AFRIKAANSE STATEN OEFENEN DRUK OP DE VEILIGHEIDSRAAD WEERBERICHT Groeiende oppositie in partij van Kasavoeboe tegen Loemoemba tegen CUBA NATIONALISEERT HET OVERIGE BEZIT VAN DE V.S. (§ud QUe teuius Opgericht 1 maart 1860 MAANDAG 8 AUGUSTUS 1960 No. 30119 LEIDSCH DAGBLAD DirecteurE. A. E. van Dishoeck HoofdredacteurJ. Brouwer DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN f7.50 per kwartaal; f2.55 per maand; f0.59 per week Witte Singel 1, Lelden - Giro no. 57055 Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507 Eerst lieden bijeenkomst in New York Hedenmiddag om vijf uur Ned. tijd zou de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties in New York bijeenkomen om de kwesties Kongo en Katanga te bespreken. Aanvankelijk was deze vergadering bepaald op zondagavond, maar de voorzitter van de Veiligheidsraad, de Fransman Bérard, besloot tot uitstel om een regeringsdelegatie uit Kongo gelegen heid te geven naar New York te komen en aan de vergadering deel te nemen. De jonge Afrikaanse staten Chana en Guinee hebben intussen ge poogd druk te oefenen op de stemming onder de afgevaardigden van de Veiligheidsraad. Zij hebben namelijk meegedeeld, dat de republiek Kongo op hun militaire bijstand kan rekenen als de Verenigde Naties geen oplossing vinden voor de kwestie-Katanga. President Nkroemah van Ghana zou vandaag het parlement toestemming vragen voor algehele mobilisatie. Zoals bekend heeft Ghana drie bataljons voor de Kongo ter beschikking van de V.N. gesteld. Nkroemah verklaarde, dat zijn land hulp zal verlenen „zelfs als dit zou betekenen dat Ghana en Kongo alleen zouden moeten strijden tegen Belgische troepen en andere strijdkrachten, die door België in Katanga op de been worden gehou den". President Sekoe Hoeré van Guinee verklaarde, dat de verant woordelijkheid voor de Afrikaanse vrijheid niet alleen bij de V.N. berust, maar „bij Afrikaanse soldaten". Tegenover deze druk van de omringende Afrikaanse staten staat de neiging van Katanga om zich af te scheiden van Kongo en een statenbond te vormen met Roeanda- Oeroendi en met Tanganjika. Tegelijkertijd is gebleken, dat de Abako- partij van president Kasavoeboe niet langer vertrouwen heeft in premier Loemoemba, waardoor diens positie aanzienlijk is verzwakt. Statenbond van drie? Over de vorming van een statenbond van drie tussen Katanga, Roeanda- Oeroendi (voormalig Duits bezit, dat België na de eerste wereldoorlog als mandaatgebied van de toenmalige Vol kenbond te besturen kreeg) en Tan ganjika is de afgelopen weken onder handeld. Er zou een definitieve overeen komst zyn bereikt. Premier Tsjombe van Katanga heeft voorts onthuld, dat een Amerikaanse financiële groep zich in beginsel bereid verklaard heeft vijftig miljoen dollar een kleine tweehonderd miljoen gulden voor ontwikkelings doeleinden in Katanga beschikbaar te stellen. Onze Brusselse correspondent telefo neerde ons hedenochtend: Een punt, dat in het afgelopen week einde in Brussel de aandacht trok, is de groeiende oppositie van de Abako tegen Loemoemba. Deze partij van de staats president Kasavoeboe heeft gisteren een motie gepubliceerd welke allesbehalve vriendelijk is voor de regeringLoemoem- ba en de Abako keert zich onder meer ook tegen het optreden van de Ghanese troepen in Neder-Kongo. Deze kritiek, aldus Belgische waarnemers, is voor Loemoemba erger en gevaarlijker dan het tot nu toe sporadisch optreden van de oppositie in het Kongolees parlement, dat ondanks de dramatische toestand van Kongo rustig met vakantie ging. De Abako is geheel in handen van staatspresident Kasavoeboe en het is dus waarschijnlijk, dat er opnieuw een per soonlijk conflict is ontstaan tussen Kasavoeboe en Loemoemba. De Abako- president van de provinciale regering van Neder-Kongo Kamitatoe heeft in een radio-rede de Verenigde Naties ge complimenteerd voor hun optreden in Kongo, enkele uren voor Loemoemba een heftige aanval tegen de Verenigde Naties richtte. Een minister van de provinciale rege ring van Neder-Kongo, de heer Diomi, stelde politie ter beschikking van Bel gische artsen, die hun taak in afgelegen posten in Neder-Kongo hebben hervat. De Kongolese ministeiTaad besloot de Belgische oud-minister Albert de Smaele voorzitter te Brussel van de Belgische Centrale Raad voor het bedrijfsleven, te ontvangen om zijn rapport te horen over de toestand van de elektriciteitsvoorzie ning in Kongo. De Smaele is voorzitter van enkele energie-bedrijven in Kongo, die met overheidskapitaal werden opge richt. Dat intussen leden van de jeugd beweging van Loemoemba .tegen de Belgische ambassadeur Van den Bosch manifesteren bewijst, aldus Brussel, hoe verward de politieke situatie is. Tot zover onze coirespondent. Katangezen in New York Een Katangese delegatie onder leiding van minister van Financiën Jean Kibwe is intussen in New York aangekomen om de Katangese zaak bij de V.N.-leden te vei-duidelijken. Op een persconferentie heeft Kibwe verklaard, dat de regering van Katanga geen bezwaar heeft tegen een volksstem ming onder toezicht van de Ver. Naties over de vraag of de bevolking zelfstan digheid wenst. „Wij zijn bereid het ver- RUSTIG WEER De Bilt verwacht van heden- tot mor genavond: Perioden met zonneschijn, maar ook enkele lokale buien met kans op onweer. Overwegend zwakke wind Weinig verandering in temperatuur. (Opgemaakt te 11.15 uur) 9 AUGUSTUS Zon op: 5.13 uur; onder: 20.16 uur. Maan op: 21.24 uur; onder: 8.12 uur. Hoogwater te Katwijk te 4 28 en 16.58 uur. Laagwater te 0-24 en 12.47 uur. Dit blad bestaat uit 14 pagina's. trek van de Belgische troepen te ovei-wegen en de aanwezigheid van V.N.-waarnemers voor toezicht op het ï-eferendum te aanvaarden". Kibwe zei, dat de aanwezigheid van V.N.-troepen in Katanga geen militaire rechtvaardi ging heeft. De minister is voornemens een bezoek aan Washington te brengen om over erkenning van Katanga te spreken. België heeft naar zijn mening een grote fout gemaakt door Katanga te dwingen deel uit te maken van een verenigd Kongo. De Belgen waren het in beginsel met de Katangese leiders eens geweest, maar wilden de onafhan kelijkheid niet erkennen, omdat zij vreesden, dat de wereld hen voor mede plichtig zou houden. In V.N.-kringen wordt vernomen, dat Hamraarskjöld zal weigeren Kibwe te ontvangen, aangezien er geen aanleiding voor een gesprek zou bestaan. Als de Ver. Naties Katanga's onafhan kelijkheid niet willen erkennen, zou Elisabethstad „het Boedapest van Afrika" worden. De aankomst van V.N.- troepen in Katanga zou worden „opge vat als een overwinning voor de communist Loemoemba". België protesteert scherp in Moskou De Belgische ambassade in Moskou heeft de afgelopen nacht op het Russi sche ministei-ie van Buitenlandse Zaken een nota doen overhandigen, waarin wordt tegengespi'oken, dat België het optreden der Ver. Naties zou tegenwer ken en zich in Kongo aan agressie zou hebben schuldig gemaakt. Voorts wordt Negentig Hindoes bij Benares verdronken Men vreest, dat meer dan negentig Indiase bedevaartgangers zijn ver dronken, toen hun boot op de nabij de heilige Hindoe-stad Benares stromende rivier de Gagra om sloeg. in deze nota krachtig geprotesteerd tegen de „dagelijks in de Russische pers voorkomende beschuldigingen tegen de houding der Belgische regering en het optreden van haar troepen in Kongo". De Belgische nota verwijt de Russische regering „zich tot de echo te maken van lasterlijke vei-klaringen met betrekking- tot excessen en wi-eedheden, die de Bel gische troepen zouden hebben bedreven" en verzoekt voorts de Russische autori- teiten in de Russische dagbladen de tekst te doen publiceren van het rapport van de commissie van onderzoek naar de aanslagen, waarvan Belgische onder danen in Kongo het slachtoffer zijn ge worden. De tekst van dit rapport was Duitser voor kust Katwijk verdronken Zaterdagmiddag omstreeks 3 uur is ter hoogte van de Oude Kerk in Kat wijk tijdens het baden in zee de 50-ja- rige heer Klesse uit Düsseldorf ver dronken. Hij laat een vrouw en vier kinderen achter. Men heeft nog ge tracht door het toedienen van zuurstof de levensgeesten op te wekken. DODELIJKE VAL VAN ROTS Zaterdagmiddag is de 26-ja<rige Ch. B de Bont uit Maasbommel in Luxemburg door een val van een rots om het leven gekomen. Het meisje, dat met haar ouders, haar broer, en diens verloofde een vakantie reis maakte wilde in Graulinster (Lu xemburg) op een hoge rots klimmen om zich te laten fotograferen door haar broer, die beneden bleef. Zij viel echter en kreeg een zo ern stige fractuur aan de rugkolom, dat zij als bijlage bij de Belgische nota gevoegd, op weg naar een ziekenhuis overleed. R.K. tijdschrift tegen de groei van communistische propaganda De Cubaanse minister van Landsverdediging, majoor Raul Castro, een broer van premier Fidel Castro, heeft gisteren in een bijeenkomst van een Zuid amerikaans jeugdcongres, die in het stadion van Havanna werd gehouden, medegedeeld, dat de Cubaanse regering heeft besloten alle nog niet genationali seerde Amerikaanse bezittingen op Cuba, ter waarde van een kleine 1.200 miljoen gulden, over te nemen. Deze bezittingen omvatten de elektriciteits- en de telefoonmaatschappij van Cuba, de oliemaatschappijen Esso, Texaco en Sinclair en alle 36 Amerikaanse suikerondernemingen, rietvelden en de bijbehorende] fabrieken. Minister Castro deelde dit mede, nadat hij het woord van zijn broer en premier Fidel had overgenomen wiens stem het na een half uur spreken begaf. Beschuldigingen uit Washington Deze nieuwe Cubaanse nationalisaties vormen het hoogtepunt in de economi sche oorlog, die thans tussen Cuba en de Ver. Staten gevoerd wordt. De V.S. hebben reeds, naar aanleiding van het optreden der Cubaanse regering, het jaarlijks invoercontingent van Cu baanse suiker in Amerika met 700.000 ton verminderd. Cuba heeft thans ongeveer drie kwart van de Amerikaanse eigendommen ge nationaliseerd. De maatregel heeft vol gens een woordvoerder van de Ameri kaanse ambassade betrekking op bezit tingen ter waarde van ruim twee-en- een-half miljard gulden. Eigendommen ter waarde van naar schatting 900 mil joen gulden vallen er buiten. Fidel Castro, die later nog ongeveer drie uur sprak na het ogenblik waar op zfjn stem het had begeven, deelde nog mee dat de Cubaanse regering voor de genationaliseerde eigendom men zal betalen met obligaties met een duur van vijftig jaar, tegen twee pro cent rente. Het Cubaanse r.-k. tijdschrift „Quin- cena" schrijft in zijn laatste nummer: Fidel Castro heeft verklaard dat de revolutie voor bepaalde personen te brandend wordt. Het is waar. Zij wordt van een dergelijk rood dat men haar niet meer kan aanraken zonder zich te branden". Het tijdschrift, dat altijd een sociaal standpunt heeft ingenomen en de revo lutie van Fidel Castro heeft verdedigd, protesteert thans tegen het voortschrij den van de communistische propaganda in Cuba. ,,De ooi-verdovende campagne van bepaalde woordvoerders van het hui dige regime tegen noordelijke buurlan den is slechts een rookgordijn waar door bedorven ideologische waren het land kunnen worden binnengesmok keld". Het blad zegt ,,dat de Cubaanse re volutie de verwerkelijking van talrijke idealen en door de rooms-katholieken geformuleerde eisen is. Wij hebben ons steeds tegen de meedogenloze uitbui ting van miljoenen menselijke wezens door kleine bevoorrechte minderheden verzet, maar wij zullen ons eveneens, zolang wij de kracht en de middelen hebben, verzetten tegen het atheïstische communisme en de liquidatie van de menselijke rechten door de totalitaire en tirannieke staat", aldus „Quincena". Duidelijke taal In een memorandum van het Ame rikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken aan de Inter-Amerikaanse vre- descommissie, die een onderzoek instelt naar de oorzaak van de spanning in het Caraibische gebied en daarover verslag zal uitbrengen aan de komende conferentie van ministers van Buiten landse Zaken van het Amerikaanse continent, beschuldigen de Ver. Staten er de Cubaanse regering van de Cu baanse revolutie te hebben verraden, een instrument te zijn van het inter nationale communisme en als zodanig een gevaar op te leveren voor de vrede op het Amerikaanse continent. In het memorandum wordt verklaard, dat de ontwikkeling van de nationale en internationale politiek van Cuba in strijd is met de beloften, die Fidel Castro, toen hij aan het bewind kwam, heeft gedaan, en duidelijk bewijst, dat Cuba zich niet alleen snel tot een poli tieke dictatuur ontwikkelt, maar tege lijkertijd tot een staat waar de teugels van de macht meer en meer in handen komei\ van de communistische partij. Verder stellen de Ver. Staten de Cubaanse regering verantwoordelijk voor de invasiepogingen, die in het voorjaar van 1959 in Panama, Nicara gua, de Dominicaanse republiek en Haiti zijn ondernomen. Na het misluk ken hiervan aldus het memorandum, heeft de Cubaanse regering het orga niseren van revolutionaire expedities, althans openlijk, gedurende enige tijd gestaakt. Inmiddels heeft Cuba echter beslo ten zijn pogingen tot overbrenging van zijn revolutie naar andere Ameri kaanse landen met meer subtiele mid delen te intensiveren, methoden waar door Cuba zich meer en meer vereen zelvigt met het internationale commu nisme. Dl dgiu aangeiunieu 'zaterdag door Rijnsburg, Oegst- door de buurtvereniging Beste- gees/ en Leiden trok. Het was de vaeropende de corsostoet, die I fraaie opening van een fraaie stoet, die dank zij het milde zonnetje vele bezoekers trok. (Foto L.DVHolvast) Prins Bernhard heeft zaterdag in de Kon. Militaire Academie te Breda de internationale vliegervijf- kamp geopend. De Prins tijdens zijn toespraak tot de deelnemende militairen. Ivoorkust gisteren zelfstandig geworden Minister-President Houphouet-Boigny heeft gisteren te Abidjan de onafhan kelijkheid uitgeroepen van Ivoorkust. Het blijft deel uitmaken varx de Franse gemeenschap. De premier las de onaf hankelijkheidsverklaring voor in de Na tionale Vergadering die 150 leden telt. Verder waren vertegenwoordigers van Frankrijk, de Verenigde Staten, Groot- Brittannië, Nationalistische China en alle Afrikaanse landen aanwezig. De Sovjet-Unie was niet vertegenwoordigd. Intussen heeft de Russische premier, Kroestsjef aan Houphouet-Boigny tele grafisch meegedeeld dat de Russische regering bereid is diplomatieke betrek kingen met de nieuwe republiek aan te knopen en vertegenwoordigers uit te wisselen. Ivoorkust is het laatste van de vier landen van de „Raad van begrip" die vorige week onafhankelijk zijn gewor den. Dahomey werd maandag onafhan kelijk, Niger woensdag en Opper-Volta vrijdag. Tibetanen proberen te ontkomen aan tie rode „hervormingen" De Indiase rechtsgeleerde Poersjottam Trikamdas, die deel heeft uitgemaakt van de commissie van onderzoek der In ternationale Vereniging van Juristen, welke een onderzoek heeft ingesteld naar de toestand in Tibet, heeft zon dag op een persconferentie te Nieuw- Delhi medegedeeld, dat tussen 1955 en 1959 ongeveer 65.000 Tibetanen het leven hebben -verloren in gevechten met mili tairen van Rood-China. Dit cijfer was hem meegedeeld door de Dalai Lama en het besloeg de verlie zen tot juni 1959. Hem was niet bekend hoeveel Tibetanen er nadien door de hand der Chinese communisten zijn ge vallen. Trikamdas verklaarde ook, dat vele Ti betanen thans van het oosten naar het westen van het land trekken. „Zij doen dit in de eerste plaats in een poging om de strijd tegen de Chinezen vol te hou den. Daarnaast proberen zij het land te verlaten," aldus de Indiase jurist. Trikamdas verklaarde ook, dat de zich verplaatsende Tibetanen hopen te ont komen aan de „hervormingen", die de Chinese communisten in hun land in voeren. „Uit de jongste door ons ont vangen berichten, blijkt dat bepaalde menselijke rechten die de Tibetanen ge noten, snel door de Chinese communis ten worden teniet gedaan," zei hij. De Internationale Commissie van ju risten heeft zaterdag te Genève een uit gebreid rapport gepubliceerd over Tibet, waarin o.m. het volgende wordt gezegd: De Chinese autoriteiten staan geen uitoefening van het Boeddhisme toe; zij doen systematische pogingen dit geloof uit te bannen; bij deze pogingen zijn religieuzen (la ma's) vanwege hun geloof gedood; Tibetaanse kinderen zijn naar een Chinese omgeving overgebracht om te voorkomen, dat zij een religieuze opvoe ding krijgen. Londen gebelgd over Ghana's premier (Van onze Londense correspondent) Gisteravond is een uit zeven personen bestaande delegatie van Katanga via Brussel in Londen aangekomen om de steun in te roepen van de Britse regering voor een onafhankelijk Katanga. De lei ding van de groep berust by Kimba, de minister van Openbare Werken. Tot de delegatie behoort ook Thomas Tsjombe, een broer van Katanga's premier. De de legatie wil informeel contact opnemen met de Britse regering. Bij de aankomst op het vliegveld werd de groep begroet door de vier conserva tieve Lagerhuisleden, die voorstander zijn van Britse hulp-aan Katanga. Deze hadden er tegen geprotesteerd dat het Britse parlement op zomerreces ging tijdens de crisis in Kongo en deden vorige week een vergeefs beroep op de Britse regering om de beide Kamers van vakantie terug te roepen. De Britse rege ring staat echter op het standpunt dat zij neutraal moet blijven en dat alleen de bevolking van Kongo zelf veranderin gen in het bestaande regime kan aan brengen. In Londen is men allerminst gesticht over Nkroema's inmening in de Kongo-crisis, temeer daar Ghana lid is van het Britse Gemenebest en zijn leges- door Britse officieren wordt aange voerd. Generaal Henry Alexander, de Britse opperbevelhebber van het Gha nese leger, die met zijn manschap pen ten behoeve van de Verenigde Na ties in Leopoldstad is, staat voor een moeilijke beslissing nu Nkroema zijn le ger dreigt uit te lenen aan Loemoemba om Katanga te heroveren. Dit gaat rechtstreeks tegen de Britse politiek in. Een oorlog in Katanga wordt ook in Londen als een ramp beschouwd. Rassenonderscheid in de sport ter sprake Dennis Brutus, secretaris van het Zuidafrikaanse Comité voor de Sport, die van plan was naar Rome te reizen, heeft van zijn regering geen vergunning gekregen het land te verlaten. De heer Brutus was van plan met het Interna tionaal Olympisch Comité te spreken over de positie van de niet-blanken sportlieden in de Unie van Zuid-Afrika. De mogelijkheid bestaat dat Britse parlementariërs onder leiding van Chris Chataway, oud-wereldrecordhou der op de 5000 meter, in Rome bij het IOC als woordvoerder van de heer Bru tus zullen optreden. Uit het Leidsch Dagblad van f§ 8 Augustus 1860: g Uit Florence ivordt gemeld, dat 1 §j een inwoner der stad bij testar g g ment tot universeel erfgenaam g g heeft benoemd den ergst ge- bogchelden van geheel Toscane, g g Een commissie van twaalf ge- g g bogchelden zal te beslissen heb- g g ben, wie aan het gestelde ver- eischte voldoet. De leden dezer 1 g commissie zullen ieder een gou- jj g den medaille ontvangen, met het g g beeld van Esopus, den vermaar- g g den fabeldichter, ook beroemd ^wegens zijne lelijkheid. Voorts is f§ s hun een som voor reis- en ver- g g blijfkosten toegezegd. iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1960 | | pagina 1