IN KAMER EN TUIN
SANDRA DEE
Een Zoeklicht
ROND
EN
VOETLICHT
ZATERDAG 5 MAART
WEKELIJKS BIJVOEGSEL
PAGINA 2
ONDANKS
AL RUIME
HAAR JEUGD
ERVARING
SALARISREM
In Amsterdam
V OP DE BOEKENMARKT)
GERRETSON DE STRIJDBARE
SANDRA DEE
.vroeg succes.
Ze is klein en tenger.
Van top tot teen niet eens 1
meter 60.
En op de weegschaal haalt ze
nog geen negentig pond.
Maar de mate van haar popula
riteit is omgekeerd evenredig aan
die van haar maten en gewichten.
Vooral de Amerikaanse teenagers
hebben in de jonge Sandra Dee
een nieuw idool gevonden.
Ze wordt in april achttien jaar.
Een jeugdig sterretje dus. Des
ondanks met een behoorlijke er
varing. Niet alleen als filmster,
maar ook als fotomodel. Want als
zodanig is ze haar carrière begon
nen. Toen was ze twaalf jaar
oud......
Sandra werd geboren ln Barjonne,
een stadje in New Yersey. Toen ze nog
zeer jong was kwam het tussen haar
ouders tot een schelding. Haar moeder
hertrouwde later met Eugene Douvan,
een man, die erg veel gedaan heeft
om Sandra als actrice op weg te hel
pen.
Of ze hem daar dankbaar voor moet
zyn of het hem moet verwaten? De
tijd zal het moeten leren. Maar zeker
is. dat de nu zo bejubelde Sandra Dee
nooit een normale Jeugd heeft gekend.
Althans niet nadat ze op haar twaalf
de jaar „ontdekt" was door Harry
Conover.
GEEN PLANNEN
Sandra koesterde toen echt nog geen
plannen om actrice, mannequin of
model te worden. Maar als pad vindster
deed ze mee aan een modeshowtje van
haar groep voor een liefdadig doel.
Harry Conover zat tussen het publiek
en was enthousiast over het twaalf
jarige meisje. Hij bood haar prompt
een contract aan als beroeps-manne
quin.
Een dag later kreeg de familie Dou
van bezoek van iemand van „American
Girl Magazine". Die vroeg of Sandra
model mocht staan voor de omslag.
Sandra's carrière was begonnen.
Daar zorgde papa Douvan wel voor.
Een jaar later let wel, ze was toen
dertien jaar! danste Sandra met
haar vader op het jaarlijkse liefdadig
heidsbal in Waldorp Astoria. Daar was
ook mijnheer Huntington Hartford
aanwezig, die er veel voor voelde om
haar contract van Conover af te
kopen. Salaris voor Sandra: dertig
dollar per uur.I
En diezelfde avond nodigde Oleg
Cassini de Douvans uit om aan zijn
tafeltje te komen zitten en daar deed
hij het voorstel, dat het meisje aan
een van zijn befaamde modeshows mee
zou werken. Sandra zou daarbij een
diamanten halsketting moeten dragen
ter waarde van 165.000 dollar.
NOG NIET GENOEG
En als of het nog niet genoeg was,
een paar dagen later tekende de der
tienjarige een contract met Craig
Allen om in een televisie-uitzending
op te treden. Daarna verscheen het
leuke blonde meisje regelmatig voor de
televisiecamera's, in beroemde 6hows
en in goed betaalde stukken van de
commerciële televisie.
Toen duurde het vanzelfsprekend
maar heel kort of de filmmensen uit
Hollywood stonden op de stoep. Een
filmtest volgde en Universal Interna
tional was zo verrukt, dat het jonge
sterretje meteen maar een hoofdrol
kreeg naast de eveneens Jeugdige John
Saxon in „The wonderful years".
Het werd een daverend succes. Ook
de filmwereld bood Sandra wijdse
perspectieven. Haar volgende film
vanzelfsprekend weer een hoofdrol
heette „A stranger in my arms". Ook
June Allyson en Jeff Chandler waren
ook van de partij.
Toen kwam Metro Goldwyn Mayer.
Die kon het vrolijke blonde meiske
met de pittige bruine ogen uitstekend
gebruiken bij de verfilming van James
Micheners oorlogsverhaal „Until they
sail". Dus stapte het meisje voor korte
tijd over. Overigens kwam deze rol
prent nog eerder uit dan de twee eer
der genoemden.
REEDS VERVOLG
Daarna volgde nog „The reluctant
debutante" en nu is „Gidget" uitgeko
men. Die laatste film heeft Sandra
gemaakt voor Columbia International.
In ons land gaat zij „Romance in bad
pak" heten. Reeds staat er een vervolg
op stapel: „Gidget goes Hawaiian".
Vanzelfsprekend met Sandra Dee in de
hoofdrol. Want rond dit populaire
sterretje draait die hele badpakroman
ce. Het is een gezellig luchtig ver
haaltje van een zomervakantie aan
het strand, tijdens welke een jong
sportief meisje voor het eerst de liefde
leert kennen. En dat allemaal kleur
rijk op een breed doek. Het is zeker
een passende rol voor de in het nor
male leven ook sportieve Sandra, die
dol is op schaatsen, paardrijden en.,
koken. Dat laatste doet ze ook bijzon
der graag. Maar ze is wel zo wijs om
niets op te eten, dat ze zelf brouwt.
„Gidget" is eigenlijk de bijnaam van
het meisje in de film. Het is een
samentrekking van „girl" (meisje) en
„Midget" .dwergje, pukkie). In de
Nederlandse vertaling heet zij naar
analogie daarvan derhalve „Mukkie"!
CATARINA VALENTE
.een van de tien.
Er is thans wat meer bekend ge
worden van de rem, die door Duit
se filmproducenten en filmverhuur
kantoren op de salarissen van de
„sterren" gezet is. Men weet het,
besloten werd niet meer dan 100.000
mark per film uit te betalen op
straffe van een gepeperde boete.
Men heeft nu zeven klassen ge
maakt, waarin de diverse min of
meer belangrijke filmgrootheden zijn
onder gebracht.
Slechts tien namen kan men in de
hoogste klasse tegenkomen. De men
sen dus, die nog een ton mogen ont-
Een vrolijke scène uit de [ilm „Gidget".
vangen: Ruth Leuwerik, Catarina
Valente, Nadja Tiller, Lilli Palmer,
Liselotte Pulver, Heinz Rühman,
O. W. Fischer, Curt Jurgens, Hardy
Krüger en Freddy Quinn. In klasse
2 (70.000 mark) zit o.a. Hans Jür-
gens Felmy. In klasse 3 (60.000) Pe
ter van Eyck. In klasse 4 (50.000)
Karl Heinz Böhm en Conny Fro-
boess. In klasse 5 (40.000) Peter
Kraus. In klasse 6 (35.000) regisseur
filmster Bernhard Wicki en in klasse
7 enkele in ons land minder beken
de spelers.
DUUR TRIO
Tot voor de onderlinge afspraak,
die de maatschappijen dezer dagen
hebben gemaakt waren al deze ga
ges bepaald veel hoger. Zij stegen
ieder jaar weer tot soms duizeling-
wikkende hoogten. Temeer omdat
sterren van het kaliber Romy Schnei
der, Maria Schell en Horst Buch-
holtz in het buitenland triomfen vier
den. Dit trio is dan ook niet in een
klasse ondergebracht en men vraagt
zich af of ze nog wel „te koop" zijn
voor Westduitse filmmaatschappijen
voor het „armzalige" sommetje van
100.000 mark per film. Volgens een
overzicht van de Münchense Sud-
Deutsche Zeitung verdienden de
„grote" filmartiesten in 1953 gemid
deld 30.000 tot 60.000 mark per film,
in 1954 evenwel tussen 35.000 en
90.000 mark per film, in 1956 reeds
tussen 50.000 en 200.000 mark en de
laatste jaren stegen de gages hui
zenhoog. Maria Schell krijgt in Ame
rika al 200.000 dollar (800.000 mark)
per film. Romy Schneider verdien
de in een Franse film 650.000 mark.
Nadja Tiller en Heinz Rühman eisen
allang meer dan 200.000 mark per
film en het filmjongetje Peter Kraur
ontving ook reeds 100.000 mark voor
één filmpje Om nog te zwijgen
van het winstaandeel, waarvan di
verse sterren zich hebben verzekerd:
winstaandelen van 50 procent soms,
zoals Maria Schell!
OP VALREEP
Men vraagt zich in de Bondsrepu
bliek thans af: komt aan deze dui
zelingwekkende onverantwoordelijke
salarishoogte nu eindelijk eens een
einde? De „sterren" zelf, niet ver
enigd in een vakbond, zeggen van
niet. Met velen van hen zijn „toe
vallig" vlak voor de afspraak tus
sen de maatschappijen juist nog con
tracten afgesloten die uiteraard ver
re gaan boven de onbenullige 100.000
mark per film De afspraak der
filmproducenten, zo gelooft men al
gemeen, treft dan ook niet zozeer
de „grote, dure mannen en vrouwen
van het witte doek" die verdie
nen ook in de toekomst wel bedra
gen tussen de 250.000 en 1 of 2 mil
joen mark per film. De afspraak
zal in het bijzonder de figuren op
het tweede plan treffen, die geen
winstaandelen in films hebben. Dat
overigens de kosten van een film
in Duitsland gedrukt moeten wor
den staat wel vast. Maar waarom, zo
vraagt men zich dan af heeft men
in de Bondsrepubliek de laatste ja
ren bij de opkomst van de televi
sie steeds grotere bioscopen voor
steeds minder toeschouwers ge
bouwd? En waarom liet men de
laatste jaren de gages van de ster
ren oplopen tot vele honderdduizen
den marken per film?
Er gaat geen jaar voorbij of oud-
Amsterdam dient tot décor van
films van Europese en Amerikaanse
filmmaatschappijen. Over enkele
maanden zullen op de Amsterdamse
Walletjes de opnamen beginnen van
een Italiaanse film, waarin de hoofd
rollen vertolkt worden door Marina
Vlady en Lino Ventura.
CONNY FROBOESS
.op vierde plan.
De voormalige bokser Lino Ven
tura is filmster geworden. Als
zodanig verschijnt hij binnenkort
in Amsterdam. Op de Walletjes-
Deze keer echter zal het verhaal
geheel in het rosse leven van de
hoofdstad worden gesitueerd. De
hoofdpersoon is een meisje uit de
provincie, dat van huis wegloopt en
tenslotte op de Walletjes terecht
komt. Het wordt een pijnlijk mo
ment als haar vader naar Amster
dam komt om aan de Stille Omgang
deel te nemen en dan plotseling
wordt geconfronteerd met de om
standigheden, waaronder zijn doch
ter leeft. Overigens is van rooms-
katholieke zijde reeds bezwaar ge
maakt tegen het op deze wijze ge
bruik maken van de Stille Omgang.
De film is een produktie van de
Italiaan Dino Laurentiis. Als regisseur
zal optreden Luciano Emmer. Het
idee is afkomstig van wijlen de heer
J. A. L. Kemps, directeur van Stan
daard Films te Amsterdam. Het ligt
in de bedoeling vrijwel de gehele
film in Amsterdam op te nemen.
Eveneens in het voorjaar zullen
Japanse filmmensen naar Amster
dam komen om een aantal opnamen
te maken, welke later in een speel
film worden ingelast
Het is een goede gedachte geweest
van het dagblad „De Telegraaf" om
onder deze titel een keuze uit de ar
tikelen van prof. dr. F. C. Gerretson
gebundeld uit te geven. De Utrechtse
hoogleraar, die tegelijk dichter (Geer-
ten Gossart), historicus en politicus
(hy is een tijdlang Kamerlid geweest)
was, heeft in Nederland niet de er
kenning gekregen, die hem zozeer toe
kwam. Hiervoor zijn twee redenen aan
te wijzen. In de eerste plaats was hij
een persoonlijkheid met wie men over
hoop lag of van wie men hield, zoals de
dichter Jan Engelman dit kortelings zo
juist heeft geformuleerd in zijn lezing
in Urecht. Gerretson was een man van
grote kracht en overtuiging. Hij had
een scherpe tong en een talent voor de
In maart is er opnieuw vol
op werk in de tuin; de win
ter is voorbij. Wel zal het nog
eens vriezen, doch dat kan uw
planten niet veel schade meer
doen; ze moeten nu maar wen
nen. De hyacinten die men
tegen strenge vorst heeft afge
dekt. zal men nu kunnen ont
dekken. Vindt men het nog erg
koud, dan kan men er voorlo
pig mee volstaan de helft weg
te nemen. Meestal gebruikt men
turfmolm om te dekken. Het
geen opgeruimd wordt, kan men
tussen de vaste planten in de
border over de grond heen
strooien. Het kan dienst doen
als grondverbetering, vooral op
droge en schrale grondsoorten
zal het goede diensten kunnen
doen.
In de border zullen wel en
kele lege plekken zijn; die kan
men nu beplanten; allerlei vas
te of overblijvende planten kun
nen gepoot worden. Heeft U
nog geen Delphiniums of rid
dersporen in eigen tuin. dan
is het nu de goede tijd ze te
bestellen. Aanvankelijk kweek
te men vrijwel alleen de blau
we en lila kleuren, doch te
genwoordig komen ook witte
en roze en zelfs rode tinten
voor. Over het algemeen zijn
die afwijkende kleuren echter
niet zo sterk als de blauwe rid
dersporen. Als men voor hen
een goed plekje zoekt, gaat er
van die kleuren toch een bij
zondere bekoring uit. Ze hou
den wel van de volle zon. Dat
doen trouwens vrijwel alle
bloemplanten, doch u moet er
vooral rekening mee houden,
dat ze een goed vochtopgeven-
de grondsoort nodig hebben en
dat men ook voor voldoende
voedsel moet zorgen. Het is
dus beslist noodzakelijk een
flinke laag oude mest onder
te spitten, verse mest kan
men beter niet gebruiken. Be
vat de grond echter voldoende
humus, dan kan men ook heel
goede resultaten bereiken met
de bekende tuin- en gazonkor-
relmest, per tien vierkante me
ter is een hoeveelheid van on
geveer driehonderd gram wel
voldoende.
Delphiniums kan men zowel
ln de hoogop groeiende, als
laagblijvende soorten bestellen;
er zijn heel mooie. Op de ach
tergrond in de border voldoen
de hoogop groeiende uitstekend
op de voorgrond kunnen de
laagblijvende gepoot worden.
De hoogop groeiende zal men
tegen de bloei van een stevige
stok moeten voorzien; ze zul
len anders niet op eigen be
nen kunnen blijven staan. Na
de bloei moet men de uitge
bloeide bloemstengels zo spoe
dig mogelijk verwijderen; ze
kunnen dan in de herfst nog
maals heel aardig bloeien.
G. Kromdijk.
Riddersporen.
keuze van het raakste woord. Zaken,
die in een tijd, waarin men eens
gezind aan de warhoofdigheid de voor
keur geeft, niet algemeen gewaardeerd
worden.
Ten tweede deelde hy de hedendaag
se politieke overtuigingen niet. Dat stak
hij nooit en nergens onder stoelen of
banken. Hy was een man, die zowel
historisch als politiek „groot" dacht.
Hij kon in de politiek historisch den
ken en hij was uitermate scherpzinnig.
Zijn principes waren oorspronkelijk en
de hedendaagse voorliefde voor het ge
middelde was hem een doorn in het
oog.
Het resultaat van deze karakter
eigenschappen, gepaard aan zyn fel
heid, was dat men hem voor „fascist"
uitkreet; een scheldwoord, dat men te
genwoordig onmiddeliyk in de mond
neemt, wanneer iemand het waagt zyn
kritiek uit te spreken over de tegen
woordige gang van zaken in Nederland
of waar ook.
Beter, veel beter, dan ik het hier in
enkele regels schetsen kan, zal men
zich een oordeel kunnen vormen overj
het karakter van Gerretson, wanneer
men het in deze bundel opgenomen ar-
ikel getiteld „Niets tegen de consciën
tie" leest. Dit essay handelt over een
onderwerp, dat ieder zinnig mens na
aan het hart ligt, maar waarvan velen
slechts een vage opvatting hebben, nl
de vrijheid: De vrijheid in de staat; dt
vrijheid in engere zin b.v. de vryheld
van denken, die men niemand ontne
men kan en de vrijheid in ruimere zin,
de uitingsvryheid. Hierin treft men de
befaamde zin: „Wanneer iemand (zo
als indertyd Mussert in zyn program)
het nodig vindt de vryheid van con
sciëntie in engere zin expressieveiyk te
waarborgen, dan is het: boer, pas op Je
ganzen, want dan kan men er zeker
van zyn, dat het zyn bedoeling is, de
vryheid van consciëntie in wydere zin,
als vrijheid van meningsuiting en han-
delingsvryheid, te beknotten".
Naast de belangryke inhoud van
deze artikelen, die enerzyds de neer
slag zyn van een leven van denken en
studie en anderzijds als tijdsbeeld van
niet te schatten waarde, treffen zij
door de vorm. Er is geen twyfel aan of
Gerretson is de voortreffeiykste stylist
van zijn tyd geweest en dat zal hy nu
na zijn dood (1958) voorlopig biyven
Door deze gave van het woord, gecom
bineerd met zyn diepe en oorspronke
lijke denkwyze, komt het, dat men uit
het artikel van hem over een biografie
van Jacques Perk (pag. 218) eigenlijk
een sterker sprekend beeld van de stu
dent Perk in Amsterdam krijgt dan uit
het hele besproken boek.
Behalve zy. die Gerretson in de ja-,
ren waarin hij wekeiyks zijn artikelen;
publiceerde, gevolgd hebben, is het
mogelijk dat er een categorie lezers is
die vreemd zal staan tegenover deze be
schouwingen. De oorzaak daarvan kan
men zoeken, niet by de schryver van
deze artikelen, maar beter by de
kwaal van de hedendaagse mens, n.L
bij de denkluiheid. Dankzy de beper
kende invloeden van een groot deel vnn
pers en radio neemt de geestelijke zelf
werkzaamheid by de lezer en toehoor-,
der af. Wanneer deze nu geconfron-i
teerd worden met werk als dit, dan
kunnen zy daar vreemd tegenover te;
staan komen. Want Gerretson heeft ge
schreven voor denkenden, daar hyzelf
een zo uitermate oorspronkelyk den
ker was. En hy heeft nooit of te nim
mer rekening gehouden met „wat men
graag hoort". Doch indien enige lezer
zich de moeite wil geven van de in
spanning. dan lijdt het geen twyfe'i
of alleen al door het lezen van dewj
verzameling artikelen zal in letterlij
ke zin een wereld voor hem opengaan
Een wereld, die er stellig altyd geweest
is, maar die by voorkeur verborgen
wordt gehouden achter het slot en
grendel van de massificatie.
CLARA EGGINK
