Ministers De Quay en Luns voerden
„openhartig en aangenaam gesprek"
Oostduitsers doen liet
héél voorzichtig aan,...
GRATIS
SCHOOL
SCHRIFTEN
WEERBERICHT
HEROPENING
Doch zij betrachten zwijgzaamheid
Motivering van rode maatregel:
opeenstapeling van onwaarheden
Spoorwegstaking
in Ver. Staten
fèiël
BEKENDMAKING
Opgericht 1 maart 1860
DONDERDAG 1 SEPTEMBER 1960
No. 30140
LEIDSCH
DAGBLAD
DirecteurE. A. E. van Dishoeck
HoofdredacteurJ. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f7.50 per kwartaal: f2.55 per maand; f0.59 per week
Witte Singel 1, Lelden - Giro no 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21607
Bezoek bij de Gaulle
Versterking tier Europese saamhorigheid
(Van onze Parijse correspondent)
Geen commentaar. Dat was wel zowat het enige antwoord, dat mr.
Luns wilde, of beter vermocht te geven op de verscheidene vragen, die
hem gistermiddag in de Ambassade door de Nederlandse journalisten
te Parijs werden gesteld naar aanleiding van de vijf uren die hij even
tevoren met het Franse staatshoofd generaal Charles de Gaulle had
doorgebracht. De Nederlandse minister-president prof. De Quay
wiens naam door de Franse radio als „Kee" wordt uitgesproken
was zo mogelijk nog zwijgzamer dan minister Luns. De Nederlandse
premier was voor het officiële beraad eerst aan de Franse staatshoofd
voorgesteld en toen had hij gedurende tien minuten met hem over
koetjes en kalfjes gesproken. Maar politieke onderwerpen waren daar
bij niet aan de orde geweest.
Tijdens het noenmaal, waaraan ook de
Franse premier Michel Debre, de minis
ter van Buitenlandse Zaken Couve de
Murville, alsmede de beide wederzijdse
ambassadeurs de heren Beyen en Beau-
verger hebben aangezeten, heeft gene
raal De Gaulle een uiterst gloedvolle
toost op Prinses Wilhelmina uitgebracht.
Ter ere van haar 80ste verjaardag had
generaal De Gaulle bovendien een warm
felicitatie-telegram naar de voormalige
Landsvrouwe, die hu in Londen zo goed
had gekend en zo hoog leerde waar
deren, gezonden. Kennelijk had de Fran
se president, die zweert bij de geheime
diplomatie, zijn Nederlandse gespreks
partners echter een zwijgplicht opgelegd
en vooral minister Luns was het aan te
zien dat de zeven onzichtbare sloten die
aan zijn lippen hingen een zware last
voor hem waren.
ORIËNTEREND KARAKTER
„De ontmoeting is bijzonder plezierig
en openhartig geweest", zo kon de mi
nister slechts tot viermaal toe herhalen".
Moet die mededeling als een doekje voor
het bloeden worden opgevat?" vroegen
wij. "Staan de Franse en de Nederland
se standpunten nogal scherp tegenover
elkander?" Het antwoord was ontken
nend. „Zijn beide landen het dan wel
met elkaar eens geworden!" Nee, dat
wilde de minister al evenmin beweren.
Het gesprek waarbij het hele gebied
der buitenlandse politiek werd bezien,
had, zo gaf de Nederlandse bewindsman
te kennen, een oriënterend karakter ge
had. Het zal zeker 7 a 8 weken duren
voor de bilaterale contacten die Parijs
nu met de vijf andere regeringen van
klein-Europa legt zich in een ruimer
verband zullen kunnen ontwikkelen.
Dat verband zou dan vermoedelijk een
conferentie van de zes ministers van
Buitenlandse Zaken zijn. Minister Luns
zou waarschijnlijk het Nederlandse par
lement binnen afzienbare tijd wel nader
van de Franse suggestie, die echter nog
nog geen concrete vormen hebben aan
genomen inlichten. Over het hoofddoel,
een verdieping en een versterking der
Europese saamhorigheid waren de zes
landen het zeker eens. De verwezenlij
king van dat doel is echter geen zaak die
van vandaag of morgen beklonken kan
worden.
„WE ZIJN ER ZÉLF BIJ"
In Parijse diplomatieke kringen ge
looft men intussen nog altijd dat De
Gaulle een secretariaat voor ogen staat
dat zich vooral met de coördinatie van
de buitenlandse politiek en de defensie
der zes landen zou moeten bezighouden.
Een der punten die de principiële fede
ralisten wat kopschuw maakt Van de
Franse plannen betreft de vrees of door
dat secretariaat de Europese organen
niet geleidelijk aan van hun integratie
elementen geledigd zullen worden.
Een tweede factor van ongerustheid
raakt de relaties met Engeland dat De
Gaulle buiten deze plannen wil houden
en indirect de verhouding tussen zes en
zeven. En tenslotte gevoelen de kleine
landen zich niet zo heel erg gelukkig bij
de gedachte dat alle lakens van klein-
Europa in de toekomst door Parijs in
overleg met Bonn zouden worden uit
gedeeld. „Maar daar zijn we dan altijd
nog zélf bij," zo meende minister Luns
nuchter als antwoord op een opmerking
in deze zin.
„WE GAAN NU NADENKEN"
Onze Haagse correspondent meldt:
Het was na de aankomst van de mili
taire Dakota, die de twee ministers en
de Nederlandse ambassadeur in Parijs
om 10 min. voor half acht op Ypenburg
terugbracht, aanstonds duidelijk, dat
de staatslieden er de voorkeur aan gaven
hun in de Franse hoofdstad afgelegde
verklaringen in dezelfde algemene be
woordingen te herhalen. Op onze vraag
VEEL BEWOLKING
De Bilt verwacht van heden- tot mor
genavond
Zwaar bewolkt met enkele opklaringen
en enkele regenbuien. Weinig verande
ring in temperatuur. Matige tot zwakke
wind in hoofdzaak uit westelijke richtin
gen.
(Opgemaakt te 11.15 uur)
2 SEPTEMBER
Zon op: 5.52 uur, onder: 19.26 uur,
Maan op: 17.37 uur; onder: 1.56 uur,
Hoogwater te Katwijk te 12.30 uur,
Laagwater te 7.54 en 20.28 uur.
Dit nummer bestaat uit 16 pagina's.
of er als voorlopige indruk in de
gedachten en suggesties van generaal De
Gaulle wellicht waardevolle elementen
kunnen schuilen ter versteviging van de
West-Europese besluitvorming het
doel waarover beide partijen het roerend
eens waren geweest antwoordde
minister Luns in algemene zin bevesti
gend. En hjj legde vooral de nadruk op
de woorden waarmee generaal De Gaulle
van de Nederlandse diplomaten afscheid
had genomen: „Het is dus afgesproken,
dat we nu aan beide kanten over hei
besprokene gaan nadenken".
De minister van Buitenlandse Zaken
voorspelde dan ook een druk ambassa-
deursverkeer waarin de wederzijdse
standpunten afgetast zullen worden. Na
de bi-laterale contacten zullen zeker
multi-laterale besprekingen volgen. Mr.
Luns wees in dat verband op de confe
rentie van de ministers van Buitenland
se Zaken van de Zes, welke op 30 okto
ber onder zijn voorzitterschap te Parijs
zal worden gehouden.
Er bestaan op het ogenblik geen plan
nen voor ontmoetingen van de Neder
landse minister van Buitenlandse Zaken
met zijn Britse of West-Duitse ambt
genoten, maar het is mogelijk ,dat een
dergelijk overleg toch nog tot stand
komt. Minister Luns zal Lord Home in
elk geval over twee weken op de Assem-
blée van de V.N. in New York ontmoe
ten.
Radiorede H.M. de Koningin
Moge moeders laatste levenstijd
goed en rijk aan zegen zijn!
Zij wil een stille in den lande zijn
H. M. de Koningin heeft
gisteravond over beide ra
diozenders een toespraak
gehouden ter gelegenheid
van de verjaardag van
H. K. H. Prinses Wilhel
mina. H. M. sprak als
volgt:
„Moeder is tachtig jaar
geworden.
Ik ben bij haar met een
hart vol dankbaarheid,
dat zij nog bij ons is.
Want wie zal ooit op die
manier liefde en warmte
kunnen geven zoals moe
der dat doet. En hoe groot
is het voorrecht, moeders
voorbeeld zo lang onon
derbroken op je te laten
inwerken. Wij, haar fa
milie zün vandaag allen
om haar heen in liefde
volle vreugde.
Ik weet, dat de dank
baarheid om haar, die
genoemd is moeder des
vaderlands, door het va
derland wordt gedeeld.
Daarom heeft men mij
verzocht, tot allen een
woord te spreken - als
haar enige kind en dus als
degene, die haar het
naaste staat. Ik waardeer
en eerbiedig deze wens, al
vervul ik die na enige aar
zeling omdat zij indruist
tegen het verlangen van
de jarige zelf. Want moe
der heeft zich terugge
trokken. En als iets haar
goeddacht, heeft zij dat
altijd volkomen gedaan.
Vermoeid door de zwaarte
van haar 50-jarig Ko
ningschap, wil zij een stil
le in den lande zijn. Zij
vindt, dat haar tijd ge
weest is, en dus voorbij
en houdt zich daar dan
ook ten volle aan. Hoe
hard mij deze redenering
ook in de oren mag klin
ken, haar geeft deze een
gevoel van vrijheid in
haar levensavond.
Om deze redenen heeft
zij de wens geuit, deze
verjaardag niet te vieren.
En niet vieren betekent
dan ook voor haar: hele
maal niet vieren, - behal
ve in de familiekring en
dan nog voor zover haar
krachten dat toelaten.
Natuurlijk is zij zich wel
degelijk weldadig bewust
van de band met ons volk
en onze Rijksgenoten, in
diepe dankbaarheid voor
alle wensen, gedachten en
gebeden, die in 't bijzon
der vandaag, haar omrin
gen - of ze uitgesproken
worden of niet. De onuit
gesproken gedachten zijn
immers dikwijls de mooi
ste en de diepste?
De band met het volk
is altijd alles voor haar
geweest, en - bewust of
onbewust - heeft men ze
ker gevoeld, dat zij steeds
trouw zou zijn en pal zou
staan, tot het uiterste van
haar krachten toe en zelfs
verder.
Ik zal niet proberen
hier het portret te schil
deren van mijn moeder en
mijn leidsvrouwe van wel
eer. Zij heeft tot op he
den altijd veel geschil
derd, maar haar zelfpor
tret heeft zij in de laatste
jaren, tot mijn grote
vreugde, gegeven met
haar boek „Eenzaam
maar niet alleen". Daarin
ziet men, hoe eenzaam de
post is geweest, waarop
het, voor haar harde,
zware leven haar ge
plaatst heeft - en hoe zij
zich daar als mens staan
de heeft kunnen houden
moge een wonder heten,
dat dan ook alleen door
haar geloof heeft kunnen
geschieden.
Luisteraars, ik ben
dankbaar en gelukkig, dat
U, met onze familie en
met mij, aan moeder
denkt met heel veel liefde
en heel veel dankbaar
heid.
Moeder en ik samen
denken aan vader die wij
na 26 jaren nog steeds
missen met al deze liefde
en dankbaarheid.
Nu ondanks haar tach
tig jaren is moeders geest
jonger en veerkrachtiger
dan ooit.
Wij hopen dan allen,
dat moeders laatste le
venstijd in ieder opzicht
goed en rijk aan zegen
mag zijn!
De derde isolering van Oost-Berlijn
Geen hinderpalen
voor luchtverkeer
(Van onze correspondent in Bonn)
De Oostduitse communistische
regering heeft gistermorgen haar
aangekondigde maatregel tot isole
ring van Oost-Berlijn op betrekke
lijk rustige wijze toegepast. West
duitsers mochten Oost-Berlijn
alleen met een speciale Oostduitse
verguning betreden en aan de
grens tussen Oost- en West-Duits-
land hield de rode volkspolitie een
strenge controle op Westduitsers,
die via Oost-Duitsland naar West-
Berlijn wilden reizen. De eerste
dag van dit communistische offen
sief tegen de vrijheid van Berlijn
is dan ook vrij kalm verlopen.
Als gemeld kondigde de Oostduitse re
gering maandag aan dat Oost-Berlijn
in de periode van 31 augustus tot 4 sep
tember voor de inwoners van de Bonds
republiek (maar niet voor Westberlij-
ners en vreemdelingen van welke natio
naliteit ook) alleen op vertoon van een
bijzondere vergunning toegang tot Oost.
Berijn konden krijgen. Men baseerde dit
op het feit dat het aanstaande week
einde te West-Berlijn het verbond van
„Heimkehrer" (ex-krijgsgevangenen en
dergelijke) alsmede het Westberlijnse
verbond van uit Oost-Europa verdreven
Duitsers congressen beleggen Volgens
de Oostduitsers betreft het" hier „op re
vanche beluste Duitsers", die Oost-Ber
lijn in gevaar zouden kunnen brengen...
Aan de West-Oostduitse grens stuurde
de rode volkspolitie gisteren betrekke
lijk weinig Westduitsers die via Oost-
Duitsland naar West-Berlijn wilden rei
zen, terug. Het ging hier alleen om men
sen die ten oosten van de Oder-Neise
grens tussen Polen en Oost-Duitsland
zijn geboren en van wie men verwacht
te, dat zij zouden deelnemen aan de
Westberlijnse ,Tag der Heimat" van de
verdreven Duitsers. Maar overigens liet
men zowel in de trein als op de Auto
bahnen Westduitsers, Westberlijners en
vreemdelingen rustig passeren, ook al
heeft Oost-Berlijn gedreigd met maat
regelen tegen het gehele verkeer tus
sen het Westen en West-Berlijn. Ook
het luchtverkeer tussen Westeuropese
en Westduitse vliegvelden en West-Ber
lijn vond zonder eniee Oostduitse hinder
plaats. De Franse. Britse en Ameri
kaanse maatschappijen die dit verkeer
verzorgen, vervoerden bijvoorbeeld circa
60 Westduitsers zonder dat de Oostduit
sers daar iets tegen konden doen.
Slot pag. 2
Onderscheidingen Kon.
Instituut voor de Tropen
Bij K.b. van 24 augustus 1960 is prof.
dr. V. J. Koningsberger, voorzitter van
de Raad van Beheer van het Kon. Insti
tuut voor de Tropen te Amsterdam, be
noemd tot Commandeur in de Orde van
Oranje Nassau.
Tot officier in de Orde van Oranje
Nassau is benoemd de heer H. Offerhaus,
algemeen secretaris van dit instituut.
Tot ridder in de Orde van Oranje
Nassau is benoemd de heer J. de Jong,
hoofd van het bureau cursussen en ver
talingen van genoemd instituut.
Minister Luns naar New York
De minister van Buitenlandse Zaken
mr. Luns zal dinsdag 6 september naar
New York vertrekken ter bijwoning van
de zitting van de assemblee der V.N.
Advertentie
Nu! Haast u!
Olympiade
bij Knorr soep bouillon.
Pakket van nu slechts f 1,03
Alléén bij 7&ioVi
Ongeveer 52.000 werknemers van de
„Pennsylvania Railroad", de belang
rijkste Amerikaanse spoorwegmaat
schappij, zijn hedenochtend in staking
gegaan. De spoorlijnen van de maat
schappij reiken van New York in het
oosten tot St.-Louis in het midden-wes
ten en tot Norfolk (Virginië) in het zui
den. De staking is het gevolg van het
mislukken van onderhandelingen tussen
het vakverbond van arbeiders in de
Op West*-Rozenburg werd gis
teren door het doorgraven van een
dam de verbinding tot stand ge
bracht tussen de Nieuwe Water
weg en het in aanleg zijnde haven
complex Europoort.
vervoersbedrijven en de leiding van de
spoorwegen.
Naar schatting vervoert de „Pennsyl
vania Railroad" dagelijks 135.000 passa
giers en 118 miljoen ton goederen.
Het geschil tussen de vakbond en de
directie van de spoorwegmaatschappij,
dat reeds drie jaar duurt, gaat o.a. over
herwaardering van functies en con
tracten met andere firma's voor repara
ties aan rollend materieel.
Advertentie
Ons nieuw exterieur en
onze nieuwe collectie
Italiaanse en Franse mo
dellen kunnen U niet
weerhouden, VRIJDAG
MIDDAG a.s. 13 uur te
komen kijken.
Couture,
BREESTRAAT 135
GROOT HERTOGINNELAAN 156
LEIDEN
DEN HAAG
Naar aanleiding van berichten die verwarring
zouden kunnen veroorzaken, wordt aan het
publiek het volgende medegedeeld:
De voorziening van de winkels met Planta in
de oude samenstelling zal deze week voltooid zijn.
Teneinde deze Planta duidelijk te onderscheiden
van de Planta, waaraan de huidaandoening wordt
toegeschreven, is zij niet verpakt in de aluminium
wikkel, maar in een wikkel van vetvrij papier met
groene bedrukking.
Met nadruk verzekeren wij, dat de samenstelling
van deze Planta geheel gelijk is aan die, welke
reeds jarenlang is gebruikt.
VAN DEN BERGH EN JURGENS N.V.