4 Toto-compromis is onaanvaardbaar voor meerderheid Eerste Kamer Politieke crisis op achtergrond beroemde genees middelen in een tablet doen won deren! Chefarine„4 tegen pijnen en griep. SPORT-STEMMEN OVER TOTO Het ritselt op de Engelse wegen van oude gevaarlijke vehikels Amerika's grootste stad zet de eerste stap op seliool-integratie Opgericht 1 maart 1860 Woensdag 14 september 1960 Derde blad no. 30151 Vergeefs betoog van minister Beerman (Van onze parlementaire redacteur) Dc behandeling van de wettelijke regeling van de voetbaltoto heeft zich gisteren in de Eerste Kamer voltrokken onder grote publieke belang stelling. Die belangstelling gold niet zozeer de toto, als wel de eventuele politieke consequenties. Het debat was weinig boeiend omdat er over de toto niets nieuws meer valt te zeggen, maar in politiek opzicht kreeg het publiek tenslotte het volle pond, want de wettelijke regeling met een beperking van de hoofdprijs tot 50.000 gulden, werd met 36 tegen 33 stemmen verworpen doordat de fractie van de V.V.D. in haar geheel anders stemde dan haar geestverwanten in de Tweede Kamer hadden gedaan. Een compromis als politiek beleid zou de VVD-fractie wel willen aanvaarden, had de heer Van Riel verklaard, maar de gehele fractie wilde niet aanvaarden dat een toto-compromis, dat een meerderheid van het volk eigenlijk niet wil, in een wet wordt vastgelegd, terwijl de ontwikkeling nog gaande is. Ter vermijding van een „gespannen politieke situatie" (kabinets-crisis) die minister Beerman in uitzicht had gesteld bij verwerping van het wetsontwerp, vroeg de heer Van Riel van de minister een voorstel te doen tot voorzetting van de voetbaltoto op grond van een vergunningenbeleid dat de minister en zijn protestants christelijke ambt genoten voor hun geweten zouden kunnen verantwoorden. Dan is een soepele aanpassing mogelijk bij de ontwikkeling op basis van compromissen in het kabinet. Het zou ook mogelijk zijn de hoofdprijs niet in de wet te vermelden, maar vast te stellen bjj algemene maatregel van bestuur, dus volgens een besluit van de ministerraad. t* toto is in tegendeel groter geworden. nPWl 1 llipt Dat vergroot de gevaren waarvoor men tt IJ ui christelijke kring bevreesd is. De P. v. d. A. was naar de mening van de nutster het meest verdeeld over de ^ClCVClll toto. Het protestants christelijke is ge- De V.V.D.-fractie wilde niet ontken nen, dat de toto gevaar kan opleveren voor het Nederlandse volk, maar het bewys daarvan is niet geleverd, zei de heer Van Riel. Pas wanneer nadelen optreden, moet men ingrijpen. Vergelij kingen met Engeland en Canada zeggen niets. De inslag van het Nederlandse volk is op grond van andere tradities degelijker. Veertig jaar geleden hadden de gereformeerden en orthodoxe pro testanten bezwaar tegen de sfeer van het kaartspel, ook als er niet om geld werd gespeeld. Dat is een voorbije tijd. Er dreigen thans veel erger dingen, zoals de totale erotisering van de westerse maatschappij. De strijd tegen de toto is zinloos als daardoor andere gevaren ontstaan. Men kan het kansspel niet be strijden met wetten, maar door er andere positieve prikkels voor in de plaats te stellen. De woordvoerder van de KVP, de heer Matser, concludeerde, dat het compro mis, de beperking van de hoofdprijs tot 50.000 gulden, begrip heeft ondervonden in de kring van de geïnteresseerden. Een kabinetscrisis wilde zijn fractie niet riskeren. Daarom zou de hele fractie het wetsontwerp krachtig steunen. Ook de gehele christelijk-historische fractie zou voor het wetsontwerp stem men, verklaarde de heer Vixseboxse. De overheid heeft volgens hem de taak de zedelijke orde te beschermen. Het com promis vond hij redelijk. Het aftreden van de minister zou de heer Vixseboxse een ramp vinden omdat men dan een goedwillend kabinet naar huis zou sturen om er waarschijnlijk een slechter voor terug te krijgen. Koffietafels De anti-revolutionaire spreker, prof. Diepenhorst, zei dat de aanneming of verwerping van het wetsontwerp mede zou afhangen van het antwoord van de minister. Hij maakte nog een spottende opmerking over de filosoferende minis ter-president, die zo nu en dan optreedt als waarnemend minister van Buiten landse Zaken. Waarom is hij niet liever waarnemend minister van Maatschap pelijk Werk?, vroeg de heer Diepenhorst. Dan zal hij de exotische cocktailparty's kunnen terugbrengen tot de simpelheid van Brabantse koffietafels. De heer Van der Waarden (P. v. d. A.) stelde vast, dat alle partijen prijs stellen op een wettelijke regeling van de voetbaltoto, maar niet op de manier die het kabinet heeft voorgesteld. Omstreden kwestie Tegenover de heer Van Riel verklaar de minister Beerman, dat de regeling van de toto niet kan worden overgelaten aan het beleid van het kabinet omdat het een omstreden kwestie is. Juist dan stelt iedereen prijs op een wettelijke regeling, opdat men weet waar men aan toe is. Het vergunningenbeleid met geld prijzen kan niet worden voortgezet na 1 oktober omdat het in strijd is met de loterijwet, ook volgens de vooraanstaan de liberaal prof. De Grooth, oud-lid van de Eerste Kamer. De heer Van Riel erkende onmiddel lijk, dat geldprijzen in strijd zijn met de wet, maar iedereen weet, dat de organi sators van een loterij hun medewerking verlenen, als bijvoorbeeld de prijs uit een aantal ossen bestaat, deze ossen te verkopen en dus omzetten in geld. Minister Beerman zei na afloop van de Kamerzitting schertsend, dat er vee wagens zullen moeten komen om de politieke situatie op te helderen. Over de consequenties van de politieke situatie kon hij nog niets zeggen. Voor zichzelf had hij nog niets beslist. Hij wilde eerst do situatie in het kabinet bespreken. In het Kamerdebat had de minister triomfantelijk geconstateerd, dat de sombere voorspellingen over de toto met een beperkte hoofdprijs niet waren uit gekomen. Het aantal deelnemers aan de Akte van Bogota: Ver. Staten steunen La tij ns -Amerika Een inter-Amerikaaanse economische conferentie in Bogota, de hoofdstad van Columbia, heeft in voltallige zitting de „akte van Bogota" aanvaard met negen- 10 stammen (waaronder die van de V.S.) tegen één (Cuba). Met deze akte lan ceren de Amerikaanse staten een nieuw program voor sociale ontwikkeling en versnelling van hun economische groei. De Latijns-Amerikaanse delegatie ga ven na de aanvaarding uiting aan ge voelens, die varieerden van voldaanheid tot geestdrift. De afgevaardigde van Ni caragua noemde het document „het schoonste dat ooit in de wereld is opge steld" De gedelegeerde van Paraguay kant tegen de toto en de oude socialis ten zijn tegen een arbeidsloos inkomen. Dat alles is echter met de mantel der oppositie-liefde bedekt. De huidige onwettige situatie noemde de minister in hoge mate onbevredigend. Het is uitgesloten dat dit kabinet bij verwerping van het huidige voorstel komt met een ruimere regeling. Nu de beperkte toto blijkt te voldoen, moet men het kabinet niet onnodig dwars zitten. Men moet bedenken, dat het kabinet rekening moet houden met wat er leeft in alle kringen van de bevolking. Vergeefs beroep De toto heeft wortel geschoten in het Nederlandse volk. Een toto aanvaarden is iets anders dan een toto invoeren. De toto wordt nu wettelijk geregeld. Dan mag van alle partijen worden gevraagd, aldus minister Beerman, er aan mee te werken dat het gezag van het recht niet met voeten wordt getreden. Ook als christen heeft men in zijn eigen tijd te Advertentie staan. Met dit laatste beroep op de medewerking van de Anti-Revolutionai ren kon de minister de meeste leden van de A.R.-fractie echter niet winnen voor zijn standpunt. Twee leden van de P. v. d. A., mej. Tjeenk Willink en mr. De Niet, van wie men had kunnen verwachten, dat zij hun stem zouden uitbrengen in afwijking van de meerderheid van de socialistische fractie, verklaarden toch tegen te zullen stemmen, al heeft mej. Tjeenk Willink het rapport aan de regering onderschre ven van de commissie-Wiarda met een beperking van de hoofdprijs tot 50.000 gulden. De politiek heeft bij het uitbrengen van de stemmen echter de doorslag ge geven. Het is zeer de vraag of de sport met deze gang van zaken gediend is. (Speciale berichtgeving) „Ik geloof niet, dat we nu opeens een „toto-loos tijdperk" tegemoet gaan." zei ons vanmorgen mr. W. J. Geertsema, een van de topfiguren uit het „Comité Sportprijsvragen", dat. zoals men weet, j een groot aantal charitatieve instellin- j gen, die ook hun opbrengst uit j de sporttoto willen hebben, bundelt, I Mr. Geertsema. Tweede Kamerlid voor i de VVD, toonde zich wel zeer teleurge- steld over de verwerping van het ont- i werpwjjziging-loterijwet, temeer omdat het Comité Sportprijsvragen zich nog I enkele dagen geleden in een adres tot de Eerste Kamer had gewend met het ver zoek de toto-wet niet te verwerpen, i Het Comité Sportprijsvragen heeft nog vergunning om tot 2 oktober een toto te organiseren. „Ik wil niet aannemen", zo zei de heer Geertsema, „dat de minister na die datum een vergunning zou wei geren: het „nee" hebben we niet en het „ja" kunnen we ook altijd nog krijgen". De heer Geertsema wilde zich niet uit laten over de eventuele politieke verwik kelingen als gevolg van de verwerping. Regering overweegt verplichte controle- Vrijwillige hearing is geen groot succes (Van onze Londense correspondent) In Engeland is „D-dag" begonnen voor auto's, die langer dan tien jaar langs de smalle Britse wegen hebben gejaagd en dagelijks zuchten. D-dag bestaat uit een grondige controle van de wagens om te ontdekken of er gebreken en feilen aan stuur, remmen en licht kleven, die de vehikels tot een gevaar op de weg zouden kunnen maken. Engeland i$ het land waar auto's vereerd worden als het parlement en dat clubs bezit waar men alleen lid van kan worden als men een wagen van vóór een bepaald jaar bezit, een jaartal dat veelal aan de grijze (auto-) oudheid doet denken! Maar dat zijn wagens waaraan door trotse eigenaars tot in het oneindige wordt gesleuteld en die in overgrote meerderheid in zeer goede conditie verkeren. Motoren vallen er uit als rijpe peren Het Koninklijk gezin poseert voor de fotografen op het terras van de vakantievilla in Italië. Ulbricht dictator van Oost-Duitsland (Van onze correspondent in Bonn) In communistisch Oost-Duitsland is het presidentschap afgeschaft. Nadat president Pieck dezer dagen is overleden, blijkt ook in deze zogenaamde volksrepubliek het moment te zijn aangebroken om een staatsraad in te stellen, die de top van de staat vormt. Daarmee is thans ook naar bui ten Walter Ulbricht (tot dusver „slechts" leider van de S.E.D., de Oostduitse communistische partij) de machtigste man van Oost- Duitsland geworden. Hij werd namelijk voorzitter van de staats raad, waarvan o.m. de minister president Grotewohl lid is. Deze staatsraad is gevormd naar het voorbeeld van wat in alle Oosteuropese staten, met uitzondering van Tsjecho- Slowakije, de laatste jaren is gebeurd. Onder het mom van collectivisme aan de top van de staat schafte men het in deze landen nutteloze en machteloze ambt van president af, benoemde een staatsraad cn gaf de leiding hiervan aan de partijleider. Letterlijk onderge schikt aan hem zijn daardoor, als min of meer uitvoerende organen, de minis ters en ook de minister-president ge worden. In feite bestond deze toestand reeds lang in Oost-Duitsland, waar Ulbricht steeds de door Moskou vertrouwde filiaalhouder is geweest, die alle touwtjes „Nederland zonder toto is ondenk baar", zei de heer A. van Heusden, voor zitter van de Voetbalvereniging Neptu- nus en in deze zaak van belang lid van de totocommissie van de KNVB. De heer Van Heusden gaf als zijn mening te kennen, dat het wellicht goed is, dat deze politieke spanningen rond de toto zijn ontstaan. Immers, het wijzigings- ontwerp van de loterijwet voldeed naar zijn mening en die wordt door zeer ve len gedeeld geenszins aan de wensen van ons volk. „Het volk heeft gesproken", zei de Neptunus-voorzitter dan ook. En over de toekomst: „Ik maak me niet be zorgd over het feit. dat de toto er niet zou komen. Ons land zonder een toto is niet voor te stellen. De KNVB heeft in middels bewezen aan de gelden en die zullen er bij een algemene toto nog veel meer zijn een verantwoorde bestem ming te kunnen geven. En. om een voor beeld te noemen, de laatste Olympische Spelen hebben bewezen dat geld voor de sport, hard, heel hard nodig is Het bondskantoor van de KNVB wilde onder geen beding enig officieel com mentaar verstrekken. De heer Brunt, de secretaris-penningmeester van de voet balbond. is op het ogenblik in Napels om er een vergadering van toto-organisa toren bij te wonen. „Wat het zal wordenik weet het niet. Met belangstelling kijken wij uit naar hetgeen er van de zijde van regering zal volgen. Ik had gehoopt, dat de toto in deze vorm het zou halen, maar na deze dramatische ontwikkeling is er een va cuum ontstaan. Wjj zullen blijven mee werken, maar zoals de zaken nu staan, ligt een oplossing van het totoprobleem niet meer in onze hand. Er moet echter een toto blijven. Geen toto zou voor de ontwikkeling van de Nederlandse sport een onhoudbare zaak worden." aldus jhr. mr. A. Peith, de voorzitter van de Neder landse Sport Federatie, in zijn commen taar op het verwerpen door de Eerste Kamer van het. ontwerp wijziging loterij wet. Of de NSF bepaalde stappen zal doen. zal eerst na overleg in het bestuur van de sportfederatie worden besloten. Mysterie op Spitsbergen Een elf man sterke internationale historisch-culturele expeditie onder lei ding van de Zweedse professor Hans Cristiansson van de Universiteit van Uppsala is zojuist teruggekeerd van een verblijf van ruim twee maanden op Spitsbergen. De expeditie telt vijf Zwe den, drie Finnen, een Deen, een Duitser en een Nederlander, Peter Man neke uit Utrecht. Het doel van de expeditie was een onderzoek naar de overblijfselen van een oud zeehonden- jagerskamp, dat anderhalve eeuw gele den door Russen werd ingericht, en ver der bestudering van de vraag of de met ijs bedekte eilanden reeds voordat zij in 1596 door Willem Barentz werken ont dekt, bewoond waren. Prof. Christiansson deelde na terug keer in Harstad in noord-Noorwegen mee dat de expeditie twintig skeletten in handen hield. Thans is zijn macht I had ontdekt van bewoners van het ook formeel bevestigd. kamp, dat te Russekeila aan de kust Ta itrkt\r 1 OAfl van de ijsfjord, een van de baaien van ie ïrcag voor I70U het hoofdeiland van Spitsbergen, geves- Bij het begin van de avonduitzending i tigd was. Geconstateerd kon worden dat van de nieuwsdienst van de BBC zal alle twintig mensen vrijwel tegelijker- vanaf zondag niet meer het klokkenspel tijd gestorven waren en men wil nu van de Big Ben ten gehore worden ge- door een onderzoek van de beenderen bracht. De BBC is tot de slotsom geko- te weten zien te komen wat voor een men dat de slagen van de Bfg Ben te j ramp die plotselinge vernietiging van traag zijn voor de wereld van 1960. het kamp teweeggebracht kan hebben. Circa 21 jaar geleden begon de uitzen- Overigens hebben de onderzoekers ding van de nieuwsdienst van 21.00 uur j geen sporen van prehistorische bewo- met het tijdsein van de Big Ben. Vanaf jning van de eilanden gevonden maar volgende week wordt 't nieuws om 22.00 j vele vondsten zouden er op wijzen dat uur gegeven, ingeleid door slechts één er reeds lang voor de komst van Barentz slag van de Big Ben. mensen op Spitsbergen woonden. De boosdoeners zijn de wagens van „ge wone mensen", die het zich niet kun nen veroorloven de huidige, door belas ting peperdure wagens te kopen en dus blijven rondrijden in auto's die met touwtjes bij elkaar schijnen te worden gehouden. De prijzen van tweedehands auto's zijn namelijk in Engeland, dooi de hoge belasting op nieuwe wagens, evenredig duur. Het zijn volgens een conservatieve schatting zo'n anderhalf miljoen van het huidige Britse wagen park en daaronder bevinden zich auto's die voor een habbekrats bij opkopers weggaan Als zij op Engelands nieuwste auto weg, de M-l komen, vertonen zij de ge vaarlijkste mankementen. Motoren val len er soms uit als rijpe perenEen dame die enige tijd geleden naar een ga rage ging en een oude wagen kocht be hoefde zelfs niet eens naar M-l te gaan De motor viel er al uit toen zij de zaak uitreed!! Aan deze ongewenste toestanden wil de minister van Verkeer Ernest Marples een einde maken en vandaar 't systeem van autotests. Voorlopig zijn deze tests nog op vrijwillige basis, maar er is alle kans dat zij tegen Kerstmis verplicht worden gesteld. In eerste instantie zul len dan vermoedelijk wagens van 20 jaar aan een verplichte keuring worden on derworpen en langzamerhand de iets jongere wagens naar de keuringscentra worden gereden. Ruzie tussen vakbonden! De eerste reactie op maandag jl. was niet overweldigend. In Hendon. een wijk in het noordwesten van Londen, waar een van de 13.000 in Engeland goedge keurde keuringsstations is ingericht, had men het bepaald niet druk Er kwaircr deze niet te werken, dat kon echter snel verholpen worden. De algemene indruk was .dat bezitters van oude auto's in plaats van nu al te weten, dat hun wagens ongeschikt zijn voor de grote weg, liever wachten tot de controle verplicht wordt gesteld. Natuurlijk heeft de controle ook weer moeilijkheden veroorzaakt tussen twee vakbonden. In Barrow-in-Furness In Lancashire konden de controlestations niet op tüd worden geopend, omdat de bond van industrie-arbeiders beweerde, dat zij alle drie proeven moet doen, ter wijl de vakbond van elektriciëns meent, dat haar leden de lichten moeten na kijken nieUW ^RATTEN- MUIZEN-V pASTA VLOKKEN - ROEIT ZE GENADELOOS UIT merkte op, dat het slechts een begin is j enkele bezitters van oude auto's, waar- 's omgevallen is nog niet bekend. Leo en een verandering van de politiek der - J J ,0fT r,D„oo,-f„ V.S. tegenover Latijns-Amerika betekent. Het is slecht» „een waterdruppel in de ne" in verboodtog tol nt hij. van er een werd afgekeurd omdat de koplampen niet goed waren gesteld. En het station zelf bleek overigens ook niet feilloos te zyn, want toen een auto op de remcontrole-eenheid werd gereden, bleek Jongen tijdens het spelen verongelukt Op het terrein van de Coöperatieve Boerenbond in Delden, is de zevenjarige Leo Scholten, een zoontje van de direc teur, bij het spelen in een spoorwagon onder een vallend schot terecht geko men en zodanig gewond, dat hij kort daarna is overleden. De .longen speelde samen met een vriendje op het terrein van de Boerenbond Hoe het zware schot lag geheel onder het gevaarte bekneld Zijn vriendje Paul Volkers, eveneens zeven jaar, alleen met een been. Laatst genoemde kon door een toteOdglfDde arbeider worden bevrijd. Beperkende bepalingen voor de negers en Portoricanen gedeeltelijk opgeheven De grootste stad van de Verenigde Staten heeft de eerste stap gezet om de integratie van de bij na één miljoen negerleer lingen te versnellen. Van 21 openbare scho len (New York heeft er meer dan 800) zijn de ne gerleerlingen gerechtigd over te gaan naar andere scholen, aan de hand van een plan, dat de autori teiten de „open inschrij ving" hebben genoemd. Het heft gedeeltelijk de beperkende bepalingen op die er oorzaak van zijn 'eweest. dat tienduizen den negers en Portori- caanse leerlingen slechts in bepaalde districten op school konden gaan. Naar schatting 10 000 plaatsen zijn open voor de leerlin gen die naar een zoge naamde ,,open school" willen gaan. In februari 1961 hoopt men dit plan ook ingang te doen vinden op dc la gere scholen. Voorlopig wordt dit systeem be proefd op de „junior high schools". De stedelijke autoriteiten hebben altijd rekening gehouden met twee factoren voordat zij deze stap hebben gedaan: 1) Waarnemers geloof den niet dat zo'n maat regel als bovenstaande en ware „uittocht" uit de verheersend zwarte er 'ortoricaanse scholen tol .revolg zou hebben. De leider van de beweging welke ijvert voor integra tie op de scholen, <js. Mil ton A. Galamison. schatte dat misschien twee- of drieduizend leerlingen van de gelegenheid ge bruik zouden maken om naar een „open school" te gaan. 2) Voorstanders van de integratie willen nu voor een algehele integratie actie voeren. Galamison zei. dat nog ongeveer 20 procent van de Newyorkse scholen bijna geheel blank zijn. Een van de smaakvol en ruim inge richte vertrekken van de nieuwe Koninklijke vakantievilla aan de Tyrrheense Zee. Schiedam als decor voor Engelse film Gisteren heeft het oude stadscentrum van Schiedam, de Lange Haven en de Korte Haven, tot décor gediend bij op namen voor de Engelse film „Lend me your clogs" („Leen me je klompen"). Het is een verhaal, dat zich grotendeels in straatjes en hoekjes van oud-Hol landse stadjes afspeelt. Enkele hoofd rollen worden door Nederlanders ge speeld. De rol van een schipper wordt vervuld door acteur-zanger Thom Kel- ling. In de morgen verscheen, op de krui sing van de Lange Haven en de Korte d« Oude Koopmansbeurs, Haven bij waartegen het enkele eeuwen oudé Kortehavenbruggetje bijzonder pitto- De dommee is hoofd resk afsteekt, met op de achtergrond de „Werkgemeen- het weerspiegelende water van de Korte chap van ouders voor Haven, de twintig man sterke filmploeg elijkheid" op de New- T -rbniri liepen rond met microfoon- rn orkse gemeentescholen >andrecorders en de camera's draaiden Een plan om de scholen er spoedig. De Engelse filmploeg heeft voor negers en Portorica nen te boycotten het laat gelast. reeds delen voor de film opgenomen in Alkmaar, aan het SotaJa-RiJfücanaai en in Kinderdijk. Er «taan. ook opnamen ia Rotterdam op het programma.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1960 | | pagina 5