Let vooral op
de anderen...
zij hebben
goede dingen
Kerkdiensten Leiden en omgeving
Spaarbanken zullen er goed aan
doen eigen karakter te bewaren
Bonn wil grenzen voor
communisten sluiten
Zondag 20 november
Het tegoed neemt nog steeds toe
De risico's mogen niet vergroot worden
MAAR WETSONTWERP VAN SCHRODER
HEEFT ZIJN GEVAARLIJKE KANTEN
Reeds vijftien jaar
rode infiltratie
POTTER'S 5
„LINIA
SINT
WEET
Z'N
WEETJE
ZATERDAG 19 NOVEMBER 1960
Lelden Hervormde Gemeente. Pie
terskerk: 10 uur ds. J. N. de Ruiter.
Hooglandse Kerk: 10.30 uur ds. J. de
Wit; 7 uur de heer C. B. Dekker, leer-
vicaris (voor ds. Vosser6).
Oosterkerk: 10 uur prof. dr. H. Berk
hof ,Oeg6tgeest (voor ds. Van Achterberg).
Marekerk; 10.30 ur ds. C. Vos te Ben-
nekom; 7 uur dr. P. L. Schoonhelm en
mej. H. A. Daamen (arts). Bit.-dienst.
Bethlehemkerk10 uur dr. G. J. Stree-
der te Den Haag.
Maranathakerk: 10.30 ur ds. D. J. Voe-
sers.
Herv. school Boshulzerkade: 10 uur ds.
C. R. H. Ter Haar Romeny.
Herv. Ulo-school Asserstraati 10 uur ds.
J. Groot.
Aula school Marnlxstraat: 10 uur ds.
M. Ottevanger.
Ver. van Vrljz. Hervormden (Leldse
Volkshuls)10.30 uur de heer J. P. Huls
bos.
Egllse Wallonne: 10.30 uur ds. J. de
Wattevllle, Den Haag.
Academisch Ziekenhuis: 10 uur ds. J.
Maaskant.
Dlaconessenhuls: 10.30 uur dr. K. E. H.
Oppenhelmer.
Jeugdkerk a
heer J. W. van Daalen.
:erk aula Gymnasium r 10 uur de
Geref. Kerk. Zulderkerk: 10 uur dr.Von
Meyenfeldt; 6 uur dr. Dronkert.
Aula school Timorstraat: 10 uur dr.
Westerink; 5 uur ds. De Boer.
Kerk Oude Vest: 10 uur dr. Dronkert;
5 uur dr. Westerink; 7 uur dr. Dronkert.
Maranathakerk: 9 uur ds. De Boer; 6
uur ds. Rothuizen.
Chr. Geref. Kerk: 8.45 en 2.30 uur ds.
Den Hertog te Den Haag.
Geref. Kerk (Vrijgem.): 10 en 5 uur ds.
H. Knoop te Noordwijk.
Geref. Gem.: 10 en 5 uur ds. Hofman
te Zeist; (donderdag 7.30 uur stud. Huls
man).
Evang. Luth. Gem.: 10.15 uur ds. H.
J. A. Haan.
Rem. Gemeente: 10.30 uur ds. J. Th.
Mackenzie (H.A.).
Doopsgez. Gemeente: 10.30 uur dr. S.
L. Verheu6.
Oude Kath. Kerk (Zw. Singel 50): 9.45
uur Hoogmiswoensdag 9 uur H. Mis).
Vrije Kath. Kerk (Vreewijkstraat 19)
10.30 uur gezongen H. Mis.
Christian Science (Steenschuur 4)10.30
uur dienst.
Evang. Chr. Gemeenschap: Middelste
gracht 3: 10 en 5 uur dhr. A. T. Polder
man te Den Haag; maandag 8 uur jeugd-
bljeenkomst, dinsdag 8 uur bidstond.
Baptistengemeente: 10 uur ds. G. Plan
ting te Amsterdam; 5.30 uur dhr. v. d.
Werf te Valkenburg (dinsdag 8 uur bij
belbespreking. vrijdag 8 uur bidstond).
Leger des Hells: 10 uur helllglngsdienst
6.45 uur straatpredlklng Gangetje, 7.30 u.
opwekkingssamenkomst (o.l.v. kapitein en
mevr. C. Vermeulen).
Aarlanderveen Herv. Gem.: 10 mu
ds. E. G. Boesenkool; 7 uur ds. W. Ver-
web te Zevenhoven. Geref. Kerk: 9.30 uur
ds. A. G. Kornet te Oude-Weterlng; 6.30
uur ds. W. J. van Hoek. Chr. Geref. Kerk:
9.30 urn Dienst des Woords; 6.45 uur ds.
D. H. Blesma te Llsse.
Alphen aan den R(|n Herv. Gem.:
Jullanastraat: 9 uur ds. M. Hanemaaijer;
10.30 uur dr. J. Zandee te Utrecht; 6.30
uur ds. J. H. Bogers. Kapel Gouwsluls:
10 uur ds. P. A. Lefeber. Gebouw Jona
than: 6.30 uur ds. P. A. Lefeber. Kapel
Hooftstraat: 9.30 uur de heer K. Prins te
Amsterdam; 6.30 uur ds. H. v. d. Linden
te Amsterdam. Oudshoornseweg: 10 uur
ds. G. Cadée. Martha-Stlchtlng: 10.30 uur
ds. J. Veen. Geref. Kerk (Raadhuisstraat)
10 uur ds. D. J. Coumou te Haarlem; 6.30
uur ds. K. H. Schuring. Salvatorikerk
10 uur ds. K. H. Schuring; 6.30 uur ds.
D. J. Coumou. Hooftstraat: 14 uur dr.
D. K. Wielenga te Wassenaar; 7 uur ds.
G. van Duinen te Wassenaar. Geref. Kerk
(Vrijgemaakt)10 uur leesdlenst; 5 uur
ds. H. Schol te. Chr. Geref. Kerk (Jeruza-
lemkerk)9.30 en 5 uur ds. M. S. Roos.
Oud-Geref. Gem. (Van Mandersloostr.)
9 30 en 4 uur leesdlenst. Rem. Geref.
Gem. (Van Mandersloostraat)7 urn ds.
mevrouw A. Hoff-Visscher. Evangelisatie
IJsbaangebouw: 10 uur Eredienst; 6.30
uur de heer Jb. Klein Haneveld te Bode
graven.
Benthuizen Herv. Gem.: 9.30 en 6 u.
ds. W. A. S. Laurense. Geref. Gem.: 9.30
en 6 uur student Huisman te Zwijndrecht
(dinsdag 7.15 uur ds. Vergunst te Rot
terdam).
Bodegraven Herv. Gem.: 10 uur ds.
J. Kooien te Reeuwljk; 6.30 uur ds. C.
v. d. Bosch. (Nleuwerbrug)6.30 uur ds.
W. Bouman te Katwijk aan Zee. Herv.
Evang.: 10.30 uur ds. J. A. Peters te Haar
lem; 7 uur ds. J. J. H. van Ree te Am
sterdam. Geref. Kerk: 10 en 6.30 uur ds.
L. Loosman. (Nassaustraat)9.30 en 3 u.
ds. H. Scholte. Ger. Gem.: 10 en 6 mu
ds. A. Elshout te Utrecht. Luth. Gem.:
9 uur ds. A. Jense. Evang. Kring: 10 uur
Eredienst; 7 uur dhr. J. van Stormbroek
te Bussum.
Boskoop Herv. Gem.: 9 en 10.30 uur
ds. W. L. Heljmans; 6.30 uur ds. A. de
Leeuw. Geref. Kerk: 9.30 en 5 uur ds.
GIJsb. Leene. Chr. Geref. Kerk: 9.30 en
4.30 uur ds. P. J. de Bruljn. Geref. Gem.:
9.30 en 6 uur leesdienst. Rem. Geref.
Gem.: 10 uur da. A. Hoff-Vlsscher.
Hazerswoude Herv. Gem.: 9.30 en 6.30
uur ds. Chr. v. d. Leeden. Geref. Kerk:
9.30 en 6.30 uur ds. N. W. v. d. Hout.
Het kerkgebouw van de Hervormde
Gemeente te 's-Gravenzande.
(Foto Leldsch Dagblad)
Hillegom Herv. Gem.: 10 uur ds. J.
Veenendaal; 5 uur ds. F. Brouwer. Geref.
Kerk: 10 en 6 uur ds. A. K. Krabbe. Chr.
Geref. Kerk: 10 en 5 uur dhr. A. H. Schip
pers. Ned. Prot. Bond: geen dienst. Mara-
natha-bijeenkomst: 3 uur (Nutsgebouw)
spr. dhr. W. Zeegers, evangelist te Haar
lem. .Evangelisatie-samenkomst woensdag
Ook de andere omroepen hebben goede radio- en tv-uit-
zendingen. Vrye Geluiden wijst ze u aan en licht ze toe
onpartijdig! Vrye Geluiden is duidelijker en vollediger
dan elk ander programmablad. Daarom is het niet slechts
het radio-tv-blad van de vrijzinnig-protestanten... maar
ook van die kritische minderheid die niet vraagt: „Van
loief" - maar HoeV'Vrye Geluiden is óók het blad
van de tallozen die instemmen met ons streven naar een
waarlijk nationaal omroepbestel, waarin het accent niet
ligt op wat ons „verzuilt" - maar op wat ons bindt.
Hoort u daar ook bij? Steun dat streven dan metterdaad
door u te abonneren op Vrye Geluiden. Nu! de prijs is
fi. 3.25 per kwartaal - het adres.' VPRO, postbus 11,
Hilversum, waar u ook een proefnummer kunt aanvragen.
8 uur Nutsgebouw. Spr. dhr. Jb. Klein
Haneveld, evangelist te Bodegraven.
Hoogmade Herv. Gem.: 10 uur ds.
J. H. de Vree.
Katwijk aan den Rijn Herv. Gem.:
10 uur ds. W. A. B. Hagen te Katwijk aan
Zee; 6 uur ds. H. L. Boonstra te War
mond. (Kapel Nieuwe Duinweg)10 uur
ds. C. A. van Harten te Delft; (gymnas
tieklokaal Narcisstraat)10.30 urn vie. J
van 't Kruis. Geref. Kerk: 9.30 en 5 uur
ds. P. C. de Vries te Den Haag-Loosduinen.
Katwijk aan Zee Herv. Gem.: 10 uur
ds. F. Offerings; 6 uur ds. W. L. Tukker.
Oude Kerk: 10 uur ds. D. Bouman; 6 uur
ds W. A. B. Hagen. Kapel: 10 uur dB. P.
Moerenhout: 6 uur ds. F. Offerings. Groen
van Vilnstererschool: 10 u. ds. Makkenze
te Katwijk aan den Rijn. Zeehospitium:
6 45 uur ds. F. Pijlman. Geref. Kerk: 9 en
10.30 uur ds. F. Pijlman; 4.30 en 6 uur
ds. Ferwerda te Noordwijk. Chr. Geref.
Kerk: 10 en 5 uur leesdlenst. Geref. Kerk
(Vrijgemaakt)8 uur ds. De Vries te
's-Gravenhage; 3 uur ds. Brands te Oegst-
geest. Geref. Gemeente Remisestraat: 10
en 5 uur leesdienst. Geref. Gem. in Ned.
Casa Cara: 10 en 5 uur leesdlenst.
Koudekerk Herv. Gem.: 10 uur ds.
G. Koerselman; 7 uur ds. A. Dönzelman
Jr. te Amsterdam (jeugddienst). Geref.
Kerk: 10 en 7 uur ds. R. Flinterman te
Den Haag.
Leimulden Herv. Gem.: 9.30 uur ds.
D. H. Gljsbers (H.A.); (Pnlël)7 uur ds.
D. H. Gijsbers (H.A. en dankz.). Geref.
Kerk: 9.30 uur ds. H. J. Koffrle; 2.30 uur
ds. A. K. Krabbe te Hillegom.
Leiderdorp Herv. Gem.: 10 uur ds. J.
P Honnef; 6.30 uur dhr. J. v. d. Hoek.
Kerkzaal Zijlkwartier: 6.30 uur ds. J. P.
Honnef. Geref. Kerk: 10 uur dr. J. M.
van Minnen te Utrecht; 6.30 uur dr. H.
de Valk te Katwijk. Kerkzaal Zijlkwartier:
9 uur ds. H. de Valk te Katwijk; 5 uur
ds. J. M. van Minnen te Utrecht. (In alle
diensten voorbereiding Heilig Avondmaal)
Ver. Vrijz. Herv., Gebouw Lindelaan 12a:
10.30 uur de heer J. Volkers te Utrecht.
Llsse Herv. Gem.: 9 en 10.30 uur ds.
G. Pettinga; 7 uur ds. J. H. Boerlijst te
Den Haag (Jeugddienst). Geref. Kerk: 10
en 5 uur ds. K. Schouten. Chr. Geref.
Kerk: 10 en 4.30 uur ds. D. H. Blesma.
Geref. Gemeente: 10 en 4 uur ds. H. van
Gilst. Geref. Kerk (Vrijgem.): 10 en 4.30
uur ds. J. J. Verleur. Oud-Geref. Gem.:
9.30 en 3 uur leesdlenst. (Maandag 7.30
uur ds. H. Wiltlnk te Doetlnchem). Ned.
Prot. Bond: 10.30 uur prof. dr. J. A. Oos-
terbaan te Haarlem.
Nieuwkoop Herv. Gem.: 10 uur ds.
W. H. de Jong; 6.30 uur ds. W. Verweij
te Zevenhoven. Geref. Kerk: 9.30 en 6.30
uur ds. G. F. Snel. Rem. Geref. Gem.:
10 uur ds. G. Chr. Duinker. Chr. Geref.
Kerk: 9.30 en 6.30 uur Dienst des Woords.
Noordwljk-Binnen Herv. Gem.: 10 u.
de heer Bakker te Rotterdam; 5 uur ds.
De Jong te Voorhout (Jeugddienst). Geref.
Kerk: 9.30, (11 uur v. d. Berghstlchtlng)
(Van onze financiële medewerker)
In de maand oktober is bij de plaatselijke spaarbanken, aangesloten bij de
Ned. Spaarbankbond per saldo f. 12.4 miljoen meer ingelegd dan terugbetaald
tegen f. 10.3 miljoen in de voorafgaande maand en f. 4.3 miljoen in oktober 1959.
Het overschot in oktober is derhalve hoger geweest dan in september, een
verschijnsel, dat zich in een reeks van jaren niet heeft voorgedaan. Een dergelijke
van het normale patroon afwijkende ontwikkeling viel eveneens in juli j.l. waar
te nemen, toen het spaaroverschot dat van juni overtrof. Het totaal der spaar
overschotten in de eerste 10 maanden van 1960 beloopt f. 235.7 miljoen en
overtreft derhalve de resultaten van de overeenkomstige periode van 1959 (f. 223.4
miljoen). Het gezamenlijk inleggerstegoed van de spaarbanken, die onder toezicht
staan van de Ned. Spaarbankbond bedraagt thans f. 2732.7 miljoen.
De publikatie over het verloop van de
spaargelden bij de Ned. Spaarbankbond
verschijnt elke maand, maar verdient
ditmaal de bijzondere belangstelling
omdat er voor de gewone spaarbanken
sinds enige tijd „kapers op de kust" zijn.
Want, zoals men weet, leggen ook de
handelsbanken zich op het aantrekken
van spaargelden toe, o.m. door over de
spaartegoeden een iets hogere rente te
vergoeden. Dat dit initiatief niet zonder
resultaat is gebleven, blijkt wel uit het
feit dat de spaargelden bij 33 represen
tatieve handelsbanken van f.52 miljoen
uit. 1956 tot f.800 miljoen uit. 1959 zijn
gestegen en thans vermoedelijk om en
bij f. 1 miljard zullen bedragen.
Dat de gewone spaarbanken dit met
lede ogen aanzien, valt te begrijpen. Op
de jaarvergadering van de Ned. Spaar
bankbond van 10 juni jl. merkte bijv.
de voorzitter, mr. J. J. C. R. van der
Bilt, sprekende over de toenemende be
langstelling voor het sparen, o.m. op:
„Een belangstelling voor het sparen die
wij in het geheel niet waarderen, is die
van de zijde van de handelsbanken". En
in het vakblad voor Nederlandse Spaar
banken van oktober komt de nieuwe
perschef van de Spaarbankbond, de
heer P. S. Zuydwijk met een oproep aan
de traditionele spaarbanken om van het
defensief in het offensief over te gaan
door aan haar spaarders allerlei dien
sten te verlenen, die voor de handels
banken reeds lang gebruikelijk zijn.
Meer in het bijzonder denkt de heer
Zuydwijk hier aan betalingen van perio
dieke aard, zoals belastingaanslagen,
verzekeringspremies, abonnementen en
betalingen aan openbare nutsbedrijven.
Ook komt volgens hem de bewaarne-
ming, alsmede bemiddeling en advies bij
aan- en verkoop van effecten voor in
tensivering in aanmerking. Vervolgens
dient ook te worden overwogen of de
spaarbanken, als sociale instellingen,
niet zouden dienen over te gaan tot het
verstrekken van voorschotten en ten
slotte zou volgens genoemde schrijver
ook de bemiddeling bij het sluiten van
volksverzekeringen en andere kleine
verzekeringen tot het terrein van de
spaarbanken kunnen worden gerekend.
Dit alles komt er dus op neer dat de
banken met gelijke munt moeten beta
len door zich ook op het terrein van de
handelsbanken te gaan bewegen. Ook
de voorzitter van de Ned. Spaarbank
bond heeft op de eerder genoemde ver
gadering als ziin mening uitgesproken
dat de spaarbanken er voor moeten zor
gen dat de spaarders, wat service be
treft, bij de spaarbanken niet slechter
af zijn dan bij de handelsbanken, ook
al zullen ze niet in alles de handelsban
ken moeten nadoen.
Wij hebben over deze „concurrentie'
tussen de spaarbanken en de handels
banken al eens eerder geschreven en
toen de opmerking gemaakt dat die con
currentie misschien wel enigszins door
de spaarbanken zelve is uitgelokt. Want
reeds lange tijd hebben sommige spaar
banken door hun bemiddeling bij de be
taling van belastingen en periodieke
verplichtingen, het in bewaring nemen
van effecten, het knippen van coupons
en dividenden aan hun spaarders een
service verleend, die hen min of meer
het terrein van de handelsbanken deed
betreden. Nu uit spaarbankkringen ge
adviseerd wordt deze service verder uit
te breiden, menen wij dat een waar
schuwing daartegen op haar plaats is.
omdat de belangen van de spaarders en
dus ook die van de spaarbanken ten
slotte niet zijn gediend.
In de eerste plaats moge worden opge
merkt dat, zoals trouwens door de heer
Zuydwijk zelf wordt toegegeven, de
spaargelden bij de handelsbanken, uit
een oogpunt van traditionele besparin
gen, minder belangrijk zijn dan uit df
vermelde cijfers zou kunnen worden af
geleid. Een niet onaanzienlijk deel ervan
behoort namelijk niet tot de „eigenlijke"
spaargelden, maar is afkomstig van ge
wone credit- of depositorekeningen, c#-i-
dat van de spaargelden een iets hogere
rente wordt betaald. Het zijn voor een
deel gelden van particuliere bedrijven,
dan wel van kleine of grote vennoot
schappen, voor welke gelden tijdelijk be
legging wordt gezocht, waarbij ook mag
worden gedacht aan uit verkoop van ef
fecten vrijgekomen bedragen, welke met
het oog op het gestegen koersniveau
niet aanstonds worden herbelegd. Dit
heeft als bekend ook tot een grotere
vraag naar obligaties geleid.
Dit blijkt ook wel hieruit dat uit. 1959
het gemiddelde spaarsaldo per inlegger
bij de Ned. Handel Maatschappij f. 7000
bedroeg, bij de algemene spaarbanken
f. 744 en by de Rijkspostspaarbank
slechts f.470.
Maar afgezien hiervan zijn wij van
oordeel dat de spaarbanken, door zich
op het terrein van de handelsbanken te
gaan bewegen, hun oorspronkelijk en
door de spaarders steeds zeer gewaar
deerde karakter geweld zouden aandoen.
Want een uitbreiding van de service
voor de spaarders zal noodwendig met
een aanmerkelijke stijging van de be-
drijfsonkosten moeten gepaard gaan,
waartegenover ook de inkomsten van de
spaarbanken zullen moeten worden ver
groot. Terwijl tot dusver de gelden van
de spaarbanken voornamelijk in hypo
theken, obligaties, ondershandse lenin
gen e.d. werden belegd, teneinde kapi
taalverlies zoveel mogelijk uit te sluiten,
zal de noodzaak om de grotere bedrijfs
kosten te dekken, nopen tot een beleg
ging, waaraan meer risico's zijn verbon
den. Zelfs van de hier en daar bepleite
belegging in aandelen hebben de spaar
banken zich totnutoe in het en te
recht algemeen onthouden, maar als
bijv. met de spaargelden ook voorschot
ten worden1 verleend en straks aan par
ticulieren en ondernemingen kredieten
worden verleend, betekent dat onver
mijdelijk een vergroting van de beleg
gingsrisico's, welke de thans bestaande
aantrekkelijkheid van het sparen bij de
traditionele spaarbanken, vooral bij de
kleine spaarder, zal doen afnemen,
Het gaat er b(j een spaarbank in de
allereerste plaats om dat de spaargel
den integraal intact blijven en dat het
de spaarder vooral daar om te doen is,
blijkt wel uit het feit dat zelfs de waar
devermindering van het geld en de soms
verontrustende beschouwingen daarover
de kleine spaarder niet van zijn gang
naar de spaarbank hebben weerhouden.
De spaarbanken zijn van huis uit so
ciale instellingen, die niet beogen winst
te maken en daartoe ook elke prikkel
behoren fe missen. Zij hebben in het al
gemeen het belang van de kleine spaar
der te dienen. En evenmin als wij aan
delen voor de kleine spaarder geschikt
achten en daarom ook geen voorstander
zijn van de .kleine coupures', achten wij
het gewenst dat de spaarbanken door
een belangrijke uitbreiding van hun ser
vice en de als gevolg daarvan stijgende
kosten, naar beleggingsobjecten moeten
zoeken, waarvan een groter rendement
wordt verkregen.
De heer Zuydwijk geeft toe dat de or
ganisatorische en administratieve eisen,
die de door hem bepleite uitbreiding van
de service stellen, misschien de krachten
van kleine en zeer kleine spaarbanken
te boven gaan. maar ook al zou in bre
der verband daartoe worden besloten,
zal dit een zodanige kostenstijging
meebrengen, dat ter bestrijding daarvan
naar beleggingen moet worden omge
zien, waarvan het rendement hoger is
dan dat van hypotheken, obligaties e.d.
vorderingen.
Laten de spaarbanken binnen het
raam van hun zeer verdienstelijke ac
tiviteit een zo hoog mogelijke rente aan
de spaarders uitkeren, maar hun .risico's
niet vergroten en hun gewaardeerde
maatschappelijke functie op de oude,
beproefde wijze blijven vervullen.
Dat in de maand oktober het spaar
overschot weer groter was dan het vorig
jaar en het totaaltegoed bij de drie
epaarbankgToepen: RPS, Algemene
Spaarbanken en Boerenleenbanken van
f. 8,2 miljard uit. september 1959 thans
tot meer dan f.9'/, miljard is gestegen,
wijst er o.i. op dat de spaarbanken zich
nog geen al te grote zorgen behoeven te
maken.
(Van onze correspondent in Bonn)
Op uiterst voorzichtige wijze en
na veel overleg heeft de West-
duitse regering een wetsontwerp
bij de Bondsdag (Tweede Kamer
in Bonn) ingediend, dat beoogt de
vele communistische partijfunctio
narissen, die iedere maand de
Bondsrepubliek vrij kunnen bin
nenkomen, de toegang te ontzeg
gen. Volgens critici bestaat thans
evenwel het gevaar, dat de toch al
smalle band tussen de onderdrukte
MENTMOLPELIETS
Tejien hoest en Keelpijn
Uitwerking frappant
en 5 uur prof. S. W. Zuldema te Amstel
veen. Ned. Prot. Bond: geen dienst.
NoordwUk aan Zee Herv. Gem.: 10
uur ds. N. J. Cupedo; 5 uur ds. W. Hoek
stra. 10 uur (Sole Mlo) ds. W. Hoekstra.
Geref. Kerk: 10 en 5 uur ds. B. Bouma.
Noorduijkerhout Herv. Gem.: 10 uur
ds. A. H. Smits; 7 uur (Jeugddienst) ds.
E. Saraber te Voorschoten.
Oegstgeest Herv. Gem. Groene- of
Willlbrordkerk: 10.30 uur ds. B. C. Visser.
Pauluskerk: 10 uur ds. G. F. Callenbach;
7 uur ds. K. H. Jonkman (D.D.). Ver.
v. Vrijz. Herv.. W. de Zw.kerk: 10.30 uur
ds. W. J. H. Hubeek. Geref. Kerk. Mau-
rltslaan: 10 uur ds. Kappers (bevestiging
ds. I. Meyer; 7 uur Intrede ds. I. Meyer.
Geref. Kerk (Vrijgem.). W. de Zw.kerk:
8.30 uur ds. R. Brands; 3 uur ds. H. J.
Zwarts te Den Haag.
Oude-Weterlng Herv. Gem.: (in de
Geref. Kerk)10.30 uur ds. A. M. Knott-
nerus. Geref. Kerk: 9 uur ds. W. J. van
Hoek te Aarlanderveen; 6.30 uur ds. A.
G. Kornet. Rem. Geref. Gem.: geen dienst.
Rijnsaterwoude Herv. Gem.: 10 en
7 uur ds. C. J. Baart. Chr. Geref. Kerk:
9.30 uur Dienst des Woords; 3.30 uur ds.
M. S. Roos te Alphen.
Rijnsburg Herv. Gem. (Grote Kerk)
10 uur ds. M. C. Groenewoud; 5 uur ds.
H. v. Gosliga (H. Doop). (Bethelkerk)
10 uur ds. H. v. Gosliga; 5 uur ds. M. C.
Groenewoud. Geref. Kerk (Petrakerk)9.30
uur ds. Bijleveld; 5 uur ds. v. d. Linden.
(Rapenburgkerk)9.30 uur ds. v. d. Lin
de; 5 uur ds. Post. (Maranathakerk)9.30
uur ds. Post; 5 uur ds. Bijleveld. Chr.
Geref. Kerk: 10 en 5 uur ds. Kampman.
Geref. Kerk (Vrijgemaakt): 10 en 5 uur
kandidaat Klammer te Rotterdam.
Sassenhelm Herv. Gem.: 10.30 uur ds.
Walvaart; 5 uur ds. Vossers. Geref. Kerk:
9.30 uur ds. v. d. Berg; 5 uur ds. Kuiper.
Chr. Geref. Kerk: 10 en 5 uur ds. Den
Boer. Ned. Prot. Bond: 10.30 uur ds.
Vooter.
Ter-Aar Herv. Gem.: 9 en 2 uur ds.
Llndenburg. Geref. Kerk: 10.30 en 6.30 u.
ds. Heyner.
Valkenburg Herv. Gem.: 10 en 6.30
uur ds. D. Lekkerkerker. Geref. Kerk: 10
en 5 uur ds. Langeler. Geref. Kerk (Vrij
gemaakt) 10.15 en 5 uur ds. R. Brands.
Voorhout Herv. Gem.: 10 uur ds.
De Jong.
Voorschoten Herv. Gem.: 10 uur ds.
Saraber (H.D.); 7 uur ds. Geels (Open
Deurdlenst). (Rijndijk): 10 uur ds. Meije-
rlng. (Hulp en Heil)10 uur geen opgave.
Geref. Kerk: 10.30 uur dr. Westering te
Leiden; 5 uur ds. B. Streefkerk te Den
Haag. Geref. Kerk (Vrijgem.): 10 en 5 uur
ds. R. Koolstra te Rotterdam.
Waddinxveen Herv. Gem.: 9.30 uur
ds. J. R. Cuperus; 6.30 uur ds. C. Graaf
land te Woerden. (Esdoornlaan)9.30 uur
de heer W. J. Grisnicht te Rotterdam;
6.30 uur ds. J. R. Cuperus. (Stationstr.)
9.30 en 7 uur ds. E. H. Kalkman. Geref.
Kerk: 9.30 en 5 uur ds. J. Snoeij. Oud-
Geref. Gemeente: 9.30 en 5 uur ds. A. P.
Verloop.
Warmond Herv. Gem.: 10 uur ds.
H. L. Boonstra: 7 uur ds. A. Makkenze te
Katwijk aan den Rijn.
Wassenaar Herv. Gem.: 10 uur ds.
J. W. Sepmeijer, vlootpred. te -Graven-
hage; 7-8 uur dr. Th. C. Frederikse. (Kie-
vletkerkl: 9 uur Jeugdkerk; 10.30 uur ds.
J. T. Wiersma; 7.30 uur ds. M. L. W.
Schoch, pred. te Rotterdam (Jeugddienst).
(Deylerhuis)9 uur Jeugdkerk; 10.15 u.
ds. Th. C. Frederikse. Geref. Kerk (Bloem-
campkerk:: 10 uur ds. G. van Dunlnen;
5 uur ds. A. Vos. (Zijllaan): 10 uur ds.
A. Vos; 5 uur ds. G. van Duinen. Ned.
Prot. Bond (Lange Kerkdam)10.35 uur
ds. H. W. Meihuizen (Dg.) Den Haag.
NPB/Rem. Gem./Doopsgez. Gem. (Johan-
nahuls)10.30 uur dr. H. J. Heering
(Rem.) Den Haag. SoefibewegingWald.
Pyrmontlaan 6): 11 uur universele ere
dienst. Herv. Evangelisatie (Dorpshuis)
10.30 uur dr. H. J. Heering te Delft; 5
uur ds. J. van Rootselaar, te Delft.
Woubrugge Herv. Gem.: 9.30 en 6.30
uur ds. G. F. Overgaauw. Geref. Kerk:
9.30 uur ds. P. D. Kuiper; 6.30 uur ds.
Van den Berg, belden uit Sassenhelm.
Zevenhoven Herv. Gem.: 9.30 uur ds.
W. Verweij. Geref. Kerk: 9.30 en 6.30 mu
ds. J. W. Genuït.
Zoeterwoude Herv. Gem.: 10 uur ds.
W. G. Meijerlng te Voorschoten.
Zwanimerrïam Herv. Gem.: 10 en 6.30
uur ds. C. L. v. d. Broeck. Geref. Kerk:
10 en 6.30 uur ds. H. A. Wlersinga te
Baarn. Rem. Geref. Gem.: 10 uur da.
Schneider-Vljlbrlef.
bevolking van Oost-Duitsland en
het vrije Westen wordt doorge
knipt. De laatste gaten in het
ijzeren gordijn zouden na deze
Westduitse zelfverdedigingsmaat
regel wel eens gedicht kunnen
worden.
De Westduitse minister van Binnen
landse Zaken dr. Schroder verklaarde
gistermiddag op een persconferentie in
Bonn dat men in de eerste plaats de
Oostduitse communistische partijdelega
ties, propagandisten, agitatoren, spion
nen en gecamoufleerde partijfunctio
narissen eindelijk de pas eens wil af
snijden. Zij komen nu al vijftien jaar
lang bijna ongehinderd het Westen bin
nen en kunnen in de Bondsrepubliek
rustig contacten leggen of via de Bonds
republiek naar Westelijke of neutrale
landen in Europa, Afrika, Amerika en
Azië reizen. In de toekomst, zo zegt het
wetsontwerp van Schroder, zullen der-
ggelijke leiden worden terugggestuurd.
Schroder wil ook de hele of halve
Westduitse communisten, die geregeld
naar Oost-Duitsland reizen om daar
een bijzondere scholing te 'ondergaan
of opgeleid te worden tot agitator, aan
banden leggen. Men wil hun in de toe
komst niet meer toestaan de Bondsrepu
bliek te verlaten. Uiteraard beoogt het
wetsontwei*p niet om zakenlieden en an
dere particulieren, die voor zaken of
om familieredenen Oost-Duitsland wil
len bezoeken, te hinderen. Evenzeer is
Berlijn van het wetsvoorstel uitgesloten,
maar de Westduitse politie controleert
reeds op de Westduitse vliegvelden het
reizigersverkeer per vliegtuig naar West-
Berlijn.
Strengere grenscontrole
Met dit ontwerp wordt ongetwijfeld
voldaan aan veler eisen, zelfs van de
Oostduitse bevolking voor zover zij niet
communistisch is. Want het heeft velen
in en buiten de Bondsrepubliek al ja
renlang verbaasd dat Oostduitse com
munisten bijna zonder meer West-Dults-
land kunnen binnenkomen. Het zijn
deze infiltranten die in de Bondsrepu
bliek een wijdvertakt agitatie- en
spionagenet hebben opgebouwd en die
bepaalde linkse Westduitsers hebben
weten te vangen voor hun propaganda
en hebben weten te paaien voor reizen
naar het Oosten. Zelfs zijn zij erin ge
slaagd om Westduitse jeugddelegaties en
zelfs kinderen voor hun karretje te
spannen en voor een paar weken, zoge
naamd voor vakantie, naar Oost-Duits
land te sturen.
Daartegenover staat dat het commu
nistische bewind in Oost-Duitsland het
vrije reizigersverkeer van Oost-Duits
land naar West-Berlijn en West-Duits-
land steeds meer aan banden heeft ge
legd. Konden in 1957 nog 2,7 miljoen
Oostduitsers naar het vrije Westen rei
zen, dit jaar waren het er niet meer
dan een half miljoen.
Over het algemeen bestaat er in Bonn
begrip voor het wetsontwerp van Schro
der. Maar ook eiste men gisteren dat
het vrije reizigersverkeer toch vooral
niets in de weg gelegd zal worden. Men
moet, zo zegt men te Bonn, niet het
kind met het badwater weggooien nu
de grenscontrole aan de Westduitse
grenzen onvermijdelijk zal moeten wor
den verscherpt.
In elk geval zal Bonn de open-deur-
politiek tegenover het communistische
Oosten verlaten. Met spijt, omdat het
gevaar nu dreigt dat de communistische
regering van Oost-Duitsland gelijk alle
andere communistische régimes het rei
zigersverkeer met West-Duitsland en
West-Berlijn tot de laatste reiziger ge
heel zal verbieden en van de band tus
sen Duitsers uit het Oosten en het Wes
ten niets meer zal overblijven gelijk
de communisten wensen!
(Advertentie)
'hij geefteen
0
J VULPENHOUDER MET
BIJPASSEND VULPOTLOOD
o
HEF MOOISTE HET BESTE
0 ALLEEN VERKOOP EN SERVICE
BREESTRAAT 145 TEL.23211