Gouden lustrum Harmonie „De Post"
Expositie „Huis en huisraad in de
Griekse en Romeinse oudheid"
nog met terug
,Oude roem is
Pasar Malam werd geen succes,
rock 'n roll-festijn wel
STRAF VOOR PARTICULIER
INITIATIEF IN HONGARIJE
MAANDAG 13 MEI 1!ÏG9
5?
Over enkele jaren opnieuw herwonnen?
Het Leidse Harmoniegezelschap „De Post" verkeert dit seizoen in
zijn gouden levensjaar. Al jaren was de Postharmonie echter niet meer
in de openbaarheid. Maar wat ons wegkwijnen toescheen, bleek
slechts teruggetrokkenheid te zijn geweest. Gelukkig. Immers, zaterdag
in „Den Burcht", concerteerde het korps weer.
We herinneren ons nog goed de beide vorige lustrums. Ter gelegen
heid van het laatste» anno 1954, schreven we: „Het gaat goed met de
postmannen, een harmoniegezelschap, dat een der ereplaatsen in deze
veste veroverde. Klankschoonheid is onmiskenbaar". Het zou dus zonde
geweest zijn, als zoveel goeds geheel en al was verloren gegaan!
„De Post" laat dus weer van zich zullen wellicht heengaan aan het cul-
horen! Dat houdt niet in, dat die oude
roem automatisch teruggevonden werd.
Daarvoor zijn de doorstane moeilijkhe
den te ingrijpend geweest. In de inlei
dende programma-woorden spreekt de
P.T.T.-directeur, de heer Bogers, over
ingetreden verbetering", de heer Wey-
ma, waarnemend voorzitter, over het
gebleven zijn van „een goede kern die
het verloren terrein tracht te herwin-
de heer Van Klaveren als secre
taris over een „dieptepunt, waar moei
lijk uit te komen was". Met name was
het ledental tot 12 geslonken. Door het
stand houden van deze 12 kan dit getal
nu veranderd worden in 42.
De heer Weyma verwelkomde gasten
en donateurs, sloeg een blik terug in
het verleden (destijds kon men door de
funeste diensttijden alleen zondags re
peteren en na middernacht vergaderen)
en vroeg een applausje voor de ge
noemde „twaalf", voor het korpslid C.
Smit, die na herhaalde dirigentenwisse-
ling het dirigentschap waarnam en dit
ook nu nog doet en voor de heer Van
der Schee, die al 35 jaar bestuurslid is.
De heer Neuteboom trad vervolgens
aar voren namens het jubileumcomité
n enige „kleinigheden" aan te bieden:
en aktentas aan de heer Smit, een
ïompet aan de vereniging zelf, bloem-
tfukken aan mevr. Smit, aan de heer
o mevr. v. d. Schee en aan mevr. Van
Veen. Daarop sprak de heer D. A. van
Veen, als oud-voorzitter, om van zijn
bewondering te getuigen voor wat in
tin tijd door de vereniging is gepres
teerd.
Aangaande het concert kunnen we
dus nog niet rapporteren dat „oude tijd"
en „oude roem" terug zijn. Gezien de
aangehaalde mineur-uitspraken zal nie
mand daarop gerekend hebben. Ook
programmatisch zag de oude tijd er
anders uit. Bij het 40-jaarconcert o.a.:
Beeihovens Egmont, Schuberts Unvol-
lendete, Gounod's Faust-ballet. Bij de
<5-jaren: Egmont, klarinetconcert van
Mozart, een Verdi-fantasie. Thans was
«lk klassiek" werk afwezig en, afgezien
van een Alford-mars, waren er zelfs
teen componistennamen meer te beken
nen: Happy Time Suite, My fair Lady
'selectie uit de Musical Show), Banda
Sucre Marcla Symfonica, Trombone to
foe Fore, Eurovisie-mars zonder meer...
We bedenken dat de Postharmonie
n een overgangstoestand) heropbouwt,
maar voor een zekere slordigheid van
feest zijn we toch een beetje bang. Het
o zó gesteld, dat de tijd voor andere
korpsen in en om Leiden niet stil heeft
testaan. Opengevallen dirigentcnplaat-
ten werden doorgaans door leden van
militaire kapel of mariniers overgeno
men. Deze kenners hebben het volledige
wpertoire tot hun beschikking en ko
men daardoor gemakkelijk tot program
masamenstellingen, die muzikaal een
jebeurtenis kunnen zijn.
Een teer punit: het feit dat de heer
nvit dilettant is en concurreren moet
met vakmannen uit de dagelijkse prak
tijk, Het is ondertussen vaststaand dat
°°k een amateur tot buitengewoon goede
'esultaten komen kan, getuige Dick
Anderson van het Politie Muziekgezel-
mnap. Maar het is, hoè ook, wel zaak
T°or ,De Post" om gezamenlijk, leden
Kwel als dirigent, oog en oren open te
Kbben voor wat anderen doen. De heer
tout heeft kennelijk het vertrouwen van
njn mannen, de notenbeelden zijn in
prijzenswaardige orde verklankt,
jnjwe lalles stond op z'n plaats. Men
tmg goed mee m een gedisciplineerde
®ng, die niet leed onder aarzeling en
onzekerheid. De houtblazers konden
®fart)ij rijkelijk scherp zijn en zij zou-
toj door afzonderlijke training kunnen
mderzoeken waar méér ronding van de
ton noodzakelijk is en hoe dit te ver-
Wpen valt.
Bijzondere aandacht vergt evenwel de
"tordracht. De klankvoortbrenging is te
ma geweest en te veel in eenzelfde
^nkgemiddelde. Nuancering, kleuring en
'torzichtigheia waren een zwakke zijde.
J'er het orkestrale reliëf, de kunst te
toen welke stemmen en partijen op een
senbllk naar voren moeten en welke
Jtoiggedrongen, het afwegende spel van
'°°r- en achtergronden, daarover moet
tou bij „De Post" eens vernuftig van
'Machten wisselen.
Dat Springdansje van Happy Time
*as wel heel zwaar en als de pauken
ae Tango daaruit het strakke kwar-
to-grondritme aangeven, moeten zij
met op mars gaan tussen de muren van
'e.ncho. Een tango doet het beter met
'jntjes aangebrachte accenten en in
dansant rubato volgens het passend
®gskarakter.
We laten 't hierbijEnige Jaartjes
tiveren van allerlei elementen en dan
is, wie weet, „De Post" weer „De oude
Fost"?
Na de pauze traden de Wama's op en
het Gezelschap Maarten Kapteyn, Jetty
Cantor en Pierre Palla. Het bal na stond
onder leiding van de heer Nieboer.
V.
Aan deze uitvoering ging in de mid
daguren in de ontspanningszaal van het
Postkantoor een druk bezochte en ge
animeerde receptie vooraf.
Wethouder J. C. van Schaik, die na
mens het gemeentebestuur gelukwensen
aanbood, wees op de depressie, welke de
Harmonie gelukkig weer te boven is ge
komen. Ook de heer J. van Weizen, die
met de heer H. M. van Wely de Leidse
Ver. van Harmonie- en Fanfarekorpsen
vertegenwoordigde, herinnerde hier aan.
Wethouder C. van Schaik biedt
de wnd. voorzitter, de heer M.
Bastein, gelukwensen aan.
(Foto L.D./Holvast)
Het deed spreker groot genoegen, dat
„De Post" de moeilijkheden te boven is
gekomen.
De heer J. Sampon, die namens het
hoofdbestuur van de N.V. P.T.T. waar
derende woorden tot het jubilerende be
stuur richtte, wendde zioh speciaal tot
de „zilveren" penningmeester, de heer
W. van der Steen, die reeds veertig jaar
werkend-lid van de Harmonie is. Op
grond van zijn verdienste werd hem het
insigne 25 jaren trouwe dienst uitge
reikt.
Onder de velen, die deze middag ter
receptie verschenen, waren o.m. de
voorzitter en secretaris van de 3 Octo-
bervereeniging, de heren mr. Ph. J. de
Ruyter de Wildt en mr. J. Drijber, de
heer J. Sleeboom namens de afdeling
maatschappelijke zorg van de centrale
directie der P.T.T., de wnd. directeur
van het Postkantoor, de heer W. E.
Tupker, afgevaardigden van het Leids
Politie Muziekgezelschap, K. en G.,
Nieuw Leven, Concordia, Trouw en
Durf, Werkmans Wilskracht en de R.-K.
Harmoniekapel, een afvaardiging van
het L.S.C. en van het Leids Studenten-
muziekgezelschap „Sempre Crescendo",
de heer J. G. Wakka, oud-voorzitter van
„De Post" en de heer P. van Wijk, één
der oprichters van de Harmonie. Van
de Sport- en Ontspanningsvereniging
P.T.T. mocht het bestuur een muziek
stuk ontvangen. Bovendien werd het
bestuur met vele fraaie bloemstukken
verrast.
Razend snel tempo
(Van onze correspondent in Bonn)
Op 1 april J.l. waren er in West-
Duitsland 3.88 miljoen televisietoestellen
bij de PTT aangemeld. Dat was 143.000
meer dan in maart j.l. Begin mei regis
treerde men reeds het viermiljoenste
toestel.
Men spreekt in de Bondsrepubliek
thans van een t.v.-lawine. In 1957 waren
er namelijk nog geen miljoen toestellen,
in december 1958 al twee miljoen. Tegen
het einde van dit jaar zal de vijf miljoen
zeker bereikt worden. De produktie van
dit jaar in alle fabrieken wordt geschat
op twee miljoen stuks. Opvallend is dat
een op de vier radiotoestelbezitters ook
een t.v.-toestel heeft.
Utrechts burgemeester speelt t
op concerten
In het najaar zal jhr. mr. C. J. A. de
Ranitz, burgemeester van Utrecht, als
piano-solist met symfonie-orkesten op
treden. 3 oktober speel de heer De
Ranitz de Variations symfoniques" van
César Franck, met het Noord-Hollands
Philharmonisch Orkest oJ.v. Henri
Arends; op een invitatieconcert in Haar
lem. Hetzelfde werk zal hij met het
Utrechts Stedelijk Orkest onder leiding
van Paul Hupperts ten gehore brengen
op 5 en 6 oktober, respectievelijk op een
Vakbonden-concert en een concert ten
bate van het Pensioenfonds van orkest
leden.
Zaal voor lijdelijke tentoonstellingen in
Rijksmuseum van Oudheden te Leiden
Het Rijksmuseum van Oudheden te Leiden heeft nooit de beschik
king gehad over ruimten voor tijdelijke exposities. Thans is met een
eerste tijdelijke tentoonstelling tevens een ruimte in gebruik genomen,
waar in de toekomst regelmatig dergelijke exposities georganiseerd
kunnen worden.
Deze eerste zaterdag door mr. F. P. Th. Rohling van het ministerie
van O., K. en W. geopende expositie onder de naam „Huis en huis
raad in de Griekse en Romeinse oudheid" kwam tot stand in samen
werking met het Haags Gemeentemuseum, waar zij van medio maart
tot 8 mei te bewonderen is geweest. Het is een educatieve tentoonstel
ling, sterk gericht op de interessen van middelbare scholieren, doch
belangwekkend voor een veel ruimer publiek.
Mobiele inrichting
Het Rijksmuseum van Oudheden was
voor de oorlog niet meer dan een rijk
voorzien pakhuis, dat hoge waarde
had als wetenschappelijke collectie
maar door de inrichting niet tot het gro
te publiek kon spreken.
In de naoorlogse jaren werden enkele
permanente expositieruimten ingericht,
waardoor het museum in zekere mate
ging beantwoorden aan de moderne eisen
en een begin kon maken met het uitvoe
ren van de niet-wetenschappelijke taak.
Het aantal „normale" museumbezoekers
is sindsdien ook aanmerkelijk gestegen.
De grote stimulans voor museumbezoek
een steeds wisselende expositie, die in
staat is een eenmaal gewekte belangstel
ling levend te houden, ontbrak echter
nog, thans is ook daarin voorzien.
Er werd ruimte onttrokken aan de per
manente exposities en andere facetten
van de musuminrichting, waardoor een
ruime zaal beschikbaar kwam, die door
een mobiele outillage in kleinere vertrek
ken verdeeld kan worden. Door deze „be
weeglijkheid" van de indeling kan de
ruimte aangepast worden aan de behoef
ten van vrijwel elke expositie. Een deel
van de verlichting is permanent, 'n deel
is eveneens verplaatsbaar, evenals de vi
trines en andere uitrustingsstukken. Er
is heel wat aan gedokterd (vooral door de
heer A. Verhoeven, artistiek adviseur van
het Haags Gemeentemuseum) voordat de
meest bevredigende oplossing was ge
vonden voor de vele problemen, die het
samenstellen van een dergelijke „stand
aarduitrusting" voor wisselende doelein
den meebrengt. Te oordelen naar de wy-
ze, waarop deze standaarduitrusting
Een kijkje in de Griekse afdeling
van de zaterdag geopende tentoon
stelling.
(Foto L.D./Holvast)
dienstbaar is gemaakt aan de vormgeving
van de thans ingerichte expositie is men
daarin volkomen geslaagd.
De tentoonstelling „Huis en huisraad in
de Griekse en Romeinse oudheid" is in
eendrachtige samenwerking tussen de
genoemde Leidse en Haagse musea sa
mengesteld naar aanleiding van een
soortgelijke expositie in het Louvre, dat
ook materiaal beschikbaar stelde voor
deze tentoonstelling. Ook uit andere
bronnen werd materiaal bijeengebracht,
doch het grootste deel is afkomstig uit
het eigen bezit van het Leidse museum.
Het is de bedoeling, dat ook bij toekom
stige exposities vooral eigen bezit ge
toond zal worden.
Van museumstuk naar
gebruiksvoorwerp
De wijze van inrichting (waaraan
vooral de conservator dr. J. W. Salomon-
son zeer veel zorg heeft besteed) doet de
voorwerpen uit de grijze oudheid, die in
andere uitstallingswyze dikwijls niet
meer doen zijn dan kostbare museum
stukken ,min of meer plotseling leven als
normale gebruiksvoorwerpen.
Helaas kon niet zover worden gegaan,
dat b.v. gehele huiskamei-s, keukens e.d.
werden samengesteld, aangezien daar
voor teveel namaak vermengd zou moe
ten worden met originele stukken, maar
de opstelling, illustraties en verklarende
teksten zijn toch zo, dat de voorwerpen
nadrukkelijk in hun oorspronkelijk ver
band en ook wel in de oorspronkelijke
sfeer zijn geplaatst.
Mèt fotograaf waren wij zaterdag
naar de Stadsgehoorzaal gegaan. Het
gebeurt immers niet iedere dag, dat
de Veglo, de Vereniging van Gerepa-
trieerden in Leiden en omgeving, een
pasar malam (avondmarkt) op touw
zet. De verwachtingen waren hoog ge
spannen: er zouden verschillende or
kesten spélen, er zouden allerlei ver
makelijkheden zijn en er zou gelegen
heid zijn Indisch te eten.
Groot was echter de teleurstelling
zowel voor de enkeling, die voorzien
van een toegangskaartje het feestter
rein" betrad, als voor de Veglo-be-
stuurders, die ietwat verbijsterd in de
Congres Ned. Politiebond
Op de laatste dag van het congres van
de Ned. Politiebond, dat in Deventer is
gehouden, is voor de besturen van de
Algemene Centrale Overheidspersoneel
en de Ned. Politiebond een werkpro
gramma opgesteld.
ijdens het congres is komen vaTst te
staan dat de in de Bond georganiseerde
politiemensen afschaffing wensen van
de gemeenteklassen. Verder zal men
streven naar een betere regeling van de
vergoeding voor overwerk, aangepast aan
de voor Rijksambtenaren algemeen gel
dende regeling, een betere indeling van
de diensten op zondag, het vastleggen
van het recht op een vrye dag per week
en een vergoeding voor het zich ver
plicht ter beschikking houden.
Tijdens het congres werd verder nog
gesproken over de aandacht die besteed
moet worden aan een kortere arbeidstijd
voor het politiepersoneel. Verder dient
er voor het politiepersoneel een waarde
vast pensioen te worden gerealiseerd,
terwijl by de herziening van de pensi
oenwetgeving gelet dient te worden op
het feit, dat politieambtenaren voor hun
65e jaar met pensioen gaan.
Ook was de vergadering van mening,
dat er afgevaardigden van de bonden in
de adviescommissie examenopleiding zit
ting dienen te hebben.
Een verandering van uniforan werd al
leen aanvaardbaar geacht indien dit
geen nadelige financiële consequenties
voor het personeel met zich zou brengen.
Van diverse zijden werden bezwaren
geuit tegen het instituut van de reserve-
politie. Als argument werd o.m. aange
voerd, dat de fouten van de reservisten
de beroepsmensen aangerekend worden.
Het volgende congres zal in 1962 in
Hilversum gehouden worden.
ZONDAGOCHTENDDIENSTEN
VOOR AUTOMOBILISTEN
Uitgaande van het comité „Vrienden
van Blauwkapel" zijn gisterochtend voor
het eerst diensten voor automobilisten
gehouden in het kerkje van Blauwkapel.
Deze diensten, die maandelijks worden
georganiseerd, worden aangegeven door
borden langs de weg Utrecht-Hilversum.
De belangstelling voor deze diensten was
groot. Er zijn drie diensten gehouden,
waarvan de eerste werd geleid door ds.
G. Baas, gerefoi-meerd predikant te Den
Haag en de twee laatste door ds. G. P.
Kleijn, hervormd predikant te Drieber
gen. Er waren ongeveer tweehonderd
kerkgangers, o.w. vele onkerkelijken.
Evenals dit in Engeland en Amerika
het geval is, kregen de kerkgangers na
afloop van de dienst een kopje koffie en
hadden zij gelegenheid om met de predi
kant kennis te maken.
lege ruimte heen en weer liepen. Zo
weinig belangstelling had men in het
geheel niet verwacht! Zelfs in de eet
zaal was het uitgestorven, er was
slechts een aantal keurig gedekte ta
feltjes te zien. In de grote beneden
zaal stonden hier en daar wat
kraampjes, waarvan sommige niet eens
waren voorzien van ook maar één arti
kel. De standhouders ,die wel het één
en ander te verkopen hadden, deden
nauwelijks enige moeite om hun waren
aan de man te brengen. Lusteloos
staarden zij in het niets. Alleem twee
van de voor verkoop bestemde televi
sietoestellen trokken enige aandacht
dank zij de weekend show. Afgegaan op
enig rumoer in de foyer stonden wij
enkele ogenblikken later temidden van
een groeje uitgelaten „tieners", die
zich tot diep in de nacht uitstekend
vermaakten. Op het kleine podium
speelden met ongelofelijk veel enthou
siasme de Rotterdamse. Rocking Dia
monds op hun elektrische gitaren. Het
was uiteraard één en al rock 'n roll
wat de klok hier sloeg. Het was een
gezéllig dansfeest zonder ook maar één
wanklank. Vandaar dit plaatje van een
jongen en een meisje, die beslist niet
voor het eerst op de gladde vloer hun
bedrevenheid in de moderne danskunst
demonstreerden.
(Foto L.D./Holvast)
Ook Tsjechische architecten krijgen vele
jaren tuchthuis ivegens kapitalisme
(Van onze Weense correspondent)
Kortgeleden sloeg in Boedapest een bekend hoogleraar in de
architectuur de hand aan zichzelf, in verband met een proces, dat
tegen hem en een groep van zestig architecten aanhangig was ge
maakt. Een soortgelijk proces vindt nu ook in Tsjecho-Slowakije plaats
waar zich zes professoren aan de hogeschool voor architectuur in
Brno (Brünn) te verantwoorden hebben. Tevens is in beide landen
een grote groep hogere ambtenaren aangeklaagd, omdat zij met de
beschuldigde architecten hebben samengewerkt en hun particuliere
opdrachten hebben verschaft, waarvoor de architecten een afzonderlijk
honorarium kregen.
Het misdrijf waaraan de aangeklaagden zich hebben schuldig ge
maakt, bestaat eigenlijk daarin, dat zij de officiële instanties veel te
yeel hebben vertrouwd, want deze instanties hadden hun twee jaar
geleden verlof gegeven om werkgroepen te vormen, die in hun vrije
tijd bepaalde projecten mochten uitwerken, waarvoor de staatsbureaus
en ministeries geen tijd hadden.
„Genationaliseerd"
De regering had echter niet met de
mogelijkheid gerekend dat deze particu
liere werkgroepen zoveel succes zouden
hebben. Dit laatste is echter begrijpelijk,
ook al kan een communistisch brein het
niet verwerken. Voor de opdrachten na
melijk, die de staat van zich had afge
schoven en die daardoor dus een par
ticulier karakter kregen, werd afzonder
lijke en goede honoraria betaald. Zo
doende werkten de architecten met grote
zorg aan dergelijke opdrachten en spoe
dig bleek dat de tekeningen hiervoor op
tijd werden afgeleverd en dat de uitvoe-
Het museum verwacht zeer veel school
bezoek. en reeds zyn aanvragen daartoe
uit alle delen van het land binnengeko
men. De tentoonstelling zal tot begin
september geopend zijn tijdens de ge
wone openstellingsuren van het museum
(dagelijks, ook zaterdag, van 10-17 uur.
zondag van 13-17 uur, terwijl waarschijn
lijk ook op de woensdagavonden van 19-
22 uur de expositie te bewonderen zal
zijn.
In september zal ter gelegenheid van
het internationale congres van praehis-
torici in Leiden de nieuwe tijdelijke expo
sitie, betrekking hebbend op wonen en
werken in het oudste Nederland, geopend
worden.
ring sneller tot stand kwam dan alles
wat de staatsbureus hadden gepland.
Aanvankelijk leverden de architecten
met uitdrukkelijke vergunning van ho
gerhand detail-ontwerpen en tekeningen,
maar zij gingen binnen korte tyd iets
verder en bouwden fabriekscomplexen
en zelfs hele series woningen voor par
ticulieren.
Voor de regering werd dit succes van
het particuliere initiatief tenslotte toch
te bar. Nadat de officiële instanties twee
jaar lang op de hoogte waren geweest
van het bestaan en het werk van deze
architecten-groepen .ontdekten zij nu
plotseling dat dit werk een particulier
en kapitalistisch karakter had aangeno
men en dat de architecten in strijd met
de wet hadden gehandeld. Natuurlijk
zwygen de pers en de acte van beschul
diging over het feit dat ook de staats
ondernemingen en vooral bepaalde mi
nisteries tot de opdrachtgevers hebben
behoord. Volgens communistische opvat
ting kan de staat of de partij niet zon
digen, wel echter de ambtenaren!
Daarom is ook een aanzienlijke groep
lagere ambtenaren aangeklaagd en zul
len zij worden gestraft. Van nu af mo
gen de architecten in Hongarije en
Tsjecho-Slowakije geen particuliere op
drachten meer aannemen of uitvoeren,
want ze zijn op dezelfde manier Genatio
naliseerd als alle artsen .caten en
de overige „bedrijven De schuldigen
kregen vier tot zes Jaar tuchthuis