de barbaar uit Den Haag!
Turkse president Gursel ontsloeg
veertien leden van regeringscomité
Noorse Prinses Astrid
verloofd met zakenman
WEERBERICHT
Rumoerige groeponverwacht
terzijde gesehovenonulat zij
landsbelangen in gevaar bracht
Bij brand 152
kinderen gedood
Mevrouw Fernerzal gastvrouw
aan het koninklijk hof blijven
Rebellen aetief Associatie Antillen
in Guatemala
AMERIKAANSE KUNSTMAAN
IN BAAN OVER DE POLEN
teuws
Opgericht 1 maart 1860
MAANDAG 14 NOVEMBER 1960
No. 30202
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur: A. van Dishoeck
Hoofdredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f7.50 per kwartaal; f2.55 per maand; f 0.59 per week
Witte Singel 1, Leiden - Giro no. 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
VERRASSENDE STAP IN ANKARA
President Kemal Gursel heeft gisteren in een verrassende radio-uit
zending bekendgemaakt een derde deel van zijn uit 37 leden bestaande
„Comité voor nationale eenheid" te hebben ontslagen en door een
nieuwe, kleinere raad te hebben vervangen. Aan veertien leden van het
comité schreef hij brieven, waarin hij zonder meer mededeelde, dat zij
ontslagen waren en dat het „Comité voor nationale eenheid" was
ontbonden. Hij droeg hun op binnenshuis te blijven. Vóór het aanbre
ken van de dag vervoegden zich bij elk hunner, leden van de veilig
heidsdienst. Zij zouden zijn weggevoerd en op een niet genoemde plaats
geïnterneerd.
Zondag scheerden straaljagers laag over de daken van Instanboel,
terwijl oorlogsschepen in de Bosporus patrouilleerden. De presidentiële
bekendmaking werd gedurende de gehele dag om het uur uitgezonden.
In Istanboel zijn 74
gevangenen gisteren
in vrijheid gesteld
Generaal Gursel, die zich op 27 mei
van de macht in Turkije meester maak
te en als staatshoofd en opperbevelheb
ber fungeert, sprak met opgewonden
stem, toen hij de bevolking meedeelde,
dat het voortbestaan van het Comité de
landsbelangen in gevaar zou brengen.
Hij deed een beroep op het volk om zich
achter hem en de nieuwe raad te
scharen! Zijn dramatische stap kwam
na berichten over toenemende moei
lijkheden bij het bereiken van over
eenstemming binnen het comité over
een aantal moeilijke vraagstukken. Ge
neraal Gursel kwam tot de slotsom, dat
een splinter-groep 'van zijn collega's het-
Engelse jeugdbende
die bank overviel
door politie gepakt
(Van onze Londense correspondent)
Een bende van vier jeugdige
misdadigers en handlangers van
de donderdag op een bank in de
badplaats Worthing aan het Engel
se Kanaal gepleegde roofoverval,
waarbij een lid van het personeel
werd doodgeschoten, is gepakt!
De hele Britse politiemacht was sinds
donderdag hiervoor gemobiliseerd. Twee
van de gezochten, de 20-jarige Alan
Hosier en een 16-jarige jongeman
wiens naam door de politie niet be
kendgemaakt werd, konden reeds vrij
dag worden gearresteerd.
Op de twee overigen, de 20-jarige
Victor Terry en zijn vriendin, de 18-
jarige fabrieksarbeidster Valirie Salter,
werd een grootscheepse jacht georga
niseerd, waartoe een net van speurders
over het gehele land werd uitgespreid.
Ze werden tenslotte zaterdagavond aan
getroffen in een hotel in Glasgow.
Het tweetal had vrijdag zeven uur
in een taxi rondgereden en zich ten
slotte naar Londen laten brengen. De
taxichauffeur die geen krant had ge
zien of naar de radio geluisterd, kreeg
geen argwaan, hoewel het niet dage
lijks zal voorkomen dat twee passagiers
zich de gehele dag door een groot ge
deelte van het land met onbekende be
stemming laten rondrijden het
vrachtje kostte 150 gulden terwijl de
jongen liet stoppen om in een wapen-
winkel een geweer te kopen waarvoor
hij het advies van de taxichaffeur had
ingewonnen.
Het tweetal had een koffer bij zich
waarin zich volgens de politie de buit
of een gedeelte daarvan moest bevin
den. Bij de overval werd een bedrag
van 1100 pond sterling bemachtigd. De
hoteleigenaar in Glasgow die de gedra
gingen van zijn twee gasten, die voort
duren het hotel in- en uitliepen, nog
al vreemd vond, waarschuwde tenslot
te de politie. Deze bracht de jeugdige
misdadigers na hun arrestatie naar
Londen over.
Rechercheurs, die Terry zochten, werd
van wapens voorzien omdat gewapende
weerstand werd verwacht, maar Terry
en zijn meisje lieten zich kalm arre
steren. Zoals men weet is de Engelse
politie als regel ongewapend.
Op meeste plaatsen droog
De Bilt verwacht van heden- tot mor
genavond
Wisselend bewolkt en op de meeste
plaatsen droog. Matige tot vrij krachtige
wind tussen zuidwest en zuid. Weinig
verandering in temperatuur.
(Opgemaakt te 11.15 uur).
15 november
Zon op: 7.59 uur; onder: 16.49 uur.
Maan op: 3.16 uur; onder: 15.31 uur.
Hoogwater te Katwijk te 0.14 en 12.43
uur; laagwater te 8.16 en 20.39 uur.
Dit blad bestaat oit 20 pagina's
zij de zaken tegenhielden of sneller
trachtten te gaan dan de anderen.
In het begin van de vorige week, wa
ren de meningsverschillen in het comité
blijkbaar zo diep geworden, dat de gene
raai tot snel handelen besloot, zo snel
dat zelfs diegenen die de noodzaak van
veranderingen hadden voorspeld, erdoor
werden verrast.
Alle 23 leden van de nieuwe raad zijn
lid van het vorige comité geweest. De
meest opvallende figuren, die zijn ont
slagen, zijn kolonel Turkesj, die een
hoge positie in het secretariaat van ge
neraal Gursel zou hebben ingenomen,
en Orphan Erkanli, de secretaris-gene-
raad van het oude comité. Generaal Tur
kesj zou de leider van de oppositie in het
comité zijn geweest.
Waarnemers menen, dat uit de zuive
ring door de president kan worden af
geleid, dat hij zich heeft ontdaan van
een „rumoerige groep" in het comité, die
de laatste tijd in toenemende mate ver
klaringen over tal van onderwerpen af
legde. Men meent, dat de jongste wet
inzake het universiteitsonderwijs, die
tot veel meningsverschillen aanleiding
heeft gegeven, op aandringen van de
ontslagen groep werd aangenomen. Ver
wacht wordt, dat een aantal wetten, die
door de groep waren voorgesteld zal
worden ingetrokken en dat de binnen
landse politiek na de zuivering zal wor
den herzien.
In de bekendmaking van generaal
Gursel werd nog gezegd, dat zo spoedig
mogelijk een „constitutionele vergade
ring" zal worden ingesteld, die tezamen
met de nieuwe raad op democratische
wijze de nieuwe landswetten zal opstel
len.
Intussen zijn gisteravond, op last van
generaal Gursel, 74 personen, die in de
militaire gevangenis in Istanboel sedert
27 mei gevangen werden gehouden,
vrijheid gesteld.
Volgens het Syrische blad ,,A1
Wahda" zijn, bij een brand in een
bioscoop in het Syrische dorpje
Amouda, veertig kinderen in de
vlammen omgekomen. Het heeft de
grootste moeite gekost om van de
tweehonderd schoolkinderen, die de
voorstelling bijwoonden er 160 te
redden. Velen van hen werden
ernstig gewond.
Volgens niet-officiële berichten
zouden bij deze brand 152 kinderen
om het leven gekomen zijn en niet
veertig, zoals de aanvankelijke
berichten luidden.
Geheimzinnige moord
in Los Angeles
Een Amerikaanse journalist, die een
serie artikelen voorbereidde over het
neo-nazisme in Californië is vrijdag
in Los Angeles vermoord gevonden. Dc
politie heeft twee jongelui verhoord van
wie bekend is dat zij deel uitmaken van
de nazi-beweging. Het slachtoffer. Roby
Heard .nachtredacteur van een pers
agentschap in Los Angeles, moet zijn
doodgeslagen toen hij zat te ontbijten.
Heard was begonnen een onderzoek in
te stellen naar de nazi-beweging nadat
enkele weken geleden jongelui met
hakenkruisarmbanden hadden gedemon
streerd tegen het huwelijk van de
Zweedse filmactrice May Britt en de
zanger Sammy Davis, een neger.
De minister van Defensie, ir.
S. H. Visser heeft in Den Haag de
negende tentoonstelling ,,De mili
tair met palet en camerageopend.
Daarbij reikte hij aan soldaat Ed-
zart J. Krol de zilveren melaille van
Prins Bernhard uit als eerste prijs
voor de beginnersgroep teken- en
schilderwerk. Rechts sergeant-ma
joor C. L. Henrion Verpoorten, die
winnaar werd in de groep kleuren
dia's.
Advertentie
HEBT U DEZE WILD-INTERESSANTE REPORTAGE GEMIST? JAMMER!
De 28-jarige Noorse Prinses Astrid, dochter van Koning Olaf V
van Noorwegen en wijlen Prinses Martha zal op 12 januari in het
huwelijk treden met Johan Martin Ferner, die niet van adellijke afkomst
is, aldus heeft het Hof in Oslo bekendgemaakt. Ferner, zoon van een
zakenman in Oslo, heeft in de winkel van zijn vader achter de toon
bank gestaan. Zijn vader is thans eigenaar van een groot winkelbedrijf.
Na het huwelijk zal Prinses Astrid het recht hebben de titel prinses
te blijven voeren. Haar officiële naam zal dan zijn Prinses Astrid
mevrouw Ferner.
Opstand in Nicaragua
is neergeslagen
Ook in Guatemala zijn even
als in die andere Middenameri-
kaanse staat Nicaragua rebellen
tot actie overgegaan. Groepen op
standelingen hebben gisteren aan
vallen gedaan op een klein fort in
Guatemala Stad en op het garni
zoen van Puerto Barrios aan de
oostkust. Werden de rebellen op
beide punten eerst teruggeslagen,
naderhand slaagden zij er in de
tengevolge van een aanval van
regeringsvliegtuigen zwaar be
schadigde legerbasis van Puerto
Barrios te bezetten.
Een sterke strijdmacht van het leger
beeft gistermiddag de stad Guatemala
verlaten om met de opstandelingen in
Puerto Barrios de strijd aan te binden.
Via de radio werden de rebellen in net
kustgebied opgeroepen, zich over te ge
ven. Zij werden gewaarschuwd, dat de
luchtmacht en drieduizend man van het
leger zich gereed maakten voor een
aanval. De regering heeft de staat van
beleg afgekondigd en censuur ingesteld.
Sinds het begin van het vorige jaar zijn
er zo nu en dan berichten geweest over
activiteit van guerilla-strijders tegen het
bewind van president Ydigoras-Fuentes.
Cuba beschuldigd
Dc troepen van dc Nicaraguaanse
nationale garde hebben intussen de
opstandelingen, die vrijdag de steden
Jinotepe en Diremba aanvielen, ver
slagen, zo heeft de Nicaraguaanse re
gering zaterdag bekendgemaakt. Pre
sident Somoza kondigde eergisteren
Verzet in Lutherse
staatskerk wegens
tweede huwelijk
Het verlovingsdiner is gisteravond in
het Koninklijk palels te Oslo gehouden.
Prinses Astrids oudere zuster, Prinses
Ragnhild, heeft eveneens een echtgenoot
van niet-adellijke afkomst, namelijk de
rijke reder Erling Lorentzsen.
Sedert Prinses Martha's dood in 1954,
heeft Prinses Astrid de leiding van de
huishouding van haar vader gehad en
is zy als gastvrouw opgetreden. Aange
nomen wordt, dat zij naar haar huwelijk
zal blijven optreden als „eerste dame
van Noorwegen".
Ferner is 33 jaar en thans onder
directeur van de zaak van zijn vader.
Hij heeft gestudeerd aan het Polytech
nisch instituut te Londen, het technische
college te Bradford en de universiteit
van Lyon.
Men meent te weten, dat de romance
van de Prinses en Ferner een paar jaar
geleden is begonnen toen de Prinses
De 28-jarige Noorse Prinses
Astrid en de 33-jarigc Johan Martin
Ferner, een zakenman van niet-
adellijke afkomst, die op 12 janu
ari a.s. in het huwelijk zullen tre
den.
hem koos voor de bemanning van haar
jacht bij een zeilwedstrijd in de Oslo>
fjord. De Koninklijke familie en de
Ferners zijn al jarenlang bevriend.
Ferner is eenmaal eerder getrouwd
geweest Dit huwelijk werd door echt
scheiding ontbonden. Zijn eerste vrouw
werkt als mannequin in een modehuis
in Oslo.
Prinses Astrid heeft veel bezwaren
van dc zijde van haar vader en van de
orthodoxe vleugel van de Evangelisch-
Lutherse staatskerk, waarvan Koning
Olaf het hoofd is, moeten overwinnen.
Deze bezwaren golden voornamelijk het
feit, dat Ferner gescheiden is. Het
huwelijk zal dan oo.» niet door de
primaat van Noorwegen bisschop Johan
nes Smeno, maar door de „liberale"
bisschop van Trondheim, dr. Arne
Fjellbu, worden ingezegend.
Diplomatieke démarche bij
E.E.G.-partners
(Van onze Haagse redactie)
Naar wij vernemen heeft de
Nederlandse Koninkrijks-regering
niet alleen gewijzigde voorstellen
gedaan voor de associatie van de
Ned. Antillen met de Europese
Economische Gemeenschap maar
heeft zij ook langs diplomatieke
weg de partner-landen in de EEG
duidelijk te verstaan gegeven, dat
het voor haar onaanvaardbaar zou
zijn wanneer de associatie-bespre
kingen niet tot voor de Ned.
Antillen bevredigend resultaat zou
den leiden.
De Nederlandse regering heeft er
daarbij op gewezen dat zij in het vel
leden steeds van harte heeft meege
werkt aan de associatie van de voorma
lige koloniale en beheersgebieden van
in verband met de aanvallen en drei
gende Invasies vanuit Costa Rica en
Honduras de staat van beleg af. De
invasies zouden worden gesteund door
Cuba's leider dr. Fidel Castro.
De Cubaanse minister van Binnen
landse Zaken, Olivares, heeft de be
schuldigingen van de Nicaraguaanse
regering, dat Cuba achter de opstandige
beweging in Nicaragua zou staan, „be
lachelijk en ongegrond" genoemd.
Daarentegen heeft de president van
Costa Rica. Mario Echandi, zaterdag
avond meegedeeld dat onlangs documen
ten zijn gevonden, waaruit blijkt dat
communisten en aanhangers van Fidel
Castro" een belangrijke rol spelen in
de verzetsbeweging tegen de regering
van Nicaragua. Zés opstandelingen die
bij de grens met Nicaragua in handen
van Costaricaanse troepen zijn geval
len. zullen naar San José gebracht en
daar verhoord worden.
Lancering Discoverer XVIIvoorbereiding
voor „Spion-satellieten" Samos en Midas
De Amerikaanse luchtmacht is er zaterdag in geslaagd de Discoverer
XVII in een baan om de aarde te brengen. Twee uur na de lancering
van de luchtmachtbasis Vandenberg in Californië werd dit suc<
bekend.
De baan van de satelliet, die 950 kilo weegt en de tweede trap van
de gelanceerde raket is. loopt over de polen en bestrijkt het gehele
aardoppervlak, dus onder meer de Sovjet-Unie en de andere Oost-
europese landen. Men hoopt een cabine met geregistreerde gegevens,
die zich door een signaal van de grond af van de satelliet moet los
maken, in het gebied van Hawaii in de lucht te kunnen opvangen.
Aanvankelijk zou deze operatie zondagmiddag geschieden, doch later
werd deze uitgesteld tot tijdens de 31ste omwenteling hedenmiddag.
Technici van de basis Vandenberg
verklaren, dat de lancering de voorbe
reiding is voor het in een baan om de
aarde brengen van „spionsatellieten"
van het type „Samos" en „Midas", die
televisiecamera's zullen bevatten
apparaten, welke het afschieten van
raketten waar ook ter wereld moeten
registreren.
Duidelijke taal van
president Lübke
De Westduitse president Lübke heeft
gisteren in een rede ter gelegenheid van
de Duitse „herdenkingsdag" in het ge
bouw van de Bondsdag) gezegd, dat de
Duitsers, die in de tweede wereldoorlog
zijn gevallen, alleen voor hun „Duitse
vaderland" hebben gevochten.
De landen, die zich verzetten tegen
Hitlers machtsdronkenschap. wisten
waarom zjj leden en vochten, aldus de
Westduitse president. Doch ons volk, dat
oorlog had te voeren als het werktuig
van een bezeten mens, bleef de vraag
van de zin van de verschrikking en het
brengen van offers niet bespaard.
Dr. Lübke stelde de vraag of allen die
verplicht werden het nazi-regime te die
nen. moeten worden veroordeeld. Hij zei,
dat er verschillen waren in de houding
van de Duitsers tegenover Hitier, va
riërend van misdadige lust om uit te
roeien, onoverwogen collaboratie en on
voorwaardelijke afwijzing.
„Nochtans kunnen wij met een zuiver
geweten beweren, dat degenen die de
geest van het stelsel hebben gesteund of
met misdadige deelneming daaraan er
volkomen op de. hoogte van waren, een
kleine minderheid vormden. De gemid
delde Duitser liet zich verblinden door
de schitterende facade. Ik stel de zaken
echter niet rooskleurig voor, als ik zeg
dat de grote meerderheid dergenen, die
wij heden herdenken, voor niets anders
dan hun Duitse vaderland wilden vech
ten''.
Frans protest tegen
Duitse soldaten
Duizenden Parijzenaars en inwoners
van steden in het oosten en het midden
van Frankrijk hebben gisteren kransen
gelegd bij gedenktekenen voor gesneu
velden om te protesteren tegen de aan
wezigheid van Westduitse soldaten voor
opleidingsdoeleinden in Frankrijk In
Parijs alleen namen aan vier betogingen
in totaal zesduizend mensen deel. Zij
brachten met bloemen hulde aan dege
nen, die in het verzet zijn gevallen.
Alle betogingen, zowel die te Parijs als
elders, zijn, volgens de politie, ordelijk
en rustig verlopen.
andere Europese landen, aan alle finan
ciële en andere economische consequen
ties van dien.
De gewijzigde voorstellen van Neder
land over de assooiatie van de Antillen
komen er op neer. dat de invoer van
petroleum en petroleum-produkten we
gens de geringe hoeveelheden waar het
om gaat buiten beschouwing wordt ge
laten en dat voor de overige produkten
een lijst wordt opgesteld van die goede
ren welke op grond van een voldoende
..toegevoegde waarde" dat wil zeggen
de graad van de op de Antillen onder
gane bewerking als Antilliaanse pro
dukten zullen worden beschouwd. Over
de goederen waarvan het percentage
toegevoegde waarde lager ls zal dan af
zonderlijk kunnen worden gespróken.
DE HEER JOUWE TERUG
NAAR HOUTBEDRIJF
De voorzitter van dc Partai Natio
naal In Nieuw-Guinea, Wa.ioi, heeft
zaterdag een brief gezonden aan de
heer Jouwe. Daarin wordt namens het
Pama-bestuur het ere-voorzitterschap
van de heer Jouwe opgezegd. Voorts
wordt aangevoerd dat diens gehele
politieke programma niet aanvaard
wordt. De heer Jouwe wordt aange
raden een eigen partij te stichten.
De heer Jouwe zei. dat hij. aange
zien Wajoi verder weigert met hem
te praten, geen compromis zal zoeken
en dat hij zal terugkeren naar zijn
houtbedrijf.
(9uc/ tyïte
Uit Het Leidsch Dagblad van
14 November 1860:
Bij een dezer dagen te
Maastricht gehouden diner van
leden der provinciale Staten van
Limburg ontstond er tusschen
twee leden een twist, die zoo i
hoog liep, dat er onmiddellijk i
een vuistgevecht op volgde,
waarvan de uiterlijke teekenen
op het gelaat van den een dui
delijk zigtbaar zijn.