SPANNING BIJ VERKIEZINGEN
N AMERIKA DUURT VOORT
Nog geen beslissing in
faillissement-Socrates
De Republikeinse kandidaat Nixon deed op het
laatste ogenblik nog desperate inhaalpoging
Het is zelfs nu nog wijs om
geen voorspellingen te doen
„Gelijkspel
Ook dit (natte) weekeinde eist
verkeer weer slachtoffers
Par ij se politie ondervraagt het
schrijversechtpaar SARTRE
Ned. Roode Kruisteam had drukke
en bewogen tijd in Leopoldstad
Op
igericht 1 maart 1860
Maandag 7 november 1960
Vierde blad no. 30196
TWEE FACTOREN SCHEPPEN ONZEKERHEID
(Van onze Amerikaanse correspondent)
Hoewel er in de laatste dagen voor de verkiezingen meer aanwijzin-
jen zijn, dat Kennedy zal winnen dan dat Nixon met de zege gaat
trijken, lijkt het toch wijs om geen voorspellingen te doen. Twee
actoren maken een profetie extra moeilijk: hoeveel protestanten zullen
tgen Kennedy stemmen omdat hij rooms-katholiek is? tweede: zal
Jixons wanhopige inhaalpoging, waar Eisenhower trouw bij helpt, op
et laatste moment nog belangrijke staten Republikeins doen stemmen?
Inderhalve week voor de verkiezingsdag had Nixon in het Witte Huis
en ernstig gesprek met president Eisenhower. Het ging niet goed
loor de Republikeinen in de belangrijke staten New York, Pennsyl-
lania en Ohio. Nixon wilde een laatste, krachtige poging doen om die
laten Republikeins te doen stemmen. Hij vroeg en verkreeg Eisen-
owers hulp.
.Reddingsploeg" aan
iet werk in New York
Vooral de poging om indruk te maken
i de Newyorkers is kolossaal geweest,
ainedy heeft spottend gezegd, dat
ar de Republikeinse „reddingsploeg"
n het werk werd gezet. En dat ge
urde ook in feite: Eisenhower, Nixon,
dge en Rockefeller reden gevieren
■oadway op en werden daar bijna let-
rlük bedolven onder de snippers en
ofetti. die men naar beneden liet
rarrelen uit de wolkenkrabbers. De
jttoirs stonden volgepakt met toe-
bouwers en op en bij Herald Square,
ar toespraken werden gehouden, moe-
a wel driehonderdduizend mensen zijn
peest. In de voorsteden, zelfs in het
imocratische Yonkers, was de menigte
Jrukwekkend en 's avonds, toen er
n betoging werd gehouden in de grote
tl van het Colisseum, moesten duizen-
n op het plein voor het gebouw blij-
n staan. In 1952, het jaar van Eisen-
wers grote overwinning, waren de be-
Singen in de stad New York minder
iposant dan thans in 1960
Toch moet men hieruit beslist niet
conclusie trekken, dat Nixon er goed
ir staat in de stad New York. Het
waarschijnlijk juister om te zeggen,
t men in Amerika in de laatste acht
ir nog veel meer geleerd heeft over
dame en massa-bewerking. Een Re-
blikeins organisator vertelde mij, dat
u partij zeven ton confetti had op
tocht en die had laten distribueren
de kantoorgebouwen van het zuidelijk
id van Broadway. Ook had men aan
effectenkantoren verzocht, om ge
rende een week de telexstrookjes te
raren van de koersnoteringen. De
irgaans Republikeinse makelaars
dden aan dat verzoek graag voldaan,
t resultaat was een sneeuwbui van
pier zoals ik die in New York nog
uit heb gezien. Sommige motoragen-
die met de stoet meereden, raakten
it in die „sneeuw". Prachtig was het
ils de flinke paarden van de New-
rkse politie, door al het gedwarrel en
raai heen, onverstoord met de op-
cht mee-galoppeerden. Dat zijn de
ste woorden voor zulk een parade:
ichtig, opwindend, theatraal.
Nixon werkte als een paard
Eisenhower, Lodge en Rockefeller
selden bij dit bezoek in hoofdzaak
rol van „jolly good fellow", breed-
mlachend uitbundig zwaaiend en don-
rend applaus veroorzaken, alleen door
i te roepen: „wat een grote dag voor
w York!" Zeker, Eisenhower deed wel
t meer. Hij sprak vertrouwen uit in
t republikeinse regime en liet door-
lemeren, dat wie vrede wilde, het best
de Republikeinen kon stemmen. In
kranten-verslagen maakten die woor-
a wel indruk, maar de president is
in groot spreker en de massa wordt
«r geraakt door zijn verschijning dan
or zijn taal.
De enige, die waarlijk zwoegde, was
ion. Acht jaar lang heeft deze man
gezien naar het presidentschap. Be
ltenend en taai-volhoudend heeft hy
iün doel aangestuurd. De partij heeft
i perfect in de hand weten te krjjgen.
icht Nixon verliezen op 8 november,
n zullen velen in Amerika zeggen:
Ockefeller had het kunnen winnen
lor de Republikeinen". Maar Rocke-
Jer kreeg geen kans. Nixon had zijn
[en zaken goed voor elkaar.
Nixon boos op pessimisten
ïoe bitter moest het voor de ambi-
uze Nixon zijn, om thans te beseffen,
t er een reële kans was, dat het be-
irde presidentschap hem toch nog zou
tgaan. Die bitterheid klonk duidelijk
or, toen hij afgaf op „journalisten
in Washington hup handen zitten
wringen en die betogen, dat het niet
id gaat voor Amerika". Hij moet ge-
At hebben aan Amerika's grote com-
Otatoren zoals Lippman en Reston,
i onverbloemd partij hebben gekozen
or Kennedy. Fel werd Nixon ook steeds,
aneer hij Kennedy verweet een de-
tssie te veroorzaken, alleen door te
iten over de mogelijkheid van eco-
fcische achteruitgang,
ïennedy speculerend op Eisenhowers
1 altijd grote populariteit, zei de vice-
sident: „Ik geef er niet om, dat
anedy mijzelf aanvalt, dat verwacht
Maar ik neem het hem kwalijk, dat
kritiek heeft op Eisenhower' '(de
arheid is, dat Kennedy steeds met
iet vermeden heeft om de persoon
1 de president in zijn kritiek te be
kken; die kritiek betrof alleen de
Sering". De Democratische kandidaat
et zelf maar al te goed, dat Ike, als is
kritiek op hem toegenomen, nog al-
Iveel sympathie heeft bij zijn volk).
Indruk op huisvrouwen
N'ooit liet Nixon na in die desperate
itste pogingen om zijn gehoor bang
maken voor een prijsstijging, die
ttnedy teweeg zou brengen. Kennedy's
tfframma zou tot gevolg hebben, zo
de Republikein, dat de prijzen van
levensmiddelen met 25 procent om-
Nog zouden gaan en uitgebreid rekende
Maar heel wat protestanten, vooral op
het platteland, zullen gehoor geven aan
wat hun predikanten zelfs van de preek
stoel zeggen: „een rooms-katholiek in
het Witte Huis is geen vrij man, doch
staat onder het gezag van Rome". Ken
nedy heeft met alle nadruk verzekerd,
dat hy een absolute scheiding wenst van
kerk en staat, maar in de echte land-
bouwstaten zal hem dat niet veel hel
pen.
Donderbus en voetzoekers
Natuurlijk proberen beide partijen in
deze laatste dagen nog „stunts" uit te
halen. De democraten hebben nogal op
hef gemaakt over een lening, die Nixon's
broer gekregen heeft van een firma, die
veel met de Republikeinse regering te
maken had. De Republikeinen hebben
wellicht wat extra stoer gedaan ten aan
zien van Cuba. Eisenhowers verklaring
omtrent de verdediging van de Ameri
kaanse basis op Cuba was misschien
meer bedoeld om indruk te maken op de
kiezers in de Verenigde Staten dan op
Castro.
Kozlof boos over
duikbootbasis
in Schotland
Vice-premier Frol Kozlof van de
Sovjet-Unie heeft zondag in Moskou
een heftige aanval gedaan op de over
eenkomst tussen Engeland en de V.S.
voor de vestiging van een basis voor
Polarisduikboten in de Clyde. Hij deed
dit in een rede in het Lenin-stadion,
waar circa 12.000 mensen aanwezig wa
ren om de Oktoberrevolutie van 1917 te
herdenken.
De V.S. willen met deze duikboten de
zeegrenzen van de Sovjet-Unie afstro
pen, aldus Kozlof. De Russische vice-
premier beschuldigde premier Macmillan
van Engeland ervan, dat hij onderhan
delingen met de Amerikanen over de
duikbootbasis had gevoerd toen hij in
New York was om de Algemene Verga
dering van de V.N. bij te wonen en met
de Russische delegatie over de oplossing
van internationale vraagstukken sprak.
En Juist daar in New York vormde de
ontwapening het voornaamste thema van
het debat in de V.N., zo riep Koslof uit.
(Van onze Amsterdamse oorrespondent)
De faillissementsaanvrage van
de N.V. Socrates, waarover de
Amsterdamse rechtbank onder pre
sidium van mr. C. H. Plus zater
dagmorgen ruim twee uur achter
gesloten deuren heeft beraadslaagd
heeft nog niet tot resultaat geleid.
De rechtbank heeft de uitspraak
voor onbepaalde tijd aangehouden.
De zitting die o.a. werd bijgewoond
'door de Officier van Justitie, mr. J. F.
Het afgelopen weekeinde hebben weer
verscheidene verkeersongelukken met
dodelijke afloop plaats gehad. In Bruns-
sum (Limburg) eiste het verkeer zelfs
twee slachtoffers. In de Akerstraat botste
hy voor, hoeveel cent men meer zou
moeten betalen voor brood, melk, eieren
enz. Zulke concrete taal zou op huismoe
ders weieens indruk kunnen maken.
Zelden is het voorgekomen, dat een
kandidaat in de laatste dagen het getij
nog deed keren, maar Nixons uiterst
felle actie maakt het voorspellen van
de uitslag toch nog wat moeilijk.
Daar komt dan bij, dat de godsdienst
een belangrijke factor is in deze verkie
zingsstrijd. Vele rooms-katholieken, die
vroeger Republikeins stemden, zullen dit
jaar hun steun aan Kennedy geven.
Tot op het laatste moment zal men
elkaar in deze campagne bestoken met
donderbussen en voetzoekers, maar of
die stampij in de laatste dagen nog veel
zal uithalen moet men betwijfelen.
Hoofdzaak blijft de vraag: zijn de kie
zers van mening, dat er stagnatie is ge
komen in Amerika onder Eisenhower en
dat Amerika's prestige daardoor is ge
daald? Wie, globaal genomen, tevreden
is, zal doorgaans op Nixon stemmen; wie
met Kennedy van mening is, dat Ame
rika weer in beweging moet komen, zal
zijn stem geven aan de Democraten.
Franse filosoof: tvij willen hetzelfde lot
delen als andere ondertekenaars manifest
(Van onze Parijse correspondent)
Nauwelijks terug in Parijs van hun reis door Zuid-Amerika, waar
zij in het bijzonder Brazilië en Cuba hebben bezocht, zijn de filosoof-
dramaturg Jean-Paul Sartre en zijn vriendin Simone de Beauvoir
zaterdag op last van de rechter van Instructie Perez door politie-inspec-
teurs ondervraagd. Aanleiding was het geruchtmakende manifest tegen
de Algerijnse oorlog en het Franse leger, dat door de beroemde
schrijver werd. mede-ondertekend, zoniet persoonlijk geredigeerd.
Na verhoor weer in
vrijheid gesteld
Het schrijversechtpaar kon, na het
verhoor, weer ongehinderd terugkeren
naar huis, een vrijheid waarover Sartre
zich zei te verbazen. Van de 121 oor
spronkelijke ondertekenaars zijn er nu
30 in staat van beschuldiging gesteld en
een paar zelfs in voorlopige hechtenis
genomen.
„Ik durf er dus op te rekenen," aldus
de filosoof tegen de journalisten die
hem opwachtten bij het gerechtshof,
„dat ook wij hetzelfde lot zullen krijgen
te delen. De rechter Perez heeft natuur
lijk wel even tijd nodig om van onze
verklaringen kennis te nemen. Maar
mocht het bij dit verhoor moeten blij
ven dan zal ik," zo verzekerde Sartre,
„niet nalaten de Justitie met alle res
pect, maar ook de nodige klem te ver
zoeken ons dezelfde behandeling als die
andere 30 ondertekenaars te doen onder
gaan. Ik zie geen enkele reden waarom
er met twee maten gemeten zou worden
en ik aanvaard van de Justitie in ieder
geval geen voorrangspositie."
Op de vraag waarom Sartre niet on
middellijk naar Frankrijk was terugge
keerd toen de regering haar actie of
beter reactie tegen de linkse intellec
tuelen inzette, luidde het antwoord, dat
zijn vrouw door ziekte enige tijd rust had
moeten nemen. Doch nu was ze weer
helemaal hersteld en ook Simone de
Beauvoir maakte aanspraak op de
hoogste straf ofwel onmiddellijk voor
arrest die door de wet voor opwekking
tot desertie of burgerlijke ongehoor
zaamheid werd voorzien.
Religieuze leiders bijeen
Leiders van vier verschillende gods
dienstige richtingen zijn zaterdag te
Parijs bijeengeweest, om naar waar
nemers zeiden, kennelijk te trachten tot
samenbundeling te komen van hun po
gingen tot beëindiging van de oorlog in
Algerije.
De leidende religieuze figuren waren
de rooms-katholieke aartsbisschop van
Parijs, kardinaal Feltin, de voorzitter
van de Franse federatie van protestan
ten, ds. Boegner, de opperrabijn Kaplan
en de directeur van het Islamitische in
stituut van Parijs, Al Sid sjeik Boeba-
keur Hamza.
Ds. Boegner heeft na afloop meege
deeld dat de vier leiders zaterdagmid
dag voor het eerst bijeen zijn geweest
om te spreken over de veelvuldige as
pecten van de maatregelen, waarom
men hun heeft gevraagd.
Onderhandel met ons
Messali Hadj, leider van de Algerijnse
Nationale Beweging, heeft zaterdag ver
klaard dat er in de rede van president
De Gaulle van vrijdagavond een „zeker
aantal bijzonderheden en nieuwe ele
menten" zijn, die een begrip van de
werkelijkheid in Algerije tot stand kun
nen brengen.
Hij drong erop aan dat de president
onderhandelingen met de Algerijnen
aanknoopt over de toekomst van hun
land.
De Algerijnse Nationale Beweging is
gematigder dan het Nationale Bevrij
dingsfront onder leiding van Ferhat
Abbas, maar heeft minder aanhang.
Algerijnse rebellen
krijgen rode steun
De minister-president van Irak, gene-
raal-majoor Kassem, heeft zaterdag
ter gelegenheid van de opening van
een Chinese industriële tentoonstel
ling te Bagdad gezegd, dat voorzover
hij wist, de Chinese communisten de
Algerijnse opstandelingenregering tot
dusver een matriële steun van twaalf
miljoen dollar hebben gegeven. Deze
hulp zal nog groter worden!
Hij zei voorts in zijn radiotoespraak bij
de opening van de tentoonstelling dat
het Chinese volk zijn land tot de
tegenwoordige grootheid heeft gebracht
door het imperialisme eruit te gooien
en dat Irak dezelfde weg zal bewan
delen.
zaterdagavond een personenauto, die
reeds even tevoren van links naar rechts
over de straat slingerde, frontaal tegen
een lijnbus van de Limburgse Tramweg
Maatschappij. De 59-jarige J. van de
Ven uit Heerlen werd hierbij op slag ge
dood. De bestuurder van de personen
auto, eveneens uit Heerlen, die onder
invloed zou hebben verkeerd, overleed
even later ter plaatse.
Op de Rijksweg in Bergen (L) kwam
de 29-jarige motorrijder G. Cox uit Af-
ferden om het leven, doordat hij plotse
ling moest afremmen, toen een voor
hem rijdende Duitse vrachtauto onver
wachts stopte. De man sloeg over de
kop en werd bovendien nog geraakt door
een tegemoetkomende auto. Hij ver
leed tijdens het vervoer naar het zieken
huis te Venlo.
In Soesterberg stak de 68-jarige
mevrouw C. M. Lodewijks uit Amersfoort
een donker weggedeelte van de Amers-
foortsestraatweg over. Zij werd door een
auto geschept en vijftig meter wegge
slingerd, waarna enkele auto's haar
overreden hebben.
Op de Deventerstraat in Apeldoorn
werd ae 71-jarige J. M. Fokke, toen hij
met zijn bakfiets plotseling de rijbaan
overstak, door een passerende vracht
wagen aangereden en op slag gedood.
In de afgelopen nacht is in Amster
dam-West de 43-jarige bromfietser A.
Th. Peeters tegen een melkauto gebotst,
die volgens de politie geheel links van
Hartsuiker, de bewindvoerder van de
N.V. Socrates, mr. C. D. van Vliet, de
hoofdpersoon in deze miljoenenaffaire,
Nicolaas den Besten, de curator in diens
persoonlijk faillissement, de van rechts
wege in deze Socrates-zaak aangewezen
accountant en de raadsman van de heer
Den Besten.
Parketwachters bewaakten de gangen
van het Paleis van Justitie om te belet
ten, dat persfotografen foto's zouden
nemen.
Tijdens de koffiepauze zei de slecht
uitziende heer Den Besten, de enige
van het groepje, die onze vragen niet
geheel negeerde,: „Alles hangt op eén
klein rottigheidje, waarmee ze me willen
vermorzelen. Maar het is een kleinigheid.
Heus, er is eigenlijk niets aan de hand.
Maar let op: over een paar dagen zal ik
mijn mond open doen. Op dit ogenblik
zou dat de rechtbank kunnen beïnvloe
den, maar straks zal ik mijn naam zui
veren. Dat verzeker ik u!"
Om twaalf uur werd de zitting ge
sloten. Na enig aandringen legde de
bewindvoerder, mr. Van Vliet, de vol
gende verklaring af: „Ik heb opheffing
van de surcéance van betaling gevraagd
op grond van art. 242 van de faillisse-
mentswet. De heer Den Besten heeft
verlenging van de surséance gevraagd.
De rechtbank heeft beide standpunten
aangehoord. Tja, ik kan wel zeggen:
wij hebben gelijk gespeeld".
de weg reed. Het slachtoffer werd zo
ernstig gewond, dat hij bij aankomst
in het Wilhelminagasthuis reeds bleek
te zijn overleden. Zijn echtgenote die op
de duo zat, kreeg geen letsel.
Tengevolge van een verkeerde ma
noeuvre reed een automobiliste onver
wacht met haar auto het trottoir van de
Leidsestraat in Amsterdam op en drukte
daarbij twee voorbijgangers door een
etalageruit van een winkel. De voet
gangers, de 32-jarige mevrouw R. van
Nasira Motlagh Epouse uit Teheran en
de 31-jarige heer J. Volkmeijer uit Am
stelveen zijn met zware verwondingen
aan het lichaam naar een ziekenhuis
overgebracht.
Gisteravond omstreeks zes uur is
op de Venneperweg even buiten de be
bouwde kom van Nieuw-Vennep ter
hoogte van 't Kabel de 18-jarige brom
fietser A. M. Beerendonk uit Nieuw-
Vennep tegen de achterzijde van een
rechts van de weg geparkeerd staande
vrachtauto gebotst. Met ernstige ver
wondingen werd de jongeman naar de
Mariastichting in Haarlem vervoerd,
waar hij in de loop van de nacht is
overleden. De geparkeerde vrachtwagen
voerde de vereiste verlichting.
Op 84-jarige leeftijd overleden
Hitiers „grootadmiraal" Raeder:
goed strateeg, blind politicus
Negen jaar in de gevangenis van Spandau
wegens zijn diensten aan nazi-regime
Ook in 1919 was hij
anti-democratisch
(Van onze correspondent in Bonn)
In Kiel is gistermorgen de 84-
jarige voormalige grootadmiraal
Erich Johann Albert Raeder over
leden. Daarmee kwam een einde
aan een leven, dat grote hoogte
punten in de Duitse marine heeft
gekend, maar ook negen jaar
gevangenisstraf in de Berlijnse
gevangenis Spandau
Erich Raeder werd beschouwd
als een zeer bekwaam strateeg en
tacticus, maar ook als een politiek
volstrekt blinde officier.
Na drie maanden weer terug
Na een verblijf van ruim 3 maanden
in het roerige Leopoldstad is zaterdag
het jeugdige, uit vjjf leden bestaande
bloedtransfusieteam van het Ned. Roode
Kruis in Nederland teruggekeerd.
De leider van het team, de 28-jarige
arts van het Centrale Laboratorium van
de Bloedtransfusiedienst F. Peetoom,
vertelde, hoe hij in Leopoldstad de daar
bestaande bloedtransfusiedienst vrijwel
verlaten had aangetroffen, want de Bel
gische artsen waren vertrokken. Wel
waren er nog enkele assistenten, die
zonder leiding echter niets konden uit
richten. Drie maanden lang had het
team er hard gewerkt om de zaak lopend
te houden. Er werden donors gezocht,
er werden assistenten opgeleid, er werd
een hele cursus gegeven, theoretisch en
praktisch, en zelfs nam het team exa
mens af. Ze maakten propaganda voor
het winnen van donors en na de eerste
woelige periode stonden ook blanken
hun bloed weer af.
Aanvankelijk was er echter veel te
weinig bloed beschikbaar. Vele zieken
huizen probeerden zelf voor bloed te zor
gen, maar beschikten niet over een vei
lige bloedtransfusiedienst. Zonder be
hoorlijk onderzoek naar ziekten werd
maar bloed genomen van iedere donor,
die zich daarvoor beschikbaar stelde.
Tegen het einde van het verblijf was er
echter wel voldoende bloed, al was het
wel moeilijk de zeldzame bloedgroepen
te vinden. Thans zet de dienst in Leo
poldstad het werk voort onder leiding
van een Canadese arts.
Avonturen
Uiteraard heeft het team ook wel
avonturen beleefd. De heer Peetoom ver
telde hoe h(j eens met zijn verpleegster
in een kleine tweedekker naar het oer
woud was gevlogen om daar een ernstige
zieke weg te halen, die een maagbloe
ding had. Op de terugweg had hij deze
man in het vliegtuig bloed toegediend.
Dit geschiedde met een verpleegster, die
zich zelf meer dood dan levend voelde,
omdat ze ernstig luchtziek werd.
„Kongolese vrouwen, die geen kinde
ren krijgen, tellen haast niet mee", ging
hij voort. „Omdat ik dokter was werd ik
dus wel door families geraadpleegd over
allerlei medische dingen en ook werd ik
met dit probleem geconfronteerd. Hoe
wel ik op dit terrein helemaal niet des
kundig ben, gaf ik dan wel eens raad en
in één geval boekte ik succes. Dat maakte
op de betrokkenen een enorme indruk.
De man was dolgelukkig en kreeg zelfs
medelijden met onze verpleegster, die
naar hij betreurde ook geen kinderen
had".
Vriendelijk
Over het algemeen vond het team de
bevolking uitermate vriendelijk, maar
daarnaast had men Kongolese politie of
militairen vele wreedheden zien uitha
len. Op straat hadden zij vrouwen ar
men uitgedraaid. Eenmaal was het ge
bouw, waarin het team gehuisvest was
belegerd. Er waren relletjes geweest.
„We lagen allemaal op de grond om dek
king te zoeken, want de kogels vloegen
overal rond", vertelde de heer Peetoom.
„Enkele vrouwen vluchtten bij ons bin
nen en daarna kwamen de militairen
aan de deur om haar op te halen, maar
we hadden de Rode Kruisvlag aan de
gevel en zijn erin geslaagd hen buiten
de deur te houden. Uren later, toen alles
allang rustig was en iedereen al weer
naar huis was, vonden we nog een zwarte
vrouw op het toilet, die nog altijd niet
tevoorschijn had durven komen".
Tenslotte was daar nog de dag ge
weest, waarop de heer Peetoom, terug
kerend van het vliegveld, medische hulp
had verleend bij een bevalling langs de
In de eerste wereldoorlog trad Raeder
al als een man van betekenis naar
voren: hij werd chef van de staf van de
vice-admiraal Hipper en vocht in de
zeeslagen by Jutland en Doggersbank.
Maar zijn sympathie met de Kapp-
putsch in 1919 tegen de democratische
regering bezorgde hem zijn eerste ont
slag. Op non-actief gesteld wist Raeder
zich evenwel aldra weer te onderschei
den en wel als kenner van de maritieme
geschiedenis. Hij werd zelfs geëerd met
het ere-doctoraat der natuurkunde we
gens zijn geschriften over maritieme
wapenkunde.
Raeder kwam op 1 oktober 1928 in
de Duitse Marine terug: toen benoemde
de regering hem tot bevelhebber van
de marine. Na 1933, toen Hitier en de
zynen de macht in handen hadden ge
kregen, geraakte hij zeer sterk en snel
onder de invloed van de nazi-dictator,
evenals trouwens de gehele Duitse ma
rineleiding. Raeder werd „Gross-Admi-
ral" en wordt nog altijd als de man
beschouwd die in 19371938 de plannen
opstelde tot verovering van Denemarken
en Noorwegen. Hij meende dat Hitler-
Duitsland daardoor in staat zou worden
gesteld grote onderzeebootbasis voor de
stryd tegen de Geallieerden te bouwen
en voorts de macht in de Oostzee com
pleet in handen te krijgen.
Goering was machtiger
Raeder struikelde tenslotte in het ge
wirwar van de interne strijd onder de
nazi-machthebbers. De in de eerste Ja
ren na het begin van de oorlog nog
machtige Hermann Goering, opperbe
velhebber van de luchtstrydkrachten,
weigerde namelijk pertinent Raeders
zeemacht met de noodzakelijke lucht-
eenheden te steunen. Al spoedig daarop
keerde ook Hitier hem de rug toe en
tenslotte moest Raeder het veld ruimen
voor de actieve en handige admiraal
Doenitz. In januari 1943 legde Raeder
het byltje er by neer.
In 1946 veroordeelde het interna
tionale gerechtshof te Neurenberg hem
als een ordenaire oorlogsmisdadiger tot
levenslange gevangenisstraf. Raeder zat
van 1946 tot september 1955 in Spandau
met lieden als Hess, Speer en anderen.
Hy werd vrygelaten wegens zyn slechte
gezondheid. In het moderne West-Duits
land heeft Raeder geen rol gespeeld.
Ook al hoorde men af en toe zyn naam
luidkeels noemen op vergaderingen van
oud-marinemannen voor wie de oude
glorie blykbaar nog altyd opwoog tegen
de ellende veroorzaakt door de verschrik
kingen welke ook Raeder, als een brave,
zy het hoge schildknaap van Hitier
heeft helpen ontketenen.
weg. Veel consternatie was er niet ge
weest, maar toch trok het voorval grote
belangstelling van het publiek. Een Kon
golese vrouw schonk het leven aan een
kind in het struikgewas langs de weg.
„Ik weet niet eens of ze eigeniyk op weg
was naar het ziekenhuis of naar haar
woning. Ze stond geloof ik op de bus te
wachten", vertelde de medicus. „De be
valling verliep voorspoedig, maar ik had
niets bij me. Van een man uit het publiek
heb ik toen schoenveters gekregen, waar
mee ik de navelstreng van de baby heb
afgebonden en iemand anders had toe
vallig een scheermesje in zijn zak. Daar
heb ik streng mee doorgesneden".
