FOR
LE
fm
IEMCO
Maatregelen in Parijs en Algiers
met het oog op De Gaulle's rede
Chief
Whip
t.V.-sensatie
WEERBERICHT
Directeuren Jaarbeurs
boden hun ontslag aan
meubelen
Aanhangers van Frans Algerije'
lieten in Vincennes dreigende
woorden tegen president horen
BEHEERSTE
KERNFUSIE
Na benoeming J. H. D. v. d. Kwast
Tenminste 4000
doden in
Oost-Pakistan
Nobelprijzen fysica en chemie
voor Amerikaanse geleerden
schildersverven,
ladders en
schildersgereedschappen
Leidse verfhandel „de Valk" n.v.
EDLY RADIO SERVICE
(Steef WÏteuws
Opgericht 1 maart 1860
VRIJDAG 4 NOVEMBER 1960
No. 30194
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur: E. A. E. van Dishoeck
Hoofdredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f7.50 per kwartaal; f2.55 per maand; f 0.59 per week
Witte Singel 1, Lelden - Giro no. 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
(Van onze Parijse correspondent)
Zowel in Frankrijk als in Algerije zijn sinds gisteren ingrijpende
maatregelen genomen om de orde te kunnen handhaven, hetgeen erop
wijst, dat president De Gaulle vanavond in zijn radiorede (om 8 uur)
mogelijk toch met groot nieuws voor de dag kan komen. De politie in
Algerije verwijderde gisteren twaalf Europeanen, die bekend staan als
ultra-rechtse figuren. Met stokken maakte zij een einde aan studenten
relletjes, die ontstonden, toen een groep mohammedaanse studenten
trachtte een staking van één dag aan de universiteit te breken, die
gehouden werd uit sympathie voor de studentenleiders, die samen met
Pierre Lagaillarde in Parijs terechtstaan. Het was de eerste maal, dat
mohammedaanse studenten slaags raakten met „activistische" Europese
studenten.
In Vincennes kwamen de kopstukken van „Frans Algerije" met de
oud-premiers Bidault, Bourgès-Maunoury en de ex-ministers Soustelle,
Morice en Duchet opnieuw bijeen om hun banvloeken naar De
Gaulle te slingeren en, scheen het, nu zelfs de basis te leggen voor een
soort schaduw-kabinet, dat na een staatsgreep onmiddellijk de macht
in Parijs zou kunnen overnemen.
Doel van Salans reis
naar Barcelona nu al
veel duidelijker
„Het verlies van Algerije zou er op
neerkomen, dat Europa in het zuiden
wordt ingesloten en in een dodelijk ge
vaar komt te verkeren. Het zou geen
vrede betekenen, maar een algemene
ondermijningsoorlog", zo werd gezegd in
een motie, die gisteren in de Parijse
voorstad Vincennes werd aangenomen
door bovengenoemde groep tegenstanders
van De Gaulles politiek inzake Algerije.
Naast Parijs en Algiers is sinds een paar
dagen Barcelona de derde stad, waarop
in verband met het Frans-Algerijnse
drama vele blikken zijn gericht, Gene
raal Salan die sinds maandag in de
Catalaanse hoofdstad vertoeft, is gister
avond intussen naar Madrid vertrokken,
waar hij vanavond de rede van De Gaulle
zou volgen. Nieuwe uitlatingen van de
generaal, gevoegd bij dit vertrek naar de
Spaanse hoofdstad, hebben inmiddels
nog weer meer het onschuldige karakter
van Salans reis weggenomen, een reis
die hij volgens eigen zeggen uitsluitend
voor toeristische doeleinden ondernomen
heeft.
Tegenover Spaanse journalisten heeft
Salan openlijk verklaard, dat hij niet
zal aarzelen zich in de strijd te werpen
indien een nieuwe stap werd onderno
men om Frankrijk van Algerije te schei
den. Hjj zei ook, dat hij er niet aan twij
felde of generaal Franco zou aan de zijde
van de Franse patriotten staan wanneer
uit Noord-Afrika met de wapens in de
hand ten behoeve van het Westen tegen
het oprukkende communisme verdedigd
zou moeten worden.
Het scenario dat de generaal ontwor
pen schijnt te hebben, begint dus al wat
Het Livermore-laboratorium van
de Universiteit van Californië heeft
donderdag bekendgemaakt, dat een
groep geleerden van Californië voor
plasmafysica van deze universiteit
heeft medegedeeld een naar het
schijnt echte, zij het kortstondige,
beheerste kernfusie-reactie tot stand
te hebben gebracht.
In de bekendmaking wordt dit
succes een bemoedigende stap voor
waarts in het onderzoek naar de mo
gelijkheid van de produktie van
bruikbare energie uit het waterstof
atoom genoemd.
Dr. Frederic H. Coengsen, de leider
van de groep, deelde mede, dat hij en
zijn mededewerkers er met behulp van
krachtige magneten in zijn geslaagd een
hoeveelheid waterstof ter grootte van
vijftien kubieke centimeter zich te doen
samentrekken tot een temperatuur van
35 nilj oen graden Celsius was bereikt.
In dit tadium ontstond vermoedelijk
fusie van een deel der waterstofatomen.
De reactie duurde een duizendste deel
van een seconde, gedurende welke tijd
energie werd geproduceerd.
Hoewel deze tijdsduur veel te kort was
om van enig praktisch nut te zjjn, is zij
veel langer dan enig ander tot dusver
gemeld resultaat. Bij de meeste van der
gelijke experimenten in het verleden
werden tijdmetingen gedaan van slechts
enkele miljoenste delen van een seconde.
meer uit de grondverf te komen. Indien
De Gaulle vanavond bekend mocht ma
ken, dat hij een Frans-Algerijnse rege
ring in Algiers wil installeren of onder
handelingen met de Algerijnse nationa
listen wenst te heropenen, dan zou hij,
in de ogen van Salan, een beslissende
en fatale stap hebben gedaan. De voor
malige opperbevelhebber van het Franse
leger in Algerije zou, zo werd hedenoch
tend in Parijs voorspeld, zich dan on
middellijk tot hoofd van een tegenrege
ring voor Frans-Algerfje kunnen uitroe
pen!
Vijf voor twaalf
Over de inhoud van de radioboodschap,
waarvan de grote lijnen pas vandaag in
een speciale zitting door De Gaulle aan
zijn ministers werden onthuld, was van
morgen officieel in Parijs nog niets be
kend. Gezien de internationale verhou
dingen, waarin de Algerijnse oorlog sinds
enkele weken is geplaatst, en met name
de mogelijkheid van militaire hulp aan
de nationalisten van Russische zijde,
mag zeker worden gezegd, dat de klok
voor De Gaulle nu op vijf voor twaalf
staat.
Het wordt in diplomatieke kringen in
Parys volstrekt onaannemelijk geacht dat
de Amerikanen zonder meer toe zouden
staan dat communisten, zelfs als advi
seurs of technici, actief hun entree op
het Algerijnse strijdtoneel maken. In dat
geval kan eerder worden verwacht, dat
de Amerikanen, net als in de dagen van
de Suez-crisis met de Russen een ak
koord zouden pogen te sluiten om geza
menlijk Frankrijk tot capitulatie te
dwingen. Deze zwaarste vernedering die
het Franse leger, dat zich nu al over
winnaar waant, kan worden aangedaan,
zou nu door een nieuwe stap of een ver
reikend gebaar of voorstel van De Gaulle
misschien nog op het laatste moment
kunnen worden voorkomen.
In dat perspectief dient men, zo ziet
het er naar uit, de rede van De Gaulle
nu te plaatsen en ook de voorzorgsmaat
regelen van de regering te verklaren.
Hoog boven de huisjes van oud van ondernemingen zullen hier bin-
Utrecht groeit de negentien verdie-\nen afzienbare tijd moderne kan
pingen tellende kantoorflat: Tal'toorruimten betrekken.
lets lagere temperaturen
De Bilt verwacht van heden- tot mor
genavond wisselend bewolkt en plaatse
lijk enkele buien. Krachtige tot matige
wind tussen zuidwest en west. Iets lagere
middagtemperaturen.
(Opgemaakt te 11.15 uur)
5 NOVEMBER
Zon op: 7.41 uur; onder: 17.05 uur;
maan op; 18.44 uur; onder: 9.23 uur.
Hoogwater te Katwijk te 4.11 en
16.24 uur; laagwater te 0.02 en 12.17
uur.
Dit blad bestaat uit 20 pagina's
Mr. H. A. R. Schuit en dr. W. van Roijen, de twee directeuren der
Koninklijke Nederlandse Jaarbeurs, hebben gisteravond hun ontslag
genomen. Zij wensen de Jaarbeurs per 1 januari a.s. te verlaten. De
raad van beheer van de Jaarbeurs kwam gisteravond in spoedzitting
bijeen om van deze ontslagen kennis te nemen.
Deze ontslagen, zo vernemen wij uit
Jaarbeurskringen, moeten gezien worden
als een antwoord op de ingrijpende be
slissing, die de raad van beheer der
Jaarbeurs onlangs genomen heeft door
de heer J. H. D. van der Kwast met de
algemene leiding van de Jaarbeurs te
belasten. Zowel aan mr. Schuit als aan
de andere directeur dr. Van Roijen is
enkele weken geleden te kennen gege
ven, dat zij in de nieuwe structuur van
de organisatie, zoals de raad van be
heer die voorstelt, niet passen. In mede
delingen aan de pers zijn zowel door de
voorzitter van de raad van beheer, dr.
G. van der Wal, als door de nieuwe
algemeen directeur, de heer Van der
Kwast, vage toespelingen gemaakt op
deze directiemutaties. Dr. Van der Wal
sprak over: „het scheppen van een
klare en duidelijke situatie, waarbij met
alle belangen en gevoelens van alle be
langhebbenden rekening zal worden ge
houden en waarbij de medewerking van
deze betrokkenen verzekerd is".
De heer Van der Kwast wilde een
nieuwe samenwerking met beide direc
teuren „voor korte tijd" niet uitsluiten.
Onder de Jaarbeursexposanten en de
leden van de adviescommissies heeft de
ontwikkeling bij de Jaarbeurs in de
laatste dagen verwarring en bevreem
ding gewekt. In Utrecht kwamen giste
ren enkele leden van de adviescommis
sies bijeen om zich over de gang van
zaken bij de Jaarbeurs te beraden.
Tenminste vierduizend mensen
hebben het leven verloren bij de
cycloon die maandag oost-Pakistan
heeft getroffen, zo heeft gister
avond een regeringswoordvoerder
in Dacca verklaard. De cycloon
de tweede van dit seizoen
richtte de grootste vernielingen
aan op de eilanden voor de kust bij
de monding van de Ganges.
Naar schatting zesduizend mensen
werden gedood bij de eerste stormramp
op 10 oktober. De meerderheid van de
140.000 eilandbewoners had toen tijdens
de zware winden en vloedgolven een
toevlucht gezocht in geimproviseerde
schuilplaatsen. Wat nog van huizen en
bezittingen was overgebleven, werd tij
dens de cycloon van maandag wegge-
Een verslaggever aan boord van het
hulpschip Noelchira, op rondreis langs
de getroffen eilanden, zei dat ze er
zwaarder geteisterd uitzagen dan wan
neer er bommen op gevallen zouden
zijn. De Franse helikopterpiloot Jean
Gallier rapporteerde dat de grond be
neden hem bezaaid was met lichamen
en kadavers. De spoorrails ten noorden
van de havenstad Chittagong was vol
gens hem „opgerold als spaghetti".
Schepen vermist
Na de storm zouden 24 schepen en
meer dan 200 varensgezellen vermist
worden. De haven van Chittagong werd
door de regering gesloten. Schepen bra
ken van him ankerkettingen en liepen
zware schade op.
De baai van Bengalen is zelden zo
zwaar geteisterd als deze herfst. Zo is
zeventig procent van de rjjsoogst ver
loren gegaan, zodat de overlevenden in
dit eilandengebied nu weer door de hon
gersnood worden bedreigd.
Westduitse piloten
vlogen duizend
meter lioger
(Van onze correspondent in Bonn)
De beide Westduitse straaljager
piloten, die betrokken zijn geweest
bij het zogenaamde luchtincident
op 25 oktober j.l. met het Comet-
toestel waarin de Britse Koningin
reisde, treft geen enkele schuld,
aldus de Westduitse minister van
Defensie Strauss. Er is geen sprake
van dat de Westduitse straaljagers
van het type-Sabre, zoals een der
piloten van het Britse passagiers-
Advertentie)
op ieders
lip!
IN HET BEKENDE GROENE DOOSJE
De Nobelprijzen voor natuurkunde en scheikunde gaan dit jaar beide
naar de Verenigde Staten. Die voor natuurkunde werd, zoals gisteren
reeds in het kort bericht, toegekend aan prof. Donald A. Glaser voor
de ontwikkeling van de „bellenkamer", waarmee het gedrag van kern-
deeltjes kan worden gevolgd. De prijs voor chemie viel ten deel aan
prof. Willard Libby voor de door hem ontwikkelde methode voor
toepassing van koolstof-14 bij de bepaling van ouderdom in de
archeologie, geologie en andere takken van wetenschap.
Kom in Kempkes' Meubeltoonzalen te
AmsterdamOude Schans 73-75-77's
tel. 020-222166of te Waddinxveen
tel. 01828-224l3deprachtige collectie
Formule meubelen bekijken. U bent er
hartelijk welkom!
Prof. dr. A. Glaser, verbonden aan
de Universiteit van Berkeley, aan
wie de Nobelprijs voor natuurkunde
werd toegekend.
De bellenkamer werd door Glaser uit
gevonden, toen hij pas 26 jaar oud was.
Deze natuurkundige, die van Russische
oorsprong is, is thans 34 jaar oud en is
verbonden aan de Universiteit van Ber
keley in Californië. De bellenkamer
sloeg een brug tussen oudere methodes
om het gedrag van elementaire deeltjes
te bepalen, namelijk de nevelcamera
van de Engelsman Wilson (die daarvoor
in 1927 de Nobelprijs kreeg) en de emul
sie-methode van de Engelsman Powell
(in 1950 met de Nobelprijs bekroond).
Deze bellenkamer is een ruimte met hel
dere vloeistof welke zodanig oververhit
is, dat een zich daar doorheen bewegend
kerndeeltje een keten van bellen doet
ontstaan. De baan van het overigens
onzichtbare deeltje kan daardoor wor-
Prof. dr. Willard F. Libby van de
Universiteit van Los Angeles, die
de Nobelprijs voor scheikunde heeft
verworven.
den gefotografeerd, waardoor velerlei
gegevens kunnen worden verkregen.
Prof. Libby, die 51 jaar oud is en
verbonden is aan de Universiteit van
Chicago, toonde aan dat koolstof-14 een
halveringstijd heeft van ongeveer 6000
jaar en dat dit proces zich ook in de
aardse atmosfeer voltrekt. Hij ontwik
kelde daaruit een methode om de ouder
dom te bepalen van koolstofhoudende
voorwerpen, waardoor een zeer nauw
keurige datering mogelijk werd van al
lerlei archeologische vondsten.
Prof. Libby is als eerste scheikundige
van 1954 tot 1959 Üd geweest van de
Amerikaanse commissie voor kernener
gie. In laatstgenoemd jaar werd hem de
Albert Einsteinprijs toegekend.
straalvliegtuig heeft verklaard, de
Comet tot op 25 meter zouden zijn
genaderd.
Volgens Strauss hebben de straaljager
piloten zich volledig correct gedragen.
Op geen enkel moment hebben hun
toestellen een gevaar gevormd voor de
Comet met Koningin Elizabeth en Prins
Philip aan boord, die op de thuisreis
waren van Kopenhagen naar Londen.
De beide Duitse Sabres vlogen namelijk
op een hoogte van ten minste 10.000
meter, de Cornet op een hoogte van 8000
of 9000 meter. De zogenaamde lucht-
bewaking rond de 8000-metergrens is een
zaak van de Britse instanties geweest.
Ook deze Britse luchtvaartinstanties
hebben aan Strauss laten weten, dat de
piloten vrijuit gaan.
Op grond hiervan ziet de Westduitse
minister van Defensie dan ook geen
enkele noodzaak om de beide militaire
vliegers disciplinair te straffen. De Brit
ten hielden inmiddels ook gisteren de
publikatie van het rapport van de Brits-
Duitse gemengde commissie, die het
zogenaamde incident heeft onderzocht,
op. Zij wensen thans een klein deel van
dit rapport gepubüceerd te zien. Bonn
zelf begint bepaald boos te worden over
de lichtvaardigheid waarmee men van
Britse officiële en niet-officiële zijde
deze zaak heeft opgeblazen, waardoor
zelfs de Brits-Duitse politieke verhou
dingen in het gedrang dreigden te
komen.
op aanvraag zenden wij u graag de grote
Formule catalogus ter inzage.
Vertrouw de levering van een RADIO of TELEVISIETOESTEL
toe aan een firma met:
Ervaring Vlotte service Ruime sortering
Aan deze eisen voldoet
Het adres voor PHILIPS RADIO TELEVISIE
NIEUWE RIJN 30—32 TELEFOON 24244*
Het best gesorteerd tn:
LAMMERMARKT 3
LEIDEN
Verkoop uitsluitend engros.
TELEFOON 33909
Fabrieksnieuwe toestellen in gesloten
verpakking, 43 cm. automatisch, foto-
elektrische cel, volle fabrieksgarantie.
Alléén bij ons:
f 495.—.
53 cm. vanaf f 735.
HAAST U. Door onze enorme verkoop
nog slechts een beperkt aantal.
T.V.-EXPERTS
MOBSSTRAAT 20 - TEL. 33975
LEIDEN.
Uit Het Leidsch Dagblad van
4 November 1860:
(Advertentie). P. van Gel
deren, Mare, hoek Brandeioijn-
steeg, heeft de eer zijne stadge-
1 nooten te berigten, dat hij dezer
dagen zijne Vleeschhouwerij
heeft geopend, en zich in hunne
gunst aan te bevelen; onder be
lofte eener prompte en zinde
lijke bediening. De prijzen zijn
als volgt: Rundvleesch 271/2 et.
per 5 oneen, Kalfsvleesch 35 ct.
per 5 oneen en Lamsvleesch 20
ct. per 5 oneen; alles van uit
muntende qualiteit.
M
