A
rsena
Woedende Kongolezen molesteren na
aanrijding Amerikaanse diplomaten
Oudste inwoner van Nederland
leeft rustig, regelmatig leven
„Geldhalers" uit Amerika leggen
Bonn duur verlanglijstje voor
Zeer explosieve toestand in
Loemoemba-gezinde Stanleystad
Opgericht 1 maart 1860
Maandag 21 november 1960
Derde blad no. 30208
(Van onze Haagse redactie)
In een oud huisje aan de Delfgaauw-
seweg 76 in Delft, tussen de Rijksweg 13
en de nieuwe wijk van de Technische
Hogeschool woont Nederlands oudste in
woner. de heer W. H. Kostering die mor
gen zijn honderdnegende verjaardag zal
victren. Het is er rustig, in dat huisje,
dat gelegen is aan een sloot en van de
Delfgaauwse weg alleen te bereiken is
via een hoog en smal bruggetje. Het is
er rustig, èn door dc afgelegen ligging
van het woninkje, èn door het net van
stilte, dat de familie van „Opa Koste
ring". zoals hij al jaren bij de Delfte
naren bekend is, rond hem heeft ge
spannen.
De familie heeft blijkbaar lering ge
trokken uit hetgeen de drukte van de
publiciteit kan afdoen aan een oud, en
daardoor breekbaar geworden mensen
leven. Chrissemeuje, voor Opa Koste
ring de oudste, overleed enkele weken
na haar honderdtien de verjaardag. Ze
was oud. natuurlijk, maar het was toch
ook een hele drukke dag geweest.
Vandaar dat er nu op de deur van het
huisje aan de Delfgaauwse weg een ge
typt kaartje is bevestigd; H. H. journa
listen. fotografen en filmers: gelieve
niet te bellen. Inlichtingen 's avonds
tussen 7 en 8 uur bij M. Peeman. Tel.
0173O—20228". De brutalen, die toch
aanbellen stuiten op de onverzettelijk
heid van de dochter van de heer Koste
ring. tevens de schoonmoeder van de
heer Peeman. mevrouw Wijnmalen. Ja,
men is vastbesloten onnodige risico's te
vermijden en Opa emoties te besparen.
Nog altijd vitaal
Met enig oog voor de betrekkelijkheid
van levenslust in verhouding met de
ouderdom, kan men Opa Kostering nog
een wonderlijk vitale man noemen. Hij
is in 1851 in Delft geboren en heeft al-
Geheimzinnige voorwerpen
Naardense jongens
vonden sissende en
borrelende bollen
(Van onze Hilversumse correspondent)
Geheimzinnige projectielen liggen in
de Kamemelksloot te Naarden. Ronde
ijzeren bollen, die sissen, wanneer er
met een hamer op wordt geslagen, en
borrelen, als er water overheen gegooid
wordt. Een van die kogels ligt nu onder
een omgekeerde kruiwagen en onder een
hoop zand. De heer G. Tomassen heeft
het vreemde oorlogstuig in het tuintje
achter zijn woning ijlings begraven.
Herman Tomassen (14 jaar), Hans
Horwitz (13) en Gerard Buhr (13)
de laatste twee knapen woonachtig aan
de Kuyperlaan speelden aan de kant
van de Kamemelksloot, toen zij daar
naar hun mening een brok steenkool
in de modder zagen liggen. Zij visten
het op, constateerden dat het geval ko
gelrond was en schopten het weer in
de sloot. Zij ontdekten nog een kogel
en nog een. De derde brachten zij op
nieuw aan de oppervlakte en torsten het
geval in een doek mee naar de woning
van Herman. Daar pakten de vriendjes
een hamer om het omhulsel, een roest
bruine laag, te verwijderen. De schrik
was groot, toen er een massieve bol te
voorschijn kwam, welke begon te sissen.
Mevrouw Thomassen deponeerde de ko
gel in een emmer water, waarin het
projectiel nog eens begon te borrelen.
Op een telefoontje Hans was krijtwit
naar huis gesneld van mevrouw Hor
witz stelde de politie snel een onderzoek
in. De agenten groeven het geheimzin
nige projectiel, dat inmiddels door de
heer Tomassen onder de grond wg.s ge
stopt, weer op. Maar ook de politie
stond voor een raadsel. De bol vormt
veel overeenkomst met de kogels uit de
Spaanse tijd, die als pronkstukken in
het Naardense raadhuis zijn geëtaleerd
en hier en daar nog als een herinnering
aan de beschieting van de vesting in
de muur van de grote kerk zichtbaar
zijn. Maar die kogels zijn geheel mas
sief en de drie van de Kamemelksloot
hebben een gat. Er wordt gedacht aan
een kettingbom uit de laatste wereld
oorlog. De Mijnopruimingsdienst krijgt
het laatste woord. Vandaag zouden des
kundigen een onderzoek instellen. De
bol rust zolang nog „stil" onder de grond
en de politie houdt een oogje in het zeil
bij de Kamemelksloot, waar de twee
andere mysterieuze projectielen in het
water liggen.
Predikanten in Zuid-Afrika
tegen de apartheidspolitiek
Elf vooraanstaande theologen en pre
dikanten van de drie Hervormde kerken
van Zuid-Afrika hebben zich in een
boek, „Delayed action" tegen de apart
heidspolitiek van de regering verklaard
en een nieuwe benadering van het pro
bleem van de samenleving van ver
schillende volksgroepen bepleit.
Waarnemers verwachten dat het boek
van grote invloed zal zijn op de Zuid-
Afrikaanse gelovigen. Zij wijzen er op
dat enkele jaren geleden een dergelijk
boek ondenkbaar zou zijn geweest.
Men vestigt er eveneens de aan
dacht op dat de regering-Verwoerd vry-
wel voornamelijk op het Afrikaans-spre
kend bevolkingsdeel steunt en dat de
belangrijkste invloed op dit volksdeel,
behalve van de partij, van de prote
stantse kerken uitgaat.
In Pondoland, een der roerigste ge
bieden van Zuid-Afrika, hebben zich
na een week van spanning, in het af
gelopen weekeinde weer moeilijkheden
voorgedaan. Pondo-negers staken zater
dag eerst vijf hutten in brand, waarna
zij 25 telefoonpalen velden. Vervolgens
werden in het Afrikaanse gehucht Zasa,
in het in Pondoland gelegen district
Flagstaff, wegversperringen opgeworpen.
Een politiepatrouille van 24 man trok
in motorvoertuigen het heuvelachtige
gebied van Pondoland binnen om een
onderzoek in te stellen. Toen de politie
voertuigen voor een wegversperring
moesten stoppen, werden zij vanuit de
omringende heuvels door Pondonegers
met stenen bekogeld. Twee politieman
nen werden hierbij gewond. Toen de toe
stand volgens de politie „duidelijk ge
vaarlijk" werd loste zij een salvo over
de hoofden der aanvallers, die zich daar
op verspreidden. Een der Pondonegers
werd gearresteerd.
Er heeft zich reeds eerder in dit jaar
oen botsing tussen leden van de Pon-
do-stam en politie voorgedaan. Bij die
gelegenheid werden elf Pondo-negers ge
dood.
tijd in Delft gewoond. Zijn vak was
koperslager, maar dan in het fijne werk.
Hij werd op 74-jarige leeftijd weduw
naar en kwam toen wonen bij mevrouw
Wijnmalen, aan de Delfgaauwse weg.
Zijn leven was altijd rustig en regel
matig en is het nóg.
Elke dag staat hij 's-morgens om half
acht op. Hij leest, stopt zijn pijpje, bab.
belt wat met deze en gene en laat het
leven voortkabbelen zoals het wil gaan.
Eigenlijk is Opa Kostering op zijn ma
nier een „levenskunstenaar". Dat ver
klaart waarom men in zijn dagelijkse
ritme, dat iedere avond om negen uur
voor een gezonde slaap wisselt, geen
verandering wil brengen. Dat verklaart,
dat men in de onbewogen sfeer rond
deze oude man, die door zijn leeftijd 'n
nationale figuur is geworden, geen be
roering wil brengen uit vrees voor een
catastrofe.
Hoe dat dan nu morgen moet gaan,
wanneer de oudste Nederlander zijn ver
jaardag viert? „Och", zei ons schoon -
kleinzoon (of klein-schoonzoon) Pee
man, „we wachten maar af wie er
komt"
Pleidooi voor een
„vredeswetenschap"
Ter inleiding van de Groninger Uni
versiteitsdag heeft vanmiddag prof. mr.
B. V. A. Röling, hoogleraar in het
strafrecht .strafprocesrecht en volken
recht aan de Rijksuniversiteit te Gro
ningen. in de aula van de Universiteit
gesproken over de wetenschap van oor
log en vrede. De hoogleraar hield een
pleidooi voor de oprichting van een in
stituut voor de vredeswetenschap, een
team van hoogleraren dart; bereid is de
oorlog in alle facetten grondig te bestu
deren en een groep jongeren, die zich
hiervoor willen inzetten, te controleren
en stimuleren. Een vredeswetenschap is
voorwaarde tot een vredesrecht stelde
prof. Röling, en een vredesrecht is on
ontbeerlijk voor het voortbestaan van
onze cultuur.
Deze vredeswebenschap zal zich met
de oorlog bezig moeten houden om de
oorlog be voorkomen.
Structuur Jaarbeurs
onder de loep
(Speciale berichtgeving)
De raad van beheer van de Kon.
Nederl. Jaarbeurs, zal met enkele andere
leden van het algemeen bestuur de
structuur van de jaarbeurs aan een
nadere beschouwing onderwerpen. Aldus
werd besloten in de zaterdag in het
Jaarbeursrestaurant te Utrecht gehou
den vergadering van het algemeen be
stuur.
De voorzitter, dr. G. van der Wal.
had op 8 september tijdens een aan de
najaarsbeurs vooraf gegane persconfe
rentie het voornemen geuit, de struc
tuur van de Jaarbeurs onder de loep
te nemen.
Het algemeen bestuur aanvaardde de
ontslagaanvrage van de beide jaarbeurs
directeuren, mr. H. A. R. Schuit en
dr. W. van Royen, en besloot het ont
slag eervol te verlenen. Het algemeen
bestuur heeft voorts het voorstel van
de Raad van Beheer om de heer J. H. D.
van der Kwast met ingang van 1 janua
ri a.s. tot directeur te benoemen, be
krachtigd.
Westduitse belastingbetalers protesteren
Overleg met Adenauer is
vandaag begonnen
(Van onze correspondent in Bonn)
De Westduitse Bondskanselier
Adenauer ontving hedenmorgen de
duurste bezoekers die de laatste
jaren Bonn hebben aangedaan: de
Amerikaanse minister van Finan
ciën Anderson en de onderminister
van Buitenlandse Zaken Dillon, die
hier vier dagen zullen blijven. Hun
op het oog eenvoudige maar in de
grond van de zaak voor de Bonds
republiek uiterst gecompliceerde
eis aan Adenauer en de zijnen
luidt: ,,Bonn moet meer betalen..."
Anderson en Dillon arriveerden reeds
zaterdagavond in de Westduitse hoofd
stad. Gisteren voerden zij de gehele dag
besprekingen met de Amerikaanse am
bassadeleden. Vanmorgen begon hun
overleg met Adenauer, vanmiddag zou
den zij minister van Buitenlandse Za
ken Von Brentano hun wensen voorleg
gen. Bij hun aankomst verklaarde mi
nister van Economische Zaken prof. Er-
hard zaterdagavond dat de Bondsrepu
bliek van goeden wille is en open staat
voor de Amerikaanse wensen.
Die Amerikaanse wensen zijn wel dui
delijk:
Bonn moet volgens Washington zijn bij
drage in de kosten van de zogenaam
de „NAVO-structuur" (aanleg van
vliegvelden, steunpunten en dergelijke)
verhogen van thans 13.92 tot 20, zo
mogelijk 22 procent. Amerika betaalt
op het ogenblik daaraan 26.98 procent lersbond.
en wil zijn aandeel tot 24 terug
brengen. Op dit ogenblik staat Bonn
reeds voor Frankrijk (11.87 procent)
en Engeland (9.88 procent), waar het
dit kostenpercentage aangaat, op de
tweede plaats.
Washington wenst dat Bonn met goed
1.8 miljard mark een kwart van de
Amerikaanse goederenleveringen aan
de NAVO overneemt.
Bonn moet een bedrag van zeker 750
miljoen mark bijdragen in de kosten
van de legering van Amerikaanse troe
pen in de Bondsrepubliek die op het
ogenblik 4 miljard mark per jaar kost.
Bonn moet volgens de Amerikanen meer
doen voor de hulp aan de zogenaamde
onderontwikkelde landen.
Hogere belastingen
In de Westduitse hoofdstad heeft men
de laatste weken gepoogd de Amerika
nen het gras voor de voeten weg te
maaien. Men heeft bijvoorbeeld een plan
voor Westduitse ontwikkelingshulp ten
bedrage van 3.8 miljard mark opgesteld
- dat is 1 procent van het nationale in
komen, precies zoveel als Amerika voor
deze hulp uittrekt. Men wijst er hier
ook steeds weer op dat met de Westduit
se staatsbegroting op het randje van het
déficit wordt gebalanceerd: meer staats
uitgaven voor de NAVO en ontwikke
lingshulp zouden dus neerkomen op ho
gere belastingen!
Dat riep het afgelopen weekeinde de
Westduitse Bond van Belastingbetalers
in het geweer; de bond betoogde dat de
Westduitse belastingbetalers thans reeds
12 miljard mark per jaar op een begro
ting van goed 44 miljard voor de defen
sie moeten opbrengen. „Wij zijn de
zwaarst door de fiscus belaagde burgers
ter wereld", klaagde de belastingbeta-
Wie Arsenal rookt, is op
het juiste spoor. Die heeft
het goed geschoten!
Geniet van het koninklijke
formaat en de kostelijke melange.
Overal, bovenal, Arsenal
Drie leden van de Amerikaanse diplomatieke missie in Leopoldstad
en de vrouw van een hunner zijn zondag door woedende Kongolezen
aangevallen, toen de auto waarmee zij op weg waren naar het vliegveld
bij de Kongolese hoofdstad een Kongolese wielrijder had aangereden.
De fietser overleed aan zijn verwondingen.
Binnen enkele ogenblikken hadden zich een man of tachtig rond de
wagen verzameld. De adjudant van de militaire attaché, St. Lawrence,
die de auto bestuurde, kreeg ettelijke steekwonden in de borst; de
tweede secretaris Carlucci werd in de schouder gestoken, de militaire
attaché, kolonel Dannemiller, en zijn echtgenote kregen enige klappen.
Passerende auto's namen de Amerikanen mee. Hun auto werd later
door Kongolezen verbrand en hun bagage geplunderd. St. Lawrence
werd in een ziekenhuis opgenomen, waar hij een bloedtransfusie kreeg.
V.N. begonnen debat
De Britse onderzeeër Thuleis
tijdens een anti-duikbootoefening
in aanvaring gekomen met een
andere oorlogsbodem, die aan de
oefeningen deelnam en de duik-
I bootbestrijding wat al te letterlijk
I bleek op te vatten.
Een diepe scheur in de bovenzijde
van de onderzeeër was het gevolg.
Het schip kon behouden worden
en er deden zich geen persoonlijke
ongelukken voor. De „Thule" tij
dens het overnemen van de beman
ning.
over Kongo-zetel
In Stanleystad, hoofdstad van de
Oostprovincie, waar de aanhang van
Loemoemba het grootst is, is de toestand
zeer explosief. Pogingen die de V.N. heb
ben ondeniomen om de 500 man mili
taire politie te verzoenen met de onge
veer duizend man troepen van kolonel
i Moboetoe zyn mislukt.
I De laatste maanden, vooral sinds Mo-
I boetoe de regering heeft „geneutrali
seerd", is de toestand er al gespannen.
Een groep regeringsafgevaardigden die
vorige maand met Loemoemba heeft ge
broken en naar Stanleystad was gevlo
gen om dit uit te leggen, werd bij aan
komst in de stad door de Kongolese
politie gearresteerd. Drie van hen, onder
wie Alphonse Songoio, zouden ernstig
zijn mishandeld. De V.N. zijn tot dus-
verre niet in staat geweest de vrijlating
i van Songoio te bewerkstelligen die
thans onder strenge bewaking in het
ziekenhuis ligt.
Op zijn beurt heeft het Moboetoe-
gezinde leger de commandant van de
militaire politie, Fataki, en de premier
van de Oostprovincie, de Loemoemba-
aanhanger Finant, gearresteerd.
De militaire politie van Stanleystad is
teruggekomen op zijn besluit tot samen
werking met leden van de Ethiopische
VN-troepen en het Kongolese leger om
samen door de stad te patrouilleren,
i Het Kongolese ministerie van Buiten-
j landse Zaken heeft berichten als zou
Kongo de diplomatieke betrekkingen met
Ghana hebben verbroken onjuist ge-
j noemd.
I De commissaris voor Binnenlandse
Zaken, Nussbaumer, heeft volgens een
communiqué slechts de uitwijzing be-
i kend gemaakt van drie Ghanese diplo
maten die president Kasavoeboe per-
sona non grata had verklaard.
De Ghanees Welbeck heeft gezegd dat
hy het land slechts zal verlaten, als htf
daartoe opdracht van zijn regering
krijgt.
De „commissie van goede diensten"
van de V.N. zal, ondanks de dreigende
uitlatingen van Kongolese gezagsdra
gers, toch naar Leopoldstad komen. Vrij
dagavond had Nussbaumer gezegd dat
de raad van hoge commissarissen alles
zal doen om te voorkomen, dat de afge
vaardigden van 15 landen voet op Kon
golese bodem zetten. Hij zei zelfs dat
Moboetoe 5000 soldaten een kordon rond
het vliegveld Ndjili zal laten leggen om
de aankomst van de commissie van
goede diensten onmogelijk te maken.
Debat in de V.N.
De Algemene Vergadering van de Ver
enigde Naties heeft zaterdag de bespre
king van het advies van de commissie
voor geloofsbrieven, de door Kasavoeboe
voorgestelde delegatie als zijnde repre
sentatief voor Kongo te aanvaarden
voortgezet.
De afgevaardigde van de Philippijnen,
Delgado, sprak zich op juridische gron
den voor toelating van de delegatie uit.
De Russische gedelegeerde, Zorin,
noemde de pogingen om de samenstel
ling van de delegatie te laten goedkeu
ren, „een manoeuvre van de Verenigde
Staten en haar Navo-bondgenoten in het
belang van de kolonialisten". De kolo
nialisten hebben geholpen bij de voorbe
reiding van een staatsgreep waarbij de
wettige regering werd vervangen door
„de pro-fascistische troep van Moboe
toe", aldus Zorin.
Zorin betoogde dat de geloofsbrieven
van „de groep van Kasavoeboe" niet op
de vereiste manier in behandeling zijn
genomen. „Zij zijn niet door een minis
ter gecontrasigneerd, omdat Bomboko
geen minister in de wettige regering van
Kongo is".
Er is hier duidelijk sprake van sabo
tage, aldus Zorin. De leden van de com
missie voor geloofsbrieven werden zo
haastig bijeengeroepen dat enkelen uit
hun bed werden gebeld met de mede
deling, dat zy de volgende ochtend moes
ten vergaderen. Op de eerste bijeen
komst beschikte de commissie niet eens
over officiële documenten, aldus Zorin.
Nadat de Roemeense delegatieleider
Brucan de „kolonialisten" ervan had be
schuldigd, dat zij onder de vlag van de
V.N. in Kongo hun gang gaan, werd de
bijeenkomst tot vandaag verdaagd.
Nieuw rapport
Een nieuw rapport over de civiele
werkzaamheden van de Verenigde Naties
in Kongo spreekt vertrouwen uit in de
mogelijkheid om Kongo van de econo
mische en sociale ontbinding te redden,
mits een „erkende" regering snel tot
stand komt.
De Verenigde Naties zeggen in dit
rapport, dat reeds veel goeds tot stand
is gebracht dank zij de vijf miljoen dol
lar, die Amerika onlangs ter beschikking
heeft gesteld om Kongo's ernstige tekort
aan buitenlandse betaalmiddelen te hel
pen overbruggen.
Het rapport beweert, dat Kongo's fi
nanciële moeilijkheden niet zijn begon
nen met de chaos na afkondiging der
onafhankelijkheid, „maar herleid kan
worden tot 1957, toen België het bewind
nog in handen had en miljoenen dollars
aan liquide reserves het land uitstroom
den".
Schadepost....
Frankrijk, West-Duitsland, Japan
en Formosa (Nationalistiscli-
China) zullen het meest te lijden
hebben van de bezuinigingsmaat
regel van president Eisenhower
om zestig procent van de gezins
leden van Amerikaanse militairen
in het buitenland naar de V.S. te
laten terugkeren.
Frankrijk zal ongeveer 70 miljoen
dollar aan inkomsten derven. Er verblij
ven daar omstreeks 41.000 gezinsleden
van Amerikaanse militairen. Aangeno
men wordt, dat tussen de 13.000 en
25.000 van hen zullen moeten vertrek
ken. Volgens Amerikaanse gegevens
werd in het belastingjaar, dat op 30
juni j.l. eindigde, door de VB. ruim 129
miljoen dollar voor goederen en dien
sten in Frankrijk besteed.
In West-Duitsland, waar 300.000
Amerikaanse militairen zijn gelegerd
en 195.000 gezinsleden verblijven, werken
alleen al ongeveer 16.000 Duitsers by de
posterijen voor de Amerikanen. Deze
dienst kost jaarlijks 135 miljoen dollar
aan salarissen. Aankopen van het Ame
rikaanse leger in de Bondsrepubliek
worden geraamd op 95 miljoen dollar
per jaar. De burgemeester van Frank
fort, Menzer, verklaarde echter, dat het
vertrek van de gezinsleden geen ramp
betekent. Volgens hem gaan de Ameri
kanen in gezinsverband vrijwel niet naar
Duitse restaurants, terwyl zij ook niet
veel in Duitse winkels kopen, daar zy
gemakkelijk goederen uit het eigen land
kunnen betrekken.
Voorlopige schattingen van het Japan
se ministerie van Handel wyzen erop,
dat Japan jaarlijks 120 miljoen dollar
aan inkomsten zal gaan derven.
In Taipeh, de hoofdstad van nationa
listisch China, zyn Amerikaanse mili
taire kringen van oordeel, dat op For
mosa jaarlijks ongeveer zes miljoen
dollar minder zal worden uitgegeven, als
de 6.200 verwanten van de Amerikaanse
militairen naar de V.S. moeten terug
keren.
Nieuw tuinbouwcomplex
te Leidschendam
(Van onze Haagse redactie)
Aan het einde van deze maand zal de
Ned. Heidemaatschappij een aanvang
maken met de grondwerkzaamheden
voor een nieuw Tuinbouwcentrum te
Leidschendam, in de buurtschap Stomp-
wijk. De coöperatieve veiling Veur en
omstreken heeft daar vorig jaar een
oppervlakte van 40 ha weidegrond ge
kocht, met de bedoeling hier tuinbouw-
vestigingsgelegenheid te scheppen voor
24 tot 28 tuindersbedrijven. Zowel door
woningbouw of industrievestiging ver
dreven tuinders, als nieuw gestichte be
drijven zullen er grond kunnen kopen.
Voorlopig wordt voor 12 bedrijven ter
rein voor tuinbouwvestiging gereed ge
maakt.
