TUNESIE'S PRESIDENT HEEFT
VERTROUWEN IN DE GAULLE
Verdeelde adviezen van
Stichting van de Arbeid
WEERBERICHT
Bourguiba's vroegere bitterheid is verdwenen
Exclusief onderhoud met onze Reisredacteur
Vrees voor internationalisering
van Algerijnse oorlog, welke
tlians zijn zin heeft verloren
,Maar Iaat De Gaulle
zijn pad duidelijker
uitstippelen
ALARMTOESTAND
VOOR VN-TROEPEN
IN LEOPOLDSTAD
LOON METAAL EN KINDERBIJSLAG
TOP-VOORDEEL
(Sucf
leuivs
Opgericht 1 maart 1860
DONDERDAG 24 NOVEMBER 1960
No. 30211
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur: E. A. E. van Dlshoeck
Hoofdredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f750 per kwartaal; f255 per maand; f059 per week
Witte Singel 1, Leiden - Giro no. 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
(Van onze reisredacteurW. L. Brugsma)
„De Gaulles plannen tot stichting van een Algerijnse republiek
betekenen een geweldige stap vooruit naar de oplossing van het
Algerijns conflict. Ik wens hem alle succes toe". Dat zei mij gisteroch
tend Habib Bourguiba, de Tunesische president, tijdens een interview,
dat hij mij samen met een Duitse collega toestond. Bourguiba, die na de
mislukte onderhandelingen in Melun tussen de Franse regering en de
afgezanten van Ferhat Abbas met grote bitterheid jegens De Gaulle
vervuld was geraakt, bleek na De Gaulles beslissende rede van 4
november te zijn teruggekeerd tot de overtuiging, dat het Franse
staatshoofd de enige is, die Frankrijk tot een aanvaardbare oplossing
van het Algerijnse conflict kan brengen. Bourguiba zei, dat De Gaulle
van grote moed heeft blijk gegeven door nu in het openbaar als zijn
overtuiging uit te spreken, dat het zelfbeschikkingsrecht nooit tot
Algerije met Frankrijk, maar tot Algerijnse onafhankelijkheid zal
leiden. „Geen enkele andere Franse politicus zou die moed ooit hebben
getoond".
pen. De Gaulles minister van Voorlich
ting heeft dezer dagen gezegd, dat
Frankrijk de „dekolonialisering" tot het
eind wil doorvoeren. Dat is een moe
dige verklaring, die een spoedige ver
wezenlijking verdient".
Aan de lof, die Boureuiba de Franse
president toezwaaide omtrent diens be
doelingen voegde hij echter een ern
stig voorbehoud toe inzake De Gaulles
stilzwijgen ten aanzien van de weg die
hij naar dat doel wil bewandelen.
„Hoe kan men van het FLN verlan
gen, dat het positief reageert op De
Gaulles verklaringen, wanneer het vol
ledig in het duister wordt gelaten om
trent het tijdschema en de vormen en
instituten van de toekomstige Algerijnse
republiek en wanneer het geen garan
ties krijgt omtrent een onpartijdig toe
zicht op het referendum waardoor Al
gerije over zjjn toekomst gaat beslissen?
Wie garandeert het FLN dat Frankrijk
niet doende is een Algerijnse schjjnre-
publiek met een schijnonafhankelijk-
heid te creëren?"
Bourguiba, bevreesd voor internatio
nalisering van de Algerijnse oorlog door
Russisch-Chinese interventie, wil voor
dat het te laat is het uiterste doen
Frans-Algerijnse overeenstemming te be
werkstelligen. In feite richtte hij, over
onze hoofden heen, enerzijds een beroep
tot de Algerijnse leiders, die in Tunesië
gastvrijheid genieten en die hij ver
trouwen in De Gaulles persoon aanbe
val, en, anderzijds, een smeekbede tot
De Gaulle om zijn pad duidelijker uit
te stippelen, het F.L.N. redelijke garan
ties te geven en met Ferhat Abbas op
nieuw onderhandelingen te openen.
Bourguiba, wiens bemiddelingskansen
uiterst beperkt zijn, gaf mij de indruk
beide partijen wel met de haren bij el
kaar te willen slepen. Hij zei: „De
Gaulle en Abbas zijn nu akkoord over
het zelfbeschikkingsrecht en over het
feit, dat er een Algerijnse republiek zal
komen. De Algerijnse oorlog heeft daar
door grotendeels zijn reden van bestaan
verloren. Het gaat nu om de regeling
van details en niet meer om het prin
cipe. Waarom dus voortgaan met schie
ten?"
Weigering is moeilijk
Het spook van de komst van Csinese
en Russische „vrijwilligers" en oorlogs
materiaal benauwde Bourguiba kenne
lijk. Hij zei: „We zijn nog niet zo ver,
maar als die wapens in een Tunesische
haven arriveren zal het voor ons zeer
moeilijk worden ze te weigeren. Waar
om maakt het Westen Frankrijk niet
duidelijk dat het de oorlog moet beëin
digen voordat het zover is. Ik kan het
de Algerijnen niet kwalijk nemen dat zij
hulp accepteren. De dreiging van die
Chinese hulp heeft in ieder geval al in
vloed op de Franse houding uitgeoe-
feld."
Bourguiba had duidelijk haast met de
oplossing van het Algerijnse probleem.
Hij zei: „Ik begrijp De Gaulles interne
moeilijkheden zeer goed. Maar hij mag
er zich niet door laten afhouden van
het doorhakken van de knoop. Zodra de
Franse referendum in januari achter de
rug is moet de Franse president ham
delen, iedereen moet hem daarbij hel-
Beslissende fase
Bourguiba bleek optimistisch toen hij
besloot met de volgende worden: „De
Algerijnse affaire gaat haar beslissende
fase in: 1961 wordt het jaar van de
Algerijnse republiek. Frankrijk heeft al
tijd de neiging gehad, wanneer de ver
lenging van de onafhankelijkheid onaf
wendbaar leek, te zeggen: „Goed, wij ge
ven onafhankelijkheid aan Tunesië maar
niet aan Bourguiba, aan Indo-China
maar niet aan Ho Tsji-minh, aan Ma
rokko maar niet aan Ben Joessef. Dan
krijgen we de periode van Ben Arafa en
van Bao Dai. Goed, nu krijgen we in
Algerije eerst een soort regering zonder
het F.L.N. die zal echter geen lang leven
beschoren zijn. Het F.L.N. hoeft zich niet
ongerust te maken, zijn doel is nabij.
Reden te meer om het F.L.N. zo snel
mogelijk in dit proces te betrekken".
Ziedaar de woorden van Tunesies
„opperste strijder", die de onafhanke
lijkheid van zijn eigen land veeleer aan
de groene tafel dan op het slagveld heeft
bevochten. Bourguiba, de pro-Westelijke
neutralist, de geslepen onderhandelaar,
de gematigde nationalist, is teleurgesteld
door de onbeweeglijkheid van het F.L.N.
de hooghartigheid waarmee De
Gaulle iedere bemiddeling totdusver
heeft afgewezen. Maar met zijn verkla
ring van gisteren heeft hij opnieuw
willen laten blijken, dat hij beschikbaar
AANHOUDEND ZACHT
De Bilt verwacht van heden- tot mor
genavond: Half tot zwaar bewolkt met
af en toe regen. Matige tot krachtige en
langs de kust tijdelijk krachtige tot har
de wind tussen Zuid en West.
(Opgemaakt te 11.15 uur)
25 NOVEMBER
Zon op: 8.16 uur; onder: 16.37 uur.
Maan op: 13.29 u.; onder: -,-u. (E.K.)
Hoogwater te Katwijk te 7.50 en 20.21
uur, laagwater te 3.24 en 15.53 uur.
Dit blad bestaat oit 20 pagina's
|llllll!lllllllll!llllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllillll!lllllllllllllllllllllllll|
De Gaulle voert j
het tempo op! j
j§ (Van onze Parijse correspondent)
1 De prefect van Haute Garonne Jean j
Morin is benoemd tot Frans rege- m
ringsgevolmachtigde in Algerije als
opvolger van paul Delouvrier. Morin f|
is 44 jaar. Alle tekenen wijzen er
§j thans op, dat De Gaulle het tempo
li van zijn „referendum-operatie" bij
p de dag hoger opvoert. Zoals men
p weet heeft hij zojuist Louis Joxe p
p benoemd tot minister-gedelegeerde p
p voor Algerijnse zaken, een benoe- p
p ming, welke in Algiers door de p
p Fi-anse kolonisten beschouwd wordt p
p als een verdere stap naar de vor- p
p ming van een onafhankelijke Al- p
p gei-ijnse i-epubliek. Het is voor Pa- p
p rijs een soort wedloop tegen de klok p
p die nu, met het dreigende gevaar j§
p van Russische en Chinese inter- p
p ven tie, op vijf en misschien reeds p
p op vier voor twaalven staat! Wat
p de benoeming van Morin aangaat: p
p zijn voorganger Delouvrier heeft p
p het, door zijn wat dubbelslachtige
p houding in de januaridagen jegens
p de barricadenbouwers, voor De
p Gaulle wenselijk gemaakt hem van p
p het Algerijnse toneel te doen ver-
p dwijnen. Voorts heeft de Franse
P president de datum van het refe-
p rendum vervroegd en vastgesteld op p
begin januari, zoals gistei-en in een p
deel van onze oplage gemeld.
fl!lllllllllllllll!llllllllllll!lll!lllllllillllllllllllllllllllllllllilllllllllllllllllllllllllllllll
blijft om een einde te helpen maken
aan de Algerijnse oorlog, de oorlog,
welke ook zijn eigen kleine Tunesië be
dreigt.
Gisteren is tegen het eind van
de middag voor de V.N.-troepen
in Leopoldstad de alarmtoestand
afgekondigd. De wachten bij de
woningen van Dayal en generaal
Rikhye zijn met Tunesische troepen
versterkt. Boven het V.N.-hoofd-
kwartier cirkelen helikopters. Een
receptie die gisteravond bij Rikhye
zou worden gehouden, werd afge
last.
Het afkondigen van de alarmtoestand
is waarschijnlijk het gevolg van het op
treden van Kongolese troepen, die in
Matadi in Inkissie Marokkaanse VN-
troepen hebben ontwapend. De sti-aten
van Leopoldstad waren gisteravond vrij
wel geheel verlaten alleen sterke een
heden van de Verenigde Naties pa
trouilleerden regelmatig.
Volgens Kongolese zegslieden is een
groot aantal mensen nog diep veront
waardigd over het vuurgevecht maan
dagavond bij de Ghanese ambassade.
Tijdens de staatsbegrafenis van luite
nant-kolonel Nkokolo en drie andere
Kongolese militairen die bij het gevecht
waren gesneuveld, werden anti-VN leu
zen uitgeroepen. Tienduizenden n.unsen
hadden zich opgesteld langs de route die
de begrafenisstoet volgde. Naar ver
luidt bleven politieke agitatoren de be
volking in de Afrikaanse wijk ophitsen
om tegen de VN te demonstreren.
Uit Accra wordt gemeld dat een Gha-
nees straalpassagiersvliegtuig vanmor
gen zou vertrekken om alle Ghanese
staatsburgers in Leopoldstad te evacue-
ren. Het gaat hier om 370 man van het
VN-contingent, vijf ambassade-func
tionarissen en een aantal Ghanezen
die reeds lang in Leopoldstad hebben
gewoond. De Ghanese troepen in de pro
vincie Kasai zullen niet geëvacueerd
worden.
(Voor verder nieuws over Kongo zie
men elders in dit blad).
Ook de Stichting van de Arbeid
is niet tot een eenstemmig advies
kunnen komen over de loonvoor-
stellen van de Vakraad voor de
Metaalindustrie.
Een meerderheid van de Stichtine. ge
vormd door de KAB en alle organisaties
van industriële werkgevers, de landbouw
en de middenstand met uitzondering van
het Centraal Sociaal Werkgevers Ver
bond is voor toekenning van een winst
uitkering.
g^pjp
Het Centraal Sociaal Werkgevers Ver
bond wil wel tussentijdse loonsverhogin
gen, maar dan de data van ingang ver
schuiven naar 1 april 1961 en 1 oktober
1961 en de omvang van de verhoging be
perkten tot tweemaal drie procent.
Een andere minderheid van de Stich
ting van de Arbeid die advies uitbrengt
aan het College van Rijksbemiddelaars,
dat op zijn beurt weer de regering van
advies zal dienen, steunt onvoorwaarde
lijk de loonvoorstellen van de Vakraad
Metaal. Deze minderheid wordt gevormd
door het NVV en het CNV. Zoals destijds
gemeld heeft de Vakraad Metaal de vol
gende voorstellen ter goedkeuring voor
gelegd:
1. goed te keuren, dat de in de collec
tieve arbeidsovereenkomst in de me
taalindustrie opgenomen loonschalen
met ingang van 1 januari 1961 wor
den verhoogd met drie procent en
met ingang van 1 juli 1961 worden
gebracht op acht procent boven het
huidige peil:
2. de schalen der maximum gemiddelde
lonen per 1 januari 1961 te verhogen
met vier procent en per 1 juli 1961 te
brengen op acht procent boven het
huidige peil;
3. goed te keuren, dat deze lonen zullen
gelden tot en met 31 december 1961,
in verband waarmede de by het af
sluiten der collectieve arbeidsovereen
komsten overeengekomen mogelijk
heid om per 1 juli 1961 de lonen te
herzien, komt te vervallen;
4. de mogelijkheid te openen, dat de on
dernemingen in de metaalindustrie
naast de eventueel bestaande uit
keringen in verband met de winst een
extra-uitkering zullen mogen doen in
1960 van anderhalf procent van het
jaarloon en in 1961 eveneens van an
derhalf procent van het jaarloon,
eventueel in enkele termijnen uit te
keren.
De Stichting van de Arbeid heeft gis
termiddag eveneens een advies vastge-
I steld over de kinderbijslagregeling. Ook
hierin liepen de meningen uiteen. De
confessionele organisaties hebben het
voorstel van de staatssecretaris op dit
stuk overgenomen, de algemene organi
saties hebben zich tegen de progressie in
dit voorstel verklaard en zich uitgespro
ken voor het beperken van het percen
tage der verhoging van de kinderbijslag.
Voor het eerst na 22 jaar brengt
een Engelse premier een bezoek aan
Italië. Op het vliegveld bij Rome
Iwerd premier Macmillan verwel
komd door zijn Italiaanse collega
Fanfani.
Chinese raketbases
biJ* grens met India
Het Indiase blad „Times of India"
meldt uit Katmandoe in Nepal, dat de
Chinezen laneeerbanen voor raketten in
Tibet aanleggen nabij de grens met In
dia en Nepal. Het blad schrijft dit van
welingelichte zijde vernomen te hebben.
Officiële bevestiging van het bericht was
echter niet te krijgen. Twee leden van
de expeditie van Sir Edmund Hillary,
die thans fysiologische onderzoekingen
op grote hoogte in de Himalaja verricht,
hebben meegedeeld vorige maand een on
een raket gelijkend voorwerp gezien te
hebben aan de Tibetaanse zijde van de
grens tussen Nepal en Tibet. Het voor
werp liet een rookstaart achter zich.
Papoea's eisen kiinl
als schadevergoeding
De ,,Nieuw-Guinea Koerier" be
vat een verslag van een aanrij
dingszaak voor de landschaps
rechtbank te Hollandia, waarbij
een 12-jarige jongen, afkomstig
van 't eiland Jappen, werd gedood.
De chauffeur afkomstig uit Nim-
boran, werd veroordeeld tot zes
weken hechtenis.
Deze zaak had een bijzondere
kant, aldus het blad, omdat de
familie van het slachtoffer een
civiele vordering had ingesteld,
bestaande uiteen kind.
De vader van de Jongen was met elf
anderen speciaal voor deze rechtszaak
naar Hollandia gekomen en diende een
schriftelijke vordering in, met redenen
omkleed. Hij verwees naar de toestand
van voor de vestiging van het Neder
landse bewind, toen het principe gold
van „een ziel voor een ziel" of wel „oog
om oog, tand om tand".
Werd een lid van de eigen groep ge
dood door een buitenstaander, dan werd
er als vergelding ook iemand van de an
dere groep Tedood. Dit principe van ,,'n
ziel voor 'n ziel" achtte hij nog steeds
van kracht, hoewel er in het verleden
nog nooit een proces tussen Seroeiers en
Genjemmers was geweest.
De landschapsrechtbank vroeg aan
eisers of zij hun vordering konden base
ren op een precedent, omdat men by
onderzoekingen naar het adatrecht van
een groep dient af te gaan op de rechts
praktijk en niet op de mondeling weer
gegeven rechtsnorm. De vader van het
slachtoffer wist te vertellen, dat enkele
generaties geleden in Seroei als vergel
ding voor een moord, een kind van de
tegenpartij was geroofd en gedood.
De landschapsrechtbank verklaarde de
eis niet ontvankelijk, en voerde als ar
gument aan, dat daardoor een vorm van
slavernij zou worden toegestaan, het
geen volgens het Wetboek van Straf
recht verboden is.
Advertentie
lijk naar tientallen
stralende cadeau-ideeën
(ook met teak!) op de
toonzaal van lampenfa
briek
Huygensstraat 15 - Den Haag
(vlak bij het RijsmjkscplQin)
Prinses Margaret en haar echtge
noot Anthony Armstrong ones
woonden dezer dagen een bal in het
Savoy Hotel te Londen bij, dat ge
geven werd ten bate van een lief
dadigheidsvereniging, waarvan de
Prinses presidente is.
X 15 vloog .>000
kilometer per uur
Testpiloot Scott Crossfield heeft giste
ren met het experimentele raketvlieg
tuig, de X15, een vlucht met een snel
heid van circa 3.000 km per uur gemaakt
over de woestyn in Californië.
De X15 ging met een B52 de lucht in
en viel enkele seconden lang recht naar
beneden, toen zij werd losgelaten, maar
begon vervolgens op eigen kracht weer
te stygen.
De vlucht op eigen kracht, met
's werelds krachtigste motor, duurde 2%
minuut en bracht de X15 op een hoogte
van meer dan 20.000 meter.
Kunt u gelukkig zijn met f 100,-7
Ja, u zult zich gelukkig voelen in de schit
terende overjas, die deze week aan de top
staat in onze collectie! 'n Speciale aanbie
ding die alleen deze week geldig is:
VAN-DE-WEEK
OVERJAS
100,-
Uit Het Leidsch Dagblad van
24 November 1860:
Woensdag 1.1. heeft de
Arrondissements-rechtbank te
Amsterdam tot een jaar cellu
laire gevangenisstraf veroor
deeld Gauke Bakker, oud-nota
ris te Leeuwarden, bijgenaamd
Gauke de Schurk, wegens ont
vreemding van twee zilveren le
pels in twee restauratiën, waar
hij het middagmaal gebruikte.
