LE 23 2 Prof. dr. C. A. van Peursen sprak over realiteitszin der filosofie FILMS Prof. Van Steenis gehuldigd bij tweede lustrum Flora Malesiana ƒ4.95 Bij aanvaarding van de tweede leerstoel in de wijsbegeerte „KAWECO" ,40 Ct. PER WEEK Postbus 1 - leiden Chr. vrouwen van Leiden-centrum proefden de Italiaanse sfeer Arbeid binnenkort onderdeel activiteiten Rijksherbarium VAN DEZE WEEK Opgericht 1 maart 1860 Zaterdag 22 oktober 1960 Tweede blad no. 30183 Gistermiddag aanvaardde prof .dr. C. A. van Peursen, oud-hoog leraar van de Rijksuniversiteit te Groningen en oud-lector van de Rijksuniversiteit van Utrecht, het ambt van gewoon hoogleraar in de wijsbegeerte aan de Leidse Universiteit. Prof. v. Peursen, die in Leiden de 2de leerstoel in de wijsbegeerte bezet naast prof. dr. F. L. R. Sassen hield zijn oratie in het Groot Auditorium over „De werkelijkheidszin der wijsbegeerte", waarin hij in het bijzonder sprak over de betekenis van de beweging, tijd en geschiedenis voor een deiktische ontologie. Aan de wijsbegeerte, aldus prof. Van Peursen, wordt dikwijls verweten, dat zij óch van de gewone werkelijkheid ver leemt. Inderdaad vindt men in de llosofie, evenals trouwens in andere itingen van het menselijk denken, ve- irlei abstracties, zelfs verabsoluteringen, leze komen voort uit de poging, eigen Selsel en eigen menselijk denken te Leidenaar op zoek naar lompen De procureur-generaal bij het Ge- tchtshof in Den Haag, mr. P. C. Kist, ïeeft gisteren, conform het vonnis van ie Redhitbanik in Den Haag, een ge- aagenisstraf van acht maanden met L'trek van preventieve hechtenis ge- orderd tegen een 53-jarige Leidenaar. 3em was ten laste gelegd 28 april van iit jaar omstreeks half vijf 's nachts in «aal 50 kilogram vleeswaren te hebben stolen uit het slachthuis van een sla- isrij, gevestigd aan de Herenstraat te oorhout. De verdachte ontkende vleeswaren ge- tolen te hebben. Wel verklaarde hy om- Jeeks die tijd daar te hebben rond- escharreld op zoek naar lompen. Op en vraag van de president waarom hij 3 de nacht lompen ophaalde, antwoord- ieverdachte: „de opbrengst van de lom- si besteed ik aan drank, dan hoef ik vrouw hiervoor geen geld te vra- en." Een chauffeur uit Haarlem en een werkman uit Voorhout, die beiden i!s getuigen werden gehoord, verklaar - !en gezien te hebben dat de verdachte aet een grote jutezak op zijn bromfiets it een steeg achter de slagerij kwam. In het reclasseringsrapport wordt ver achte een periodiek drinker genoemd, ie een dubbel leven leidt, 's Nachts en morgens vroeg haalt hij vodden op a bier te kunnen kopen en overdag ferkt h|j normaal. In zijn requisitoir de procureur-generaal, dat verdach- i. die een zeer lang strafregister heeft, for de rechtbank terecht is veroordeeld, üj vroeg bevestiging van het vonnis. De raadsman, mr. B. G. M. Hofstee i Den Haag, achtte de diefstal niet wezen. By een scheikundig onderzoek gebleken, dat de jas, die verdachte •"oeg, geen enkel spoor van vlees ver ende, aldus de verdediger. Ook in het "is van de verdachte heeft de politie ■ets van de vleeswaren teruggevonden, 'ij vroeg het Hof zijn cliënt vrij spreken. Het Hof zal over veertien dagen von- wijzen. Advertentie lampen Officiële publikaties VERKEER Burgemeester en Wethouders van Lei- ■*0 brengen ter openbare kennis, dat de foert Verweystraat, de Louis Couperus- de Herman Gorterstraat en de ucques Perkstraat met Ingang van 24 «ober 1960 voor de duur der bestra- J^swerkzaamheden aldaar zijn afgeslo- voor het verkeer met alle voertuigen, en trekdieren en vee, ln belde rich ten. rechtvaardigen. Deze zelfrechtvaardiging wordt andei-zijds ook weer steeds door broken onder de heilzame inwerking van concrete gebeurtenissen en verschijnse len, waardoor de zin voor de werke lijkheid groter wordt en de wijsbegeerte de dingen weer direct gaat aanwijzen, als deiktische ontologie, d.w.z. de aan wijzende zynsleer. Prof. Van Peursen besprak ter illustra tie hiervan de drie verschijnselen be weging, tijd en geschiedenis, zoals zy zich in de verschillende filosofische denk wijzen een plaats en functie hebben ver worven. Na de oratie, die met zeer kort ge houden toespraken werd besloten, volgde een receptie in de ontvangstzaal van de Academie. De rector magnificus, prof. mr. J. V. Rijpperda Wierdsma en echt genote wensen prof. dr. C. A. van Peursen en echtgenote geluk tijdens de receptie na afloop van de oratie. (Foto L.D./Holvast) (Advertentie) NIEUWSTE BALLPOINT met excentrische punt. Tijdens het schrijven beter zicht op Uw schrift. Met LANGSCHRIJF-vulling. HAARLEMMERSTRAAT 167—171 LEIDEN. VERHOUDING GEMEENTE-WERELD Op 10 en 11 december zal in het Kas teel „Oud-Poelgeest" een conferentie worden gehouden, welke gewijd is aan de theologie van Karl Bart, zoals die naar voren komt in zijn „Kirchliche Dogma- tik". In het bijzonder zal aandacht ge schonken worden aan wat deze „Kerk vader der twintigste eeuw" heeft ge schreven over de verhouding van ge meente en wereld. Prof. dr. G. C. van Niftrik, hoogleraar te Amsterdam, zal hierover het woord voeren. De leiding van deze conferentie is in handen van ds. J. M. Hoekstra, vormingsleider van de Stichting Oud- Poelgeest. CONGRES JEHOVAH'S GETUIGEN Momenteel wordt in Hoorn een drie daags congres van Jehovah's Getuigen gehouden. Onder de 1400 afgevaardig den uit Noord- en Zuid-Holland bevin den zich 115 Jehovah's getuigen uit Lei den. Deze halfjaarlijkse vergaderingen hebben ten doel de deelnemers steeds meer te bekwamen in hun predikingsac- tiviteit. Onze stadgenoot, de heer Van Velsen, sprak gisteravond over „Voorbe reidingen treffen voor het bezoek aan de gemeenten van de reizende vertegen woordiger". Het nieuwste,het modernste, het meest veelzijdige J I en actuele... fr rl met overzicht I M tl I RADIO en TV... f "ijl Vergeten tvas het koude Nederland In Rehoboth hield de afdeling Leiden- centrum van de Nederlandse Christen Vrouwenbond een bijeenkomst, welke gewijd was aan Italië. De heer en me vrouw Olff uit Rijswyk vertoonden in teressante lichtbeelden van dit zonnige land. De presidente van de afdeling mevrouw A. A. v. d. Kwaak-v. d. Berg opende de DE zaak M.P. Voor vierde week Luxor Bert Haanstra's tweede speelfilm, waarin het verhaal draait rond de ontvoering van Brussels be roemde manneke, gaat in Leiden de vierde week in. Een beter bewijs voor de grote belangstelling van het publiek voor deze Nederlandse rolprent is nau welijks denkbaar. Overigens wel begrij pelijk, want Haanstra heeft doelbewust gemikt op prettig en gemakkelijk aan sprekend amusement en hij heeft de roos getroffen! Genadeloze jeugd Schokkende realiteit Lido Het aantal films over de jeugd en haar problemen is reeds schier on telbaar en de filmmakers blijken het onderwerp nog lang niet beu te zijn. Er komen tenminste steeds weer nieuwe rolprenten bij, die een bepaald facet van de moderne jeugd aan de orde willen stellen. De Amerikaanse regisseur Richard L. Bare heeft een filmische poging gedaan om het rassenonderscheid by de jeugd gestalte te geven. En het beeld, dat hij daarbij schetst is verre van verheffend. Het is voor ons Nederlanders nauwelijks te begrijpen, dat er op een „highschool" in de Verenigde Staten zulke toestanden kunnen heersen. Maar in een inleiding geeft hij te verstaan, dat het verhaal geënt is op werkelijke feiten. En dus moeten wij geloven, dat het leven op die school beheerst wordt door enkele benden van jongeren, die zich vereend hebben naar ras en huids kleur. Blanken, negers en Mexicanen maken elkaar in groepsverband het leven danig zuur, louter en alleen om wille van hun uiterlijke verschillen. En wan neer in die groeperingen enkele misda dige elementen de overhand krijgen, In besloten kring werd vrijdagmiddag in het Rijksherbarium te Leiden op onofficiële wijze de tiende verjaardag herdacht van de Stichting Flora Malesiana. Deze ^stichting, waarvan de eigenlijke werkzaamheden reeds een kwart eeuw geleden in volle gang waren doch die eerst een decennium geleden een officiële status verkreeg, beoogt een systematisch overzicht samen te stellen van de flora in het gebied van Indonesië, Malakka en de Philippijnen. Het werk centrum van de stichting is het nauw me de Leidse Universiteit verbonden Rijksherbarium. De financiering werd aanvankelijk verzorgd door Indonesië, doch is sinds 1957 overgenomen door de Stichting voor Zuiver Wetenschappelijk Onderzoek. Verwacht mag worden, dat de arbeid van de stichting (die overigens zelfstandig zal blyven) geïncorporeerd wordt in die van het Ryksherbarium. De grondlegger van de stichting, prof. dr. C. G. G. J. van Steenis, hoogleraar ln de tropische botanie in Leiden en Amsterdam, was het middelpunt van de intieme herdenking in de directeurskamer van het Ryksherbarium, en deelde de hem gebrachte hulde met zyn echtgenote, die hem in zyn arbeid niet alleen een persoonlijke maar ook in sterke mate een wetenschappelijke steun is geweest. Hij bood prof. Van Steenis en diens echtgenote gebonden afdrukken aan van samenvattende beschouwingen en litte ratuuropgaven, die binnenkort als tyd- schriftartikelen zullen verschynen. De litteratuuropgaven, die de eigen publi katies van de stichting en door de stich ting verzorgde en bevorderde publikaties omvat, telt 450 titels en heeft betrekking op ongeveer 8000 pagina's druk, geil- lustreerd met 1600 afbeeldingen. Als naar anciënniteit oudste lid van de wetenschappelijke staf sprak de te- kenaresse mej. R. van Crevel prof. van Steenis en echtgenote in enkele welgeko zen woorden toe. Zy stelde, dat de groei Geschriften aangeboden De directeur van het Ryksherbarium prof. dr. H. J. Lam, die zelf ook veel tot de arbeid van de stichting heeft bijgedragen, bracht namens de mede werkers van stichting en Rijksherba rium grote waardering onder woorden voor wat prof. Van Steenis op weten schappelijk gebied heeft tot stand ge bracht. Hij stelde op zeer persoonlijke wijze de kwaliteiten en eigenschappen van prof. Van Steenis aan het licht en sprak de hoop uit, dat resultaten daar van nog geruime tijd zou mogen bij dragen tot de arbeid van de stichting. Prof. dr. H. J. Lam biedt prof. dr. C. G. G. J. van Steenis en diens echtgenote gebonden exemplaren aan van de publikaties, die ter ge legenheid van het tienjarig bestaan van de Flora Malesiana verschijnen. van de stichting in de eerste plaats te danken is geweest aan prof. Van Steenis en echtgenote, die ook de tot stand- koming vrijwel geheel op hun naam hebben staan. Mej. Van Crevel bood het echtpaar Van Steenis exemplaren aan van een „album amicorum" waarvoor meer dan 120 medewerkers bijdragen hebben ge leverd. Prof. R. E. Holttum, hoogleraar te Kew (bij Londen) die mederedacteur van een reeks publikaties van de stich ting is, sprak mede namens de niet aanwezige buitenlandse medewerkers van de stichting een woord van grote erkentelijkheid voor de arbeid van het echtpaar Van Steenis. Prof. Van Steenis besloot het ondanks het onofficiële karakter toch min of meer officiële gedeelte van deze tweede lustrumbijeenkomst van de stichting met een dankwoord, waarin hij vurige hoop uitsprak, dat mettertijd het grote werk van de Flora Malesiana voltooid zal worden en daarmee nog meer dan thans reeds het geval is zal bijdragen tot de internationale faam van het Rijksherbarium. Hij bracht in zyn toe spraak dank aan de Indonesiërs en Ne derlanders, die aan de wieg van de stichting hebben gestaan en reeds daar door een belangrijke bijdrage tot de wetenschap hebben geleverd. lllllllllllllllllllllllllllllllllllllllilllllllll!lllllll!IIOIIIIIIllllllllllllllllllll!III!llll!l!llllllllllllllllllllllllilllllllllillll liggen de trieste gevolgen voor de hand. Plagerijtjes en beledigingen groeien uit tot wreed geweld, intimidatie en gena deloos gangsterdom. De politie staat vrijwel machteloos en al kan zy hier en daar ingrijpen om het ergste te voor komen, regisseur Bare geeft ook te ver staan, dat zij nooit afdoende zal kunnen optreden, zolang niet bij de jeugd zelf van een veranderde mentaliteit sprake zal zijn. Het verhaal, dat aan de film ten grondslag ligt, is nogal eenvoudig. Om de belhamels op te sporen en de bron van de handel in verdovende middelen te ontdekken .zendt de politie twee jonge krachten naar school. Door aansluiting bij de benden te zoeken moeten zij him opdracht uitvoeren. Zo komen deze jeug dige politie-ambtenaren midden in de verbeten rassenstrijd te staan en moeten zy heel wat hachelijke momen ten doormaken voor zij hun doel berei ken. Alles by elkaar, we zeiden het reeds, is het beeld schokkend, rauw en wreed. Het is een stuk gruwelijke realiteit rondom de worstelende jeugd, maar de ontroering en de menselijkheid, die b.v. Marcel Carné's „Les Tricheurs" tot zo'n aangrijpend en fascinerend werk maak ten, mist men node. Het is voor alles een goed gemaakte keiharde documentaire over een bepaalde jeugd. Wilde aardbeien Prachtig werk van de Zweedse regisseur Bergman Studio De beroemde Zweedse regis- seur Ingmar Bergman heeft met dit werk een bijzondere prestatie geleverd: op meeslepende wijze heeft hij in deze monumentale film de levensherinnerin gen en levensverandering geschilderd van de oude professor Isak Borg, die op de dag van zijn ere-pro- motie tot dieper inzicht komt en dat met daden toont. Op uiterst subtiele wijze volgt Bergman dit proces van egoïsme naar grotere openheid in het karakter van de oude Borg, waarbij zijn (knappe) schoondochter Marianne een rol van betekenis speelt. Het spel van de onlangs overleden acteur Victor Sjös- tröm is voortreffelijk en het is dan ook geen wonder, dat deze film ook deze week in het theater aan de Steenstraat gedraaid wordt. Men verzuime niet dit werk te gaan zien. Bovendien draait een film (in kleuren» over het leven van de beroemde natuurvorser Linnaeus. Met getrokken pistolen Na kruitdamp B.B. REX Een Western volgens het geijkte recept? Neen, ditmaal niet. De pistolen worden nu niet getrokken in verband met veediefstallen, postkoetsover vallen e.d. Neen, deze week gaat het om een vrouw. Een verbitterde Wild- West bewoner, Allison, komt in een rustig dorpje zyn echtgenote wreken. Tate Kimbrough heeft zich n.l. eens aan zijn vrouw Mary vergrepen en dat moet gewroken worden. Drie jaar lang heeft Allison achter Tate aangegaloppeerd, drie jaar lang heeft hij erover gedaan om hem te vinden. En nu zal hij eraan moeten geloven. Allison komt wel erg ongelegen. De rijke Kimbrough staat namelijk op punt om te trouwen met de mooie Lucy. Vlak voordat het huwelijk in de kerk ingezegend zal worden, komt de van wraak bezeten Allison echter tussen beide. En Tate ziet zijn bruid opge wonden wegrijden na de scène in de kerk (een echte cowboy-kerk natuurlijk). Of de bedreiging van Allison, dat Lucy nog voor de avond weduwe zal zijn, als zij van plan is toch te trouwen uitkomt, blijft in deze spannende en goed ge speelde film heel lang een geheim, maar tenslotte geldt ook hier weer eind goed, al goed. Het pistoolvuur duurt maar tot en met zondag. Dan moet het wilde westen plaats maken voor andere wilde gebeur tenissen: Brigitte Bardot zal dan na- menlijk op het filmdoek in het Rex- theater gaan rondwandelen in gezel schap van Jean Gabin. Zy spelen sa men in de film „Liefde is mijn beroep". Een van hen was een canaille Buitenissig en mysterieus CASINO „Een van hen was een canaille". Wie? Dat is de grote vraag, die Robert Hossein, regiseur, hoofdrol speler, scenarioschrijver, kortom de ziel van deze mysterieuze film opwerpt. Hy maakt het zyn publiek niet gemakke lijk. Hij haalt alles uit het betrekkelijk eenvoudige, maar nogal buitenissige ge geven zodat de toeschouwer steeds nieuwsgieriger wordt. Razend nieuws gierig. Wie is het canaille? En dan de onvermydelyke ontknoping. De enig logische. Razend knap, psychologisch raak. Een canaille, dat zich met haar eigen wapen de doodsteek toebrengt, maar ook hierdoor een luchthartig man in een verbitterd wezen verandert en een vrouw vele illusies armer maakt. Het canaille zorgt voor de totale ont luistering van een schijnbaar luchthar tige sfeer. Het demasqué. Vanzelfspre kend en vernietigend. Al direct weet Robert Hossein de nieuwsgierigheid bij de toeschouwer op te wekken. Hij blijft deze nieuwsgierig heid voortdurend prikkelen. Vaag sug gererend, de fantasie vrij spel gevend. Het is laat in de nacht. Een een zame weg bij de Middellandse Zee. Een verdoolde wandelaar, een knappe jon geman, die gedichten maakt. Hij krijgt een lift aangeboden. Later weet hij, dat de knappe jonge vrouw lang blond haar had, haar mantel van zich af liet glij- b ij eenkomst met gebed, waarna zy een korte meditatie hield. Mevrouw Van der Kwaak kon in haar welkomstwoord vele dames begroeten, die het koude Neder land eens een avondje wilden vergeten en in de plaats daarvoor met een des kundige gids een tocht door Italië wil den maken. Maar voor het zover was, moest nog een aantal huishoudelijke agendapunten afgewerkt worden. Zo werden mededelingen gedaan om trent de actie „Kerstfeest op zee" en over het jaarlijkse uitstapje. Deze maal wilde men het eens niet zo ver weg zoe ken. Vorig jaar ging de tocht naar LeeuwardeA, voor dit seizoen werd een trip naar Utrecht of Gelderland voor gesteld. Ook over excursies werd nog het een en ander gezegd. Maar daarna kon het licht uit en gaf de presidente het woord aan dé heer A. Olff voor zijn causerie „Hoe ik Italië zag". De aanwe zigen hebben genoten van wat de heer en mevrouw Olff allemaal hebben ge zien. Men deed op de twee uur durende tocht diverse steden aan: Milaan met zijn 2245 beelden tellende Domkerk; Pisa met de wereldberoemde scheve toren: Como, de stad van Julius Ceasar; het oude Florence met zijn vele kunstschat ten; Pompeï en vanzelfsprekend ook Rome. Rome, de eeuwenoude stad, waar de eerste christenen zo hebben geleden en waar eens de machtige Romeinse kei zers triomfen hebben gevierd. Ook de Golf van Napels werd bezocht. Op boeiende wyze gaven de heer en me vrouw Olff een beeld van het cultuur- rijke Italië. Met behulp van kleurendia's en muziek, opgenomen op een bandre corder, proefde men iets van de onver valste Italiaanse geest. Na afloop dankte mevrouw Van der Kwaak het echtpaar uit Rijswijk harte lijk voor de bijzonder interessante avond, die het de christenvrouwen van de afdeling Leiden-centrum had bezorgd. RESTAURATIE „DE HEESTERBOOM" De restauratie van de molen „De Hees terboom" aan de Haagweg is gegund aan de firma G. J. Verblij te Hoogmade voor circa f. 50.000. Onze stadgenoot, de heer T. M. H. Dorren, is te Rotterdam geslaagd voor het examen meester-horlogemaker. Een juffrouw, zij kwam uit Terneuzen, Zocht een vulpen naar haar hand en haar keuze. Bij WOLFSLAG gezocht Heeft ze hem daar toen gekocht: Hij schrijft licht als een veer en is reuze BRE6STRAAT 145 TEL 23211 den. Dat zij daaronder naakt was en dat zij hem zonder enige reden plot seling uit de wagen duwde en pro beerde te overrijden. Maar hij weet ook het autonummer. Het kost hem weinig moeite het huis te vinden. Er wonen twee zusters. Mooi, verleidelijk, grillig. En mysterieus. Beide lijken als twee druppels water op elkaar. Beide hebben lang asblond haar. Eva en Hélène. Eva gekluisterd aan haar rolstoel: kinderverlamming. Hélène jong en gepassioneerd, maar ongetrouwd, om dat zij voor Eva wil zorgen Een van deze vrouwen, trekt er 's nacht met de auto op uit. Rijdt door de donkere bossen. Slechts gehuld in een mantel. Zij is het canaille. Maar wie is het canaille? Wie is de beeld schone heks, die op een satanische wij ze het schijnbaar onbekommerde leventje van het drietal vertroebelt. Wie? Wij zullen het niet verklappen. Wèl, dat in deze boeiende, qua sfeertekening zo merkwaardige film uitstekend spel wordt geleverd door zowel Robert Hos sein als Marina Vladi en Odile Versas. Saboteur Een oude Hitchcock, maar een goede TRIANON Het zal velen genoegen doen, dat een oude bekende in het theater aan de Breestraat is terugge keerd. Het is een van de oudere films van Alfred Hitchcock: „Saboteur". Even als zijn latere films munt ook deze uit door een intense spanning, die door tal van onverwachte gebeurtenissen steeds iets wordt opgevoerd en culimi- neert in een even onverwachte climax. Het gaat om een jongeman, die ten onrechte wordt verdacht van sabotage in een vliegtuigfabriek, waarbjj zijn vriend het leven laat. Hy vlucht, wordt gezocht door de politie, terwijl ook de bende saboteurs hem op allerlei manie ren uit de weg tracht te ruimen. Het verhaal is niet eens zo bijster origineel. De uitwerking echter wel de gelijk. Dan vergeet men graag die paar toevalligheden, waardoor het verhaal op gang kan komen, dan vergeet men ook de wat antiek aandoende scenes, zoals die in de circuswagen en in het huis van de alles begrypende blinde man. Want daar staan scenes tegenover, die van een zo'n intense beklemming zijn, dat men razend benieuwd is naar de afloop, die wjj u echter niet zullen verklappen. Hitchcock is op z'n best tijdens het societyfeest en de achtevolging in de bioscoop. Dan krijgt hij volop de ge legenheid om zjjn niet geringe capa citeiten ten volle uit te buiten. En dat doet hy dan ook.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1960 | | pagina 3