GEEF EEN STUDENT EEN IDEE
EN HIJ MAAKT ER IETS VAN
Na
zes jaren komt zuivere
amateurfilm van half uur als
voorloper van meer produkties
Op een dolly op rails
wordt een shot gemaakt
van Hermien Menaldi
in de hal van een mode
magazijn. Bij opnamen
als deze was de politie
altijd een welkome hulp
bij het vrijhouden van
het operatieterrein.
I
Vele opnamen werden
gemaakt op kleine zol
dertjes en kleine kamers,
waar voor de camera
nauwelijks plaats was
tussen de wonderlijkste
requisieten, die met
vaardige hand door de
studenten zelf geschapen
werden.
voorbijgangers nu net datgene deden
dat niet moest, waardoor vaak de gehele
shot moest worden overgemaakt.
5?
Geef een student een denkbeeld, een paar gebrekkige werktuigen
en een bescheiden handje met geld om de bepaald onoverkomenlijke
uitgaven te dekken, en hij maakt er wat van. Zonder veel omhaal,
met veel originaliteit en met een plezierige dosis branie.
In ons overgeorganiseerde land, waar voor iedere minuscule on
derneming eerst een commissie moet worden opgericht voor het uit
brengen van lijvige rapporten (welke doorgaans weldoorwrochte
adviezen bevatten tot het oprichten van een serie subcommissies) vormt
deze speelse studenten-improvisatie een hartverwarmend verschijnsel.
Het resultaat van dergelijke hals over kop gelanceerde projecten
moge niet altijd feilloos zijn, misschien juist de combinatie van het
spontane en de vrijmoedigheid waarmee tekorten als zodanig worden
geaccepteerd, om niet mèt deze tekorten ook de hoogtepunten weg te
schuren in een vervlakkend altijd perfectionisme, geef dikwijls zulk
een charme aan wat er in de studentenwereld tot stand komt.
Na zoveel opmerkelijke initiatieven van studentenzijde is er onlangs
een nieuw denkbeeld geboren, dat ogenblikkelijk met groot enthou
siasme tot werkelijkheid werd omgetoverd: een geheel door studenten
vervaardigde speelfilm. Zoals kort na de brand van Minerva de Stu
denten Grammofoonplaten Industrie uit de grond werd gestampt om
geld bij elkaar te brengen voor de herbouw van het hart van het
Leidse studentenleven, zo werd op een suggestie van de lustrumcom
missie de Nederlandse Studenten Film opgericht om voor het lustrum
een speelfilm te vervaardigen. Het werk aan die film is nu op een oor
na gevild.
DAT ene nog te villen oor, zal overi
gens nog wel heel wat hoofdbre-
kens kosten voordat de film op 11
juni tijdens de burgerijdagen van de
lustrumviering in premiere gaat, maar
het grootste werk is toch verzet: zonder
veel omhaal, met veel enthousiasme en
originaliteit en voor slechts geringe
kosten, niet veel meer dan het budget
van f. 2000,—.
Er werd links en rechts technisch
materiaal geleend, er werd apparatuur
aangekocht (een goede basis voor verder
werk, want de Studenten Filmindustrie
heeft grootse plannen!) en er werden
enkele voortvarende lieden aan het werk
gezet. Eerst aan het schrijven van een
hanteerbaar scenario. Na veel wikken
en wegen waarin vooral de tijdsduur van
de film en de beschikbare financien (in
principe tweeduizend gulden) een fors
woordje meespraken, kwam men tot de
keuze van een verhaal van J. van Mas-
trigt over het leven van een doodgewone
student in Leiden, die betrokken raakt
in de traditionele driehoeksverhouding.
Dit moge een beetje banaal klinken,
maar frisse originaliteit kan zelfs afge
zaagde thema's een nieuwe cachet ge
ven.
TOT zover was er weinig verschil in
het werk met hetgeen verzet is
voor de Leidse studentenverzets-
film Zes Jaren, die kort na de bevrijding
triomfen vierde. Dat was een door
Leidse studenten gespeelde film, die alle
kenmerken droeg van amateurisme on
danks het feit dat beroepsmensen de
technische aspecten verzorgden. Een
„semi-prof"-film, om in de huidige ter
minologie te spreken.
Maar de thans opgenomen film heeft
een ander karakter: van het volledig
amateurisme, zij het dan ook dat de
regie in handen heeft gelegen van een
vakkundig geschoolde amateur. Regis
seur, cameraman, scriptgirl, elektricien,
requisietenverzorger en zovele andere
technici die bij het opnemen van een
film in act'e komen, waren ditmaal alle
Leidse studenten.
Er werd gedraaid (en zelfs niet zo
erg veel overgedraaid omdat de eerste
opnamen niet voldeden) in studenten
kamers, in het Haagse politiebureau, in
de Leidse schouwburg, in de Academie,
op zolders boven kapperszaken, op de
Leidse straten en in de hal van Sociëteit
Minerva en nog wel een paar plaatsen
die een rol spelen in dit filmverhaal,
waarvan de inhoud (behoudens wat wij
er reeds van vertelden) vooralsnog ge
heim zal blijven.
Natuurlijk waren er de nodige moei
lijkheden. Ze heeft het heel wat speur
werk gekost, voordat de witte kat gevon
den was die op een gegeven moment voor
Voorbereiding voor
een opname op een
zólder van een win
kel in de Maars-
manssteeg. V.l.n.r.
D. Wiersma, de
hoofdrolspeelster
Hermien Menalda
regisseur P. Verhoe
ven, de speler H.
Schneider, script
girl Marlène Philip-
pus en cameraman
F. Boersma.
de lens moest komen, en toen eindelijk
een ogenschijnlijk geschikte figurant
gevonden was bleek ook deze door ver
rassende omstandigheden verstek te
moeten laten gaan.
Er kwamen vaardige kunstzinnige
handen aan te pas om allerlei voorwer
pen te vervaardigen,die de sfeer moesten
verlevendigen, beeldhouwwerken in statu
nascendi werden aan de lopende band
geproduceerd, en dat alles geschiedde in
een sfeer van enthousiaste onderne
mingslust, zoals die alleen onder ama
teurs gevonden kan worden.
ONGETWIJFELD zal bij de komen
de vertoningen blijken, dat er vele
onvolkomenheden kleven aan deze
rolprent, die op 16 mm film is opgeno
men en derhalve zeer moeilijk in de
normale bioscoopprogramma's kan wor
den gedraaid. Maar die onvolkomen
heden zullen ongetwijfeld worden goed
gemaakt door de sfeer en de achter
grond van de tot standkoming, een ach
tergrond die voor het publiek waarvoor
de film in de eerste plaats bedoeld is,
bekend zal zijn.
Over sfeer gesproken: de regisseur P.
Verhoeven is een liefhebber van de wat
mystieke sfeer zoals die in zovele films
van b.v. Ingmar Bergmann ligt. zodat
het in de lijn der verwachting ligt dat
deze sfeer ook in de nieuwe studenten
film terug is te vinden.
Tijdens de verfilming moesten her
haaldelijk problemen van bijzondere
aard worden opgelost. Vooral bij de bui
tenopnamen, waarbij storingen door het
publiek zoveel mogelijk moesten worden
vermeden, was assistentie „van buiten"
nodig. De medewerkers van de film zijn
vol lof voor de wijze, waarop de Leidse
politie steeds de helpende hand heeft
geboden, dikwijls op ongelegen ogen
blikken en op moeilijke punten. De po
litie schroomde niet omstreeks het mid
dernachtelijk uur op de Steenstraat het
verkeer om te leiden, trams te laten
wachten en andere service te bieden
wanneer de opnamen dit nodig maakten.
Maar het was onvermijdelijk, dat van
tijd tot tijd overigens zeer goedwillende
■i—i EN bijzonder enthousiast team is nu
enige maanden bezig geweest met de
I—i opnamen en montage van deze film.
Gisteravond heeft de televisie opnamen
gemaakt van de laatste activiteiten op
opnamegebied. Nu gaat het verder om
de afwerking, die ongetwijfeld op rolle
tjes zal lopen, al lopen die rolletjes mis
schien zelf niet altijd even gesmeerd
Maar dat hoort nu eenmaal bij dit be
drijf, en de studenten appreciëren het
ook wel dat zij moeilijkheden op hun
weg vinden. Die hinderpalen strekken
tot lering, en die hebben zij nodig wan
neer zij hun plannen waar maken, om
nog meer films te produceren. Een van
de moeilijkheden, welke nu nog resten,
is de titel van de film. De werktitel ,Fén
hagedis te veel" klinkt wel intrigerend
door de volkomen duistere betekenis,
maar de titel voldoet niet geheel. Er
wordt in Minerva dikwijls in de late
avonduren gediscussieerd over een betere
titel, maar het zal waarschijnlijk wel
duren tot de verschijning van de offciele
lustrumprogramma's, alvorens definitief
gezegd kan worden onder welke titel deze
tweede Leidse studentenfilm «want Zes
Jaren mag waarlijk wel worden meege
teld) de wereld in gaat.
Niet onvermeld mogen blijven de na
men van de belangrijkste medewerksters
en medewerkers
Zoals gezegd berust de regie in han
den van de Leidse student P Verhoeven,
die als student van de Nederlandse
Filmacademie in Amsterdam wel iets ge*
leerd heeft van het klappen van de
zweep. Produktieleider is de heer K. Mi-
chielsen. De hoofdrolspelers zijn mej. H.
Menalda, mej. M. Jones, en de heren E.
Bree en H. D. Schneider. Als camera
man trad op de heer F. Boersma, de
heer D. Wiersma zorgde voor de belich
ting. de zorg voor de requisieten lae in
handen van de heren B Quant en H. J.
van der Hoeven, de heer J. C S. Schok
king trad op als elektricien, Tom Wes
ten verzorgde de grime en de zeer be
langrijke functie van scriptgirl werd
met verve vervuld door mej. M. Philip-
pus. Nu wij toch aan het namen noe
men zijn: de praeses van de lust* -n-
filmcommissie is de heer M. R. van er
Laan, en de meest zorgelijke figuur in
het gehele complex is ongetwijfeld de
heer L. Schutte, die de financiële as
pecten van de zaak in toom probeert te
houden.
HET ligt in het voornemen van de
Studenten Film. tot een min of
meer regelmatige produktie van 16-
mm-films te komen. De thans opgeno
men film zal waarschijnlijk hoofdza
kelijk zijn weg vindén in filmliga kringen
en verenigingsmanifestaties, niet in de
bioscoopprogramma's. Niet alleen maakt
het formaat het moeilijk voor de normale
bioscoopvoorstellingen, ook de duur is
daarvoor niet geschikt. Een hagedis te
veel is ook iets te veel voor een normaal
voorprogramma, en als hoofdfilm is er
natuurlijk geen denken aan.
Het zou in dit verband aan te bevelen
zijn, wanneer de studenten eerst de re
sultaten en exploitatiemogelijkheden
van deze vervaardigde film afwachten,
alvorens tot verdere produkties over te
gaan. De ervaring heeft geleerd, dat Ne
derlandse speelfilms bepaald geen kas
stukken zijn. Dat is zeker niet het geval,
wanneer het amateurfilms zijn, die al
leen in bepaalde kring sterk aanspreken.
Misschien ligt een aantrekkelijker toe
komst open voor de documentaire of
semi-documentaire of (en dit lijkt het
meest hoopgevend) door de wetenschap
pelijke documentaire, een nog te weinig
betreden terrein waarvoor in Leiden een
bijzonder vruchtbaar terrein open ligt.
Enfin, dat zijn toekomstproblemen,
die nog niet van direct belang zijn, nu
de premiere van deze ..hagedis te veel"
nog in het verschiet ligt.
Dit is slechts een heel klein stukje
van de vele, vele meters film die
verschoten zijn: een scène met Her
mien Menalda en H. Schneider.
S' j
wÊi&
'X,
PU. i
Im&m:
fUt )$jjf 'I
l 1
