DE GAULLE WENST VOORLOPIG
BIJ DECREET TE REGEREN
WEERBERICHT
Opstandigen bleken geen werkelijke desperado's
Pierre Lagaillarde kan de doodstraf krijgen
Alleen leiders worden vervolgd
Hulp aan „spijtoptanten" is een SChildGTZGlf ITIGt
dringende noodzaak geworden
Opgericht 1 maart 1860
DINSDAG 2 FEBRUARI 1960
No. 29964
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur E. A. E. van Dishoeck
HoofdredacteurJ. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f7.50 per kwartaal; f2.55 per maand; f0.59 per week
Witte Singel 1, Leiden - Giro no 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
(Van onze reisredacteur, W. L. Brugsma)
Algiers, maandagavond Als een kaartenhuis
is de rebellie van Algiers in elkaar gestort. De
opstandelingen, die beweerden tot het einde stand
te zullen houden, desnoods een tweede Boedapest
te zullen doorstaan, hebben zonder slag of stoot
ten dele hun wapens ingeleverd en zijn naar huis
gegaan. Anderen hebben zich gemeld bij hun
onderdelen van de burgerwacht. Een groep van
420 man tenslotte heeft zich voorlopig bij het
De verrassend snelle overgave van de rebellen kwam na een nacht lang onder
handelingen tussen kolonel Dufour van het Vreemdelingenlegioen en een luite
nant van Lagaillarde. De kolonel presenteerde de voorwaarden van de regering
in Parijs: naar huis en wapens inleveren, terugmelden bij de burgerwacht of
tijdelijk dienstnemen bij het Vreemdelingenlegioen. Hij gaf zijn woord van eer
als militair dat, behalve tegen de leiders, geen vervolging zal worden ingesteld
tegen de opstandelingen. Hij kon echter geen schriftelijke garantie geven voor
die belofte. Na uren koortsachtig peinzen nam Lagaillarde de voorwaarden aan.
Inmiddels heeft de Franse regering doen weten, dat een vervolging zal worden
ingesteld tegen hen, die misdaden jegens de staat hebben begaan. Men mag
aannemen, dat dit alleen de leiders van de opstand zal betreffen.
Opvallend is, dat toen het leger ein
delijk de rebellenforten van de bevolking
isoleerde met prikkeldraadversperringen
(die overigens ook een week geleden
opgebouwd hadden kunnen worden!)
het moreel van de rebellen onmiddellijk
ineenzakte. Zij beseften voor een ver
loren zaak te strijden. Waren zij werke
lijk de desperado's geweest waarvoor zij
zich uitgaven, zouden zij werkelijk voor
die verloren zaak gestreden hebben, dan
zouden zij nog een kans hebben gehad.
Maar zij zijn niet werkelijk desperaat
gebleken. Hun bondgenootschap met het
leger bleek voos. De mutaties die De
Gaulle in de legerleiding heeft aange
bracht in het afgelopen jaar zijn effi
ciënter gebleken dan Parijs zelf dacht.
De meesten van de kolonels die met de
rebellen sympatiseerden zaten inmiddels
op posten, waar zij weinig kwaad meer
konden!
Tot zover onze Reisredacteur.
eerste regiment parachutisten van het Vreemde
lingenlegioen gemeld om tegen de fellagha's te
strijden. Joseph Ortiz is op de vlucht geslagen en
wordt door de politie gezocht. Pierre Lagaillarde,
die aan het hoofd van zijn troepen over de restan
ten van de barricaden klom, waarop deze als
toppunt van vernedering door de rebellen zelf
werden afgebroken, bevindt zich in handen van
de Franse legerleiding.
voerige bevoegdheden om bij
decreet en zonder de medewerking
van het parlement verstrekkende
beslissingen te kunnen nemen.
Algiers herwint zijn
normale voorkomen
Afgezien van het centrale plein en de
rebellenwyk, die door het leger (dat de
voorraden wapens en springstoffen van
de rebellen heeft verzameld) hermetisch
zijn afgesloten, begint Algiers zijn nor
male gezicht te hernemen, zij het dan,
dat dit gezicht alle tekenen van een
zware kater vertoont. De Gaulle's afge
vaardigde Delouvrier en opperbevelheb
ber Challe zijn in de stad teruggekeerd.
De staking is afgelopen, de winkels en
café's zijn weer open.
De Europeanen van Algiers voelen zich
in de steek gelaten door het leger en
door Frankrijk zelf. Een lid van de bur
gerwacht, dat zijn wapens had neerge
legd beet de parachutisten toe: „Ik
schaam mij vandaag om Fransman te
zijn. Van nu af aan ben ik net zo lief..
Duitser". Een parachutist vond een
spottend antwoord: „Gisteren was je
klaar om op de barricaden te sterven
om voor eeuwig Fransman te blijven.
Wij hebben jullie met geen vinger aan
geraakt en nu wil je opeens als Duitser
blijven leven?"
Algiers, dat Mollet van beleid deed
veranderen en later de Vierde Republiek
ten val bracht, dat niet geheel ten on
rechte geloofde dat het Frankrijk zijn
wil kon opleggen, is gestruikeld over de
man, die het zelf aan de macht bracht:
Charles de Gaulle.
Welke factoren hebben de onverwacht
snelle capitulatie van de rebellen ver
oorzaakt? Ten eerste, de veranderde
houding van het leger, dat vandaag zo
min als gisteren gaullistisch is, maar
dat na de redevoering van het staats
hoofd heeft beseft tot welke chaos zijn
neutraliteit zou kunnen leiden. Ten
tweede de eensgezinde steun die Frank
rijk zelf in deze dagen aan De Gaulle
heeft gegeven. De rebellen konden zo
doende slechts rekenen op de sympathie
van de bevolking van Algiers.
Schilderijenzwendel
in Frankrijk
In Frankrijk is een omvangrijke schil
derijenzwendel ontdekt, die betrekking
heeft op talrijke doeken, welke valselijk
aan zeer bekende moderne schilders zijn
toegeschreven.
Zevenendertig van deze doeken zijn in
beslag genomen. Zij zijn toegeschreven
aan Vlaminck, Jongkind, Morizot, Rou-
alt, Mennet, Corot, Sisley, Lancret, Gau
guin, Modigliani, Connington, Picasso.
Matisse, Renoir, Degas, Pissaro en Gu
ar di.
Vijf valse „Vlamincks" zijn ten ver
koop aangeboden. De politie is er achter
gekomen, dat deze doeken van mevrouw
De Boulat, die het kasteel de Mazères
bij d'Azay-le-Rideau bewoont, afkom
stig zijn. Bij een huiszoeking zijn negen
andere valse Vlamincks in beslag geno
men. Enkele van de valse stukken zijn
door een zekere Claude Jager uit Tours
vervaardigd, die bekend heeft Vlamincks
drie Modigliani's ,drie Gauguins, twee
Roualts, een Degas en een Renoir ge
schilderd en gesigneerd te hebben.
Mevr. De Boulat en Jager zijn in staat
van beschuldiging gesteld.
Toenemende zuidelijke wind
De Bilt verwacht van heden- tot mor
genavond:
Veranderlijke bewolking en vooral
aanvankelijk plaatselijk mist. Geen
neerslag van betekenis. Matige tot
krachtige zuidelijke wind. Ten noorden
van de grote rivieren stijging van tem
peratuur, in het zuiden ongeveer de
zelfde temperaturen als vandaag.
(Opgemaakt te 11.15 uur)
3 FEBRUARI
Zon op: 8.19 uur; onder: 17.29 uur.
Maan op: 11.02 uur; onder: 0.04 uur.
Hoogwater te Katwijk te 7.32 en
19 50 uur.
Laagwater te 3.09 en 15.34 uur.
Dit Blad bestaat uit 12 pagina's
Tussen de twee mogelijkheden, die de
constitutie hem bood, heeft de president,
nu de rebellie in Algerije in elkaar is
gezakt en het leger zich onderworpen
heeft, dus de minst ingrijpende oplossing
gekozen. Via artikel 16 had hij zichzelf
en buiten de tussenkomst van het par
lement ook dictatoriale macht kunnen
toekennen, een macht die dan niet aan
een bepaalde tijdsperiode gebonden zou
zijn geweest. In dat geval zou het restant
democratie dat in Frankrijk nog be
staat, in een presidentieel regime zijn
opgelost.
Lagaillarde in Parijs,
Ortiz vluchtte door riool
De regering heeft onder voorzitter
schap van generaal De Gaulle gisteren
ook nog besloten, dat de raddraaiers van
de opstand in Algiers, die dus op een
haar na was gelukt voor de rechter zul
len worden gedaagd. Zij zullen ongetwij
feld van hoogverraad beschuldigd wor
den, waarop normaal de doodstraf staat.
Lagaillarde, die als Kamerlid nu officieel
nog onaantastbaar is, bevindt zich in de
Parijse Santé-gevangenis. De caféhouder
Ortiz was gisteren nog op de vlucht,
doch men heeft in Parijs niet de indruk
dat de legerleiding in Algiers zich nu
zo verschrikkelijk veel moeite heeft ge-
Art. 38 in werking
Onze Parfjse correspondent telefo
neerde ons hedenochtend:
Tegen vijf uur vanmiddag zijn
de beide Kamers van het Franse
parlement, die tot april nog vakan
tie hadden, door de regering in een
speciale spoedzitting bijeengeroe
pen. Lang zullen Nationale Ver
gadering en Senaat hun vakanties
echter niet hoeven te onderbreken,
want het enige agendapunt van
hun zitting vormt het verzoek van
de regering artikel 38 van de
Grondwet in werking te mogen
stellen. Langs die weg verwerft de
regering en in feite dus generaal
Charles de Gaulle voor bepaalde
tijd vermoedelijk een jaar uit-
De oproerlingenleider Pierre La
gaillarde bij zijn overgave aan de
troependie de opstandelingenwijk
in Algiers hadden omsingeld.
geven om deze vogel of vogelaar te van
gen. Ortiz is van Spaanse afkomst en
zou naar Spanje gevlucht zijn. Hij ont
kwam waarschijnlijk door het riolenstel
sel!
Kennelijk wil De Gaulle het ijzer sme
den nu het heet is en de les trekken uit
de gebeurtenissen. Die gebeurtenissen
zijn, ofschoon het ergste, een burger
oorlog, nog op het laatste moment voor
komen is kunnen worden, uitzonderlijk
ernstig geweest en men verwacht of men
hoopt dat de lessen even streng zullen
zijn.
Het prestige van De Gaulle heeft zijn
toppunt nu bereikt. Wat bijna niemand
meer voor mogelijk hield, is hem vrijdag
gelukt: zonder beloften en zonder zoete
broodjes heeft hij, terwijl de trouw van
het leger aan zijn persoon meer dan
dubieus geleek, alleen door het ge
van zijn houding en van zijn woord, de
muiters op de knieën gedwongen en de
hoge militairen tot inkeer gebracht.
O Slot pag. 2
Engeland niet met
Singapore akkoord
Inzake Ned. Nieuw-Guinea
De Britse regering heeft zich
gisteren gedistantieerd van een
verklaring van de premier van
Singapore, waarin de Indonesische
eis inzake Ned. Nieuw-Guinea
werd ondersteund.
Een gezamenlijke verklaring van de
premier ''an Singapore, Lee Kuan Yew,
die in januari een officieel bezoek aan
Indonesië bracht en president Soekar-
no, gepubliceerd bij het vertrek van Lee
Kuan Yew op 26 januari, bevatte een
passage, „dat de regering van Singapore
de strijd van Indonesië voor de terug
keer van West-Irian tot de territoritale
jurisdictie van de Republiek Indonesië,
ten volle ondersteunt".
Het bureau van de Hoge Commissaris
van het Verenigd Koninkijk te Singa
pore maakte gisteren bekend, dat het
Britse Hoge Commissariaat gemachtigd
is te verklaren, dat de Britse regering
„zich niet kan verenigen met de mening
van de eerste minister van Singapo
re op dit punt". Deze verklaring, aldus
het. Commisariaat, werd noodzakelijk ge
acht om mogelijk misverstand te voor
komen.
Singapore voegt Reuter hieraan toe
heeft volledig zelfbestuuj* doch de
zeggenschap over defensiezaken en bui
tenlandse betrekkingen berust bij de En
gelse regering.
KONINGIN JULIANA
NAAR ZWITSERLAND
H.M. de Koningin is hedenmorgen
om tien uur naar Zwitserland ver
trokken voor een verblijf van tien da
gen in het kanton Valays. Dit kan
ton wordt in het Nederlands Wallis
genoemd.
Prinses Beatrix naar
Sankt Anton vertrokken
Prinses Beatrix is gisteravond per
trein voor een 14-daagse vakantie naar
Sankt Anton in Oostenrijk vertrokken.
De Zweedse producer Lars
Schmidt en diens echtgenote, de
beroemde filmster Ingrid Bergman.
tijdens hun bezoek aan Amsterdam
gefotografeerd met de Munttoren
op de achtergrond.
Bijeenkomst in Haagse Dierentuin i
*®rf voor het schilder feest
Komende actie verdient grootste aandacht
Gisteravond is in de Haagse Dierentuin een bijeenkomst gehouden
welke georganiseerd was door het initiatief comité voor een actie ten
bate van de spijtoptanten in Indonesië.
De bijeenkomst eindigde met de aanvaarding van een conclusie
waarin gezegd wordt, dat de overkomst naar Nederland, van alle nog
in Indonesië verblijvende spijtoptanten noodzakelijk is. Er wordt een
beroep gedaan op de regering om de overkomst van deze mensen te
versnellen en op het publiek om door geldelijke steun dit werk mogelijk
te maken.
Tot de sprekers, die na de pauze
reageerden op de redevoeringen van de
initiatiefnemers behoorde o.m. mr. F. H.
J. M. Daams, lid van de Tweede Kamer
voor de PvdA. Deze drong erop aan, de
zaak buiten de politiek te houden en er
een nationale zaak van te maken door
alle politieke groeperingen er in te be
trekken. Vervolgens sprak mej. mr. J. J.
Th. ten Broecke Hoekstra, lid van de
Tweede Kamer voor de VVD. Zij deed
een beroep op de pers om de nood der
spijtoptanten en de actie die gisteren
werd ingezet de grootst mogelijke aan
dacht te geven.
Voor de pauze werd het woord gevoerd
door de initiatiefnemer, de heer Schrij
ver Tjalie Robinson, de schrijver Hein
Buitenweg, de heer C. J. Stolk, de auteur
Johan Fabricius en dr. J. W. Meyer
Ranneft.
De heer Robinson herinnerde er aan,
dat de regering door haar beleid, per
2000 spijtoptanten toe te laten, blijk
Verkeer in Londen
leed onder staking
De Londense ondergrondse en vele
Britse autofabrieken hebben gisteren te
lijden gehad van stakingen. By de on
dergrondse ontstond een chaos tijdens
de piekuren, doordat door een 24-uur
staking van personeel ter ondersteuning
van looneisen, 63 van de 272 onder
grondse stations gesloten moesten wor
den. De autobussen kooiden een deel
van het verkeier overnemen, doch er
verschenen zoveel particuliere auto's op
straat, die anders tijdens de drukte dc
binnenstad myden, dat het verkeer her
haaldelijk vastliep.
De staking brak uit tegen het advies
van de nationale bond. die op 15 fe
bruari een spoorwegstaking over het ge
hele land wil ontketenen. De staking
van maandag in Londen ziet men als
een soort waarschuwing vooraf van de
betrokken arbeiders.
In de B M.C.-autofabrieken in de Mid
lands konden gisteren 25.000 man niet
werken als gevolg van een staking van
55 electriciens, die loonsverhoging
eisen. Als deze 55 voet bij stuk houden
bestaat de kans dat in de loop van deze
week in totaal 50.000 man bij deze fa
brieken (Austin en Morris) moeten wor
den ontslagen. In een andere fabriek
Standards moesten 3.000 arbeiders
naar huis worden gezonden wegens een
staking van chassisbouwers in een ne-
venbedrijf. Hiertegenover staat dat er
gisteren een einde is gekomen aan een
staking van drie weken in een autofa-
briek van de Rootes-groep in Londen,
waardoor In totaal 7.000 man niet kon
werken.
geeft te beseffen, dat er nood is. Hij
zeide, dat sinds enige tijd de nood acuut
is en dat daardoor de noodzaak is ont
staan aan te dringen op versneling van
de repatriëring. Voorts las hij een brief
voor van mr. H. W. van Doorn, lid van
de Tweede Kamer voor de KVP, waarin
deze er op wijst, dat zijn fractie in het
Parlement reeds veel aandacht geeft
aan de problemen der spijtoptanten. Hij
las ook een brief voor van de ARP,
welke van gelijke inhoud was.
De heer Stolk maakte er in zyn rede
voering melding van, dat als gevolg van
een lek in het Nederlandse Hoge Com
missariaat in Djakarta de Indonesische
politieke leider E. F. Wens volledig op
de hoogte werd gehouden van elke
nieuwe visumaanvrage, die door een
spijtoptant werd ingediend. De betrok
ken spijtoptant werd als gevolg hiervan
bedreigd met politieke represailles.
Met betrekking tot het beroep op het
publiek om geldelijke steun te verlenen
werd nog meegedeeld, dat nog niet vast
staat op welke wijze men deze hulp wil
verkrijgen. Een gironummer was nog
niet beschikbaar.
De actie, die eerder reeds aangeduid
was als „Nationale actie spijtoptanten"
heeft thans de officiële naam „Nationale
actie steun spijtoptanten Indonesië" af
gekort: Nassi.
Blijkens mededelingen betreft het hier
de hulp aan 14.000 gezinnen waarvan
het gezinshoofd een aanvrage heeft in
gediend. De heer Stolk deelde mee, dat
hiervan 9000 aanvragen zijn van mensen
wier Nederlanderschap in het verleden
boven alle twijfel staat en 5000 waarvan
voldoende gegevens niet beschikbaar
zijn.
Tweede Russische
superraket slot
van Oceaanproef
De Russen hebben zondagmiddag hun
tweede raket naar het proefgebied in
de Stille Oceaan afgeschoten en daar
mee, volgens een verklaring van het of
ficiële Sovjet-persbureau Tass, deze
serie proefnemingen beëindigd.
De tweede raket heeft zondagmiddag
om 19 58 uur Moskouse tijd het doelge
bied bereikt. Het voorlaatste raketdeel,
met een imitatie-satelliet. is in het
proefgebied terechtgekomen. Dit raket-
deel is op het einde van de vlucht door
de dampkring met radar van schepen
en optische en akoestische instrumenten
waargenomen.
De proeven, die nu geëindigd zijn, wa
ren een onderdeel van een plan voor
SIKKENS-TJALLEMA PRODÖKT
Egyptische troepen
thans paraat
Volgens waarnemers te Cairo
zijn de strijdkrachten in het Egyp
tische gebied van de VAR in staat
van paraatheid als gevolg van de
botsingen tussen Israëlische en
Syrische troepen. Het leger in het
Syrische deel was al paraat.
Naar van Israëlische zijde werd ver
nomen hebben de Israëliërs bij hun
actie in de gedemilitariseerde zone ten
zuidoosten van het Meer van Galilea
verscheidene automatische wapens van
Russische herkomst buitgemaakt. Uit
het betrokken gebied werden maandag
avond zo nu en dan nog schoten uit
lichte wapens en een enkel mortier
schot gehoord.
Het Britse liberale blad ..The Guar
dian" heeft gisteren aangedrongen op
de legering van Indiase en Scandina
vische militairen langs de grens tussen
Israël en Syrië. Het blad wyst er op,
dat de toestand langs de grens tussen
Israël en Egypte rustig is sinds drie
jaar geleden daar troepen van de V.N.
werden gestationeerd.
Jachtvliegtuigen van de Verenigde
Arabische Republiek hebben gisteren
in een luchtgevecht boven het Syrisch-
Israëlische grensgebied twee Israëli
sche straaljagers getroffen, waarvan er
één zeker is neergestort en naar aan
genomen wordt, de andere ook, aldus
een legerbulletin, dat gisteren te Cairo
is uitgegeven. Volgens het V.A.R.-bul-
letin behoorden de twee Israëlische
vliegtuigen tot een formatie van vier
.Super Mystères", die in het lucht
ruim boven Syrië was doorgedrongen.
Men heeft één van de ..Super Mystè
res" in Israël zien neerstorten. Een
Israëlische militaire woordvoerder
heeft echter de Syrische melding tegen
gesproken, als zou er een Israëlisch
vliegtuig zfjn getroffen in het luchtge
vecht.
100-jarige in Groningen
In het gemeentelijk verzorgingshuis,
het „Treslinghuis" te Groningen, is gis
teren een van de bewoners, de heer H.
Schaap, 100 jaar geworden. De burge
meester van Groningen, de heer J. Tuin.
en de wethouder van Sociale Zaken en
Volksgezondheid, mr. dr. K. van Dijk,
hebben de 100-jarige gelukwensen aan
geboden en hem een mand met fruit
gebracht. De heer Schaap is sinds juni
1956 in het „Treslinghuis" opgenomen
ontwikkeling van krachtiger ballistische
raketten, bestemd voor het lanceren van
zware aardsatellieten of ruimtevluchten
naar andere plaatsen.
Tass maakte gisteren bekend dat het
proefgebied nu weer vry ls voor de
scheep- en luchtvaart.