DE GAULLE VROEG EN KREEG
VERSTREKKENDEVOLMACHTEN
WEERBERICHT
Parlement mag gedurende een jaar nog wel over
enige sociale en financiële problemen praten
Twee steekhoudende bezwaren
Algiers ruimde gisteren rommel
van „carnaval der wanhoop" op
A toet...
Opgericht 1 maart 1860
WOENSDAG 3 FEBRUARI 1960
No. 29965
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur E. A. E. van Dishoeck
HoofdredacteurJ. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f7.50 per kwartaal; f2.55 per maand; f 0.59 per week
Witte Singel 1, Leiden - Giro no. 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
(Van onze Parijse correspondent)
Om vijf uur gistermiddag werd in Parijs de
speciale zitting van de Nationale Vergadering
geopend om Frankrijks minister-president Michel
Debré gelegenheid te geven voor een jaar voor
zijn regering verstrekkende volmachten te vragen,
die in de afgelopen nacht ook werden toegekend.
Alleen de communisten, uiterst rechts en de ver
tegenwoordigers van Algerijnse districten, stem
den tegen. Deze uitbreiding van de bevoegdheden
van de regering ten koste van het toch al sterk
gekortwiekte parlement zal in het bijzonder be-
Inderdaad kan men de grond van twee hoofdbezwaren, die bij de debatten ook
tot uiting kwamen, dan ook moeilijk ontkennen:
1. dat de Grondwet aan de uitvoerende macht al een ruim arsenaal van
wapenen ter beschikking had gesteld, waarvan de regering echter een al te zuinig
gebruik heeft gemaakt;
2. dat de uitgebreide bevoegdheden officieel niet aan het staatshoofd, generaal
De Gaulle, werden toegekend, doch aan een regering waarvan iedereen weet, dat
ze de afgelopen week veel te kort is geschoten en dan ook op het punt staat
ingrijpend gereorganiseerd te worden.
Liberale en socialistische woordvoerders hebben bovendien dan nog niet ver
zuimd de vinger op de fundamentele in consequentie te leggen. Het is nu wel
bewezen, dat de muiters in Algerije hun „gewone streek tegen het vaderland"
om met De Gaulle te spreken zeker niet zouden hebben gewaagd, indien
zij tevoren niet op de actieve steun van medeplichtigen in de hoogste militaire
en civiele regionen van de staat hadden gemeend te mogen rekenen.
Terwijl bij zijn aankomst uit Algiers
in Orly gistermiddag de bekende Corsi-
caanse afgevaardigde Biaggi door inspec
teurs van politie werd opgevangen en
de Algerijnse rebellenleider Lagaillarde
zijn cel van de Santé gevangenis bin
nenstapte, namen de politiële acties in 't
noorden van het land grotere afmetingen
aan. Nieuwe huiszoekingen werden ge
daan bij een belangrijke industrieel
die zelf op de vlucht was geslagen en
die de motor moet zijn van een komplot
dat tegen generaal De Gaulle was ge
richt en dat eveneens vorige week uit
gevoerd had moeten worden. De politie
is nu op zoek naar uitgebreide wapen
depots, aan welks -bestaan--niet meer
getwijfeld wordt en waaruit ook de
Algerijnse activisten zouden hebben ge
put.
Ministers zullen hun
congé krijgen
De doelmatigste geneeswijze tegen dit
verraad van de hoogste dienaren van de
staat zou in een versterking van de
democratische organen hebben gelegen.
Men zoekt de genezing nu echter in de
tegenovergestelde richting, namelijk in
een verdere beknotting van het parle
ment. Die principiële tegenwerpingen
zullen vermoedelijk wel iets van hun
kracht verliezen, indien blijken zal, dat
De Gaulle, om wie uiteindelijk alles
draait, nu met vaste hand de radicale
schoonmaak in regering, legerleiding en
hoge administratie door gaat voeren. Op
dat punt heeft de generaal de voor
naamste partijleiders gistermorgen al
gerust gesteld en schijnen de vooruit
zichten ook niet zonder belofte te zijn.
Personeel van negen
busmaatschappijen
eist voorschot
En 12 loonsverhoging
Op een gistermiddag in Hilversum
gehouden vergadering hebben de per-
soneelsdelegaties van negen autobus-
vervoer-maatschappijen met algemene
stemmen een resolutie aangenomen
waarin een voorschot ad 3% van het
jaarloon wordt geëist, vooruitlopend
op de toe te kennen 6% loonsverho
ging. Dit voorschot zal uiterlijk zater
dag 6 februari a.s. te 12.00 uur uitge
keerd moeten worden, aldus de reso
lutie.
De resolutie zal ter kennis worden
gebracht van de betrokken directies,
van de drie erkende vak-organisaties
en van het personeel der negen on
dernemingen. Deze ondernemingen zijn
de NBM (Zeist), de BBA (Breda),
Twee Provinciën (Sliedrecht), DABO-
EDS (Meppel), TF.T (Enschede). NZ
VHM (Haarlem). GTW (Doetinchem)
de Reiscentrale (Hengelo) en de WSM
(Westland).
De resolutie zegt verder, dat door de
toekenning van 6% loon verhoging en
de twee ploegentoeslag de achterstand
in de lonen, zowel van het rijdend als
van het niet-rijdend personeel in de
sector van het wegvervoer niet is weg
genomen. Er is een achterstand blijven
bestaan. Het personeel der negen on
dernemingen eist daarom in de resolu
tie 6% loonsverhoging met terugwer
kende kracht vanaf 1 januari I960, om
de ontstane achterstand in te lopen,
uiterlijk te realiseren 15 maart 1960, en
voorts 6% loonsverhoging met ingang
van 15 maart 1960 om te delen in de
gestegen welvaart, uiterlijk te realise
ren voor 1 april 1960, exclusief de com
pensatie voor de huurverhoging.
Als derde punt vermeldt de resolutie
de uitkering van 3% vooraf op 6 fe
bruari.
Indien op dit tijdstip het voorschot
van 3% niet door de directies definitief
is toegezegd, aldus de resolutie, zullen
in de daaropvolgende week zo spoedig
mogelijk nachtvergaderingen worden
belegd om verantwoording af te leggen
tegenover het personeel.
De resolutie eist verder uitkering van
6%, twee ploegenstelsel voor die bedrij
ven. die nog geen desbetreffende aan
vraag hebben ingediend bij het college
van Rijksbemiddelaars en vaststelling
van een CAO voor het gehele personeel
in de sector van het wegvervoer.
Wanneer vóór 1 april 1960 geen de
finitieve uitslag is bekendgemaakt op
de looneisen, zal een vergadering van
opnieuw te vormen delegaties van
wegvervoerpersoneel met de besturen
van de erkende vakorganisaties wor
den belegd, om zich te beraden op de
dan te ontstane situaties, aldus de
resolutie.
trekking hebben op de pacificatie en de adminis
tratie van Algerije, op de handhaving van de orde
en de bescherming van de staat. Het parlement
zal echter gedurende die twaalf maanden wel
mogen vergaderen om zich te beraden over de
weinige vraagstukken, voornamelijk van sociale
en financiële aard, die binnen zijn oorspronkelijk
ressort zijn gebleven. Van ganser harte heeft de
Franse Kamer het verzoek van de regering dus
zeker niet ingewilligd.
Posterijen Cornut-Gentille hoogst waar
schijnlijk weldra de laan worden uitge
stuurd. De positie van premier Michel
Debré zal daarentegen zeker geen gevaar
lopen, want anders zou hij het verzoek
om uitbreiding der regeringsbevoegd
heden gisteren niet persoonlijk in het
parlement hebben ingediend en toege
licht. Onder de hoge militairen zullen
de generaals Massu, Salan, de voorma
lige opperbevelhebber in Algerije, die
thans als gouverneur van Parijs zijn
pensioengerechtigde leeftijd bereikt, tot
de eerste slachtoffers van de schoon
maak behoren. Welke mutaties tenslotte
in Algiers te wachten zijn, zal vermoe
delijk pas blijken wanneer generaal De
Gaulle zich ter plaatse van de toestand
daar op de hoogte heeft gesteld ter ge
legenheid van zijn nieuwe bezoek, dat
echter mogelijk met enkele dagen
officieel stond aanstaande vrijdag op de
agenda zal worden uitgesteld.
De namen van de ministers die hun
congé zullen krijgen, zijn nu eveneens
bijna officieel bekend. Naast Soustelle
zullen de ministers van Oorlog Guillau-
mat, van Binnenlandse Zaken Chatenet,
van de oud-gediende Triboulet, van
Prinses Beatrix in St. Anton
gearriveerd
Prinses Beatrix is gistermiddag per
trein in het wintersportcentrum Sankt
Ankton Am Arlberg (Oostenrijk) aan
gekomen. De prinses heeft, evenals
in voorgaande jaren haar intrek ge
nomen in hotel „Post". Tot het ge
volg van de Prinses horen luitenant
kolonel Sesinkep^echlgfiaote.
Prinses Irene keert vandaag uit We
nen in St. Ankton terug en zal er nog
een week blijven.
Prins Bernhard is gisteravond per
vliegtuig aangekomen te Fort Lamy in
de Republiek Tsjaad. Hij werd er ver
welkomd door de vertegenwoordiger van
de Hoge Commissaris, Couret. De Prins
woonde nog dezelfde avond in Fort La
my een receptie te zijner ere bij. Van
daag reist de Prins door naar Ennedi
Actie spijtoptanten:
giro 8118
In een gistermorgen in Den Haag
gehouden bijeenkomst van het initia
tiefcomité Nationale actie steun spijt-
optanten Indonesië" is besloten het se
cretariaat te vestigen Abrikozenstraat
222 in Den Haag.
Het secretariaat wordt gevoerd door
de heer Hein Buitenweg. Tot penning
meester werd benoemd de heer S. L. F.
Catalani. tot tweede secretaris de heer
E. A. C den Hamer. oud-Indisch hoofd
ambtenaar. Het voorzitterschap berust
bij prof. mr. dr. W. L. E. Lemaire uit
Leiden. Vice-voorzitter is de heer C. J.
Stolk. Er is een rekening geopend od
gironummer 8118.
Tijdens zijn reis door het Midden-
Oosten is Koning Mohammed van
Marokko in Jordanië aangekomen,
waar hij de gast is van Koning
Hoessein. De vorsten slaan een
défilé gade van Arabische vluchte
lingen tijdens een bezoek aan een
vluchtelingenkamp. In het midden
de filmacteur Yul Brynner, die in
opdracht van de Verenigde Naties
een film maakt over het vraagstuk
der Arabische vluchtelingen.
Burgerlijke en militaire samenzweerders
vrezen thans nog meer arrestaties
(Van onze Reisredacteur W. L. Brugsma
Algiers, dinsdagavond Met de schele hoofdpijn van een zware kater is Algiers
vandaag begonnen aan het opruimen van de rommel, die zyn carnaval-van-de-
wanhoop heeft achtergelaten. Stratenmakers hameren de keien uit de barricaden
weer in de straten, mopperende parachutisten slepen lege bier- en wijnflessen,
sinaasappelschillen en oud brood uit de universiteitsgebouwen, het voormalige
hoofdkwartier van Lagaillarde. Versuft knipperend tegen het felle daglicht van
de werkelijkheid beseft Algiers dat het zich in de Vijfde Republiek vergist heeft,
komt het tot de conclusie welk een vernederende nederlaag het tegen Parijs
geleden heeft.
Lagaillarde onder arrest naar Parijs, Joseph Ortiz over de daken of door de
riolen gevlucht men zegt naar Zwitserland of de Balearen de aartscomplot-
teur Robert Martel, die ook door de Justitie wordt gezocht, ondergedoken.
Onzekere toekomst
voor miljoen blanken
Ophitsers van Algiers' volkswoede, zo
als de arts Lefebvre en de hoofdredac
teur van de Echo van Algiers, de Se-
rigny, die Parijse regeringen deden be
ven, zitten nu zelf in hun huizen angstig
te wachten of de lange arm van de
justitie ook hen zal aanraken. En dat
geldt eveneens voor hoge militairen zo
als de voormalige stadscommandant van
Algiers, generaal Gracieux en de kolo
nel Dufour, die blij zullen zijn, dat Ortiz,
die teveel weet over de activiteiten van
bepaalde officieren, nog niet in handen
van de justitie is!
Vanwege de censuur, die de Algierse
bladen met grote witte leemtes op hun
voorpagina's doet verschijnen, weet de
verslagen bevolking nog niet eens hele
maal welk een smadelijk einde haar
rebellie heeft gevondenvan de 420
opstandelingen, de harde kern van de
rebellie, die zich met veel misbaar meld
den voor dienst bij het Vreemdelingen
legioen, hebben er 360 besloten, dat zij
toch maar liever naar huis gaan dan
hun Algérie Frangaise te verdedigen te
gen de echte rebellen, die van de FLN.
Het Vreemdelingenlegioen gaf de zon
dagsrebellen 24 uur bedenktijd voordat
zy definitief tekenden voor zes maanden
dienst bij een aan het legioen toegevoegd
speciaal commando, dat de naam Alca
zar zou dragen, ontleend aan de vesting
in Toledo, die door Franco-kadetten te
gen een republikeinse overmacht werd
verdedigd. Hoewel de rebellen mogelijk
de politieke ideeën van de Spaanse lei
der delen, bezitten zij nauwelijks de bij
passende vastbeslotenheid. Een voor een
gaven zij te kennen dat zij prefereerden
naar moeder de vrouw terug te keren.
Voor de prikkeldraadversperringen
stonden geen Algerie Frangaise-roepen-
de Europeanen maar wel mohammeda
nen, die gniffelend en elkaar aanstotend
nauwelijks moeite deden om hun leed-
vermaaK te verbergen over de ultra's, die
zo duidelijk „degonflé" waren, een ho
nend Frans woord, dat letterlijk leegge
lopen betekent en figuurlijk blaaskaken
aanduidt die de moed verloren hebben.
De reacties van de Europese bevolking
van Algiers waren uiterst moedeloos. De
veelbetekendste was die van een journa
list. die by de rebellen had gezeten. Hij
zei: „We hebben ons zonder slag of stoot
overgegeven, maar we hebben een ding
bereikt: wij hebben de aandacht geves
tigd op de positie van de Europese min
derheid in Algerije". Dat was voor het
eerst, dat ik een Europeaan in Algerije
in deze alleszins realistische en beschei
den termen hardop had horen denken.
Verbazend openhartig waren de reac
ties van vele gewone Franse dienstplich
tigen, die hun lang opgekropte gevoelens
jegens de met populaire glorie overladen
parachutisten geenszins onder stoelen of
banken staken. Velen zeiden mij, kort
samengevat: „die zogenaamde elite-regi
menten zijn zo rot als een mispel. Onder
hun politieke ambitieuze officieren stre
ven zij een victorie na, die niet werkelijk
de Franse zaak dient. Het is maar goed
dat papa De Gaulle eindelijk zijn tanden
laat zien". De paracnunsten zelf, offi
cieren en soldaten, die vandaag in hun
camouflage-uniformen nederige schoon
maakdiensten verrichten, hielden zich
opmerkelijk koest. Er kon bij hen welis
waar geen goed woord voor De Gaulle
af. maar evenmin voor de ultra's. Zij
vonden het maar een miserabele situatie
maar gaven wel toe „dat er tenslotte
iemand moet commanderen, anders wordt
het een chaos".
Dat was dan Algiers op dinsdag: de
blanke stad aan de blauwe Middellandse
Zee die zich weer schikte in de alle
daagse gang van zaken, die naar een
onzekere toekomst dreigt te leiden voor
het miljoen blanken, dat in Algerije
woont: voor de ryke colons, zo goed als
voor de blanke straatveger, voor de win
kelier en de taxichauffeur. Voordat men
zich al te zeer vrolijk maakt over hun
grote woorden en kleine daden, mag er
toch wel een woord van meedogen voor
hun benarde uitzicht af. Zij vormen ten
slotte maar een minderheid van bange
gewone mensen in een ontwakend conti
nent. Men kan wel over de stoomwals
van de historie spreken, maar het is niet
leuk om die op zich af te zien komen.
Advertentie
Gezicht op de vuilverbranding in
Amsterdam-Noord, waar het ver-
nielde huisraad uit Tuindorp-Oost-
zaan bijeen wordt gebracht.
Lustrumspelen
voor bevrijdingsdag
In opdracht van het Nationaal Comité
is ter gelegenheid van de viering van
het derde lustrum der bevrijding op 5
mei 1960 door de heer J. H W. F een
stra een spel geschreven, getiteld .Sleu
tels der vrijheid". Cor Lemaire is de
componist van de hierbij behorende mu
ziek.
Tevens verschijnt een in opdracht van
het Nationaal Comité te schrijven spel
voor en door schoolkinderen, geheten:
„Hoe de rompmannen uit het sprookjes
bos verjaagd werden". Auteur is de on
derwijzer Jan Meilof.
Aanhoudend zacht
De Bilt verwacht van heden- tot mor
genavond
Zwaar bewolkt met tijdelijk regen,
maar later ook enkele opklaringen.
Krachtige tot stormachtige wind tussen
zuid en zuidwest. Aanhoudend zacht.
(Opgemaakt te 11.15 uur)
4 februari
Zon op: 8.18 uur; onder: 17.31 uur.
Maan op: 11.29 uur; onder: 1.09 uur.
Hoogwater te Katwijk te 8.15 en 20.42
uur. Laagwater te 3.47 en 16.15 uur.
Dit Blad bestaat uit 12 pagina's
VAR gereed voor de
beslissende slag"
VN-troepen in Gaza geven
Nasser vrije hand in Syrië
Radio-Cairo heeft in een voor
Israël bestemde uitzending, die „De
Stem der Arabieren" heet, mede
gedeeld, dat de Verenigde Arabi
sche Republiek (Egypte-Syrië)
gereed is voor de „beslissende
slag" om Palestina. „Israël" ligt
thans in de tang tussen de legers
in Egypte en Syrië, die onder een
verenigd opperbevel staan. Wij zijn
gereed voor de beslissende slag en
wij staan klaar om ons land en
onze rechten in Palestina te her
winnen", aldus bralde Radio-Cairo
dat er blijkbaar nooit van gehoord
heeft, dat het bestaan van Israël
door de Verenigde Naties erkend
is en dat Israël deel uitmaakt van
de wereldorganisatie.
De Verenigde Naties hebben intussen
Syrië aangezegd zijn troepen uit Chirbet
Tewfik, dat in de gedemilitariseerde
grenszone van Israël ligt, terug te trek
ken. Dit maakte kolonel Pierlot van de
gemengde wapenstilstandscommissie gis
teravond bekend.
Al enige dagen zyn er in deze buurt
schermutselingen tussen Israëlische
strijdkrachten en troepen van de Ver
enigde Arabische Republiek voorgevallen.
Volgens een Israëlische woordvoerder is
er gisteravond overigens opnieuw twin
tig minuten vanuit Syrische stellingen
langs de grens geschoten.
Volgens een Syrische woordvoerder
trekken de Israëliërs troepen samen ten
westen van de gedemilitariseerde zone
by het dorp Tewfik. Een deel van deze
troepen zou het niemandsland al zijn
binnengetrokken. De woordvoerder zei,
dat een Israëlisch offensief werd ver
wacht.
In diplomatieke kringen by de V.N. te
New York is men evenwel van oordeel,
dat het hoogtepunt van de Syrisch-
Israëlische crisis waarschijnlijk voor
bij is.
Te Cairo verschijnende dagbladen mel
den, dat de Egyptisch-Syrische republiek
de Veiligheidsraad een nota heeft doen
toekomen, waarin zy zegt, dat Israëli
sche strijdkrachten maandag J.l. „agres
sie hebben gepleegd" in het gedemilita
riseerde gebied langs de grens tussen
Syrië en Israël. Volgens „Al Ahram"
vielen aan Israëlische zijde 38 doden.
Dit als gezaghebbend beschouwde dag
blad meldt verder, dat een sterke troe
penmacht van het Egyptische tweede
leger is samengetrokken aan de be
standslinie in de woestijn Sinai, waar
het Israëlische leger in 1956 de aanval
op Egypte begon.
Britse en Amerikaanse bladen hebben
vandaag hun bezorgdheid uitgesproken
over het gewapende conflict aan de
Israëlisch-Syrische grens.
De Londense Times verweet heden
ochtend beide partyen, dat zy liever op
eigen kracht vertrouwen dan op het toe
zicht van de V.N. De rechtse Daily
Express is van oordeel, dat de aanwezig
heid van V.N.-troepen in het gebied van
Gaza alleen president Nasser tot voor
deel is, die nu ongehinderd de Israëliërs
van Syrië uit kan bestoken. Het blad
schryft, dat Engeland niet tot deze gang
van zaken mag bijdragen.
De New York Times ziet in de inci
denten een bewijs, dat de toestand in het
Midden-Oosten gevaarlijk blijft zolang
president Nasser de staat van oorlog
met Israël wil handhaven.
Bij K b. Is per 1 Januari aan mr. J.
van Andel te Den Haag op zijn verzoek
eervol ontslag verleend als secretaris
van het College voor de Visserijen met
dankbetuiging voor de bewezen diensten.
Tot zijn opvolger is benoemd mr. A. C.
de Ruiter te Den Haag, commies-griffier
van de Tweede Kamer der Staten-Gene-
raal.
