Kerkdiensten Leiden en omgeving
BONT
Obligatiemarkt trekt thans meer
belangstelling dan aandelenmarkt
Belgische zeevisserij kampt
met moeilijke problemen
Drainering geld-en kapitaalmarkt
SATERDAG 22 OKTOBER I960
Zondag 23 oktober
Ijlden Hervormde Gemeente. Pie
terskerk: 10 uur dr. P. L. Schoonhelm, 7
uur ds. J. Monteban. (B.-K.-dlenst).
Hooglandse Kerk: 10.30 uur ds. D. J.
Vossers.
Oosterkerk: 10 uur ds J. Groot. (HA.)
Marekerk: 10.80 uur d6. A. Boertje, te
Moerkapelle, 7 uur ds. H. Bouter.
Bethlehemkerk-J 10 uur dr. C. P. van
Andel te Den Haag.
Maranathakerk: 10.30 uur dr. K. E. H.
Oppenbelmer.
Herv. School, Bostiuizerkade: 10 uur ds.
Bouter.
Herv. Ulo-school. Asserstraat: 10 uur
ds. P. Kloek.
Aula School, Marnixstraat: 10 uur prof.
dr H. Berkhof te Oegstgeest.
Ver. van Vryz. Hervormden, Leldse
Volkshuls: 10.30 uur dr. H. Faber te Was
senaar.
Egllse Wallonne: 10.30 uur dr. Fr. Le
Comu te Utrecht.
Academisch Ziekenhuis: 10 uur ds. J. de
Wit.
Dlaconessenhuls: 10.30 uur ds. K.
Schouten, te Lisse.
Jeugdkerk (Aula Gymnasium)10 uur
de heer H. van der Kwaak.
Geref. Kerk Zulderkerk: 10 uur dr.
Westerink. 5 uur dr. von Meyenfeldt.
Aula school, Tlmorstraat: 10 uur ds.
Maaskant. 5 uur dr. Westerink.
Kerk Oude Vest: 10 uur ds. C. W. de
Vries, te Deventer. 5 uur dr. Dronkert, 7
uur dr. Westerink.
Maranathakerk: 9 uur dr. von Meyen
feldt. 5 uur ds. Maaskant.
Aula School, Telderskade: 10 uur dr.
Dronkert. 5 uur ds. C. W. de Vries.
Chr. Geref. Kerk: 8 45 uur ds. L. S. den
Boer te Sassenhelm, 2.30 uur ds. C. den
Hertog te Den Haag.
Geref. Kerk (Vrijgem.): 10 en 5 uur ds.
W G. de Vries.
Geref. Gem.: 10 en 5 uur ds. Molenaar
(dinsdag 7.30 uur ds. A. Honkoop).
Evang. Luth. Gem.: 10.15 uur dr. S. P.
Slregar.
Rem. Gemeente: 10.30 uur ds. J. Th.
Mackenzie.
Doopsgez. Gemeente: 10.80 uur dr. S. L.
Verheus.
Oüde Kath. Kerk (Zw. Singel 50): 9 45
uur Hoogmis; (woensdag 9 uur H. Mis).
Vrye Kath. Kerk (Vreewijkstraat 19):
10 30 uur gezongen H. Mis.
Christian Science (Steenschuur 4):
10.30 uur dienst.
Evang. Chr. Gemeenschap Middelste
gracht 3: 10 en 5 uur dhr Dlkkes; maan
dag 8 uur JeugdbiJeenkomst, dinsdag 8 u.
bidstond.
Baptistengemeente: 10 en 5.30 uur dhr
H. Schouten Jr.. vrijdag 8 uur bidstond.
Leger des Hells: 10 uur heiligingsdlenst
6.45 uur straatprediklng Gangetje, 7.30 u
opwekkingssamenkomst. De ochtenddienst
olv. kapt. R. J. Schurlnk. avondsamen
komst olv. chef-secretaris F. Holland.
Aarlanderveen Herv. Gem.: 10 en
6.30 uur ds. E. G, Boesenkool; Geref.
Kerk: 9.30 en 6.30 uur ds. W. J. van Hoek
Chr. Geref. Kerk: 9.30 uur Dienst des
Woords. 2.30 uur ds. L. S. den Boer te
Sassenhelm.
Alphen aan den R(jn Herv. Gem.
Jullanastraat: 9 uur ds. J. H. Bogers, 10.30
uur ds. S. P. Tabaksblatt te Den Haag,
6.30 uur ds J. van Wier te Putten; Ka-
gel Gouwsluis: 10 uur ds. M. Hanemaaijer
■ebouw Jonathan: 6.30 uur ds. M. Ha-
nemaayer; Kapel Hooftstraat: 9.30 uur
ds J. van Wier te Putten, 6.30 uur ds. A.
Breure; Oudshoornseweg: 10 uur ds. G.
Cadée. Oogstdlenst; Martha-Stlchtlng:
10.30 uur ds. J. Veen; Geref. Kerk Ma
ranathakerk Raadhuisstraat: 10 uur ds.
W. Wljma. 6.30 uur ds. G. Mulder; Salva-
torikerk Willem de Zwijgerlaan: 10 uur
ds. G. Mulder. 6.30 uur ds. W. Wllma;
Hooftstraat: 10 en 6.30 uur ds. V/. Tom;
Geref. Kerk (Vrijgemaakt: 10 uur lees-
dienst. 5 uur ds. H. Scholte; Chr. Geref
Kerk Jeruzalemkerk Grijpenstelnstraat:
9.30 en 5 uur ds. M. S. Roos; Oud Geref.
Gem. van Mandersloostraat 9.30 en 4 uur
leesdlenst; Rem. Geref. Gem. Van Man
dersloostraat: 7 uur mevr. ds. Hoff-Vis-
scher. (Opvoering lekespel); Evangeli
satie IJsbaangebouw: 10 uur Eredienst.
6.30 uur Pera te Den Haag.
Benthuizen Herv. Gem.: 9.30 en 6
uur ds. W A. S. Laurense; Geref. Ge
meente: 9.30 en 6 uur leesdlenst.
Bodegraven Herv. Gem.: 10 uur ds.
J. W de Bruljn te Ernst, 6.30 uur ds. C.
van den Bosch; Nleuwerbrug: 6.30 uur ds.
C. Graafland te Woerden; Herv. Evang
9 uur ds F. D. Emous te Den Haag; 7
uur ds W. Verweij te Zevenhoven; Geref
Kerk: 10 en 6.30 uur ds. L. Loosman;
Nleuwerbrug: 9.30 en 6.30 uur ds. A. Ko
ning te Oud-Vossemeer; Geref. Kerk
(Vrygem.): 9.30 en 3 uur ds. H. Scholte;
Geref. Gemeente: 10 en 6 uur leesdienst.
•Luth. Gemeente: 10.30 uur ds. A. Jense;
Boskoop Herv. Gem.: 9.30 uur ds. W.
L. Heijmans (H.A.), 6.30 uur ds. A. de
Leeuw; Geref. Kerk: 9.30 en 5 uur ds.
H. Post te Rynsburg; Chr. Geref. Kerk;
9.30 en 4.30 uur ds. P. J. de Bruijn; Ger
Gem.: 9.30 en 6 uur leesdlenst, Rem. Ger.
Gem.: 10 uur da A. Hoff-Vlsscher. (Op
voering lekespel „De Verloren Zoon").
Ifazerswoude Herv. Gem.: 9.30 en
6.30 uur ds. Chr. v. d. Leeden; Geref.
Kerk: 9.30 en 6.30 uur ds. N. W. v. d.
Hout.
Hillegom Herv. Gem.: 10 uur ds. J.
Veenendaal, 5 uur ds. F. Brouwer; Geref
Kerk: 10 en 5 uur ds. A. K. Krabbe; Chr.
Geref. Kerk: 10 en 5 uur dhr A. H. Schip
pers; Ned. Prot. Bond: geen dienst; Nuts-
gebouw: 3 uur Evangelisatie-samenkomst
de heer J. Zyistra, evang. te Gouda.
Hoogmade Herv. Gem.: 10 uur ds.
J. H. de Vreede. (Dankz. H.A.).
Kaag Herv. Gem.: 10 en 5 uur ds.
M. Fokkema.
Katwyk aan clen Kyn Herv. Gem.:
9.30 en 6 uur ds. A. Makkenze. (H.A.);
Kapel Nieuwe Duinweg: 9.30 uur vie. J.
van 't Kruis; Gymnastieklokaal Narcis-
straat: 10.30 uur ds. C. R. H. ter Haar
Romeny, vlootpredlkant M.V.K. Valken
burg; Geref. Kerk: 9.30 en 5 uur ds. H.
de Valk.
Het kerkgebouw van de
Hervormde Gemeente te Zegveld.
(Foto Leidsch Dagblad)
Katwyk aan Zee Herv. Gem. Nieuwe
Kerk: 10 uur ds. Moerenhout, 6 uur ds.
Hagen; Oude Kerk: 10 uur ds. Jac. Koo
ien van Reeuwyk. 6 uur ds. Bouman; Ka
pel: 10 uur ds. Offerlnga, 5 uur ds. Moe
renhout; Gr. van Prinstererschool: 10 uur
ds. Bouman; Zeehospitium: 6.45 uur ds.
Moerenhout; Geref. Kerk: 9 en 10.30 uur
ds. Pijlman, 4 30 en 6 uur ds. Van den
Berg te Sassenhelm; Chr. Geref. Kerk: 10
en 5 uur ds. de Jong; Geref. Kerk (Vrij
gemaakt): 9.30 en 5 uur ds. Breen; Geref.
Gemeente: 10 en 5 uur leesdienst; Geref.
Gemeente ln Nederland: 10 en 5 uur
leesdienst.
Koudekerk Herv. Gem.: 10 en 7 uur
ds. Koerselman; Geref. Kerk: 9.30 en 7
uur ds. Neyenhuls, legerpred. Den Haag.
Leiderdorp Herv. Gem.: 10 uur ds. J.
P. Honnef, 6.30 uur dhr J. van den Hoek
Kerkzaal Zijlkwartier: 6.30 uur ds. J. P
Honnef; Gebouw: 10 uur Jeugdkerk; Ger.
Kerk: 10 uur ds. F. den Boeft te Gronin-
fen. 6.30 uur ds. J. J. Dijk; Kerkzaal Zij 1-
wartler: 9 uur ds. J. J. Dijk, 5 uur ds.
den Boeft; Vrijz. Herv. (Gebouw Linde
laan 12a)10.30 uur da. E. Schneider -
Vyibrief te Leiden.
Lelmulden Herv. Gem.i 0.30 uur da.
D. H. Gijsbers. (Gezlnadienat): Pnlëli 7 u.
ds. D. H. Gijsbers; Geref. Kerk: 930 en 7
uur ds, H. J. Koffrl®.
Lisse Herv. Gem. 9 en 1030 uur ds.
G. Pettlnga, 7 uur ds. J. N. de Ruyter te
Lelden; Geref. Kerk: 10 uur ds. C. W.
Thijs te Nieuw-Vennep. 5 uur ds. K.
Schouten; Chr. Geref. Kerk: 10 en 4.30 u.
ds. H. Blesma; Geref. Gemeente: 10 en 4
uur ds. H. van Gllst; Geref. Kerk (Vrij
gemaakt)10 en 4.30 uur ds. J. J. Ver
leur; Oud Geref. Gemeente: 9 en 10.30 u.
leesdlensten; Ned. Prot. Bond: 10 uur dhr
J. P. Hulsbos.
Nieuwkoop Herv. Gem.: 9.30 uur ds.
W. H. de Jong, 6.30 uur ds. Joh. Stehou-
wer te Alphen aan den RJJn; Geref. Kerk:
9.30 en 6.30 uur ds. W. A. Krijger te
Schiedam; Chr. Geref. Kerk: 9.30 en 6.30
uur Dienst des Woords; Rem. Geref. Ge
meente: 10 uur ds. van Iterson.
Nieuwveen Herv. Gem.: 9.30 uur dhr
J. Goedhart te Haarlem, 6.30 uur ds. v. d.
Kooi te Noorden; Geref. Kerk: 9.30 en 6.30
uur ds. G. E. Snel; Vryz. Herv.: 11.15 u.
ds. Noorman te Zaandam.
Noordwyk-Binnen Herv. Gem.: 10
uur ds. Brouwer te Hillegom, 7 uur ds.
Vossers te Lelden (Jeugddienst); Geref.
Kerk: 9.30 en 5 uur ds. W. Dekker; Van
den Berghstlchtlng11 uur ds. W. Dekker
Noordwyk aan Zee Herv. Gem.: 10
uur ds. N. J. Cupedo. 5 uur ds. W. Hoek
stra; 10 uur Sole Mlo ds. W. Hoekstra.
(H.A.); Ned. Prot. Bond: 10.30 uur ds. H.
W. Bloemhof te Hello; Geref. Kerk: 10 en
5 uur ds. Ferwerda.
Noordwykerhout Herv. Gem.: 10 en
7 uur ds. A. H. Smits (H.A.).
Oegstgeest Herv. Gem. Groene- of
Wlllebrordkerk: 10.30 uur ds. B. C. Visser
(Medewerking van Kerk- en Kinderkoor);
Pauluskerk: 10 uur dr. E. Jansen Schoon
hoven. (H.D.). 7 uur ds. B. C. Visser.
(H.A.); Ver. v. Vryz. Herv. W. de Zwij
gerlaan: 10.30 uur ds. mr. C. J. Mulder,
te Rotterdam; Geref. Kerk Maurltslaan:
10 uur ds. Streefkerk te Den Haag, 5 uur
dr. Kraan te Rotteram; Geref. Kerk (Vrij-
gemaakt) W. de Zwljgerkerk: 8 30 en 3
uur ds. R. Brands.
Oude-Wetering Herv. Gem.: 9 uur (in
Geref.Kerk) ds. A. M. Knottnerus; Geref.
Kerk: 10.30 en 6.30 uur ds. A. G. Kornet;
Rem. Geref. Gem.: geen dienst.
Rynsaterwoude Herv. Gem.: 10 uur
ds. Joh. Stehouwer te Alphen aan den
Rijn, 7 uur ds. C. J. Baart; Chr. Geref.
Kerk: 9.30 uur Dienst des Woords; 2.30
uur ds. M. S. Roos te Alphen aan den
Rijn.
Rynsburg Herv. Gem.: 10 uur ds. M.
C. Groenewoud (H.D.), 5 uur ds. H. van
Gosliga; Bethelkerk: 10 uur ds. H. van
Gosliga. 5 uur ds. M. C. Groenewoud;
Geref. Kerk Rapenburg9.30 uur ds. L.
van der Linde. 5 uur ds. B. Bouman te
Noordwijk aan Zee: Petrakerk: 9.30 uur
ds. J. Bijleveld, 5 uur ds. L. van der Lin
de; Maranathakerk: 9.30 uur ds. B. Bou
man, 5 uur ds. J. Byieveld; Chr. Geref.
Kerk: 10 en 5 uur ds. J. Kampman; Ger.
Kerk (Vrijgemaakt)10 en 5 uur kand.
A. Kamer te Rotterdam.
Sassenhelm Herv. Gem.: 9 en 10.30
uur ds. Walvaart. 5 uur ds. Pop, em. pred.
Geref. Kerk: 9.30 uur ds. Van den Berg.
5 uur ds. Kuiper; Chr. Geref. Kerk: 10 en
5 uur ds. den Boer: Ned. Prot. Bond: 10.30
uur ds. Bierman te Breda.
Ter-Aar Herv. Gem.: 10.30 en 6.30
uur de heer Neyenhuis te Voorburg; Ger.
Kerk: 9 en 2.30 uur ds. Heyner.
Valkenburg Herv. Gem,: 10 en 6.30
uur ds. D. Lekkerkerker. (H.A. en Dankz.)
Geref. Kerk: 10 en 5 uur ds. Langeler;
Geref. Kerk (Vrijgemaakt): 10.15 uur ds.
R. Brands. 3 uur ds. C. J. Breen te Kat
wijk.
Voorhout Herv. Gem.: 10 uur (H.A.)
en 7 uur (Dankz. H.A.) ds. de Jong.
Voorschoten Herv. Gem.: 10 uur ds.
Saraber, 7 uur ds. Meijering; Ryndyk: 10
uur ds. Meijering; Hulp en Heil: 10 uur
ds. Van Dam, Zwijndrecht; Geref. Kerk:
10 en 5 uur ds. K. Smit; Geref. Kerk
(Vrijgemaakt)10 en 5 uur prof. J.
Kamphuis te Kampen.
Waddinxveen Herv. Gem.: 9.30 uur
ds. J. R. Cuperus (H.A.), 6.30 uur ds. W.
A. S. Laurense te Benthuizen; Wijkge-
bouw: 9.30 uur geen dienst; Veren. Wet
en Evangelie: 9.30 uur prof. van Unnlk te
Bilthoven, 6.30 uur ds. Peters te Den
Haag; Geref. Kerk: 9.30 en 5 uur d6. J.
Snoey; Rem. Geref. Gem.: geen dienst;
Oud Geref. Gem.; 9.30 en 5 uur ds. A. P.
Verloop.
Warmond Herv. Gem 10 uur (H.D.)
en 7 uur ds. H. L. Boonstra.
Wassenaar Herv. Gem.: 10 uur dr.
Th. C. Frederlkse, 78 uur ds. H. M. J.
van Duyne. pred. te 's-Gravenhage; Kle-
vietkerk: 9 uur Jeugdkerk; 10.30 uur ds.
H. Beker. Deylerhuls: 9 uur Jeugdkerk;
10.15 uur ds. J. T. Wiersma; Geref. Kerk
Bloemcampkerk: 10 en 5 uur ds. J. L.
Wielenga. te Hilversum; ZIJ liaan: 10 en 5
uur ds. A. Vos; Ned. Prot. Bond Lange
Alléén vakmanschap geeft 0 de volledige garantie.
KWALITEIT
MODELLERING
AFWERKING
Het atelier voor behaaglijkheid en charme
Het gaat de Belgische zeevisserij op
het ogenblik niet voor de wind. De crisis
welke zü doormaakt vindt haar weerslag
in de opbrengsten en aanvoeren en heeft
zelfs een van de belangrijkste rederijen
in Ostende ertoe gebracht twee van haar
grootste treilers aan Engeland over te
doen. De problemen zijn velerlei. Zonder
zelfs maar nader in te gaan op de pro
blemen van de gemeenschappelijke
markt, wordt de Belgische visserij thans
reeds geconfronteerd met vraagstukken
als die van beschermende maatregelen
door IJsland genomen en de Benelux-
akkoorden. Wanneer wij bovendien be
denken, dat de consumptie van vis in
België te wensen overlaat en dat de pro
blemen met betrekking tot de afzet nog
bij lange na niet zijn opgelost, dan valt
het niet moeilijk de zorgen en beslom
meringen van de reders te begrijpen.
In ongeveer 35 jaar heeft de Belgische
zeevisserij zich sterk ontwikkeld en op
de industrie georiënteerd. Oorspronke
lijk was Oostende, net als Nieuwpoort,
een vissershaven voor haring. Na de oor
log van 1914—1918, toen de stoomtreilers
de eerste stoot gaven tot de verdere ont
wikkeling. kwam Oostende tot grote
bloei, dank zij enige machtige groeperin
gen en het persoonlijk initiatief van de
toenmalige minister van Landbouw
(waaronder de visserij ressorteerde) die
deze haven belangrijke kredieten ver
leende. In die tijd werd besloten de vis
sershaven Oostende naar de andere zij
de van het water over te brengen.
Crisis
De crisis welke de visserij doormaakte
kort voor de oorlog van 1940 was een ge
volg van de „zeven magere jaren", of
misschien ook een gevolg van het groei
proces welke het visserijbedrijf had
doorgemaakt. Een voorname rederij
bleek niet opgewassen tegen deze crisis
en ging ongeveer tegelijkertijd met de
„Bank van de Arbeid" ten onder.
Toen brak de oorlog uit. Weer voeren
grote treilers naar Engeland, waar zij
voor verschillende doeleinden werden ge
bruikt. Toch is de oorlog niet zo'n ramp
gebleken als aanvankelijk door sommi
gen was gevreesd. De schepen, die in de
Kerkdam: 10.35 uur ds. J. Nooten (Dg.)
te Den Haag; NPB/Rem. Gem./Doopsgez.
Gem. Johannahuls: 10.30 uur ds. E J.
Kuiper (Rem.) te Den Haag: Soefibewe
ging Wald. Pyrmontlaan 6: 11 uur uni
versele eredienst; Ned. Herv. Evangelisa
tie Het Dorpshuis: 10 en 5 uur dhr J. W.
Grisnigt te Rotterdam.
Woubrugge Herv. Gem.: 9.30 uur ds.
G. F. Overgaauw, 6.30 uur ds. G. F. Over-
gaauw; Geref. Kerk: 9.30 en 6.30 uur ds.
K. H. Schuring te Alphen aan den Rijn.
Zevenhoven Herv. Gem.: 9.30 uur ds.
W. Verweij; Geref. Kerk: 9.30 en 6.30 uur
ds. J. Wagenaar te Zwammerdam.
Zoeterwoude Herv. Gem.: 10 uur ds.
G. J. van Embden.
Zwammerdam Herv. Gem.: 10 en 6.30
uur ds. C. L. v. d. Broeck. (H.A. en
Dankz.); Geref. Kerk: 10 en 6.30 uur ds.
J. Hengeveld te Gouda; Rem. Geref. Gem.
10 uur ds. Rappold.
Twee oorzaken voor merkwaardig verschijnsel
(Van onze financiële medewerker)
Reeds enige tijd doet zich het verschijnsel voor, dat de obligatie-
markt in sterkere mate de belangstelling trekt dan de aandelenmarkt-
Op de Amsterdamse beurs is op sommige dagen de omzet in obligaties
groter dan die in aandelen en ook op de buitenlandse beurzen is de
vraag naar vaste-rente-dragende fondsen toegenomen met als gevolg,
dat de koersen zijn gestegen.
Er zijn voor dit verschijnsel verschillende oorzaken. In de eerste
plaats hebben de aandelenmarkten een ongekende koersstijging achter
de rug, zodat aanzienlijke koerswinsten kunnen worden verkregen,
welke, althans voor een deel, veelal door de aankoop van obligaties
worden geconsolideerd, een beleggingspolitiek, die in het algemeen van
wijsheid getuigt. In de eerste plaats geven de aandelenmarkt op de
meeste beursplaatsen blijk van een zekere vermoeidheid, na een zo
langdurige race ook niet onverklaarbaar.
kort aan personeel bestaat, dat een ver
groting van de produktie belemmert en
de ondernemers ten aanzien van de
nieuwe investeringen tot grote bedacht
zaamheid noopt.
Minister Financiën
zit er warmpjes bij
Dit is temeer verklaarbaar omdat in
de V.S. de vraag nu aan de orde is of
de in sommige sectoren van het bedrijfs
leven verslapte activiteit een economi
sche recessie signaleert, die nog wel eni
ge tjjd kan aanhouden, dan wel of ze
een aanloop is voor een nieuwe spurt.
Weliswaar is van een dergelijke inzin
king in ons werelddeel geen sprake en
heeft bijvoorbeeld in West-Duitsland de
produktie een recordhoogte bereikt,
maar in Engeland schijnt de industriële
ontwikkeling bij sommige ondernemin
gen (automobielenindustrie) tot staan te
zijn gekomen en in Frankrijk heeft men
het nodig geacht het bedrijfsleven door
middel van een discontoverlaging te sti
muleren.
Het is op zich zelf beschouwd ook ver
klaarbaar dat naarmate een hoger ni
veau wordt bereikt, een vertraging van
het tempo optreedt, niet het minst ook
doordat bij vele ondernemingen een te-
Voortzetting
Voorts moet er op worden gewezen dat
de omvangryke vraag naar aandelen
hier en elders in niet geringe mate
werd bevorderd door de overweging dat
het inflatieproces, waardoor zich vooral
de eerste tien jaren na de oorlog hebben
gekenmerkt, zich zou voortzetten, tegen
de nadelen waarvan men zich door de
belegging in aandelen en vooral ook door
de belegging in aandelen of participa
ties in beleggingsmaatschappijen en be
leggingsfondsen, heeft willen dekken.
Tenslotte hebben de nationale bespa
ringen in de meeste landen, immers ook
ten onzent, de verwachtingen overtrof
fen, zodat het aanbod van kapitaal aan
merkelijk is toegenomen, hetgeen voor
al de laatste tijd tot een daling van de
rentestand heeft geleid.
De Deutsche Bundesbank heeft de vo
rige week tegen de verwachting in het
disconto niet verlaagd en het dus op
5 procent gehandhaafd. Nog eens weer is
van hogerhand een revaluatie van de
Duitse Mark afgewezen, hetgeen vermoe
delijk de toevloed van buitenlands ka
pitaal heeft verminderd. De Duitse
goud- en deviezenvoorraad is in de week
van 30 september tot 7 oktober met niet
meer dan DM 62 miljoen toegenomen
(intussen tot het fenomenale bedrag van
DM. 30 miljard gestegen) en het mil
jard tweejarig schatkistpapier 5'j
is tot dusver nog niet geheel geplaatst.
Ook Nederlanders
Zoals vroeger reeds opgemerkt, is voor
de Duitse obligaties een koersstijging in
getreden, mede door de belangrijke aan
kopen voor buitenlandse rekening, waar
bij ook de Nederlandse belegger zich
niet onbetuigd heeft gelaten. Het ren
dement van 512 6% is nog altyd
aantrekkelijk, de kredietwaardigheid van
de Duitse staat en de grote industriële
ondernemingen wordt niet in twijfel ge
trokken en de kans op een herwaarde
ring van de Duitse Mark, hoe gering
die ook moge zijn, heeft men dan in elk
geval op de koop toe.
In ons land houdt de kapitaalover
vloed ook nog steeds aan. Men ziet dit
aan de inlagen bij de spaarbanken, de
grote tegoeden by de handelsbanken en
uiteraard ook aan de koersstijging van
de obligaties. Zo is bijv. de 8H Staf-
fellening 1947, die in 1959 nog een laag
ste koers van 90 heeft gekend, in het
begin van deze maand tot bijna 95 op
gelopen, de 4 1/4 Nederland 1959, die
in 1959 nog voor 97% konden worden
gekocht, zijn niet ver meer van de pari-
koers verwijderd.
Versterking
De Nederlandse regering heeft deze
verruiming van de kapitaalmarkt benut
om de positie van de schatkist krachtig
te versterken. Geleidelijk heeft zij de
grote vlottende schuld verminderd en
daar tegenover de geconsolideerde schuld
vergroot. Uit. 1957 was de totale staats
schuld f. 18.2 miljard groot, waarvan
f. 10.2 miljard uit vaste leningen be
stond, uit. juni 1960 was de totale schuld
f. 18.8 miljard, waarvan f. 12.1 miljard
was geconsolideerd. Ook de vlottende
schuld van de gemeenten kon, zoals men
weet, in belangrijke mate worden ver
minderd door de emissies van de Bank
voor Nederlandsche Gemeenten, die dit
jaar reeds f. 500 miljoen obligaties heeft
kunnen plaatsen en thans komt de Ne
derlandse Staat met een lening van
f. 350 miljoen, nadat in februari en april
telkens f. 300 miljoen obligaties werden
uitgegeven.
De financiële positie van het Rijk
komt hierdoor steeds meer op een ge
zonde basis. Terwijl het kastekort voor
1960, naar verwacht wordt, niet meer
dan f. 500 miljoen zal bedragen, zal er,
na de plaatsing van de thans aangebo
den lening, in totaal reeds f. 950 mil
joen obligaties zijn uitgegeven, zodat de
vlottende schuld verder en niet onbe-
langrijk kan worden verminderd.
Bijna pari
In welke mate het kapitaalaanbod in
de loop van dit jaar is verruimd, blijkt
wel hieruit dat in februari jl. f. 300 mil
joen 4 '2 obligaties k 98 werden
uitgegeven, terwijl de f. 350 miljoen 4 1/4
pet. obligaties thans voor 98wor
den aangeboden. De oude 4 1/4 Ne
derland 1959 hebben het de vorige week
reeds tot bijna pan gebracht, maar zijn
deze week, onder invloed van de nieuwe
lening, tot 99 1//4 teruggelopen, om
dat het rendement van de nieuwe lening
op bijna 4.4 uitkomt, terwijl, dat van
de oude lening op een koers van 99 7/8
procent ruim 4 1/4 procent bedroeg.
Het Rijk is niet gebonden aan het de
gemeenten opgelegde rentegamma, Bat
voor een 4 1/4 lening, met een loop
tijd van gemiddeld tenminste 15 jaar,
een minimumkoers van uitgifte van 99
procent voorschryft. Groot is het ver
schil dus niet meer. maar nu weer f. 350
miljoen aan de kapitaalmarkt wordt
onttrokken, zullen de gemeenten voor
eerst nog wel geen kans hebben tegen
4 1/4 te lenen.
Vermindering liquiditeit
De uitgifte van f. 350 miljoen staats
obligaties heeft niet alleen ten doel de
staatsfinanciën op een hechtere basis te
brengen, maar ook de grote liquiditeit
bij de banken te verminderen. Het te
goed bij de banken zal immers voor een
deel voor inschrijving op de nieuwe
staatslening worden gebruikt en voor zo
ver deze inschrijvingen niet met schat
kistpapier worden betaald en de schat
kist dus nieuw geld ontvangt, wordt dit
na aftrek van wat voor de financiële
verplichtingen van de Staat nodig is, bij
de Nederlandsche Bank gedeponeerd en
dus aan de circulatie onttrokken.
Het saldo van de Rijksschatkist by de
Nederlandsche Bank bedraagt overigens
reeds byna f. 1 miljardDaar gaat
straks wel weer wat af, maar niettemin,
de Nederlandse minister van Financiën
zit er warmpjes bij
thuishaven waren gebleven konden toch
ter visvangst gaan daar de prijzen welke
de gezamenlyke rederijen betaalden, zo
hoog waren, dat de schippers het risico
aan deze tochten verbonden, gaarne na
men. Weliswaar heeft de fiscus het op
deze wyze vergaarde kapitaal enigszins
binnen de perken weten te houden.
Excessen
Na de bevrijding begonnen de grote
rederyen op grote schaal nieuwe sche
pen te bouwen en probeerden de mark
ten opnieuw te veroveren. Excessen ble
ven daarby niet uit. Zo is er bijv. een
redery opgericht die slechts uit één reus
achtige treiler bestond een vroegere
Engelse mynenveger en die slechts
eenmaal ter visvangst voer om daarna
met zware verliezen te worden verkocht.
Over het algemeen namen de traditione
le rederijen de overhand en voerden de
boventoon. Aanverwante industrieën
kwamen tot ontwikkeling en breidden
zich snel uit. Terwyl steeds grotere,
zwaardere en snellere schepen werden
eebouwd en in de strijd van kredieten en
macht de voorstanders van het nationale
systeem zich tegenover de aanhangers
van het Engelse systeem plaatsten, was
de uiterste kritieke toestand aanleiding
voor de vloot de toenmalige regering
eenvoudigweg de oorlog te verklaren.
Daardoor slaagde men er in de belas
tingdruk enigszins te verminderen, waar
door de positie van de grote visserij tij-
delyk verbeterde.
Tegelijk met het economische herstel
werd een intensieve studie opgezet van
het probleem van de byprodukten en de
stabilisatie der pryzen .Deze stabilisatie
leek bereikt te zijn door de bouw van het
eerste koelhuis voor het diepvriezen van
vis. waarmede meer dan 100 miljoen
Belgische franken gemoeid was. Enige
jaren later volgde de oprichting van een
concurrerende fabriek naast de reeds be
staande vismeelfabrieken e.d.
Machtige rederijen
Twee grote rederyen beheersten de
markt. De „Pêcheries k Vapeur en de
N.V. Motorvissery. Laatstgenoemd be
drijf stond in nauw contact met „Ostend
Stores". Door deze zaak werd ook het
eerste diepvrieskoelhuis opgericht. Dit
koelhuis was een middel om de pryzen
constant te houden. De vis die de mini-
mumpryzen niet behaalde werd inge
vroren. Treilers voor de verre visserij
werden in Engeland gebouwd en toen
de IJslandse wateren niet langer toe
gankelijk waren, voeren zy naar Labra
dor en kwamen met ladingen dorade te
rug, een vissoort dat men nauwelijks op
de Belgische markt kende. Voor de vol
gende campagnes maakte de redery ge
bruik van Duitse specialisten en werd er
naar nieuwe visgronden gezocht. De
„Motorvissery" heeft een filiaal de „Fri-
gorifère du Littoral" met een belangrijke
export van bevroren filets naar Frank-
ryk.
De „Pêcheries Vapeur" heeft ook een
eigen koelhuis en enkele van haar
stoomschepen van motoraandrijving
voorzien. Zij heeft twee nieuwe schepen
op stapel staan. Naast deze twee grote
rederijen zyn andere maatschappijen op
gekomen. Eén er van heeft in korte tijd
drie treilers in de vaart gebracht. Het
zijn schepen van het allermodernste
type, snel, rationeel met krachtige mo
toren.
Ander lot
De minder belangrijke en kleine rede
rijen is een ander lot beschoren. De
kleine vissery heeft grote schade onder
vonden door het wegvallen van de vis
gronden dichtbij de kust gelegen en ook
door de slechte vangsten van haring en
sprot. Bovendien is de garnaal schaars
geworden. Deze visserij is hoofdzakelijk
in Nieuwpoort en Zeebrugge geconcen
treerd. („Vissery nieuw")
Advertentie
1930, lezers?... Nu?In 1930 werd
de historische ontwikkeling in
Nederland op de rem gezet. Stop
bij de radio tenminste. Daar werd
de verzuiling wettelijk vastge
legd...
Maar u - meent u dat het anders -
beter kan? Meent u mét ons dat
een nationaal omroepbestel
(waarin elke overtuiging tot
uiting kan komen, maar kunst
en ontspanning „ontzuild" zijn)
pas een waarlijk Nederlandse
oplossing is? Meent u mét ons
dat het typisch Nederlands is
om een goed streven te steunen,
zonder te vragen „of het plan
wel van mijn zuil komt" f
Zulk een redelijke, constructieve
instelling is heel wat ouder dan
van 1930 - maar jong genoeg voor
de toekomst!
Door u nu te abonneren op Vrije
Geluiden - het radio-tv-blad van
de VPRO - steunt u ons streven
naar een nationale omroep. En u
abonneert u tevens op Neerlands
meest-overzichtelijke, volledig
ste en onpartijdige program
mablad. De kosten? 3.25 per
kwartaal. Het adres? VPRO,
postbus 11, Hilversum (ook voor
aanvrage proefnummer).
