GROTE VIER STRUIKELDEN IN PARIJS
OVER DE BROKSTUKKEN VAN DE „U-2"
Programma Koninklijk
bezoek aan België
WEERBERICHT
Wat Kroesjtsjef van Eisenhower eistewas voor
driekwart onaanvaardbaar Het Westen solidair
Westelijke Drie niettemin tot
onderhandelen bereid gebleven
OOK GEHELE BRITSE PERS
IS HEVIG VERONTWAARDIGD
(£)uct ^Jiieuws
Opgericht 1 maart 1860
WOENSDAG 18 MEI 1960
No. 30051
LEIDSCH
DAGBLAD
DirecteurE. A. E. van Dishoeck
HoofdredacteurJ. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f7.50 per kwartaal; f2.55 per maand; f0.59 per week
Witte Singel 1, Leiden - Giro no. 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
TOPCONFERENTIE VOLLEDIG MISLUKT
(Van onze reisredacteur, W. L. Brugsma)
Parijs, 18 mei De topconferentie is afgelopen.
Twee dagen nadat zij had moeten beginnen, heb'
ben Kroesjtsjef, De Gaulle, Eisenhower en Mac-
millan in Parijs, van overleg af moeten zien
omdat zij struikelden over de brokstukken van de
U-2 van kapitein Powers, die op 1 mei j.l. boven
de Sovjet-Unie naar beneden werd gehaald.
Kroesjtsjef eiste van Eisenhower zelfbeschuldi
ging, excuses, bestraffing der verantwoordelijken
en de belofte, dat het nooit meer zou gebeuren.
Die laatste belofte gaf Eisenhower, de eerste drie
voorwaarden waren voor hem onaanvaardbaar en
het Westen verklaarde zich daarin solidair met
hem. Onder die omstandigheden wenste de Sovjet-
Unie zich aan het overleg te onttrekken. Onder
een moedeloze, grijze hemel wachtte men gisteren
in Parijs gespannen op het naderend einde, een
spanning, die vooral de dingen betrof, die nu
komen kunnen.
Intussen werd hedenochtend in Parijs van
Sovjetrussische zijde vernomen, dat Kroesjtsjef
morgenochtend om 11 uur uit de Franse hoofdstad
zal vertrekken.
Monumentale gaap
(Van onzeLondense
correspondent)
Het was een merkwaardig ogen
blik voor de Engelse journalist
George Gale, die voor de „Daily
Express" in Parijs is toen hem
gistermiddag op straat voor de
deur van de Sovjetrussische am
bassade door Koeznetzof, de Rus
sische persattaché, een papier met
een getypte tekst in de hand werd
gestopt. Koeznetzof vroeg de En
gelsman het voor te lezen, want
hij vertrouwde zijn eigen Engels
niet. Tegen een politieauto leunend
las Gale tegenover de gesloten
deuren van de ambassade het ver
bazingwekkende diplomatieke do
cument voor, dat ontworpen was
door de woede, de vrees of de on
wetendheid van een man die de
macht bezit. Even tevoren had
Kroesjtsjef over de vensterbank
geleund in de binnenplaats van
het gebouw en gegaapt. De namid
dagzon weerkaatste op zijn kale
schedel. Hij gaapte opnieuw. Zijn
tanden schitterden in het licht.
Toen gaapte hij voor de derde
keer. Het was een monumentale
gaap
Het einde kwam met een verklaring van de Westelijke Drie, gisteravond opge
steld, die zei: „Door de houding van de Sovjetrussische premier is het onmogelijk
gebleken op de topconferentie te beginnen met het onderzoek van de problemen,
die hier besproken zouden worden. Wij betreuren het, dat deze voor de wereld
vrede zo belangrijke discussies niet plaats konden hebben. Wij handhaven onze
overtuiging, dat alle internationale vragen door Vredelievende onderhandelingen
moeten worden opgelost en niet door geweld of bedreiging daarmee. Wij blijven
bereid om in de toekomst op een passend moment aan zulke onderhandelingen
deel te nemen". Dat was, naar Westelijke woordvoerders zeiden, de slotverklaring
van de Drie.
Een uur later publiceerden de Russen hun laatste woord. Dat zette nogmaals
de redenen uiteen, waarom de Sovjet-Unie niet zonder van de Amerikanen ge
noegdoening te hebben verkregen aan de top kon deelnemen. Ook de Russische
verklaring sprak van „vastbeslotenheid om de internationale problemen door
onderhandelingen aan de ronde tafel te regelen".
Russische nota werd „de bedoeling van
deze eenzijdige westelijke acties duide
lijk, toen de Amerikaanse woordvoerder
Hagerty na afloop verklaarde, dat het
wel degelijk om een topzitting ging, die
echter niet door kon gaan, wegens de
afwezigheid van de Sovjetrussische pre
mier en dat president Eisenhower daar
mee de Franse topconferentie als ge
ëindigd beschouwde. ..Welke diploma
tieke valsheden de Verenigde Staten
ook mogen gebruiken om de openbare
mening te misleiden, zij zullen niet
kunnen ontsnappen aan de verant
woordelijkheid door hun agressie je
gens de Sovjet-Unie de topconferentie
te hebben getorpedeerd", aldus de Sov
jetrussische nota.
Kroesjtsjef, Malinofski en Gro-
myko tijdens een gesprek met de
pers, gisterochtend voor de Rus
sische ambassade in Parijs. Op
dat moment bestond er nog hoop,
dat de topconferentie doorgang zou
vinden.
enige hoop koesterende Britse verkla
ringen. waren de Franse commentaren
uiterst koel en de Amerikaanse neerge
slagen en teruggetrokken.
Vragen en speculaties
Het explosiefste commentaar werd
verwacht op de persconferentie, die
Kroesjtsjef hedenmiddag na zijn af
scheidsbezoek aan De Gaulle (van
ochtend om elf uur) en voor zijn vertrek
naar Oost-Berlijn en Moskou zou geven.
De' westelijke staatslieden zouden he
denmiddag om vijf uur nog eenmaal
bijeenkomen om zich over de situatie te
beraden. Dat beraad zou gehouden wor
den op een rijke voedingsbodem van
vragen en speculaties: zal Kroesjtsjef
nu terstond een vredesverdrag met de
DDR afsluiten en West-Berlijn onder
druk zetten? Zullen bewapeningsrace en
kernproeven worden hervat? De tijd zal
Ieren of de bezorgdheid daaromtrent
gegrond is.
Men kan uit Kroesjtsjefs openings
verklaring echter ook zeer wel opmaken,
dat hij inderdaad van zins is deze pro
blemen voorlopig in de ijskast te laten.
Zijn komende bezoek aan Oost-Berlijn
zal de eerste aanwijzing geven welke
richting de Sovjet-Unie in de komende
spannende maanden wil inslaan.
Intussen hebben diplomatieke waar
nemers in Parijs verklaard dat het mis
lukken van de topconferentie één dui
delijk resultaat heeft opgeleverd, n.l.
een krachtig, eensgezind en vastbesloten
Westelijk kamp. Engeland, Frankrijk
en de VS vormen een nauw aaneenge
sloten front tegenover de Russen, zo
zei men Men verheelde echter niet dat
de koude oorlog tussen Oost en West
nu waarschijnlijk wel scherpere vormen
zal aannemen.
Slot pag. 2
Zware klap voor tie
ontspanningspolitiek
De Russen beschuldigen het Westen
op scherpe toon, van diplomatieke ma
noeuvres en dit keer niet alleen Eisen
hower, maar ook president De Gaulle
kreeg er van langs. De Russische nota
zei, dat De Gaulle maandag had voor
gesteld de dag van gisteren (dinsdag)
als „dag van overweging" te gebruiken.
Van die gelegenheid had Kroesjtsjef ge
profiteerd om met maarschalk Mali
nofski de slagvelden bij Sézanne te be
zoeken, waar „de eenvoudige soldaat
Malinofski in de eerste wereldoorlog in
een Russische eenheid aan Franse zijde
had gestreden en zijn bloed had ver
goten in de strijd tegen het Duitse mi
litarisme". Kroesjtsjef en Malinofski
bevonden zich op 120 km van Parijs,
toen hen via politie en journalisten het
bericht bereikte, dat De Gaulle om drie
uur een bijeenkomst van de vier staats
lieden had vastgesteld. Kroesjtsjef was
tot die ontmoeting bereid, mits het een
preliminaire zitting betrof en niet een
van de top. Men gaf hem daarover, toen
hij in Parijs was teruggekeerd, „geen
voldoende opheldering". Volgens de
IETS MEER WIND
De Bilt verwacht van heden- tot mor
genavond:
Veranderlijke bewolking en op. de
meeste plaatsen droog weer. Zwakke tot
matige wind tussen noord en oost. De
zelfde temperaturen als vandaag of iets
hogere. (Opgemaakt te 11.15 uur).
19 MEI.
Zon op: 4.41 uur; onder: 20.33 uur.
Maan op: 2.22 uur; onder: 13.53 uur.
Hoogwater te Katwijk te 10.25 en 23.00
Laagwater te 5.38 en 18.29 uur.
Dit blad bestaat uit 16 pagina's
..Beter dit dan capitulatie
Kroesjtsjef - een ..beklagenswaardig, kleine
man, opgeblazen met maanraket-ij delheid
Na anderhalf jaar.
Dat was het bittere einde van ander
half jaar moeizaam voorbereiden, een
einde, dat, zoals men in Britse delega
tiekringen zei, de ontspanningspolitiek
een klap heeft gegeven, de hij misschien
niet zal overleven. Tot op het laatste
moment bleven Macmillan en Sehvyn
Lloyd een uitweg zoeken. Lloyd invi
teerde gistermiddag nog Gromyko en
sprak vijf kwartier met hem. Maar de
uitweg werd niet gevonden. De enige
troost was, dat het onderhoud „niet kil,
maar wederzijds oprecht" verliep en
dat Gromyko de nadruk legde op
Kroesjtsjefs woorden, dat „men eerst
maar eens het opgewaaide stof moest
laten wegtrekken in de hoop, dat men
op een later tijdstip (Kroesjtsjef sprak
van zes tot acht maanden) de draad
van het overleg weer op zou kunnen ne
men".
De Britten menen, dat het Westen
zich daar noodgedwongen bij neer zal
moet leggen. Maar achter hun manhaf
tige verzekering dat de conferenties in
Genève over ontwapening en stopzet
ting van kernproeven door moeten
gaan, lag bezorgdheid, dat die onder
handelingen bij gebrek aan richtlijnen
van de top zullen gaan stagneren. En
die bezorgdheid richt zich nog sterker
op de kwestie-Berlijn. Naast de nog
(Van onze Londense correspondent)
Britse deskundigen op liet gebied van
de Russische politiek geloven, dat de
druk welke in Rusland op Kroesjtsjef
is uitgeoefend en waaruit zijn ultima
tum is ontsproten, voor een deel is
toe te schrijven aan de algemene ver
ontwaardiging onder de Russische be
volking over het spionage-incident.
Hoewel Kroesjtsjefs eigen gevoelens
waarschijnlijk niet geveinsd zijn, ge
looft men dat het vuurtje voor propa-
ganda-doeleinden is aangestookt.
Maar Kroesjtsjef staat onder druk:
1. Van Peking.
2. Van het Rode Leger, dat bezwa
ren maakt tegen vermindering van de
strijdkrachten en een te veel steunen
op de H-bom als afschrikivapen ten
koste van de gewone troepen.
S. Van de partij, waarin een krach
tige stroming zich doet gelden om de
Chinese harde lijn tegenover het Wes
ten te volgen.
Maar dit alles neemt niet weg, dat
dit geen excuus kan zijn voor zijn ge
drag.
In het Lagerhuis werd de plaatsver
vangend premier Butler gevraagd of
de regering niet zal trachten ondanks
de mislukking van de topconferentie
overeenstemming te verkrijgen op het
gebied van de bomproeven en de ont
wapening in het algemeen. Butler ant
woordde hierop bevestigend. De mis
lukking van het topgesprek wordt ook
in Londen buitengewoon tragisch ge
noemd, maar indien de prijs voor het
doorgaan ervan een capitulatie tegen
over Kroesjtsjef zou hebben betekend,
achten ook hier velen het beter dat
hij naar huis terugkeert. Het staat im
mers vast, dat Kroesjtsjef niet langer
voelt voor onderhandelingen. De top
conferentie had daarom geen zin. Hoe
wel zijn houding misschien zal veran
deren is Kroesjtsjefs tactiek vooral te
laken, omdat hij elke poging om een
compromis te vinden zo moeilijk en
misschien wel onmogelijk heeft ge
maakt. Het falen van de topconferen
tie kan een hervatting van de bewape-
ningswedstrfjd betekenen. Maar een
wijken voor Kroesjtsjef zou wellicht
erger geweest zijn, omdat het Moskou
zou hebben gesterkt in de mening, dat
dreigementen helpen.
Met lading apert
De Engelse bladen bevatten bitterfe
commentaren. De socialistische „Daily
Herald" zegt, dat we nu weten wie
Kroesjtsjef is. Een kleine propagandist
met een minderwaardigheidscomplex,
een nietige Atlas met een lading apen
inplaats van de wereld op zijn rug. Op
aansporing van de apen in het Krem
lin zonder in het geheel rekening
te houden met de rest van de wereld
laat hij zich door een kinderlijk tem
perament gaan en zet ons tien jaar in
de koude oorlog terug.
Het blad noemt Kroesjtsjef een be
klagenswaardige, kleine man, opgebla
zen met ijdelheid vanwege zijn maan-
raketten, welke voor een moment zijn
land groot kunnen maken. Maar hoe
klein maken dreigementen en gebrul
een man als Kroesjtsjef. We weten, dat
zowel het Pentagon als het Kremlin
bezaaid zijn met dwazen van allerlei
soort, van wie alleen maar tegenwer
king is te verwachten. Kroesjtsjef heeft
zijn macht over hen verloren of be
hoort zelf tot de idioten. Hij mag dan
zichzelf zien als de reus, die op een
bevreesd en gedemoraliseerd Westen
zit, maar in de ogen van de vredelie
vende wereld is hij een verachtens-
waardig individu. De vredelievende
wereld zal het moeilijk kunnen ver
geven.
De „Daily Mirror" (oplaag 4,5 mil
joen. vanwege de topconferentie met
de kern van zijn redactie, de hoofd
redacteur incluis, naar Parijs ver
huisd) verklaart, dat Kroesjtsjef moed
willig en tragisch de topconferentie
heeft vermoord. Hij kon haar hebben
gered door zich als een verstandig
man te gedragen, inplaats daarvan
handelde hij als een verwend kind.
Gistermiddag nam Koningin
Juliana deel aan een maaltijd in
het nieuwe gebouw van de Provin
ciale Griffie in Middelburg, dat zij
voordien had geopend. Tijdens de
maaltijd bood de> Belgische brader
Noel Dessloovere, die op het Mid
delburgse Muntplein zes varkens
aan het spit had gebraden, de
Landsvrouwe op de punt van een
mes een stukje erevlees aan. Naast
de Koningin de commissaris der
provincie Zeeland, jhr. mr. A. F.
C. de Casembroot.
Van 30 mei tot en met 2 juni
Het Staatsbezoek, dat Koningin Juliana en Prins Bernhard aan het
einde van deze maand aan België zal brengen, zal vier dagen duren.
Het Ned. Koninklijk Paar zal tijdens het verblijf in België worden
ontvangen in Brussel, Antwerpen, Mol en Luik.
Slot pag. 2
De Koningin en de Prins zullen maan
dagochtend 30 mei per trein om elf uur
aan het centraal-station van Brussel
arriveren, waar zij zullen worden begroet
door Koning Boudewijn. Direct daarna
zullen de Koninklijke gasten zich naar
het Koninklijk Paleis van Brussel be
geven, waar de voorzitters van Senaat
en Kamer en de leden van de Belgische
regering aan hen zullen worden voorge
steld. In de ochtend zal een krans wor
den gelegd bij het graf van de onbeken
de soldaat in Brussel.
Na een lunch in het paleis zullen de
Koningin en de Prins worden ontvangen
op het Brusselse stadhuis en een bezoek
brengen aan de Kapel van Nassau in de
Belgische hoofdstad. Een ontvangst van
de leden van het corps diplomatique en
een door Koning Boudewijn aangeboden
galadiner in het paleis zullen de eerste
dag van het bezoek besluiten.
Dinsdag zullen Koningin Juliana en
Prins Bernhard zich naar Antwerpen
begeven, waar een bezoek aan de Ge-
vaerts-fabrieken en enkele musea op het
Russisch schip in
Griekse wateren
Een Russisch marineschip van 400
ton. heeft „spionage tegen de Noord-
atlantische Verdragsorganisatie in de
Middellandse Zee gepleegd", aldus auto
riteiten van de Griekse marine, die
hiermee plaatselijke persberichten be
vestigen. De „Lots 97" zou vijf maanden
geleden voor het eerst in de Egeïsche
Zee zijn waargenomen en daarna her
haaldelijk in de Griekse territoriale
wateren zijn verschenen. Het schip, dat
van een basis in Albanië afkomstig zou
zijn, heeft naar men gelooft speciale
apparatuur aan boord om kuststellin-
gen op Kreta en het Griekse vasteland
te fotograferen, aldus de Griekse ma
rine-autoriteiten.
Weer overwinning
voor John Kennedy
Senator John Kennedy heeft bij de
verkiezing van een Democratische kan
didaat voor het presidentschap van de
Ver. Staten in Maryland een grote over
winning behaald op zijn rivaal Wayne
Morse. Hij kreeg 80 procent van de
stemmen. Het was zijn zesde overwin
ning in successie.
f50.000 OP NO. 18015
In de 547e Staatsloterij, derde lijst,
vierdeklasse is een prijs van f. 50-000
gevallen op no. 18015.
programma staat. 'Ook hier zullen de
Koninklijke gasten ten stadhuize worden
ontvangen. De lunch zal worden ge
bruikt in het Rubens-huis in Antwerpen.
Na een bezichtiging van de Antwerpse
havenwerken van helikopters uit zullen
de Koningin en de Prins per auto naar
het Belgische plaatsje Mol vertrekken
voor een bezoek aan het daar gevestig
de onderzoekcentrum voor kernenergie.
De tweede dag zal worden besloten met
een galavoorstelling in de Kon. Vlaamse
Schouwburg in Brussel, aangeboden door
de Belgische regering.
Woensdag zullen Koningin Juliana en
Prins Bernhard in Brussel zijn. Hier
staan bezoeken op het programma aan
de Nederlandse school en de Europese
school. De Belgische regering biedt de
Koninklijke gasten op deze dag een
déjeuner aan in het kasteel van Gaes-
beek. Het verdere programma vermeldt
een bezoek aan het Erasmushuis, een
ontvangst van de Nederlandse kolonie
en een galadiner, dat de Koningin in
het gebouw van de Nederlandse ambas
sade zal aanbieden aan Koning Boude
wijn. De hoge gasten zullen tenslotte
woensdagavond het tweede deel bijwo
nen van het concert, dat de prijswin
naars van het onder auspiciën'van Ko
ningin Elisabeth staande pianisten
concours zullen geven.
De vierde dag zullen Koningin Juliana
en Prins Bernhard zich naar Luik bege
ven, waar zij zullen worden ontvangen
door provinciale en gemeentelijke auto
riteiten. Het stadsbestuur zal hier de
Koninklijke gasten een déjeuner aanbie
den, dat zal worden gevolgd door een
bezoek aan de internationale jaarbeurs
van Luik. In de namiddag zal het Ko
ninklijke paar per vliegtuig uit Luik
naar Nederland terugkeren.
Koningin Juliana en Prins Bernhard
zullen tijdens het staatsbezoek logeren
in het Koninklijk Paleis te Brussel. De
Koningin zal haar intrek nemen in een
ruim appartement van bet paleis, dat
uitzicht biedt op het park van Brussel.
Het verblijf is destyds in opdracht van
Koning Leopold II ingericht voor Ko
ningin Maria Henriëtte.
Prins Bernhard zal logeren in apparte
menten aan de tuinzijde van het paleis,
die zijn ingericht in Karei X-styi.
Uit het Leidsch Dagblad van
19 mei 1860:
Brievenbus A. en C. zouden
het beter vinden, dat inplaats van
op Donderdagavond de muzijk van
de Schutterij des Zondagsnamid
dags zich in de tent op het plant
soen aan de Hoogewoerdspoort
deed hooren, ter voorkoming van
kroegbezoek aan de Stationsher-
bergen.