Toekomst is aan kleine
auto met sterke motor
Vooroverleg in de Franse hoofdstad
tussen Kroesjtsjef en De Gaulle
WEERBERICHT
FLIM
Steeds veiliger en duurzamer
TOESTAND IN KONGO GAAT
THANS SNEL ACHTERUIT...
-
Morgen wordtin aanwezigheid van Adenauer, de
laatste hand gelegd aan de Westelijke taktiek
Volgens Franse president mogen
wij Kroesjtsjef niet verspelen
Opgericht 1 maart 1860
ZATERDAG 14 MEI 1960
No. 30048
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur E. A. E. van Dishoeck
HoofdredacteurJ. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f7.50 per kwartaal; f2.55 per maand; f 0.59 per week
Witte Singel 1, Leiden - Giro no. 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
(Van onze Reisredacteur W. L. Brugsma)
Parijs, 14 mei Het basiskamp aan de voet van de „top" beqint
vol te lopen: vanochtend omstreeks twaalf uur kwam Kroesjtsjef met
zijn gids Gromyko op het Parijse vliegveld Orly aan, om half elf
arriveerde adviseur Adenauer, die op verzoek van het Franse protocol
zijn aankomst vervroegde om Kroesjtsjef niet tegen het lijf te lopen.
Morgen komen de twee resterende politieke alpinisten: Eisenhower en
Macmillan. Een zwijgzame Herter was gisteren al vooruit gereisd
evenals Von Brentano. Vandaag arriveerde ook de Britse wegbereider
Selwyn Lloyd, resoluut optimist. Zoals het een professionele verzoener
past. De andere helpers, gidsen en dragers: honderden delegatieleden
en 3000 reporters van pers, radio en televisie zijn al neergestreken in
een Parijs, dat tot het laatste bed bezet is! Met welke voorbereidingen
zullen de staatslieden zich dit weekeinde bezighouden, alvorens zij
maandag aan de beklimming van de top beginnen?
dat risico niet wil nemen, zal het op
deze^ top moeten beginnen de Sovjet-
russische leider een eindweegs tegemoet
te komen.
Selwyn Lloyd heeft dat eergisteren al
gedaan met zijn veelbetekenende ver
klaring, dat in een volgend stadium
communistisch-China in de onderhan
delingen over ontwapening moet worden
betrokken. Het beslissende woord ligt
nu bij Eisenhower: is hij een verbitterd,
moedeloos man die zich met zijn ko
mend afscheid heeft verzoend, of kan
hij (en De Gaulle zal hem daartoe zeker
aanzetten) de vastbeslotenheid opbren
gen zijn moedige initiatief tot ontspan
ning nu door te zetten?
Werkwijze neemt al
vastere vormen aan
Kroesjtsjef zou zondagochtend om
half twaalf De Gaulle ontmoeten, presi
dent van het gastland en van de confe
rentie en de mate van haar openbaar
heid. De Gaulle zal tevens zeker probe
ren Kroesjtsjefs gemoedsgesteldheid te
peilen. Of Eisenhower voor de conferen
tie Kroesjtsjef nog zal ontmoeten staat
niet vast. Adenauer zou vanmiddag De
Gaulle zien, de kanselier voegt zich dan
zondag bij de Westelijke Grote Drie om
de laatste hand aan de conferentietac
tiek te leggen. Naast al deze ontmoetin
gen in het Elysée, het presidentieel pa
leis, houden Lloyd, Herter, Von Bren
tano en Couve de Murville vandaag nog
een bijeenkomst der technici op de
Quai d'Orsay. Zo het resultaat van de
conferentie nog volkomen in het duister
ligt, toch begint de werkwijze al iets
vastere vorm aan te nemen. Maandag
zullen de openingsspeeches worden ge
houden, die de Russen gepubliceerd
wensen te zien.
Vervolgens zal in principe iedere och
tend in het Elysée een geheime zitting
gehouden worden, waarover de woord
voerders slechts uiterst karige medede
lingen zullen doen. Hoe lang die ge
heimhouding zal duren staat niet vast,
men vreest dat de Russen, als de confe
rentie voor hen onbevredigend verloopt,
al snel openlijk de schuld op hun ge
sprekspartners zullen gooien. Waaraan
de middagen zullen worden besteed weet
men nog niet. Het ligt echter enigszins
voor de hand dat de ministers van Bui
tenlandse Zaken die niet aan alle bij
eenkomsten van hun chefs zullen deel
nemen de taak zullen krijgen 's ochtends
besproken onderwerpen verder uit te
werken.
Welk onderwerp het eerst?
De grote vraag blijft natuurlijk welke
onderwerpen men het eerst bij de kop
wil nemen. Het Westen wil bij de ge
makkelijke beginnen: spelregels voor de
coëxistentie, hulp aan onderontwikkel
de gebieden (een Franse wens) of bij
het vooral in Engelse ogen meestbelo-
vende punt: verbod van kernproeven.
Maar in dat geval zal De Gaulle als
niet-lid van de nucleaire club zich in
een zijkamertje terug moeten trekken!
Een duidelijke vingerwijzing voor de op
rechtheid van hun wens tot ontspan
ning zal de Russiche keuze van prefe
rente onderwerpen zijn: als zij onmid
dellijk het probleem-Berlijn op tafel
smijten ziet het er somber uit! Veelbe-
lovender zou een gedachtenwisseling
over ontwapening zijn.
De Gaulle heeft in Amerika verklaard,
dat Kroesjtsjef voor ons de beste ver
tegenwoordiger van de Sovjet-Unie is.
In die erkenning ligt een ernstige waar
schuwing. Zij beduidt: „Wij mogen
Kroesjtsjef niet verspelen". In die waar
schuwing ligt ook het kardinale punt
van deze gehele topconferentie. Als
Kroesjtsjef straks met lege handen
naar Moskou terugkeert, als hü vroe
ger of later niet kan bewijzen, dat zijn
nieuwe beleid resultaten oplevert, dan
zal hij zich óf moeten conformeren aan
de „orthodoxen" in Moskou en Peking,
óf moeten verdwijnen. Als het Westen
ZACHT WEER
De Bilt verwacht van heden- tot mor
genavond: Vanmorgen trok een zwak
hogedrukgebied van zuid naar noord
over ons land. Het wordt gevolgd door
enkele zwakke storingen die plaatselijk
wat regen of enkele regenbuien kunnen
veroorzaken. Er zullen echter ook nu en
dan opklaringen voorkomen. De tempe
raturen blijven aan de hoge kant.
(Opgemaakt te 11.15 uur)
15 MEI:
Zon op: 4.46 uur; onder: 20.27 uur;
maan op: uur: onder: 9.04 uur;
Hoogwater te Katwijk te 6.00 en 18.31
uur; laagwater te 1.47 en 14.12 uur.
(16 mei hoogwater te 6.54 en 19.26 uur,
laagwater te 2.35 en 15.04 uur).
Dit blad bestaat uit 16 pagina's
en een Bijvoegsel.
PORTABLE RADIO
Ruime sortering in div. merken.
persoonlijke
service
LANGE MARE 66 - TEL. 26500
Prettige betalingsvoorwaarden.
De Amerikaanse ambassadeur in
ons land. de heer Philip Young,
heeft gistermiddag in de Ameri
kaanse ambassade te Den Haag na
mens president Eisenhower twee
Nederlandse officieren onderschei
den met de Legion of Merit. De
ambassadeur wenst luitenant kolo
nel J. M. Vermeys (rechts) en ko
lonel J. Rothuizen (midden) geluk
met hun onderscheiding.
Snelle onstuimige ontivikkeling
De Delftse hoogleraar prof. ir.
J. J. Broeze verwacht voor de
naaste toekomst een verdere ont
wikkeling van de kleine personen
auto op kleine wielen, doch met
sterkere motoren.
Tijdens het internationale con
gres voor automobieltechniek te
Scheveningen schetste prof. Broeze
de auto-van-de-toekomst.
Levens van duizenden Belgen in gevaar
schrijven verontruste Brusselse bladen
Bjj ongeregeldheden tijdens de verkiezingscampagne in Belgisch-Kongo ztfn
gisteren vijf Kongolezen in een randgemeente van Leopoldstad gedood en twaalf
gewond.
Het bestuur in de Kongolese hoofdstad heeft naar aanleiding van deze inciden
ten krachtige maatregelen genomen, om rust en orde aan de vooravond van de
eerste rechtstreekse verkiezingen in Kongo, dat op 30 juni onafhankelijk zal
worden, te verzekeren. Er is een uitgaansverbod in verscheidene plaatsen inge
steld tussen acht uur 's avonds en vijf uur 's ochtends. Samenscholingen van
meer dan vijf personen zijn verboden en er is een verbod ingesteld op het dragen
van vuur- en steekwapens, zoals lansen, speren en hakmessen.
Ook Loemoemba eist
voorlopige regering
Kongolese troepen onder Belgische
officieren hebben gisteravond strategi
sche punten in Leopoldstad bezet. Zij
onderzochten vele Kongolezen op even
tueel wapenbezit.
De Loeloea en de Baloeba twisten
reeds bijna een jaar over rechten op de
grond, de wanordelijkheden begonnen
ditmaal nadat het geschonden lichaam
van een Loeloea was gevonden.
Een andere factor die onrust veroor
zaakt, zijn de komende verkiezingen en
de geproclameerde onafhankelijkheid, op
30 juni a.s., van Belgisch-Kongo, dat
vijftig jaar onder Belgisch koloniaal
bestuur heeft gestaan.
Donderdagavond is een overval uit
gevoerd op een r.-k. kerk te Kadoetoe,
in oost-Kongo. De Kongolezen verniel
den een Maria-beeld en zij voegden de
priesters toe, dat zij verdreven zouden
worden, nadat Kongo onafhankelijk zou
zijn geworden.
Inmiddels heeft gisteravond ook de
leider van de Kongolese Nationale Be
weging, Loemoemba, de onmiddellijke
vorming van een voorlopige regering
geëist. Aankondigend, dat hij van zijn
voorgenomen reis naar België afzag
naar aanleiding van de ontwikkelingen
in Kongo, zei hij „een alarmkreet te
moeten slaken: België moet zich thans
van zyn verantwoordelijkheid bewust
zijn".
Loemoemba eiste voorts ter herstel
van de toestand de uitwijzing van een
vijftigtal Belgen uit Kongo, die naar hij
zei de oorzaak zijn van de onrust. Vol
gens hem zijn onder hen enkele be-
stuursEimbtenaren
Reuters correspondent meldt: „Ik
sprak met een Belgische officier, die het
bevel voerde over drie jeeps, waarin zich
Kongolese politie met helmen op be
vond. Hij zei tegen mij: „Wij kunnen
niets doen, gaat U zelf de toekomstige
democraten van Kongo maar eens
bekijken".
Ik ging en ik zag een lid van de stam
der Bakongo, met ontbloot bovenlijf, die
naar mij wenkte. Hij vertelde mij, dat
hij lid was van de Abako-partij, die zich
neutraal houdt in de geschillen tussen
de Baloeba en de Loeloea.
„Het is allemaal de schuld van de
Belgische politie, die onze onderlinge
strijd aanwakkert, om ons te verdelen",
aldus beweerde deze man. Hij wees mij
op een juist met een bijl in de hand
voorbij lopende Baloeba. „Wanneer de
Belgen onze eis tot onmiddellijke vor
ming van een voorlopige regering, die
de bestuursmacht in handen moet
nemen, niet inwilligen, zullen wij alle
blanken, de journalisten inbegrepen,
doden", aldus dit heerschap.
Het in Brussel verschijnende dagblad
„De Standaard" schrijft, dat de alge
mene toestand in Kongo de laatste
dagen snel is verslechterd. „Uit alle
streken van het gebied komen berichten
over bloedige incidenten, stakingen en
bedreigingen. In enkele provincies heeft
het Belgische bestuur alle gezag verlo
ren. In andere delen van het gebied
stijgt onder de blanke bevolking de
onrust".
Ook andere Belgische bladen signale
ren de toenemende onrust in Kongo. „La
Libre Belgique" schrijft, dat de orde en
veiligheid moeten worden hersteld. „Men
moet zijn macht tonen, opdat gebruik
daarvan niet nodig is en de macht moet
tüdig worden gebruikt, indien men niet
tot nog drastischer ingrijpen gedwongen
wil worden", aldus dit blad.
Ook „Le Soir" meent, dat ten spoe
digste maatregelen moeten worden geno
men om de orde in Kongo te herstellen.
„De ty.l van vergissingen moet voorbij
rijn. Het gaat om de levens en bezittin
gen van duizenden Belgen".
Voor de grotere auto's met motoren
van ongeveer twee liter inhoud zal voor
al naar grotere veiligheid boven grotere
snelheid moeten worden gestreefd. Prof.
Broeze verwacht, dat al of niet voorge
schreven maximum snelheid van 100
kilometer ongeveer overeenkomend
met het gemiddelde menselijke beheer-
singsvermogen in de nabije toekomst
algemeen aanvaard zal moeten worden
De dieselmotor zal geen toepassing op
grote schaal gaan vinden. Maar door het
gebruik van nieuwe en betere materialen
en technische verfijning zal de normale
levensduur van een automobiel tot
200.000 kilometer kunnen worden opge
voerd. Vooral als ook corrosievraagstuk-
ken volledig tot een oplossing gebracht
zijn. En dat is slechts een kwestie van
tijd.
Veilig als vliegen
Het door prof. Broeze gegeven beeld
werd nog aangevuld door de Amerikaan
se technicus V. G. Raviolo namens het
Ford-concern. Hij voorziet zelfs automo
bielen, die even veilig zullen rijden
vliegen. Er zullen andere en toch
goedkope krachtbronnen komen in-
plaats van benzine.
Het openbare vervoer tussen steden
zal met snelheden van 300 tot 800 kilo
meter per uur kunnen geschieden via
grote, lichte voertuigen op railgeleiding,
doch „drijvend en voortgestuwd" op en
door „luchtkussens" veroorzaakt door
krachtige, betrouwbare en weinig brand
stof gebruikende motoren. Dat duurt
geen halve eeuw meer!
Spreker verwacht, dat naast motori
sche ontwikkelingen de ook in ons land
in ontwikkeling zijnde „brandstofcellen",
gevuld met goedkope grondstoffen een
rol bij aandrijving zullen gaan spelen.
Ook de zonnebatterij zal haar kansen
krijgen.
Onverslijtbare banden
Transmissievraagstukken zullen wor
den opgelost, waardoor de versnellings
bak zal verdwijnen. Voorts zal het niet
lang meer duren, dat de werkelijk niet
lek te krijgen luchtband op de markt zal
komen. Aandrijving en beremming zul
len zodanig worden, dat de banden niet
langer door heet worden zullen behoeven
te slijten. Verlichtingssystemen zullen
zodanig worden gemaakt, dat zij slechts
gemak en niemand last zullen berokke
nen.
De 33 miljoen Westeuropese automo
bielen in 1965 zullen in 1971 tot 66 mil
joen zijn aangegroeid, voorspelde de heer
Raviolo. Dat betekent, dat de automo-
bielproduktie in 1965 van thans 4 miljoen
tot 6 miljoen moet stijgen om tien jaar
later minstens 8 miljoen te bedragen.
Deze voertuigen zullen steeds beter en
goedkoper moeten worden, aldus de heer
Raviolo.
Bootramp in India:
130 slachtoffers
Volgens berichten, die gisteren
in Hyderabad zijn ontvangen, zijn
meer dan 130 mensen verdronken
toen donderdag op de rivier de
Krisjna bij het Indiase dorp Tan-
gada in het district Goentoer een
boot met 150 opvarenden omsloeg.
Slechts 12 opvarenden wisten zich
te redden.
Bern protesteert bij
de Sovjet-Unie
De Zwitserse ambassadeur in Moskou
Zehnder, heeft een krachtig protest
overhandigd tegen spionageactiviteit
van twee functionarissen van de Rus
sische ambassade in Zwitserland. Deze
activiteit was gericht tegen Zwitserland
en een derde mogendheid, aldus het
protest. De Zwitserse regering heeft be
kendgemaakt. dat ook van Russische
zijde een nota is overhandigd. De twee
functionarissen van de Russische am
bassade werden dinsdag in Zürich aan
gehouden en zijn inmiddels reeds naar
Moskou vertrokken. Volgens een offi
ciële Zwitserse mededeling werden de
Russen aangehouden toen zij een ont
moeting hadden met een agent van de
Russische spionagedienst, die him in
lichtingen over het Zwitserse leger en
raketbases in West-Duitsland in handen
zou spelen. Wie de agent is, is niet be
kendgemaakt. Ook is niet gezegd of hij
al of niet is gearresteerd.
Geen Amerikaanse
vluchten meer?
In diplomatieke kringen in Washing
ton is men van mening dat de Ameri
kaanse verkenningsvluchten boven de
Sovjet-Unie mogelijk geheel moeten
worden stopgezet of tenminste beperkt,
ondanks president Eisenhowers weige
ring om er een einde aan te maken.
Men komt tot deze conclusie op grond
van de eisen van bondgenoten die door
dergelijke vluchten geen verder risico
willen lopen. Er zijn slechts enkele ba
ses op Amerikaanse bodem, voorname
lijk in Alaska, vanwaar vliegtuigen voor
verkenningsvluchten kunnen vertrek
ken en deze vliegtuigen kunnen alleen
op beperkte schaal boven Sovjetrus-
sisch gebied komen. Door de weigering
der bondgenoten om faciliteiten ter be
schikking te stellen zou de Amerikaanse
activiteit dus ernstig worden bemoei
lijkt.
De Sovjetrussische regering heeft gis
teren protestnota's aan Noorwegen, Pa
kistan en Turkije gezonden in verband
met de Amerikaanse verkenningsvluch
ten boven de Sovjet-Unie. In de nota
aan Noorwegen wordt dit land gewaar
schuwd dat de Sovjet-Unie gepaste te
genmaatregelen zal nemen ingeval van
„nieuwe provocaties". De Sovjet-Unie
beschikt over de middelen om militaire
bases die voor het uitvoeren van agres
sieve acties tegen haar worden gebruikt,
onschadelijk te maken. De verantwoor
delijkheid voor de gevolgen der vluchten
berust zowel bij de regeringen der lan
den die agressie plegen als bij de rege
ringen van landen die daaraan meewer
ken, aldus de nota.
Schenking aan militaire
fondsen
Bij de aanbieding van het ere-po-
dium namens de officieren en oud-offi
cieren werd aan de Koningin verzocht
om aan de gelden, die over waren een
bestemming te willen geven.
Hare Majesteit heeft thans besloten
dit bedrag te doen verdelen onder de
Stichting ,,Meer ontspanning voor ern
stige oorlogsgewonden" (Moveo) de
gezamenlijke militaire fondsen, de
Prins Bernhard-Stichting, het Van
Weerden Poelman Fonds en het Ka-
rel Doorman Fonds.
(9uc/ ^Jlteuws
Uit het Leidsch Dagblad van
14 mei 1860:
„Men spreekt te Arnhem, veel
van het allerzonderlingste testa
ment van zekere bejaarde dame,
onlangs aldaar overleden, waarbij
zij verlangt, dat haar lijk ont
hoofd en daarna verbrand worde."
AAN DE VOET VAN DE „TOP" IN PARIJS
Dit zijn dan de ..Grote Vier", die
voor de grote taak staan, in de ko
mende dagen een uitweg te zoeken
uit de politieke problemen, die de
wereld beheersen. Van boven naar
onder: Eisenhower, Kroesjtsjeft
Macmillan en De Gaulle*
