SOLDATEN VAN LOEMOEMBA NU KATANGA BINNENGEVALLEN Vrijwilligers opgeroepen om graanoogst te redden GRATIS SCHOOL SCHRIFTEN WEERBERICHT In Senaat behaalde Kongolese premier duidelijke overwinning Twin Pioneer verongelukt op Ned. Nw.-Guinea OOSTDUITSERS DOEN WEER SLOT OP BERLIJNSE DEUR Kosaka wil met Luns spreken schildersverven, ladders en schildersgereedschappen Leidse verfhandel „de Valk" n.v. Jussie Björling overleden KOM NAAR DE ZEE Hotel-Rest. „Den Hollander leuivs Opgericht 1 maart 1860 VRIJDAG 9 SEPTEMBER 1960 No. 30147 LEIDSCH DAGBLAD Directeur E A vac Dlsboecfc Hoofdredacteur J Brouwer DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN 1750 per Kwartaal, f2.55 per maand; f059 per week Witte Singel L, Lelden Giro no 67055 Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie 21507 Driehonderd soldaten van de centrale Kongolese regering hebben gisteren in de buurt van Kongolo de Katangese grens overschreden. Kongolo ligt in het noorden van Katanga, aan de rivier de Luika. Er bevinden zich daar V.N.-troepen van de Mali-federatie. De Kongolese Senaat heeft zich gisteren, na een zitting van zeven en-een-half uur, met 41 tegen twee stemmen, bij zeven onthoudingen, uitgesproken voor Loemoemba en tegen president Kasavoeboe. Bij de stemming waren 29 leden van de Senaat afwezig. De Senatoren moesten zich uitspreken voor of tegen het besluit van de president, waarbij Loemoemba uit zijn ambt van premier werd ontslagen. Tijdens de zitting hield Loemoemba een rede van anderhalf uur, die grote gelijkenis ver toonde met die hij een dag tevoren in het Huis van Afgevaardigden had gehouden. Loemoemba eiste onmiddellijke terugtrekking van de V.N.- troepen. De Verenigde Naties hebben het land „militair bezet" en zich van vliegvelden en het radiostation meester gemaakt, zei hij. Eerder op de dag was Loemoemba het recht ontzegd om een rede te houden in de Senaat, maar hij slaagde erin in een kwartier tijd de stemming te zijnen gunste te doen omslaan. Toen de stemming begon kwamen soldaten van het Kongolese leger, die Loemoemba steunden, de zaal binnen HJIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII Hammarskjöld tikt (ten onrechte) op de vingers Loemoemba verklaarde later op een persconferentie verdere maatregelen tegen de Verenigde Naties voor te berei den. „Kasavoeboe is nog steeds presi dent, doch hy heeft geen gezag. Wij zul len dit op onze eigen Afrikaanse manier regelen", aldus Loemoemba. „De republiek Kongo zal de onmiddel lijke terugtrekking van de V.N.-strijd- krachten overwegen, als deze het optre den van de regering blijven hinderen, zoals zij dat nu doen", aldus Loemoemba. Hij deelde mee, dat hij de speciale ver tegenwoordiger van Hammarskjöld in Leopoldstad een brief had gezonden, waarin hu opnieuw verzocht het radio station en de vliegvelden onverwyld vry te geven. De secretaris-generaal van de Ver enigde Naties, Hammarskjöld, heeft Bel gië opnieuw berispt wegens vertraging in de volledige terugtrekking van zijn troepen uit Kongo. Van Belgische zijde is medegedeeld, dat deze berisping van Hammarskjöld door de feiten is achterhaald, daar de troepen zijn teruggetrokken, zij het, dat door technische moeilijkheden zekere elementen van de Belgische troepen niet op tijd waren vertrokken. Thans bevin den zich ongeveer duizend man militaire technici op de militaire basis Kamina en 500 man op de bases Kitona en Banan. Deze technici verzekeren het functione ren van de bases, zulks op speciaal ver zoek van de Verenigde Naties. Voorts heeft Hammarskjöld de Belgi sche regering gevraagd of het waar is, dat er op 7 september een lading wapens uit België op het vliegveld van Elisabeth- stad is aangekomen, bestemd voor de „provinciale regering" van Katanga. Als dit zo is, moet hij daar ernstig bij de Belgische regering tegen protesteren. (Opmerkeiyk is, dat Hammarskjöld wèl bezwaren kenbaar gemaakt heeft tegen deze Belgische wapenleverantie, maar nog niet tegen het overbrengen van Russische Iljoesjin-vliegtuigen naar Leopoldstad, alsmede tegen de leverantie van militaire vrachtwagens door de Rus sen. Men mag benieuwd zijn hoe de secretaris-generaal het meten met twee maten jegens groot en klein in de Ver enigde Naties zal weten te verdedigen, tenzij er alsnog een bezwaar by de Rus- Zeventig doden bij ongelukken met een bus en een prauw In het noorden van de Afrikaan se staat Soedan is een prauw met 75 mensen omgeslagen: 41 worden er vermist. Gisteravond is bij het dorpje Satsa (Turkije), aan de Zwarte Zee, een autobus met 47 inzitten den in een ravijn gestort. De bus vloog in brand en 31 verkoolde lichamen zijn uit de resten gebor gen. Zestien personen hebben ernstige verwondingen opgelopen. Onzin Belgische militaire hulp aan Katanga De correspondent in Brussel van de „Daily Mail" zegt van „gezaghebbende Belgische zijde" te hebben vernomen, dat ongeveer 500 Belgische militairen dienst doen in het leger van Katanga en dat België aan Tsjombe ongeveer honderd ton wapens en 25 vliegtuigen heeft ge leverd. De strydkrachten van Katanga zouden thans 89 Belgische officieren en onder officieren tellen, die vroeger deel uit maakten van de „force publique", 326 onderofficieren en soldaten, die vrijwil lig dienst hebben genomen en 70 officie ren en onderofficieren van de gendar merie en gendarmes, die uit Brussel zijn overgekomen. Tot de honderd ton wapens en munitie behoren mortieren, machinegeweren en mitraillettes en FN-38 geweren. De 25 militaire vliegtuigen werden direct na het uitbreken van de ongeregeldheden van Leopoldstad naar Elisabethstad overgebracht en zijn thans beschilderd met de kleuren van Katanga, aldus de „Daily Mail". Een tweemotorige Twinpioneer is vanochtend bij het landen in Epouto in het gebied van de Wis selmeren in Nederlands Nieuw- Guinea verongelukt. Er zijn geen slachtoffers. Het toestel zakte door het lan dingsgestel en boorde met de neus in de grond. Op hetzelfde vliegveld veronge lukte vorig jaar een Cessna van de r.-k. missie. Het toestel had behalve een tweekoppige bemanning 2 paters aan boord. De omvang van de schade en de oorzaak van het ongeval zijn nog niet bekend. Zaterdag vertrekt een commissie van onderzoek naar Epouto. De Britse „Daily Express" meent EE dat men op het ogenblik maar wei- E nig sympathie kan voelen voor de E Verenigde Naties. Zij hebben de huidige moeilijkheden in Kongo zelf veroorzaakt toen zij verklaarden, E dat de Belgische troepen Kongo moesten verlaten Hun verontschul- E diging voor dit optreden was. dat het de Belgen waren die de chaos EE in Kongo veroorzaakten. Nu ziet e iedereen in dat deze bewering onzin E is geweest! De „Daily Mirror" schrijft dat de EE vooruitzichten in Kongo daarom zo somber zijn geworden, omdat de SE Russen, die hiermee buiten de V.N. EE om handelden, Loemoemba vlieg- Ej tuigen en ander materiaal hebben geleverd. Zouden de V.N. zich nu terugtrekken uit Kongo, dan zou de veg voor een Russische interventie S op grote schaal vry zün, aldus de EE „Daily Mirror". illlllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll •ing wordt ingediend. Red sische L.D.). Woordbreuk GROTE SCHADE IN GRONINGEN Veel aardappels Gevoelige klop verrotten op het land Premier Tsjombe van Katanga en de Belgische consul-generaal in Elisabeth stad, Cuever, hebben bij de V.N. gepro testeerd tegen de sluiting van het vlieg veld van Elisabethstad door de V.N. De consul-generaal heeft geprotesteerd omdat de Sabena de plaats nu niet meer kan aandoen. Tsjombe ziet het als woordbreuk. Hy zegt dat de V.N. hadden beloofd het vliegveld samen met de Katangese politie te zullen beheren. De civiele vertegenwoordiger van de V.N. in Elisabethstad, Berendson, heeft meegedeeld, dat het protest naar een hogere V.N.-instantie is doorgezonden. De regering van Katanga heeft ver klaard, dat zij door de sluiting van het vliegveld niet snel meer politietroepen naar plaatsen van onlusten kan sturen, zoals in centraal-Katanga, waar Baloe- ba's in staat van rebellie verkeren. De Provinciale Arbeids Contact Com missie in Groningen heeft een dringen de oproep gedaan voor vrijwilligers om de graanoogst nog zo goed mogelyk te redden. Gewerkt wordt aan het inven tariseren van de behoefte aan arbeids krachten van de individuele landbou wers. De vrijwilligers, die zich kunnen aanmelden bij het Gewestelijk Arbeids bureau, krygen voor hun werk een be loning van minimaal f. 1.55 per uur. Aan het provinciaal bestuur, de gemeentebe sturen en de besturen van de water schappen is verzocht, op dagen waarop graan geoogst kan worden arbeidskrach ten beschikbaar te stellen. Voorts wordt geprobeerd, een verrui ming te krijgen van het verlenen van oogstverlof aan landarbeiders en boeren zoons die onder de wapenen zyn. Ook wordt met de overheid overleg gepleegd over de mogelijkheid, de nog op enkele cultuurtechnische werken aanwezige ar beiders op werkbare dagen beschikbaar te stellen voor het inhalen van de oogst. Besproken wordt in hoeverre studenten en leerlingen van Landbouwscholen in geschakeld kunnen worden. De schade, die de Groninger graanver- bouwers tot nu toe hebben geleden, wordt op rond dertig miljoen gulden ge raamd. Van 60.000 hectare - op een to taal graanareaa' van 80.000 hectare - moet de oogst nog worden binnenge haald. DEZELFDE TEMPERATUREN De Bilt verwacht van heden- tot mor genavond: Droog weer met zonnige perioden, maar voornamelyk in het noorden van het land tydelyk bewolking. Vannacht plaatselyk mist. Zwakke tot matige wind tussen zuid en west. Weinig verandering in temperatuur. (Opgemaakt te 11.15 uur) 10 september Zon op: 6.06 uur; onder: 19.07 uur. Maan op: 21.41 uur; onder: 11.46 uur. Hoogwater te Katwyk te 6.18 en 18.40 uur; Laagwater te 2.12 en 14.22 uur. Dit uummei bestaat uit 16 pagina's. ZONDER OPGAAF VAN REDENEN Communisten nu bijna op de grens van wat voor het Westen onaanvaardbaar wordt (Van onze correspondent in Bonn) De communistische regering van Oost-Duitsland verkondigde gister avond dat „in de toekomst" inwoners van de Bondsrepubliek alleen nog tot Oost-Berlijn zullen worden toegelaten indien ze een zogenaam de „Sondergenehmigung" een bijzondere vergunning van de Oostduitse volkspolitie hebben. Zonder deze Ausweis geen toegang meer voor de Westduitsers tot Oost-Berlijn! Er is dus een stapje verder gezet op de weg tot ondergraving van de Russisch-Westelijke akkoor den over Berlijn. De Oostduitse regering gaf geen redenen op voor deze maatregel, die de afgelopen nacht van kracht werd. Rode elite zaterdag naar Oost-Berlijn De vorige week sloot zy reeds Oost- Berlyn voor inwoners van de Bonds republiek en stuurde zy circa 1000 Westduitsers die ten oosten van de Oder-Neisse grens zyn geboren, aan de Oost-Westduitse grens terug omdat er haars inziens te West-Berlyn byeen- komsten van „revanchisten en militai- risten" werden gehouden Het ging by deze byeenkomsten om vergaderingen van de Bond van ex-krijgsgevangenen en van uit Oost-Pruisen, Pommeren en SileZië verdreven Duitsers die terug in hun „Heimat" wilden. Gisteravond zweeg Oost-Duitsland over de achtergrond Maar het is dui- delyk, dat vandaag het bezoek van de Westduitse plaatsvervangende Bonds kanselier en minister van Economische Zaken, prof dr Ludwig Erhard aan de Westberlynse industrie-expositie zal worden aangegrepen om de nieuwe maatregel te motiveren. De Oostduitse bladen hebben er al op gewezen, dat Erhard een minister uit In de Gelderse Vallei en op de West- Veluwe bedraagt naar ruwe schatting van de Rijkslandbouwconsulent de scha de aan -"e akkers bezaaid met haver, gerst, rogge of gemengd gewas ongeveer f. 1.000 per hectare. Dat is vooral voor de kleine bedrijven, die men op deze lage zandgronden veelvuldig aantreft, een gevoelige klap. Vee! aardappels verrotten op het land. Zij zijn aangetast door phytophtora, een bekende aardappelziekte, die veel op treedt in natte streken. Men neemt aan, dat in de Gelderse Vallei ruim 25 pro cent van de verbouwde aardappels ver loren zal gaan. De bonenoogst is ruim vyftig procent minder dan andere jaren, omdat vele akkers onder water staan. Ook de veehouders ondervinden de ge volgen van het natte weer. Doordat het land byzonder drassig is, worden de zo den door de koeien vertrapt. In de pol der Arkemheen by Nykerk en in de om geving van Achterveld, Scherpenzeel en Stoutenburg zijn de koeien al op stal ge haald of naar hogere gebieden overge bracht. De gemalen in de polder Arkem heen werken op volle kracht, maar toch verloopt de afvoer van het overtollige water niet vlot genoeg. De slechte conditie van het melkvee leidt tot een teruggang in de melkpro- duktie. Ook uit andere delen van het land vernamen wij, dat het grasland door de koeien vertrapt wordt, en dat de melk- opbrengst wat achteruitgaat. Daar staat tegenover dat er dit jaar ruim voldoen de ruwvoeder is voor de stalperiode, al is de kwaliteit niet bijzonder goed. De Japanse minister van Buiten landse Zaken, Zentaro Kosaka. heeft tegenover de Nederlandse ambassadeur in Tokio, de heer N. A. J. de Voogd, de wens te kennen gegeven, minister Luns te ontmoeten tydens de komende zit ting van de algemene vergadering van de V. N. in New York. Hij wilde zijn collega spreken over de Japans-Neder landse „wrijving" over het afgelasten van het bezoek van de Karei-Doorman aan Japan. Een aantal ministers en staats secretarissen heeft een vaartocht op de Noordzee gehaakt met de kruiser „De Ruyter". Het gezel schap aan boord kort voor het vertrek. Naar verluidt verklaarde de minister, dat zyn regering „op constructieve wyze de vriendschappelijke betrekkin gen tussen beide landen wil bespreken." Na zyn onderhoud met ambassadeur De Voogd gaf minister Kosaka tegen over de pers als zyn mening te kennen, dat er „niets was om bezorgd over te zyn" wat betreft de mogelykheid, dat „het ongelukkige afgelasten" van het vlootbezoek kwaad bloed zal zetten. Het best gesorteerd in: De Zweedse operazanger Jussie Björ ling is vanochtend, 49 jaar oud, ten gevolge van een hartaandoening in zyn geboorteland overleden. Björling, die door velen als een van de beste tenors ter wereld werd beschouwd en die in talrijke plaatsen is opgetreden het door de communisten zo gehate kabinet-Adenauer, niets te zoeken heeft in Berlyn. Voorts heeft Erhard onlangs te Dusseldorf op een byeenkomst van ex-Sileziërs het streven van deze ver dreven Duitsers gesteund hetgeen hem in geheel Oost-Europa op veel kritiek kwam te staan. Wat kunnen Bonn en de drie Weste- lyke bezettingsmachten in Berlyn (Frankryk, Engeland en de Ver. Staten) doen tegen de nieuwe Oostduitse chica nes? Het is helaas een feit, dat Oost-Duits land tot een bepaalde grens vrij spel heeft en daarvan thans des te gretiger misbruik maakt nu zaterdag, ter gele genheid van de begrafenis van president Pieck, de Oosteuropese communistische elite o.w. de Russische staatspresident Bresjnef, naar Oost-Berlyn komt. De Oostduitsers staan nu evenwel byna op de grens van het voor het Westen on aanvaardbare. Reeds gingen er gister avond in Bonn stemmen op om het Westen te adviseren nu maar eens harde tegenmaatregelen te nemen. O Slot pag. 2 kreeg reeds vorig jaar in Stockholm een hartaanval. Hy werd toen geruime tyd in het ziekenhuis verpleegd. In maart van dit jaar, toen hy als Rudolfo in „La Bohème" van Puccini in het Lon- dense Royal Opera House zou opkomen kreeg hij een nieuwe aanval. Des ondanks besloot Björling normaal op te LAMMERMARKT 3 Verkoop LEIDEN uitsluitend TELEFOON 33909 Advertentie Nu! Haast u! Olympiade bij Knorr soep bouillon. Pakket van LHSO nu slechts f 1,03 Alléén bij TZhoVi Advertentie ir voor Uw lunch en diner. NOORD WIJK, Kon. Wilh. Boulevard - Tel. 3441 RESTAURANT A LA CARTE Gelegenheid voor congressen, recepties en party en. %dvertentte Weer cadeau-oorlog Naar wy vernemen, ziet de textielhan del in ons land zich opnieuw genood zaakt binnenkort over te gaan tot de verkoop van koffie en thee, gezien de grote opleving van het cadeaustelsel ge durende het laatste jaar. Deze actie is dus weer gericht tegen het cadeaugeven van textielartikelen door andere bran ches. treden, niet in de laatste plaats omdat te redden. Koningin Elizabeth en de koningin moeder de voorstelling bywoonden. Jussie Björling werd 2 februari 1911 geboren. De eerste lessen kreeg hy van zyn vader, Karl David, en op zyn zesde jaar trad hij reeds in publiek op. Op zeventienjarige leeftyd kwam Björling op het conservatorium van Stockholm, en twee jaar later, in 1930. liet hy zich inschryven by de Koninkiy- ke Opera School Nog hetzelfde jaar maakte hy zyn debuut in de Koninklij ke Schouwburg van Stockholm, waar aan hy tot 1939 verbonden bleef. Van 1938 tot 1940 zong Björling in Metropolitan Opera in New York en in 1951-1952 in Londen. Björling werd gisteravond met een helikop" an zyn zomerverblyf op het eiland Siarc. naar een ziekenhuis in Stockholm overgebracht. Een dokter aan boord trachtte vergeefs zyn leven <§«d Uit het Leidsch Dagblad van 11 September 1860: Een der vier zonen van 1 E "ten Keurvorst van Hessen is te- ien wil en dank ofjicier. Zijn genadige heer Vader wil vol- strekt niet toestaan, dat hij zijn E ontslag neemt. Ten einde nu uit s den dienst te geraken, begaat de E prins allerlei dollemansstreken Zoo ging h\j onlangs op den nek van een reusachtige soldaat zit- E ten en liet zich door dezen in E groot tenu de drukste straten der stad tonddragen Hij kreeg E wel een duchtige berisping. e maar toch geen ontslag. i!iiii!i!iiiiiiiiii::!!iiiiiiiiiiiiiiiii^iii:i!Miii!uuiiiiiumiiiuiuniiiMHiiuBmimiB

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1960 | | pagina 1