WARME ONTVANGST IN LONDEN
VOOR PRESIDENT DE GAULLE
Vrijdag ondertekening
van Ned.-Duits verdrag
WEERBERICHT
Herleving van entente cordiale
en uitwisseling van verslagen
RELATIES VAN MOSKOU MET
BONN OP EEN DIEPTEPUNT
Overeenstemming inzake 6punten
Opgericht 1 maart 1860
DINSDAG 5 APRIL 1960
No. 30018
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur E. A. E. van Dlshoeck
Hoofdredacteur J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f7.50 per kwartaal; f2.55 per maand; f0.59 per week
Witte Singel 1, Leiden - Giro no. 67055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
(Van onze Londense en Parijse correspondenten)
President De Gaulle is sinds vanmiddag halftwee in Lon
den, of beter gezegd: opnieuw in Londen. Want hij is tenminste zo
onverbrekelijk met deze stad verbonden als met Parijs! Hier was het
immers waar hij het symbool van het strijdende Frankrijk werd. Lon
den neemt daarom in de gevoelens van De Gaulle altijd een geheel
eigen plaats in. Het is bijna twintig jaar geleden dat hij als nog be
trekkelijk jonge generaal uit Frankrijk vluchtte. Hij begreep dat de
slag verloren was, maar van de eindzege was hij zeker. Evenmin als
Churchill wilde geloven in de ondergang van Engeland, zou ook
Frankrijk, alle tegenspoed ten spijt, in glorie herrijzen. Hij voelde dat
hij daartoe het instrument zou zijn. Churchill met zijn bruisendo, joviaal
en artistieke temperament botste al gauw op het nogal stugge puri
teinse en rechtlijnige karakter van de generaal, maar hij moest erken
nen dat De Gaulle een groot man was.
Zowel aan Britse als aan Franse zijde
werden echter fouten gemaakt welke
leidden tot de mislukking van de Euro
pese Defensiegemeenschap en de Euro
pese Vrijhandelszone. Er is in Londen
in het laatste verband eerder plaats voor
zelfverwijt dan voor de zelfverheffing
waaraan Macmillan zich nog zojuist in
Washington heeft schuldig gemaakt.
Maar niet vergeten mag worden dat op
het ogenblik de Britten meer divisies
aan de Rijn hebben staan dan De Gaulle
er in Frankrijk heeft! Men kan de En
gelsen natuurlijk niet kwalijk nemen
dat zij wat onwennig staan tegenover
De Gaulle, die zijn parlement als een
voetveeg behandelt. Van nature wan
trouwt men hier elke sterke man, maar
men erkent grif dat De Gaulle geen
dictator is in de gewone betekenis van
het woord en dat zijn bittere medicijn
onontbeerlijk is voor het zieke Frank
rijk.
Emotionele banden
Londen-Parijs
In Ff ankrijk voorspellen velen dat het
béfcoek van president De Gaulle aan
Londen een opleving van de „entente
cordiale" zal brengen, ofschoon zij
weinig hoop koesteren dat het de poli
tieke verschillen tussen beide landen zal
oplossen.
De onafhankelijke „Le Monde" bevatte
de kop „De Britten beseffen dat de
Fransen in voor- en tegenspoed hun
bondgenoten blijven". „Paris-Jour"
schreef: „Londen bereidt De Gaulle een
uitbundig welkom" en de conservatieve
„Paris-Presse" zei: „Koninklijk welkom
voor De Gaulle, maar ook de moeilijk
ste onderhandelingen van bondgeno
ten".
De meeste Franse kranten legden er
de nadruk op dat het bezoek voorna
melijk een reremonieel karakter zal
hebben om het Britse volk de gelegen
heid te geven De Gaulle te begroeten,
twintig jaar nadat hij als bijna onbe
kend vluchteling naar Engeland kwam
om de vrije Fransen te leiden.
Als belangrijkste onderwerpen van
gesprek noemden zij:
1) de Franse wens om volledig deel uit
te maken van de „atoomclub" en te
delen in de Westelijke atoomgehei
men;
2) de Britse bezorgdheid dat de plan
nen tot versnelling van de integratie
der EEG-landen zouden kunnen leiden
tot verdieping van de kloof tussen
de EEG en de EVA.
Voorts wordt verwacht dat De Gaulle
verslag zal uitbrengen over zijn bespre
kingen met Kroesjtsjef en dat Mac
millan mededelingen zal doen over zijn
bezoek aan de V.S.
Sedert de „entente cordiale", begin
dezer eeuw, hebben zes Franse presiden
ten Londen bezocht. De laatste was
Vincent Auriol in 1950. Koningin
Elizabeth en de Hertog van Edinburgh
hebben drie jaar geleden een bezoek
aan Parijs gebracht.
Aantrekken en afstoten
Engeland dat sinds de elfde eeuw
geen inval meer heeft gekend, blijft door
zijn op de historie berustende gevoel
van betrekkelijke veiligheid hoe illu
soir ook in de toekomst ten opzichte
van Europa buitenstaander. Het toont
een psychisch aanpassingstekort, grond
oorzaak van een reeks nodeloze na-oor-
logse conflicten waarbij vooral Frank
rijk de tegenpool vormt. Het is een spel
van wisselend aantrekkken en afstoten,
waarbij de Britten sinds de oorlog be
trokken zijn geweest., dat tot een tra
gedie kan leiden indien de betrokken
regeringsleiders niet de nodige reali
teitszin kunnen opbrengen.
Na de oorlog, toen Frankrijk zich nog
onvoldoende had opgericht en het een
vraag was of dit ooit zou gebeuren, zet
ten de Engelsen alles op één kaart: de
Verenigde Staten. Pas langzaam, mede
door Frankryks politiek of althans eco
nomisch en diplomatiek herstel, dringt
ook in Londen het besef door dat be
staande bindingen zoals met Washing
ton en het Gemenebest zullen dienen te
worden gecompleteerd met een samen
gaan met de rest van de Westelijke
bondgenoten. Dit is op het moment het
centrale probleem. Van allerlei assen
zal een cirkel moeten worden gesmeed.
Engeland heeft in Europa de ene na de
andere kans gemist. Churchill en Mac
millan stonden in de voorste gelederen
van de Europese beweging toen zij in
het Lagerhuis nog in de oppositie wa
ren. De conservatieven zochten toen
vooral naar een tegenwicht voor een
Labour-Engeland, al zag Churchill zeker
wel verder dan dit tijdelijke verschijn
sel. Maar Frankrijk en later De Gaulle
moesten wel hun eigen weg gaan toen
Engeland weigerde zich al te veel op
het continent vast te leggen.
DROOG WEER
De Bilt verwacht van heden- tot mor
genavond:
Droog weer met zonnige perioden.
Zwakke tot matige zuidelijke wind.
Aanhoudend vrij zacht.
(Opgemaakt te 11.15 uur).
6 april
Zon op: 6.04 uur; onder: 19.22 uur.
Maan op: 13.20 uur; onder: 3.33 uur.
Hoogwater te Katwijk te 11.06 en 23.54
uur.
Laagwater te 6.03 en 19.04 uur.
Dit blad bestaat uit 16 pagina's
Samen gelukkiger!
Voor een Frans staatshoofd sloven de
Britten zich altijd meer uit dan voor
wie dan ook. Een vleug van het ver
leden herleeft, toen beide volkeren in
de donkere dagen van Ieperen, Verdun
en de Somme schouder aan schouder
stonden. De „entente cordiale" blijft al
tijd sluimeren. De Engelsen voelen
misschien weinig voor De Gaulle's
.grandeur" omdat de verhoudingen zo
radicaal veranderd zijn, maar zelf gaan
zij ook gebukt onder het tanen van
eigen glorie. Samen, zoals gedurende
Suez, voelen zij zich minder ongeluk
kig. De Gaulle heeft een zakelijk ak
koord met de Bondsrepubliek maar emo
tioneel is Engeland ondanks alle teleur
stellingen voor de Fransen onmsbaar. In
beide landen leeft zeker een vaag besef
dat het zinloos is al te veel te tremen
over het verlorene en dat het geboden
is de handen ineen te slaan op basis
van nieuwe verworvenheden. Het Wes
ten zal dan pas zijn taak naar behoren
kunnen vervullen wanneer het eigen
kleingeestig nationalisme overwint en
de bredere onderstroom welke Europa
verbindt weet terug te vinden. De
staatslieden zullen pas groot kunnen
worden genoemd als zij zich boven eigen
beperkingen kunnen verheffen. Indien
de mooie woorden, welke gedurende
deze dagen in Londen zullen worden
gesproken, dat kunnen waarmaken, dan
zal het bezoek meer dan een formele
of sentimentele betekenis krijgen.
Koninklijk
erepodium 5 mei
in gebruik
Geld ruimschoots bijeen
(Van onze Haagse redactie
Het geld voor het Koninklijk
erepodium, een geschenk van de
officieren van Zee-, Land- en
Luchtmacht aan H.M. de Koningin,
is ruimschoots bijeen. Er was naar
schatting ruim f. 70.000.— nodig,
maar de offervaardigheid van de
officieren ble ek groot genoeg voor
een aanzienlijk hoger bedrag. Er
wordt nog overlegd op welke wijze
het overblijvende geld zal worden
besteed. Het podium zal begin mei
aan de Koningin worden aangebo
den, zodat het officieel in gebruik
kan worden genomen bij de grote
bevrijdingsparade op 5 mei te Ede-
Wageningen.
In het najaar heeft het comité, dat
de plannen tot aanbieding van het po
dium uitwerkte, onder voorzitterschap
van de kolonel der artillerie, W. A.
Feitsma, de actie voor de inzameling
der gelden gestart. Schriftelijk werd
een beroep gedaan op alle beroeps- en
reserve-officieren om al naar gelang
hun rang een bedrag te storten. Deze
actie heeft groot succes gehad.
In verschillende fabrieken wordt op
het ogenblik met alle krachten ge
werkt aan de onderdelen van het ge
schenk, zoals de platte wagen, waarop
het podium kan worden vervoerd, het
handgeknoopte tapijt voor de vloerbe
dekking en de gobelins voor de achter
wand, en het meubilair. Het comité
verwacht dat alles tijdig gereed zal
zijn voor de overdracht volgende
maand.
Ruim 60 jaar nadat de gezamenlijke
officieren aan Koningin Wilhelmina een
(in de oorlog verloren gegaan) balda
kijn geschonken, zal de Nederlandse
vorstin dan weer over een ere-podium
beschikken. Op verzoek van Koningin
Juliana wordt het nieuwe geschenk geen
werkelijk baldakijn. Beter kan van een
podium worden gesproken omdat de
Koningin geen beschuttend dak wenste.
Het Kremlin zoekt
ruzie met Duitsers
Na deze grove, Russische „grap"
schrijft Izwestija „Dezer dagen ver
scheen het hakenkruis letterlijk op een
wel heel onverwachte plaats: in het gas-
Nieuwe C.A.O. voor
liet schildersbedrijf
Tussen werknemers- en werkgevers
organisaties in het schildersbedrijf is
gisteravond te Utrecht overeenstemming
bereikt over een nieuwe collectieve ar
beidsovereenkomst. De nieuwe CAO, die
geacht wordt per 1 april te zijn inge
gaan, houdt een loonsverhoging in van
vyf procent plus 1 cent. Daarnaast zal
de 5,6% AOW-toeslag in de basisionen
worden verwerkt. Het aantal vakantie
dagen voor jeugdige werknemers tot en
met achttien jaar is met ingang van 1
april vastgelegd op 18 Oudere
werknemers zullen in het vervolg vijf
tien vakantiedagen krijgen. De rijwiel-
toeslag is vastgesteld op vijftig cent.
Deze was voorheen veertig cent per dag.
De nieuwe CAO zal zo spoedig mogelijk
ter goedkeuring worden voorgelegd aan
het College van Rijksbemiddelaars.
Vitriool-artikel in de Izwestija met een
belachelijke beschuldiging tegen Adenauer
(Van onze correspondent in Bonn)
Eerst gistermiddag werd op een persconferentie in Bonn bekend gemaakt,
dat het Westduitse ministerie van Buitenlandse Zaken zaterdagochtend bfj de
Russische ambassade te Bonn fel heeft geprotesteerd tegen een artikeltje in de
Izwestija, het Moskouse dagblad, dat als regeringsorgaan dient. Het blad heeft
op 20 maart j.l. geschreven, dat Adenauer onder zijn handtekening in het gas
tenboek van een Washingtons museum, zelf een rijtje hakenkruizen heeft gete
kend!! In de Izwestija van 20 maart wordt over het voorval gezegd, dat Ade
nauer eens beweerd heeft, dat hij, als hij Hitier nog eens zou ontmoeten, hem
eigenhandig zou wurgen. „Meneer de kanselier", aldus het Russische regerings
blad, „zal waarschijnlijk zjjn voorganger ook werkelijk gewurgd hebben, maar
dat geldt dan in overdrachtelijke betekenis: in de vorm van een vriendschappe
lijke omarming".
tenboek van de National Gallery of Arts
te Washington. Zoals het persbureau
United Press International meedeelde
kwamen er twee getekende hakenkruizen
in dit boek. een paar minuten voor het
tydstip waarop kanselier Adenauer er
zijn naam inzette, waarbij de haken
kruizen juist boven zijn handtekening
opdoken". Volgens de Izwestija zou de
directie van het museum hebben gezegd,
dat dit het werk was van journalisten,
die Adenauer begeleidden". „Wij echter",
zo besluit het blad zijn vitriool-artikel,
.tkum.en de heren uit de National Gal
lery of Arts een andere zienswijze ge
ven. die van. de realiteit bepaald niet
ver verwijderd is. Hoe zou het toch zyn
wanneer deze hakenkruistekens door de
hand van de ondertekenaar zelf werden
gemaakt, die uit verstrooidheid zijn
echte afdruk neerzette? En nog te meer,
omdat daarvoor bij de heer Adenauer de
conclusies voorhanden zijn".
Tegenaanval
De Westduitse regering heeft nu de
volgende berekeningen gemaakt: zater
dagmorgen protesteerde zij te Moskou
over dit artikel in de Izwestija. Des mid
dags kwamen de Russen met het geval-
Iwan Hoppe (Zie ons nummer van za
terdag) op de proppen, als tegenaanval
bedoeld en er met de haren bijgesleept,
om maar af te leiden van wat in de
Izwestija heeft gestaan.
Over het geval-Hoppe deelde men gis
termiddag op de Bonner persconferentie
mee, dat de voormalige Duitse soldaat
Hoppe thans in Rusland woont. Hij
vroeg zijn familie in Duitsland om be
wijzen te verzamelen waaruit bleek, dat
hij Duitser was, opdat hij kon repa
triëren. De familie zond papieren, een
oorkonde en een medaille (met haken
kruis) naar Bonn. dat alles doorstuur
de naar de Westduitse ambassade te
Moskou. De ambassade maakte van het
geheel een pakje, stuurde het naar Hop
pe. maar de Russische censuur onder
schepte het pakje, waarna de Russische
propaganda beschuldigde van het „ver
lenen van nazi-orders aan Russische ex-
collaborateurs"
Tienduizend keer ging,iiet
in het verleden goed
Van regeringszijde in Bonn is gisteren
gezegd, dat de Russen in tienduizend ge
vallen, waar het oorkonden, alle moge
lijke door Hitier getekende papieren en
medailles met hakenkruizen betreft,
geen kik hebben gegeven. Thans buit de
Sovjetrussische propaganda, niets ont
ziende en alles verminkend, het lot van
een gevangene Duitser in Rusland uit
om de aandacht af te leiden van het
Duitse protest over het Izwestija-artikel.
Er blijkt uit, aldus de Westduitse rege
ringswoordvoerder, dat Moskou niets van
echte ontspanning wil weten.
Een Russische journalist vroeg daarop
tijdens de persconferentie: „Was het
Zo ongeveer zou de brug over het
Kanaal tussen Engeland en Frank
rijk er uit zien, waarvan de bouw
dezer dagen is voorgesteld.
Weer vogeldiefstal
in Avifauna
Avifauna in Alphen aan den Rijn
schynt wel zeer in trek te zijn bij vogel -
dieven. Zondag werd een zeer zeldzame
bloedvleugelparkiet gestolen. Maandag
werd de diefstal pas ontdekt. De vogel
vertegenwoordigt een waarde van om
streeks 800 gulden. De politie heeft op
het ogenblik nog geen aanwijzingen.
De laatste hand wordt gelegd aan I steld. Een der nieuwe aanwinsten
de nieuwe inrichting van het mi- is dit model van de „Koningin
niatuurstadje Madurodam, dat Wilhelmina".
dezer dagen weer wordt openge- I
(Van onze correspondent te Bonn)
De Nederlandse en Westduitse ministers van Buitenlandse Zaken,
de heren Luns en Von Brentano zullen vrijdag a.s. om vier uur in Den
Haag het Duits-Nederlandse vereffeningsverdrag ondertekenen. In de
loop van het jaar kan daarop dan de ratificatie door het Nederlandse
en het Westduitse parlement volgen. Voor deze ondertekening neemt
Von Brentano uit Bonn een complete delegatie mee, waartoe ook zal
behoren de Westduitse onderhandelaar dr. Lahr. Vandaag zal het
kabinet te Bonn het verdrag in principe goedkeuren.
De protesten die de gemeenteraad
van het dorp Wyler btf Kleef tegen het
verdrag bij minister Von Brentano
heeft ingediend zullen geen invloed
meer hebben op de inhoud van het
akkoord. Als bekend staat men er te
Wyler maar ook in bepaalde politieke
kringen te Düsseldorf, de hoofdstad
van de deelstaat Noordrijn-Westfalen,
op dat de circa 20 bewoners uit het
gebied rond Wyler, die krachtens de
overeenkomst bij Nederland zullen ko
men, „niet onderworpen zullen wor
den aan de Nederlandse soeverein»
teit", zoals men dat te Wyler zo fraai
heeft uitgedrukt.
Het Duits-Nederlands akkoord waar
over meer dan twee jaar is onderhan
deld, omvat zes punten, te weten:
1. De nazi-slachtoffers: Bonn zal voor
de Nederlandse slachtoffers van het
Hitler-regime een bedrag van 125 mi-1
joen mark betalen.
2. Financiële kwesties: Bonn betaalt
voor in de bezettingstijd door de Duit
sers gestolen effecten, de afwikke
ling van vooroorlogse verplichtingen
(Stillhalte- en Tredifina-akkoordèn)
en Nederlandse investeringen in de
correctiegebieden een bedrag van
150 miljoen mark.
3. Grenscorrecties: Nederland geeft de
grenscorrecttegebieden Elten, Tudde-
ren en Dinxperlo aan Duitsland terug.
In totaal wordt de grens overigens
op 40 plaatsen hernieuwd.
4. Eems-Dollardeen gemeenschappe
lijk regime is vastgesteld waarbij
verscheidene taken onderling zullen
worden verdeeld. Overeenstemming
over de grens in de Eemsmonding is
niet bereikt.
5. Grenslanderijen: 1250 van de 4000
hectaren grenslanderijen die na de
oorlog bij Nederland zijn gekomen
gaan terug naar Duitsland. Gezamen
lijk zullen werken worden uitgevoerd
ter voorkoming van de schade ver
oorzaakt door grensoverschrijdende
rivieren en beken.
6. Rijnvaart: een oplossing via het In
ternationale Hof van Justitie inzake
Advertentie
de toepassing van de Acte van Mann
heim op de Rijnvaart zal niet meer
worden gezocht. Op basis van een
enige maanden geleden gehouden ge
sprek tussen staatssecretaris Van
Houten en ambassadeur Lahr zal
men hierover verder onderhandelen.
DE VERF VOOR HET SCHILDERFEEST
SIKKENS-TjALLEMA FR0DUKT
noodzakelijk de medaille met het haken
kruis op te sturen?"
De Westduitse woordvoerder: „Wy
zullen toch niet bewust dergelijke din
gen opsturen om repatriëring van een
Duitser te verhinderen? Zoiets is im
mers tienduizend maal aanvaard
Het gaat dan niet om het hakenkruis,
het gaat erom de nationaliteit van die
man vast te stellen".
De Duits-Russische betrekkingen be
vinden zich nu ongetwijfeld op het diep
tepunt: het vitriool-artikel en het ha
kenkruis-debat tonen dit aan.
Zoeloe-opperhoofd
maant tot kalmte
Schoten in Njanga
Sitele Zoeloe, een kleinzoon van
de Zoeloe-koning M'Panda, en de
vertegenwoordiger van het opper
hoofd in Durban, hebben gisteren
op alle negers een beroep gedaan
om onverwijld het werk te hervat
ten, geen persoonsbewijzen meer te
verbranden en een einde te maken
aan alle geweldpleging. Sitele Zoe
loe deelde mee dat tegen donder
dag in Durban een bijeenkomst is
belegd van de raad van het opper
hoofd, leiders van het Afrikaanse
Nationale Congres en het Pan-
Afrikaanse Congres, de commissa
ris voor Bantoezaken in Durban en
de woordvoerder van het ministe
rie voor Bantoezaken in Natal.
Een Zuidafrikaar.se politieman heeft
gisteren in het negerwoonoord Njanga
by Kaapstad het vuur op een dreigende
menigte Afrikanen geopend, waardoor
vier negers schotwonden hebben opgelo
pen. Drie negers met verwondingen van
andere aard werden samen met het bo
venbedoelde viertal in een ziekenhuis
opgenomen. Volgens de commandant
opende een politieman het vuur omdat
de negers dreigden hem en andere agen
ten van politie aan te vallen Tevoren
had de politie gebruik gemaakt van wa
penstokken tegen roerige elementen. Na
het incident werd het weer rustig in
het woonoord, aldus de politiecomman-
dant. Behalve een kordon manschappen
met geweren en machinepistolen ston
den in de omgeving drie sterke afdelin
gen mobiele reservisten paraat.
Het Afrikaanse Nationale Congres
heeft gisteren een verklaring uitgegeven,
waarin wordt voorgesteld een nieuwe
nationale vergadering bijeen te roepen,
waarin „het gehele volk op een volledige
democratische basis" vertegenwoordigd
zal zijn en die de grondslag moet leggen
voor een nieuwe Unie van Zuid-Afrika.
In de verklaring wbrdt voorts gevraagd
om opheffing van de noodtoestand, vrij
lating van de negerleiders en afschaffing
van de paswetten. Tenslotte wordt een
loonsverhoging geëist tot een minimum
van een pond per dag.
Boven Cato Manor en Clermont zfjn
ruim 200.000 vlugschriften door een
vliegtuig naar beneden geworpen, waar
in er bij de negerbevolking op wordt
aangedrongen de wet en de orde te
handhaven en niet deel te nemen aan
wilde stakingen. In Cato Manor is het
op het ogenblik rustig, llit de meeste
steden word. gemeld dat de treinen en
bussen weer normaal rijden. De negers
zouden over het algemeen weer aan het
werk zijn gegaan.
