ITALIË VERKLAARDE TWINTIG JAAR GELEDEN DE OORLOG.... AGENT-BEZORGER Brallende Mussolini dacht de krijg in enkele weken te winnenmaar militairen wisten heter Materieel was zeer onvoldoende „Grote zege voor het Westen" DINSDAG 28 JUNI 1960 (Van onze Romeinse correspondent) Het is al weer twintig jaar geleden, dat om precies te zijn: in de namiddag van 10 juni 1940 Mussolini de oorlog verklaarde aan Frankrijk en Engeland. Twintig jaar, maar het lijkt of het gisteren gebeurd is, zo sterk zijn de beelden van die dagen in ons geheugen gegrift. Op 10 mei hadden wij in Napels, op het terrein van de „Ten toonstelling der overzeese gebiedsdelen", die door Prins Humbert zou worden geopend, uit de luidsprekers de eerste b erichten gehoord over luchtaanvallen op Nederland en België en nog dezelfde avond stelden wij ons ter beschikking van de toenmalige Nederlandse gezant, die ons de opdracht gaf iedere dag een persbulletin te doen verschijnen, dat behalve voor de Italiaanse dagbladen (die er niets uit overnamen, om dat alleen berichten, die via het „ministerie van Volksvoorlichting" de redactie bereikten, in fascistische couranten konden worden afgedrukt) aan vijfduizend adressen in Italië werd gezonden: conculs, in Italië gevestigde Nederlanders, personen, die als „vrienden van Nederland" te boek stonden. ken, behalve die welke kunstwaarde hadden (de tuinhekken van hoge faseis- tisten hadden altijd kunstwaarde!). De rantsoenering was er al vóór de oorlog. Koffie was in Italië een onvindbaar artikel van het ogenblik af, dat Abes- sinië, het koffieland bij uitnemendheid, een fascistische kolonie was geworden. Nu werden vier vleesloze dagen inge steld. Maar tegelijk werd een leuze ge smeed, die heel ijdel blecfc: „geen in flatie, geen oorlogswinst"; Zelfs niet genoeg wapens Mussolini mooht dan brallend gillen over de „achtmiljoen bajonetten" waar mee de wereld rijp zou worden gemaakt voor de fascistische beschaving, hij wist heel goed. dat die bajonetten er niet waren. Badoglio en enkele andere hoge militairen hadden hem uiteengezet, dat het land zelfs niet genoeg wapenen had voor een korte oorlog. In mei liet de dictator door de politie en door de carabinieri de openbare mening peilen: hij wilde een onopgesmukt verslag over de geest der bevolking. Arturo Bocchini, destijds hoofd der politie, vatte de door hem verzamelde gegevens samen in een rapport, waarvan de korte inhoud is, dat de bevolking en zelfs de fascistische zwarthemdenmilitie afkerig waren van elke deelneming aan de oorlog! De com mandant van de carabinieri bevestigde met zijn support deze uitspraak en voegde er nog aan toe, dat ook de offi cieren van de militie geen oorlog wil den. Maar wie wel oorlog wilde was Musso lini. Zoals Churchill het uitdrukte: ..one man, and one man alone". Hij meende, dat in een paar weken de oor log gewonnen zou zijn en wilde „een paar honderd lijken om op de tafel van I de vredesonderhandelingen te werpen" Op 10 juni sprak hij de daartoe opge- roepen massa op het plein voor Palazzo Venezia toe, eindigend met de kreet: 1 Vincere" (overwinnen). Een groot deel van de Italianen hadden alle kritisch vermogen reeds lang verloren. Twintig jaar gebreidelde pers en haatcampag nes zouden ook een politiek meer ont wikkeld volk dan het Italiaanse het spoor bijster doen worden. Er waren dus werkelijk mensen, die dachten, dat het alles wel gauw af zou lopen en dat Duitsland (het Duitsland van Hitier!) een grootmoedig bondgenoot zou zijn, die aan Italië het deel van de buit zou geven, waarop het rekende. Eigen granaten In Rome hadden wij de eerste avond al luchtalarm. Later bleek, dat er een vliegtuig was gezien ergens bij Livorno. Maar er werd aardig wat schade aange- Bevolking was er uitgesproken tegen In het gezantschap heerste doorgaans een gedrukte stemming, hoewel de ge zant, steeds optimistisch, nog drie weken lang meende, dat Italië wel buiten het conflict zou blijven. Hij werd in die mening versterkt, doordat een Neder landse commissie voor de aankoop van wapenen (licht geschut en duikboten) wel degelijk tot zaken kwam. Een land, dat op het punt staat een oorlog te be ginnen verkoopt toch geen wapenen. Dat zou men inderdaad denken, maar Mussolini was overtuigd, dat „zijn** oor log niet langer dan een paar weken zou duren. De Italiaanse openbare mening was ai lang voorbereid. In het najaar van 1939 hadden de grote dagbladen een bijna neutrale houding aangenomen. Zij drukten trouw de berichten van de beide partijen af. Dit maakte, dat men in Londen en Parijs hoop bleef koesteren, dat Italië er wel buiten zou Dlijven. Maar wie de echt-fascistische pers las, de kleine krantjes bestemd voor studen ten, of voor fabrieksarbeiders, de bladen over „rassenvraagstukken" en derge lijke. wist dat er een zeer machtige groep tot deelneming aan de oorlog op hitste. En wie relaties had in niet-fascis- tische kringen, wist ook van de strijd, die gevoerd werd tussen de militairen, die wisten, dat het leger slecht uitge rust was en dat Mussolini, plus een groep eerzuchtige „hierarchen", de „fas cistische revolutie" wilden bekronen met oorlogsroem. In de tweede helft van april begon ook de grote pers op oorlog aan te sturen. Volk „smeekte" om oorlog De oppervlakkige toeschouwer kreeg toen de indruk, dat eigenlijk het hele volk smeekte om toch aan de zijde van hun verafgode grote broer, Hitier, te mogen vechten. Dag aan dag stroomden de „bedevaarten" van „dopolavoristen" (de organisatie voor besteding van de vrije tijd der arbeiders) naar het graf van de ouders van Mussolini, of naar het „hol" in Via Paolo da Cannobbio te Milaan (de plaats waar in 1919 de „fas- ci" werden opgericht) om „de eer van het gevecht af te smeken". De bond van plattelandsvrouwen weerde zich ook terdege. De vrouwen konden lezen noch schrijven en hadden niet het minste benul van wat er in de wereld gebeurde, maar ze marcheerden in hun belache- i lijke uniformen door Rome, scherp en vals krijgshaftige liederen zingend, om de „duce", die in die dagen niet anders deed dan tenminste eenmaal om het half uur op „het balkon" verschijnen, toe te roepen, dat zij „er naar hunker den ook het hoogste offer te brengen voor het heil van het fascistisch vader land". Zelfs de gepensioneerde oude ambtenaartjes stelden dagorders op, waarbij zij met algemene stemmen om oorlog smeekten! „Kreten van smart" En „kreten van smart" bereikten da gelijks Rome uit alle mogelijke wind streken. De bewoners van Nice en Sa- voie wachtten met ongeduld op de Ita- Twee oorlogsmisdadigers (links Mussolini, rechts Hitier) tijdens een ontmoeting in München liaanse bevrijders en het „Italiaanse eiland" Corsica wachtte slechts op een woord uit Rome om als één man in op stand te komen. En verder was er Mal ta „trillend van hartstocht om het ge hate juk der onderdrukkers af te wer pen", verder Tunesië en Egypte, die zich opmaakten om deel te worden van „Ita liaans Afrika". Het „ministerie van Afrika" was al in aanbouw. Gezien al deze aandrang moest de „grote fascis tische Raad" wel bijeenkomen om van de duce de oorlog af te smeken, „die de nationale eenheid zou voltooien en de onafhankelijkheid van het vaderland ter zee (kanaal van Suez en Gibraltar) moest bezegelen". Ook toen wist, wie beter ingelicht was, wel degelijk dat dit alles leugens wa ren. Het blijkt nu achteraf, nu vele toenmaals geheime papieren openbaar zijn gemaakt, dat ook Mussolini wist, dat het volk tegen oorlog was. Reeds de eerste maatregelen, genomen in april en mei, werden met gemor ontvangen. Alle voorwerpen uit geel koper, ook en vooral potten en pannen, moesten wor den ingeleverd en alle ijzeren tuinhek- J. H. Kleine Staarmcnn weigert woning Het gemeentebestuur heeft de oud directeur van de stichting V.V.V. in Noordwijk, de heer J. H. Kleine Staar- mann, een woning aangeboden aan de Ludolph Berkemeierstraat. De heer Kleine Staarmann heeft echter gewei gerd deze woning te aanvaarden, daar hij deze niet passend acht. Zoals bekend zal de voormalige directeur per 1 juli a.s. de bij hem in gebruik zijnde dienst woning boven het VVV-gebouw krach tens rechterlijke beslissing moeten ver laten. Milde gaven van het Anjerfonds In het vandaag verschenen jaarver slag 1959 van het Anjerfonds Zuid-Hol land wordt een overzicht gegeven van de subsidies, welke werden verstrekt aan muziekverenigingen in ons verschijnings- gebied. Chr. Harmonie „Concordia" te Boskoop (instrumenten en uniformen f. 1000, Harmoniekapel „Crescendo" te Noordwijk (instrumenten f.800). Mu ziekvereniging DSS te Aarlanderveen (instrumenten f.750), Chr. Gemengde Zangvereniging „Hosanna" te Boskoop (revisie piano f.350); R.-K. Harmonie „St.-Jeanne d' Are" te Noordwijkerhout (instrumenten f.1000); Valkenburgs Chr. Gemengd Koor te Valkenburg (tweedehands orgel f.165); Accordeon vereniging DVS te Wassenaar (instru menten f.250). De Kerkvoogdij van de N. H. gemeen te te Zwammerdam kreeg voor de in richting van het verenigingsgebouw f. 1000. richt in de hoofdstad. Het leger bleek zo goed geoefend, dat het luchtafweer geschut, dat in het wilde weg begon te schieten (op een vliegtuig, dat honder den kilometers verder wog was! De stad zelf beschoot, zodat de granaten op straat ontploften. Hetzelfde schouwspel van Italiaanse militairen, die hun eigen hoofdstad beschoten (en in andere ste den was het niet anders) herhaalde zich nog verscheiden keren, tot er Duit sers kwamen, die met afweergeschut om wisten te gaan.- Het was zeer beschaamd voor het fas cisme, dat zo gebrald had over de mili taire opleiding van de gehele „lictoren- jeugd". Ook het feit, dat drie Franse divisies in de Zee-Alpen stand hielden tegen tweeendertig Italiaanse, tot ein delijk op 21 juni de Fransen, in de rug aangevallen door de Duitsers, enkele kilometers moesten terugwijken en het stadje Menton prijsgeven, was weinig hoopgevend. De Italiaanse soldaten heb ben op verschillende plaatsen (vooral in Rusland) in deze oorlog dapper ge streden. De leiding was echter bijzonder slecht. Tragisch was het lot van de troepen in Albanië, die even Griekenland gin gen veroveren en in zee zouden zjjn gedrejven indien niet de Duitsers, dwars door Joego-Slavië, eveneens Grieken land hadden aangevallen. Van die sol daten hebben er talloze in de winter 1940/41, hun ledematen verloren, niet door verwonding, maar doordat het fraaie schoeisel, dat „brave fascistische en vaderlandslievende fabrikanten" voor het leger hadden vervaardigd, uit bordpapier bleek te bestaan, zodat in de Albanese bergen de voeten der soldaten bevroren! Tien juni is voor Italië een tragische datum. Helaas zijn al te veel Italianen dit alles al weer vergeten en wordt het fascisme weer in alle toonaarden ver heerlijkt! De huidige regering kan zelfs zonder fascistische bijstand niet be staan... Minister beantwoordt vragen over baccalaureaat In zfjn Memorie van Antwoord op een ontwerp van wet tot wijziging van de Hoger Onderwijswet antwoordt de minis ter van O. K. en W. op een aantal vra gen inzake het voorgestelde baccalau reaat. Hij stelt voorop, dat het vooral de be doeling is de belemmeringen tegen een dergelijke studie op te heffen, zonder vooralsnog behoort te worden aange toond, dat deze studie in een aantal ge vallen nodig is. Het is volgens de minis ter nodig in internationaal verband ons strakke Hoger Onderwijssysteem te wij zigen. Frankrijk, Denemarken en Enge land zijn in experimentele zin reeds voorgegaan. Dat Nedeland althans bij het technisch hoger onderwijs grotere flexibiliteit nodig heeft grondt de minis ter op de volgende overwegingen: onge veer 75% van het Nederlandse industriële potentieel bestaat uit middelgrote of kleine bedrijven. Indien men zich rea liseert, dat het overgrote deel van de afgestudeerde ingenieurs, voor zover zij in het bedrijfsleven terechtkomen, in dienst zijn van de grootindustrie der halve in de sector, welke slechts een kwart van het industriële potentieel van Nederland uitmaakt dan blijkt, dat de door ons technisch hoger onderwijs opgeleide academici niet geheel „passen" in het patroon van onze industrie. Wil Nederland in de concurrentie met an dere landen niet achter raken, dan zal het echter nodig zijn, dat hoe langer hoe meer academisch gevormde ingenieurs in het bedrijfsleven worden geplaatst. De minister wijst op de vlotte plaatsing van de bassalaureï, die sedert 1952 aan de economische faculteit van de ge meentelijke universiteit, te Rotterdam en te Tilburg afstudeerden. Veelal wordt deze studie als een lichte doctoraalstudie opgevat, waarna zo mogelijk de echte doctoraalstudie nog zal volgen. Ook wordt opgemerkt, dat de bacca- laureaatstudie niet zal mogen worden opgevat als een doublure van de HTS- opleiding. Verder is de bewindsman van mening, dat het baccalaureaatsexamen mogelijk zal moeten zijn zowel voor als na een kandidaatsexamen terwille van de gewenste flexibiliteit. Over eventuele onderwijsbevoegdheden van baccalaurei' kan de minister nog geen uitsluitsel geven. Doodstraf tegen Maoekar geëist In het proces tegen de luitenant van de Indonesische luchtmacht, Daniel A. Maoekar, die op 9 maart twee paleizen van Soekarno en een vissersdorp had gemitrailleerd, is de doodstraf geëist. De openbare aanklager, majoor R. K. Prodjoradono. eiste de doodstraf omdat hij de schuld van Maoekar „afdoende" achtte bewezen en de strengste straf op zjjn plaats vond. gevraagd voor ons agentschap WARMOND. Boven 18 jaar. Aanmelden bureau LEIDSCH DAGBLAD, Witte Singel 1 Leiden. President Eisenhower heeft gis teren in een gesprek tot het Ameri kaanse volk gezegd, dat de bekrachtiging van het nieuwe verdrag met Japan „een belangrijke overwinning voor de vrije wereld en een nederlaag voor het inter nationale communisme" is. Over zijn recente wereldreizen zei de president, dat zij de vriendschap en het vertrouwen hebben versterkt. Het schijnt, dat de communisten tot de conclusie zijn gekomen, dat deze reizen zulk een positieve waarde hebben in de strijd tegen het communistische imperialisme, dat zij alle middelen te baat moeten nemen om bezoeken aan sommige landen te verhinderen, aldus pre sident Eisenhower. Eisenhower zei, dat de communisten vorige maand in Parijs met allerlei voor wendsels kwamen om zijn bezoek aan de Sovjet-Unie niet door te laten gaan. Het bezoek kwam hun gewoonweg ongelegen, meent hij. Met hun medewerkers in Peking heb ben de Russen alles in het werk gesteld om ongeregeldheden in Tokio te ver wekken, waardoor de Japanse regering gedwongen zou worden de uitnodiging tot een bezoek in te trekken, aldus Eisenhower. „Die ongeregeldheden zijn niet door Amerika veroorzaakt. Wij in de Ver. Staten moeten niet de fout maken ons zelf de schuld te geven van wat de communisten doen. Communisten han delen nu eenmaal als communisten". Eisenhower verklaarde, dat hij, gezien de korte tijd die hem nog rest voor zijn aftreden in Januari, niet van plan is om nog meer „goodwill-reizen" te maken. Maar mocht zich in de naaste toekomst een onvoorziene situatie voordoen, dan zal ik geen seconde aarzelen om weer op reis te gaan, aldus Eisenhower. Tony Stephens terecht De twaalf-jarige Engelse jongen, Tony Stephens en zijn onderwijzer Kevin Tracey, die vijftien maanden geleden uit hun woonplaats Earl Shilton, in Leicestershire, verdwenen, zijn terecht. Zij zijn door een vertegenwoordiger van de „Daily Mail" in West-Duitsland ge vonden. Deze vertegenwoordiger heeft meegedeeld met hen te hebben gespro ken en hen te hebben overgehaald naar Engeland terug te keren. De Britse po litie heeft hiervan evenwel nog geen bevestiging ontvangen. De politie van alle Europese landen heeft in het afgelopen jaar deelgenomen aan de opsporing van de twee vluchte lingen, die in tal van landen waren ge signaleerd: Frankrijk, Duitsland, Italië, Spanje en zelfs in Engeland. De vader van Tony, Jim Stephens, bevindt zich op het ogenblik in Genua, de laatste plaats waar zijn zoo-i diens onder- wiizer zouden zijn gezien. Tony zou tegenover de vertegenwoor diger van de .Daily Mail" hebben ge zegd niet gescheiden te willen worden van Kevin Tracey, wiens opsporing werd gevraagd wegens ontvoering van een minderjarige. Beschieting van Quemoy Na een week van rust hebben de Chi nese communisten gisteren de beschie ting van de eilandjes Quemoy hervat. Zij vuurden 177 granaten af. Dit was het eerste artilleriebombardement tegen deze eilandjes sinds de bombardementen op 17 en 19 juni, tijdens het bezoek van president Eisenhower aan Formosa, toen naar schatting 170.000 granaaten werden afgevuurd. Masjoemi-blad verboden De Indonesische regering heeft het officiële orgaan van de Masjoemi. de „Abadi", verboden wegens het publice ren van een tendentieuze politieke prent, aldus heeft het persbureau An- tara meegedeeld. Volgens Antara worden de idealen en beginselen von de Indonesische rege ring uitgebeeld naast de werkelijke eco nomische toestand van het land. Een heistelling, welke tvos inge schakeld bij de bouw van een gas houder voor de Westergasfabriek te Amsterdam, is gisteren door onbekende oorzaak plotseling op hot geslagen. Het gevaarte werd voor transport overgebracht van de kade naar een in de Haarlemmer trekvaart liggende boot. Tussen kade en boot was een helling ge construeerd. Men verloor op deze helling echter de controle over de schuivende stelling, die over de kop sloeg en dwars over de trekvaart viel, bovenop een geparkeerde per sonenauto. Persoonlijke ongelukken deden zich niet V0i. Kerke!ijk Leven NED. HERV. KERK Beroepen door de Generale Synode als predikant voor buitengewone werkzaam heden (luchtmachtpredikant) R. C. A. v. Voorst Vader te Thamen aan de Amstel. Aangenomen naar Eindhoven (Technische Hogeschool studentenpredikant) W. Roggeveen te Pieterburen (Gron.). GEREF. KERKEN (Vrijgemaakt) Benoemd tot leraar geloofsleer aan de Geref. HBS te Groningen J. van Bruggen te Assen, die tevens predikant te Assen blijft. GEREF. KERKEN Beroepen te Eefde-Gorssel H. A. Starren- burg te Kantens (Gron.). Aangenomen naar Bowness-Montgomery (Alberta Ca nada) (Chr. Ref. Cnurch) C. Padmos te Geesteren en Gelselaar. CHR. GEREF. KERKEN Beroepen te Toronto (Canada) (Free Chr. Ref. Church) J. W. van der Gronden te Enschede-Oost. Bedankt voor Haam- stede-Kerkwerve J. van Doorn te Tholen. Bedankt voor Rotterdam-Krallngen P. N. Ribers te Noordscheschut voor Sint Jansklooster J. M. Visser te Dokkum. VRIJE EVANG. GEMEENTEN Beroepen te Rotterdam-zuid A. J. Buur man te 's-Gravenhage. BAPTISTEN GEMEENTEN Aangenomen naar Alblaserdam J. van der Veen, kand. te Leeuwarden. Beroepen te Stavoren K. Corporaal, kand. te "s-Gravenhage. Aangenomen naar Delf zijl H. P. de Boer te Slttard. NA KORDAAT OPTREDEN: VEERTIG TAARTEN Alle gezinnen in de Oranjestraat te Utrecht, waar de bewoners het zondag middag opnamen voor het door de ouders aan zUn stoel vastgebonden kind van 4 jaar, kregen vanmiddag een taart thuisbezorgd. Deze bestelling van 40 taarten was door een onbekende, die niet in Utrecht woont, maar wel veel bouwwerken uit voert in de Domstad, opgegeven bij een Utrechtse bakker. Tot deze gift werd de onbekende geïnspireerd door het kordate optreden van de buurtgemeenschap tegen de ouders van de kleine, die als de misdadiger in een detective-roman werd vastgebonden. Maria Callas, nu eens niet als ge vierde soliste in de Scala te Milaan maar als bezoekster van een con cert van de violist Isaac Stern. De operazangeres was er met vrien den. Ze verklaarde: „In de toe komst zal ik mij alleen maar aan de kunst wijden Voetgangersbescherming Een ontwerp tot wijziging van het Wegenverkeersreglement, waarin o.m. een verdergaande bescherming van de voetganger is opgenomen, heeft het De partement van Verkeer en Waterstaat verlaten. Minister Korthals deelt dit mee in antwoord op schriftelijke vragen van het Tweede-Kamerlid mej. Ten Broecke-Hoekstra. De minister deelt voorts mee, dat hij een spoedige tot standkoming van de wetswijziging zo veel mogelijk zal bevorderen. Viering tienjarig bestaan Regiment Van Heutz Donderdagavond zal de burgemeester van Schoonhoven, de heer J. Aten in het stadhuis .namens de gemeenten, waar onderdelen van het Regiment Van Heutz zijn gelegerd, ter gelegenheid van het tienjarig bestaan van dit regiment aan de regimentscommandant, kolonel F. E. Chattelin geschenken aanbieden be stemd voor de ceremoniële uitrusting van het tamboerkorps. De cadeaus be staan uit een tamboer-maitre-stok, een pantervel en geld. De officiële viering van het tienjarig bestaan houdt voorts een parade op vrijdag 1 juli in. Na de ceremoniële inspectie op het gemeente lijk sportveld zal de commandant een herdenkingstoespraak houden. Daarna zal het commando worden overgedragen aan kolonel A. C. van der Meyde en wordt er een défilé en een mars door de stad gehouden. De reünie van de oud-strijders van het Nederlands detachement Verenigde Naties, die tevens zullen herdenken, dat tien jaar geleden de strijd in Korea be gon wordt zaterdag a.s. gehouden in de legerplaats Oirschot. Het programma omvat onder meer een kranslegging bij het monument voor de gevallenen van het NDVN ln de leger plaats en het aanbieden van een ge schenk van het voormalig NDVN voor de ceremoniële tenue van het tamboer korps. De sportdag van het regiment Van Heutsz wordt woensdag 6 juli te Utrecht gehouden op de genie-sportterreinen bij de Kromhoutkazerne. De wedstrijden omvatten volleybal, touwtrekken, mili taire vaardigheid cross country en een voetbalfinale. De traditiedag in het Koninklijk Mi litair Instituut „Bronbeek" te Arnhem wordt vrijdag 8 juli gehouden. Oprichting „Vrije Democratische Unie" Opgericht is de „Vrije Democratische Unie" (V.D.U.), die „een samenbinding is van de Vrijzinnig Democratische Bond (VD.B., opgericht in 1901 en hei-opge richt in 1953) en het Sociaal Verbond en Sportbelangen (S.V.S. in 1957 te Am sterdam opgericht)", zo heeft het be stuur der V.D.U. medegedeeld op een persconferentie te Amsterdam. De V.D.U. is aldus de voorzitter, de heer H. W. Acksen (Arnhem) geen volledige fusie en evenmin een nieuwe politieke partij, het is een zuiver samen optreden van V.D.U. (die een paar hon derd leden heeft), en S.V.S. (circa 200 leden), daar waar het door beide groepen van belang wordt geacht. SYNODE NED. HERV. KERK De generale synode van de Ned. Herv. Kerka is gisteren op „Woudschoten" haar zomervergadering begonnen onder leiding van de praeses, dr. A. A. Kool haas. In deze bijeenkomst heeft de sijnode besloten een herderlijk schrijven te doen uitgaan over de pinkstergroepen. Voorts werd het jaarverslag van de raad voor de zending vastgesteld.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1960 | | pagina 4