ENGELS-RUSSISCH ONDERHOUD
BLEEF ZONDER RESULTAAT....
„Metaal" hoopt op ruim
standpunt van regering
IEMCO
Chief
Whip
WEERBERICHT
Kroesjtsjef verbolgen over uitlatingen van de
Britse premier in diens rede van gisteren
„Briljante speech en bijzonder
ophouwend", zei minister Luns
Geen verhoging van de lonen
thans", maar ivel op 1 januari?
- HILLEGOM
RESTAURANT „TRESLONG
Leidse verfhandel „de Valk" n.v.
op ieders
KOM NAAR DE ZEE
Hotel-Rest. „Den Hollander'
leuius
Opgericht 1 maart 1860
VRIJDAG 30 SEPTEMBER 1960
No. 30165
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur: E. A. E. van Dishoeck
Hoofdredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f7.50 per kwartaal; f2.55 per maand; f0.59 per week
Witte Singel 1, Leiden - Giro no. 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
(Van onze Amerikaanse correspondent)
Over de rede, die de Britse premier Macmillan gisteren in New York
heeft gehouden, liepen de meningen nogal uiteen: de NAVO-bondge-
noten waren vol lof, bij de neutralen waren hier en daar wat bezwaren
en de communisten toonden zich teleurgesteld en zelfs verbolgen. De
afgesproken ontmoeting tussen Kroesjtsjef en Macmillan ging niettemin
door en duurde twee volle uren. Een concrete vooruitgang kon na
afloop niet worden geboekt, doch de staatslieden kwamen overeen het
besprokene te overdenken en erop terug te komen bij een volgende
discussie. Deze zal waarschijnlijk volgende week plaatsvinden, wanneer
de Sovjetrussische premier voornemens is Macmillans bezoek te beant
woorden. De atmosfeer was tijdens de ontmoeting van gistermiddag
kalm en redelijk. Beide staatslieden gaven hun standpunt weer en
weken daarvan niet af. Men ziet, veel reden tot optimisme bestaat er
niet, doch Macmillan heeft zijn vertrek voorlopig uitgesteld. Hij tracht
een „gemeenschappelijke taal" te vinden voor de onderhandelingen,
niet slechts tussen Engeland en Rusland, doch ook tussen Oost en
West.
Rus beukte met de
vuisten op tafel!
Het gesprek tussen Macmillan en
Kroesjtsjef vond plaats in het gebouw
van de Sovjetrussische missie aan Park
Avenue tussen kwart over zes en kwart
over acht. Eerder op de dag had Mac
millans speech in de Assemblee de ge
moederen hevig in beroering gebracht.
„Een briljante speech en bijzonder op
bouwend" zei een voldane minister Luns.
„Een twee Chamberlain, die het opneemt
voor de Duitse militaristen", zeiden
woedende Polen. Ziehier twee extreme
opinies over de met spanning verbeide
rede van Macmillan. Op dat moment
was nog niet bekend, hoe Kroesjtsjefs
reactie precies zou zijn over de toespraak
als geheel. Maar over sommige punten
heeft Kroesjtsjef zijn mening niet onder
stoelen of banken gestoken: zijn bank
had het weer hard te verantwoorden,
toen Nikita, dwars door het applaus
heen, verontwaardigd met de vuisten
ging beuken!
Dat lawaai gaf Kroesjtsjef tweemaal
ten beste: de eerste keer toen Macmillan
Hammarskjöld onkreukbaarheid prees
en later toen de Engelse premier er de
aandacht op vestigde, dat twee en half
miljoen Duitsers vrijwillig van Oost naar
West-Duitsland zijn gevlucht. Aan dat
gedreun op de lessenaars is de Assem
blee thans wel gewend, maar het is nog
nooit voorgekomen, dat Kroesjtsjef op
stond en de spreker met luider stem in
de rede viel. De Russische premier was
deze ochtend kennelijk fel gespannen
Tijdens de gehele rede van Macmillan
zat hij op de rand van zijn stoel. Toen
de Engelse gedelegeerde het had over de
mislukte topconferentie in Parijs ei
onderstreepte, dat internationale kwes
ties door onderhandelingen moeten
worden opgelost, sprong Kroesjtsjef op
van zijn zetel en riep met zware stem:
„Jullie waren agressie aan het voorbe
reiden". Toen Macmillan verderop in
zijn rede herinnerde aan de bereidheid
van het Westen tot wederzijdse inspeotie
verrees Kroesjtsjef opnieuw, roepende:
„Als gij onze ontwapening aanvaardt,
accepteren wij uw controle".
Geen zoete broodjes
Het slot-applaus duurde lang, doch het
viel op, dat ook diverse neutrale staten
er niet aan deelnamen. In één opzicht
gaat de vergelijking met Chamberlain
voor Macmillan zeker niet op: de hui
dige Britse premier is geen man die
zoete broodjes bakt, wanneer hij zich
richt tot zijn grote opponent. Dit was
geen onnodig scherpe speech, doch Mac
millan zette de punten op de i's.
Macmillan gaf als zyn mening te ken
nen, dat Kroesjtsjefs suggestie om in
plaats van een secretaris-generaal een
driemanschap met vetorecht in te stel
len, de Verenigde Naties zou verzwakken.
Hij wenst het aan de bevolking van
Kongo over te laten, hoe de interne
crisis moet worden opgelost en hij ver
klaarde het volste vertrouwen te hebben
in secretaris-generaal Hammarskjöld. Hij
wenst tot praktische oplossingen te
komen in een redelijke discussie. Van
daar dat hij zich keerde tegen leuzen,
die hun tijd hebben overleefd. Vele
malen zijn hier in de Assemblee aanval
len gedaan op het imperialisme en het
kolonialisme. Macmillans stelling was,
dat in het kolonialisme van het Britse
imperium toch wel sensationele veran
deringen zijn gekomen. Ruim een half
ENIGE REGEN
De Bilt verwacht van heden- tot
morgenavond:
Half tot zwaar bewolkt met voorname
lijk in het zuiden en westen van het
land enige regen. Krachtige tot matige
wind in hoofdzaak tussen oost en zuid.
Minder koude nacht en ochtend.
(Opgemaakt te 11.15 uur)
1 oktober
Zon op: 6.40 uur; onder: 18.18 uur.
Maan op: 16.50 uur; onder: 2.08 uur.
Hoogwater te Katwijk te 12.24 uur, laag-
water te 7.53 en 20.18 uur.
miljard onderdanen van dat imperium
zijn sedert de tweede wereldoorlog onaf
hankelijk geworden. Hun staten nemen
thans hun plaats in de Assemblee in.
En deze ontwikkeling is nog niet ten
einde. Als andere leus, die hij als uit de
tijd beschouwde, noemde Macmillan „het
revanche-zoekende Duitse militarisme".
Het feit dat West-Duitsland in 1954 ver
klaard heeft geen geweld of dreiging
met geweld te zullen gebruiken voor de
regeling van internationale conflicten,
achtte Macmillan een garantie van be
tekenis en bovendien maakt de integratie
van West-Duitsland in de Westelijke
alliantie onmogelijk, dat Duitsland op
eigen houtje de vrede in gevaar kon
brengen.
Controle noodzakelijk
De Polen en Tsjechen namen het Mac
millan kwalijk, dat hij de Duitsers zo
zeer vertrouwde en diverse neutrale
staten waren ook niet geheel gerust.
Na een passage, waarin hij aantoonde
hoeveel meer het Westen uitgeeft voor
de ontwikkeling van primitieve gebieden
dan het communistische bloc, kwam
Macmillan tenslotte aan het hoofd
thema: de ontwapening. Vrees en ver
denking zijn zijns inziens de grondoor
zaken van de funeste bewapeningswed
loop. Niemand durft te vertrouwen op de
woorden van de tegenstander. Vandaar
dat controle beslist noodzakelijk is. Doch
geen controle alléén. Telkens moeten
controle en inspectie samengaan met
een bepaalde fase van de ontwapening.
Slot pag. 2
Engeland opnieuw
bedreigd met
spoorwegstaking
(Van onze Londense correspondent)
Engeland wordt dit jaar voor de
tweede maal door een nationale
spoorwegstaking bedreigd. Het
kwam als een grote schok toen de
Nationale linie van spoorwegper
soneel gisteren aankondigde, dat
van maandag 17 oktober midder
nacht af het werk zal worden neer
gelegd. Het oude loonconflict is
hiermee herleefd, dat reeds in
januari op een staking scheen uit
te lopen, doch op het laatste ogen
blik door een tussentijdse loonsver
hoging van vijf procent en de
belofte van een algemene loons-
herziening kon worden afgewend.
Wanneer de staking doorgaat zul
len er 330.000 leden van de spoor-
wegbond bij betrokken zijn, omvat
tende spoorwegpersoneel, conduc
teurs, rangeerders, seinwachters en
sommige machinisten en stokers.
Het merendeel van het locomotief-
personeel en de administratieve krach
ten zijn in andere bonden georganiseerd,
welke niet zullen staken. Maar het
spoorwegbedrijf met inbegrip van het
ondergrondse net in Londen zal „plat"
komen te liggen, wanneer het bevel van
de grote spoorwegbond wordt opgevolgd,
hetgeen altijd unaniem gebeurt.
Anders te grote achterstand
Zie niets, zeg niets, hoor niets
het bekende beeldje met de drie
aapjes komt onwillekeurig in ge
dachten bij het zien van deze drie
foto's van Kroesjtsjef, gemaakt tij
dens de rede van Macmillan
(Van onze Haagse correspondent)
.Bij de vorige loonsverhoging in
augustus 1959 hebben wij te laag
gemikt. De ontwikkeling sindsdien
heeft bewezen, dat er nu al ruim
schoots ruimte is voor een nieuwe
verhoging in de metaalindustrie.
Als wij wachten tot 1 juli 1961 zou
de achterstand zo groot zijn ge
worden. dat het inhalen daarvan
ernstige gevolgen zou hebben. Het
is nodig nu iets te doen, anders
moeten er later te grote sprongen
worden gemaakt".
Aldus de voorzitter van de Federatie
van Werkgeversverenigingen in de Me
taalindustrie, ir. K. van der Pols <Rot-
tedamse Droogdok Mij.) op een pers
conferentie ter toelichting van het in
de Vakraad Metaal bereikte akkoord.
Zoals gemeld komt dit akkoord in hoofd
zaak neer op een loonsverhoging van
3 pet. per 1 januari 1961, waarna de
lonen per 1 juli 1961 zouden worden
gebracht op 8 pet. boven het huidige
peil
Erg matig
Dit blad bestaat uit 24 pagina's.
Ir Van der Pols herinnerde aan de
onderhandelingen in de zomer van het
vorig jaar, toen de metaalindustrie als
eerste bedrijfstak werd geconfronteerd
met de nieuwe „vrijere loonvorming".
De toen overeengekomen verhoging van
5 pet. noemde hij „erg aan de matige
kant". Men ging er in augustus 1959
van uit, dat het nieuwe loonpeil tot
1 juli 1961 zou kunnen worden gehand
haafd.
De ontwikkeling sindsdien maakt een
eerdere herziening der lonen echter vol
gens werkgevers en werknemers in de
metaalindustrie mogelijk en noodzake
lijk De vakverenigingen kwamen met
de eis van 6 pet. per 1 april 1961. De
werkgevers wilden eerst het standpunt
der regering weten.
Ir Van der Pols wees op de beteke
nis van de metaalindustrie als een der
bedrijfstakken, die het best in staat is
de bevolkingstoename op te vangen. „Als
de metaal vooruitziet en zich aanpast
aan wat verantwoord is, dan is dit het
voordeel van onze gehele economie",
Ongewenst
Daarom vroegen de werkgevers aan
de regering of zij de vrijheid hadden om
verder te gaan met de lonen. De regering
wilde met werkgevers en werknemers
tegelijk praten. Tenslotte werd de Vak-
raad Metaal (waarin beide groepen zijn
vertegenwoordigd), uitgenodigd voor een
gesprek, nadat de regering advies had
ingewonnen van de Stichting van de
Arbeid.
Tijdens dat gesprek (op maandag
avond j.l.) bleek, dat de regering een
loonsverhoging thans ongewenst achtte.
„Dir maakte onze taak nogal moeilijk,
want wij wilden een verhoging nu",
aldus ir. Van der Pols. Eergisteren heb
ben werkgevers en werknemers zich in
de Vakraad beraden, en het resultaat
was het akkoord over een gedeeltelijke
verhoging per 1 januari a.s., waarna
de rest van de 8 pet. op 1 juli 1961
zon ingaan.
Geen beswaar
Ir. Van der Pols wees er met nadruk
op. dat de regering geen bezwaar had
gemaakt tegen een loonsverhoging (bin
nen de grenzen van de geldende aan
wijzingen aan Rijksbemiddelaars) op 1
juu 1961. Staatssecretaris Roolvink nam
echter het advies over van die leden
der Stichting van de Arbeid, die een
verhoging thans ongewenst vonden. „Wij
nemen aan, dat er genoeg ruimte is
in het regeringsstandpunt, dat van de
per 1 juli 1961 te geven 8 pet. op 1
januari a.s. reeds 3 pet. kan ingaan",
aldus de voorzitter van de Federatie
van Werkgeversverenigingen.
Om de op dit ogenblik reeds aanwezige
ruimte ten goede te doen komen aan
de werknemers, opent het in de Vakraad
bereikte akkoord de mogelijkheid van
extra winstuitkeringen van 1 xk pet. van
het jaarloon van i960 en in 1961. Dit
is echter niet meer dan een mogelijk
heid. De ondernemingen worden hierin
vrijgelaten.
De overeenkomst houdt voorts in, dat
de nieuwe lonen zullen gelden tot het
einde van het volgend jaar. De metaal
industrie hoopt met het nu bereikte ak
koord dat overigens nog moet worden
goedgekeurd door de verenigingen voor
dat het aan Rijksbemiddelaars wordt
voorgelegd de nodige rust te bereiken,
ook in verband met de plannen tol ver
korting van de arbeidstijd.
De nieuwe stakingsdreiging is een
solidariteitsactie van de grote massa van
de spoorwegmannen met de arbeiders
van de spoorwegwerkplaatsen voor wie
de destijds in uitzicht gestelde nieuwe
loonregeling op basis van een regerings
rapport niet geldt, hoewel zij tot dusver
op dezelfde voet behandeld zijn als de
rest van het personeel. Een aanbod tot
loonsverhoging door de Britse Trans
portcommissie, welke het genationali
seerde spoorwegbedrijf in Engeland be
heert, werd als onvoldoende afgewezen
wat betreft de geschoolde arbeiders.
Bij het conflict is ook betrokken de
confederatie van de 39 vakbonden in de
scheepbouw en het metaalbedrijf. Maan
dag zal het bestuur van de confederatie
in Scarborough waar de Labourparty
zich in congres bevindt, beraadslagen
over de situatie. De verwachting is, dat
de staking, indien deze niet kan worden
voorkomen, ook deze bonden zal omvat
ten. Engeland staat dus weer voor een
hoogst ernstige industriële crisis.
Het probleem by de niet gesubsidieer
de spoorwegen, welke vorig jaar een
tekort van 830 miljoen gulden oplever
den, is, of de regering bereid is bij te
springen. Grote stakingen en spannin
gen aan het industriële front zijn in
Engeland helaas gedurende de afgelopen
jaren schering en inslag.
Stilte in Londense havens
De Londense haven waar de staking
van ladingklerken voortduurt ligt vrij
wel geheel stil. De stakers doen hun
uiterste best onr te voorkomen, dat het
uit Nederland per vliegtuig en kleine
schepen in diverse havens aangevoerd
Nederlands vlees niet naar de markt in
Londen zal worden vervoerd of daar
verhandeld. Namens drie miljoen me
taalbewerkers is een nieuwe looneis
ingediend, gevolgd door een ander
verzoek om loonsverhoging voor 200.000
man, die in de Engelse scheepsbouw
werken.
„Akkoord van de
Vier over Berlijn door
Moskou opgezegd"
(Van onze correspondent in Bonn)
Volgens de Westberlijnse burge
meester Willy Brandt heeft de
Sovjet-Unie met haar nota's van
de afgelopen dagen aan de Weste
lijke mogendheden in feite de
overeenkomst over de viermogend-
hedenstatus van Berlijn opgezegd.
Dit zou er op neerkomen, dat
Moskou thans de Oostduitsers
definitief in het bezit van alle
controlebevoegdheden rond Berlijn
kan stellen, en de Westelijke rech
ten in Berlijn, althans in Oost-
Berlijn niet meer erkent.
Evacuatie van Amerikaanse
vrouwen en kinderen op Cuba
Het Amerikaanse ministerie van Bui
tenlandse Zaken heeft gisteren medege
deeld dat de Amerikanen in Cuba de
raad hebben gekregen hun vrouwen en
kinderen naar de Ver. Staten terug te
zenden in verband met de houding van
de Cubaanse regering tegenover de Ver.
Staten en de behandeling van Amerika
nen door deze regering in de laatste
maanden. Volgens het ministerie zijn
er, afgezien van het personeel by offi
ciële Amerikaanse instanties, ongeveer
4.500 Amerikanen in Cuba.
Een anbtenaar van het Amerikaanse
ministerie van Buitenlandse Zaken zei,
dat de Cubaanse politie in de loop van
dit jaar meer dan veertig Amerikaanse
staatsburgers heeft „aangehouden en ge
kweld", onder wie een aantal journa
listen en leden van het ambassade
personeel.
Advertentie
ELKE WOENSDAG
DINER DANSANT BY CANDLELIGHT
ONBEPERKT KIP ETEN f6.—.
WOENSDAG 5 OKTOBER:
HENK EN TEDDY SCHOLTEN
Tafelreserv. gewenst. Telefoon 0 25205347
met diverse
attracties.
Restaurant
i la carte.
Vertrouw de levering van een RADIO of TELEVISIETOESTEL
toe aan een firma met:
Ervaring Vlotte service Ruime sortering
Aan deze eisen voldoet
Het adres voor PHILIPS RADIO TELEVISIE
NIEUWE RIJN 30—32 TELEFOON 24244*
Advertentie
Officiële dealer van:
VERF VAN VETTEWINKEL
rOKION LAKKEN
VALSPAH AUTOLAKKEN
WIENESE LADDERS
SPHINX KWASTEN
Ook verhuur van
KLIM- STEIGER
MATERIAAL-
Brandt sprak gisteren over de Ber-
lijnse toestand voor het bestuur van zijn
partij, de sociaal-democratische SP.D.
in Bonn. Hij legde er alle nadruk op, dat
de Oostduitse communistische regering
by alle maatregelen tegen West-Berlijn
de steun heeft van de Russische regering.
Hier is, aldus Brandt, sprake van een
afgesproken spelletje: de Russen doen
alsof zij de deur voor overleg inzake
Berlijn openhouden, het communistische
regime te Oost-Berlijn evenwel streeft
naar de status quo minus, dat wil zeg
gen, een tijdelyk nog vrij West-Berlyn,
maar afgesneden van de Westelijke
wereld en in korte tyd rijp te maken
voor communistische annexatie.
Brandt begroette de maatregelen zoals
die door de Westelijke geallieerden te
Berlijn en door de Westduitse regering
totdusver zijn genomen. Hij meende, ge
lijk Bonn en de Westelijke regeringen,
dat het weinig zinvol is om in de grote
openbaarheid de werkelijk belangrijke
tegenmaatregelen thans reeds uit te
spelen.
De Westberlynse burgemeester sprak
gisteren in Bonn voorts met de ambas
sadeurs van Amerika, Engeland en
Frankrijk, maar miste de Westduitse
minister van Buitenlandse Zaken, Von
Brentano, die griep heeft. Brandt zal
vandaag toch nog met de vertegenwoor
diger van het Bonner departement van
Buitenlandse Zaken een gesprek hebben,
maar van overleg tussen hem en
Adenauer lijkt niets te zullen komen.
advertentie
Advertentie
ir
voor Uw lunch en diner.
NOORDWIJK,
Kon. Wilh. Boulevard - Tel. 3441
RESTAURANT A LA CARTE
Gelegenheid voor congressen, recepties
en partijen.
LAMMERMARKT 3
LEIDEN
Verkoop uitsluitend en gros.
TELEFOON 33909
Uit het Leidsch Dagblad van
EE 1 October 1860:
Dezer dagen ontmoetten
een kleêrmaker te Parijs een zij-
ner onwilligste schuldenaars en
E dreigde dezen, zoo hij hem niet
oogenblikkelijk betaalde, met
een zeer onaangenaam schan-
ee daal. De bedreigde zocht daarop
zijn heil in de vlugt, doch werd
spoedig door den kleêrmaker in-
gehaald onder het geschreeuw ee
e van: „Houdt den dief!" Ver-
scheidene personen schoten op
dit geschreeuw toe en hielden
den „dief" aan. De kleermaker
vordert betaling, de schuldenaar
ee heeft zooveel geld niet bij zich.
Nu verlangt de kleêrmaker rok,
vest en broek terug, en wel ter-
stond. Het verzamelde publiek §j
vindt dat niet meer dan billijk;
H een fiacre wordt gehaald, de s
schuldenaar stapt er in, ontdoet
zich var de genoemde kleeding-
1 stukken en reikt ze uit het raam
aan zijnen schuldeischer over,
die zijn eigendommen in ont-
j| vangst neemt en zich onder het
schaterend gelach van het pu-
bliek verwijdert.
liiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiHiiiiiiiiiiHiiiniiiiiiiiHiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiir
