De storm bezorgde veel overlast
Derde van Meppel onder water
OOK BIJ ONZE BUREN VEEL
LAST VAN STORM EN REGEN
FLATBEWONERS SASSENHEIM
ZIJN TEN EINDE RAAD
Binnenmuur stond onder stroom -
kamers moesten worden ontruimd
MAANDAG 5 DECEMBER 1960
Twee waarden in Friesland overstroomd
Storm, regen en overstromingen bezorgden in vele delen van ons
land veel overlast. Medeleven gaat uit naar de talrijke landgenoten,
wier huizen grote schade is toegebracht. Wat de schade in andere de
len van ons land betreft het volgende:
Ook in Friesland zijn grote oppervlakten land onder water gelopen.
In oostelijk Flevoland viel in 1 etmaal 88 mm water en de waterstand
is er sinds mensenheugenis nog nooit zo snel opgelopen. Terwijl zater
dag in de provincie de waterstand nog 42 cm boven Fries zomer peil
was, was zij zondag 54 cm boven Fries zomer peil. De normale stand
is 15 cm boven Fries zomer peil.
Er kan niet van een ramp worden gesproken, maar wel van een
grote wateroverlast, die vooral door de boeren wordt gevoeld. Er is
ook grote schade aangericht. Zowel de Workumer- als de Makkumer-
waard in totaal een oppervlakte van 2000 ha is onder water ge
stroomd, en daarbij is klein vee om het leven gekomen. In het oosten
van de provincie kwam het water in de woonhuizen. Vrijwel in alle
delen van Friesland staan uitgestrekte landerijen blank. Het gemis van
een tweede provinciaal gemaal wordt nu wel zeer schrijnend gevoeld.
water. Vele wegen werden voor het ver
keer gesloten.
De Rijksweg Groenlo—Ruurlo staat
gedeeltelik onder water en is voor alle
verkeer gesloten.
De schade In de provincie Utrecht
is meegevallen. In de stad Utrecht heeft
de storm negen bomen ontworteld. Een
daarvan kwam op een bus van het ge
meentelijk vervoersbedrijf terecht. De
chauffeur werd met door glas veroor
zaakte wonden naar het Academisch
Ziekenhuis gebracht. De bus werd ern
stig beschadigd. De overige schade be
stond uit kapotte daken, schoorstenen en
omgevallen antennes. Het dak van de
noodapotheek op het Kanaaleiland werd
van het gebouw gerukt.
Kelders onder water
In Amsterdam woeien tientallen
bomen om. t.v.-antennes, zonnescher
men, schoorstenen en dakpannen wer
den door de hevige wind beschadigd. Ve
le souterrains en kelders in de hoofdstad
liepen onder water.
In Slotermeer kon tramlijn 13 niet tot
het eindpunt rijden, omdat de rails op
Gistermorgen vroeg liep het water uit
het IJsselmeer over de 1,25 meter hoge
dijk, die de Workumer waard beschermt.
Voor de boeren die dit buitendijkse land
voor hun bedrijf benutten, is dat een
grote tegenslag. De koeien konden zij
het met veel moeite in veiligheid wor
den gebracht en ook de varkens, die in
hun hokken dreigden te verdrinken, zijn
nog gered. Een kleine honderd kippen
zijn echter verdronken. In de Makku-
merwaard verdronken enkele schapen.
De betrokken boeren zijn er slecht over
te spreken, dat de dijk om de Mak-
kumerwaard niet hoger mag worden ge
maakt, men heeft dat niet toegestaan,
omdat dit ingedijkte land In noodgeval
len dienst moet doen als waterberging
voor het IJsselmeer.
Inspectietocht
De Commissaris der Koningin, mr. H.
P. Linthorst Homan, en enkele Gedepu
teerden van Friesland hebben gisteren
een inspectietocht door de provincie ge
maakt. Eer zij uit Leeuwarden vertrok
ken, richtten zij een oproep tot de wa
terschap- en polderbesturen om de be
maling te staken omdat het uit de pol
ders vrijkomende water de Friese boezem
een onverantwoordelijk hoge waterstand
bezorgden. „Het heeft ons veel moeite
gekost om deze beslissing te nemen", ver
klaarde gedeputeerde J. L. Hoogland ons.
„Voor sommige gebieden, die een meter
onder water dreigen te lopen, moet Je
wel een uitzondering maken. Ik heb de
indruk dat velen aan de oproep gevolg
hebben gegeven, al zijn er ook die het
niet hebben gedaan." Over de oorzaak
van de plotselinge wateroverlast zei de
gedeputeerde: „Reeds maanden lang is
er steeds meer water in de Friese boezem
gekomen. Omdat de ebstanden hoog wa
ren. konden we het via de sluizen niet
genoeg kwijt. De zuidwestelijke wind
heeft het water in noordoostelijke rich
ting opgewaaid en de hoge gronden wa
ren reeds zo met water verzadigd, dat ze
niet veel meer konden opnemen."
„Het is nu wel ondubbelzinnig geble
ken, hoe groot de behoefte aan een twee
de gemaal in Friesland is," zo zei de heer
Hoogland verder. „Er zal er een bü Sta
veren komen maar er moet nog steeds
een klein wetje worden aangenomen, dat
de provincie in de gelegenheid stelt voor
dit doel opcenten op de grondbelasting
te heffen.
Nood in Drente
In de kanalen van de Groningse veen
koloniën stond het water op verscheide
ne plaatsen met de weg gelijk. In Ter-
Apel moest de brandweer een blok wo
ningen. dat geheel in het water stond,
vrij maken. Vooral in Zuidoost-Drente is
de wateroverlast zeer ernstig en de toe
stand veelal precair. De tuinbouwstreek
van Erica wordt ernstig door het hoge
water van het Dommerskanaal bedreigd.
Vele landbouwbedrijven in Zuidoost-
Drenthe zijn overstroomd. Onder Em-
men is een zijgevel van een oude boer
derij door het water ondermijnd en in
gestort. Men vreest, dat het hele gebouw
zal inzakken.
Ook Assen heeft van de storm en re
gen te lijden gehad. Vele Asser straten
staan blank. Het water is de huizen in
gestroomd en de kelders staan vol. In
Eramen zijn de woningen in het gehele
noordoostelijke deel van de stad geïso
leerd. Verscheidene huizen moesten ont
ruimd worden. In verband met de hoge
waterstand en het afstromende water
zijn alle Rijkskanalen in Drenthe van
daag voor de scheepvaart gesloten.
Ook in Meppel is het water in vele
woonwijken binnengedrongen. De situa
tie is er kritiek. Een hele wjjk bejaarden
woningen moest ontruimd worden. Een
derde van de stad staat onder water.
Dertig militairen van het elfde genie-ba
taljon uit Wezep zijn ingezet om de be
volking van Meppel te assisteren. Met
boten van de genie worden de bewoners,
voor zovej; nodig, geëvacueerd. Ook wor
den zij van voedsel voorzien. De tele
foonverbindingen met Meppel zijn ver
broken.
In Overijssel zijn in Kampen vele hui
zen zwaar beschadigd. In het laaggelegen
Hengelo is de wateroverlast eveneens
buitengewoon groot. In tientallen huizen
is het water binnengestroomd. Het ver
keer in de stad stagneerde. De schade is
reer omvangrijk.
Wegen versperd
In Gelderland op de Veluwe,
vooral in het gebied van Apeldoorn, zijn
vele wegen versperd door ontworteld®
bomen en omgevallen lantaarnpalen. De
Rijksweg ApeldoornZwolle stond over
een lengte van ongeveer 150 meter blank.
In de Emmastraat in Epe stond het wa
ter 25 cm hoog in de huizen.
Het busverkeer tussen Epe en Deven
ter moest worden gestaakt, omdat een
grote duiker onder de weg nabij Oene
het had begeven. Ook de riolering kon
het water niet allemaal verwerken, zodat
op vele plaatsen de wegen met vuil wa
ren besmeurd.
Onder Vaassen liepen talrijke weilan
den geheel onder en in Ernst steeg het
water zo snel, dat een boerderij volko
men geïsoleerd werd. De grote weg
ApeldoornZwolle stond op twee plaat
sen blank, evenals de Kamperweg.
In Nijkerk stond een groot deel
van de stad en de omgeving onder
Angstig hoog stond het water van
de Ringvaart van de Haarlemmer
meer. Er had niet veel hoeven te
gebeuren of er had zich een grote
ramp ontwikkeld.
verschillende plaatsen een halve meter
onder water stonden. Het tramverkeer
van lijn 9 werd gestagneerd, doordat een
afgewaaide tak op de bovenleiding van
de tram belandde. Diverse woonschepen
raakten door de storm op drift. Op de
spoorlijn Half weg-Amsterdam raakte
een duiker ondermijnd, waardoor slechts
een spoor bereden kon worden. Na enige
uren was de lijn hersteld.
In Den Haag was de brandweer van
gistermorgen vroeg af voortdurend in de
weer om hulp te bieden. Stx*aten en kel
ders liepen vol, dakpannen, antennes en
schoorstenen waaiden af en ook de riole
ring kon de regenvloed niet meer aan.
De pier in Scheveningen heeft de storm
goed doorstaan.
Ook in het Westland is grote water
schade aangericht. 50 tuinderijen ziin
volledig ondergelopen. Zeven brandweer
motorwagens verleenden assistentie en
pompten 750 m3 water per uur. Ook in
Rotterdam kreeg de brandweer veel
meldingen binnen over losgeraakte an
tennes, markiezen, neonbuizen, schoor
stenen enz. In de Waalhaven raakten
twee schepen op drift. Zij veroorzaakten
schade aan huidplaten van naburige
binnenschepen. Met sleepboothulp zijn
beide schepen weer vastgelegd.
Treinen rijden langzaam
Ook in West-Brabant heeft de storm
zich geducht doen voelen. De vliegbasis
Gilzerijen tapte van 7 uur af zaterdag
avond tot 7 uur zondagavond 56,3 mm.
regen af. Tussen 8 en 9 uur noteerde
men een windsnelheid van 105 km per
uur.
Bij de spoorwegsplitsing naar Roosen
daal en Lage Zwaluwe is het water bij
Breda in de sloten tegen het verharde
baanlichaam komen te staan. De trei
nen rijden hier uit voorzorg zeer lang
zaam, maar dit heeft op de dienstrege
ling geen invloed.
De Westbrabantse waterlozing beleeft
weer een bijzonder ongunstige tijd. niet
alleen de Roosendaalse en Steenbegse
vliet, maar ook Mark, Dintel en Roode-
vaart zijn niet in staat al het hier en in
België gevallen hemelwater op te nemen
en af te voeren.
Men voorziet dat het gebrek aan spui-
mogelijkheid nog ernstiger gevolgen zal
hebben dan in november.
De Zeeuwse en Zuidhollandse stromen
zijn door de westenwind zo opgestuwd,
dat men onmogelijk Westbrabants water
op deze stromen kan lozen.
Binnenmeer in Zeeland
In Zeeland waar van ernstige
schade beslist niet gesproken kon wor
den stonden uitgestrekte gebieden in
de omgeving van Haamstede onder wa
ter. Het „Oostenrijkse dorp" Re-
nesse, bestaande uit 40 houten woningen,
werd door de langdurige regenval her
schapen in een binnenmeer. Daar hier
geen rioleringen aanwezig zijn, ontstond
een onhoudbare toestand. Op sommige
In de Westduitse Bondsrepubliek zijn tal
wan slachtoffers van noodweer gevallen
(Van onze correspondent in Bonn)
In de W estduitse Bondsrepubliek heeft het afgelopen week
einde een storm huisgehouden, waardoor duizenden hectaren weide
land, vooral in Neder-Saksen en Sleeswijk-Holstein, onder water kwa
men te staan. Het verkeer heeft ten zeerste te lijden onder overstro
mingen. Verscheidene mensen zijn als gevolg hiervan om het leven
gekomen.
Verkeer hier en (laar
ernstig belemmerd
Langs de gehele Westduitse noord-
zeekust moesten de kustvaart en de
visserij reeds zaterdagochtend worden
gestaakt. Het water steeg hier en daar
tot onrustbarende hoogten, bijv. bij de
kleine Noordzeehaven Husum in Slees
wijk-Holstein twee meter boven nor
maal. Erger bleek de toestand in het
binnenland van de Bondsrepubliek be
noorden de lijn Bonn-Kassei. In de
Harz trok een wilde ttorm honderden
bomen omver, waardoor vele wegen
werden versperd en mensen werden ge
dood of gewond. Enig overzicht van
het aantal slachtoffers had men tot
gisteravond niet. Reddingsploegen die
bepaalde wegen in de Harz wilden vrij
maken, kwamen nauwelijks vooruit door
de boomversperringen.
Ook de drukke Autobahn van het
Roergebied naar Hannover moest het
ontgelden. Er kwamen vele decimeters
water op te staan ten zuiden van de
stad Hamm, waardoor de automobilis
ten over zijwegen moesten omrijden.
De zogenaamde Duivelsbrug over de ri
vier de Wupper is er niet minder slecht
aan toe: de brug dreigde gisteravond
in te storten als gevolg van de druk
van vele omgevallen boomstammen. Met
man en macht tracht men dit voor
het weg- en waterverkeer belangrijke
bouwwerk te redden. In bepaalde ge
bieden van Neder Saksen, die geplaagd
worden door plotseling tot bruisende
rivieren aangegroeide stroompjes, is de
noodtoestand afgekondigd.
Tot zover onze correspondent in Bonn.
In ENGELAND eisten de storm
en de daarmede gepaard gaande over
stromingen twee doden. Meer dan
zestig hoofdverkeerswegen over het ge
hele land zijn overstroomd. In tal van
In de ondergelopen delen van Am
sterdam schoten de auto's dikwijls
als duikboten door het water.
plaatsen werd de hulp van militairen
ingeroepen om de bewonders van on
dergelopen huizen te evacueren.
In Alliancelles in het noordoosten van
F R A N K R IJ K, kwam een 22-jarig
meisje om, toen de auto, waarin zij
reed, door de stormwind van de weg in
een greppel werd gesmakt.
Bij Bethune, Pas de Calais, is zon
dagavond een dijk van de Clarence be
zweken. In de straten van Vendin-les-
Bethunes staat ca 80 cm water. Enkele
huizen zijn geïsoleerd.
Te Hurionville, een nieuw dorp in
de nabijheid van Lillers, blies een bij
zonder krachtige windstoot de daken
van alle woningen. De bewonders zijn
in een weeshuis ondergebracht. In de
omgeving van Lillers zyn verscheidene
automobilisten vast geraakt.
Ook B E L GI heeft zijn deel van
de storm en regen van het afgelopen
weekeinde gehad, aldus meldt onze
Brusselse correspondent. Gelukkig is er
voorlopig slechts materiële schade te
melden. Voor het Centraal Station van
Brussel op het parcours, dat eind vol
gende week de koninklijke huwelijks
stoet zal volgen, is een aantal grote
vlaggemasten, de zogenaamde Europa-
masten afgeknapt als lucifers.
In de streek van Gent zijn lande
rijen onderwater gelopen, evenals in de
buurt van Denderleeuw. In de bossen
zijn vele bomen ontworteld door de zwa
re storm.
Hier en daar zijn ze op elektrische lei
dingen terecht gekomen en heeft een
bepaald gebied enige tijd zonder stroom
gezeten. De vissersvloot van Oostende is
niet uitgevaren. De veerdienst op Dover
die voor hetere vuren heeft gestaan
is normaal gebleven, die van Duinker
ken op Dover is echter stilgelegd. In
het gehele land zijn vele sportwedstrij
den afgelast of vroegtijdig beëindigd.
plaatsen bereikte het water een hoogte
van 10 a 15 cm. Met man en macht is
gewerkt om het onheil zoveel mogelijk
te beperken.
De bootdiensten ZierikzeeKatseveer
en ZijpeAnna Jacobipolder werden in
verband met de storm tijdelijk stilgelegd.
In de Limburgse hoofdstad Maastricht
is gistermorgen vroeg de achtergevel van
een huis aan de Brusselsestraat ingeval
lenDe bewoners kwamen met de schrik
vrij.
In een ander deel van de stad werd
het dak van een noodkerk beschadigd,
Alle kerkgangers, die op dat moment
een mis bijwoonden, moesten op last van
de brandweer, die geconstateerd had, dat
de lichtleidingen blootlagen, zodat er ge
vaar voor kortsluiting bestond, het ge>
bouw verlaten. De mis werd in een pa
rochieschool voortgezet.
Aan de Hey er mansstraat in Zaan
dam waaide het dak van een be
jaardencentrum.
SABOTAGE BIJ MEPPEL?
Bij alle ellende, die storm en regen
ons land en speciaal Meppel bezorgd
hebben, schijnt plotseling het woord
„sabotage" te moeten vallen. Bij Tweelop
zijn in een dijk twee opvullingen, die
juist met veel moeite tot stand waren
gebracht, weer doorbroken.
Een zegsman van het Waterschap
Meppelerdiep verklaarde dat hier duide
lijk opzet in het spel moet zijn. De dijk is
vermoedelijk doorgestoken door stede
lingen van Meppel, die het water liever
op het land dan in de stad zien. De
overheid daarentegen is van mening, dat
men in de huidige situatie vee moeilij
ker kan redden dan mensen.
Veel waterschade door constructiefout
Voor de negen gezinnen, wonende in het flatgebouw aan de Tulpen-
straat in Sassenheim, bracht dit weekeinde met de storm en zware
regenval een onaangename verrassing. Een constructiefout in de zuid'
west gevel was er nl. de oorzaak van, dat het hemelwater met kracht
de aan deze zijde gelegen slaapkamers en woonkamer binnendrong.
Zaterdagmiddag begon het water al door de muur te siepelen en zon
dagmorgen vroeg was de situatie zodanig verslechterd, dat de bewo
ners gedwongen waren de kamers op het zuid-westen geheel te ont
ruimen, waarbij zelfs de inmiddels natgeworden vloerbedekking opge
nomen moest worden. Alleen door onophoudelijk het binnenstromende
water op te dweilen kon men erger voorkomen. Dit neemt niet weg,
dat aan de inboedel ernstige schade werd aangericht. Bij een der be
woners kwam zelfs een binnenmuur geheel onder stroom te staan.
Grote verontwaardiging
Onder de bewoners van dit flatge
bouw, dat in april 1959 in gebruik geno
men werd heerst vanzelfsprekend grote
verontwaardiging. Men is van mening
dat de gemeente onvoldoende aan
dacht heeft besteed aan de herhaalde
lijk door de bewoners ingediende klach
ten. Reeds meerdere malen heeft men
te kampen gehad met wateroverlast,
hetgeen wordt toegeschreven aan een
foutieve constructie van de spouw-
Brief
Een der bewoners toonde ons een af
schrift van een brief, welke hij in ok
tober 1959 aan het college van B. en W.
richtte naar aanleiding van ondex-von-
den waterschade. Deze bewoner gaf toen
op, dat hij voor f.250 schade had aan
de vaste vloerbedekking, welke gedeel
telijk vervangen moest worden. In een
kort briefje werd hem op 21 november
1959 medegedeeld, dat het college het
betreurde, dat een minder gelukkige
Loeinoemba in kamp
bij Tliysstad
Patrice Loemoemba, de afgezet
te en gevangengenomen premier
van Kongo, is naar het militaire
kamp van Thysstad overgebracht.
Tegelijk met Loemoemba zijn ook
zijn voormalige echtgenote, zijn
voormalige minister van Staat
Grenffel, een afgevaardigde en
zen Senator gearresteerd. Kasa-
jamoera, die minister van Voor
lichting van Loemoemba is ge
weest, is nog niet gevonden. De
secretaris-genepaal van de VN
Hammarskjöld, heeft zijn verte
genwoordiger in Kongo, Dajal,
verzocht rapport uit te brengen
over de gebeurtenissen van de
laatste dagen.
Op 250 km ten oosten van Leo-
poldstad zijn 13 personen door
Kongolese militairen gedood, vol
gens de provinciale gouverneur
van Leopoldstad, Kamitatoe, uit
represaille voor de hartelijke ont
vangst van Loemoemba in Kikwit.
Maar Kamitatoe staat bekend als
een aanhanger van Loemoemba.
Ghana heeft de diplomatieke betrek
kingen met België vex-bx-oken en de Bel
gische ambassadeur 48 uur tijd gegeven
om het land te verlaten. Dit is heden
ochtend bekendgemaakt door de minis
ter van Buitenlandse Zaken van Ghana,
Ako Adjei.
In een door minister Adjei uitgegeven
vex-klaring wordt gezegd dat deze maat-
constinxctie van de gevel hem enige na-
righeid bezorgde. Toegezegd werd dat
de nodige voox-zieningen zouden worden
getroffen, doch dat het college tot zijn
spijt geen aanleiding aanwezig achtte
een schadeloosstelling aan te bieden.
Deze bewoner heeft zich begin decem
ber 1959 opnieuw tot het college van B.
en W. gewend en opgemerkt, dat de ge
troffen voox-zieningen niet afdoende
bleken. Bovendien herinnerde deze be
woner aan een mondeling onderhoud,
waarin een ondex-zoek door een onpar
tijdige deskundige was toegezegd. Ook
verzocht hij de mening omtrent de
schadesloosstelling te herzien. Op dit
schrijven is tot op dit moment geen
antwoox-d ontvangen, terwijl het toege
zegde onpax-tijdige onderzoek nimmer
plaatsvond. Dit zijn feiten, waarover de
bewoners van het flatgebouw allerminst
te spreken zyn. Zij hebben opnieuw
schriftelijk hun gx-ieven bij het college
kenbaar gemaakt. Zij vex-zoeken onmid
dellijk voorzieningen te tx-effen ten
einde herhaling in de toekomst te voor
komen en eisen vergoeding van de ge
leden schade.
Opdracht
Gistermiddag nog hebben de waarne
mend-burgemeester, de heer A. Voge
laar, en de directeur van Gemeentewer
ken, de heer G. Schram, de situatie in
het flatgebouw in ogenschouw geno
men. De heer Vogelaar heeft opdracht
gegeven de volgende dag een aanvang
te maken met de werkzaamheden aan
de gevel, teneinde de contructiefout te
corrigeren. De heer Vogelaar zegde
voorts toe, dat indien blijkt, dat hier
sprake is van een fout van gemeente
wege, de schadeloosstelling verstrekt zal
worden.
regel is genomen, „omdat de regering
van Ghana de Belgische regering ver
antwoordelijk acht voor de jongste ge
beurtenissen in Kongo en' voor de moei
lijkheden in het bestuur van de wettige
regering en parlement van Kongo, waar
van Patrice Loemoemba px-emier is"
Tsjombe in Brussel
President Moise Tsjombe van Katan
ga is vandaag per vliegtuig uit Elisa-
bethstad in Brussel aangekomen. Het is
zijn eerste bezoek aan België sinds hjj
op 11 juli Katanga onafhankelijk ver
klaarde.
Tsjombe zei voor zijn vertrek, dat hij
naar Brussel ging om Koning Boude wijn
te ontmoeten en hem een geschenk van
Katanga ter gelegenheid van zijn hu
welijk te geven. Het is niet bekend of
Tsjombe op uitnodiging van de vorst
naar Brussel komt. Hij is vex-gezeld vair
de minister van Buitenlandse Zaken van
Katanga, Evariste Kimba.
De Vex-enigde Naties hebben vijftig
leiders van de opstandige Baloeba's uit
geleverd aan de Katangese autoriteiten,
op vooxnvaarde dat zij op eex-lijke wijze
zullen woi'den berecht. Zij werden met
hondex-den krijgex-s gevangengenomen
toen zij vx-ijdag een aanval op Loena
wilden doen. De trein waarmee zij van
Loeena naar Elisabethstad werden ge
bracht, werd onderweg beschoten.
