Parijs maakt zich ongerust over de
jongste ontwikkelingen in Afrika
WEERBERICHT
Frankrijks positie in Algerije
verzwakt door conflict in Mali
CUBA LEIDT RODE AGENTEN
OP VOOR LATIJNS AMERIKA
(£>uc/ Qheuios
Opgericht 1 maart 1860
DINSDAG 23 AUGUSTUS 1960
No. 30132
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur E. A E van Dishoeck
Hoofdredacteur J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f7.60 per kwartaal; f2.55 per maand; f0.59 per week
Witte Singel 1. Lelden Giro no 67056
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21607
(Van onze Parijse correspondent)
Het communiqué, dat door de voorlopige regering der Algerijnse
republiek gisteren in Tunis werd uitgegeven om de interventie van de
Verenigde Naties in de oorlog tegen Frankrijk in te roepen, wordt in
Pariis als een nieuwe stap naar een verscherping, zoniet een verlenging
van het conflict beschouwd. Enig optimisme inzake de Afrikaanse
moeilijkheden putte men in Franse regeringskringen daarentegen weer
uit het feit, dat hedenochtend de Senegalese premier Mamadoe Dia in
Parijs arriveerde waar hij vanmiddag door het staatshoofd, generaal
De Gaulle, ontvangen werd. Zijn tegenspeler, de Soedanese minister
president Modibo Keita, die vrijdag een mislukte staatsgreep onder
nam, zou vermoedelijk morgen in Parijs verwacht mogen worden om
hier dan zijn lezing der jongste gebeurtenissen in het voormalige Franse
Midden-Afrika ten overstaan van generaal De Gaulle te geven.
boemel trein (die daar niettemin expresse
heet» met een snelheid van 45 kilometer
begeven heeft, poogt men de fictie van
de Mali-federatie nog even op te hou
den. In Parijs vraagt men zich echter af
of achter die facade al niet een nieuwe
alliantie wordt voorbereid waarbij dit
keer Guinea als Soedans partner op zou
mogen treden.
In dat verband wijst men in Parijs ook
al op de gevaarlijke diplomatieke en
militaire consequenties die uit zo'n
nieuwe federatie en dan buiten het raam
van de Frans-Afrikaanse gemeenschap
voor de Franse posities in de Algerynse
oorlog zouden kunnen voortvloeien.
Diplomatieke gevolgen omdat de Soeda
nese premier Keita met zijn Guinea col
lega's Sekoe Toeré altijd tot de scherpste
tegenstanders van de Franse Algerije-
politiek heeft behoord. En militaire
repercussies aangezien Soedan over een
lengte van 1400 kilometers aan de
Sahara en dus aan Algerije grenst, ter-
wjjl er bovendien vier Franse militaire
bases op het Soedanese grondgebied
gevestigd zyn. In dat licht bezien kan
er zo geen oorzakelijk dan toch wel een
indirect verband worden gelegd tussen
de houding van de Soedanese premier
Keita en het FLN-communiqué waar
door gisteren op internationalisering en
verscherping van de Algerijnse oorlog
werd aangestuurd.
De FLN-leiders geven in hun commu
niqué te kennen geen vertrouwen meer
te hebben in de oprechtheid van het
Franse vredesverlangen. Zij zien daarom
evenmin meer heil in een heropening
van de onderhandelingen die deze zomer
in Melun zijn uitgelopen op een mis
lukking, een mislukking echter welke
men van beide zijden tot dusver als van
tijdelijke aard scheen te willen beschou
wen.
Aangemoedigd waarschijnlijk door
Hammarskjölds activiteit in de Kongo,
vraagt het FLN daarom nu de Verenigde
Naties de uitvoering te willen garande
ren van de beloften inzake het zelfbe
schikkingsrecht, die Frankrijk bij monde
volk heeft gedaan. Men mag aannemen,
dat deze voornemens van de Algerijnse
nationalisten wel tot de voornaamste
overwegingen hebben behoord, die gene
raal De Gaulle er toe brachten op 5
september een nieuwe persconferentie te
beleggen om het FLN bij die gelegenheid
ten overstaan van de wereld en cynisch
van repliek te kunnen dienen.
9 Slot pag. 2
Moeder met kinderwagen
liep tegen trein op
Op de met knipperlichten bewaakte
overweg in de Kerkewijk te Veenendaal,
waar per dag slechts twee goederentrei
nen passeren is gistermorgen een moe
der met een kinderwagen pardoes tegen
de trein opgelopen. Zij had de rode
knipperlichten wel gezien, maar was
doorgelopen. De treinbestuurder had
haar helemaal niet opgemerkt. Geluk
kig had de trein op dat moment slechts
geringe snelheid. Twee kinderen, twee
en drie jaar, die in de wagen zaten, wer
den op de straat geslingerd. Wonder
boven wonder liepen de kinderen en de
32-jarige moeder uit Veenendaal, geen
letsel op. De kinderwagen werd vrijwel
niet beschadigd.
FLN vraagt hulp
van de Ver. Naties
De kansen dat De Gaulle er in zal
mogen slagen de Soedan en Senegal
weer op de gemeenschappelijke noemer
van de Mali-federatie terug te brengen
om aldus deze nieuwe barst in de ge
meenschap te lijmen, werden hedenoch
tend in Parijs inmiddels niet bijzonder
hoor aangeslagen. In de Senegalese
hoofdstad Dakar, waar het overigens
volkomen rustig blijft, werd gisteren met
bekwame spoed overal het woord „Mali"
van officiële regeringsgebouwen doorge
streept of uitgewist en aan dit Afrikaan
se Benelux-experiment is, na nauwelijks
vijf maanden, dus geen lang leven be
schoren geweest. De Senegalese premier
Dia heeft de president der gemeenschap
en der Franse republiek Charles de
Gaulle vandaag wel weer zijn trouw be
tuigd maar tevens weinig twijfel gelaten
over zijn bereidheid met de Soedanezen
opnieuw in zee te gaan.
In de Soedanese hoofdstad Bamako,
waarheen de heer Keita zich gisteren
met zijn gevolg van 130 koppen per
Treedt Norstad af?
Drie belangrijke kwesties
zijn nog niet opgelost
Volgens de .Daily Mail" heeft de op
perbevelhebber van de NAVO, de Ame
rikaanse generaal, Lauris Norstad, de
landen van de Noordatlantische Ver
dragsorganisatie gewaarschuwd dat hij
overweegt deze herfst zijn functie neer
te leggen.
Norstad zou de regeringen van de
NAVO-landen ervan willen doordringen
dat de geschillen en ruzies in de orga
nisatie een gevaarlijk punt hebben be
reikt. „De militaire kracht van West-
Europa wordt bedreigd door het uitblij
ven van overeenstemming over belang
rijke politieke kwesties terwijl het lei
derschap van de Verenigde Staten ten
gevolge van de presidentsverkiezingen
is verlamd".
Norstad zou gezondheidsredenen op
geven als het motief voor zijn ontslag.
Maar volgens de .Daily Mail'' is hy ge
heel hersteld van de lichte hartaanval
die hem in mei trof. Hij zou nog slechts
vermoeid zijn.
De „Daily Mail" meent dat drie be
langrijke kwesties nog niet zijn opgelost,
hoewel de regeringen van de NAVO-
landen dit Norstad hadden beloofd.
Deze kwesties zijn: het VVestduitse ver
langen naar bevoorradingsbases buiten
het grondgebied van de Bondsrepubliek,
de „ongemotiveerde" weigering van ge
neraal De Gaulle de Franse luchtver
dediging te integreren en de weigering
van de vijftien NAVO-landen „de nood
zaak van een geallieerde strijdmacht met
Polaris-raketten in West-Europa" in te
zien.
Voorts zou België hebben gedreigd uit
de NAVO te treden vanwege het „ver
raad" van de Westelijke landen inzake
Kongo.
Isolatieproef
voor maautoclit
Twee vliegers van de Amerikaanse
luchtmacht, die nu al vijfenhalve dag
in een stalen tank van 2,4 bij 3,6 meter
hebben doorgebracht voor het onder
gaan van proeven in de omstandig
heden, waaronder later een vlucht naar
de maan zou moeten worden volbracht,
verkeerden zondagavond nog in goede
conditie. Zij zullen in totaal zeventien
dagen in de tank moeten doorbrengen
Dit is namelijk de geschatte duur van
een heen- en terugvlucht naar de maan.
De tank bevatte ook de voor een ruim
tevaartuig nodige uitrusting.
WISSELEND BEWOLKT
De Bilt verwacht van heden- tot mor
genavond: Wisselend bewolkt met hier
en daar een bui Matige wind tussen
zuidwest en zuid Dezelfde of iets hogere
temperaturen.
(Opgemaakt te 11.15 uur)
24 AUGUSTUS
Zon op: 5.38 uur; onder: 19.45 uur.
Maan op: 7.49 uur; onder: 20.35 uur
Hoogwater te Katwijk te 4.21 en 16 45
uur; laagwater te 0.21 en 12.34 uur
Dit uummei bestaal alt 12 pagina's
Castro vernietigde laatste resten van de
persoonlijke vrijheid, zegt Washington
Dc Amerikaanse regering heeft Cuba ervan beschuldigd een pro
gramma voor de opleiding van communistische agenten en guerillastrij-
ders te hebben opgesteld „met het doel de communistische revolutie tot
geheel Laijns Amerika uit te breiden". Deze beschuldiging is vervat in
een memorandum aan de conferentie van ministers van de O.A.S.
(Organisatie van Amerikaanse Staten), die in San Jose, Costa Rica,
wordt gehouden.
De regering van Fidel Castro zou „de laatste resten van persoonlijke
vrijheid" (met name de godsdienstvrijheid) op Cuba hebben vernietigd.
Amerikanen
ontkennen
economische agressie
Het memorandum is een aanvulling
op het Amerikaanse document waarin
Cuba verantwoordelijk wordt gesteld
voor het toenemen van de spanning op
het Westelijk halfrond. De Cubaanse be
wering, dat het besluit van Washington,
de suikeraankopen te verminderen,
Smaldeel V medio
dec. in ons land
Het ministerie van Buitenlandse Za
ken heeft meegedeeld dat Hr. Ms. vlieg
kampschip „Karei Doorman" na een be
zoek aan Japan in de eerste helft van
september zal terugkeren naar Nieuw-
Guinea om vandaar de reis te vervolgen
via de zuidelijke Stille Oceaan, waarbij
een bezoek aan Auckland in Nieuw-
Zeeland zal worden ingelast.
Het smaldeel V (het vliegkampschip
en Hr. Ms onderzeebootjagers „Gronin
gen" en „Limburg") zal naar Nederland
terugkeren via Kaap Hoorn. Ook in
Zuid-Amerika zullen nog enige havens
worden aangedaan. Verwacht wordt dat
de schepen medio december in het va-
van generaal De Gaulle het Algerijnse derland zullen terugkeren.
„economische agressie" vormt, wordt van
de hand gewezen: de Cubaanse minister
van Handel verklaarde zelf enige tijd
geleden, dat het voordeliger voor Cuba
zou zijn wanneer de Verenigde Staten
de aankoop van suiker geheel staakten'
De Russische ruimtehondjes Bjelka ,üens een persconferentie in Moskou
en Strelka, zoals die gisteren tij- werden getoond.
„Loemoemba geniet
niet meer vertrouwen
van het volk"
De regering van Katanga en de dele
gaties uit andere delen van Kongo, die
met premier Tsjombe in Elisabethstad
van gedachten wisselen, hebben in een
boodschap aan de Veiligheidsraad van
de VN de vorming van een statenbond
Kongo bepleit.
„De regering-Loemoemba vormt een
duidelijk gevaar van communistische in
filtratie, die onberekenbare gevolgen
voor de gehele wereld kan hebben", al
dus de boodschap, waarin voorts wordt
gezegd, dat „de anarchist Loemoemba
niet meer het vertrouwen van het Kon
golese volk geniet". „De deelnemers aan
het vrije overleg met de Katangese re
gering willen voor de wereldvrede wer
ken. De grote leiders van Kongo zullen
de middelen bespreken om in eenheid
een bondsregering te vormen. Wij beves
tigen ons vertrouwen in de secretaris
generaal van de VN", aldus de bood
schap uit Elisabethstad.
Kongolese troepen
naar Loeloeaburg
Kongolese legerautoriteiten hebben
gisteren te Leopoldstad meegedeeld, dat
zij begonnen zjjn per vliegtuig Kongole
se militairen over te brengen naar Loe-
loeabrug om een einde te maken aan de
stammenoorlog in de provincie Kasai.
Legerfunctionarissen zeiden te ver
wachten, dat in deze fase niet meer dan
honderd militairen zullen worden ge
transporteerd. Men maakt gebruik van
vliegtuigen van de Belgische maatschap
pij Sabena.
Het is de eerste maal dat troepen van
het gereorganiseerde Kongolese leger
door de lucht worden vervoerd in de
richting van de afgescheiden provincie
Katanga. Er zijn geen aanwijzingen, dat
er andere troepenbewegingen in deze
richting gaande zijn.
Gevechten tussen de Loeloea- en de
Baloebastam in Kasai hebben de laatste
weken aan honderden mensen het leven
gekost. Bij een gevecht te Tsjikapa, in
oost-Kasai, sneuvelden al meer dan 100
stamleden.
In Kasai heeft onlangs Albert Ka-
londji, een politieke tegenstander van
premier Loemoemba, een onafhankelijke
Mijnstaat uitgeroepen, die naar zijn zeg
gen, in federaal verband wil samenwer
ken met de Katangese regering van
Tsjombe.
Incident in Leopoldstad
Kongolese troepen hebben maandag
in Leopoldstad beslag gelegd op drie
vrachtscheepjes van een Franse ver
voersmaatschappij in Brazzaville en een
sleepboot.
De bemanning van de sleepboot, die
geheel uit negers bestond, is waarschijn
lijk door de Kongolezen gearresteerd.
Een bemanningslid is er echter in ge
slaagd te ontsnappen en is naar Brazza
ville teruggekeerd Hij vertelde na zijn
terugkeer dat de sleepboot naar Leo
poldstad was gevaren om de drie scheep
jes op te halen, die vrijdag naar Leo
poldstad waren vertrokken met voertui
gen voor de VN en levensmiddelen voor
de Kongolese bevolking Toen de sleep
boot gemeerd was. waren er gewapende
soldaten aan boord gekomen Ze beva
len de bemanning met he i mee te gaan.
„Ik zat echter in het ruim en ze zagen
mij niet. Toen het later weer stil aan
boord werd. ben ik er vandoor gegaan".
Zoals bekend ligt het verkeer tussen
Leopoldstad en Brazzaville stil. Ook de
telefoonverbinding tussen beide steden
is verbreken.
Suriname en de V.N.
De minister-president van Suriname,
mr. S. D. Emanuels. zal op of omstreeks
14 september naar New York vertrekken
om overleg te plegen met de Nederlandse
minister van Buitenlandse Zaken, mr J
Luns en de Antilliaanse premier, de heer
E. Jonckheer, in verband met de ftlge-
(Telegrafisch overgebrachte foto) mene vergadering der V.N.
U-2 verraden door
twee code-experts?
Het Engelse weekblad „Empire News"
heeft de verdwijning van twee Ameri
kaanse code-experts in verband ge
bracht met het neerschieten van de
U-2 van Powers.
In een hoofdartikel, getiteld „Was er
eer lek tijdens de U-2 vlucht?" verklaart
het blad dat volgens Amerikaanse des
kundigen van de geheime dienst de Rus
sische inlichtingendienst op de hoogte
kan zijn geweest van de vlucht van de
U-2.
Men verdenkt de twee verdwenen
code-experts Bernon Mitchell en Wil
liam Martin. Volgens het blad bevinden
de twee mannen zich nu in Moskou.
Het blad beweert, dat er drie facto
ren zijn die het mogelijk maken dat
berichten over de U-2 vlucht aan de
Russen zijn doorgegeven:
de Russische radar kon de positie van
de U-2 niet precies bepalen, omdat het
vliegtuig instrumenten aan boord had
om de radar te misleiden;
de Russen hadden gewacht tot het
vliegtuig midden in Rusland was alvo
rens het neer te schieten;
andere U-2 vliegtuigen die dergelijke
vluchten hadden gemaakt, waren veilig
op hun basis geland.
A - dieptebommen
voor marine in V.S.
De Amerikaanse marine-luchtvaart
dienst beschikt reeds enige tijd over een
nieuw type atoom-dieptebom, aldus
heeft het bureau van de stafchef van de
marine meegedeeld. De ..Lulu", zoals het
nieuwe wapen heet. is aanzienlijk lichter
en veel gemakkelijker hanteerbaar dan
ce Betty", eveneens een dieptebom met
kemlading. „Lulu" kan door onverschil
lig welk vliegtuig en zelfs door een heli
kopter worden vervoerd. Het gebruik
vereist geen bijzondere technische voor
zieningen. waardoor een onderzeeër die
door een vliegtuig met een Lulu" wordt
ontdekt geen tijd meer heeft om te ont
snappen.
- - :i
Koningin Juliana (links) tijdens een
bezoek aan de ruïnes van een
theater in Taormina.
Mevr. Powers zendt
gratieverzoek
Premier
aan
Kroesjtsjef
Achtjarige jongen
dronk zoutzuur
De 8-jarige Dickie van der Tang uit
Voorhout vond gisteren terwijl hij met
vriendjes aan het spelen was in de tuin
van de bloembollenkweker K F v d
Bent een fles met zoutzuur, waarvan hij
een paar slokken nam Thuis kreeg hij
hevige krampen In alleryl moest de jon
gen naar een ziekenhuis worden overge
bracht. De jongen is nog steeds niet bui
ten levensgevaar
ZAL AZIATISCH LAND
IND. BELANGEN
WAARNEMEN?
„Antara" verneemt in kringen van het
Indonesische ministerie van Buitenland
se Zaken, dat Indonesië een Aziatisch
land zal verzoeken, zyn belangen in Ne
derland te behartigen Welk land dit zal
zyn, zou in de eerstvolgende dagen wor
den bekend gemaakt.
De Indonesische regering heeft tot
dusver niet willen zeggen welk land zijn
belangen in Nederland zal gaan behar
tigen na het verbreken van de diploma
tieke betrekkingen tussen Nederland en
Indonesië. De regering te Djakarta heeft
een bevriend land verzocht zich met leze
taak te belasten.
De meeste dagbladen in Djakarta
schrijven, dat dit bevriende land de
Verenigde Arabische Republiek is.
De advocaat van mevr. Barbara Po
wers, de echtgenote van de kortgeleden
in de Sovjet-Unie veroordeelde Ameri
kaanse piloot, heeft gisteren een door
mevrouw Powers zelf geschreven ver
zoek van drie kantjes aan premier
Kroesjtsjef voor een audiëntie in het
Kremlin afgegeven. Mevr. Powers is nu
bezig aan een beroep op president
Breznjef om clementie voor haar echt
genoot.
Powers mocht vandaag bezoek ont
vangen van zijn vrouw en haar moeder
en van een groepje bestaande uit zijn
ouders en zijn zuster. Powers sr. ver
klaarde gisteren tegenover journalisten
niet te geloven dat „ze hem veel langer
dan twee jaar zullen vasthouden".
De beide Amerikaanse advocaten,
Frank Rogers en Alexander Parker, zou
den vandaag de deken van de Moskouse
orde van advocaten een beleefdheidsbe
zoek brengen. Zij willen hem tevens ad
vies vragen over de wettelijke procedure
voor een beroep.
„China kan steun
van Moskon missen"
De Chinese plaatsvervangende minis-
I ter-president Li Foe-tsjoen schrijft in
een artikel in het Pekingse partijblad
j „De rode banier" dat Chinese commu-
I nisten er volledig van overtuigd zijn dat
zij China op eigen kracht tot een groot
1 rijk socialistisch land kunnen maken.
Dit is mogelijk, aldus Li. omdat het
beleid van de communistische partij de
algemene waarheden van het Marxisme-
Leninisme heeft verbonden aan de bij
zondere omstandigheden in China.
Aan deze verklaring hecht men in
Peking bijzondere waarde met het oog
op de huidige Russisch-Chinese tegen
stellingen en het vertrek van Russische
technici uit China. Dit is de eerste maal
dat een woordvoerder van de regering
te Peking te verstaan heeft gegeven, dat
China zo nodig de economische en tech
nische steun van de Sovjet-Unie kan
missen.
Uit het Leidsch Dagblad van i
23 Augustus 1860:
Den l$en werden te Lyon drie
personen, die zich in het vorige
jaar te St. Cyr aan de vermoor-
ding van drie vrouwen hadden
schuldig gemaakt, onthoofd. Dc
volksmenigte, welke de executie
bijreoonde. bedr g 60.000, waar-
van $0.000 tot het vrouwelijk
geslacht behaorden.
H In een kleine Parijsche res-
tauratie vond een der gasten voor
1 eenige dagen een linnen lap in de
1 soep liggen. Hij onderhield den
1 restaurateur daarover. „Wat denkt
H ge wél!" riep deze woedend uit,
H terwijl hij de armen in de zijden
1 zette, „zoudt ge misschien ook wil-
g len, dat ik u zijden mantilles in
H de soep gaf?"
Illlllllll