FRANKRIJKS OPENBARE LEVEN
DOOR STAKINGEN OVERSPOELD
Coöperatie wil tweede
T.V.-program verzorgen
H
BER IN I ƒ519.-
WEERBERICHT
Uitschakeling van het parlement
verscherpt de tegenstellingen
door ontbreken van stootkussen
Brand in lanceringsonderkomen
van het projectiel „Bomarc"
Als bezit van de kijker s zelf
Twee jongens
verdronken
(Put/ êföeuws
Opgericht 1 maart 1860
WOENSDAG 8 JUNI 1960
No. 30067
LEIDSCH
DAGBLAD
DirecteurE. A. E. van Dishoeck
HoofdredacteurJ. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f7.50 per kwartaal; f2.55 per maand; f0.59 per week
Witte Singel 1, Lelden - Giro no. 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
Politieke factoren
niet de hoofdzaak
De stakingsbeweging beperkt zich
overigens niet tot de één miljoen
driehonderdduizend leden van het
gevarieerde Franse ambtenarenkorps,
want bijvoorbeeld ook alle arbeiders der
chemische industrieën hebben het werk
neergelegd. Ze zijn een actie begonnen
die eventueel veertien dagen zou kunnen
duren en waardoor een belangrijke
sector van het nationale leven wordt
verlamd.
Dat de stakingsparolen in gespierde
termen zijn vervat, behoeft op zichzelf
nu nog niet zovéél ongerustheid te baren,
want dit soort proza is van nature ge
neigd de dreigende toon aan te slaan.
Alarmerender is in dit verband al de
omstandigheid, dat de campagne, die
hand over hand toeneemt en de drei
gende zomer 1953 (toen Frankrijk door
een algemene staking van vele weken
werd getroffen) in herinnering begint te
roepen, unaniem gesteund wordt door de
drie grote vakcentrales van communis
ten (C.G.T.), socialisten (F.O.) en
rooms-katholieken (C.F.T.C.). Ofschoon
er, zodra men iets dieper dan de opper
vlakte zoekt of woelt, bij iedere omvang
rijkere staking wel politieke motieven
zijn te vinden, kan nu toch zeker niet
worden gezegd, dat van deze actie de
politiek de hoofdoorzaak vormt.
Kind van de rekening
De huidige stakingsbeweging wortelt
ongetwijfeld in een algemene ontevre
denheid van de zijde der arbeidsklasse
met haar huidig lot. Vergeleken met tien
jaar of meer jaren geleden hebben ook
de Franse arbeiders hun levensniveau
aanzienlijk verbeterd. Het laatste
jaar is het algemeen levenspeil, volgens
officiële cijfers, echter gedaald: terwijl
de kosten met zes procent stegen, volg
den de lonen slechts met vier procent.
Ernstiger echter is dat de arbeiders, en
niet ten onrechte, nu het sterke gevoel
beginnen te krijgen, dat zij opnieuw het
kind van de nationaal-economische
rekening zijn geworden. De economische
expansie is in bescheiden tempo inder
daad hei-vat, waardoor die verlaging van
het levenspeil voor de arbeiders nog
pijnlijker te verstouwen is. De algemene
roep der vakcentrales is dan ook in de
eerste plaats: loonsverhoging.
Er zijn echter ook eisen, die uit andere
omstandigheden moeten worden ver
klaard. De technische ontwikkeling en
de automatisering nopen tot omschake
ling van velerlei bedrijven waarvan
speciaal de niet-gespecialiseerde arbei
ders het slachtoffer worden. Vooral by
de spoorwegen spreekt déze oorzaak een
hartig woord mee. Zo eisen de vakver
enigingen van het lager spoorwegperso
neel, dat z\j door de directie gehoord
zullen worden bij interne reorganisatie
maatregelen, die uit de automatisering
voort kunnen vloeien.
Advertentie.
De beste bromfiets
is en biyft de
Eerste aanbetaling r 94 en 18 maan
delijkse term lncl all riskverz f 30 -
GEBR. HUISMAN
Hogewoerd 6668
VERANDERLIJK
De Bilt verwacht van heden- tot mor
genavond:
Veranderlijke bewolking en plaatselijk
enige regen. Matige tot vrij krachtige
wind tussen zuid en zuidwest. Iets lagere
temperaturen overdag.
(Opgemaakt te 11.15 uur)
9 JUNI
Zon op: 4.21 uur; onder: 20.57 uur.
Maan op: 20.40 uur; onder: 4.42 uur.
Hoogwater te Katwijk te 2.38 uur en
15.08 uur.
Laagwater te 10.50 uur en 23.14 uur.
Dit nummer bestaat uit 12 pagina's
De hiërarchie in de salarisklassen van
het overheidspersoneel is een aanver
wante steen des aanstoots. Van nature
drijven de vakverenigingen naar ver
hoging der lagere lonen en dientenge
volge naar kleinere verschillen met de
hoge salarisklassen. Consequentie: ge
leidelijke achteruitstelling van het hoge
re technische kader in vergelijking met
de particuliere sectoren. Voor de spoor
wegen en andere overheidsondernemin-
gen wordt het zo nü al voortdurend
moeilijker ingenieurs en andere technici
in de topklasse aan te trekken, die in het
particuliere bedrijf, waar de salarissen
vrij zijn, veel hoger worden betaald. En
tenslotte, om dan tóch een „politieke"
bij-oorzaak te noemen, wordt de onte
vredenheid en de teleurstelling over het
nieuwe bewind nog verhoogd doordat het
einde van de Algerijnse oorlog, óók door
de regering en De Gaulle zelfs in per
soon, op de lange baan geschoven schijnt
te zijn.
Nadelige factor
(Van onze Parijse correspondent)
Voor het eerst sinds de oprichting van de Vijfde Republiek, onge
veer twee jaar geleden, heeft Frankrijk met ernstige sociale tegenstel
lingen te kampen (de moeilijkheden met de boeren niet meegerekend,
die trouwens een andere en dieper oorzaak hadden). Bij de metro, de
bussen en de treinen in en rond Parijs duren de onaangename verras
singsstakingen voort, maar deze week zullen ook andere sectoren van
het publieke leven lam worden gelegd. Voor vrijdag staat er een
algemene staking der overheidsbedrijven op het programma, terwijl de
mannen der posterijen al bekend hebben gemaakt, dat ze er het bijltje
in de vorm van stempels en postzakken mogelijk nog wat langer
dan één etmaal bij neer zullen leggen. In de kranten verschijnen naast
de (positieve) agenda's van bioscopen, theaters, concerten en andere
uithuizigheden, nu ook weer de (negatieve) agenda's van openbare
diensten, waarop het publiek de volgende dag maar beter niet moet
rekenen
Die Algerijnse oorlog, waarvan de
economische terugslag uiteraard moeilijk
verwaarloosd kan worden, doch op de
rekening waarvan nu zo langzamerhand
alle nationale en individuele tegenslagen
gesclireven worden. Vooral ook in dat
laatste opzicht wreekt zich nu het feit,
dat het parlement nagenoeg is uitge
schakeld en de politieke leiders hun
stem nauwelijks meer in het openbaar
verheffen kunnen.
De afwezigheid van publieke discussies
over onderwerpen, die in het brandpunt
van de belangstelling staan, werkt on
vermijdelijk onbegrip en overbodige
tegenstellingen in de hand. Diezelfde
omstandigheid dreigt trouwens ook een
nadelige factor te worden by het over
leg tussen de staat, werkgevers en werk
nemers. Het parlement kan immers ook
een functie van stootkussen uitoefenen,
dat nu in Frankrijk is uitgevallen.
Arbeiders en vakverenigingen aan de
ene, en de werknemers en de staat aan
de andere kant, vertonen daardoor de
neiging hun posities te verscherpen, ter-
wyi aan beide zyden de angst toeneemt
hun gezicht te verliezen ten bate van
een compromis, waarbü het algemene
belang niettemin slechts gebaat zou
kunnen zyn.
Al die overwegingen tezamen wettigen,
lijkt ons, de vrees, dat de stakingsgolven
die thans in Frankrijk hun koppen op
steken misschien nog niet zó snel en
gemakkelijk weer af zullen ebben.
Tot zover onze Parijse correspondent.
Gisteren zijn 29 employés van bus en
metro in Parijs geschorst wegens hun
aandeel in de afwisselende stakingen
van korte duur, die het vervoer in de
hoofdstad ontwrichten.
De Franse regering heeft gisteravond
besloten de 120 sluiswachters van Parijs,
die sedert 48 uur in staking zijn, te ge
lasten het werk te hervatten omdat de
bevoorrading van Parijs, die voor een
groot deel van de scheepvaart afhanke
lijk is, door een lange staking in gevaar
kan komen.
Strenge veiligheidsmaatregelen, maar geen
letsel en ook geen stralingsgevaar
Geen enkele explosie
van welke soort
In een lanceringsonderkomen
van een onderscheppingsprojectiel
van het type Bomarc" op de lucht
machtbasis McGuire in de Ameri
kaanse staat New Jersey is gister
middag om kwart over drie brand
uitgebroken (20.15 uur Ned. tijd).
Drie kwartier later was het vuur
geblust. In het onmiddellijk-aan-
grenzende gebied van het onder
komen werd een kleine hoeveelheid
radio-actief materiaal verspreid,
maar voor de gezondheid ontstond
daardoor geen gevaar, aldus een
mededeling van het Amerikaanse
ministerie van Defensie. Een kern
ontploffing heeft zich niet voorge
daan. Het militaire personeel werd
niettemin uit voorzorg uit het ge
bied geëvacueerd. Niemand liep
echter letsel op en er was geen
stralingsgevaar voor het publiek.
Zelfs de T.N.T. in het orutstekiingsme-
chanisme van de kernlading vormde
slechts een „vlammenitoorts" zonder te
ontploffen, verklaarde een deskundige
op kerngebied van het ministerie van
Defensie. Er heeft zich geen enkele
explosie vain welke soort ook voorge
daan.
De Bomarc is een projectiel dat met
een snelheid van drie maal die van het
geluid vliegtuigen op grote hoogte kan
onderscheppen. Het ziet er uit als een
vliegtuig met delta vleugels en werd in
december j.l. op de basis McGuire gc-
installeerd. Nog drie andere bases in de
V.S. zijn met deze projectielen uitge
rust.
Toen de Bomarc werd geïnstalleerd
verklaarde de luchtmacht dat het pro
jectiel slechts in tijd van oorlog op de
basis zou worden afgeschoten.
Staking verhinderde de
lancering Atlas-raketten
De Amerikaanse luchtmacht heeft
gisteren de lancering van twee atlas
raketten moeten uitstellen wegens de
staking van machinisten die het werk
op vijf Amerikaanse raketbases heeft
stopgezet. De staking is gericht tegen de
Convairf abri eken, waar de raketten ge
maakt worden. Er zijn een 2.450 arbei
ders bij betrokken, die hoger loon en
andere voordelen eisen.
Nieuwe omroepvereniging in oprichting
(Van onze Amsterdamse correspondent)
In Amsterdam is in het leven geroepen de Stichting „CO-TV", die streeft naar
een zo spoedig mogelijke verwezeniyking van een coöperatieve televisie-vereniging.
De „CO-TV" stelt zich ten doel om onafhankelyk van het bestaande omroepbestel
een volledig tweede Nederlandse televisie-programma te verzorgen over een
tweede net.
De exploitatie hiervan zal geschieden uit reclame-inkomsten. Of „CO-TV" ooit
als coöperatieve televisie-vereniging zal worden opgericht hangt af van de
televisiebezitters zelve, die worden uitgenodigd zich als begunstiger op te geven
van de stichting „CO-TV" en zich daardoor uit te spreken als voorstander van
het tweede televisie-programma, dat door de coöperatieve vereniging zal worden
verzorgd. Hiertoe wordt een bijdrage voor eenmaal gevraagd van f. 1.(giro
6465 Amsterdam of postwissel: postbus 2800 Amsterdam).
Later zal iedere begunstiger in de gelegenheid worden gesteld financieel in
„CO-TV" deel te nemen tot een bedrag van maximaal f. 1.000.
Diverse punten
Prinses Beatrix en Prins Albert
van België sloegen gisteren in
Utrecht met groot plezier de ver-
richtingen van vele duizenden M-
brigadiertjes gade tijdens de M-
dag-U voor het kinderfonds van de
V.N., de Unicef.
De initiatiefnemers van .CO-TV" zyn
de heren Pieter de Ruwe, hoofdredac
teur van het weekblad TV, G. J. van
den Brink, reclame-adviseur, L. D. B.
E. Thung, officier Kon. Marine, Dick
de Vilder en Wim lbo, televisiedeskun
digen.
..Het biykt onmogelijk", zo zeggen
zU, dat een tweede T.V.-programma
uit de kijkgelden wordt gefinancierd.
En waar men dus zijn toevlucht moet
zoeken tot reclame (waarmee de rege
ring zich in principe reeds bereid heeft
getoond) achten zij het wenselijk, dat
de exploitatie van die reclame-zender
in handen komt van de kijkers zelf
middels de CO-TV".
De Democratische semator John Sten
nis verklaarde gisteren dat de staking
voor de Ver. Staten erger is dan het in
cident met de U-2. De staking geeft
een schijn van zwakheid en gebrek aan
nationaal verantwoordelijkheidsgevoel,
aldus Stennis. Volgens hem zou de re
gering van de arbeidswet Taft-Hartley
gebruik moeten maken en een afkoe
lingsperiode moeten voorschrijven, ge
durende welke nieuwe onderhandelingen
tussen de bonden en de werkgevers kun
nen worden gevoerd.
Een woordvoerder van de luchtmacht
verklaarde gisteren., dat thans de basis-
Varudenberg de enige raket-basis is die
in geval van nood direct kan worden
gebruikt. Daar kunnen Atlas-raketten
in geval van nood door militaire des
kundigen worden gelanceerd.
Op Rozenburg worden voor re
kening van Verolme thans twee gi
gantische dokken gebouwd, name
lijk het Koningin Julianadok voor
schepen tot 90.000 ton met een
lengte van 275 meter, en het Prin
ses Beatrixdok voor schepen tot
50.000 ton met een lengte van 230
meter. De vrachtauto's en draglines
die 700.000 kubieke meter grond
moeten verzetten, rijden nu reeds
17 meter onder Amsterdams peil.
Een overzicht van het uitgebreide
bouwterrein.
Enkele punten uit het plan zijn:
1. Het kapitaal wordt bijeen gebracht
door de leden der vereniging.
2. Ieder lid mag niet meer dan f. 1000
inleggen om te voorkomen dat CO-
TV" in handen van slechts enkele
op winstbejag uitzijnde mensen komt.
3. Slechts 10 van de zendtijd wordt
verkocht aan adverteerders (reke
ning wordt gehouden met o.a. de
kleine adverteerders), die geen in
vloed mogen uitoefenen op de inhoud
van de overige programma's.
4. De winst uit reclame-inkomsten moet
aan de T.V. zelf en aan de kijkers
ten goede komen, met dien ver
stande dat het grootste deel aan de
verbetering van de programma's zal
worden besteed, terwijl de kijkers,
die in het kapitaal hebben bijgedra
gen, nooit meer dan 8 per jaar
op hun aandeel krijgen uitgekeerd.
5. CO-TV" zal de levensovertuigingen
en -beschouwingen van het Neder
landse volk in al zyn schakeringen
tot uitdrukking laten komen.
6. Het bestuur van CO-TV" wordt van
onderaf gecontroleerd door een uit
de leden gekozen leden-raad en van
bovenaf door een raad van toezicht,
waarin vertegenwoordigers van de
overheid naast te goeder naam en
faam bekend staande deskundigen
zitting hebben.
Daar de vereniging een coöperatieve
vorm heeft, dienen de winstgerechtigde
leden het bedrag waarmee zij deelne
men op ieder gewenst moment te kun
nen terugvorderen. Dit betekent dat
tegenover de kapitaal-deelneming een
groot garantiefonds moet staan. CO-
TV" wil dit garantiefonds kweken in
de overgangsfase tot 1963, in welk jaar
een tweede T.V.-net technisch moge
lijk zal zijn. Zij wil dit doen door in
het bestaande televisie-programma een
beperkt aantal minuten als reclame
zendtijd te exploiteren. Hierbij wordt
gedacht aan een minimale toewijzing
van tweemaal drie minuten per avond
geplaatst voor en na het N.T.S.-jour-
naai In 1963 zou .CO-TV" dan geheel
op eigen wieken kunnen drijven en zelfs
gebruik kunnen maken van eigen stu
dio's en technische outillage.
Men vraagt zich af welke kans deze
CO-TV" maakt, nu zich reeds enkele
andere organisaties hebben gemeld met
het verzoek tot zend-machtiging.
De heer De Ruwe wijst erop. dat deze
organisaties zijn ontstaan uit de wen
selijkheid reclame via T.V. te maken,
terwijl de ..CO-TV" slechts streeft naar
een tweede T.V.-net en de reclame
slechts aangrijpt om dit net, dat velen
wensen, maar dat nimmer uit de kijk
gelden kan worden betaald, financieel
onmogelijk te maken. Hij verwacht dat
zijn plan, waarvan uitsluitend de kU-
kers profiteren, minder moeilijkheden
In regering en bij de Kamerleden zal
ontmoeten.
Kijkersbereidheid
CO-TV" staat of valt echter met
de bereidheid van de kykers zich hier
over uit te spreken. Hoeveel begunsti
gers denkt men te krügen? 50.000?
200.000? ,,Ik hoop dat er meer zullen
komen", aldus de heer De Ruwe. En
het is duldeiyk: de grootste omroep
verenigingen in ons land tellen ruim
300.000 leden. Slechts door een derge-
ïyk aantal te evenaren kan CO-TV"
een plaats in de ether claimen.
Voor kust Noordwijkerhout
Gistermiddag omstreeks drie uur zün
de 20-jarige H. Hulzebos uit Gulpen en
de 16-jarige J. H. Muyzers uit Wijlre bij
het zwemmen in de Zanderij, nabij de
Ruigenhoek onder de gemeente Noord
wijkerhout verdronken. De jongens, die
bij een familielid van een hunner by
Lisse logeerden, konden niet zwemmen.
Een van de jongens raakte in een zo
genaamd spuitgat. Z(jn vriend kwam
hem te hulp. De andere baders merkten
te laat, dat beide jongens in moeilijkhe
den verkeerden. Bij een van de jongens
is nog geruime tijd getracht de levens
geesten weer op te wekken. Op de plaats
waar de jongens verdronken, is de zee 2
meter diep.
KABINET BESPRAK
(en zag)
NED. NIEUW-GUINEA
(Van onze Haagse redactie)
Op een gisteren gehouden kabinets
zitting zijn de vraagstukken rond het
Nieuw-Guineabeleid besproken. Na af
loop van de vergadering werden voor de
minister enkele nieuwe filmpjes over
Nieuw-Guinea vertoond. Staatssecretaris
mr. Th. H. Bot zorgde voor deskundig
commentaar.
PRINS ALBERT BEZOCHT
PRINS BERNHARD NIET
Prins Albert van Luik is direct na de
grootse M-dag-U manifestatie in de
Utrechtse Jaarbeurshallen per helikopter
naar Brussel vertrokken en heeft niet,
zoals werd verwacht, een bezoek aan de
nog steeds in het ziekenhuis vertoeven
de Prins Bernhard gebracht Terwijl de
helikopter laag over het ziekenhuister
rein scheerde, sprong Prinses Beatrix
snel uit de hofauto om een kort bezoek
te brengen aan haar vader. Zij was in
gezelschap van haar secretaresse, mej.
M. C. C. wynen, die in de auto bleef
zitten.
STRAALJAGER BIJ
SLOCHTEREN NEERGESTORT
Piloot omgekomen
Vanmorgen om drie minuten over ne
genen zond een piloot van een straalja
ger een R. F. 84 F. „Thunderflash"-fo-
toverkenningsvliegtuig noodseinen uit,
die op de basis Leeuwarden werden op
gevangen. De bestuurder meldde rook
ontwikkeling in de stuurhut en verlies
van brandstof. Onmiddellijk steeg van
Leeuwarden een „Hunter"-straaljager op
om een onderzoek in te stellen. De be
stuurder van de „Hunter" vond om
kwart over negen het inmiddels neerge
storte fotoverkenningsvliegtuig in een
weiland by Slochteren, ongeveer 15 km.
ten zuiden van Appingedam.
Naar de luchtmachtvoorlichtingsdienst
mededeelt was dc „Thunderflash" op een
laagvliegnavigatievlucht.
De piloot is om het leven gekomen.
Zijn stoffelijk overschot is aangetroffen
in de omgeving van het wrak van het
toestel. Volgens de luchtmachtvoorlich
tingsdienst heeft hu geprobeerd een
noodlanding te maken, doch hy is daar
in niet geslaagd.
Uit het Leidsch Dagblad van
8 juni 1860
.Dinsdag stond voor het provin
ciaal geregtshof te Amsterdam te-
regt C. W. van Loopxoijk, oud
17 jaren, wonende te Koog a. d.
Zaan, beschuldigd van vergiftiging.
Werd veroordeeld tot de doodstraf,
uittevoeren binnen de gemeente
i Zaandam".
