SOCRATES VERDEDIGT BELEID
MAAR VRAAGTEKENS BLIJVEN...
Maureen Forrester zong en liet werd
tot een wonder van ware zangkunst
„Alle bankkredieten
ruimschoots gedektj"
NIC. DEN BESTEN HEEFT GESPROKEN
5 bturd2
SCHIEDAMS MEISJE KREEG
DIAMANTEN MODINETTERING
Misleidingwapen van de duivel
Opgericht 1 maart 1860
Zaterdag 19 november 1960
Vierde blad no. 30207
(Van onze Amsterdamse correspondent)
Ruim vijftig journalisten waren gistermiddag in de grote ontvangst
zaal van Krasnapolsky aanwezig om de achtergronden van de gerucht
makende „Socrates-affaire" te vernemen uit de mond van de man, die
beter dan wie ook de talloze vraagtekens in dit miljoenendrama zou
kunnen wegnemen. Nicolaas den Besten, lang en schraal, van wiens
gezicht de haast ondragelijke spanning van de afgelopen dagen duide
lijk valt te lezen is uren achtereen aan het woord geweest om zijn
„beleid" te verdedigen. Omringd door blitzlicht, televisielampen en
microfoons begon hij om drie uur hakkelend, nerveus naar woorden
zoekend, die overigens op schrift waren gesteld, zijn verklaringen af
te leggen.
In één uur van een
zielig hoopje mens
tot vlot zakenman
Een zielig, opgejaagd hoopje mens
- maar hij had minder dan een uur
nodig om op te leven tot de vlot
sprekende, slagvaardige zakenman,
de bezielende super zakenman, die hij
De heer Nden Besten, directeur
van de failliet verklaarde maat
schappij Socrates, tijdens de pers
conferentie welke hij hield over de
aspecten van dit faillissement.
„Je kon Hoving echt
niets wijsmaken"
Een pikant intermezzo tijdens de l
persconferentie van Socrates-direc-
teur Nicolaas den Besten vormde i
■0 de wijze waarop een aanwezige
niet-journalist plotseling enige
vragen afvuurde om zoals hij zelfc.
zei „de persoon van de heer Hoving -
i er goed uit te halen". a
De man, die zijn naam liever niet
genoemd zag, zei 20 jaar lang nauw
met de heer Hoving te hebben sa-
1 mengewerkt.
„Wist u meneer Den Besten, dat
de hoofddirectie van de Amster- j
damsche Bank op de hoogte wilde
zijn van ieder krediet dat hoger t
was dan 100.000 gulden?" -
Den Besten: „Wij gaven de heer l
Hoving onze gegevens. Wat hij er-
mee deed weet ik niet, maar later
kregen we bericht dat het geld be-
schikbaar was".
„Hadden de besprekingen met de
heer Hoving onder vier ogen plaats
of zat er iemand bü? Ik meen te
weten dat de heer Hoving bij be-
langrijke projecten altijd een twee- 1
de man zo'n bespreking liet bijwo- f
nen".
Den Besten: „Dikwijls zat er
iemand bij, ja, een meneer De Wolf
geloof ik, of iemand anders".
„Heeft de heer Hoving nooit be-
zwaar gemaakt tegen de chaotische
boekhouding?'' i
Den Besten: „Ja, dat heeft hij".
„Dus dan is het initiatief om i
daarin orde te scheppen niet van u
I maar van de bank uitgegaan".
Den Besten„U moet het meer
zien als onderling overleg. Ik vroeg
i de heer Hoving dikwijls om advie- j
en". -
„Kredietnemers worden door de
banken altijd in de watten gelegd. I
i Er is veel geld aan hen te verdie-
f nen. Vond u het niet vreemd dat u
1 de hoofddirectie zo weinig ont- 4
moette?" f
Den Besten: „Ik kan mij toch W
niet bemoeien met het beleid van
de Amsterdamsche Bank?" 0
„Kunt u mij zeggen of de hou-
ding die de heer Hoving tegenover
u aannam altijd juist was?"
Den Besten: „Zakelijk heeft de 1
1 heer Hoving zijn taak uitstekend
verricht. Hij dacht altijd aan de
bank, je kon hem niets wijsmaken. <1
Hij wist altijd de vinger te leggen s,
op bepaalde zwakke plekken in
mijn redenering".
Later kwam het gesprek nog even
op de heer Hoving terug. Den Bes-
ten verklaarde toen„Er is door j
ons nooit enige schenking aan de
heer Hoving gedaan. Het enige con- l>
tact buiten de bank om is geweest
toen mijn bouwdirecteur een door
de heer Hoving gekocht huis
Bussum heeft bekeken om een
technisch advies te geven. Ik ge- l
1 loof, dat deze man ook heeft ge- f.
J holpen met het overbrengen van
•a een antieke schouw uit de heer V
X- Hovings huis in Amsterdam, maar
dat is geheel buiten mij om ge-
moet zijn geweest in de jaren, dat
hij bezeten vari grootste plannen en
idealen zijn wijdvertakt net van
N.V.'s opbouivde en zijn miljoenen-
kredieten wist te verkrijgen.
Niek den Besten heeft gesproken.
Hij ging in op alle vragen, die niet-
voor-één-gat-te-vangen financiële
redacteuren ter tafel legden. Drie
uur lang rolden de cijfers met de
vele nullende data. de brieven en
de afschriften van tal van beschei
den als pepernoten door de zaal.
Maar toen wij om zes uur weer in de
motregen van de glimmende Dam
stondeji waren wij weinig wijzer.
Niek den Besten heeft ondanks zijn
verklaringen en argumenten de
vraagtekens niet in uitroeptekens
kunnen veranderen.
De meest interessante punten die de
heer Den Besten temidden van duizend
en een opmerkingen naar voren bracht
waren de volgende
Kredieten: „Volgens onze gegevens
bedraagt de totale verplichting aan de
Amsterdamsche Bank f. 10.951.269,90,
waartegenover een bedrag staat van
f. 11.409.000 aan hypothecaire zekerheid,
hoewel de met dit laatste bedrag belaste
onroerende goederen een waarde van
ruim vijftien en een half miljoen gulden
vertegenwoordigen".
FOUTEN
Boekhouding: „De moeilijkheden
met de N.V. Socrates en mijzelf zijn
veroorzaakt door fouten, fouten van mij
zelf en fouten van anderen. Hierdoor is
onder meer een onoverzichtelijke
tuatie in de boekhouding ontstaan. Een
door een accountantsbureu aangestelde
hoofdboekhouder bleek onbetrouwbaar,
werd ontslagen en het bureau gaf er de
brui aan. Een jong accountant bracht
toen de noodzakelijke balans tot stand.
Maar veel was het niet".
Over de heer Hoving: „Ik heb de
heer Hoving leren kennen als een
scherp bankman, die men niets wijs kon
maken en die er sterk op bedacht was te
allen tijde de belangen van zijn bank
veilig te stellen. Hij beschikte over een
scherp oordeel omtrent situaties en ge
gevens, zodat slechts reële voorstellen
door hem werden geaccepteerd. Ik heb
de laatste tijd geen contact met hem ge
had. Hij heeft zich echter bereid ver
klaard te willen adviseren. Onze relatie
is nimmer persoonlijk, doch altijd bank-
technisch geweest".
O Taxaties: „Wij hebben de Amster
damsche Bank altijd taxaties getoond
van taxateurs, die ons als zeer betrouw
baar bekend stonden: o.a. Groen uit
Haarlem en Kooy, Stradmeijer en Re-
court uit Amsterdam. Ik nam als van
zelfsprekend aan, dat de hoofddirectie
van de Amsterdamsche Bank op de
hoogte was van de kredieten, welke de
heer Hoving verstrekte. Alle formalitei
ten passeerden trouwens de juridische
afdeling van de bank".
GOED HEERTJE
Een tweede goede heertje? „Ik heb
een vrij bewogen leven gehad, maar
ik heb nooit met geld gesmeten. Wel
heb ik anderen geholpen en heb ik
mijn hardwerkende personeel ivel
eens cadeautjes gegeven. Of een di-
nertje. Dat alles was een kwestie van
enkele honderden guldens. De kos
ten van de zakenreizen werden tot
een minimum beperkt. Mijn auto
was wit en leek duurder dan hij ivas.
Want het was door de Ford-directie
al gebruikte wagen en kostte niets
meer dan een andere wagen. Maar ik
heb nooit iemand tekort gedaan en
ik wil het in de toekomst ook niet
doen".
De titel: „Ik ben inderdaad inge-
Inieur. Ik heb gestudeerd in Zurich
en in Boekarest, jazeker, ook afge
studeerd. Ik kan de akten tonen".
Justitieel onderzoek: „Ik hoop dat
de Justitie de hele zaak eens gron
dig uitzoekt".
Naast de heer Den Besten achter de
groene tafel zat zijn raadsman mr. H.
B. Wieringa, zwijgzaam, soms haast on
merkbaar zijn cliënt terechtwijzend als
deze te ver van zijn onderwerp dreigde
af te dwalen. Wat leefde er achter het
onbewogen gezicht van mr. Wieringa,
dat de indruk geeft alles te begrijpen
van de Socrates-wirwar? Woensdagmid
dag zal hij - achter gesloten deuren -
spreken als de faillissementskwestie door
het Amsterdams Gerechtshof wordt be
handeld.
NIET NODIG
Gisteren zei hij slechts dit: „Het fail
lissement was met nodig geweest. Als
hypotheekhouder en krediteur waren de
belangen van de Amsterdamsche Bank
al zeker gesteld. Wij hebben echter te
maken met grote projecten, waarvoor
slechts een kleine markt is. Alle herrie
rond de verkoop is dan schadelijk Neem
de verkoop van de huizen in Heerlen. De
prijs die deze woningen opbrachten was
zo laag dat de koper zei: „Zoveel kan ik
in de toto niet verdienen", dat is type
rend voor de zaak. Daarom willen wij
die verkopen voorkomen. Daarom willen
wij surséance van betaling. De Amster
damsche Bank was bereid om in het ge
val van afwijzing van het faillissement
door de rechtbank een afspraak met ons
te maken om in nauw overleg en samen
werking tot een normale afwikkeling te
komen. De curator heeft echter een an
dere mening. Bovendien ben ik van oor
deel, dat gezien het feit, dat de moei
lijk heden een gevolg zijn van de bank
relatie tussen Amsterdamsche Bank en
Socrates men het beste aan één tafel
kan gaan zitten"
Maar ondanks alle zorgen en na
righeden houdt Nicolaas den Besten
vol: „Er zijn nog steeds mogelijkhe
den voor Socrates. Zelfs als ons hele
bezit op de juiste wijze wordt gelui-
quideerd is er nog aan te verdienen.
Inmiddels zit de president-direc
teur van deze NV zonder bronnen
van inkomsten, want voor zijn NV
failliet werd verklaard werd zijn
persoonlijk faillissement al uitge
sproken. Vrienden helpen hem door
deze moeilijke tijd heen.
„Tegen de beioindvoerders heb ik
destijds gezegd: ik red me wel, be
taal het personeel liever uit. Nu het
faillissement is uitgesproken heb ik
de curator laten weten dat ik nu ook
voor een uitkering in aanmerking
wil komen, maar tot dusver heb ik
geen cent ontvangen"
Vannacht ia Amsterdamse Concertgebouw
Parijse mkliueltes waren ook op hel feest
Eindelijk weer eens een zangeres te horen, die de „ware zangkunst'
dient: wélk een wonder, wélk een weldaad!
De Canadese alt Maureen Frorrester (Montreal) bracht dit wonder,
deze weldaad!
Zeker niet van het begin af aan.
Daaraan was ten dele de programmakeuze schuld. Deze bleek aan
vankelijk uitsluitend ingesteld op het „inzingen". Opdat deze stem eerst
na de pauze die totale vrijheid van expressie kon verkrijgen, welke ons
van dit „wonder" doet gewagen.
De sonoriteit van dit omvangrijke,
van laag tot hoog, prachtig geëgaliseerde
glanzende materiaal mede als gevolg
van een superieure beheersing der kop
stem was van de aanvang af wel
aanwezig. Maar in de door de Skandi-
navische musicoloog bewerkte liederen
van Emmanuel Bach en Johann Wolf
gang Franck. in de minder gelukkige
liederen van de overigens beroemde
ballade-componist. Carl Loewe omdat
Schumann en Schubert oneindig scho
nere op dezelfde teksten schreven
en in de oorspronkelijk voor orkest ge
componeerde Rückertliederen van Mah
ler (o.a. het „Ich bin der Welt abhan-
den gekommen". dat zeker mystieker in
slag verdraagt), bleef de zang van Mau
reen Forrester te monotoon van karak
ter en te gelijksoortig van kleur, mede
als gevolg van de tc geringe uitdruk
kingsmogelijkheden, waardoor een te
statische indruk ontstond.
Alaureen Forrester en Felix de
Nobel.
(Foto L.D./Holvast)
Maar nü na de pauze: volledig inge
zongen!
Allereerst die prachtige aan Stra-
winsky opgedragen cyclus van Poulenc:
„La fraicheur et le Feu". Dan Britten's
A charm of lullabies", waarin Maureen
Forrester's intense, ontroerende en te
dere moederliefde indringend door
klonk. Zij is immers zelf moeder van
drie kinderen, terwijl een vierde zeer
binnenkort verwacht wordt? En nog
eens weer in de felbewogen doorleefde
..Zigeunerlieder" van Brahms, waarin de
diepe gevoelens voor de „liefste" zich
zonder enige reserve manifesteerden.
Ongekende rijkdommen, zowel wat het
zangpalet als de voordrachtskunst be
treft, openbaarden zich hier op een
wijze, die wij aanvankelijk voor abso
luut onmogelijk gehouden hadden. Dat
waren ongeëvenaarde juwelen ener
schier ongekende voordrachtkunst., waar
in alle veelzijdige ontroerende gevoels-
facetten haar volle en innigste waarde
ontvingen en die ons deden zeggen:
„Ja. dit is het", dit is het „ideale", dat
eerst verkregen kan worden na jaren
lange studie, waarbij men dan nog een
begenadigde persoonlijkheid moet zijn,
om het zó te kunnen weergeven.
Men luistert dan verbijsterd toe en
is tegelijkertijd verrast, dat in een tijd
van afschuwelijke vervlakking, zo iets
nog gegeven kan worden.
Men is verheugd en tegelijkertijd
dankbaar, dat het grote „het", dat
men verloren waande, er nog is en dat
men zich door de vele middelmatig
heid, welke geboden wordt, bijkans op
een dwaalspoor heeft laten brengen.
En men is verheugd, dat een Jo Vin
cent de waarschuwende vinger op een
wonde plek, die wij voor onszelf ook
reeds allang met wrevel onderkend
hadden, gelegd heeft
Deze opmerking tussen haakjes,
maar zjj kón niet achterwege blijven,
nu wij weer eens een zangeres hoor
den. die wéét wat „zingen" inhoudt en
tenminste de fakkel van het uitslui
tend waardevolle hoog houdt in een
tiid waarin het „lelijke" meer en meer
voor „mooi" wordt aangezien, omdat
misleiding het gevaarlijkste en het
sluwste wapen van de duivel is
Om tot Maureen Forrester terug te
keren: zij heeft, volkomen „losgezon
gen" en zich overtuigd wetend van haar
grandioze overwinning op het audito
rium. na het op zichzelf reeds zo zware
programma, twee toegiften gegeven.
Slechts weinigen zullen in staat, zijn
met een zo volmaakt mezza voce Schu
mann's innig Mondnacht" te zingen,
gevolgd door het juichende „Durch Feld
und Wald zu schweifen" van Brahms.
Daarin ook betoonde zij zich in de volle
kracht van haar groots kunnen. Wie
toegiften, na een zwaar programma, nog
zo weet te zingen, geeft blijk de tech
niek tot in perfectie te beheersen. Felix
de Nobel was de sublieme accompagna-
teur. Hij bracht een twee-eenheid tot
stand, die elke zangeres een verrukking
moet zijn: niet alleen door de geopen
baarde perfecte pianistiek. maar bo
venal door de harmonische geestesge
steldheid. welke in elke stijl en in elk
onderdeel tot uiting kwam.
Maureen Forrester heeft hem dan
ook gerechtva ardigd telkenmale in haar
groot succes op deze gedenkwaardige
Toonkunstavond laten delen. Zij zet
haar tournéée naar Duitsland en Italië
voort, doch het zou ons al zeer verwon
deren. indien zij een betere medewerker
zou vinden.
De gevoelens van hartelijke bewon
dering, die de/.e sympathieke zangeres
van hoge orde in onze stad toestroom
den, zullen er haar van overtuigd heb
ben. dat zij hier ten allen tijde wel
kom zal zijn.
Weer eens is bewezen, wat „ware
zangkunst" betekent.
E11 dat was waarachtig hoognodig
iit écu tijd, waarin microfoontjes,
heesheid en om-de-zoveel-weken ka
potte stembanden als het hoogste
goed worden aangezien.
Gelukkig, dat de kunst met een
grote K zo af en toe nog tekenen van
levén geeft.
ty'aar zou het in 's hemelsnaam an -
decs naar toe gaan?
n.
Henny de Vuyst met
geschenken overladen
De 18-jarige Henny de Vuyst
uit Schiedam is uitgeroepen tot
Modinette Nederland 1960.
Dat gebeurde vanmorgen heel
vroeg na een lange avond van pret
en jolijt in het met enkele duizen
den ateliermeisjes gevulde Concert
gebouw te Amsterdam. Het mid
dernachtelijk uur had reeds lang
geslagen toen mevrouw M. J. van
Rooy—Müller, de echtgenote van
de minister van Sociale Zaken, de
diamanten modinettering aan de
vinger van het dolgelukkige meisje
schoof. Nauwelijks was deze korte
plechtigheid afgelopen of daar
brak het tumult in alle hevigheid
los. Schetterende fanfares, luid
hoera geroep, spontane felicitatie-
zoenen, gauw opgedroogde vreug
de tranen en een regen van bloe
men en geschenken. Temidden van
al dit rumoer trachtte een groot
aantal fotografen en cameralieden
zoveel mogelijk plaatjes te schieten
van de lieftallige in het volle licht
der schijnwerpers staande Henny.
Moeilijke opdrachten
Wat een spanning is aan het hoog
tepunt van deze jaarlijkse Modinette-
wedstrijden enkele maanden geleden
had een dergelijk evenement ook in
Leiden plaats mochten onlangs met
een zeker bedrag aan geld gaan winke
len In de hoofdstad. De opdracht, welk
zij meekregen luidde: koop alle beno
digdheden voor het maken van een jurk.
Slechts anderhalve dag hadden de mo-
dinettes om een kledingstuk te vervaar
digen, dat onderworpen zou worden
aan een strenge keuring. De drie meis
jes, die naar het oordeel van de jury
het beste in hun opdracht geslaagd
waren en die bovendien in hun toiletje
I een persoonlijke smaak hadden laten
gelden, werden in staat gesteld om deel
te nemen aan de slot-quiz, welke ge
leid werd door Letty Kosterman.
Deze meisjes kregen tegen het einde
van het festijn, waaraan tal van beken
de artiesten medewerkten, verschillende
vragen te beantwoorden en opdrachten
te vervullen. Zij moesten o.m. de namen
van onze ministers noemen, van een
stuk papier een hoed maken, een kruis
polka dansen met een van de weinige
heren uit de zaal, om de beurt een liedje
zingen, een figuur uit het sprookje
„Roodkapje" creëren en een kerststukje
vervaardigen. Kortom, er viel heel wat
te doen! Gelukkig maar, want het kon
de algemene feestvreugde alleen ten
goede komen.
De jury, die de verrichtingen van de
modinettes scherp gadesloeg, bestond uit
de actrice Wiesje Bouwmeester, de jour
nalist Simon Carmiggelt en de radio
omroeper Joop Koopman. Na een ener
verende strijd, die vrijwel gelijk opging,
Olie voor centrale
verwarming duurder
Met ingang van maandag
(Van onze Haagse redactie)
De huisbrandolie 1 en 2, die
overwegend wordt gebruikt voor
centrale verwarming, zal met in
gang van maandag a.s. niet onbe
langrijk in prijs worden verhoogd,
n.l. met ongeveer 30 procent.
Deze maatregel vloeit voort uit
het feit, dat de hier te lande werk
zame maatschappijen hebben beslo
ten, een aantal kortingen, dat de
tussenhandel en grote industriële
verbruikers genoten, in te trekken.
Zes landen nemen Nederlandse
t.v.-uitzending over
De televisie van West-Duitsland, Bel
gië, Frans en Vlaams, Frankrijk, Italië,
Denemarken en Engeland (BBC) zullen
de uitzending overnemen, die de Neder
landse Televisie Stichting morgenmiddag
van 15.30 tot 17 uur wijdt aan het
jachtspringconcours om de Grote Prijs
van Nederland in het Amsterdamse RAI
gebouw. Naast commentator Aad van
Leeuwen zullen dan nog vijf buitenland
se commentatoren operen.
werd Schiedamse Henny als winnares
aangewezen. Voor Leiden en omstre
ken nam mej. Alie van Staveren, werk
zaam op een confectie-atelier te Lei-
muiden, aan de wedstrijd deel. Ere-gas-
ten op dit vrolijke modinette-feest wa
ren zes Parijse midinettes, die des mid
dags de reis naar Amsterdam per vlieg
tuig hadden gemaakt. Onder luide toe
juichingen werden zij het Concertge
bouw binnengeleid en in het bezit ge
steld van een Edammer kaasje.
Uitgebreid programma
Aan het uitgebreide programma ver
leenden om. medewerking de zojuist uit
Singapore teruggekeerde Blue Diamonds
het enthousiasme van de jonge
meisjes kende tijdens het optreden van
deze wereldberoemde Indische jongens
geen grenzen meer de dynamische
Franse zangeres Souris, de nog in ons
land steeds zo populaire Mieke Telkamp,
de parodist Maxim Herman Raft en de
kleine teenager Willeke Alberti. Dansers
en danseressen van het Scapino-Ballet
lieten ook hun kunnen zien en Jos Cle-
ber dirigeerde het radio-orkest „De
Zaaiers".
Na afloop hield het Sociaal Werk
geversverbond van de Confectie-indu.s-
trie, die de avond had georganiseerd,
een receptie.
Veiligheidsgortlels
voor auto's
Diagonaal borstgordel-
yr. y
Heupgordel
GOEDGEKEURD
vHLThH«pl_
ORANJE
T KEURMERK
De ANWB raadt alle automobilisten
met klem aan veiligheidsgordels in hun
auto aan te brengen.
Onderzoekingen in de Verenigde Sta
ten en Zweden hebben duidelijk aan
getoond dat de kans op dodelijk letsel
bij een auto-ongeval tot de helft ver
mindert, als de automobilist en de pas
sagiers beschermd zijn door veiligheids
gordels.
Het RAI-TNO instituut heelt veilig
heidsgordels beproefd en alleen de goed
gekeurde fabrikaten zullen voorzien zijn
van een oranjekleurig kenmerk.
De typen veiligheidsgordels die de
ANWB propageert zijn:
Afbeelding 1. de driepuntsgordel, die
een welhaast maximale beveiliging geeft.
Afbeelding 2. de diagonaal borstgordel.
Afbeelding 3. de heupgordel.
De ANWB tekent hierbij aan, dat dc
heupgordel liever niet gebruikt moet wor
den op de plaats naast de bestuurder.