.tllTNODIfi-IMG::,;--:
Diepe kloof regering-oppositie in
Bonn over de staat-van-beleg-wet
Staf van de civiele
verdediging adviseert
Xo
TOT BIJWONING 'VAN DE 5 OCT.-VIEK1NG
ST. MICHIELS - GESTEL 1942.
A/r^.
Ook als de regering de wetten
er niet doorkrijgt,
er
toch verkiezingswinst in
De leiding blijft bij regering
DONA FABIOLA VOOR KORTE
TIJD NAAR MADRID TERUG
Opgericht 1 maart 1860
Zaterdag 1 oktober 1960
Vierde blad no. 30166
>v. -.'vs "v-
A
O
-A
fO se^s^Sl5
Aan de vooravond van de drie-oktoberviering
brengen wij deze herinnering van de viering van
het ontzet in bijzonder benarde omstandigheden:
de jongste bezettingsjaren. In het gijzelaarskamp
St.-Michiels Gestel verbleven, tussen vele andere
prominente Nederlanders, ook talloze Leidenaren
en oud-stadgenoten. Zij wisten een 3 oktobervie
ring te organiseren, die zij zich hun gehele leven
beter dan welke viering ook zullen herinneren. Er
werd gezongen waarbij de nationale gevoelens
S/E.re-ATAlCCtPAd. gV§
werkelijk niet onder stoelen of banken werden
gestoken, prof. dr. J. Huizinga, de bekende Leidse
cultuurhistoricus, hield een rede, er werd speciaal
op het Leidse ontzet gezongen met wel heel duide
lijk andere bedoelingen dan alleen een herinnering
aan het Leidse ontzet van 1574, er was grammo-
foonmuziek, er werden lichtbeelden uit Leiden
vertoond .en Leidse versnaperingen uitgedeeld.
Deze viering van de derde oktober 1942 werd,
zij het in iets minder openlijke vorm, ook latere
jaren herhaald. In het concentratiekamp Vught
waar eveneens in de loop der jaren vele Leide
naren van hun vrijheid beroofd op „ontzet'' wacht
ten, ging de derde oktober in de bezettingstijd
evenmin ongemerkt voorbij, maar hier moest heel
wat minder openlijk van de Leidse gevoelens blijk
worden gegeven.
Hierbij reproduceren wij de uitnodigingskaart
voor het 3 oktoberfeest in St.-Michiels Gestel in
1942, van de heer F. Rippen, het oud-raadslid van
Noordwijk. Op de achterzijde van deze kaart staan
de handtekeningen van vele bekende Leidenaren
en oud-Leidenaren, die deze onvergetelijke her
denking meemaakten. Te ontcijferen zijn onder
meer de handtekeningen van prof. Huizinga, prof.
Barge, prof. Kranenburg, mr. Joekes, dr. Meijer
Ranneft, mr. Kranenburg, mr. Resius, mr. Vriesen-
dorp, mr. Fabius, mr. De Kanter, mr. Noijon en
mr. De Wit Wijnen.
zit
(Van onze correspondent in Bonn)
In de Bondsdag (Tweede Kamer in Bonn), die aan zijn laatste jaar vóór de
verkiezingen van september 1961 is begonnen, blijkt opnieuw een zeer diepe kloof
tussen de regering en de beide oppositiepartijen, de sociaal-democratische S.P.D.
en de liberale F.D.P. te bestaan over drie door de regering ingediende belangrijke
wetsontwerpen nopens de staat van beleg. Dit eerste debat van het nieuwe parle
mentaire seizoen in Bonn stak gisteren daarbij al direct vol verkiezingsspeldeprik-
ken.
De drie wetsontwerpen van minister van Buitenlandse Zaken Schroder beogen
de regering speciale volmachten te geven voor het geval de staat zowel naar bin
nen als naar buiten in een noodtoestand zal verkeren. De regering zal o.m. het
recht moeten krijgen bepaalde grondwettelijke rechten buiten werking te stellen
en te regeren met verordeningen. Schröders tweede wetsontwerp voorziet in een
dienstplicht voor mannen en vrouwen in spannende tijden, zijn derde ontwerp eist
van de burger in geval van nood speciale leveringen aan de staat, o.m. van
particuliere auto's.
principe ten deze, komt neer op een
„neen" tegen het principe van de ver
dediging van het land, waar de socialis
ten zich de afgelopen zomer juist vóór
hebben verklaard.
Maar de S.P.D. noch de F.D.P. moe
ten iets hebben van Schröders voorstel
volgens hetwelke eenvoudig de meerder
heid van de bondsdag reeds voldoende is
om de staat van beleg vast te stellen.
Zij eisen een tweederde meerderheid,
Zij vrezen namelijk dat een bepaalde
regering lees: een vierde CD.U.-re-
gering in 1961 of later de vakbonden
bij een grote staking zou kunnen ver
bieden of tegen een zekere politiek op
positiegroep ondemocratisch zou kunnen
optreden. De staat van beleg, zo zei de
S.P.D.-jurist Arndt, is niet het „uur
van de uitvoerende macht" alleen, maar
in de eerste plaats het „uur van alle
democratische krachten in de staat".
Niets duidt er in het debat op, dat beide
partijen dichter bij elkaar waren geko
men over deze voor de Bondsrepubliek
belangrijke wetsontwerpen. Belangrijk
omdat de Bondsrepubliek nu eenmaal
vlak tegenover het ijzeren gordijn ligt
en als het ware overspoeld wordt met
rode spionnen uit Oost-Duitsland.
Men kreeg de indruk, dat de regering
er zich wel van bewust is, dat zij de
voor aanneming van de ontwerpen ver
eiste tweederde meerderheid het gaat
hier namelijk om 'n grondwetswijziging
niet zal halen. Daardoor geleek het er
ook op af de regeringspartij de C.D.U.-
C.S.U.en het kabinet zelf, vooral de
S.P.D.aan het uitdagen waren volgens
de volgende argumentatie: De inter-
Wie wetten afwijst,
brengt liet land in
gevaar,zegt de C.D.U.
Zowel de socialisten als de liberalen
gaan in het geheel niet akkoord met
Schröders verklaringen, volgens welke
de regering in geval van nood bijvoor
beeld een door de communisten ver
oorzaakte revolutie, algemene staking
of iets dergelijks snel moet kunnen
handelen. Dan is het volgens de minis
ter „het uur van de uitvoerende macht".
De socialisten wezen Schröders principe
van de noodzaak van een speciale wet
geving voor de staat van beleg niet
van de hand: tenslotte naderen de ver
kiezingen en een .neen' tegen Schröders
ENGELSMAN OP STRAAT
AANGEVALLEN
EN BEROOFD
Midden in de nacht waarschuwden
voorbijgangers de Haagse politie, dat in
de Wouwer manstra at een Engelsman
liep, die bloedde uit flinke hoofdwon
den. Inderdaad trof de bemanning van
een politieauto de gewonde Engelsman
aan. Het bleek een Brits officier te
zijn, die met verlof in ons land ver
toeft.
Nadat de wonden in het ziekenhuis
aan de Zuidwal waren gehecht, ver
klaarde hij tegenover de politie, dat
hij die avond enige café's had bezocht.
Na sluitingstijd zou hij door een paar
jongens naar huis worden gebracht. In
een buitenwijk had de officier opge
merkt, dat zij op de verkeerde weg
waren. Daarop voegde zich een derde
jongeman bij het gezelschap. Deze gaf
de officier een paar flinke klappen op
het hoofd, waardoor het slachtoffer
bewusteloos geraakte. Toen hij weer
bijkwam waren de aanvallers verdwe
nen. Hij miste zijn paspoort en andere
identiteitspapieren, alsmede een bedrag
van 55 Engelse ponden.
De politie is er in geslaagd de aan
vallers op te sporen. Het bleken drie
jeugdige zeelieden te zijn, (25,18 en 16
jaar) die bekenden de overval te hebben
gepleegd. De twee jongsten hadden de
Brit meegelokt naar de Waldorpstraat,
waar de oudste zich op zijn slacht
offer stortte en deze met een straat
klinker tegen de grond sloeg. De twee
jongsten kregen voor hun aandeel ieder
f 25.-. De papieren van de Engelsman
zijn evenals het geld nog niet terug
gevonden.
Klleuter in Rijnsburg onder
vrachtauto en gedood
In de Baron van Wassenaerstraat in
Rijnsburg is gistermiddag de V/> -jarige
J. J. Slijkhuis verongelukt. Het ventje
liep tijdens het spelen tegen het achter
wiel van een vrachtauto op en kwam zo
ongelukkig te vallen, dat het wiel over
het hoofdje reed.
nationale toestand is kritiek en maakt
een snelle wetgeving nopens de staat
van beleg.
Voor Bonn zeer noodzakelijk. Wie haar
afwijst brengt het land als het ware in
gevaar, maakt de Bondsrepubliek in elk
geval minder goed verdedigbaar en ver
klaart zich dus indirect tegen de ver
dediging van de Bondsrepubliek. In de
aanstaande verkiezingsveldslag zal deze
argumentatie zeker opgeld doen!
78e
Den Haag
van de Houtsust
dameskroniek t/m 7 okt.
Geopend 13T7 en 1923 uur (zondag gesloten) Entrée f 1.25 (alles inbegrepen).
ELKE MIDDAG EN AVOND MODESHOWS EN IN HET CABARET
„DOE MEE" GEZELLIGE QUIZZES WAARDEVOLLE PRIJZEN
Elke 10e, 20e, enz. 'n geschenk. Let op de eindnul van Uw volgnummer
Hedenavond MARIA ZAMORA y sus muchachos
Maondagavond Johnny Jordaan Troubadour uït de Jordaan
Luitenant-generaal Mathon
(Van onze Haagse redactie)
Luitenant-generaal der cavalerie Th. E. E. H. Mathon, die gelijk
gemeld benoemd is tot chef van de staf voor civiele verdediging bij
het ministerie van Algemene Zaken, heeft gisterochtend te Den Haag
tijdens een onderhoud medegedeeld, dat de taak van deze staf uitslui
tend het adviseren zal zijn van de minister-president. Het te geven
advies zal zich uitstrekken ten aanzien van alle aangelegenheden
betreffende de civiele, dus niet-militaire verdediging van ons land, ter
ondersteuning van de coördinerende verantwoordelijkheid op dit gebied
van de minister-president.
Koninklijke onderscheiding
voor G. J. Hazeborg (Katwijk)
In verband met zijn pensionering met
ingang van heden, werd de Katwijker
G. J. Hazenborg, opperwachtmeester der
Rijkspolitie èn als zodanig belast met de
bewaking van het kabinet van de Mi
nister-President, door H.M. de Koningin
onderscheiden met de eremedaille in zil
ver, verbonden aan de Orde van Oranje
Nassau.
De heer Hazenborg ontving gisteren
deze onderscheiding uit handen van de
miniser-president.
De civiele verdediging, waarvan de
BB een onderdeel is, omvat alle minis
ters, provinciale en gemeentelijke amb
telijke instanties, alsook het bedrijfs
leven en alle particulieren, zo zei spr.,
die eraan toevoegde, dat iedereen er
dus eigenlijk bij betrokken is. Civiele
verdediging kan liggen op het gebied
van de volkshuisvesting, de bescherming
van kunstschatten, de energievoorziening
produktie en reparatie, voedsel- en ar
beidsvoorziening, telecommunicatie, de
inwendige veiligheid van ons land, de
materiaalvoorziening en bovendien het
geen spr. uiterst belangrijk noemde, de
instandhouding van het moreel der be
volking.
Gevolgen moderne
oorlog beperken
Al deze aspecten van de civiele ver
dediging zjjn al sinds enige jaren het
onderwerp van bespreking geweest van
de betrokken ministeries, teneinde een
bijdrage te leveren aan de Krijgsmacht
van ons land, opdat een oorlog voor
komen kan worden, om tijdens 'n even
tuele oorlog de gevolgen daarvan zo
goed mogelijk te kunnen weerstaan.
Op deze wijze, aldus luit.-generaal
Mathon, komt bij een volk de wil tot
stand om vastberaden offers te brengen,
zodat de gevolgen van een oorlog met
moderne wapens (kernenergie en gelei
de projectielen) beperkt kunnen worden.
In de staf zijn. behalve luit.-generaal
Mathon naar bekend ook opgeno
men luit.-generaal-vlieger B. D. C. Giebel
en vice admiraal b.d. C. W. Slot.
Binnenkort zal ook ir. J. D. W. v.d. Toorn,
oud-directeur generaal PTT, in deze
staf zitting nemen.
De mogelijkheid is niet uitgesloten
dat de staf nog verder wordt uitgebreid.
De drie generaals, die nu in de staf
zitting hebben, hebben hun sporen op
het gebied van de civiele verdediging
verdiend in het Defensie Studiecentrum.
„Civiele verdediging van een land, en
dat is ook de opvatting bij onze Navo-
partners, is een uiterst belangrijke zaak"
aldus de chefstaf.
„Ik zie het zo, dat een militaire ver
dediging van een land niet meer moge
lijk is zonder civiele verdediging en
omgekeerd".
Blijkens de jongste begroting is er
voor de civiele verdediging f. 50 mil
joen beschikbaar, een bedrag dat door
ministeries naar gelang van belangrijk
heid bestemd zal kunnen worden.
Het is nu o.a. de taak van de staf,
om de minister-president ten aanzien
van de besteding van dit bedrag van
advies te dienen.
Ieder der ministeries heeft een eigen
plan voor civiele verdediging opgesteld
en de nieuwe staf zal geenszins als een
soort commando voor deze ministeries
optreden.
Het werk van de algemene verdedi-
gingsraad van de regering en de com
missie algemene verdedigingsvoorberei
ding, samengesteld uit ministeriele ex
perts, zal gewoon blijven doorgaan. Doch
indien de minister-president omtrent het
werk van deze commissie en raad voor
gelicht wil worden, zal de staf civiele
verdediging coördinerend kunnen optre
den.
„Hoe het samengaan in de toekomst
zal zijn, moet nog afgewacht worden",
zo zei spr. die er met nadruk op wees,
dat zijn staf nooit als doublure bedoeld
was voor de ministeriele commissies.
De leiding van de civiele verdediging
zal steeds bij de regering blijven be
rusten", zo besloot spr. zijn uiteenzet
ting.
Postsluitingen
smaldeel V
De luchtpostsluitingen voor de opva
renden van smaldeel V, bestaande uit
HM Vliegkampschip „Karei Doorman"
en de jagers „Groningen" en „Limburg"
zijn als volgt vastgesteld: Karei Door
man: 1 oktober te 16 uur; 8 oktober te
16 uur; 14 oktober te 8 uur; 15 oktober te
8 uur; 18 oktober te 13 uur; 5 november
te 16 uur; 9 november 13 uur; 16 novem
ber te 13 uur; 23 november 13 uur; 26
november 16 uur; 30 november 13 uur.
„Groningen"; 1 oktober te 16 uur; 8
oktober te 16 uur; 14 oktober te 8 uur;
15 oktober te 16 uur.
„Limburg": 1 oktober te 16 uur; 15 ok
tober te 16 uur.
Voor de opvarenden van de tanker
„Mijdrecht" gelden dezelfde postsluitin
gen als die van de „Karei Doorman".
De brieven dienen in alle gevallen ge
adresseerd te zijn: p/a Amsterdam CS-
Marine.
ST-NICOLAAS- EN
KERSTPAKKETTEN
Voor Marinepersoneel in
Ned. Nieuw-Guinea
St.-Nicolaas- en kerstpakketten, als
mede kerst- en nieuwjaarscorresponden
tie bestemd voor militairen der zee
macht, die in Ned. Nieuw-Guinea of aan
boord van oorlogsschepen in de wateren
rondom dit gebiedsdeel dienst doen, kun
nen per zeepost worden verstuurd.
De St.-Nicolaaspakketten dienen uiter
lijk 5 oktober a.s. de kerstpakketten
alsmede kerst- en nieuwjaarscorrespon
dentie uiterlijk 15 oktober ter post te zijn
bezorgd.
Adressering voor aan de w a 1 geplaats
ten: Rang, kwaliteit, naam en Marine
nummer; naam van de kazerne cq. in
richting; plaatsnaam; Ned. Nieuw-Gui
nea.
Adressering voor aan boord ge
plaatsten: Rang, kwaliteit, naam en
Marinenummer; aan boord van HM
(volgt naam van het schip); Ned. Nw-
Guinea.
Op de pakketten dient uiterlijk ver
meld te worden „St.-Nicolaaspakket"
c.q. „kerstpakket".
Advertentie
Goede voorlichting over
jaloezieën bij de vakman
Off. Dealer D. LADAN
MOLENSTEEG 27 b(j de Doezastraat,
TELEFOON 21375
LEIDSE MARKIEZENFABRIEK.
Gisteren heeft de KLM de mil
joenste passagier van dit jaar ver
voerd. Het was de Duitser ir.i groet werd door de chef van de
W. Hoppensitz, die op Schiphol be-KLM-stationsdienst A. Noordzij.
Dagelijkse ritjes per auto in Ardennen
Dona Fabiola, de Spaanse
verloofde van Koning
Boudewijn, zal na het
komende weekeinde voor
korte tijd naar Madrid
terugkeren. Het konink
lijke verloofde paar ver
blijft sedert de enthou
siaste ontvangst, die Brus
sel zijn toekomstige Ko
ningin de vorige week
heeft bereid, weer op het
kasteel te Ciergnon in de
Ardennen, van waaruit
het dagelijks per auto uit
stapjes in de omgeving
maakt. Gisteren hebben
Fabiola en Boudewijn
daarbij een onverwacht
bezoek gebracht aan een
boerderij in het dorp
Hour-Havenne. De open
sportwagen van de Belgi
sche vorst stopte bij de
boerderij, toen de bewo
ners bij het passeren het
verloofde paar hadden op
gemerkt en geestdriftig
begonnen te zwaaien. Bin
nen enkele minuten had
zich een groot aantal dor
pelingen op het erf ver
zameld om de koninklijke
gasten te begroeten.
Fabiola verzekerde de
boerin dat „zy haar best
zou doen een goede
Koningin te worden".
Vóór het huwelijk, waar
voor naar een woordvoer
der van het Belgische hof
gisteren mededeelde nog
geen datum is vastgesteld,
zal in Brussel nog een
unieke gebeurtenis plaats
hebben. In een van de
grote zalen van de Belgi
sche hoofdstad zal het
verloofde paar aanzitten
aan het jaarlijkse diner
van de Bank voor Ge
meentekredieten, waarop
de 2.600 burgemeesters van
België zijn uitgenodigd.
Reeds voor de verloving
bekend werd had Koning
Boudewijn de toezegging
gedaan op dit diner aan
wezig te zullen zijn en de
datum is thans verschoven
om Fabiola in staat te
stellen na haar terugkeer
uit Madrid aan de zijde
van haar verloofde op dit
diner te verschijnen.
Inmiddels heeft de Bel
gische minister van Open
bare Werken opdracht ge
geven de verbouwingen
aan het domein en het
kasteel te Argenteuil, een
20-tal kilometers buiten
Brussel, te bespoedigen.
Dit kasteel is het vorige
jaar aangewezen als resi
dentie voor Koning Leo
pold en Prinses Liliane, die
sedert jaren met Koning
Boudewijn in het kasteel
te Laken verblijven. Aan
vankelijk moest de ver
bouwing van dit buiten
verblijf in november zijn
voltooid doch met het oog
op het aanstaande huwe
lijk is bepaald, dat het in
de loop van de volgende
maand gereed moet zyn.
