Russische student Smirnov leidde
een dubbel leven in Nederland
V.S. verbieden invoer
van Cubaanse suiker
WEERBERICHT
Spionagegeval met enig doel:
binnen dringen in de B. V. D.
CardonaCastro's ambassadeur
in Washingtonvraagt politiek
asiel in Argentijnse ambassade
Muiterij onder
Kongo-soldateii
LYNDON JOHNSON AMBIEERT
PRESIDENTSCHAP VAN V.S.
(§uc/ QTïeutvs
Opgericht 1 maart 1860
WOENSDAG 6 JULI 1960
No. 30091
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur E. A. E. van Dishoeck
HoofdredacteurJ. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f7.50 per kwartaal; f2.55 per maand; f0.59 per week
Witte Singel 1, Leiden - Giro no. 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
Spel strandde op „onwil" van contactman
Wanneer ooit is gebleken, dat het spioneren ook nu nog plaats vindt
volgens methoden, die van een zekere romantiek niet zijn ontbloot, dan
is dit wel aan het Jicht getreden door de mededelingen welke de
minister van Binnenlandse Zaken, mr. Toxopeus, gistermiddag deed op
een persconferentie. Geassisteerd door het hoofd van de Binnenlandse
Veiligheidsdienst en diens naaste medewerkers, heeft de bewindsman
onthullingen gedaan in de zaak tegen de Russische student Peter
Smirnov die onder een valse naam getracht heeft via een Oostduitser,
te Penetreren in de B.V.D.
Mannelijke
„Mata Hari"
Gelijk een mannelijke „Mata Hari"
had deze Oostduitser gepoogd door het
aanknopen van relaties met een vrouwe
lijk personeelslid van de B.V.D. aan zijn
opdracht van Smirnov te voldoen, na
melijk om zoveel mogelijk gegevens over
de methoden van werken van deze staats
veiligheidsdienst te vergaren en van
zelfsprekend ook om na te gaan, wie
voor deze dienst als „agenten" fungeer
den en welke personen er als verdachte
personages stonden gesignaleerd.
Voor zover thans bekend is heeft dit
geraffineerd opgezet plan van Smirnov
en zijn handlangers een ontijdig einde
gevonden, mede, omdat de ingeschakel
de contactfiguur zich niet ten volle van
zijn opdracht heeft gekweten en boven
dien op 25 mei j.l. in Bonn de West-
duitse staatsveiligheidsdienst in de
kraag werd gevat.
OOSTDUITSER DUISTERE
FIGUUR
Vooralsnog heeft men de rol, die de
als student bij het Institute for social
studies in Den Haag ingeschreven Smir
nov heeft gespeeld, alleen maar kunnen
reconstrueren aan de hand van de in
lichtingen van de nog al ietwat duistere
figuur van de Oostduitser.
Op deze werd op 25 mei j.l. in Bonn
de hand gelegd. Reeds enige tijd had
men de man, die rechtswetenschappen
studeerde aan de universiteit van Bonn,
nauwlettend gadegeslagen. De West-
duitse staatsveiligheidsdienst kwam er
achter, dat hij van origine een Oost
duitser was.
Omdat zijn gedrag voldoende aanlei
ding gaf om hem als spion te beschou
wen werd tot zijn arrestatie overgegaan.
Hy verklaarde, dat hij al lang naar
West-Duitsland had willen vluchten.
Naar het schijnt is ook de Oostduitse
politie van dit plan van de aanvang af
op de hoogte geweest.
De Oostduitse inlichtingendienst, res
sorterende onder het ministerium für
Staatssicherheit trad met hem in con
tact. Men had, aldus de man zelf, geen
bezwaar, dat hij naar het Westen uit
week, maar hem zou zijn voorgehouden:
„Je moet wel voor ons werken. Doe je
dat, dan mag je er uit
Zijn moeder, die in Oost-Duitsland
woont en die, naar hij beweert, door de
Oostduitse staatspolitie onder druk is ge
zet, is op dit voorstel ingegaan.
Alvorens over de zonegrens te mogen
gaan, heeft men hem een grondige op
leiding in spionagetechniek gegeven. Hy
leerde met de modernste hulpmiddelen,
die hem by zijn inlichtingenwerk te stade
zouden komen, om te gaan. Men gaf hem
onderricht in het fotograferen met de
kleinst mogelyke camera's en onderwees
hem in de geheimen van de radio-ont
vangst en zendapparatuur.
BIJZONDER INTELLIGENT
Maar ook de meer conservatieve metho
de van het spioneren, t.w. het contact
zoeken met een lid van de andere sexe,
zonder dat dit enige argwaan zou wek
ken, werd hem terdege bijgebracht. Om
dat de Oostduitser bijzonder intelligent
was, had hij al vrij gauw de fijne kneep
jes onder de knie. Het moment was nu
gekomen, dat hij het geleerde in de
praktijk zou moeten gaan brengen.
Als „vluchteling" kon hij de zonegrens
zonder enige moeilijkheden passeren.
Hoe goed hij in alles was onderlegd,
blijkt wel uit het feit, dat het onderzoek
naar zijn antecedenten door de West-
duitse veiligheidsdiensten, niets bezwa
rend aan het licht konden brengen. Zijn
opdracht luidde om in Bonn door mid
del van compromitteren en desnoods
chanteren van vrouwelijk personeel, door
te dringen tot de Westduitse regerings
departementen.
In hoeverre hij van vrouwen, werk
zaam op sleutelposities, voor zijn op
drachtgevers in Oostduitsland waarde
vol materiaal in handen heeft gekre
gen, zal het verdere onderzoek door de
Westduitse staatsveiligheidsdienst moe
ten uitwijzen. Daaruit zal ook moeten
worden vastgesteld, of hü, met betrek
king tot zijn contract met Smirnov, in
alles de waarheid heeft gesproken.
Voorlopig neemt de B.V.D. aan, dat hij
niet heeft gelogen, een overtuiging, wel
ke o.m. is gegrond op het feit, dat alles,
wat hy heeft meegedeeld, na diepgaand
onderzoek, voorlopig waar is gebleken.
In de zomer van het vorige jaar kreeg
hij opdracht zijn werkterrein naar Ne>
(Ierland te verplaatsen.
9 Slot op pag. 2
Het Amerikaanse ministerie van Landbouw heeft stopzetting bevolen
van de invoer van 740.000 ton Cubaanse suiker in de Verenigde Staten.
Het betreft hier het nog niet verscheepte deel van het Cubaanse
suikercontingent voor 1960, dat op 3.119.655 ton was vastgesteld.
De enkele weken geleden benoemde Cubaanse ambassadeur in
Washington, Jose Miro Cardona heeft politiek asiel gevraagd in de
Argentijnse ambassade in Havanna. De ambassadeur heeft de Cubaanse
president Dortit Cos een ontslagaanvrage gezonden waarin hij zegt
zich niet langer met het beleid van de regering-Castro te kunnen
verenigen. Miro Cardona is de tweede ambassadeur van Cuba, die
binnen een week asiel heeft gevraagd in een Argentijnse ambassade!
Vorige week vroeg de Cubaanse ambassadeur in Londen, Sergio Rojas
Santamarina politiek asiel. Het Cubaanse ministerie van Buitenlandse
Zaken deelde later mee, dat Cardona wegens reorganisatie" is
„ontslagen", evenals de ambassadeur in Zwitserland, Italië en El
Salvador.
Ook twee Cubaanse
piloten gevlucht
Onder de Kongolese strijdkrach
ten in Leopoldstad en Thysstad is
muiterij ontstaan. De oorzaak zou
de ontevredenheid zijn over de
langzame Afrikanisering van het
kader van de „force publique", die
wordt geleid door Belgische
officieren.
In Leopoldstad, waar de politie
op enkele grote boulevards ver
sperringen heeft aangelegd, zijn
honderden Kongolese militairen er
in geslaagd door te dringen tot de
tuinen van het parlementsgebouw.
Zij kwamen te voet en waren
ongewapend. Een cineast, die de
demonstratie wilde filmen, werd
zwaar mishandeld.
In Leopoldstad weigerden de muitende
militairen bevelen op te volgen van de
Belgische officieren en onder-officieren.
Wel luisterden zy naar hun Kongolese
meerderen. Een Belgische officier, die de
gemolesteerde (Amerikaanse) cineast
wilde ontzetten en met zyn geweer een
schot in de lucht loste, werd door een
Kongolese militair zijn wapen afgeno
men. Later werd dit aan een Kongolese
sergeant overhandigd.
De verbindingen met Thysstad, dat op
ongeveer 130 km ten zuiden van Leopold
stad ligt, zijn sinds hedenochtend ver
broken. Het laatste dat uit deze stad
werd vernomen is, dat alle Europese
inwoners uit de omgeving een toevlucht
in deze stad hebben gezocht. De muiten
de soldaten hielden op de weg alle auto's
aan.
9 Slot pag. 2
Twee co-piloten van een Britannia
van de Cubaanse luchtvaartmaatschappij
hebben de gezagvoerder gisteren met
pistolen gedwongen een landing te
maken op het vliegveld van Miami, in
de Amerikaanse staat Florida en de
Amerikaanse autoriteiten om politiek
asiel gevraagd. Na een kort oponthoud
vervolgde het toestel de reis. Geen der
negen koppen tellende bemanning of 41
passagiers heeft enig letsel opgelopen.
De Amerikaanse regering heeft krach
tig geprotesteerd tegen overneming van
de raffinaderijen van de Esso en de
Texaco op Cuba. In de nota die gisteren
op het ministerie van Buitenlandse
Zaken in Havanna is overhandigd wordt
Cuba beschuldigd van „meedogenloze
economische agressie". De Ver. Staten
verzoeken Cuba de inbeslagneming
ongedaan te maken en de oliemaat
schappijen toestemming te geven hun
werkzaamheden voort te zetten. Het
optreden van de Cubaanse regering is
„willekeurig, volgens de Cubaanse wet
illegaal en strijdig met de verplichtingen
jegens de oliemaatschappijen".
Scherpe Britse nota
Onze Londense correspondent telefo
neert:
Ook de Britse premier Macmillan
heeft, in een in krasse termen gestelde
protestnota aan Fidel Castro de terug
gave gevraagd van de Shell-raffinaderij.
In de nota, waarin terugkeer tot de
normale toestand wordt geëist, behoudt
de Engelse regering zich het recht
voor op schadevergoeding, waarmee
waarschijnlijk een bedrag van 500
miljoen gulden gemoeid is, indien Cuba
in zijn houding volhardt. De nota noemt
de maatregelen van de Cubaanse rege
ring een gewelddadige actie en drukt
diepe bezorgdheid en het sterkste onge
noegen van de Britse regering over het
Cubaanse optreden uit.
De Britse regering herinnert er aan.
dat de Shell vele jaren in Cuba heeft
geopereerd, er een waardevolle rol heeft
gespeeld in de economie van het land en
dat de raffinaderij onder actieve aan
moediging van de Cubaanse regering is
tot stand gekomen. Herbert Morrison,
Concurrentie voor Kennedy
„Amerika heeft behoefte aan werkende
en niet aan reizende president
(Van onze Amerikaanse correspondent)
Lyndon Johnson, de bekwame leider van de Democratische meerderheid in de
Amerikaanse Senaat, heeft gisteren officieel verklaard, dat hij zich beschikbaar
stelt als kandidaat der Democraten voor het presidentschap. Deze mededeling
heeft niemand verbaasd, doch de manier waarop Johnson thans naar voren is
getreden heeft wel indruk gemaakt in politieke kringen. Johnson ziet een
moeilijke tijd naderen voor Amerika en beschouwt zichzelf kennelijk als de gerijpte
en ervaren leider, die Amerika achter zich kan verenigen, daar hij landsbelang
boven alles weet te stellen.
Honderden ouden van dagen hebben
gisteren voor het paleis Soestdijk
gedefileerd voor H.M. de Koningin.
Er viel een miezerige regen, zodat
devorstin bescherming zocht onder
een paraplu. Een stel poppen in
Brabantse klederdracht, dat de
Koningin voor Prinses Marijke
ontvangen had van het diamanten
echtpaar Vogels uit Gemert (N.-B.)
mocht meeschuilen.
„Ervaren en gerijpte
leider noodzakelijk"
Erkend moet worden, dat Johnsons
gedrag de laatste jaren geheel overeen
stemt met een dergelijk bijna boven
de partyen staand leiderschap. Nog on-
die tijdens de Perzische actie tegen de
Britse olieraffinaderij van Abadan
minister van Buitenlandse Zaken was,
stelde in het Hogerhuis de sarcastische
vraag of de destijds door de conserva
tieve oppositie gepropageerde politiek
van toepassing van geweld en zelfs
oorlog zal worden uitgevoerd. Lord
Landsdowne, de onder-minister van
Buitenlandse Zaken, antwoordde, dat dit
een delicate zaak is, welke hij niet nog
delicater wenst te maken door op deze
vraag in te gaan.
TWEE GEVANGENEN TE
GRONINGEN ONTVLUCHT
Gistermiddag omstreeks drie uur zyn
uit de strafgevangenis te Groningen I
twee gedetineerden ontsnapt. Het zijn
de 27-jarige K. Bauer uit Enschede, die
wegens diefstal is veroordeeld tot 3% j
jaar gevangenisstraf en de 27-jarige P.
Hoekstra uit Tzummarum, die was ver
oordeeld tot 6 maanden gevangenisstraf
wegens inbraak. Beiden werden even
eens ter beschikking van de regering ge
steld. Voor de eerste zou zondag a-s.
zyn straf zyn geëindigd.
De ontsnapten werden tüdens het
werk vermist, waarna alarm werd ge
slagen. net is nog niet bekend, op welke
manier de gevangenen ontsnapt zün.
ONBESTENDIG
De Bilt verwacht van heden- tot
morgenavond: Veranderlijke bewolking
en plaatselyk enkele buien. Matige tot
krachtige, aan de kust tijdelyk harde
wind, in hoofdzaak tussen zuidwest en
west. Weinig verandering in tempera
tuur. (Opgemaakt te 11.15 uur)
7 JULI
Zon op: 4.29 uur; onder: 21.00 uur.
Maan op: 19.23 uur; onder: 3.20 upur.
Hoogwater te Katwijk te 1.26 en 13 58
uur. Laagwater te 9 30 en 22.06 uur.
Dit nummer bestaat uit 14 pagina's
Ter gelegenheid van de vijftiende
verjaardag van de „Volk*polizei"
in Oost-Berlijn, werden grootse
sportfeesten en shows georgani
seerd. Jonge meisjes, leden van de
half-militaire organisatie voor sport
en techniciloonden hun bekwaam
heid in het berijden van motoren
met zijspan.
langs, toen Eisenhower veel kritiek te
horen kreeg wegens de U-2, de mislukte
topconferentie en het mislukt bezoek
aan Japan, vermeed Johnson zoveel mo
gelijk daar voor zichzelf of zijn party
politieke munt uit te slaan. Hy wenste
niet Kroesjtsjef in de kaart te spelen
door Amerika intern te verdelen. Ook op
zijn persconferentie van gisteren volgde
Johnson deze lijn. Hy wenste zich niet
uit te laten over zaken waar Eisenhower
op dit moment nog de verantwoordelijk
heid voor draagt en weigerde voorts kri
tiek uit te oefenen op zijn Democratische
concurrenten, van wie er een (Kennedy)
wellicht in de komende jaren leider van
Amerika zou kunnen zijn.
Geheel volgens de traditie van de
Amerikaanse verkiezingsstryd is de
laatste dagen de gezondheid der aspi
ranten onderwerp van debat geworden.
Johnsons aanhangers hebben geïnsi
nueerd dat Kennedy zou lyden aan de
ziekte van Addison. Johnson zelf ver
klaarde echter, dat Kennedy de afgelo
pen maanden wel heeft getoond kern
gezond te zyn.
Man van de middenweg
In het algemeen is Johnsons optreden
beschaafd en ridderlijk, doch niettemin
bracht hij een steek toe aan Eisenhower
door te verklaren, dat het land behoefte
heeft aan een werkende en niet aan een
pratende en reizende president. Dat
Johnson in de jonge Kennedy zijn
voornaamste rivaal ziet, bleek wel uit
het feit, dat hij zoveel nadruk legde op
de noodzaak, dat Amerika's president
een man van rijpe ervaring moet zijn.
Alleen een beproefd leider zal volgens
Johnson de komende moeilijkheden het
hoofd kunnen bieden. Johnson voorziet
de mogelijkheid dat de Sovjet-Unie een
onderzeebootbasis op Cuba zal vestigen,
met een nieuw ultimatum over Berlijn
zal aankomen enz. Zichzelf kenschetste
hij als de man van de middenweg, die
resultaten weet te bereiken. Hij bepleit
te een betere aanpak van de buiten
landse politiek waardoor de neutrale
landen de overtuiging zullen krügen, dat
Amerika er niet in de eerste plaats naar
streeft hen aan zich te binden, doch dat
Amerika streeft naar wat recht en bil
lijk is in de internationale betrekkingen.
Het viel op. dat Johnson het ambt van
vice-president niet zonder meer van de
hand wees. Hoopt hij soms het op deze
wijze voor Kennedy gemakkelyker te
maken genoegen te nemen met de twee
de plaats? Volgens Johnsons aanhan
gers zou hun favoriet bij de eerste stem
ming ruim vyfhonderd stemmen kunnen
verwerven. Dit aantal zou bij de twee
de stemming stygen en de derde stem
ming zou hem de meerderheid kunnen
brengen. Kennelük hopen zij dat hun
kandidaat een kan? zal krijgen indien
men aan Kennedy by de eerste stem
mingen de zege zal weten te ontzeggen.
Succesje in Genève
Op de conferentie over het staken
van proeven met kernwapens te Ge
nève heeft de Sovjet-Unie een Engels
voorstel aanvaard, n.l. om de voorzit
ter van de commissie die de naleving
van een eventueel verdrag moet con
troleren, vyf plaatsvervangers te ge
ven. Zowel de voorzitter als zyn eerste
plaatsvervanger dienen uit een neutraal
land afkomstig te zyn. Van de vier
overige plaatsvervangende voorzitters
zullen twee staatsburger van een Wes-
telyk en twee staatsburgers van een
communistisch land zün.
Van gezaghebbende Amerikaanse
zyde in Genève is vernomen dat ook
de Verenigde Staten het Britse voor
stel zullen aanvaarden.
Ulbricht haalt bakzeil
Volgens het „Informationsbüro West"
is in Oost-Duitsland sedert midden-juni
de collectivisering van het ambacht ge
taakt.
Walter Ulbricht, de leider van de
Oostduitse communistische partü, zou
er by de partyen in Oost-Duitsland op
aangedrongen hebben, tegenover de
ambachtslieden een ..zeer verzoenende
politiek" te voeren en te streven naar
versterking van de positie der kleine
zelfstandigen.
Uit het Leidsch Dagblad van
6 july 1860
In het Maandblad van de
Nederl. Vereen, tot afschaffing van
den sterken drank leest men: „aan
het hoofd van de zwarte lijst der
jeneverrampen moet ditmaal, he
laas.' het vreeselijk verongeluk van
de Capelsche boot op den 2en
Pinksterdag gesteld worden. Ver
schillende rapporten dienaan
gaande bij de regering ingekomen,
laten geen twijfel, of dronkenschap
van den kapt. was hier mede de
uanleidende oorzaak, waardoor 1,8
menschenlevens hun graf in de
golven vonden".
Vergadering der aandeelhouders
in de Holl. IJzeren Spoorweg Maat
schappij.
Het gevaar was dus gewe
ken en voor den aanleg van eene
lijn tusschen Leiden en Woerden
geene noodzakelijkheid, voor de
maatschappij daarbij geen belang.
Bij dat betoog speelde menigen
Leidenaar een glimlach om de lip
pen ,bij de herinnering, hoe onge
veer drie eeuwen geleden op zulk
ren lieftallig woord van de zijde
der Spanjaarden, die van Leiden
antwoordden: fistula etc. (de
vooghlaer, op bedriegen uyt, den
voghél lockt met soete fluyt).
-J