appèl, en onmiddellijk wer
den patrouilles uitgezonden om ons te
zoeken. Een deel van de nacht en een
gehele volgende dag verstopten wij ons
in de bergen. Zelfs een helikopter nam
aan de opsporing deel. De nacht daarop
bereikten we de strook niemandsland,
waar het Algerijnse bevrijdingsleger was
samengetrokken. En ik mag wel zeggen,
dat we daar als goden zijn behandeld.
We werden door een officier van een
speciale terugvoeringsdienst-deserteurs
via allerlei sluipwegen naar Tanger ge
bracht, waar we werden overgegeven
aan het hoofd van deze dienst, de heer
Si Moustapha.
Formaliteiten
Het tijdstip van vertrek naar huis
heeft lang op zich laten wachten, want
er moesten allerlei formaliteiten worden
vervuld. De Nederlandse consul heeft
gezorgd voor een inreisbewijs voor Ne
derland en een kaartje voor het vlieg
tuig, nadat hij bericht had ontvangen,
dat mijn moeder het passagebedrag
van 430 gulden had overgemaakt.
En nu ben ik weer thuis. Maar ik
zal niet zwijgen. Ik zal iedereen, die
maar luisteren wil vertellen, wat er
ginds gaande is. Want ik wil dat de
jongelui, die uit zucht naar avontuur
naar het Legioen willen, weten wat hem
te wachten staat. En ook, dat het Alge
rijnse volk vecht voor een goede zaak,
namelijk voor zijn vrijheid. Want dat
heb ik inmiddels wel gemerkt".
Hij praat nog lang door. Kees de
Vries en hij geeft bijzonderheden en
details, die ons de indruk geven, dat
hier geen fantast aan het woord is.
Kees de Vries is weer thuis. De kaste
lein schenkt het glaasje nog eens vol.
Buiten spiegelt de feestverlichting in
het natte asfalt. Niemand verbaast zich
als de deur opengaat en Sinterklaas
met onvaste gang binnenschrijdt en
steun zoekt aan de tapkast. Behalve mis
schien de gedeserteerde legionair. „Ik
wil nu naar huis" zegt hij, want in
Groningen wacht een moeder op haar
zoon en zijn komst is het mooiste Sint-
Nicolaascadeau, dat zij kan wensen.
Geen omhelzing voor
de camera 's
(Van onze Brusselse correspondent)
Gistermiddag, even voor vier uur, is j
Belgiës toekomstige Koningin, op het I
vliegveld van Meisbroek aangekomen.
Een Belgisch militair vliegtuig had haar
afgehaald in Madrid. Daar was het
prachtig zonnig weer; in Brussel !;wam
zü aan onder een loodgrijze regenlucht.
Koning Boudewijn was meer dan 10 min.
voor de aankomst van het vliegtuig op
Laten die jongens
gewaarschuwd zijn
„Geloof die mooie verhalen over 5
het Vreemdelingenlegioen toch
niet!," roept Kees de Vries uit Gro-
ningen, na twee en een half jaar
B dienst zelf uit het Legioen gedes-
B teerd." Er heeft in een Nederlands
B weekblad een verhaal met foto's ge-
g staan, over die zogenaamde goede
zyde van het Legioen en ik ken een B
jongen uit Hilversum, die daar is B
5 ingetippeld. Hij tekende vanwege de b
5 wuivende palmen en de vriendelijke b
meisjes. En wat heeft hij gevonden? b
5 Geen wuivende palmen, maar b
zweepslagen. Geen mooie meisjes, b
maar een stinkend bivak in de n
woestijn, waar je dag in dag uit,
week in week uit een loeiende dorst
B hebt en waar je je kamerdaden ten
onder ziet gaan aan de drank.
Ik ken een geval van een knaap 5
uit Zeist, die vyf jaar had gediend. J
maar op de dag van z'n afzwaaien
B zo dronken was, dat hij voor een B
B fles champagne opnieuw voor drie B
B jaar heeft getekend. En waarom B
B schreef het weekblad niet over de B
B compagnie disciplinair, waar je B
g uren moet marcheren met een rug-
zak vol stenen, die met ijzerdraad B
om je schouders is gebonden. Alleen b
maar om je gehoorzaamheid in te b
5 pompen! Laat dat een waarschu- b
J wing zyn voor de jongens, die het b
avontuur denken te vinden, maar er H
B een hel zullen vinden!
Maar Bonn gaat niet uit boven wat Erhard
onlangs aan Anderson heeft aangeboden
Beslissing pas door
de regering-Kennetfy
(Van onze correspondent in Bonn)
Met vyf voorstellen heeft de West-
duitse minister van Buitenlandse Zaken
Von Brentano gisteren voor de Bonds
dagfractie van de CDU-CSU in Bonn
een poging gedaan om Washington op
nieuw duidelijk te maken dat de Bvvls-
republick de Amerikaanse dollar wil
steunen. De steun aan de dollar is, zo
zei de Duitse minister, voor ons even
belangrijk als onze veiligheid.
Als gemeld kreeg de Amerikaanse mi
nister van Financiën Anderson enige
weken geleden de kous op de kop toen hij
met geharnaste voorstellen naar Bonn
kwam. Hij eiste toen een miljardenbe
drag direct op tafel, ter verlichting van
de Amerikaanse betalingsbalansmoeilijk-
heden. Bonn weigerde pertinent in te
gaan op Andersons, ook volgens Ameri
kaanse bronnen veel te forse onderhan
delingstactiek. Von Brentano deelde gis
teren mede, dat op het ogenblik twee
Amerikaanse financiële experts in Bonn
besprekingen voeren. Hij noemde het een
onmogelijkheid, dat de sterkste partner
van de Bondsrepubliek zonder meer in
financiële moeilijkheden zou kunnen ko
men. Maar even vastberaden als onlangs
minister van Economische Zaken Er-
hard verwierp hij het voorstel van An
derson volgens hetwelk Bonn statione-
ringskosten zou moeten betalen voor in
Duitsland gelegerde Amerikaanse troe
pen. Dat is politiek-psychologisch niet
meer mogelijk, aldus Von Brentano. De
Bondsrepubliek is een gelijkberechtigde
partner in de Westelijke alliantie.
Von Brentano deed daarop vijf voor
stellen aan Washington ter verlichting
van de Amerikaanse moeilijkheden:
betaling op korte termijn van de schul
den die de Bondsrepubliek na de oorlog
in Amerika heeft gemaakt (het gaat hier
om een bedrag van 600 miljoen dollar of
2,4 miljard marken)
verhoging van de import in de Bonds
republiek van Amerikaanse import-over
schotten, waaronder zelfs landbouwpro-
dukten;
vergroting van de Duitse wapenaanko
pen in de Ver. Staten;
verhoging van de Westduitse bijdrage
aan de NAVO;
aanzienlijke Westduitse financiële hulp
aan de zogenaamde ontwikkelingsgebie
den.
Hierbij gaat Bonn bepaald niet uit bo
ven wat minister Erhard enige weken ge
leden aan Anderson heeft aangeboden.
Men verwacht hier evenwel, dat de felle
kritiek waarop Anderson vanwege zijn
ietwat grove onderhandelingstactiek te
genover Bonn, zowel in Parijs als in
Washington is gestoten, haar uitwerking
niet zal missen, nog te meer daar het er
in Washington op het ogenblik om gaat
de lopende zaken af te handelen. Beslis
singen van groot belang zoals een Ame
rikaans jawoord op de Westduitse voor
stellen zal waarschijnlijk slechts een re-
gering-Kennedy kunnen nemen.
Drie arrestaties in
Ned. Nieuw-Guinea
Van wijdvertakte organisatie
geen sprake
Dezer dagen is, op grond van art. 169
van het Weboek van Strafrecht, te Hol-
landia een Indonesische ingezetene van
Ned. Nieuw-Guinea, gevangen genomen.
Op zijn handelingen hadden de autori
teiten reeds lang het oog. Toen, even
eens te Hollandia, een Zuidmolukker
werd gearresteerd, en te Merauke nog
een Indonesiër, kon voldoende bewijsma
teriaal worden verzameld om ook de
eerstgenoemde Indonesiër in verzekerde
bewaring te stellen.
In verband met deze arrestaties ver
nam de correspondent van het A.N.P.
te Hollandia. dat de gehele affaire van
een „wijdvertakte ondergrondse organi
satie" zoals dit uit Hollandia was ge
meld door een buitenlands persbureau
een schromelijk overdreven voorstel
ling van de gang van zaken is.
Van een goed opgezette organisatie
naar westerse begrippen is geen sprake.
Zij. die zich opgaven als „lid" en zich
daardoor schuldig maakte aan een over
treding van artikel 169 W v..S. had
den de bedoeling, zichzelf veilig te stel
len. Met een voor hen onzekere toekomst
voor ogen, en rekening houdend met een
mogelijke annexatie van Ned. Nieuw-
Guinea door Indonesië, wilden zij zich
bij voorbaat „indekken". Wapens en
propagandamateriaal ontbreken ten
enenmale.
VROUW BENADEELDE
TALRIJKE WINKELIERS
Even waf meenemen!
Tientallen winkeliers zijn door een
31-jarige vrouw uit Rotterdam bena
deeld. Sinds vorig jaar had zij er een
„dagtaak" van gemaakt goederen en
levensmiddelen brj winkels, voornamelijk
in het noordelijk stadsdeel en in het
centrum, zonde rbetaling mee te ne
men.
Zij kocht allerlei produkten en deed
een gedeelte in haar tas. De rest moest
bezorgd worden bij mevrouw „De Vries"
en dan weer eens bij mevrouw „De
Groot" op een of ander gefingeerd
adres. „Wat ik meeneem, betaal ik wel
als het, restant wordt bezorgd", zei de
vrouw. De winkeliers vonden dat best,
maar al spoedig kwamen zij tot de ont
dekking. dat zij naar hun geld konden
fluiten. Met tal van smoesjes deed zij
bestellingen. Zo vertelde zij een han
delaar in verf. dat zij haar huis van a
tot z ging opknappen. „Ik heb er héél
wat verf voor nodig", en zij zocht naar
hartelust allerlei soorten en kleuren
uit!" „Dit neem ik vast mee. de rest
kunt u bezorgen". Het bekende „smoes
je" en er verdwenen enkele bussen verf
in de tas van de vrouw. De winkelier
lie haar buigend uit. Bij een slijterij be
stelde zij een dozijntje flessen wijn. En
natuurlijk nam zij er enkele mee. Beta
ling bij bezorging!
De aangiften van de winkeliers stroom
den binnen bij de recherche van het
politiebureau Bergsingel. Tot nu toe
hebben 25 benadeelden zich gemeld. In
de woning van de vrouw werden goede
ren en levensmiddelen aangetroffen, die
zij op haar „eigen wijze" had gekocht.
Het is vrij zeker, dat er nog meer win
keliers zijn ingelopen.
Dossier Gonsalves
is thans gereed
(Van onze Haagse correspondent)
De in Nederland vertoevende procu
reur-generaal bij het Hof van Justitie te
Hollandia, mr. G. W. von Meyenfeldt,
heeft het onderzoek naar het optreden
van de jeugdige bestuursambtenaar mr.
R. Gonsalves in de Baliemvallei afgeslo
ten. De procureur-generaal heeft zijn
bevindinngen en advies thans meege
deeld aan de minister van Binnenlandse
Zaken, de gouverneur van Ned. Nieuw-
Guinea en het Hof van Justitie te Hol
landia.
Verwacht kan worden, dat de procu
reur-generaal het geval-Gonsalves te
vens zal aangrijpen tot het doen van be
paalde aanbevelingen om de rechtsze
kerheid op Nieuw-Guinea met grotere
waarborgen te omringen. Op het ogen
blik zijn politie en Justitie nog te zeer
exponenten van het bestuur, hetgeen
vooral met het oog op de toekomstige
ontwikkeling van dat gebiedsdeel als on
gewenst moet worden beschouwd en ook
niet in overeenstemming is met de
nieuwe bewindsregeling.
Meisbroek gearriveerd. Hij was zoals ge
woonlijk blootshoofds en hij droeg een
donkerblauwe regenjas met een grijs
blauwe sjaal.
Hij scheen bijzonder op zijn gemak en
opgewekt, terwijl hij enige tijd stond ep
sprak met de Belgische minister van
Buitenlandse Zaken De Wigny, aan wie
hij vertelde hoe het bezoek dat president
Tsjombe van Katanga hem gistermorgen
met 'n onwaarschijnlijk uitgebreide staf.
Vele officiële persoonlijkheden waren
gekomen om luister bij te zetten aan de
ontvangst: leden van de regering, hof-
dignitarissen, de Spaanse ambassadeur
met een onwaarschijnlijk uitgbreide staf
enz. Op de de terrassen van het vlieg
veld waren verder nog een paar honderd
toeschouwers, voornamelijk vrouwelijke,
die luid juichten. Fabiola bedankte daar
voor met terugwuiven.
Vele persfotografen en mannen van de
film en televisiejournaals hadden de
Koning laten vragen of hij zijn bruid
voor de camera wilde omhelzen. Doch
Boudewijn had hen laten weten, dat hij
dit zeker niet zou doen. Nadat het vlieg
tuig stilhield, stapte hij dan ook snel de
staatsietrap op en verdween hij in de
opening van de naar buiten geklapte deur.
na enige minuten verscheen het paar
toen, om even stil te staan boven aan
de trap, terwijl de militaire muziek de
Braban^onne speelde.
Fabiola droeg een nertsmantel en een
kleine tulband, eveneens van nerts. Zij
zag er wat vermoeid, maar toch wel stra
lend uit. En ze leunde heel weinig tegen
Boudewijn, die haar een arm had ge
geven. Onder aan de trap begon het
voorstellen en het aanbieden van bloe
men. Handkussen van de heren, reveren
ces van de dames, in de verte gejuich
van het publiek en dichtbij de persfoto
grafen met hun hinderlijke blitzlampen.
Het geheel duurde slechts kort. Ver
volgens inspecteerden Boudewijn en Fa
biola de erewacht. Daarna stapten ze in
een auto, die begeleid door een motor-
escorte, hen naar het kasteel Laeken
bracht. Ook de moeder van de bruid, die
met haar uit Madrid was komen vliegen,
evenals de echtgenote van de Belgische
ambassadeur in de Spaanse hoofdstad,
vertrokken daarheen. Gisteravond is Fa
biola met haar moeder door Boudewijn
naar het paleis in Brussel gebracht, waar
zij tot de dag van haar huwelijk zal lo
geren.
üuna Fabiola werd bij haar aan
komst in Brussel niet alleen door
Koning Boudewijn, maar ook door
een uitbundige menigte Belgen be
groet. Met moeite konden de Ko
ning en zijn verloofde hun auto
bereiken.
Onderzoek naar geld
van „Heilige Tat"
Den Besten nog in arrest
(Van onze Amsterdamse correspondent)
Hoofdinspecteur H. Molenkamp van
de centrale recherche van de Amster
damse politie is gisteren met een re
chercheur naar Wiesbaden vertrokken
om daar een nader onderzoek in te stel
len naar het verdwijnen van de f. 350.000
die de failliete Socrates-directeur Den
Besten aan de zich thans in voorarrest
bevindende „Heilige Tat-ambassadeurs"
Jasma en Volraat heeft verstrekt voor
de opbouw van deze merkwaardige or
ganisatie.
In Wiesbaden woont de heer Arnold
Dreis, die zich president van de „Heilige
Tta" noemt. Deze heeft vorige week aan
gekondigd, zich met de Amsterdamse po
litie in verbinding te stellen, maar heeft
dat tot dusver nog niet gedaan. De van
oplichting beschuldigde arrestanten
Jansma en Volraat houden vol. dat het
hun ter beschikking gestelde geld te goe
der trouw zou zijn aangewend.
Inmiddels heeft de Socrates-affaire de
officier van Justitie, mr. J. F. Hartsui
ker, en de rechter-commissaris, mej. mr.
J. H. Kroesen, volledig opgeëist. De heer
Den Besten bevond zich vanmorgen nog
in gijzeling. Zijn verdediger, mr. H. B.
Wieringa, zal de Amsterdamse rechtbank
vandaag verzoeken zijn cliënt in vrijheid
te stellen. De raadsman stelt zich op het
standpunt, dat de gijzeling van de heer
Den Besten het onmogelijk maakt het
vereiste materiaal voor de verdediging te
verzamelen. Hij overweegt de verdedi
ging neer te leggen als de heer Den Bes
ten niet op vrije voeten wordt gesteld.
De familie van de heer Jansma, die
nog woont in de aan de NV Socrates
toebehorende, maar me teen zware hy
potheek van de Amsterdamsche Bank
belaste villa aan de Amersfoortsestraat-
weg 5 te Bussum, is te kennen gegeven
dat de villa per 15 januari a.s. ontruimd
moet zijn. De villa zou daarna in ver
koop worden gebracht. Thans wonen
hier de ouders van de heer Jansma,
diens vrouw en haar 2-jarig dochtertje.
(Van onze Parijse correspondent)
Terwijl de Nationale Vergadering gisteren besloot om het verzoek
van de regering tot opheffing van Lagaillardes parlementaire on
schendbaarheid pas later te behandelen, bevestigden vele nadere infor
maties dat zijn vlucht naar Spanje tot in de puntjes moet zijn voorbe
reid.
Dat Lagaillarde en zijn vier muitende makkers, die hun erewoord
jegens de Justitie van hun land afgelopen weekeinde verbroken, inder
daad naar Spanje (toevluchtsoord van fascisten aller landen die zich
daar „verenigen") zijn uitgeweken, is nu officieel bevestigd.
Yijf voortvluclitigen
inderdaad in Spanje
Niet minder zeker is inmiddels wel
geworden, dat Lagaillarde zijn verraad
en zyn vlucht zorgvuldig had voorbe
reid, en dat heel wat politie- en ande
re ambtenaren als medeplichtigen een
oogje moeten hebben dichtgedaan. Wan
neer men de getuigenissen en verhalen
verneemt en geloven wil, dan zouden
de Franse politieautoriteiten de indruk
van een kluchtig dilettantisme moeten
maken.
En aangezien die aandruk beslist mis-
plaats zou zijn, moet dus wel worden
aangenomen, dat ze Lagaillarde op zijn
vlucht althans door hun passiviteit be
wust hebben willen helpen.
Vorige week vrijdag verliet Pierre La
gaillarde zonder zelfs zyn advocaat, aan
wie hij niettemin zijn vrijheid dankte,
te waarschuwen Parijs, om het week
einde bij zijn broer op diens kasteel in
de provincie door te brengen. Een vriend,
die een zelfde soort Velasquez-baardje
had laten groeien, was eveneens op het
kasteel uitgenodigd. En de politie-in-
specteurs die de vluchteling bewaken
moesten, waren wel zo vriendelijk die
andere logé voor Pierre Lagillarde aan
te zien. Lagaillarde had toen alleen zijn
eigen ringbaardje maar af laten sche
ren om, vrolijk fluitend, het kasteel te
verlaten, en in een auto te stappen, die
onmiddellijk in de richting van Spanje
koerste.
Later zouden die politie-inspecteurs
door een plotselinge twijfel of beroeps
ijver aangegrepen, nog hebben gepoogd,
Lagaillardes auto te volgen. Maar een
twee tegenvaller deed zich voor. toen
bleek dat de auto van Lagaillarde veel
harder kon rijden dan die van zijn po
litiële achtervolgers.
De grens wierp, een paar uren later,
helemaal geen obstakels, figuurlijk of
letterlijk, meer op. Het moet de doua
niers niet eens zijn opgevallen, dat het
paspoort ten name van een zekere Ber-
tin, dat hun door Lagaillarde onder de
neus werd gehouden, een foto bevatte
die heel weinig trekken van gelijkenis
met het nu gladgeschoren gelaat van
deze pseudo-toerist zelf vertoonde.
Saian niet thuis voor
kwajongens
Overigens had gisteren, schijnt het,
niemand in Spanje Lagaillarde nog ont
moet, terwijl generaal Salan, die zijn
heimwee naar het vaderland nog steeds
goed weet te bedwingen, in San Se
bastian te kennen gaf. dat hij de „vijf
kwajongens" niet wenste te ontvangen,
jongelieden, die men van medeplichtig
heid verdenkt, aan een verhoor onder
worpen.
De Franse politie heeft intussen de
broer van Lagaillarde en vier andere
jongelieden, die men van medeplichtig
heid verdenkt, aan een verhoog onder
worpen.
En tenslotte is officieel ontkend, dat
ook een drietal beruchte, fascistische ge
neraals in ruste en in ongenade, Fauré,
Zeiler en Mirambeau, zich bij de overige
samenzweerders in Spanje zouden heb
ben gevoegd. De spanning stygt, terwijl
het wachten is op de herverschijning
van Lagaillarde op het toneel. Een
„reprise", die voor de komende dagen
is aangekondigd.
