„STEMMINGSBEELD" UIT DE RIDDERZAAL
Stromende regen kon enthousiasme
tijdens traditionele rijtoer niet doven
Manifestatie Nederlandse muziek
Totaal verregende Prinsjesavond
Opgericht 1 maart 1860 Woensdag 21 september 1960 Derde blad no. 30157
Vorstelijk paar verblijd met fraaie tuin
doch ook zij gunden het publiek een on
belemmerd uitzicht op hun vriendelijk
lachende gelaten.
Warm ingepakt door de behulpzame
en zorgende handen van de verpleeg
sters wachtten tientallen patiënten van
het ziekenhuis Zuidwal op wat voor hen
het hoogtepunt van Prinsjesdag is ge
worden: het bezoek van Koningin, Prins
en Prinsessen. Zelfs de regen vermocht
de blijdschap op de gezichten van grote
en kleine bedlegerigen niet weg te wis
sen.
Zes premières in concertzaal te Haarlem
(Speciale berichtgeving)
Ter gelegenheid van het gouden jubileum van het Genootschap van Nederlands®
componisten heeft het N.-H. Philharmonisch Orkest gisteravond in de Gemeente
lijke Concertzaal te Haarlem een bijzonder concert gegeven dat niet minder dan
zes eerste uitvoeringen van werken van Nederlandse componisten behelsde.
Dr. Kortenhorst weer
Kamervoorzitter
Aanbieding
Rijksbegroting 1961
(Van onze parlementaire redaoteur)
De Tweede Kamer heeft gistermiddag
dr. L. G. Kortenhorst (KVP) weer geko
zen als voorzitter. Van de 122 uitgebrach
te stemmen werden er 79 op zijn naam
uitgebracht. De PvdA-fractie bleek na
de gebeurtenissen die uitliepen op de
kabinetscrisis in 1958, nog steeds geen
vertrouwen te stellen in de onpartijdig
heid van dr. Kortenhorst, want er wer
den 41 blanco stemmen uitgebracht.
Mevr. mr. J. M. Stoffels-Van Haaften
(VVD) werd weer gekozen als eerste
plaatsvervangend voorzitter. Zij kreeg
71 van de 120 uitgebrachte stemmen. Op
de heer J. Bnmmer (PvdA) werden 49
stemmen uitgebracht.
Vanwege de beschuldigingen aan het
adres van dr. Kortenhorst blijkt de KVP
nog steeds geen lid van de PvdA als eer
ste plaatsvervangende voorzitter te wen
sen. Met 91 van de 120 uitgebrachte
stemmen werd mr. A. B. Roosjen (AR.)
gekozen als tweede plaatsvervangende
voorzitter
Uit het bekende koffertje met de gou
den letters „derde dinsdag in september"
heeft minister Zijlstra (Financiën» gis
termiddag de Rijksbegroting voor 1961
opgediept ter aanbieding aan de voor
zitter. Hij maakte erop attent, dat de
stijging van de uitgaven vooral ten doel
heeft de groei van onze economie te be
vorderen. maar dat de stijging van de
uitgaven toch achterblijft bij dc stijging
van het nationale inkomen. ,,In het al
gemeen zal een behoedzaam beleid nood
zakelijk zijn voor het behoud van het
economisch evenwicht," aldus onder
streepte hij nog eens zijn woorden in de
miljoenennota Hij was verheugd mede
deling te kunnen doen van voorstellen
tot verlichting van de zware belasting
druk.
hun rekening en de Caritas-pool samen
methet Prins Bernhard Fonds de „Ana
grammen" van Guillaume Landré.
Verder stonden op het programma de
„Deri ..zioni" voor strijkorkest van Ro
bert Heppener, het concert voor blaasin
strumenten van Oscar van Hemel en
„Nostalgies", vier liederen op teksten
van de Franse dichter Henri J. M. Levet,
van Rudolf Escher.
Er was voor dit concert niet alleen
grote belangstelling uit alle kringen van
het Nederlandse muziekleven, maar ook
van de zijde van de autoriteiten. Staats
secretaris Scholten was vertegenwoor
digd door mr. J. Hulsker.
Het lid van Ged. Staten van Noord-
Holland de heer W. IVfensink hield in
zijn kwaliteit van voorzitter van het
N.-H. Philharmonisch Orkest een toe
spraak waarin hij zei dat orkest en over
heid door dit gedurfde concert wilden
tonen hoezeer men actief belangstellend
meeleeft met de pogingen van de huidige
generatie van componisten om hun
eigentijdse muzikale uitdrukkingsvorm
te vinden.
Het publiek heeft de zes werken blij
kens een geestdriftig applaus goed kun
nen waarderen en met name het met
George van Renesse als solist uitgevoer
de piano-concert van Lex van Delden en
de door Lode de Vos gezongen liederen
van Rudolf Escher.
De voorzitter van het Genootschap
van Componisten, de heer Guillaume
Landré, heeft dan ook na afloop aan di
rigent Henri Arends, die het initiatief
tot deze manifestatie had genomen, en
het orkest dank gebracht voor de moei
te die zij zich hebben getroost.
Na het concert werd in de met kaars
licht verlichte Ridderzaal van het Haar
lems stadhuis een receptie gehouden.
Uitbundig
Des te uitbundiger ook ontving men
de vriendelijke en blijde lach, waarmee
Koningin en Prins allen, die langs de
route stonder. groetten.
In het bijzonder wuifde het Ko
ninklijk Paar naar het gezelschap, dat
zich had opgesteld op en naast het bor
des van het oude stadhuis. Hier ston
den burgemeester Kolfschoten van Den
Haag, met een van zijn dochters, als
mede enige wethouders en burgemeesters
van Noordhollandse en Groningse ge
meenten.
De vier Prinsessen, in het volgende
rijtuig, hadden met jeugdig realisme hun
paraplu's opgestoken om zich tenminste
enigszins tegen de regen te beschermen,
HAGENAAR ONTDEKT
NIEUW SOORT
SCHEEPSSCHROEF
Het toeval hielp hem
(Van onze Haagse redactie)
De 65-jarige heer W. J. van Vossen
uit Den Haag, oud-leraar aan de Am-
bacntsschool aan De La Reyweg, heeft
octrooi aangevraagd op een nieuw soort
scheepsschroef, die het rendement van
scheepsschroeven aanzienlijk kan ver
hogen. Voor vinding tonen giete
rijen voor scheepsschroeven in ons land
grote belangstelling.
De nieuwe vorm voor een scheeps
schroef heeft de neer Van Vossen 23
jaar geleden bij toeval ontdekt, toen hij
met een door hem zelf gemaakte boot
een proeftochtje maakte op de Vliet.
Voor dit vaartuigje had hij een twee-
bladige schroef gemaakt met een dia
meter van 50 cm., die plotseling veel
meer rendement opleverde dan hij had
berekend en het water achter het hip
als het ware in een cilindervorm op
kruide. Bij een gewone schroef heeft
het opgestuwde water een conische vorm.
Dit feit wekte in hoge mate de nieuws
gierigheid van de heer Van Vossen. Hü
zette zijn scheepje weer op de helling
en ontdekte, dat de stand van één blad
verschoven was. Het zat achter het an
dere blad en had daardoor de werking
van een boor ir het water gekregen.
Deze ontdekking bracht de heer Van
ossen ertoe om met allerlei schroef
bladen, die hij in een spiraalvorm op de
schroefas aanbracht, te experimenteren.
Het resultaat biet. hetzelfde. De spoed
van een schroefwervel bleek groter te
zijn dan de spoed van het blad. Het in
axiale richting opstellen van de bladen
leverde meer rendement op dan een op
stelling van de bladen in radiale (plat
vlak) richting. Hij noemt zijn uitvin
ding een turbi-.eschroef.
(Van onze Haagse correspondent)
„Ik vind de tuin werkelijk prachtig", zei Koningin Julian gistermid
dag in het Huis ten Bosch, nadat ze even tevoren van het bordes was
teruggekeerd.
Ze had daar, in gezelschap van Prins Bernhard, het geschenk van
het Nederlandse volk ter gelegenheid van het 12J^ jarig huwelijksfeest
in 1949 in ogenschouw genomen: de aanleg van het park rond het Huis
ten Bosch. Elf jaar geleden was daartoe naast de overhandiging van
andere geschenken het initiatief genomen, gisteren vond de (sym
bolische) overhandiging plaats door een comité onder voorzitterschap
van mr. K. P. van der Mandele, met de heer G. van Weele als secreta
ris en F. W. W. baron v. Tuyll van Serooskerke als penningmeester.
Op het bordes gaf jhr. E. C. A. de Jonge, onder wiens leiding de
restauratie van de tuin had plaatsgevonden, een toelichting.
Calèches bleven open
Koningin en Prins toonden zich bij
zonder verheugd met dit geschenk. Bij
de aanleg was rekening gehouden met
de wensen van Hare Majesteit, zoals zij
later tijdens een kort, ongedwongen en
niet in het protocol voorkomend onder
houd met een aantal aanwezige journa
listen meedeelde. De Koningin had de
tuin zoveel mogelijk zijn eigen karakter
willen laten behouden - dat wil zeggen
dat veel beplanting vrijelijk kan groeien.
De ontwerper van het restauratieplan
was prof. dr. ir. J. Th. P. Bijhouwer, die
echter wegens een verblijf in het buiten
land niet bij de overdracht aanwezig kon
zijn. Na de maaltijd, die volgde op de
opening van de Staten Generaal, had
den Koningin en Prins het comité in de
groene salon van het Huis ten Bosch
ontvangen - daarna begaf het gezel
schap zich naar het bordes. Na de over
dracht maakte het Koninklijk Paar zich
snel gereed voor de rijtoer, die tien mi
nuten later dan was voorzien een aan
vang nam.
Medelijden
Het regende al, toen het Koninklijk
Paar en de vier Prinsessen op het bor
des verschenen. Desondanks gaf het Ko-
Onvergetelijk
De enkele minuten, dat de stoet stil
hield, vlak voor de bedden om gelegen
heid te geven een door de patiënten ge
maakt mozaiëk aan te bieden en enkele
kinderen om hun bloemen te overhandi
gen, zal wel heel lang in het geheugen
bewaard blijven. De Koningin lachte
en wuifde vriendelijk en Prins Bernhard
Drie waren in opdracht van het N.-H.
Philharmonisch Orkest geschreven, waar
bij financiële steun werd genoten van
anderen. Zo bood het Prins Bernhard
Fonds de „Intrada Festiva" van de 25-
jarige Otto Ketting aan, namen de Kon.
Ned. Hoogovens en Staalfabrieken het
piano-concert van Lex van Delden voor
ninklijk Gezin de voorkeur aan de open
calèches en - ofschoon het allengs har
der begon te regenen - die zijn open ge
bleven tot de terugkomst in Huis ten
Bosch toe. Dat was om omstreeks half
vijf, nadat de stoet om vijf voor vier
was vertrokken.
Om kwart over vier naderde de stoet
het oude stadhuis aan de Groenmarkt.
Er viel nu een fikse regenbui, maar er
was onder het reikhalzende publiek geen
mens die hiervoor op de vlucht sloeg.
Het luiden van de stadhuistorenklok
klonk even vrolijk alsof de zon scheen.
De Prinsessen Beatrix en Irene
verlaten Huis ten Bosch voor de
rijtoer door Den Haag
richtte zich met een brede glimlach spe
ciaal naar de bovenverdieping, waar
achter de ramen patiënten, doktoren en
verpleegsters zich verdrongen.
Toen werden de portieren gesloten en
de ongeduldig trappelende paarden zet
ten zich weer i:i beweging.
In water gevallen
„Paling moet zwemmen, maar niet in
de regen. En zeker geen gerookte pa
lingzal de palingventer misschien
gedacht hebben, die gisteravond als
laatste der kleine neringdoenden in de
Spuistraat in Den Haag zijn handel in
pakte. Wat hem betreft is de avond van
Prinsjesdag 1960 lelijk in het water ge
vallen. De exploitanten op de Haagse
kermis denken er ongetwijfeld net zo
over. Van de gezelligheid, die andere ja
ren deze bijzondere avond pleegt te ken-
Het geluid vermengde zich weldra met
het gejuich en het applaus van de me
nigte, toen het rijtuig met Koningin Ju
liana en Prins Bernhard in zicht kwam.
Maar daar bovenuit klonken vele me
delijdende ach's en oh's, toen men zag
dat het Koninklijk Paar zelfs door geen
paraplu beschermd werd tegen het
neerstromende hemelwater.
vang nam
merken, is gisteravond in de straten van
de Haagse binnenstad weinig te bespeu
ren geweest. Het asfalt glom van de re
genHet Haagse publiek was thuis
gebleven. Slechts enkele jeugdige opti
misten doolden in het begin van de
avond met verlepte feestmutsen door de
natte steenwoestijn, maar ook voor hen
was het plezier er al gauw af.
De weinige drukte, die er nog was con
centreerde zich tussen negen uur en half
tien op het Plein, waar de traditionele
taptoe gegeven werd door de Koninklijke
PTT-Harmonie en de drumband.
De vier Prinsessen in een rijtuig
voor het Huis ten Bosch, waar de
rondrit door Den Haag een aan-
