Moboetoe breekt met de
V.N.-vertegenwoordiger
Grand Gala du Disque groeit uit
van chaos tot luisterrijk feest
KVP-voorzitter doet
aanval op de P.v.d.A.
„Keerpunt voor
de Ver. Naties"
Hij gaat morgen naar NewYork
voor gesprek met Hammarskjohi
Monstershow van ruim 80 artiesten
Opgericht 1 maart 1860
Maandag 24 oktober 1960
Derde blad no. 30184
Minister Luns:
Platenbal in Concertgebouw
„Het derde lustrum van de Verenigde
Naties valt samen met de kritiekste
periode in het bestaan van de organisa
tie. W\j staan in de V.N. voor een keer
punt, misschien ten goede, misschien ten
kwade, maar in ieder geval is de naaste
toekomst van onze wereld, zijn de vrede
en welvaart van de volkeren er in grote
mate mee gemoeid".
Deze ernstige woorden sprak de mi
nister van Buitenlandse Zaken, mr.
J. M. A. H. Luns vanmorgen vroeg voor
de microfoon van de Radio Nederland
Wereldomroep bij gelegenheid van de
Dag der Verenigde Naties. „Juist in een
jaar, dat voor het eerst in de geschiede
nis der mensheid het merendeel van de
volkeren verenigd is in een organisatie
met een gemeenschappelijk doel staan
de Ver. Naties voor de grootste proef
van haar bestaan. Ik bedoel de operaties
in de Kongorepubliek, waar het er om
gaat een jonge, onervaren staat te be
hoeden voor volledige politieke en eco
nomische desintegratie met alle slechte,
alle rampzalige gevolgen van dien voor
Afrika en de rest van de wereld. En op
dat moeilijke ogenblik tracht de Sovjet-
Unie met opmerkelijk politiek geveld de
volkerenorganisatie naar haar hand te
zetten en te bedreigen met verlamming
van haar instellingen".
De uitslag van deze krachtmeting,
aldus mr. Luns is nog onzeker, maar
op grond van mijn jongste ervaringen
heb ik goede hoop op het gezond ver
stand van de jonge staten, die er mede
uit welbegrepen eigen belang naar zul
len streven de Verenigde Naties uit te
bouwen tot een krachtig instituut op
politiek, economisch en sociaal terrein.
De KVP-er deed in zijn lang betoog
meer aanvallen op de Partij van de Ar
beid, zoals toen hij sprak over de kwes-
tie-Nieuw-Guinea. „Een zaak van mon
diale politiek," noemde hij die „al is zij
formeel een binnenlandse politieke aan
gelegenheid."
Hieraan knoopte spreker vast, dat de
socialistisch partij aan het einde van de
rit van het laatste kabinet-Drees heeft
getracht de kritiek in de eigen linkse
kring op 't N.-Guineabeleid op te vangen,
zoals deze partij trouwens ook op andere
belangrijke terreinen voor wat haar po
litieke lijn betreft al onder de Drees-
periode aan het prutsen is gegaan om
kritiek uit eigen kring zoveel mogelijk
het zwijgen op te leggen. En in de op
positie kan zij zich natuurlijk nog ge
makkelijker verder van haar vroegere
beleidslijn verwijderen."
naar hebben gemaakt, dat zij uit de re
gering verdwenen zijn. Het na-oorlogse
welvaartsbeleid was tot een ontwikke
lingspunt gekomen, waarop de christe-
lijk-socKLle visie duidelijk moest stellen
dat de overheid een grotere verantwoor
delijkheid moest overlaten aan het per
soonlijk handelen. Daarbij kwam, dat
het socialisme hier en in enkele andere
landen in een crisis was geraakt en niet
in staat bleek zich ten aanzien van die
ontwikkeling positief op te stellen Spre
ker vervolgde er nog net zo over ;e den
ken als in 1957, namelijk dat „een sa
menwerking in de regering met de so
cialisten in de toekomst door ons niet als
onvoorstelbaar moet worden gezien: dat
wij integendeel de lenigheid zullen moe
ten opbrengen met die mogelijkheid re
kening te houden. Het moet ir.j echter
van het hart, dat vrijwel niets in de so
cialistische methode, vrijwel niet in dê
China solidair met
de Sovjet-Unie
In een telegram aan de Sovjetrussische
premier Kroesjtsjef hebben de leiders
der communistisch-Chinese regering,
Mao Tse-Toeng, Lioe Sjao-tsjie en Tsjoe
En-lai, hulde gebracht aan de „eeuwige
en onwankelbare" vriendschap tussen
de Chinese en Russische volkeren, en
voorts aan de „solidariteit van het so
cialistische kamp onder leiding van de
Sovjet-Unie".
Dit telegram, dat zaterdag door Ra
dio-Moskou werd omgeroepen, was het
antwoord op een telegram, dat premier
Kroesjtsjef ter gelegenheid van de elfde
herdenking van de stichtingsdag van de
Chinese volksrepubliek aan de Chinese
regering had gezonden.
„In de revolutionaire strijd voor zijn
bevrijding en gedurende de socialistisch
opbouw heeft het Chinese volk dit
nimmer vergeten", aldus het telegram
verder. „Wij wensen het grote Sovjet
volk nieuwe en grote successen toe in
de opbouw van het communisme en het
behoud van de wereldvrede".
(Sommige waarnemers concluderen
hieruit, dat China zich neergelegd zou
hebben bij de Russische opvatting, dat
de „overwinning van het communisme"
mogelijk is zonder militaire strijd).
In Kopenhagen heeft Prins Bern- der Marc Chagall zijn prijs ter
hard zaterdag de Erasmusprijzen hand.
uitgereikt. De Prins stelt de schil- I
(Van onze Amsterdamse correspondent)
Het Grand Gala du Disque, het gigantische feest van de grammo
foonplatenindustrie met als hoogtepunt de uitreiking van een tiental
Edisononderscheidingen voor de hoogste artistieke prestaties, die op
de plaat zijn vastgelegd viel zaterdag in twee delen uiteen. Tot mid
dernacht zal het merendeel van de duizend gasten die in de grote zaal
van het Amsterdamse Concertgebouw in feestelijke avondtoiletten bij
een waren, verlangend hebben uitgekeken naar het einde en zij, die 25
gulden voor een plaats hadden betaald, zullen daar op dat moment
wel spijt van hebben gehad.
schoolfuif had zich toen hersteld tot
een luisterrijk feest, dat het jaarlijkse
boekenbal evenaarde. Het is overigens
de bedoeling, dat de Edison-uitreiking
alsmede het „Gala du Disque" eveneens
een jaarlijkse traditie worden. En omdat
de organisatoren veel zullen hebben ge
leerd van de fouten van zaterdag, kijken
we dan ook met belangstelling naar het
feest van 1961 uit.
Jaarlijks festijn
De organisatoren hadden dan ook alle
fouten, die men bij een dergelijke ma
nifestatie kan maken prompt gemaakt:
de zaal, waar de stoelenrijen plaats had
den gemaakt voor een groot aantal ta
feltjes met wiebelende banken, was zo
danig ingericht, dat de helft van de
aanwezigen met de rug naar het podium
zat. De versiering was zonder kleur of
fantasie en hoogst armelijk. Een horde
fotografen irriteerde uren achtereen ar
tiesten en publiek. En men had kenne
lijk verzuimd een regisseur aan te stel
len, zodat het programma stuntelig werd
gepresenteerd. De climax in deze chaos
was de onvergeeflijke onhoffelijkheid
waarvan de Deense teenager-ster Gitte
het slachtoffer werd. Men stuurde haar
zonder begeleidend orkest het podium op
en liet haar daar voor aap staan. Het
veertienjarige kind wist tenslotte na en
kele minuten lang smeken een gitarist
en een pianist over te halen om geheel
onvoorbereid in te vallen en met een
bewonderenswaardige flair en zelfverze
kerdheid de televisiekijkers waren
getuige van het incident bracht zij
haar nummer tot een goed einde.
Grote golf
In de grootste golf binnen- en buiten
landse artiesten, die ooit in één pro
gramma zijn opgetreden bij 80 zijn
we de tel kwijt geraakt kwamen de
individuale prestaties nauwelijks tot hun
recht. Een uitzondering was de topster
van de avond Gilbert Bécaud, die toen
de klok twaalf had geslagen voor het
keerpunt van het feest zorgde met een
hartveroverend en aanstekelijk optre
den, dat alle tevoren tentoongestelde te
kortkomingen op slag deed vergeten. De
stemming bleef er in ook tijdens de uit
reiking van de Edisons door Caro van
Eyck, waarna er minstens twee over
gelukkige mensen in de zaal waren: de
totaal verraste Willy Alberti en de Gro
ningse pianist Roelof Stalknecht, die
zich met him gewonnen Edison-beeldje
blij lieten fotograferen.
Dreunend enfree
Negen van tien
De Edison 1960 bestaat uit een beeldje,
vervaardigd door de Utrechtse beeld
houwer Pieter d' Hont.
Zaterdagavond kregen negen van de
tien beeldjes een bestemming. De Edison
voor de afdeling „Jazz Nederland" werd
niet door de jury toegekend, omdat naar
haar mening „er onder de artiesten of
ensembles geen was, die een prestatie
heeft geleverd om voor deze onderschei
ding in aanmerking te kunnen komen".
De Edison voor de afdeling „opera-Ne
derland" werd ter beschikking gesteld
van de afdeling „opera-internationaal"
omdat naar de mening van de jury in
Nederland nog te weinig fonografisch
is vastgelegd, dat voor een onderschei
ding in aanmerking zou kunnen komen.
De Edisons 1960 werd als volgt toe
gekend
klassieke muziek internationaal: aan
het ensemble „I Musici"
klassieke muziek Nederland: postuum
aan dr. Eduard van Beinum
opera internationaal: Aan Sir Thomas
Beecham en de zanger Dietrich Fischer-
Dieskau
jazz internationaal: Thelonieus Monk
populaire vocale muziek internatio
naal: Frank Sinatra
populaire vocale muziek Nederland:
Willy Alberti
populaire instrumentale muziek inter
nationaal: de „Jazz Ballets from Broad
way" onder leiding van Robert Prince
populaire instrumentale muziek Neder
land: Roelof Stalknecht.
Willy Alberti en Roelof Stalknecht
waren persoonlijk aanwezig. De Edisons
voor de buitenlandse artiesten werden
overhandigd aan vertegenwoordigers van
de respectievelijke ambassades. De bui
tenlandse begiftigden vonden kennelijk,
dat deze „Gala du Disque" (nog) niet
voldoende gezag bezat om er voor naar
Nederland te komen
Een moment uit het bezoek, dat
Koning Boudewijn van België en
zijn verloofde Dona Fabiola zater
dag aan Antwerpen hebben ge-
Partijcongres te Amsterdam
Het gezamenlijk binnenmarcheren van
de Kon. Militaire Kapel en de Mari
nierskapel, die de kalk van de muren
en de glazen van de tafels bliezen deden
het feestgedruis losbarsten, dat zich ver
spreidde over alle zalen, gangen en
foyers van het gebouw. Een tiental or
kesten en ensembles en het alom geliefde
draaiorgel „De Turk" speelden onver
moeibaar tot de vroege ochtend. In de
kleine zaal kon men luisteren naar een
voortreffelijk cabaret met als hoogte
punt de chansonmière Nicole Louvier,
die in de artiestenkelder waar de Beau-
jolais en de cola van de bar dropen
perste de hitte alle dranken uit de huid-
porieën van de dicht opeen schuivelende
dansparen. In de Julianafoyer en de
Ronde Zaal brachten tal van klein
kunstenaars hun repertoire en in de
Edisonkino werden films gedraaid om
de jongelui een excuus te geven zich
in een verhullend duister terug te trek
ken.
Om half vier trok het feest zich weer
samen in de grote zaal waar spotlights
zich door de dichte rookwolken naar
de dansvloer priemden. Hier walsten en
swingden artiesten en publiek als één
grote familie naar het einde van het
feest.
„Ons volk heeft wel ondervonden, dat
de welvaart belangrijk is toegenomen."
Dit constateerde de KVP-voorzitter H.
W. van Doorn zaterdagmiddag tijdens
het congres van de partij te Amsterdam.
„Vooral onze arbeiders kunnen met alle
nuchterheid vaststellen, dat in het bij
zonder onder de werking van de vrijere
loonpolitiek een opmerkelijke reële voor
uitgang in de welvaart is bereikt," zo
voegde hij eraan toe.
„Maar juist nu iets van betekenis is
bereikt voelen wij er niets voor om de
zaken in een nieuwe overspanning en
een herhaalde bestedingsbeperking weer
zo'n beetje ongedaan te maken. Ik denk,
dat ons volk voor de waakzaamheid van
minister De Pous begrip zal hebben,
hoezeer ook een deel van de socialisti
sche pers zijn bovenste best zal doen de
werknemers tot acties te prikkelen, als
hadden die iets uitstaande met het wer
kelijke belang van de werknemers".
„Ik zou niet graag zeggen, dat de libe
ralen mij liever zijn dan de socialisten,
maar men moet toch vaststellen, dat wat
van de WD in de oppositie aan zakelijke
kritiek ten beste werd gegeven, wat meer
allure had dat wat ons door de nieuwe
oppositie getrakteerd pleegt te worden.
Maar zij moeten optornen tegen een ka
binet. dat er wat meer in slaagt dan zijn
voorganger om te komen met daden,
waar het sociaal bewogene een rol speelt,
deze een waarachtig sociaal karakter
weet te geven
Nadeel
Spreker zei later, dat in ons land en
ook in eigen kring er wel mensen zijn die
de ruil van cje PvdA tegen de WD als
een nadeel beschouwen. Weinig misver
stand lijkt mr. Van Doorn te bestaan
over de vraag of de socialisten het er zelf
Het eerste „Grand Gala du Disque",
dat begon als een uit de hand gelopen
bracht: een gesprek met een oor
logsinvalide, een van de vele oud-
strijders, die bij het stadhuis hun
opwachting kwamen maken.
wijze waarop de socialisten als oppositie
partij optreden, vrijwel niets in de allure
bij de huidige socialistische politiek, een
spoedig opnieuw samengaan van de bei
de grote partijen in ons land kan doen
verwachten."
Totodrama
Mr. Van Doorn wilde nog een opmer
king maken om te constateren, wat hij
bedoelde met propagandamethoden en
activiteiten, die toekomstige samenwer-
kingsgedachten beslist in de weg staan.
Het totodrama is iets minder slecht af
gelopen dan de socialisten zich hadden
gedroomd. „De heren hebben de vrijmoe
digheid het tegenover de sportwereld zo
voor te stellen alsof vooral het huidige
kabinet en de KVP schuld zouden dra
gen aan het mislukken van een zo ruim
mogelijke toto. Ik moet deze voorlichting
brandmerken als een stuk misleiding en
mag in alle nuchterheid vaststellen, dat
alleen de KVP in haar geheel en de CHU
in grote meerderheid het maximale ge
daan hebben een toto te realiseren,
waarvan is aangetoond dat zij een groot
succes was en zeer belangrijke bedragen
aan de sport ten goede zou doen komen
Aan het einde van zijn redevoeringen
somde mr. Van Doorne nog een aantal
verlangens op, die de partij de regering
uil voorleggen. Inzake spijtoptanten, po-
Iitiesalarissen, kinderbijslagwet, woning
bouw, geestelijk en lichamelijk gehandi-
Kolonel Moboetoe heeft medegedeeld, dat hij de betrekkingen met
de Verenigde Naties in Leopoldstad heeft verbroken. Tegenover jour
nalisten verklaarde hij, dat Hammarskjölds speciale vertegenwoordiger
in Kongo, Rasjewar Dajal (India), hem als een kind had behandeld.
Voorts heeft president Tsjombe van Katanga in een brief aan de
secretaris-generaal van de V.N. aangedrongen op het terugroepen van
de V.N.-vertegenwoordiger in Elisabethstad, Berendsen, en diens ver
vanging door een bekwamer figuur.
Hieruit blijkt wel, dat de spanning tussen de Verenigde Naties en
de machthebbers in Kongo sterk is toegenomen. Moboetoe verklaarde
nog, dat hij om een schriftelijke erkenning aan de V.N. heeft gevraagd
van de door hem gevormde regering van academici. Totnutoe zouden
hoge V.N.-functionarissen erkenning van deze regering hebben ver
hinderd, aldus de kolonel. Morgen zal Moboetoe aan het hoofd van een
afvaardiging per vliegtuig naar New York vertrekken, om daar over
leg te plegen met Hammarskjöld. Hij denkt een tiental dagen weg te
blijven.
Tien doden bij een
bloedig incident
Kongolese troepen hebben zondag de
Afrikaanse wijk van Leopoldstad bezet,
nadat zich zaterdagavond ongeregeld
heden tussen burgers en militairen heb
ben voorgedaan, waarbij tien personen
zijn gedood. De komst van de troepen,
die met vrachtwagens door de wijk
reden, veroorzaakten onder de bevolking
grote vrees en schrik. Voorbijgangers
werden met vuurwapens bedreigd, en
enkelen werden in vrachtwagens bijeen
gedreven. Europese automobilisten wer
den door kennelijk dronken soldaten
gedwongen hun voertuigen te verlaten.
In de wijk bevonden zich geen troepen
van de Verenigde Naties of eenheden
van de politie van de provinciale gou
verneur Cleophas Kamitatoe. Van de
zjjde van de politie, die Kamitatoe's
ambtswoning bewaakt, werd vernomen,
dat het zaterdag in de nabijheid van de
universiteit tot botsingen was gekomen
tussen aanhangers van Loemoemba en
eenheden van het leger.
Duits geschenk voor
Zoölogisch Museum
Het Zoölogisch Museum van de Ge
meente-Universiteit in Amsterdam heeft
zaterdag de beschikking gekregen over
de omvangrijke insektencollectie van
i wijlen prof. dr. Oskar Vogt, de bekende
Duitse hersenspecialist. De collectie be
staat uit ongeveer drieduizend dozen,
waarin zich naar schatting driekwart
miljoen grote en kleine insecten be
vinden. De bijna zeshonderd vijf tig dozen
met epilachne (een soort lievenheer
beestjes), die tot de verzameling behoren
zijn uniek in de wereld. Het presidium
van de Amsterdamse universiteit heeft
het gemeentebestuur van de hoofdstad
I verzocht de verzameling onder erkente
lijkheid jegens de schenkster, mevr. wed.
I dr. C. Vogt-Mugnier, te mogen aanvaar-
den.
De omvangrijke collectie msekten van
prof. Vogt, die vorig jaar op negenen-
tachtigjarige leeftijd in Neustadt over
leed, arriveerde in twee grote vracht
wagens.
Prof. Vogt, die de anatomie der her
senen bestudeerde en om. ook een stu
die maakte van de hersenen van Lenin,
had van Jongsaf een grote belangstelling
voor de variabiliteit der insekten. In
1898 stichtte hij in Berlijn een neurolo
gische kliniek, die sinds 1902 deel uit
maakt van de universiteit aldaar.
Zaterdag werd in Amsterdam
een congres gehouden van de
KVP. dat o.m. werd bijgewoond
door (v.l.n.r.) minister-president
prof. De Quay en de ministers
Cals en Marijnen.
capten, lagere en middelbare ambtena
rensalarissen en nog vele andere onder
werpen. Met de aanvaarding van vijf
door inleiders ingediende resoluties is het
partijcongres besloten. In de resoluties
„Welvaartsbeleid", „Nederland en de we
reld", „Nederland en Europa". „Volks
huisvesting" en „Bezitsvorming" werden
de opmerkingen nog eens samengevat,
die in de ochtenduren door inleiders ge
maakt waren.
Automobilist rijdt in op
voetgangers: één dode
De 40-jarige mevr. G. PoortstraAk
kerman uit Witmarsum is gisteren in
Heerenveen, waar zij haar ernstig zieke
vader bezocht, dodelijk aangereden. De
bestuurder van een personenauto, die
haar achterop kwam toen zij met haar
echtgenoot, diens 20-jarige zuster mej.
G. Akkerman en een schoonzuster een
straatje om liep, werd door de koplam
pen van een tegenligger verblind en reed
op het groepje in.
Mevrouw Poortstra overleed ter
plaatse. Mej. Akkerman moest in het
Hee. -nveense ziekenhuis worden ver
bonden.
De familie werd na het ongeval om
streeks tien uur in de avond, bovendien
getroffen door het overlijden van de
vader.
Intussen hebben Moboetoe's politieke
tegenstanders maatregelen genomen om
Loemoemba weer aan de macht te bren
gen. De gouverneur van de provincie
Leopoldstad, Kamitatoe, heeft medege
deeld een onderhoud te zullen hebben
met Loemoemba en president Kasa-
voeboe om te trachten een oplossing voor
de crisis te vinden.
Gouverneur Kamitatoe zei na een
gesprek met de V.N.-vertegenwoordiger
Dayal, dat alle mogelijke maatregelen
zullen worden genomen om orde en rust
in Leopoldstad te herstellen.
Katangese politie m actie
tegen de Baloeba-stam
Volgens door de Noordrhodesische
politie ontvangen inlichtingen zouden
135 leden van de Baloeba-stam gesneu
veld zijn bij een treffen met de Katan
gese politie in de buurt van Mwinge, in
Noord-Katanga bij de grens met Noord-
Rhodesië. De gevechten braken donder
dag uit nadat een blanke officier van
de Katangese politie was gewond door
de pijl van een Baloeba.
De Katangese politie had zich naar
het gebied begeven na een botsing tus
sen Baloeba's en leden van de Gwile-
stam, die tien dagen geleden plaats
vond. Dit gevecht werd gewonnen door de
Gwile-stamleden, die vervolgens een
beroep deden op leden van dezelfde
stam in Noord-Rhodesië, die aan de
oevers van het Mweroemeer wonen.
Maar de Noordrhodesische Gwile-groep
gaf geen gehoor aan het verzoek om
versterkingen. Wel werden twee afdelin
gen van de Noordrhodesische mobiele
politie bij wijze van voorzorgsmaatregel
naar de grens gezonden.
De Verenigde Staten en de
Oder-Neisse-grens
Een woordvoerder van het Amerikaan
se ministerie van Buitenlandse Zaken
heeft verklaard, dat de Ver. Staten de
Oder-Neisse-linie niet als een definitieve
grens tussen Polen en Duitsland be
schouwen.
Deze kwestie was aan de orde geko
men door een door vice-president Nixon
aan de pers verstrekt communiqué ter
gelegenheid van een verkiezingsrede op
17 oktober in Buffalo, waarin de Repu
blikeinse kandidaat voor het president
schap o.m. had gezegd dat het feit dat
„alle Polen, zowel die in Polen als in
het buitenland, eensgezind zijn in hun
besluit om de nieuwe grenzen in het
westen te verdedigen, onvermijdelijk de
houding der Westelijke landen moest be
ïnvloeden".
An erzijds bevat een kortgeleden door
het Amerikaanse ministerie van Buiten
landse Zaken uitgegeven brochure een
kaart, waarop de Oder-Neisse-linie als
de Duits-Poolse grens wordt aangege
ven.
De Westduitse minister van Verbin
dingen Seebohm heeft gisteren op een
bijeenkomst van Sudetenduitsers in
Karl ruhe gezegd, dat de Amerikaanse
vice-president Nixon zijn verklaring over
de Oder-Neisse-grens heeft afgelegd
„kennelijk met het doel om de stemmen
van kiezers van Poolse afkomst te win
nen".
„Hieruit blijkt hoe moeilijk de strijd
voor het recht op zelfbeschikking is",
aldus Seebohm.
