Tachtig doden in Zuid-Korea bij
onlusten tegen de regering Rhee
BERIN I ƒ519.-
schilderzelfmet
Minister Luns voor
Europese problemen
WEERBERICHT
Minister Herter bezorgd over
schending van de democratie
GEBR. HUISMAN
HAMMARSKJÖLD GAAT EIND
JULI NAAR ZUID-AFRIKA
Opgericht 1 maart 1*860
WOENSDAG 20 APRIL 1960
No. 30029
DirecteurE. A. je. van Dlehoeck DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Witte Sm8el LeldeB - Olro D° 57055
HoofdredacteurJ. Brouwer 17.50 per fcwartaal; f255 per maand; f0.59 per week Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
LEIDSCH
DAGBLAD
Bij uitgebreide wanordelijkheden in de voornaamste Zuidkoreaanse
steden zijn totnutoe meer dan tachtig personen om het leven gekomen,
terwijl er ongeveer driehonderd werden gewond. Tien van de slacht
offers zijn politiemannen, de overigen betogers. De meeste slachtoffers
vielen in de hoofdstad Seoel. Gemotoriseerde troepen betrokken gister
ochtend stellingen bij alle belangrijke regeringsgebouwen in Seoel. Het
huis van president Syngman Rhee staat onder zware bewaking.
De wanordelijkheden zijn voortgesproken uit betogingen van
scholieren en studenten tegen de regering van president Syngman
Rhee. De politie zou zijn gaan schieten nadat betogende studenten zich
meester hadden gemaakt van 30 auto's en 20 andere in brand hadden
gestoken. In vijf steden zijn alle scholen gesloten, in de andere zijn de
universiteiten en middelbare scholen gesloten, maar de lagere scholen
geopend.
In de voornaamste Zuidkoreaanse steden is de staat van beleg
afgekondigd. Buitenlandse militairen in hoofdzaak Amerikanen
moeten in hun kazernes blijven.
14^11 ill fï#* Qelijke reacties in het buitenland
scmeiparujeii 111 ue die zouden kunnen uitlopen op een
hoofdstad Seoel duidelijke verzwakking van het in-
ternationale prestige van Zuid-
De opperbevelhebber van het Zuid- Korea
koreaanse leger, luitenant-generaal Song
Jo-tsjan, heeft verklaard dat zijn troe
pen zullen schieten indien op hen wordt
geschoten, of indien zij dit uit zelfver
dediging noodzakelijk achten.
In Seoel patrouilleren thans een divisie
Infanterie en een compagnie gevechts
wagens, die uit stellingen in tweede
linie nabij de Noordkoreaanse grens zijn
teruggetrokken.
In de buitenwijken van het zuidooste
lijk gedeelte van Seoel hebben zich gis-,
teren, na het invallen van de duisternis,
opnieuw schietpartijen voorgedaan, die
aan een dertigtal betogers en politie
mannen het leven hebben gekost.
De Amerikaanse ambassadeur in Seoel
heeft gisteravond een onderhoud van
meer dan een uur met de president ge
had. Hij heeft in zekere mate een gere
serveerde houding aangenomen ten op
zichte van bepaalde maatregelen, die de
Zuidkoreaanse regering heeft genomen
om de orde te herstellen. De ambassa
deur gaf ook uiting aan de hoop dat de
regering alles in het werk zal stellen,
om verder bloed vergieten te voorkomen.
Het Amerikaanse ministerie van Bui
tenlandse Zaken heeft gisteren ver
klaard, dat de „te rechtvaardigen grie
ven" van de betogers in Zuid-Korea o.a.
betrekking hebben op onregelmatig
heden tijdens de jongste verkiezingen.
Het ministerie sloot zich geheel aan bij
de hierboven genoemde verklaring van
de Amerikaanse ambassadeur in Seoel,
die uiting had gegeven aan zijn ernstige
bezorgdheid over de onlusten.
De Amerikaanse minister van
Buitenlandse Zaken, Herter, ont
bood gisteren de Zuidkoreaanse
ambassadeur in Washington voor
een gesprek. Herter zei, dat „Zuid-
Korea onderdrukkingsmaatregelen
heeft genomen die een vrije demo
cratie niet passen", aldus een ver
klaring van het „State Depart
ment" (Buitenlandse Zaken).
Volgens deze verklaring over de
binnenlandse aangelegenheden van
een bondgenoot een verklaring
die wellicht geen precedent heeft
heeft Herter de ambassadeur te
kennen gegeven dat Zuid-Korea de
nodige doeltreffende stappen moet
doen om de democratische vrij
heden, zoals de vrijheid van me
ningsuiting en vergadering en de
persvrijheid, te beschermen. Herter
zou de ambassadeur voorts ge
vraagd hebben „de aandacht van
zijn regering te vestigen op de mo-
De beste bromfiets
is en blijft de
Eerste aanbetaling f 94.en 18 maan
delijkse term. incl. all. riskverz. f30.-.
Hogewoerd 66—68
Communistische ophitsers
De „New York Times" wijdt een
hoofdartikel aan de onlusten in Zuid-
Korea en de mogelijke gevolgen hiervan.
Het blad zegt dat Zuid-Korea geteis
terd is door onlusten op grote schaal,
die feitelijk het begin vormen van een
opstand. Het grootste deel van de her
riemakers is zeker geen communist,
maar communistische agenten hitsen
deze mensen op en helpen hen. Van
groter belang is echter dat de oproerlin
gen openlijk gesteund worden via radio
uitzendingen uit Noord-Korea en China,
landen die tien jaar geleden Zuid-
Korea overvielen en nu wachten op een
nieuwe kans voor een tweede aanval. Als
de relletjes zouden aanhouden, zouden
zij de gelegenheid krijgen om in te grij
pen, aldus de „New York Times".
De V.S. staan volkomen in hun recht
met hun bezorgdheid ovêv de ontwikke^
ling in een land, dat onder auspiciën
van de V.N. tot leven kwam en verde
digd is in een oorlog die het leven van
ruim 33.000 Amerikanen heeft gevergd.
De oppositie in Zuid-Korea is er vooral
over gebelgd dat Syngman Rhee voor de
vierde keer tot president is gekozen bij
verkiezingen waarmee „geknoeid" zou
zijn. Maar een dergelijk geknoei is ook
af en toe voorgekomen in landen, die
een veel oudere democratische traditie
hebben dan Zuid-Korea en een opstand,
die het bestaan van het land zelf in ge
vaar brengt, is zeker niet het beste mid
del om een einde aan dit „geknoei" te
maken, aldus het blad.
Staking van ANC mislukt De Wet Nel
noemt de agitatie werk van benden
De secretaris-generaal van de Verenigde Naties, Hammerskjöld, zal,
na de conferentie in de eerste helft van mei van de landen van het
Britse Gemenebest, in Londen een gesprek voeren met de Zuidafri-
kaanse minister van Buitenlandse Zaken, Louw. Het onderwerp is het
rassenvraagstuk. Na dit inleidende gesprek zal Hammarskjöld een
bezoek brengen aan Zuid-Afrika, waarschijnlijk in het laatst van juli
of in het begin van augustus. Dit bezoek zal worden afgelegd op uit
nodiging van de Zuidafrikaanse regering. Alleen minister Louw zal
zijn land vertegenwoordigen op de Gemenebestconferentie in Londen.
Aanvankelijk zou ook premier Verwoerd aanwezig zijn, maar de
geneesheren hebben hem afgeraden deze reis te ondernemen na de
aanslag, waarvan hij de gevolgen nog niet te boven is.
De aankomst van de Koninklijke
Familie in het wintersportcentrum
Zermatt in Zwitserland. Van links
naar rechts Prins Bernhard, Prinses
Beatrix, Prinses Irene en Prifises
Margriet.
De eerste asperges
De eerste asperges zijn aan de veiling
Westerlee in De Lier door de tuinder
J. C. M. van der Voort uit De Lier aan
gevoerd. Zij brachten f. 2,95 tot f. 3,45
per bos op.
de verf voor het schilder feest
Invallen in woonoorden
Het grootste gedeelte van de 220.000
neger-arbeiders, die Johannesburg telt,
heeft géén gevolg gegeven aan het door
het verboden „Afrikaanse Nationale
Congres" uitgegeven parool om een
week in staking te gaan uit protest
tegen het handhaven van de wet op de
persoonsbewijzen voor de Bantoes.
Ook uit andere Zuidafrikaanse steden
wordt gemeld dat de uitgeschreven sta
king mislukt is.
Politie en militairen, die de beschik
king hadden over pantserwagens, hebben
invallen gedaan in drie negerwoonoor
den in de omgeving van Port Elizabeth.
Ongeveer 170 personen werden gearres
teerd wegens straatschenderij, het niet
in het bezit zijn van een persoonsbe
wijs, het onwettig niet op het werk
Lagere temperaturen
De Bilt verwacht van heden- tot mor
genavond:
Veranderlijke bewolking en op de
meeste plaaitsen droog weer. Aanvanke
lijk zwakke, later matige wind uit noor
delijke richtingen. Lagere middagtem-
peraturen.
(Opgemaakt te 11.15 uur).
21 APRIL.
Zon op: 5.31 uur: onderi 19.47 uur.
Maan op: 3.49 uur; onder: 14.52 uur.
Hoogwater te Katwijk te 12.09 uur.
Laagwater te 7.20 en 20.19 uur.
Dit blad bestaat uit 16 pagina's
verschijnen en overeenkomstige vergrij
pen.
Bij de opening van het Zuidafrikaanse
bureau voor rassenzaken te Stellenbosch
bij Kaapstad, heeft de minister voor
Bantoezaken, De Wet Nel. gisteravond
verklaard dat de Zuidafrikaanse apart
heidspolitiek een voorbeeld voor de we
reld zal zijn inzake het scheppen van
goede betrekkingen tussen de verschil
lende rassen. De jongste onlusten zijn
volgens hem het werk van georgani
seerde benden geweest. Slechts twee
percent van de negers was bij de on
lusten betrokken geweest en deze Afri
kanen waren het slachtoffer geworden
van de benden. Blanken stonden achter
de onlusten. Deze blanken hadden de
zaak georganiseerd om er financieel en
politiek beter van te worden. Met dit
doel voor ogen hebben deze blanken er
zelfs niet tegen opgezien de hulp van
de pers en kerkelijke autoriteiten in te
roepen, aldus De Wet Nel, die voorts
betoogde dat hij en zijn bondgenoten
veel te veel aandacht geven aan de
openbare mening in het buitenland en
de „zogenaamde terugval van de effec-
tenmarkt"
„Wijziging noodzakelijk"
Vice-premier Sauer verklaarde giste
ren bij de viering van de vijftigste ver
jaardag van de Unie, dat „wij een
nieuwe geest moeten vestigen om het
vertrouwen overzee in Zuid-Afrika te
herstellen" „Er moet een belangrijke
wijziging komen in de praktischetoe
passing van de regeringspolitiek of
schoon het niet een afwijking van de
vastgestelde politiek zal betekenen". Hij
zei, dat „het oude boek" van Zuid-Afri
ka's geschiedenis in Shai-peville gesloten
was. „De neger moet nieuwe hoop ge
geven worden voor een gelukkig be
staan en het gevoel van teleurstelling
moet worden verwijderd. Hij moet weten
dat het persoonsbewijs waarde voor hem
heeft. Tot nu toe was dit een bron van
ergernis. Ook de wet inzake de sterke
drank in de negerwoonoorden zou moe
ten worden gewijzigd".
In het parlement weerklonken giste
ren felle protesten toen een lid van de
Verenigde (oppositie) partij zei dat in
hét land een burgeroorlog smeult. „Ik
wil de wereld vertellen dat de meerder
heid van de blanke Zuidafrikanen de
rassenpolitiek van deze regering ver
werpt", aldus de afgevaardigde Water-
son tijdens het debat over Buitenlandse
Zaken. Minister Louw kwam tussen
beide en noemde de rede van Water-
son „schokkend en onverantwoordelijk".
„De rede ondermijnt de positie van
Zuid-Afrika in het oog der wereld en
de positie van de blanke in Zuid-
Afrika".
Teveel gezegd?
In Sittard trad gisteren mr. C. L.Van Wessem. Het bruidspaar bij
Af. de Quay, zoon van de minister- het verlaten van de k::k. Rechts
president, in het huwelijk met mej. Irfe ouders van de bruidegom.
De leiders van de Nederduits Gere
formeerde Kerk van Zuid-Afrika hebben
gisteravond een verklaring uitgegeven,
waarin zij de leiders van de Anglicaan
se Kerk aanbieden om de Zuidafrikaan
se regering samen te verzoeken de Ang
licaanse bisschop van Johannesburg.
Reeves, het land vrij in en uit te laten
gaan, opdat hij kan getuigen voor de
commissie, die is ingesteld om het in
cident te Sharpeville te onderzoeken.
Als deze commissie de verklaringen
van bisschop Reeves juist mocht bevin
den, zullen de leiders van de Neder
duits Gereformeerde Kerk openlijk ver
klaren dat zij „teveel hebben gezegd",
aldus de verklaring. Maar als het on
derzoek anders mocht uitvallen, ver
wachten zij dat bisschop Reeves en de
aartsbisschop van Kaapstad, Joost de
Blank, zullen toegeven dat zy tegen
Zuid-Afrika gezondigd hebben. De ver
klaring is een antwoord op de mede
deling van aartsbisschop De Blank, dat
hij bereid is om met alle kerken samen
te werken „zolang het christelijke ge
loof, dat alle mensen voor God gelyk
zjjn, erkend wordt".
De Nederduits Gereformeerde Kerk
zegt in haar verklaring met nadruk
dat zij „de gelijkheid van alle mensen
in de ogen van God erkent". Zij betreurt
voorts het verzoek van de Anglicaanse
aartsbisschop aan de Wereldraad van
Kerken om de Nederduits Gereformeer
de Kerk als lid van de raad te schrap
pen.
(Van onze parlementaire redacteur)
In Bonn heeft minister Luns vorige week verklaard, dat hij niet
gelooft, dat een versnelde verlaging van de invoerrechten tussen de
EE.G-landen met 20% (inplaats van 10%) per 1 juli a.s. technisch nog
mogelijk is. Voor zo'n verlaging zijn ingewikkelde berekeningen nodig
en voor de douane moeten tijdig boekjes met tabellen worden gedrukt
volgens de nieuwe berekeningen. Dat alles zou technische bezwaren
opleveren. Een definitieve beslissing over het al of niet uitstellen van
de versnelling is echter nog niet genomen. Dat gebeurt waarschijnlijk
op de conferentie van de raad van ministers van de E.E.G. op 10 en
11 mei in Luxemburg. In ieder geval gaat wel de verlaging van invoer
rechten met 10% per 1 juli a.s. door, want dat is voorschrift volgens
het EEG-verdrag en daarop was men dus technisch voorbereid.
Er wordt over gesproken de versnel
ling (20 om de genoemde technische
redenen uit te stellen tot 1 oktober a.s.
Het heeft echter ook wel bezwaren een
nieuw tarief (10 verlaging) slechts
drie maanden te laten werken. Daarom
hoort men ook reeds het denkbeeld ver
kondigen de verlaging met 20 in ieder
geval op 1 juli reeds te doen ingaan en
slechts een uitzondering te maken voor
de gevallen die ingewikkelde berekenin
gen vergen. De uitzonderingen zouden
dan per 1 oktober moeten zijn geregeld,
een datum die reeds eerder is genoemd
als uiterste termijn om met derde lan
den een akkoord te sluiten over verla
ging van invoerrechten.
Aanvankelijk was men optimistisch
over het eindelijk bereiken van een ak
koord tussen Engeland en de EEG nu
ook Amerika en Canada meedoen. Maar
Engeland heeft zich nog niet toeschie
telijk getoond en er is nog geen enkele
oplossing in zicht. Het is het voornaam
ste probleem van minister Luns in de
komende weken.
Een oplossing zal men waarschijnlijk
moeten zoeken in volkomen vrijhandel
of althans zeer lage invoerrechten van
ten hoogste de gebruikelijke 3 tot 6
voor een klein aantal basisprodukten,
zodat men niet in ingewikkelde bereke
ningen vervalt voor een onnoemelijk
aantal detail-artikelen. Op de Europese
markt zou men dan ook de concurrentie
ondervinden van bijv. Amerikaanse
auto's, maar men moet vertrouwen dat
Europeanen toch aan de voor Europa
gebouwde auto de voorkeur zullen geven.
Indien inderdaad een oplossing wordt
gevonden in-een belangrijke algemene
verlaging van Europese invoerrechten,
doorkruist dit de versnellingsplannen
van de EEG. Om die reden is de ver
snelling per 1 juli a.s. dubieus geworden.
De Duitsers schijnen te vrezen dat als
Engeland van de Euromarkt verwijderd
wordt gehouden, de Engelsen de kans
zullen krijgen een markt op te bouwen
in Rusland, waaraan de Russen graag
zouden meewerken om de door hen ver
foeide EEG dwars te zitten en in de
toekomst economisch te verzwakken.
Gisteren is minister Luns naar Parys
vertrokken om collega's uit de OEES-
landen en de vertegenwoordiger van de
Europese commissie van de EEG te pol
sen over een grootscheepse oplossing van
de Europese handelsproblemen.
Moordzaak-F eenstra
op een dood spoor?
(Van onze Amsterdamse correspondent)
De oproep van de Amsterdamse poli
tie, die moest leiden tot het vinden van
een zekere Wim van den Berg is op niets
uitgelopen. Het onderzoek in de zaak-
Lina Feenstra, de 17-jarige telefoniste,
die in de woning van de hoofdinspecteur
J. Schipper werd gewurgd, is wat deze
„Wim" betreft waarschijnlijk op een
dood spoor gekomen.
De recherche heeft ruim 100 mensen
verhoord, die Wim van den Berg heten
of die mogelijk iets zouden kunnen ver
tellen van een relatie tussen deze mys
terieuze figuur en het meisje. Overigens
had de politie niet al teveel vertrouwen
in dit spoor. De naam Wim van den
Berg was namelijk geconstrueerd uit
aantekeningen, die in het zakboekje van
het slachtoffer stonden. De kans bestaat,
dat er helemaal geen Wim van den Berg
een rol in Lina's leven heeft gespeeld en
natuurlijk is het ook mogelijk, dat er wel
een Wim bestaat, maar dat deze niet
met de naam van het meisje op de hoog
te is. Daarom wordt thans overwogen
een recente foto van Lina te versprei
den in de hoop. dat de jongeman zich
alsnog meldt, evenals andere personen,
die haar kort voor haar dood nog heb
ben gesproken.
Pessimisme op de
zeerechtconferentie
De hoop dat de zeerechtconferentie
te Genève erin zal slagen orde te schep
pen in de huidige chaos op het gebied
van de breedte van de territoriale wa
teren ds gedaald omdat vele afgevaardig
den die voorstander zijn van een breed
te van twaalf zeemijl openlijk hebben
gezegd dat zij geen conventie zullen
ondertekenen waarin de territoriale zee
op minder dan twaalf mijl wordt ge
steld. Het staat helemaal niet vast' dat
de meerderheid van de 88 afgevaardig
den op de zeerechtconferentie zich zal
uitspreken voor twaalf mijl.
Er waren gisterochtend- en -middag
•geen sprekers. Zowel 's ochtends als
's middags werd de conferentie die nu
al een maand duurt, na drie minuten
gesloten.
VLIEGTUIG DER
KON. LUCHTMACHT
VERONGELUKT
Piloot gedood
Gistermiddag omstreeks tien minuteu
voor twee is in de omgeving van Hahn
by Wiesbaden in de Duitse Bondsrepu
bliek een fotoverkenningsvliegtuig van
de Ned. Kon. Luchtmacht verongelukt.
Het toestel, dat afkomstig was van de
vliegbasis Deelen, bevond zich op een
oefeningsverkenningsvlucht. De bestuur
der van het toestel kwam om het leven.
De oorzaak van het ongeluk is tot nu
toe onbekend.
De piloot was de 28-jarige eerste lui
tenant Rymert de Ruyter uit Arnhem
Hy was gehuwd en had geen kinderen.