REGERING EN TWEEDE KAMER HEKELEN HOUDING AANNEMERS Bemiddeling Andriessen is op niets uitgelopen WEERBERICHT Minister De Pouskort en koel: We gaan geen stap verder meer" VELDTOCHT VAN ADENAUER TEGEN RUSSISCHE LEUGENS schildersverven, ladders en schildersgereedschappen Leidse verfhandel „de Valk' In enkele steden ontslag gegeven Opgericht 1 maart 1860 VRIJDAG 11 MAART 1960 No. 29997 LEIDSCH DAGBLAD DirecteurE. A. E. van Dishoeck HoofdredacteurJ. Brouwer DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN f7.50 per kwartaal; f2.55 per maand; f0.59 per week Witte Singel 1, Leiden - Giro no. 57055 Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507 PARLEMENT VOLLEDIG ACHTER KABINET (Van onze parlementaire redacteur) Met de onverstoorbare koelheid, die hem uiterlijk kenmerkt, heeft minister De Pous van Economische Zaken gisteren in de Tweede Kamer de werkgevers in het bouwbedrijf een koude afstraffing gegeven. Alle sprekers van alle partijen hebben daarna hun instemming betuigd met het totnutoe gevoerde regeringsbeleid in de bouwstaking, waaraan velen de vraag verbonden: waarom legt de regering geen bindende loonregeling op, want de arbeiders die geen schuld hebben aan de kwestie, betalen nu het gelag. Daarop antwoordde minister De Pous, dat hij zich geschraagd voelt door de uitspraken uit de Kamer, maar dat hij zich nu niet wilde uitspreken over concrete maatregelen en geen dreigementen wilde bezigen, omdat hij juist na de blijken van instemming uit de Kamer de mogelijkheid wil openhouden voor een gesprek om alsnog een oplossing te bereiken. Dat de boinonijverheid geen uitzon dering vormt als de werkgevers het niet-doorberekenen van loonsverhogin gen aanvankelijk voor eigen rekening moeten nemen. De regering heeft zich bereid verklaard tot enkele uiterste tegemoetkomingen aan de bezwaren van de aannemers, maar elke verdere stap zou inhouden dat de grondslagen van de loon- en prijspolitiek zouden worden verlaten. Reeds op 30 november had minister De Pous een bespreking gevoerd met de werkgevers in het bouwbedrijf, omdat zij hadden verzocht voor hen een uitzonde ring te maken op de regel dat loons verhogingen niet mogen worden door berekend. De minister zag daartoe geen aanleiding en hij vroeg een constructief voorstel. Op 7 januari j.l. deelden de werkgevers echter mee, dat hun stand punt ongewijzigd was gebleven en geen afwijkende voorstellen konden inbren gen. Minister schraagt betoog met cijfers, citaten en data Nauwkeurig met citaten, cijfers en data zette minister De Pous uiteen, dat de werkgevers in het bouivbedrijf vol ledig op de hoogte waren dat de loons verhogingen niet mogen leiden tot stij gingen van het binnenlandse prijspeil. Dat van 19531957 en daarna de stij ging van de produktiviteit in het bouw bedrijf in de prijzen niet tot uiting is gekomen, evenmin als de daling van de materiaalkosten. Dat van de prijsstijgingen in het bouwbedrijf 10 a 13 pet. onverklaar- baar is. Dat op grond van de stijging van de produktiviteit prijsverlaging zou kun nen worden verlangd. WIJ hebben genoeg van onderhan delingen; wij gaan nu in het offensief". Aldus sprak twee da gen geleden de voorzitter van de Raad van Bestuur Bouwbedrijf, de heer J. Dura en hij heeft ons niet lang in het onzekere gelaten omtrent de aard van dat offensief. Zoals wij gisteren nog in ons Blad konden melden, hebben de terzake sa menwerkende aannemersorganisaties de Staat der Nederlanden en het College van Rijksbemiddelaars tegen morgen ochtend in kort geding gedagvaard voor de president der Haagse Rechtbank, waarbij zij eisen, dat het College van Rijksbemiddelaars de nieuwe CAO in haar huidige vorm goedkeurt en daar aan nietlanger de eis verbindt, dat de hogere lonen niet in de prijzen mogen worden doorberekend. Een en ander op straffe van de betaling van een dwang som ten bedrage van één miljoen gulden per dag. DS debatten in de Tweede Kamer hebben gisteren zonneklaar bewe zen, dat in dit betreurenswaardige conflict ,dat de belangrijkste verstoring in ons notionale economisch bestel se dert het einde van de tweede wereld oorlog moet heten, de sympathie onver deeld aan de zijde der werknemers staat. Het feit, dat de aannemersorganisaties het by conflicten als deze ongebruike lijke middel hebben aangewend om de Staat der Nederlanden wegens een ver meende onrechtmatige daad voor het gerecht te brengen, zal er stellig niet toe bijdragen om de sympathie naar de andere zijde te doen overslaan. Eerder het tegendeel. Maar het bezit toch één onmiskenbaar voordeel. Wanneer name lijk de rechter de aannemers in het on gelijk zou stellen, kan er voor hen toch moeilijk iets anders opzitten dan zich bij de situatie neer te leggen. Zij zouden in dat geval tegen hun leden kunnen zeggen het uiterste te hebben beproefd, doch te hebben moeten zwichten voor de uitspraak van de onafhankelijke Ne derlandse rechter. Een dergelijke gang van zaken zou waarschijnlijk de meest gunstige zijn voor een spoedige beëindiging van het conflict. Hoe de situatie zou worden, indien de rechterlijke uitspraak eens wél de aan nemers in het gelyk zou stellen, is nau welijks voorstelbaar ZACHTER De Bilt verwacht van heden- tot mor genavond Op de meeste plaatsen droog weer met opklaringen, maar in de nacht en och tend hier en daar mist. Zwakke tot ma tige wind uit zuidelijke richtingen. Zachter. (Opgemaakt te 11.15 uur) 12 MAART Zon op: 7.02 uur; onder 18.39 uur. Maan op: 17.53 uur; onder: 6.33 uur Hoogwater te Katwijk te 2.55 en 15.08 u. Laagwater te 10.58 en 23.15 uur. NAVRAAG NODIG Op 1 februari 1960 is door de Raad van Bestuur Bouwbedrijf bij het College van Rijksbemiddelaars een ontwerp CAO voor het bouwbedrijf ingediend, waar over door de partijen overeenstemming was bereikt. Een verklaring van niet- doorberekenen was echter door de werk gevers niet bijgevoegd. Bij navraag werd geantwoord dat voor onderhanden wer ken de loonsverhoging wel zou worden doorberekend op grond van risicorege lingen. maar niet voor nieuwe werken. De Stichting van de Arbeid was van oordeel, dat in het bestaan van de ri sicoregelingen (contracten met voorbe houd voor stijging van prijzen en lonen) geen aanleiding kan worden gevonden om doorberekening van de loonsverho ging toelaatbaar te achten. Een deel van het bestuur achtte zich niet bevoegd om een uitspraak te doen over de vraag of niet wellicht over bepaalde lopende con tracten loonwijzigingen voor verrekening in aanmerking dienen te komen. DE PRIJZEN Volgens de drie bouwarbeidersbonden bedraagt de produktiviteitsstijging voor de periode 19541958 per jaar 6 procent. Daarop is ook de loonsverhoging van 5 pet gebaseerd. Van werkgeverszijde zijn geen produktiviteitsgegevens ver strekt, ook niet ter staving van de stel ling dat bij de aanneming van een werk steeds volledig rekening wordt gehouden met de te verwachten stijging van de produktiviteit en dat dien tengevolge voor de thans onderhanden werken niet- doorberekening van de loonsverhoging tot ernstige moeilijkheden aanleiding zou geven. Er is wel enige twijfel mogelijk, zei minister De Pous, of deze laatste bewe ring in zijn algemeenheid in de huidige situatie van welhaast voortdurende volle bezetting in het bouwbedrijf juist is. Volgens de werkgroep bouwkosten van de SER is van de stijging van de bouw kosten in de periode 19531957 onge veer 10 13 procent onverklaard. Wan neer men rekening zou hebben gehou den met de stijging van de produktivi teit, zou de onverklaarbare stijging nog groter zijn geweest. LICHTE DALING In 1958 en 1959 is een lichte prijsda ling ingetreden van 2 3 pet. De mate riaalkosten daalden met 6 procent. Op grond van deze daling van de materiaal kosten hadden de bouwprijzen 4 procent kunnen dalen. Bovendien daalden de loonkosten niet onaanzienlijk. Hieruit had een verdere prijsdaling kunnen voortvloeien van ongeveer 2,5 procent. De regering is tot de volgende tege moetkomingen bereid gewest: 1. Er wordt van het bouwbedrijf geen prijsverlaging verlangd, een verlaging, die gezien de hoogte van de produktivi teitsstijging, voor de andere bedrijfstak ken wel aan de orde zou zijn gesteld. i' Naast onze Eng. kamgaren en Supra Twist kostuums nu TYRAL0N 80 KOSTUUMS samengesteld uit polyester vezel met 100% Merinos garen. Vuil- en vochtafsto- tend, en plooifix pantalon Chique streepdessins. frisse voorjaarstinten. Internat. 1 -rij model op 2 of 3 knopen Moderne aflopende schou derlijn. 189,50 House ot Enqland DEN HAAG, Spuisfraaf 2, hoek Venestraat I Vitale Bondskanselier begint morgen een vermoeiende reis naar Amerika en Japan (Van onze correspondent in Bonn) De op het ogenblik weer ongemeen vitale, 84-jarige Westduitse Bondskanselier dr. Konrad Adenauer begint morgen aan een halve wereldreis. Hij zal zowel een bezoek aan de Verenigde Staten als aan Japan brengen en besprekingen voeren met onder meer de Amerikaan se president Eisenhower en de Japanse Keizer Hirohito. Adenauer, die o.m. vergezeld wordt door minister van Buitenlandse Zaken Von Brentano en regeringsperschef Von Eckardt, maakt zijn trip naar Japan in vijf a zes etappes. Hij blijft zondag en maandag in New York, waar hij besprekingen zal voeren met de secretaris-gene raal der Verenigde Naties, Hammarskjöld en de Israëlische minister president Ben Goerion. Van 15 tot 17 maart is Adenauer in Washington voor overleg met Eisenhower, vice-president Nixon en minister van Buitenlandse Zaken Herter. Harde Westduitse houding inzake de Dit nummer bestaat alt 20 pagina's kwestie-Berlijn Op 17 maart krijgt Adenauer zijn 17de ere-doctoraat, te weten van de universi teit van Princeton, op 18 maart zijn 18de ere-doctoraat van de Berkeley-universi- teit! Tot 21 maart blijft Adenauer in Los Angeles en San Francisco. Hij vliegt vervolgens via Hawai, dat hy beslist nog eens in zijn leven wil zien, naar Japan. Van 25 maart tot 1 april blijft de grijze Bondskanselier in Tokio waar hij zowel met Keizer Hirohito als met de Japanse minister-president Kisji zal spreken. Via de Noordpool vliegt Adenauer tenslotte op 6 april terug naar Bonn. Deze gehele trip zal uiterst vermoei end voor Adenauer zyn. Hy had het de afgelopen maanden al zo druk (werkda gen van 14 a 15 uur!), dat hij een va kantie op Rhodos moest laten schieten. Hij sloeg ook de raad van zijn artsen in de wind om niet naar Japan te gaan. De gehele trip zal onvermijdelijk gepaard gaan met vele ontvangsten, diverse rede voeringen van de 84-jarige staatsman zelf en met diepgaande besprekingen met Eisenhower, Nixon en Herter. Het is over dit Amerikaans-Duitse overleg dat de afgelopen dagen te Bonn drukke gesprekken met o.m. de Westberlijnse burgemeester Brandt zijn gevoerd. Algemeen neemt men hier aan dat Adenauer in Washington blijk zal geven van een harde houding van de Bondsre publiek waarbij hij kan rekenen op steun van alle Westduitse politieke partijen en van die in West-Berlyn. Volgens Adenauer mag het Westen tijdens het aanstaande op 16 mei te Parijs begin nende topoverleg met de Russen inzake Berlijn geen enkele concessie doen zon der dat daar tegenover overeenkomstige concessies staan. Van enigerlei compro mis over het vraagstuk-Berlijn wil Adenauer niets weten en hy hoopt tij dens zijn reis door de Ver. Staten de Amerikaanse openbare mening voor zijn standpunt te winnen. In het bijzonder wil hij daarbij wijzen op de massieve Russische aanvallen van de laatste tijd op de Bondsrepubliek, die in een zeer kwaad daglicht door de Russen wordt gesteld. Op deze wijze wordt Adenauers halve wereldreis afgeschilderd als een soort „veldtocht tegen de Russische leu- gens". 1 2. De verlaging van de vorstverlet- premie tot een maximum van 3 procent behoeft voor de onderhanden werken niet aan de opdrachtegever te worden doorgegeven, hetgeen neerkomt op 12 miljoen gulden. 3. In bepaalde gevallen met name bij de onderhanden werken, die op 1 sep tember nog niet voltooid en die der halve nog in het beginstadium verkeren mag onder zekere voorwaarden geheel of gedeeltelijk de loonsverhoging worden doorberekend. Dit is het uiterste waar toe de regering kan gaan. Een oplossing voor het conflict moet passen binnen de door de regering gestelde richtlijnen voor het loon- en prijsbeleid. INSTEMMING „Ik ben geheel akkoord met het stand punt van de regering", aldus de heer Van Mastrigt (CHU). die de regering over de bouwstaking had geïnterpelleerd. „Het betoog van de minister is sterk", verklaarde de heer Baart (PvdA). „Wij staan volkomen achter het beleid van de regering", zei prof. Oud (VVD). „Het betoog van de minister is volko men bevredigend", vond de heer Bruins Slot (AR). „De KVP is van mening", zei de heer Andriessen, „dat de regering haar loon- en prijsbeleid niet omwille van de bouw nijverheid kan prijsgeven of verzwak ken. Daarvoor staan te grote belangen voor onze volkshuisvesting op het spel". De heer De Groot (CPN) vond de mededelingen van de minister ontstel lend. En de heer Lankhorst (PSP) merkte op dat er eigenlijk sprake is van een staking van de arbeiders voor de werk gevers tegen het beleid van de regering. AFWACHTEN Men zal nu moeten afwachten in hoe verre de houding van het parlement in druk heeft gemaakt in het bouwbedrijf. Minister De Pous heeft het tafellaken tussen hem en werkgevers niet doorge sneden. Hy heeft zelfs zijn respect uitgespro ken voor de tijd en de moeite, die de heer Dura zich heeft gegeven om tot overeenstemming met de minister te ge raken. Tot nieuwe tegemoetkomingen is de regering echter niet bereid. De Kamer had plezier in de woord speling van de heer Bruins Slot met de oude spreuk: „Dura lex, sed lex" (de wet is hard, maar het is de wet). Hij bedoel de de wet van de spelregels voor de loon vorming Het opleggen van een loonregeling in het bouwbedrijf door de regering, zou gepaard kunnen gaan met een moeilijke veel omvattende prijscontrole op grond van de Prijsopdrijvings- en Hamster- wet, die voor zulke gevallen niet is ge maakt. Dat is helemaal een netelige zaak. Overigens bestaat nog twijfel of de regering bevoegd is de doorberekening van loonsverhoging te verbieden. Dat zal de rechter dan moeten uitmaken. Als de rechter de bevoegdheid niet erkent, zei prof. Oud (VVD), dan zal de rege ring ernstig maatregelen van wetgeven de aard moeten overwegen om de spel regels van het loon- en prijsbeleid te kunnen hanteren. De richtlijnen voor de vrijere loonvorming zijn geen wet. Er zou dus een wettelijke regeling moeten komen van de spelregels van de vrijere loonvorming. Tijdens de vergadering van de Tweede Kamer naar aanleiding van het botfiv conflict waren er naast vele ernstige woorden ook vrolijke momenten, zoals deze foto van een deel van de regeringstafel toont Van links naar rechts prof. dr Zijlstra, prof. dr. J. E. de Quay minister J. W. de Pous en mr van Aart sen. Het best gesorteerd in: LAMMERMARKT 3 LEIDEN TELEFOON 33909 STAKING BREIDT ZICH UIT trtvorfentle De bemiddelingspoging, welke het Tweede Kamerlid, de heer J. W. Andriessen op verzoek van de Katholieke Werkgeversvereniging in het bouwconflict heeft onder nomen, is op niets uitgelopen. Gistermiddag heeft hij zijn pogen gestaakt. Deze bemiddelaar had de oplos sing gezocht in de sfeer van de vorstverletpremie. De ministerraad kwam echter tot de conclusie, dat het voorstel-Andriessen onaan vaardbaar was in het kader van haar loon- en prijspolitiek. De wethouders van Sociale Zaken van de gemeenten Amsterdam, Rot terdam, Den Haag en Utrecht hebben zich gisteren in het Haagse stadhuis ook beraden over de situatie in de bouwwereld. Deze bespreking leidde echter niet tot het doel van voorstél len voor bepaalde maatregelen. Indien noodzakelijk, zal verder overleg plaats hebben binnen de vereniging van Ne derlandse gemeenten. Gisteren is de staking iets uitgebreid. De werkzaamheden aan een groot bouwwerk in Den Bosch zijn stopgezet. In Weert zijn 500 arbeiders in staking gegaan. De landelijke stakingsleiding verwacht, dat ook in Helmond, Boxtel en Apeldoorn het werk zal worden stil gelegd. Morgen krijgen de stakende bouw vakarbeiders de eerste uitkering. De financiering levert de vakbonden geen moeilijkheden op. Volgens de voorzit ter van de Centrale Stakingsleiding, de heer C. Brandsma, kunnen de vakbon den het weken volhouden. Zij beschik ken naast direct liquide middelen over grote kredieten bij tal van banken. Spoedig zal de stakingsleiding zich Stakers niet meer in ziekenfonds Werknemers, die betrokken zijn bij de staking in de bouwvakken, genieten in hef algemeen gedurende de pe riode van de staking niet de rechten, welke voortvloeien uit de verplichte verzekering ingevolge het Zieken- fondsenbesluit. In verband daarmede dienen zij zich, bijvoorbeeld vla de bode, te wenden tot hun ziekenfonds. ZU kunnen in de gelegenheid worden gesteld zich in enigerlei vorm vrtfwil- lig te verzekeren. De Ziekenfonds raad heeft deze fondsen over deze mogelijkheid ingelicht. Mochten de bedoelde arbeiders of hun gezinsleden tijdens de staking ziek worden dan kunnen zij zich slechts op eigen kosten of op grond van vrij willige verzekering van geneeskun dige hulp voorzien. ook beraden over de zg. steunlijsten, waarmee men in enkele plaatsen van ons land reeds rondgaat. Wanneer de staking ook de volgende week nog voortduurt, zal het inzamelen van steungelden ter completering van de door de vakbonden aan de stakers te verstrekken uitkeringen, centraal wor den geregeld. Tal van niet stakende bouwvakarbei ders hebben reeds de wens te kennen gegeven een deel van hun loon af te staan om de uitkeringen van de vak bonden te kunnen verhogen. In Hel mond zijn reeds acties begonnen onder de leuze „Stakers zullen geen stakkers zijn Uit verschillende delen van het land wordt de stakingsleiding in Utrecht gerapporteerd, dat werkgevers hun arbeiders van „lamgelegde" objecten vervoeren naar plaatsen en steden, waar niet gestaakt wordt. Hiertegen zal streng worden opgetreden. Indien zoiets gebeurt, zal onmiddellijk ook in de andere plaats een staking worden afgekondigd. Ook worden nu op grote schaal met name in Rotterdam en Amsterdam aan de stakende arbei ders ontslagen op staande voet gege ven. De plaatselijke afdelingen van de drie werknemersorganisaaies hebben de opdracht van hun hoofdbesturen ge kregen tegen deze ontslagen onmiddel lijk protest aan te tekenen. Slot pag. 2 I.B.B. bouwt Hilton- hotel te Amsterdam Bouwsom bijna 8 miljoen De bouw van het Hilton-hotel aan de Apollolaan te Amsterdam, onder directie van het Architecten bureau Maaskant, Van Dommelen, Kroos en ir. Senf te Rotterdam en het Architectenbureau De Vlaming en Salm te Amsterdam is gegund aan de N.V. Ingenieurs-Bureau voor Bouwnijverheid te Oegst- geest. Reeds eerder was aan deze aanne- mingsmaatschappy de opdracht verleend tot het maken der gewapend betonpalen, het hei- en het grondwerk. Het gebouw verkrijgt twaalf verdie pingen. De oplevering zal in het voor jaar van 1962 plaats hebben. De totale bouwsom van de opgedragen werken bedraagt circa f. 7.800.000.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1960 | | pagina 1