GESPREK VAN MOBOETOE MET
DE PRESIDENT VAN KATANGA
Enorme hoeveelheden
aardgas in ons land
Auto werd door trein verpletterd;
bestuurder op 't nippertje gered
WEERBERICHT
Kongo 's „sterke man" onverwacht
in Elisahethstadwaar hij
lange besprekingen voerde
O.a. in Slochteren en Delfzijl
Bestuurder remt, motor slaat af
(Sue/ Qlie.
teuws
Opgericht 1 maart 1860
MAANDAG 17 OKTOBER 1960
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur: E. A. E. van Dishoeck
Hoofdredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f7.50 per kwartaal; f2.55 per maand; f0.59 per week
Witte Singel 1, Leiden - Giro no. 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
Kolonel Moboetoe, de huidige „sterke man" in Leopoldstad arriveer
de zondagochtend onverwacht in Elisabethstad om te trachten met
president Tsjombe van Katanga tot een voorlopige schikking te komen.
Moboetoe zou Tsjombe hebben voorgesteld deel uit te maken van een
regering voor geheel Kongo. Onlangs heeft Tsjombe te kennen gege-'
ven, dat hij in de eerste plaats een bekwame regering in Leopoldstad
wenst en dan pas over betrekkingen tussen Kongo en Katanga zou
willen onderhandelen. Moboetoe confereerde de gehele ochtend met
Tsjombe in diens ambtswoning. Na de middag werd het overleg voort
gezet, waarna Moboetoe omstreeks vijf uur een rit maakte door de
straten van Elisabethstad. Om half zeven vertrok hij per vliegtuig naar
Leopoldstad. Moboetoe verklaarde tevreden te zijn over het onderhoud
met Tsjombe, die van zijn kant mededeelde, dat voor het ogenblik het
grootste probleem is hoe het bestuur in Kongo weer in goede banen
kan worden geleid. De toekomstige structuur van Kongo is van later
zorg.
Terreur-actie van
Loemoemba-mannen
De aanval op Ndele was het ernstigste
incident in een reeks van terroristische
acties van jeugdige aanhangers van
Loemoemba. Zo viel een gewapende
bende Loemoemba-volgelingen zaterdag
ochtend vroeg leden van de Abako-jeugd
aan. die Moboetoe's „raad van commis
sarissen" steunen. Later werd een
Abako-lid door vier aanhangers van
Loemoemba uit het centrum van de
Europese wijk ontvoerd. De vier spron
gen uit een auto, gooiden een jas over
hun slachtoffer, sleurden dit in de auto
en reden weg.
Uit andere incidenten, die zich in de
afgelopen dagen hebben voorgedaan,
maken waarnemers op, dat de aanhan
gers van Loemoemba besloten hebben
een op gewelddaden berustende politiek
te voeren, zolang hun leider in zijn
ambtswoning wordt belegerd door mili
tairen van de opperbevelhebber van het
leger, kolonel Moboetoe.
Akkoord tussen V.N. en de
Katangese autoriteiten?
Uit betrouwbare bron in Elisabethstad
wordt vernomen, dat de Indiase gene
raal Rikhye, die militair adviseur is van
Hammarskjölds vertegenwoordiger in
Kongo, Dajal, tezamen met de Katan
gese autoriteiten de laatste hand heeft
gelegd aan een akkoord. Krachtens dit
Sterke antipathie
tegen Y. N.-troepen
Een woordvoerder der V.N. heeft
zaterdag op een persconferentie te Leo
poldstad uiting gegeven aan zijn „mede
leven en diepste spijt" in verband met
de aanslag, die vrijdag j.l. door aanhan
gers van Loemoemba is gepleegd op
Albert Ndele, vice-voorzitter van Moboe
toe's „raad van commissarissen".
De aanwezige correspondenten stelden
de V.N.-woordvoerder scherp geformu
leerde vragen over de houding die V.N.-
militairen moeten aannemen, wanneer
zij gewelddaden aanschouwen. De woord
voerder verklaarde tenslotte, dat de
orders aan deze militairen, waarin staat
wanneer zij moeten ingrijpen, een „mili
tair geheim" zün
In Leopoldstad is de stemming tegen
de V.N. nog veel krachtiger geworden,
nadat een plaatselijk dagblad een foto
van de aanslag op Ndele had gepubli
ceerd. Hierop ziet men dat Ndele, terwijl
hij door aanhangers van Loemoemba
wordt afgetuigd, zijn armen uitstrekt
naar een werkloos toeziende Ghanese
V.N.-soldaat!
De V.N.-wacht voor het Memling-
hotel in de Europese wijk, waar Ndele
werd aangevallen, is zaterdag versterkt.
Ndele, die messneden over hoofd en ge
zicht kreeg, gaat bevredigend vooruit.
Men verwacht, dat hü gedurende een
week of tien dagen in het ziekenhuis
zal moeten blijven.
Tweemaal levenslang
voor SS-ers uit
Saehsenliausen
(Van onze correspondent in Bonn)
In het proces tegen drie leiden
de SS-figuren uit het voormalige
Duitse concentratiekamp Sachsen-
hausen, werd zaterdag de eis van
de officier van Justitie bevestigd:
de 70-jarige Otto Bóhm en de 56-
jarige Gustav Höhn werden name
lijk beiden tot levenslang veroor
deeld.
Op de laatste dag van dit proces,
waarin nog eenmaal de verschrikkingen
van het concentratiekamp-Sachsenhau-
sen in de openbaarheid kwamen en
waarin meer dan 60 getuigen konden
worden gehoord, zorgde de beklaagde
Höhn voor een kleine sensatie. Deze
ex-SS-er had zich tijdens het gehele
proces bepaald stoer gedragen, zo weinig
mogelijk toegegeven en zoveel als maar
mogelijk was afgeschoven op zijn al lang
gestorven SS-superieuren. Maar zater
dag ging Höhn, die in het concentratie
kamp doorging voor een intelligent maar
uiterst gemeen sujet, door de knieën en
verklaarde in zijn laatste woorden: „Ik
wil boete doen. Ik wil helpen waar maar
mogelijk is om het donker verleden te
boven te komen."
De derde beklaagde in dit proces, de
50-jarige Hempel blijft op vrije voeten.
Hij werd tot vijf jaar veroordeeld, maar
daar de tien jaren die hij in het Russi
sche kamp Workoeta in Siberië als
oorlogsmisdadiger heeft doorgebracht
konden worden meegerekend, behoeft
Hempel niet meer in de gevangenis.
Deze horlogemaker en horlogeverkoper
zal weer normaal in een Düsseldorfer
klokkenwinkel zijn klanten kunnen hel
pen
RUSTIG WEER
De Bilt verwacht van heden- en mor
genavond
Nu en dan opklaringen en op de meeste
plaatsen droog weer. In de nacht en och
tend hier en daar mist. Overwegend
zwakke wind uit westelijke richtingen.
Weinig verandering in temperatuur.
(Opgemaakt te 11.15 uur).
18 OKTOBER.
Zon op: 7.09 uur: onder: 17.40 uur.
Maan op: 4.27 uur; onder: 17.05 uur.
Hoogwater te Katwijk te 1.49 en 14.09
uur; laagwater, 8.49 en 22.05 uur.
Dit nummer bestaat uit 16 pagina's
akkoord, zo zei men, zullen de troepen
van de V.N. in het gebied van Manono
in noord-Katanga, waar het al lange tijd
onrustig is, meer activiteit gaan ont
plooien. Dit zou in overeenstemming zijn
met de resolutie, die op 20 september
door de Algemene Vergadering van de
V.N. is aangenomen.
De Katangese gendarmerie zou meer
vrijheid van handelen krijgen bij haar
taak om de orde te handhaven.
De Katangese minister van Binnen
landse Zaken, Moenongo, heeft gezegd,
dat hij „zeer tevreden' 'is over het
onderhoud, dat hij met generaal Rikhye
heeft gehad.
Vijftien landen hebben een ontwerp
resolutie laten circuleren onder de leden
van de Verenigde Naties, waarin de Al
gemene Vergadering wordt verzocht er
bij alle landen op aan te dringen zich
te onthouden van acties die de spanning
in de wereld zouden kunnen verhogen,
zo is zondag van gezaghebbende zijde
in New York meegedeeld.
Deze vijftien landen zijn Oostenrijk,
Bolivië, Birma, Ecuador, Finland, Gha
na, India, Indonesië, Mexico, Marokko,
Panama, Tunesië, de V.AR., Venezuela
en Joego-Slavië. In de resolutie wordt
de Algemene Vergadering voorts ver
zocht nogmaals te verklaren dat de
kracht van de V.N. steunt op de samen
werking van de leden. De vijftien landen
willen dat er direct maatregelen worden
genomen om tot een oplossing van de
dringende wereldvraagstukken te ko
men.
De Belgische christen-democratische senator Leemans heeft vrijdag
in het Europese parlement te Straatsburg verklaard, dat in Nederland
een enorm veld met aardgas met een inhoud van 300 miljard kubieke
meter is ontdekt. De Belgische senator, die sprak tijdens een debat over
de olie en het aardgas in het kader van een Europese energiepolitiek,
zou met deze verklaring een tot nu toe goed bewaard geheim hebben
onthuld.
In Straatsburg verluidde, dat deze vondst, waarschijnlijk onder de
Waddenzee, geheim gehouden is met het oog op de onderhandelingen
met particuliere maatschappijen over de exploitatie.
Een zegsman van de Nederlandse Aardoliemaatschappij, de onder
neming die de exploratie van aardgas in Nederland verricht, deelde
desgevraagd mee, dat „in het noorden van Nederland" inderdaad een
nieuwe voorraad aardgas is gevonden. De N.A.M. heeft echter nog
geen idee van de hoeveelheid gas, die ter plaatse zou kunnen worden
gewonnen en zij laat de mededeling van de heer Leemans over 300
miljard kubieke meter geheel voor diens rekening.
Van de zijde van het Ministerie van
Economische Zaken werd ons desge
vraagd nog meegedeeld, dat de heer
Leemans vermoedelijk heeft gedoeld op
de aardgasboringen, die worden verricht
bü Slochteren in de provincie Gronin
gen. „De daar aangetroffen hoeveelhe
den kunnen inderdaad van betekenende
omvang worden geacht", aldus het mi
nisterie van Econ. Zaken, dat aan
deze mededeling echter toevoegde, dat
men nog niet weet hoe groot de gevon
den voorraad is. De aardgasvondst bij
Slochteren was reeds aan het begin
van dit jaar bekend.
Zowel in de gemeente Slochteren, als
in de gemeente Delfzijl zijn bij proef
boringen belangrijke hoeveelheden
aardgas aangeboord. In Slochteren, zo
vernamen wij van burgemeester H. Tuin,
is ongeveer een half jaar geleden een
succesvolle boring verricht nabij de
grens met de gemeente Hoogezand-Sap-
permeer, vlakbij de grote weg Gronin
gen-Winschoten. De boorinstallaties zijn
alweer opgeruimd en de hoorplaats is
afgesloten met behulp van kranen En
kele weken geleden hebben boringen bij
Kolham eveneens succes gehad. Ook hier
werd een belangrijke hoeveelheid gas
gevonden. Dagen achtereen verried een
enorme brandende vuurzuil, dat hier
aardgas was aangetroffen. Ook deze
hoorplaats is afgesloten. Beide hoor
plaatsen wachten op aansluiting op het
aardgasnet.
De hoeveelheid aangeboord gas was
in Slochteren niet bekend. Wel weet
men, dat het gas zeer diep is gevonden
en dat de reserve voldoende werd ge
acht voor vele jaren. Ook in Heveskes,
een randdorp van de gemeente Delfzijl,
is enige tijd geleden een succesvolle bo
ring verricht. Ook hier zijn de boorin
stallaties alweer opgeruimd.
De premier van Malakka, Tunka
Abdul Rahman tijdens zijn pers
conferentie op Schipholwaar zijn
bemiddelingspoging over Nieuw-
Guinea besproken werd. De pre
mier was op Schiphol op doorreis
naar Amerika.
Overweg De Vink
werd vernield
Doortastend optreden van de
luitenant ter zee eersteklasse van
de Koninklijke Marine, de heer J.
C. H. Bol uit Leiderdorp, heeft een
inwoner van Aarlanderveen voor
een verschrikkelijke dood behoed.
Het gebeurde zaterdagmiddag om
streeks twee uur op de automatisch be
veiligde spoorwegovergang bij De Vink.
De inwoner van Aarlanderveen wilde
juist met zijn auto de rails kruisen toen
het alarmsysteem, dat de nadering van
een trein aankondigt, in werking trad.
De bestuurder van de auto schrok zo,
dat hij krachtig remde. De auto bleef
midden op de rails staan. De motor
sloeg af. Verlamd van schrik bleef de
bestuurder zitten. De bomen waren ge
sloten. Over enkele seconden zou de trein
de overweg passeren
In een impuls
Dit alles zag de heer Bol vanuit zijn
auto. Hij handelde in een impuls. Ren
de op de auto toe rukte het portier
open en sleurde de bestuurder uit de
wagen. Op dat ogenblik denderde de
trein over de overweg, de auto in tome
loze vaart meesleurend en vernielend.
Brokstukken van de auto vond men
later op meer dan 150 meter van de
overweg terug. De bestuurder was ge
red
Bomen vernield
De trein had 20 minuten vertraging.
Brokstukken van de auto vernielden de
automatische beveiliging, zodat de Rijks
politie het verkeer moest regelen. Om
half zeven 's avonds was de automati
sche beveiliging weer hersteld.
Zoals bekend beginnen de bomen vijf
seconden nadat het knipperlicht gaat
werken te dalen. Tien tot 15 seconden
later passeert de trein. Op de foto ziet
men wat er van de auto, die dwars door
de bomen werd heengeslagen overbleef.
(Foto J. P. M. Deen, Voorschoten)
Minister Toxopeus bezocht
Manokwari
Minister Toxopeus heeft dit weekeinde
Manokwari bezocht. Hij werd daar o.m.
verwelkomd door een fluitorkest van de
„Koempoelan Wandamman Japen", dat
het Wilhelmus ten gehore bracht en een
bord droeg waarop de naam van de
„PONG" (Partai Orang Nieuw-Guinea)
met als onderschrift „Unieverband met
Nederland".
Ter begroeting waren op het vliegveld
Rendani, behalve een Europees ont
vangstcomité, aanwezig het stamhoofd
Lodewijk Mandatjan, voorzitter van de
eenheidspartij Nieuw-Guinea. met enige
tientallen dorpshoofden van de bergbe-
volking. Zij voerden spandoeken met zich
mee. waarop in het Maleis geschreven
stond „het Nederlandse bestuur verlate
ons niet voor wjj het zelf kunnen" en
„Laat de Nederlanders, Chinezen en an
deren niet weggaan, maar met ons sa
menwerken".
De minister informeerde naar de be
tekenis van de Maleise opschriften, hield
een korte toespraak en maakte kennis
met een aantal aanwezigen.
Later bezocht hij in gezelschap van de
gouverneur het agrarisch proefstation,
waar dr. K Ebes een uiteenzetting gaf
van de huidige stand van zaken en de
toekomstplannen, mede in verband met
door de EEG beschikbaar gestelde fond
sen.
Vandaag reisde de minister door naar
Sorong. De gouverneur keerde naar Hol-
landia terug.
PRIORITEIT AAN DE
BENELUX-TUNNEL
(Speciale berichtgeving).
Zonder iets prijs te geven van het
hoogsturgente plan de Willemsbrug
over de Nieuwe Maas te vervangen
door een zesbaans Willemstunnel, zijn
R. en W. van Rotterdam op prakti
sche gronden tot de slotsom gekomen,
dat de bouw van de Benelux-tunnel
tussen Schiedam en Vlaardingen on
der de Nieuwe Waterweg prioriteit
moet worden gegeven.
Deze tunnel zou worden gebouwd op
basis van een tolheffing met op de ach
tergrond de gedachte, dat het Rijk de
tunnel later zal overnemen. De bouw
van de Benelux-tunnel zou al volgend
jaar kunnen beginnen en in 1965 gereed
kunnen zijn.
Rotterdam is bereid prioriteit aan de
bouw van de Benelux-tunnel te steu
nen onder de uitdrukkelijke voorwaarde,
dat het op korte termijn tot voor de
Willemstunnel noodzakelijke onteige
ningen kan geraken om na de bouw van
de Benelux-tunnel onmiddellijk met de
bouw van de Willemstunnel te kunnen
beginnen. Deze zou dan in 1970 gereed
kunnen zijn.
Belangrijke gift van
Prinses Wilhelmina
Het Nederlands Steunfonds voor de
Ned. Antillen deelt mede, dat Prinses
Wilhelmina een belangrijke bijdrage
heeft geschonken voor de geldinzame
ling ten behoeve van de slachtoffers van
de orkaan „Donna" op het eiland St.-
Maarten In de Ned. Antillen.
Ramp teisterde
Oost-Pakistan
Boven de kust van Oost-Pakistan
heeft een cycloon gewoed, gevolgd
door een vloedgolf. In de vroege
ochtenduren van maandag j.l. joeg
een woedende storm zes uur over
de Golf van Bengalen en het vaste
land van Oost-Pakistan. Vermoe
delijk zijn honderden, misschien wel
duizenden mensen om het leven
gekomen. Sinds mensenheugenis is
in dit gebied nog nooit zo n zware
vloedgolf waargenomen. De storm
bereikte een snelheid van 110 km.
per uur, vernielde ontelbare hutten
en wierp vele vissersboten om. Pas
in de loop van de week zijn er be
richten binnengedruppeld over de
ernst van de ramp. Het getroffen
gebied is ongeveer 300 km. groot
en ligt enige honderden kilometers
ten oosten van Calcutta bij de
monding van de Ganges, waarvan
het water bovendien sterk gestegen
is tengevolge van zware regenval.
Dijk verhoging kost
500 miljoen gulden
(Van een medewerker).
De minister van Verkeer en Water
staat heeft zich bereid verklaard te
bevorderen dat binnen een termijn
van 20 jaar de dijken langs de Wes-
terschelde in Zeeland worden ver
hoogd en worden gebracht op een
hoogte die ook bij /.ware stormvloeden
zoals in februari 1953 is voorgekomen,
beveiliging zal bieden, de z.g. Delta
hoogte.
Met het verhogen der zeeweringen
zal in totaal een bedrag van ongeveer
500 miljoen gulden gemoeid zijn. Het
ligt in de bedoeling te beginnen in
West Zeeuwsch-Vlaandcren.
f
Uit Het Leidsch Dagblad van
17 October 1860:
In de vorige week is te
Woudrichem een paar in den
echt verbonden, dat reeds voor
bijna 22 jaren zou getrouwd zijn
na de twee gewone huioelijksaf-
kondigingen. maar toen eens
klaps besloot dit niet te doen,
om reden de moeder des bruide
goms tegen het huwelijk ivas.
Thans ligt die moeder krank en
kon niet gerust sterven, voor
het toenmaals geprojecteerd
huwelijk voltrokken was. zoodat
de gelieven, die elkander steeds
trouw zijn gebleven, hun verlan-
gen bevredigd zagen. Zij tellen
tezamen 98 jaar. t
