staSterk-polis Knoeiende gemeente Goes moet zijn als „waarschuwend baken in zee"* Hoger beroep verworpen faillissement „Socrates" Nieuwe arbeid sehenkt gepensioneerden geluk Nieu w eigen belastinggebied van de gemeenten wordt nu overwogen Onder liet devies: „Vrijheid, gelijkheid en broederschap" van de „UTRECHT" sta, Sterk polis Een Kamerlid stelt vragen Opgericht 1 maart 1860 Donderdag 24 november 1960 Derde blad no. 30211 Fel debatje in de Tweede Kamer (Van onze parlementaire redacteur) De knoeierijen in de financiële administratie van de gemeente Goes, hebben gisteren in de Tweede Kamer aanleiding gegeven tot een fel debatje. Als de kosten van een werk te laag waren geschat, werd de gemeenteraad daarvan onkundig gelaten en de ontbrekende gelden werden aangevuld uit andere posten op de gemeentebegroting. Men noemde dat onschuldig: „verschrijvingen". „Het is volstrekt verkeerd en laakbaar, dat men zulke dingen heeft gedaan", zei minister Toxopeus gisteren. Hij hoopte, dat de maatregelen, die tegen het gemeentebestuur van Goes zullen worden genomen, een afschrikwekkend voorbeeld zullen zijn voor andere gemeenten. Er is gisteren in de Tweede Kamer ernstig gesproken over verruiming van het eigen gemeentelijk belastinggebied met in totaal 150 a 175 miljoen gulden. Daartegenover wil het Rijk dan de be lastingen ongeveer met 100 miljoen gul den verlagen. Het betreffende wetsont werp is nog niet gereed, maar de Kamer leden gaven reeds uiting aan hun vrees, dat daardoor toch de totale belastingdruk met 75 miljoen gulden zou kunnen wor den verzwaard. Minister Toxopeus antwoordde hierop, dat de gemeenten niet verplicht zullen zyn met de belastingheffing tot het uiterste te gaan. Als zij iets extra's wil len doen, zal de gemeenteraad als ver tegenwoordiger van de burgerij, moeten beslissen of dat een extra offer waard „Stuk bestuurbederf" Alleen de socialist Franssen had ge zegd begrip te hebben voor de situatie in Goes, omdat de gemeenten kiap in hun geld zitten daardat het Rijk te weinig afschuift. Daar ging de Anti-Revolutio nair Smallenbroek fel tegenin. „Het gaat hier om een stuk bestuursbederf", zei hij, „Dat volledig de kop moet wor den ingedrukt. Er is hier sprake van administratieve knoeierij". Daaraan hadden ambtenaren hun medewerking niet moeten verlenen. Zij hadden karakter moeten tonen. Het slechte voorbeeld van Goes kan voor andere gemeenten, die ook kort bij kas zijn, aanleiding wezen eveneens hun toevlucht te nemen tot administratieve „verschrijvingen". Ofschoon de socialist Scheps ook streng afkeurde, wat in Goes is gebeurd, bepleitte hij toch meer begrip, omdat de oorzaak volgens hem ligt in de te lage uitkeringen van het Ryk aan de gemeenten. Er zijn meer gemeenten, die iets doen wat formeel niet helemaal in orde is om daardoor bijvoorbeeld in de woningnood te kunnen voorzien. Als men kinderen tekort houdt met zak geld, kunnen er ook ongelukken gebeu ren. Men moet dus de oorzaak weg nemen. die tot de onverkwikkelijke si tuatie in Goes heeft geleid. De Kamer zou ootmoedig deze les moeten trekken uit de tragedie van Goes en de minister zou de rijksuitkeringen moeten verho gen, want Goes is „een baken in zee". Minister Toxopeus maakte er echter op attent, dat de administratieve knoeie rijen niet hun oorsprong vonden in een tekort aan geld. Men verschoof uitga venposten, omdat men niet naar de ge meenteraad wilde met de verklaring dat de schattingen niet uitkwamen. De con trole van de gemeenteraad en Gedepu teerde Staten werd daardoor onmogelijk gemaakt. Als men redeneert, dat de schuld bij het Rijk lag, dan zou dat in ambtelijke kringen ertoe kunnen lei den, dat men zegt dat de „verschrij vingen" niet zo erg waren. Dat kan niet. Goes moet een waarschuwend voorbeeld zijn. Nieuwe schermutselingen Bij de replieken begonnen de heren Smallenbroek en Scheps een nieuwe schermutseling. Kamerleden zijn geen reclasseringsambtenaren, zei de heer Smallenbroek. Hij hield vol, dat vele gevallen van administratieve fraude niets hebben te maken met het rege ringsbeleid. De oorzaak van de gebeur tenissen in Goes ligt in een verkeerde mentaliteit, het ontbreken van bestuur lijk normbesef. Hij wilde alleen mild zijn ten aanzien van de ambtenaren, die administratieve fraude hebben gepleegd in opdracht van bestuurders, die een verkeerd standpunt innamen. Daartegenover hield de heer Scheps vol, dat men de moed moet hebben tegen elkaar te zeggen, wat er fout was en waardoor de knoeierijen in Goes konden ontstaan. „Op de bodem van 't hart van de heer Smallenbroek", zei hij Ligt de boosheid, zoals bij ieder mens. Het is de taak van de overheid verhoudingen te scheppen. Waardoor het boze niet sterker wordt dan het goede. Een ben zinemaatschappij heeft het gemeentebe stuur van Goes 30.000 gulden geleend voor de bouw van een tankstation. Dat is een teken dat de verhoudingen kapot waren". Gezagscrisis is. Als een gemeente een extra uitkering verlangtvan het Rijk, zal er echter wel naar worden gekeken of de gemeen te zelf voldoende belasting heft. Er zul len wel verschillen in belastingdruk ont staan tussen de gemeenten. Verschillend Als men de gemeenten door decentra lisatie weer meer zelfstandigheid wil geven, zal men moeten aanvaarden, dat allerlei taken verschillend worden be handeld. De uitkeringen van het Rijk kunnen nooit oeverloos zijn en de ge meenten zullen dus zelf moeten uitma ken hoe zij de beperkte financiële mid delen zullen besteden. Van hetgeen reeds kan worden gede centraliseerd, zal men niet achterover slaan, verklaarde de minister. Er wordt aan gedacht bepaalde werken van de Rijkswaterstaat over te laten aan de Provinciale Waterstaat. De minister van Onderwijs is in beginsel bereid de sub sidiëring van de provinciale jeugdraden over te laten aan de provincies. De bouw van rijksgebouwen en de school- melkvoorziening wil het Rijk aan de ge meenten overlaten. Dezer dagen is be sloten een interdepartementale werk groep in te stellen, om aan de hand van richtlijnen te bestuderen, wat het Rijk aan lagere bestuursorganen kan over laten. Op korte of lange termijn mag men geen spectaculaire ontwikkelingen op het gebied van de decentralisatie ver wachten. Voor de gemeenten komt binnenkort een regeling voor de financiering van de wegen buiten de bebouwde kom, die voordeliger is. De gemeenten zullen er bepaald beter van worden, verklaarde minister Toxopeus. Goes heeft (lrie nieuwe wethouders (Van onze correspondent) De gemeenteraad van Goes heeft gis teravond drie nieuwe wethouders geko zen. Verleden week woensdag werd door de gemeenteraad een rapport van een raadscommissie die een onderzoek heeft ingesteld naar het beleid van B. en W., behandeld. Het gevolg daarvan was o.m. dat de drie zittende wethouders, de he ren Mr. H. B. Bouwman (P.v.d.t.l, J. H. Roose KVP) en J. J. van Melle (CHU) aftraden en zich niet herkies baar stelden. Gisteravond koos de raad drie nieuwe wethouders. Het resultaat was dat gekozen werden de heer J. S. Visscher (P.v.d.A.), de heer A. G. Heiboer (CHU) en mevrouw C. A. Griep-Duinker (V.V.D.). In het nieuwe college van B. en W. van Goes zal dus de K.V.P. niet meer vertegen woordigd zijn. De heer J. H. Roose had. voor de stemming begon, verklaard dat in de huidige situatie de K.V.P. geen prijs stelt op een wethouderszetel. Diver se fractievoorzitters legden, voordat tot stemming werd overgegaan, een korte verklaring af. Zij deelden mede, dat de moeilijkheden in Goes zo spoedig mo gelijk tot het verleden moeten behoren en dat het gewenst is dat er een sterk college komt, dat eensgezind tracht de perspectieven die er voor de gemeente Goes liggen, te benutten. De waarnemend burgemeester van Goes, dr. J. W. Noteboom, sprak woor den van waardering tot de aftredende wethouders. Hij sprak de hoop uit met het nieuwe college vruchtbaar te kun nen samenwerken. Voorts zei hij van de aftredende wethouders, dat zij zich steeds met grote ijver en deskundigheid hebben ingespannen voor het belang van de gemeente. De aftredende wethouders betuigden hun dank en erkentelijkheid voor de medewerking van het gemeentepersoneel. De heren Van Melle en Bouwman deelden tenslotte mede niet alleen af te treden als wethouders, doch ook hun ontslag in te dienen als lid van de gemeenteraad. Nu de Italiaanse filmster Lotlobri- de gewoonten van de nieuwe we- gida zich in Canada heeft geves tigd, heeft ze zich aangepast aan Advertentie reld. Zo sneed ze zelf de kalkoen aan, die hoort bij de viering van Thanksgtvingday. Links haar part ners in de film „Come September", Rock Hudson en Sandra Dee. Geslaagd experiment Prof. ir. F. M. Roeterink heeft gisteravond in hotel „Atlanta" te Rotterdam voor de vele leden van de „sociale raad Rotterdam" verteld over het devies van de Franse revolutie „vrijheid, gelijkheid en broederschap", door hem met succes in Eindhoven toegepast bij een werkgroep voor gepensioneerden. De gedachte om een categorie gepensioneerden, die ledig liepen en geen hobby hadden, weer lust in het leven te geven was reeds eerder uitgegaan van de heer Frits Philips, maar eerst toen prof. Roeterink zelf gepensioneerd was, rijpte bij hem het begrip voor de noodzakelijkheid ervan. Het leger van de boven-65-jarigen maakte in het begin van deze eeuw 3% uit. thans bij een verdubbelde bevolking 9%. Men kan dus zeggen, dat het aantal gepensioneerden verzesvoudigd is. Het bedraagt nu 500.000 man, van wie 330.000 tussen de 65 en de 75. Er is in Goes ook nog een gezagscrisis ontstaan rond de burgemeester. In het algemeen vond men het verstandig, dat de minister tegen de burgemeester had gezegd, dat hij zijn functie maar niet meer moest uitoefenen. Hij kon be zwaarlijk met ziekteverlof worden ge stuurd en schorsing zou misschien een te strenge maatregel zijn, zolang de uit komst van het onderzoek niet bekend is. Daarom overweegt de minister een ver betering van de schorsingsregeling. De laatste tijd zijn toevallig drie burge meesters in opspraak geweest. Op een aantal van ongeveer 900 vond minister Toxopeus dat niet onrustbarend en hij zag geen reden voor het volk in het algemeen geen vertrouwen meer te stel len in burgemeesters. In de gemeentewet zijn een aantal punten, die wijziging behoeven. Die pun ten wil de minister eerst met de Kamer regelen alvorens te beginnen aan een geheel nieuwe opzet van de gemeentewet. Woordvoerders van de KVP. CHU, en AR, die samen ongeveer de helft van de zetels in de Tweede Kamer bezetten, hadden er op aangedrongen de kieswet te wijzigen om te voorkomen, dat aller lei splinterpartijtjes hun intrede doen in het parlement. Voor het verkrijgen van een zetel is thans tweederde procent van de stemmen nodig. Men wilde in de kieswet de eis stellen van tenminste 1 procent en men overwoog te zijner tijd een amendement op de kieswet in te dienen. In afwachting daarvan zei minister Toxopeus alleen, dat hij er tegen blijft omdat totnutoe nadelige ge volgen niet zijn gebleken. GRAF ALS WOONPLAATS! Een 75-jarige man in het dorpje Si- noman ben Salatiga (Mldden-Java) is in zijn graf gaan wonen. Pak Soetoredjo had zijn kinderen vo rige week een graf laten graven. Intus sen baadde en kleedde hij zich in witte lijkwaden. Daarna stapte hy in zijn vers gedolven graf, waarboven zijn kin deren een dak bouwden. Hij weigert naar buiten te komen, maar volgens zijn verwanten schijnt hy het goed te maken. Hij eet twee keer per dag. Coöperatie opgericht Dit wees er volgens spreker op. dat er iets moest gebeuren, niet voor de eerste groep, die tijdig haar maatregelen had getroffen, ook niet voor de tweede cate gorie, die verlangend was nu eindelyk iets te gaan doen waar zij zelf zin in had, maar voor de derde groep, die van het bed naar de stoel liepen en daarna weer naar bed, of hoogstens op een bankje naar het verkeer gingen kijken. Na rijp De-rad werd voor hen een coöperatie gesticht, die de juiste vorm werd geacht, een samenwerking van ge pensioneerden i?' een klimaat van „vry- heid' gelijkheid en broederschap". Maar deze coöperatie moest zichzelf kunnen bedruipen, zodat men bij de werkende generatie niet de hand behoefde op te houden. Hoofddoel .was: bevordering van de geestelijke gezondheid van de gepen sioneerden, geldverdienen kwam eerst op de tweede plaats. Het middel was: het verschaffen van nuttige vrijetijdsbeste ding, .iet vervaardigen van dingen die zinvol en nodig waren. De coöperatie werd gedoopt „Sterk door Werk". Omdat het een experiment gold be gun men met Philipsmensen, een groep die toch al een gemeenschap vormde. In september 1959 werd begonnen met een tiental, terwille van de gezonde basis zorgvuldig uitgezochte mensen. Nu zijn er al 160 leden en als de tekenen niet bedriegen zullen er aan het eind van het volgende jaar 300 zijn. Eenzaamheid verbroken Er zyn gereedschappen aangeschaft, goede gereedschappen, om de mensen niet het gevoel te geven dat ze „afval" zyn. Eigenlijk is er een hele fabriek ge bouwd, waar iedereen kan werken, van de constructeur tot de ongeschoolde ar beider. Deze mensen, verzekerde prof Roete rink, voelen zich verschrikkelijk geluk kig, ook de vrouwen, die hun man over dag een poosje kwijt zijn en bij zyn thuiskomst nog eens horen, hoe Miepje van Jansen het maakt en Keesje van Pietersen. De grote winst is, dat de ang stige eenzaamheid by de mensen ver broken is en velen, die by nietsdoen klaagden over zenuwen op de maag en haast niet meei uit de voeten konden, nu fit en wel twintig minuten lopen om naar en van hun werk te gaan. werden leraren van het onderwijs inge schakeld. Er meldden zich ook fabrikan ten. die met hun opdrachten omhoog za ten. maar als daarbij het systeem gold van „morgen leveren" werd op hun voor stellen niet ingegaan. Met het verkrijgen van kapitaal ver liep het vlot. toen de geldschieters ver namen dat er rente aan verbonden was. De werkplaats werd gehuurd, de machi nes werden gedeeltelijk gekocht, gedeel telijk in huurkoop verkregen. Overeenstemming nieuwe c.a.o. tuinbouw In de gisteren in Haarlem gehouden vergadering van de vakgroep tuinders van de Katholieke Land- en Tuinbouw- bond is meegedeeld, dat werkgevers en werknemers overeenstemming hebben bereikt over een nieuwe c.a.o. in de tuinbouw voor de jaren 1961 en 1962. De vakanties zyn uitgebreid tot vijftien dagen. De voorzitter, de heer Jac. Groen uit Alkmaar was veertig jaar met de lei ding van de vakgroep belast. De voor zitter van de Land- en Tuinbouwgrond, de heer E. G. M. Kolfschoten, huldig de hem daarvoor. Hij bood een geschenk aan. De vergadering besloot, dat bestuurs leden, die zeventig jaar zijn geworden, zullen aftreden. De heer Groen zal daar om het volgend jaar zijn functie neer leggen. Dr. ir. G. de Bakker, directeur van de tuinbouw van het ministerie van Landbouw, hield een inleiding over „tuinbouwvestiging". Hij merkte op, dat de tuinbouw zich na de oorlog voorspoedig ontwikkeld heeft. De oppervlakte is gelijk gebleven, maar de produktie is aanmerkelyk ge stegen en hier en daar zelfs verdubbeld. Dat heeft men bereikt door een gewel dige intensivering van de tuinbouw. On danks stadsuitbreidingen acht de heer De Bakker nog ruimte voldoende aan wezig in het westen van het land. „Kopje koffie' Uiterst belangrijk noemde spreker het „kopje koffie" op de werkplaats, 's mor gens en 's middags. Lonen kent de coö peratie niet. wel een batig saldo, ver deeld naar gelang het aantal werkuren, dat drie uur per dag bedraagt. Er is een ochtend- en een middagploeg en de vrije zaterdag is al ingevoerd. Om de drie maanden wordt een voorschot verstrekt en men is er dit jaar uitgekomen. „Er is", zo besloot prof. Roeterink, nog geen behoefte om voor de vrouwen iets dergelijks op te richten. Zij hebben vol op werk in het huishouden. „Communistische ophitsers" in gebied van Pondoland De Zuidafrikaanse minister voor Ban toe-bestuur en -ontwikkeling, De Wet Nel, heeft dinsdagavond op een pers conferentie meegedeeld dat hij alle mo gelijke middelen zal gebruiken om een einde te maken aan de onrust in Pon doland. waaronder de vorming van een burgerwacht. Afrikaanse hoofden in dat gebied krijgen de bevoegdheid „blanke communistische ophitsers" in hechtenis te nemen. Een sterke politiemacht patrouilleert in het reservaat Pondoland in het oos ten van de Kaapprovincie. Vorige week heeft zich een aantal gewelddaden in het reservaat voorgedaan waarbij een broer van het opperhoofd werd gedood en een afdeling van de politie met stenen werd bekogeld. Volgens De Wet Nel zijn de ongeregeld heden het gevolg van communistische activiteiten. De schuldigen zijn bekend maar de politie heeft hun niet kunnen grijpen. De hoofden krijgen de bevoegd heid deze ophitsers gevangen te zetten en in handen van de politie te stel len. Intensivering en ook mankeert er nog veel bij de inrichting van tuinbouwge bieden. Hier ligt een taak voor de tuin bouworganisaties. De heer De Bakker zag de toekomst gunstig in en voorzag Noord-HoUand is volgens hem achter i voor de intensivering op de Europese by Zuid-Holland ten opzichte van de markt gunstige perspectieven. Opkomende maan versleten voor een raketaanval De maan heeft onlangs grote ver warring veroorzaakt onder het personeel van het waarschuwingsstation tegen ra- ketaanvallen in Thule op Groenland, zo weet het Amerikaanse tijdschrift „Avia tion" te melden. Volgens het blad vertoonden de radar schermen op een gegeven moment een beeld, dat werd uitgelegd als een mas sale raketaanval. Het bleek echter later dat het beeld veroorzaakt werd door een radarecho van de opkomende maan. Van de zijde van de Amerikaans* luchtmacht is het bericht van „Avia tion" bevestigd. De commandant van het North Ame rican Defence Command, generaal Lau rence Kuter, ontving het bericht op zyn hoofdkwartier in Colorado, maar con cludeerde dat het beeld op het radar scherm te langzaam bewoog voor een raket. Te meer daar hij geen signalen van andere stations ontving telefoneerde hy slechts naar de basis om te zeggen dat iets niet in orde was met de appa ratuur. Technici van het waarschuwingssta tion in Thule hebben thans een instru ment in de radarapparatuur gemonteerd waardoor radarecho's van de maan wor den uitgeschakeld, zo heeft een woord voerder van de Amerikaanse luchtmacht meegedeeld. Asiel in Honduras voor Guatemalaanse rebellen De regering van Honduras heeft het recht van asiel verleend aan vijftig Quatemalaanse opstandelingen, die over de Hondurese grens waren gevlucht. De vluchtelingen, die voorlopig in een kazerne waren ondergebracht, zyn direct na deze beslissing op vrije voeten gesteld. Advertentie De noodzakelijke aanvulling op A.O.W. en A.W.W. Van uw A.O.W. of A.W.W. alleen kunt u er niet komen. Zorg er daarom voor iets extra's achter de hand te heb ben en neem als nood zakelijke aanvulling een WIE NU LEEFT, DIE NU ZORGT! Vraagt inlichtingen: N.V. Levensverzekering Maatschappij „UTRECHT" Leidseweg 2, Utrecht OndanAs hem iddelingspoging: Geen bewijzen Enorm veel werk Er is voor deze mensen enorm veel werk te vinden, werk dat conjunctuur gevoelig is. Op één middag mocht tij dens een bijeenkomst voor vijf jaar werk worden genoteerd. Voor het (Van onze Amsterdamse correspondent) De N.V. Socrates is niet gered. In tegenstelling tot het plan het appèl tegen het uitgesproken fail lissement van deze N.V. gelijktij dig te behandelen met het hoger beroep in het persoonlijk faillisse ment van de heer Nicolaas den Besten heeft het Amsterdamse Gerechtshof gistermiddag toch de eerste za<\k in behandeling mei» ta na rijp verwerping van het beroep. Socra tes blijft dus failliet. Het beraad van het Gerechtshof heeft ruim twee en een half uur geduurd. Ook hier miste men kennelijk een dui delijk overzicht in de financiële doolhof van deze miljoenenaffaire. In zyn von nis overwoog het hof, dat de curator in het faillissement, mr. E. D. van Vliet, voldoende aannemelijk heeft ge maakt dat de stand van de boedel zo danig is. dat verlenging van de surséance van betaling niet gewenst is te achten. Daarentegen overwoog het Hof, dat de heer Den Besten en diens raadsman, mr. H. B. Wieringa, niet voldoende heb ben kunnen duidelijk maken, dat er binnen redelijke tyd een vooruitzicht bestaat de krediteuren te bevredigen. Het Hof gaf in het vonnis voorts te ken nen, dat bij de N.V. Socrates niet kan wprden gesproken van een behoorlijke Hoewel de heer Den Besten volhoudt, dat hij zekerheden had gevonden om b.nnen redelijke tend de krediteuren te- vreden te stellen, kon hij de curator geen duidelijke bewijzen in handen spe len en. getuige de uitspraak, ook het Hof niet overtuigen. Tijdens de behandeling van het appèl is bovendien de bemid delingspoging van „een derde" ter spra ke gekomen, waarin de bereidheid van de Amsterdamsche Bank tot e enakkoord in de Soerates-zaak zou blijken. Het Hof zal het hoger beroep tegen het uitgsproken persoonlijk faillissement van de heer Den Besten eind december behandelen. Vragen Inmiddels heeft het Tweede-Kamer lid Lankhorst (P.SP.) de zaak ook in de parlemantaire sfeer getrokken door de minister van Financiën enkele schrif telijke vragen te stellen. Hij vraagt of het waar is. dat door de N.V. Socrates over een groot aantal jaren nlD mer belastingaan .iften zijn gedaan, terwijl ambtshalve opgelegde aanslagen nim mer zijn voldaan, en waarom dan geen pogingen werden gedaan de steeds gro ter wordende belastingschuld in te vor deren. Zyn er nog meer ondernemingen van enige omvang, die een belastingschuld Purmerend wordT „schrikkeljarigenstad" Purmerend wil naast marktstad ook „schrikkeljarenstad" worden. Onder auspiciën van de> VVV zal een schrikkel- jarigen-boek worden aangelegd, waarin iedereen, waar ook ter wereld, kan wor. den ingeschreven, zo hy maar op 29 februari is geboren. Wie in het boek komt te staan, krygt een certificaat ia zijn landstaal, waarin staat vermeld, dat hy zich officieel „schrikkeljarige7 mag noemen. Purmerend wii bovendien een .schrik, keimuseum" inrichten, waarin bijzon derheden zullen komen over schrikkel dag en schrikkeljarigen. Reeds beschikt men over enige honderden geboorte kaartjes van kinderen die dit jaar op 29 februari zijn geboren. Ook wil men in 1964 een reünie van schrikkel jarigen in Purmerend houden. Jaren uitstrekt? Volgens vragensteller dient de minister te bevorderen, dat ook dergeiyke ondernemingen van enige om vang hun belastingplicht nakomen en. zo betaling binnen de daarvoor gestelde termyn uitblijft, ervoor te zorgen, dat ook die ondernemingen op dezelfde wy- ze worden aangepakt als het geval is met belastingplichtigen, die in gebreke t~-oblijven aanslagen ven veel geringere om hebben, dlr zich o va? een ravot aantal van® t* vpMoen,

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1960 | | pagina 5