MACMILLAN NAAR WASHINGTON VOOR OVERLEG KERNPROEVEN TELEVISIE I960 WEERBERICHT Onmogelijk en rampzalig om Russisch voorstel in Gèneve zonder meer van de hand te wijzen Het Westen geplaatst voor een zeer belangrijke beslissing BOSCH koelkasten 1960 FRANSEN LATEN ZICH NIET LOSWRIKKEN UIT „WESTEN" schildersverven, ladders en schildersqereedschappen Leidse verfhandel „de Valk" n.v. Kamer akkoord met verhoging grond belast i ng Opgericht 1 maart 1860 VRIJDAG 25 MAART 1960 No. 30009 LEIDSCH DAGBLAD DirecteurE. A. E. van Dishoeck HoofdredacteurJ. Brouwer DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN per kwartaal; f2.55 per maand; f0.59 per week f7.50 Witte Singel 1, Leiden - Giro no. 57055 Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507 (Van on." Londense correspondent) President Eisenhower heeft gisteren de Britse premier Macmillan uitgenodigd naar Washington te komen om met hem 't Sovjetrussische voorstel inzake staking van kernproeven te bespreken. Macmillan ver trekt morgen. Het overleg zal waarschijnlijk maandag beginnen. Het zal waarschijnlijk een korte conferentie worden, vooral omdat Mac millan de week daarop in Londen terug moet zijn om president De Gaulle te ontvangen. Vooral de Verenigde Staten staan voor een moeilijke beslissing en het is begrijpelijk, dat de Amerikanen de Britse regering wensen te raadplegen alvorens definitief hun houding te bepalen. Het pikante van de situatie is, dat het Russische voortsel vrijwel overeenkomt met het destijds door Engeland geformuleerde plan, voor Washington een reden te meer om het nauwste overleg met Macmillan te plegen. De Britse premier zal o.a. worden vergezeld door de vermaarde atoom geleerde Sir William Penney, de man, die de Britse H-bom heeft tot stand gebracht en die lid is van het Britse gezagsorgaan voor atoom energie. Londen is van mening, dat het niet alleen onmogelijk, maar ook rampzalig zou zijn om het Russische voorstel zonder meer van de hand te wijzen. De moeilijkheid is echter, dat men zowel in Washing ton als Londen stemmen hoort, die zich afvragen of het wel verstandig is alle experimenten te staken, welke kleinere, goedkopere en vooral „schonere" wapens kunnen opleveren. Eisenhower en Macmillan moe ten beslissen wat het zwaarste weegt. zijdse raadpleging tussen de president en de premier, die elkanders oordeel hooglijk waarderen. Op dit moment is het van het grootste belang dat Enge land en de Verenigde Staten één lijn trekken, want daarvan hangt het succes zowel van de ontwapening als het top- gesprek af. Druk en tegendruk in Washington Onze correspondent in Washington telefoneerde ons over de reis van Mac millan: De Engelsen willen een serieuze po ging doen om op grond van de jongste Russische voorstellen een compromis te bereiken inzake stopzetting van de kern explosies. In Washington ontwikkelde zich daarentegen een vrij krachtige stroming om. de Russische suggesties van de hand "te wijzen. Daarmede willen Uitnodiging kwam als een verrassing "President Eisenhowers dramatische uitnodiging aan Macmillan, welke als een volkomen verrassing kwam, bete kent in elk geval dat er in Genève een keerpunt is bereikt en dat verdere voor uitgang bij de besprekingen over de kernproeven thans afhankelijk is van nadere instructies uit Londen en Wash ington. Het is de achtste maal sinds Macmillans premierschap, dat hij pre sident Eisenhower zal ontmoeten. De komende bijeenkomst is waar schijnlijk de belangrijkste totnutoe, om dat het lot van de Geneefse conferentie er van afhangt en de hoop dat er een einde zal kunnen worden gemaakt aan de bomproeven, welke een bedreiging vormen voor het menselijke welzijn. Zes weken geleden waren de bespre kingen in Genève vastgelopen. De Rus sen eisten toen alles of niets. Eisen hower stelde daarop een schikking voor, namelijk een onmiddellijk verbod van alle waarneembare proeven en gemeen schappelijke studie van de kleinere on dergrondse ontploffingen, welke zich totnutoe aan ontdekking onttrekken. De Russen hebben dit voorstel eerst ver worpen, doch zaterdag j.l. aanvaardden zü het, zü het onder voorwaarde dat tij dens de studieperiode alle ondergrondse proeven zouden moeten worden stopge zet. Deze periode zou misschien wel vijf jaar kunnen duren en zonodig kunnen worden verlengd. Het betekende der halve het verbod van alle bomproeven, misschien wel voorgoed. Hieraan was alleen het risico verbonden dat er in het geheim toch proeven zouden kun nen worden genomen. Vandaar dat het hele voorstel afhangt van het gelóóf aan elkanders goede trouw! De Britten schijnen bereid om met het plan in zee te gaan, doch Washington aarzelt. Volgens de optimisten in de Verenigde Staten kan het Russische voorstel inderdaad een belangrijke stap in de goede richting betekenen, maar de pessimisten vrezen dat het misschien weer een propagandazet is. Er is echter geen sprake van dat Macmillan naar Washington zou gaan om president Eisenhower over te halen het voorstel te accepteren. Deze opvatting wordt reeds teniet gedaan door het feit, dat de pre sident het initiatief nam om Macmillan te laten komen. In Londen wordt on derstreept, dat het komende gesprek een vorm is van volkomen normale weder- wü niet zeggen, dat Washington zijn standpunt reeds heeft bepaald, doch het departement voor Defensie en vooral de Commissie voor de Atoomenergie oefen den aanzienlijke druk op Eisenhower uit om de Russen niet op hun woord te ge loven en geen moratorium aan te gaan voor proeven' onder de grond, die tot dusverre oncontroleerbaar waren. McCone, de voorzitter van de Com missie voor de Atoomenergie, trad als kampioen der argwanenden op. Boven dien zijn het McCone, alsmede de hoog ste autoriteiten van het Pentagon, die het wenselijk achten, dat Amerika bin nenkort ondergronds ladingen gaat be proeven voor de nieuwste wapenen. De laatstgenoemde groep kreeg steun van de leiders der atoomcommissie uit het Congres, te weten Senator Anderson en het Congreslid Holifield en alles teza men werd de combinatie van krachten, die zich verzette tegen aanvaarding van de Russische voorstellen, indrukwekkend sterk. Herter, de minister van Buitenlandse Zaken, en diens voornaamste medewer kers op het State Department betoog den evenwel, dat men de Russische sug gesties niet zonder meer mocht verwer pen. Ook Kistiakowsky. Eisenhowers adviseur voor wetenschappelijke kwes ties, schijnt de zijde van Herter gekozen te hebben. Zelfs Herter en de zijnen zouden niet geneigd zijn zich akkoord te verklaren met wat de Russen voorge slagen hebben, doch zü zouden willen beproeven of de Russische suggesties tot basis zouden kunnen dienen voor een overeenkomst, die de grootst mogelyke garantie zou bieden tegen knoeierij. Met name zou men het moratorium wil len beperken tot een betrekkelijk korte periode en verder zou men het eens wil len worden over voldoende inspectie mogelijkheden ter plaatse, wanneer in ternationale inspectiegroepen onraad vermoedden. Ook Macmillan schijnt een voorstan der te zijn van laatstgenoemde tactiek en hij heeft het nodig geacht spoorslags naar Washington te komen teneinde de argumenten van Herter en diens aan hang te steunen. Eisenhower zelf heeft nog geen voorkeur doen blijken voor de ene of de andere partij. Officieel ver klaart men in het Witte Huis dat de Russische voorstellen met zorg worden bestudeerd. Advertentie 110 1. f469.—; 112 1. f525.—; 140 1. f 575.—. EDLY - RADIO SERVICE Morsstr. 20 - Tel. 33975 - Leiden Alleen by ons, alle Duitse merken. 43 cm. f675.— 53 cm. f 795.— Onze bekende - bétere service. EDLY RADIO SERVICE Morsstr. 20 - Tel. 33975 - Leiden VERANDERLIJKE BEWOLKING De Bilt verwacht van heden- tot mor genavond Veranderlyke bewolking met hier en daar enige regen en plaatselyk mist, maar ook enkele opklaringen. Zwakke tot matige wind uit oostelyke richtin gen. Weinig verandering in temperatuur. (Opgemaakt te 11.15 uur). 26 MAART Zon op: 6.30 uur; onder: 19.03 uur. Maan op: 6.12 uur; onder: 18.15 uur. Hoogwater te Katwyk te 2.42 en 15.01 u. Laagwater te 10.46 en 23.12 uur. (Dit blad bestaat uit 24 pagina's) Tijdens het bezoek van mevrouw Kroesjtsjef en mevr. De Gaulle aan een Parijs ziekenhuis wist een Hongaarse vluchtelinge, die met haar man en kind in de Franse hoofdstad woont, de afzetting te verbreken en aan de echtgenote van de Russische premier een brief te overhandigen, waarin zij verzocht ook haar tweede kind. dat in Boe dapest achterbleef, toestemming te geven naar Frankrijk te komen. De Hongaarse overhandigt mevrouw Kroesjtsjef haar verzoek. President De Gaulle heeft alle illusies dienaangaande in de kiem gesmoord... (Van onze Parijse correspondent) Het politieke spiegelgevecht (met Europa als inzet) tussen Frank- rijks president generaal Charles de Gaulle en de premier der Sovjet- Unie Nikita Kroesjtsjef, heeft gisterochtend in Parijs zijn eerste ronde beleefd. Van de twaalf uren, die de beide staatslieden voor hun be sprekingen onder vier of zes, de tolk meegerekend ogen gedu rende deze twaalf dagen hadden uitgetrokken, hebben ze er nu ruim twee verbruikt voor een algemene terreinverkenning. Natuurlijk is er over hun onderhoud geen woord of letter uitgelekt. Doch uit de tal loze woorden die de loslippige Rus op vele verschillende plaatsen bij onderscheiden gelegenheden sedert zijn aankomst op Orly nu al heeft uitgesproken is het niet moeilijk de gedachtenlijn te reconstrueren die hij ongetwijfeld ook in gezelschap van generaal De Gaulle gevolgd heeft. Gisteren was het de eerste echte lentedag, hoewel de lente reeds maandag officieel haar intrede deed. Dit beeld van de trappen om het Nationale Monument op de Dam illustreert dit voorzichtige be gin van de lente. Premier beheerst zijn stof geheel Juister gezegd zyn het twee gedach- tenlynen. De eerste: Frankryk en Rus land zyn de twee grootste continentale machten van Europa en het is hun ge meenschappelijk levensbelang een her leving van het Duitse militarisme met alle middelen te voorkomen. Het tweede hoofdthema is dat de stand van militaire zaken in het teken der atoom splitsing vandaag zo'n dreigend karak ter heeft aangenomen, dat geen enkel staatsman, die die naam verdient het recht meer heeft niet al zyn krachten voor de vrede in te zetten. Daarnaast heeft Kroesjtsjef gisteren in het Pa rijse stadhuis en in de Kamer van Koophandel nog verscheidene andere balletjes opgeworpen met de bedoe ling de culturele en de commerciële samenwerking tussen zyn land en Frankrijk te stimuleren. Indrukwekkende kennis Wanneer men Kroesjtsjef hoort en ziet spreken dan maakt hü vooral wel de indruk van een man die de situatie en zyn stof volkomen beheerst. Men heeft hem nog niet alle registers van zyn propaganda-orgel horen bespelen de dreigende tonen heeft hy (nog) niet aangeslagen maar niettemin kan er over zyn virtuositeit al geen twyfcl meer bestaan. Een virtuositeit, die zich ook openbaart in zUn enorme feitenkennis en zo heeft hij gisteren de ..kapitalisten" van de Parijse Kamer van Koophandel uit het blote hoofd met een eindeloze reeks van produktie- en andere cyfers bekogeld, waarvan zyn gehoor zichtbaar onder de indruk kwam. Kroesjtsjef ontvouwde met ken nelijke trots een beeld van het Rusland der naaste toekomst, waar de arbei ders steeds minder zullen hoeven te werken en niettemin meer verdienen en waar dan bovendien de nationale produktie nog eens met reuzenstappen voorwaarts schrydt. Kroesjtsjef spie gelt zyn publiek, dat hy overal met een frappante zelfverzekerdheid tege moet treedt, die cijfers en die zonnige toekomstvisioenen niet slechts voor om de superioriteit van de Sovjet-Unie in vergelyking met de kapitalistische pro- duktiemethoden aan te tonen. Hy wil langs die weg buitendien bewüzen, dat zyn vredesoffensief niet slechts oprecht is maar ook op economische noodzake lijkheden is gebaseerd. Het ziet er naar uit dat Kroesjtsjef met zijn argumenten in deze richting in Frankryk wel meer succes zal boe ken dan met zjjn onophoudelijk gebeuk op de trom van het Duitse gevaar. De Fransen hebben even weinig redenen het Duitse militarisme te waarderen als de Russen, maar het acute gevaar acht men hier momenteel, nu Duits land in twee helften is gesplitst en Adenauer stevig aan het westen is ge klonken, toch wel tamelyk denkbeel dig. Illusies over loswrikken van Frank rijk uit het Westelykc en Atlantische verband, die de Sovjet-leider misschien ook nog zou kunnen koesteren, smoorde generaal De Gaulle gisteren ijlings in de kiem met de constatering, dat ..onze beide landen zich ieder in een der twee kampen bevinden waartussen de wereld is verdeeld". Advertentie Het best gesorteerd in: „Historische stap voorwaarts in V.S." Het Amerikaanse Huis van Af gevaardigden heeft gisteren een wetsontwerp over burgerrechten aanvaard dat beoogt discriminatie tegen neger-kiezers in de zuidelijke staten te voorkomen. De kern daar van is een plan om federale recht banken scheidsrechters te laten aanwijzen, die negers en anderen die zich beklagen over ongelijke behandeling bij het uitbrengen van hun stem, bij te staan. De minister van Justitie, William P. Rogers, noemde het ontwerp, dat met 311 tegen 109 stemmen werd aanvaard, ,,een historische stap voorwaarts". Volgens de nieuwe bepalingen is het een federale misdaad zich te verzet ten tegen gerechtelüke bevelen tot ras senintegratie, moeten de verkiezings documenten der staten bewaard blij ven en worden aanslagen zwaarder gestraft. LAMMERMARKT 3 LEIDEN TELEFOON 33909 Levenslang voor vrouwenmoordenaar Patrick Byrne, een 27-jarige arbeider In Birmingham, is gisteren tot levens lange gevangenisstraf veroordeeld we gens moord op een typiste van 't plaat selijke tehuis van de Chr. Jongevrouwen Vereniging iYWCA). Byrne had zyn slachtoffer, de 29-jarige Stephanie Baird die hy niet kende, op straat gevolgd. Hü was later het tehuis binnengedrongen, had haar gewurgd en vervolgens het lük onthoofd. Bij het vonnis was rekening gehouden met het feit, dat een medische deskun dige de beklaagde een seksuele psycho paat had genoemd. De moord die op kerstavond van het vorige jaar werd gepleegd, heeft enorme opschudding in Engeland verwekt. Na een zeer uitgebreid onderzoek kon de politie na zeven weken de dader arres teren, die volledig bekende. Het voorstel zal nu naar de Senaat gaan, die reeds meer dan vüf weken bezig is met de behandeling van een stringenter ontwerp. Mogelük zal de Senaat dit voorstel overnemen. Minister Zylstra heeft gisteren in de Tweede Kamer zijn zin gekregen. De verhoging van de grondbelasting is er door. De bewindsman had grof geschut in stelling gebracht om zijn wetsvoorstel te kunnen verdedigen. Naar het oordeel van de Tweede Ka mer was dat geschut te zwaar. Men meende, dat het belang van dit wets voorstel het niet rechtvaardigde om er dc kabinetskwestie aan te verbinden. Enkele sprekers gaven dan ook uiting aan hun ontstemming over dit „onaan vaardbaar". Zoals veertien dagen geleden, toen het debat werd geschorst, reeds te voor zien was, werd het wetsontwerp met ruime meerderheid door de Tweede Ka mer aangenomen. Alleen communisten en SGP stemden tegen. Voor verdere byzonderheden over het debat zie men elders in dit blad.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1960 | | pagina 1