KONGOLEES PARLEMENT NEEMT EEN NEUTRAAL STANDPUNT IN Algehele blokkade van Berlijn door Moskon WEERBERICHT Regeli ng Kasa voeboe-Loemoem ba door commissie wijze mannen Rouwdag voor slachtoffers van verkeer Kroesjtsjef zou het Westen de keus laten tussen luchtbrug en ontwapeningsvoorstellen (Stic/ Qlreuws Opgericht 1 maart 1860 DONDERDAG 8 SEPTEMBER 1960 No. 30146 LEIDSCH m DAGBLAD Directeur E. A E var. DlsnoecK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN W1Me Smgel L- L<adeD Glr0 61055 Hoofdredacteur J. Brouwer f7.50 per kwartaal; f2.55 per maand; f0.59 per week Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie; 21507 Na een stormachtige zitting van zes uur met inbegrip van een redevoering van Loemoemba van twee uur heeft het Kongolese Huis van Afgevaardigden gistermiddag met 60 tegen 19 stemmen een reso lutie aangenomen, waarin besloten werd de maandag j.l. door de president en de premier gehouden redevoeringen over afzetting, „ge heel en al te annuleren". Het Huis nam tevens een voorstel van Loe moemba aan tot instelling van een „commissie van wijze mannen", die tussen hem en president Kasavoeboe zal moeten bemiddelen in een poging om het conflict tot een oplossing te brengen. Het woord is thans aan president Kasavoeboe, die arrestatiebevelen heeft uitgevaardigd tegen Loemoemba en vijf andere ministers. Hij heeft de keus: Loemoemba te dulden of niet voor het Huis van Afge vaardigden te buigen. Joseph Ileo, de voorzitter van de Senaat, die door president Kasavoeboe tot premier is benoemd in de plaats van Loe moemba, woonde de vergadering van de Senaat van gisteren niet bij. Hij zou in het geheim bezig zijn een nieuwe regering te vormen. Omtrent de ontwikkeling van de toestand in Kongo kan verder gemeld worden, dat een vliegtuig met wapens uit België in Katanga is aangekomen, dat secretaris-generaal Hammarskjöld een bijeenkomst van de Veiligheidsraad heeft gevraagd en dat president Eisenhower een beroep op Moskou gedaan heeft zich niet verder met Kongo te bemoeien. Strijd in Bakwanga In Bakwanga, de hoofdstad van de „Mijnprovincie" is het tot felle gevech ten gekomen tussen volgelingen van president Kalonji en een duizendtal sol daten van de centrale regering. Voorts zouden troepen van dc centrale regering in steeds groter aantallen in Kasai en Kivoe, langs de grenzen van Katanga worden samengetrokken. Een woordvoerder van de Ver. Naties in Elisabethstad heeft meegedeeld, dat het vliegveld thans onder toezicht van de Ver. Naties staat en voor alle verkeer met uitzondering van dat van de volkerenorganisatie is gesloten. Dit geldt eveneens voor de andere vliegvel den in Katanga. Stormachtige zitting van liet parlement In zijn rede in het Huis van Afgevaar digden heeft Loemoemba weer eens een aanval op de Verenigde Naties gedaan: „zij hebben onze soevereiniteit en ons gezag beknot, voor de Verenigde Naties bestaat er geen staat, geen regering. Zy bezetten een land". Voorts deed Loe moemba een aanval op de Belgen, de kolonialisten en andere „samenzweer ders", daarbij ook sprekende over „on dermijnende" rooms-katholieke pam fletten. Toen hij zei, dat in Kasai een r.-k. bisschop was aangehouden, die ver momd was als generaal van Kalonji's strijdkrachten, verliet Landa, een der oprichters van de Abako-partij van Kasavoeboe, schreeuwend en heftig ge barend de zaal. Loemoemba zei verder, dat de ministers Bomboko en Delvaux het bevel van de president om hem te ontslaan hadden ondertekend. De minis ter van Buitenlandse Zaken Bomboko is sinds gisterochtend niet meer gezien. Minister Delvaux verscheen in het parlement. Hij stapte rechtstreeks naar het spreekgestoelte en deelde mee, dat hy was aangehouden en gedurende twee dagen ondervraagd door zijn collega van Justitie, die de parlementsvergadering ook bijwoonde. Delvaux zei, dat hij het bevel van het staatshoofd had onder tekend om het land te redden en te voorkomen, dat Russische of Belgische vliegtuigen op Kongolees gebied landen. Wapens voor Katanga Gisteren is in Elisabethstad een vlieg tuig met negen ton wapens uit België voor het Katangese leger aangekomen. Het Katangese ministerie van Binnen landse Zaken heeft meegedeeld, dat dit pas het begin is van een geregelde aan voer uit België. De lading bestond uit normale kleine wapens, waaronder auto matische geweren. De wapens zyn voor de „force publique" besteld voordat deze in juli aan het muiten sloeg. De gehele bestelling wordt volgens het ministerie aan Katanga geleverd. Leopoldstad krijgt er niets van. Vier punten Secretaris-generaal Hammarskjöld heeft de Veiligheidsraad verzocht opnieuw bij een te komen ter bespreking van de Kongolese ontwikkelingen. In een nieuw rapport brengt hij de volgende vier punten naar voren: 1. hulpverlening aan de Kongolese regering tot een bedrag van honderd miljoen dollar; 2. er moet een beroep op regering en volk van Kongo worden gedaan om spoedig en met vreedzame middelen een einde te maken aan de binnenlandse strijd; 3. herhaling van het uitdrukkelijke bevel van de Veiligheidsraad, dat de afzonderlijke landen zich buiten de Kongolese ontwikkelingen moeten hou den. Dit slaat op staten, die mogelijk, door middel van tweezijdige overeen komsten met Kongo, vaste voet in dit land willen krijgen; 4. ontwapening van Kongolese mili taire eenheden. Hammarskjöld noemt in zijn rapport de Sovjet-Unie niet bij name, doch aan genomen wordt, dat hij, met het onder punt drie genoemde, doelt op de Sovjet- russische hulp aan Loemoemba c.s. RUSTIG WEER De Bilt verwacht van heden- tot mor genavond: Droog weer met opklaringen. Vannacht plaatselijk mist. Dezelfde of iets hogere temperaturen. Zwakke wind. (Opgemaakt te 11.15 uur). 9 SEPTEMBER Zon op: 6.04 uur; onder: 19.10 uur. Maan op: 21.11 uur: onder; 10.39 uur. Hoogwater te Katwijk te 5.36 en 1801 Uur. Laagwater te 1.35 en 13.46 uur. Dit nummer bestaat uit 16 pagina's. Het Verbond voor Veilig Verkeer is van plan de 12de oktober, de r jaarlijkse congresdag, die in Gro- f ningen wordt gehouden, de eerste dag te maken, waarop nationaal j over de verkeersslachtoffers zal worden gerouwd. a Op deze dag, die op een vorig jaar gedane suggestie van H. K. H. Prinses Wilhelniina wordt inge- steld, zal het accent worden gelegd op de bezinning over de slacht- f offers van het verkeer. f Het voorstel van de Prinses is vo- f rig jaar aanbevolen door H. M. de Koningin. De regering heeft zich achter de suggestie gesteld en de uitvoering ervan aan het Verbond voor Veilig Verkeer gedelegeerd. De Koningin zal zich naar ver- wacht mag worden via de radio met een speciale boodschap tot het f Nederlandse volk richten op 12 ok- f tober. aldus deelt het verbond mee. j Op de scholen, in de bedrijven, f t Hij weigerde te zeggen of de maat regel verband houdt met de aankomst van wapens voor de Katangese strijd krachten uit België. Hij zei slechts, dat het oppercommando van de Ver. Naties in Leopoldstad tot deze maatregel heeft besloten. Men verwacht, dat de regering van Katanga krachtig zal protesteren. ALLERLAATSTE KANS OM MUNTEN IN TE LEVEREN Met. de intrekking van het zilveren dubbeltje is de laatste vooroorlogse munt uit de Nederlandse pasmuntcirculatie verdwenen. Nu de sanering van het Nederlandse muntwezen geheel is voltooid zal van 12 september tot en met 19 november 1960 voor de laatste m a a 1 de ge legenheid worden opengesteld tot in wisseling van alle sedert 1948 buiten omloop gestelde munten, te weten: Vz ct. (brons), 1 ct. (brons en zink), 2% ct. (brons en zink), 5 ct. (cupronikkel en zink), 10 ct. (zilver en zink), 25 cent (zilver en zink), gld., 1 gld. en2*4 gld. via krant radio en televisie, door middel van aanplakbiljetten en een speciale editie van hot ge zinsblad „Wegwijs" zal de bezin ning op deze dag worden gepropa geerd. In het Ministerie ear. Sociale Zaken en V\_ 'ksgezondheid te Den Haag werd gisteren een persconfe rentie gehouden over de Planta- affaire. Van links naar rechts de De Sovjet-linie zal drastische maatregelen inzake Duitsland nemen wanneer het Westen de ontwapeningsvoorstellen verwerpt, welke Kroesjtsjef in de Verenigde Naties aan de orde zal stellen (Kroesjtsjef zal op maandag 19 september a.s. per schip in New York aankomen om de zitting van de V.N.-Assemblee bij te wonen, welke de volgende dag begint). Wanneer de Westelijke mogendheden de voorstellen van de Russische premier verwerpen, zou het Kremlin een totale blokkade van Berlijn afkondigen, welke waarschijnlijk veel effectiever zal zijn dan die van 19481949, die door het Westen met een luchtbrug werd opge vangen. Kroesjtsjefs reis naar de Verenigde Naties is de laatste kans voor het Westen om een crisis van de eerste orde over Berlijn en Duitsland te voorkomen, aldus een bericht uit Wenen aan de New York Times. Deze uitlatingen worden toegeschreven aan iemand, die in het verleden zeer goed op de hoogte is geweest van de buitenlandse politiek van de Sovjet-linie. Wat kan liet Westen eigenlijk doen? In een afzonderlijk bericht uit Bonn schrijft „The New York Times", dat de Verenigde Staten, Engeland, Frankrijk en West-Duitsland reeds gezamenlijk represailles overwegen voor het geval dat Oost-Duitsland opnieuw de West- berlijnse verbindingen met West-Duits land gaat bemoeilijken. „In Bonn verwacht men, dat de ge deeltelijke vijfdaagse blokkade van vorige week zal worden gevolgd door een serie incidenten met het doel de eenheid van de Geallieerden op de proef te stel len en te onderzoeken hoever zij in de kwestie-Berlijn willen gaan". Twee mogelijkheden voor represailles staan het Westen open: „De meest voor de hand liggende en voor Oost-Duits land de meest schadelijke zou een of andere vorm van economische sancties zyn. Dit zou o.m. het afbreken van de handelsbetrekkingen door West-Duits- land omvatten. Vorig jaar beliep de handel tussen Oost- en West-Duitsland ca. 500 miljoen dollar". „Ook is het mogelijk", zo werd van Geallieerde zijde in Bonn vernomen, „dat zal worden getracht de doorvoer van goederen voor Oost-Duitsland over het grondgebied of via de havens van leden van de Noordatlantische Verdrags organisatie te beletten. Naar in Bonn verluidt is dit plan reeds ter bespreking aan de NAVO-raad in Parijs voorge legd". Ambassadeur Thompson vriendelijk behandeld Op een receptie in het Kremlin heeft premier Kroesjtsjef gisteravond gezegd over inlichtingen te beschikken, volgens welke de NAVO-landen van plan zijn in september een vliegtuig boven de Zwarte Zee to laten vliegen Er was opdracht gegeven het toestel neer te schieten zodra het boven de Russische territo riale wateren kwam. Tot de Amerikaanse ambassadeur, Thompson, zei de Russische premier er nog steeds van overtuigd te zijn, dat president Eisenhower niets wist van de verkenningsvlucht van de U-2 boven Russisch gebied. Thompson zei, dat er Russische vlieg tuigen boven Alaska gevlogen hebben. Kroesjtsjef ontkende dit en ried de ambassadeur aan geen geloof te schen ken aan „verzinsels van de Amerikaanse pers". Kroesjtsjef toonde zich overigens bij zonder vriendelijk jegens Thompson. Hy heeft een half uur met hem en zijn echtgenote gesproken. Weinig kans.... President Eisenhower verklaarde gis teren op zijn persconferentie, dat er weinig kans is, dat hij premier Kroesj tsjef tydens de komende zitting van de Koningin Juliana en de Prinsessen Beatrix en Irene volgden gisteren met grote belangstelling op de tri bune de olympische ruiterwed- strijden. Algemene Vergadering der V.N. zal spreken De Sovjet-premier dient eerst bepaalde voorwaarden te vervullen. Eisenhower noemde deze voorwaarden niet, maar hij antwoordde bevestigend op een vraag of hiertoe behoorde de vrijlating van de twee gevangen geno men piloten van de RB-47, die op 1 juli door een Sovjetrussische-jager werd neergeschoten. Hoewel hij dit jaar redenen had om naar de Algemene Vergadering der V.N. te gaan, had hij niet het voornemen de VU. te verlagen door deel te nemen aan een scheldparty en propagandastrijd. Over de ontwapening zei de president dat de V.S. op de komende zitting van de Algemene Vergadering opnieuw een uiteenzetting zullen geven van hun plannen en de gebieden zullen noemen waarop overeenstemming mogelijk is. Er zijn concessies mogelijk op voorwaarde, dat ieder akkoord over ontwapening ge paard gaat met een doeltreffend con trolestelsel. IN INDONESIË Nog toenemende spanning tussen leger en communistische partij In Indonesië neemt de spanning tussen het leger en de communisti sche partij toe. Nadat het leger alle communistische activiteit in Zuid- Bomeo, Zuid-Sumatra en Zuid- Celebes had verboden, heeft thans het legercommando in Oost-Java een verklaring doen uitgaan in het communistische centrum Soerabaja dat duidelijk tegen de partij is ge richt. Hoewel in deze verklaring geen organi satie met name worden genoemd, wordt de bevolking gewaarschuwd op haar hoe de te zijn tegen de activiteit van een „bepaalde groep", die erop gericht is. de integriteit van het leger te ondermijnen om het leger tegen president Soekarno uit te spelen. In de verklaring wordt o.a. gezegd, dat Indonesië het uitsluitende bezit is van het Indonesische volk, en dat het hoog verraad zou zijn als men zich. econo misch of ideologisch, ondergeschikt zou maken aan een buitenlandse mogend heid. Een Indonesiër mag geen loyaliteit betuigen aan een vreemde macht. De woordvoerder van het garnizoen te Soerabaja deelde mede. dat een lid van de communistische partij in hechtenis is genomen wegens het verspreiden van het gerucht, dat een hoge ambtenaar zich zou hebben laten omkopen om president Soekarno te vermoorden. Deze woordvoerder sprak ook een be wering tegen van de communistisch ge zinde vakvereniging, de „Sobsi". als zou den vier personen, die na een demon stratie werden gevangen genomen, door de politie zijn mishandeld. Op de Kleine Soenda-eilanden zyn het communistische blad de .Harian Rakjat' en het linkse blad .Bintang Timoer' ver boden voor militairen. In verschillende delen van Indonesië hebben de Islamietische partijen demon straties gehouden tot steun aan het op treden van het leger. Advertentie inspecteur in algemene dienst, de heer B. V. Bekkert dr. H. J. Dijk huis. de directeur-generaal van de Volksgezondheid, prof. dr. P. Mun tendam. de chef voorlichting van het. ministerie, de heer J. C. Visser en het hoofd van de afdeling Gezond heidsbescherming. mr. J. C. van tleiwtiu ie lekkere shag in de handige doos 95 ct. Vliegtuig door de bliksem getroffen: 31 slachtoffers Het verongelukken van een DC-6 van de „Aerolineas Argentinas" heeft gis teren aan 31 mensen het leven gekost. Het toestel, dat op weg was van Asun cion de hoofdstad van Paraguay naar Buenos Aires, (Argentinië) werd volgens ooggetuigen op 300 km ten noor. den van de Argentijnse hoofdstad boven Uruguees grondgebied tijdens een hevig onweer door de bliksem getroffen. De brandende wrakstukken werden over een groot gebied verspreid. Onder de inzittenden 25 passagiers en een bemanning van zes leden be vonden zich de vrouwen van twee Ame rikaanse diplomaten in Argentinië, De overige slachtoffers waren afkomstig uit Paraguay, Uruguay en Argentinië. Een Amerikaans meteorologisch vlieg, tuig is vanochtend in het gebied van Foekoesjima in het noorden van Japan neergestort. Negen van de elf inzitten den zijn omgekomen, twee personen worden nog vermist en zijn waarschijn lijk eveneens verongelukt. .ikwit Bolletje/' de échte eierbeschuit E Uit het Leidsch Dagblad van 10 September 1860: E De door H. H. Burgemeester e en Wethouders ontworpene be- e grooting voor de dienst van 1861 §j e is f. 31.691,50 hooger, wat de uit- e e gaven betreft, dan over het loo- j| pende jaar e Het verhoogde cijfer der be- e e grooting vereischt geen verhoo- ging van belasting. e (Advertentie). Om dadelijk e in dienst te treden: e wordt gevraagd: Eene kinder- j| e meid. en tegen le November e eene keukenmeid, tevens voor huiswerk, tegen f. 70.- loon ieder (per jaar!). De vereischten van beiden zijn P.G., volledige en voldoende getuigen van eerlijk- e heid en bekwaamheid en opgave e om welke redenen zij uil vorige e dienst zijn ontslagen. Die hier- e aan niet kunnen voldoen komen e in geen geval in aanmerking. E Adres met Franco Briefjes, on- e der LetteA.A., bij den Boekver- e koper R. C. Lepper, te Amster- dam, Rokin no. 169. llllllllllllllllllllllliUIIIIIIIIIIIHIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIWIIIIIIIIIIIIIHIIIIIIIIinif

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1960 | | pagina 1