Ex-premier Loemoemba gewond in
cel van militair kamp in Tliysstacl
Het water in Gelderse
vallei zakt thans snel
WEERBERICHT
Abdoel Rahman geeft
bemiddelingspoging op
Moskou eist zijn vrijlating en
ontwapening van de benden
Moboetoedoor V.N.--troepen
Gat in de Dinkeldijk geslagen
ijf beklaagden in
barricadenproces
voortvluchtig
(£)ud
leuivs
Opgericht 1 maart 1860
DINSDAG 6 DECEMBER 1960
No. 30221
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur: E. A. E. van Dishoeck
Hoofdredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f 750 per kwartaal; f255 per maand; f 0.59 per week
Witte Singel 1, Leiden - Giro no. 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
T„ xTT r
In een rapport aan secretaris-generaal Hammarskjöld heeft diens
speciale vertegenwoordiger in Kongo, Dajal, meegedeeld, dat de afge
zette premier Loemoemba „ernstig gewond" is en „onder onmenselijke
omstandigheden" in een cel in het militaire kamp in Thysstad gevan
gen wordt gehouden. Toen de Kongolese ex-premier na zijn arrestatie
op het vliegveld Ndjili uit het vliegtuig kwam, droeg hij volgens
waarnemers van de VN zijn bril niet, hij was in een vuil hemd ge
kleed, terwijl zijn haar in de war was. Er zat een bloedvlek op zijn
wangen en zijn handen waren op zijn rug gebonden. In kamp Hardy,
waar hij zich thans bevindt, zou zijn haar afgeschoren zijn, zijn han
den blijven geboeid. „Verklaard is, dat Loemoemba zal worden be
recht aldus Dajal", maar niet bekend is op welke beschuldigingen,
op grond van welke wet of door welke rechtbank".
Van Afrikaanse zijde is er bij secretaris-generaal Hammarskjöld op
aangedrongen, dat Loemoemba in vrijheid zal worden gesteld. En in
een Sovjetrussische verklaring van gisteravond werd eveneens vrijla
ting van Loemoemba verlangd alsmede ontwapening van „de benden
van Moboetoe" door troepen van de Ver. Naties. „De NAVO-lan-
den", aldus het communistische gepraat uit Moskou, „hebben openlijk
tot liquidatie van het door het Kongolese volk gekozen parlement be
sloten en van de wettige regering-Loemoemba". De situatie in Kongo
is veroorzaakt door „de Westelijke monopolies en door de inmenging
van de Ver. Staten in binnenlandse aangelegenheden"
Cairo bedreigd met
afdamming van Nijl
De Russische verlangens "ten aanzien
van Kongo zijn door Moskou in een
programma van vijf punten samenge
vat:
Onmiddellijke vrijlating van Loemoem
ba en zijn medewerkers;
de V.N.-troepen moeten „de benden
van Moboetoe" ontwapenen;
oprichting van een commissie van
„Songolo's oog telt
niet bij de V.N."
Kolonel Joseph Moboetoe, het hoofd
van het Kongolese leger, zal niet toe
staan, dat functionarissen van de Ver.
Naties Patrice Loemoemba in de gevan
genis te Thysstad bezoeken, aldus deel
de hy vandaag aan journalisten mee.
„Hammarskjöld maakt zich nu
wel erg druk over de arrestatie en
de gezondheid van Loemoemba,
maar hij rept niet van de parle
mentsleden die in Stanleystad
(Loemoemba's hoofdkwartier)
worden vastgehouden" zei hij.
Kolonel Moboetoe zei dat Al-
phonse Songoio, een parlementslid,
dat al zes weken door de Loe-
moemba-gezinde overheid van
Stanleystad wordt gevangenge
houden, bij martelingen een oog
heeft verloren. „Maar dat oog telt
bij Hammarskjöld niet. Ik zie geen
verschil tussen Songoio en Loe
moemba", aldus de legerchef.
Zittend op een auto buiten zijn kamp
zei de 30-jarige kolonel, dat Loemoemba
en zyn acht metgezellen „in bevredigen
de gezondheid" verkeren. De kamparts
en Moboetoes lijfarts hadden hen be
zocht. Moboetoe zei, dat Loemoemba
een gezwollen linkeroog en linkerbeen
heeft. „Hij was in handen van soldaten,
wat kun je dan verwachten?" De berich
ten over een buitensporig geweldadige
behandeling noemde hij lasterlijk.
Elk van de gevangenen heeft een
eigen cel met bed en matras. Er zijn drie
bedienden gehuurd om de maaltijden te
bereiden en er wordt 75 gulden per dag
voor voeding uitgegeven. Moboetoe is
van mening, dat Loemoemba uit zijn
woning is ontsnapt met medewerking
van de V.N.
VEEL BEWOLKING
De Bilt verwacht van heden- tot mor
genavond:
Veel bewolking met af en toe enige
regen. Overwegend matige wind in
hoofdzaak tussen zuidoost en zuidwest.
Weinig verandering in temperatuur.
(Opgemaakt te 11.15 uur).
7 DECEMBER
Zon op: 8.33 uur; onder: 16.29 uur;
maan op: 20.42 uur: onder: 11.19 uur.
Hoogwater te Katwyk te 5.39 en 17.51
uur: laagwater te 1.24 en 13.39 uur.
Dit nummei Destaai alt 12 pagina's
Afrikaanse en Aziatische landen om te
onderzoeken welke landen kolonel Mo
boetoe wapens en voorraden hebben ge
leverd
terugtrekking van alle Belgisch perso
neel uit Kongo;
onmiddellijke bespreking van de kwes
tie Kongo in de Veiligheidsraad en de
Algemene Vergadering van de V.N.
De Sovjet-Unie zal Kongo alle moge
lijke hulp verlenen om de wettige rege
ring te helpen het kolonialisme te be
strijden. Deze strijd zal worden gevoerd
tot alle kolonialisten uit Kongo en alle
andere landen die nog onder het juk van
het kolonialisme zuchten zijn verdreven,
en „de ketenen zullen zijn geslaakt"
Loeena ontruimd
De woordvoerder van het Katangaanse
ministerie van Voorlichting heeft giste
ren in Elisabethstad medegedeeld dat
alle Afrikaanse inwoners van Loeena,
die op de hand zijn van de regering-
Tsjombe, een toevlucht hebben gezocht
in de Europese wijken van deze door op
standige Baloeba's aangevallen plaats
De opstandelingen hebben Loeena thans
ontruimd, doch het werk in deze plaats
en in de steenkoolmijnen in de omgeving
ligt volledig stil. De directeur van de
mijnen heeft de bevelhebber van de
V.N.-troepen in de streek van Loeena
meegedeeld dat hij het werk niet zal
laten hervatten voordat de veiligheid
van zyn werknemers volledig is verze
kerd. De vierhonderd kilometer ten
noordwesten van Elisabethstad gelegen
steenkoolmijnen zijn de belangrijkste van
geheel Katanga.
Moboetoe dreigt
De militaire machthebber in
Kongo, kolonel Moboetoe, heeft
gedreigd twee grote zijrivieren van
de Nijl te laten afdammen wan
neer Egypte en Soedan de onaf
hankelijke regering van Stanley
stad steunen. „In het uiterste ge
val ben ik bereid mijn hele leger
aan het werk te zetten om het wa
ter van de Nijl af te dammen", zo
zei Moboetoe tot journalisten.
Volgens Moeboetoe zijn Egypte en
Soedan in het geheim overeengekomen
het bewind in Stanleystad van de aan
hanger van Loemoemba. Bernard Sala-
moe te steunen. Het uitroepen van de
onafhankelijkheid is slechts „een holle
verklaring, waaraan men beter geen aan
dacht kan schenken". Moboetoe voegde
hieraan toe dat hij het volste recht
heeft de rivieren af te dammen, „omdat
het water aan ons behoort".
Moboetoe deelde voorts mee dat Loe
moemba pas voor het gerecht zal wor
den gebracht wanneer de parlements
leden die in Stanleystad worden gevan-
gengehollden op vrije voeten zijn. Een
van hen zou ten gevolge van mishande
lingen een oog hebben verloren. De vol
gelingen van Loemoemba zouden in
Stanleystad geen werkelijke macht be
zitten en bovendien omsingeld door
troepen die Moboetoe gehoorzamen.
Cairo wijst Belgisch protest
van de hand
De waarnemende minister van Buiten
landse Zaken van de VAR, Sari, heeft
gisteren een mondeling protest van de
Belgische ambassade tegen de nationa
lisering van Belgische eigendommen in
de VAR van de hand gewezen.
De ambassadeur had al drie dagen ge
leden de minister van Buitenlandse Za
ken, dr. Fawzi, om een onderhoud ver
zocht .teneinde een krachtig protest te
laten horen, maar de minister liet weten
dat hij geen tijd had
In Cairo verschijnende bladen hebben
België er de schuld van gegeven, dat
president Kasavoeboe van Kongo de
staf van de ambassade van de VAR in
Leopoldstad heeft uitgewezen.
De Franse jurist Jean Gallot
(midden), die de verdediging van
Lagaillarde op zich had genomen,
bespreekt de plotselinge verdwij
ning van zijn cliënt met enkele col
lega's.
Indonesische pers krijgt de schuld
De premier van de Federatie van
Malaya, Toenkoe Abdoel Rahman
heeft vandaag in het Huis van Af
gevaardigden medegedeeld te heb
ben besloten zijn pogingen om te
bemiddelen tussen Nederland en
Indonesië in het geschil over wes
telijk Nieuw-Guinea op te geven.
Premier Rahman wierp de schuld voor
het afwijzen van zijn bemiddelingsplan
op de Indonesische pers, en niet op de
Indonesische autoriteiten.
De Toenkoe verklaarde, dat het hem
speet het probleem „op dit belangrijke
ogenblik" te moeten loslaten.
„Ik smeek God, dat er geen oorlog zal
komen in dit deel van Azië. Als dat zou
gebeuren, zouden tal van onschuldige
mensenlevens in ons land verloren kun
nen gaan".
De Toenkoe wees op de besprekingen,
die hij over dit brandende vraagstuk
heeft gehad in de Ver. Staten, Groot-
Brittannië en Den Haag. Hij, die als
een „goede Samaritaan" wilde optreden,
zei zich getroffen en teleurgesteld te
voelen door de vijandige aanvallen van
de Indonesische pers, die hem ervan be
schuldigde, dat hü de andere party is
gaan steunen.
„Er is geen blank bloed in mijn ade
ren", zei hij.
Verder zei hy, dat hij voor het eerst
in staat is geweest grote leiders in de
wereld voor het geschil over westeiyk
Nieuw-Guinea te interesseren. Hij noem
de de toestand op Nieuw-Guinea „zeer
kritiek".
Premier Tsjombe van Katanga
kwam met zijn dochtertje op het
vliegveld van Brussel aan. Hij
kwam naar België om namens de
bevolking van zijn afgescheiden
provincie van Kongo Koning
Boudewijn een geschenk aan te
bieden ter gelegenheid van zijn
huwelijk.
Tijdens de afgelopen nacht is veel water, dat honderden hectaren
land in de Gelderse vallei heeft blank gezet, bijzonder snel afgevoerd.
Weliswaar staan nog grote gebieden onder water, maar bij Kootwij
kerbroek en Bameveld staan nog slechts enkele wegen gedeeltelijk
blank. De heer H. den Uyl, hoofd van de technische dienst van het
waterschap van de Barneveldse beek, dat een groot gedeelte van de
Gelderse vallei in het westen van de Veluwe bestrijkt, zei vanmorgen
dat in dit gebied de grootste moeilijkheden tegen het einde van de
week waarschijnlijk voorbij zullen zijn, als er in de komende dagen
geen regen meer valt. Wel noemde hij de toestand zoals die op het
ogenblik nog is ernstig. Vooral in Zwartebroek, Terschuur, Voorthui
zen, bij Amersfoort en Achteveld, heeft men nog met wateroverlast te
kampen. Het valleikanaal kan het water niet geheel verwerken, maar
tussen Lunteren en Achteveld, waar de waterstand een recordhoogte
van 1.10 meter bereikte, zakt het water nu ook snel. In de gehele Gel
derse vallei zijn echter nog vele boerderijen geïsoleerd.
Door het wegspoelen van elektriciteitspalen is de stroomvoorziening
van vele boerderijen in Achteveld en Stoutenburg uitgevallen, waar
door de eierproduktie van duizenden kippen verloren is gegaan. In het
Gelderse valleikanaal verdronken twee schapen. Bij Achteveld is de
grootste val waargenomen, namelijk ruim 70 centimeter. Zeemeeuwen
trekken bij honderden van het IJsselmeer naar de Gelderse vallei.
Ga? van 40 meter
In de Dinkeldyk bij Denekamp. tussen
de Dinkelbrug en de Oldenzaalsestraat,
heeft het snel wassende water een gat
van 40 meter geslagen. Dit geschiedde
volkomen onverwacht. Men had gedacht
dat de dijk pas over twee dagen gevaar
zou lopen. Een hotel in Denekamp is
volkomen geïsoleerd. Het water is er 20
centimeter gestegen. Ook de Duitse tex
tielstad Gronau wordt overstroomd door
het water van de Dinkel.
IN SREDA STIJGT HET WAÏER
Gistermiddag bleek dat het in Brabant
met de wateroverlast nog niet gedaan
is. Uit België stroomt het water naar de
veel lager gelegen gebieden in het zuiden
van ons land. Terwijl de zon helder
scheen, begon gistermiddag tot verwon
dering. daarna zelfs tot verbastering van
vele Bredanaars het regenwater de stad
binnen te lopen. Door de tot woeste ri
vieren aangezwollen Mark en Weerijs,
stroomden duizenden tonnen water de
stad in. Vooral de Weerijs is er de oor
zaak van dat grote delen van het noord
westen van Breda onder gelopen zyn.
De gemalen aan het Hollandsch Diep
konden gisteren slechts vier uur in wer
king worden gesteld. Verwacht wordt
dat het water nog tot vanavond zal bly-
ven sty gen. Tientallen straten staan
blank. Honderden vrijwilligers staan de
gemeentediensten terzyde by de hulp
verlening aan de bewoners van het ge
troffen stadsdeel. Ongeveer 120 militairen
ploeteren met laarzen aan of met op
gestroopte broekspypen door de laagge
legen straten. In het bewuste stadsdeel
zijn geen bedrijven gevestigd, zodat
slechts aan huisraad schade is toege
bracht.
Ook rond Breda staan vele polders
van de Bredase Bandijk totaal onder
Wim Kan luidt het
jaar weer uit...
Naar thans vaststaat, zal Wim Kan
volgens een langzamerhand gevestigde
traditie ook ditmaal op oudejaars
avond een uur lang voor de VARA-radio
optreden. Van negen tot tien uur
's avonds zal hy te beluisteren zijn in
een programma van conférence en
liedjes, onder de titel „Uithuilen en op
nieuw beginnen." De liedjes zijn ge
componeerd door Ru van Veen, die even
eens volgens traditie, Wim Kan aan de
vleugel begeleidt.
De microfoonregie berust by Kees
Brusse en Ary van Nierop.
water. Het water in Breda kwam zo snel,
dat bewoners, die een straat verder wa
ren gaan kijken, bij thuiskomst reeds
tien centimeter water in hun huis von
den.
In Zeeland zyn hele landschappen in
zeegezichten veranderd. Enkele tien
tallen personen moesten evaeuëren. In
IJzendijke verdronken 3000 kuikens en
in Heinkenszand moesten enkele gezin
nen in het gemeentehuis ondergebracht
worden. Hun huis was namelijk totaal
onbereikbaar. Overigens werd alleen aan
het huisraad schade geleden.
Voor een speciale reportage over de
toestand in Meppel, verwyzen wy naar
elders.
Adenauer mag geen
stap buiten de dein*
(Van onze correspondent in Bonn)
De gezondheidstoestand van de
84-jarige Westduitse Bondskanse
lier dr. Konrad Adenauer is veel
slechter dan men oorspronkelijk
heeft gedacht. Een lichte keelont
steking werd zondag reeds een
ontsteking der bovenste luchtorga-
nen. Daarvan is geen sprake meer.
De regeringsperschef, Von
Eckardt, sprak gisteren op een
persconferentie in Bonn openlijk
van een zware griep met een
amandelontsteking en hij deelde
mee dat Adenauers artsen de
kanselier ronduit hebben verboden
voorlopig ook maar één stap bui
ten de deur te doen.
Alle mogelyke moeite deed Von
Eckardt om Adenauers toestand zo gun
stig mogelyk af te schilderen: reden
tot ongerustheid is er niet; de koorts
(waarvan tot dusver niet gesproken
werd) is thans verdwenen; de amandel
ontsteking is overwonnen; de kanselier
is monter en wel. Maar zyn artsen vin
den de gure wind, die thans door het
Rijndal jaagt, gevaariyk voor de be
jaarde kanselier, zy vrezen een long
ontsteking, een gevaar, dat Adenauer
op het ogenblik inderdaad loopt.
Adenauer werkt, zo zei Von Eckardt
verder overigens rustig en gestaag
thuis aan de staatszaken Zyn terug
keer van zyn villa te Rhöndorf-Honnef
Op het barricaden-proces, dat
gistermorgen na vier dagen onder
breking in Parijs is hervat, is men
voor een verrassing komen te
staan: vijf beklaagden Pierre
Lagaillarde, Maurice Demarquet,
Jean-Jacques Susini, Marcel Ron-
da en Fernand Feral bleken
niet aanwezig te zijn!
De eerste vier waren aan het
einde van hun verhoor voorlopig
op vrije voeten gesteld.
Lagaillarde, die zich zoals gisteren
in een deel van onze oplage werd ge
meld in San Sebastian zou bevinden,
is een van de leiders geweest van de
opstand in Algiers.
De verdediger van Lagaillarde. Jean
Gallot, zei tegen verslaggevers, dat hy
gistermorgen vroeg een anoniem tele
foontje had gehad met de mededeling
dat Lagaillarde naar Spanje was gegaan
om zich bij generaal Salan te voegen.
Salan was Frans opperbevelhebber in
Algerije tijdens de opstand van de „Co
lons" (Franse kolonisten, die al geslach
ten lang in Algerije wonen), die geleid
werd door Lagaillarde en caféhouder
Joseph Ortiz. Salan is op het ogenblik
in Spanje. Ortiz zou daar ook zijn.
Generaal Salan zei later dat hy geen
enkel contact met Lagaillarde heeft ge
had en dat hy niet weet of deze zich op
het ogenblik in San Sebastian bevindt.
Men heeft nog niet kunnen vaststellen
of Lagaillarde inderdaad daar is.
Lagaillarde zou Parijs in het week
einde hebben verlaten voor een bezoek
aan familieleden naby de Spaanse grens.
Een van zijn raadslieden heeft verklaard
niets over de verblijfplaats van zyn
cliënt te weten.
Susini was de opvolger van Lagail
larde als leider van de studentenvereni
ging van Algiers. De Marquet is afge
vaardigde naar de Nationale Vergade
ring geweest. Ronda was kapitein by de
territoriale troepen in Algerye en Feral
is voorzitter van de vereniging .Hulp ep
bescherming".
De verdedigers hellen tot de mening
over dat enkele beklaagden niet versche
nen zijn. omdat zy behoord hadden dat
Lagaillarde niet komen zou. zy geloven
echter niet dat de vyf op het ogenblik
samen zyn of dat allen het land hebben
verlaten.
(Men zie ook elders)
Uit Het Leidsch Dagblad van
6 December 1860.
Z. M. heeft aan den eervol
ontslagen hoofdonderwijzer C.
de Jong te Voorschoten een
jaarlijksch pensioen van f. 533
verleend.
Bij besluit van commissa
rissen der Onderwijzers-Kweek
school alhier, genomen in hun
ne vergadering van den 4den
dezer, zal genoemde school met
het einde van dit jaar worden
opgeheven Zij die nog eenige
vorderingen ten laste van de ad
ministratie dier inrigting mog-
ten hebben, worden uitgenoo-
digd daarvan vóór het einde de
zer loopende maand opgave te
doen aan den Heer Dr Boon,
commissaris-penningmeester.
tegenover Bad-Godesberg naar zyn
ambtsbureau in het Palais Schaumburg
te Bonn wordt voorlopig bepaald door
het weerbericht. By de huidige gure
wind komt de oude kanselier er niet
uit, al moet het nóg een week duren.
