Buitenlandse spanningen oefenen druk op de aandelenmarkten uit *i".n Van conjunctuuroverspanning is in ons land generlei sprake WITTE KRUIS Vissers hadden na 17 oktober last van stormachtige winden RENAPLAN YL0EI5T0F- DUPLICATOR DEMMENIE wQeqst^eest wil moi wéér aNwö borden mei Oeqstqeesterop.. Opgericht 1 maart 1860 Zaterdag 30 januari 1960 Vijfde blad no. 29962 Vraag naar beleggingswaarden zal blijven (Van onze financiële medewerker) In verband met de koersdaling, welke sedert de laatste weken op de Amster- iamse effectenbeurs heeft plaats gevonden, verdient het de aandacht, dat de sinister van Economische Zaken, de heer De Pous, in zyn jongste memorie van Utwoord aan de Tweede Kamer als zijn mening heeft uitgesproken, dat 1960 jten jaar van overspanning wordt en de intrekking van de investeringsfaciliteiten jerhalve niet nodig is. Bet groeitempo van de investeringen, dat van 1953 tot en met 1957 vrijwel gelyk iras aan het gemiddelde van de hele E.E.G. en dat in die periode steeds hoger lag dan dat in de O.E.E.S., was in 1958 belangrijk beneden het E.E.G. gemiddelde »n zelfs beneden het gemiddelde van de O.E.E.S. Daar de Nederlandse regering, zoals herhaaldelijk is gebleken, de vinger nauw lettend bij de pols van het bedrijfsleven houdt, is deze opmerking ook voor de effectenbeurs van belang. Want er mag uit worden afgeleid, dat de koersdaling, *elke sinds het begin van dit jaar op de aandelenmarkt is ingetreden, geen volg is van een z.g. oververhitting bij de Nederlandse industriële ondememin- maar de oorzaken elders moeten worden gezocht. van het regeringsbeleid en de gevolgen daarvan, is er ook een rechtstreeks ver band tussen de aandelenmarkt en de rentestand, in zoverre de betekenis van het rendement meer op de voorgrond tredt naarmate dit voor de obligaties stijgt. Hoezeer ook in het algemeen de financiële resultaten van de Amerikaan se ondernemingen bevredigend zijn en in vele gevallen de dividenden worden verhoogd, mag toch niet worden voor bijgezien dat het indexcijfer voor indus triële aandelen begin 1958 ca 250 punten Dit blijkt ook uit het feit dat de Ned. 3ank tot dusver niet tot een nieuwe jiiscontoverhoging is overgegaan, nadat lit in november J.l. van 2%% op gebracht. Engeland heeft het dezer gen van 4 tot 5%, Denemarken van tot 5verhoogd en zoals men weet, irdt in de V.S. reeds enige tijd een ïrhoging van het disconto verwacht, je naar men thans meent, echter niet foor half februari zal afkomen. In ëst-Duitsland is de jongste 6% staats- ..ning a 98% aangeboden, niet ten volle jeplaatst, hoewel ook uit ons land be- l!angrijke inschrijvingen zijn binnenge- »men. Het is dus duidelijk, dat de indens van een stijgende rentestand .jral in het buitenland aanwezig is. Het is voornamelijk dit verschijnsel dat de buitenlandse beurzen thans be heerst en zijn uitwerking ook op de Amsterdamse beurs niet mist. Het kapi- :aalverkeer tussen de verschillende lan den is allengs weer dermate verruimd iideze week door Frankrijk) dat een hoge rente in het buitenland het uitzetten ran Nederlands kapitaal in andere lan den bevordert. Dit leidt er weer toe, dat de banken in ons land de laatste tijd grote moeite doen kapitaal aan te trek ken en te dien einde o.m. de spaarban ken concurrentie aandoen met het be schikbaar stellen van spaarrenteboekjes. waarop 3 tot 3%% rente wordt vergoed Zoals we reeds schreven, wordt de deze week aangekondigde staatslening ook regen gunstiger voorwaarden aangeboden dan de vorige. De belangrijke plaats, welke de V.S. in et wereldverkeer van goederen en kapi- laal innemen, is oorzaak dat vooral van le spanningen in dat land een wissel werking op de Europese beurzen uitgaat tn ook de bewegingen van de Newyorkse indelenmarkt, hoewel het rechtstreeks elang erbjj niet zo groot is, op onze eurzen van grote invloed zijn. Deze week heeft het indexcijfer voor idustriele aandelen te New York voor ■■it jaar een nieuw laagtepunt bereikt, 'dat ca. 45 punten beneden zijn hoogste stand ligt, een koersbeweging, welke ook daar niet correspondeert met de gang van het bedrijfsleven en de stij ging van het particulier inkomen der bevolking, dat thans op 400 miljard wordt aangenomen. De Amerikaanse regering, die er zich uiteraard rekenschap van geeft dat 1960 een verkiezingsjaar is, waarin een even tuele conjunctuurslag haar zwaar zal worden aangerekend, schijnt voor een verhoging van het disconto, dat thans 1% bedraagt, wat huiverig te zijn, om dat hogere rentetarieven de neiging hebben de nieuwe investeringen en de produktie af te remmen en een verho ring van de kostprijzen veroorzaken. Overigens is dit proces in de V.S. reeds gaande, omdat in de particuliere sector de rentetarieven zich reeds op een ni veau van omstreeks 5^% bewegen en ten verhoging van het officieel disconto derhalve niet meer dan een aanpassing bij de reële rentestand betekent. Het is ook de vrees voor een verdere vermin dering van de Amerikaanse concur rentiemogelijkheden op de wereldmark ten, waardoor de regering van een be slissing wordt weerhouden, nu de loons verhogingen in de staalnijverheid en sta king in de kopermijnen ongetwijfeld tot ten verhoging van de prijzen zal leiden. Behalve de onzekerheid ten aanzien is gestegen en niet alleen het heden, maar vermoedelijk ook reeds een deel van de toekomst in die koersen tot uit drukking wordt gebracht. In vergelijking met die koersstijging Is een koersdaling van 45 punten overigens ook nog niet spectaculair. Wjj hebben er de laatste tyd meer dan eens op gewezen dat ook op de Amster damse beurs, algemeen gesproken, wel iswaar een ferme koersstijging heeft plaats gehad, maar dat deze voorname- lük op de internationale en de zware aandelen betrekking heeft, waartoe vooral de buitenlandse aankopen hebben bügedragen. Het zün dan ook vooral deze aandelen, die voor het uitblijven van die aankopen en de onzekere mark ten in het buitenland gevoelig zün; hoe wel er op mag worden gerekend dat zo wel Unilever als Philips en AKU zowel als de Koninkiyke straks met een beter resultaat over 1959 voor den dag zullen komen. Maar ook al wordt by een of meer van deze concerns tot een divi dendverhoging besloten, zo zal het ren dement op de aandelen toch laag bly- ven. Dat hier en daar tot winst neming wordt overgegaan, behoeft onder de huidige omstandigheden daarom niet te bevreemden. Ook van de meer lokale waarden is de beurskoers thans belangrijk hoger dan een jaar geleden, maar hier hebben zich in het algemeen toch geen buitensporig heden voorgedaan, die tot ongerustheid zouden moeten nopen. Want wat tot dusver over de gang van zaken in 1959 en 1960 is bekend geworden, duidt niet op een teruggang van de Nederlandse conjunctuur en dat ook de minister van Economische Zaken voor 1960 geen overspanning verwacht mag voor de DE ecktg PIJNSTILLER Hoofdpijn... maar ook andere plagende pijnen verjaagt u prompt met WITTE KRUIS. Tabletten, poeders of cachets! beurs ais een geruststellende factor worden beschouwd. In verband met de rentespanningen in het buitenland is het verklaarbaar dat ook op de Amsterdamse beurs, met name op de aandelenmarkt een zekere terughoudendheid kan worden gecon stateerd, die de koersen af en toe doet afbrokkelen. Anderzijds blykt uit de cijfers van de spaarbanken en de tegoe den bij de handelsbanken dat er voor de belegging van kapitaal in ons land nog altijd grote bedragen aanwezig zijn, waarvan een deel zich t.z.t. weer naar de aandelenmarkt zal richten. Het zou intussen gewenst zijn dat deze nieuwe vraag naar belegging mede zou kunnen worden opgevangen door een aanbod van nieuwe aandelen, waardoor dan een ongemotiveerde waardering van de bestaande aandelen zou kunnen wor den voorkomen. Caryl Chessman ontslaat zijn drie raadslieden Aan het begin van de behandeling van byn petitie door de federale districts rechtbank te San Fransisco heeft Caryl Ohessman, die op 19 februari in de gas kamer van San Quentin de doodstraf moet ondergaan, waartoe hij elf-en-een half jaar geleden veroordeeld werd, zijn drie raadsleden ontslagen. Het is niet de eerste keer, dat Chessman, die in de cel rechten heeft gestudeerd, zijn raadslie den ontslaat. Aanleiding tot Chessmans besluit was de beslissing van rechter Louis E. Good man. dat de ter dood veroordeelde zyn argumenten niet persoonlijk mocht toe lichten, aangezien hiervoor zijn raads lieden gekwalificeerd waren. Dezebe slissing gaf Chessman, zoals hij tijdens de behandeling verklaarde, geen ande re keus dan zijn raadslieden te ontslaan. „Alle regels voor een ordelijke proces roering worden hierdoor geschonden en ik weet niet wie de verantwoordelijkheid draagt", verklaarde rechter Goodman. De petitie van Chessman is gebaseerd op een beslissing welke het federaal dis- trictsgereoht in 1955 genomen heeft. Het s zijn standpunt, dat ingevolge deze be slissing, het thans staande executiebevel ran onwaarde is. De beslissing van 1955 ?eldt het „habeas corpus". Het hof kan de persoon- Chessman niet uit handen ?even voor de executie, als het thans aiet zyn beslissing van 1955 ongedaan maakt," aldus Chessman. Rosalie Asher. A. L. Qirin en George T. Davis hadden de taak deze petitie roor rechter Goodman toe te lichten. De reohter verklaarde, dat Chessman, die de petitie neeft geformuleerd, niet als eigen, en vierde, raadsman kon optre den, waardoor hij alleen, als verdachte de de procedure alle drie zijn raadslie den, waardoor hij alleeen. als verdachte en eigen raadsman overblijft om de pe titie toe te lichten. In de eerste helft van oktober was het weer gunstig, zodat alle schepen regelmatig de visserü konden uit oefenen. Na 17 oktober werd het weer onstabiel met veel harde tol storm achtige winden uit westeiyke richtin gen. De treilers in de noordelijke Noordzee hadden regelmatig met slecht weer te kampen. De haring- dryfnetloggers hadden een aantal verletdagen; zü vluchtten in Engelse havens of bleven op zee ..steken"; vele loggers kregen beschadigde vleten. De kotters en overige vaartuigen konden enige malen niet varen wegens slecht weer; op verschillende dagen moesten deze schepen voor aanwakkerende wind naar de dichtsby gelegen havens vluchten. Eén stoomtreiler en 32 motortreilers/ grote motorloggers, visten in oktober tussen 58° 30 —61° noord en 2° en 4 oost, waar makreel, schelvis, koolvis. haring, kabeljauw en wijting werden gevangen. De reisduren bedroegen 5 tot 12 dagen De resultaten waren voor bij na alle schepen behoorlijk. Een 38-tal kleinere motorloggers viste tussen 53* en 59° noord en 26° oost. Zij vingen makreel, schelvis, wijting, kabeljauw, schol en tong. De resultaten waren goed; de reisduren bedroegen 4 tot 9 dagen. Een 33-tal kotters van 240 en méér p.k. viste vanaf de „ST" boeien tot aan de Dogger N:rth Ground, White Bank en Borkum grond, waar schelvis, wijting, kabeljauw, tong en schol werden gevan gen. De resultaten waren over het alge meen goed; de reisduren bedroegen 2 tot 10 dagen. Een 146-tal kotters met een vermogen kleiner dan 240 p.k. viste vanaf de gron den langs de Nederlandse kust tot aan het Diepwater Kanaal. Silverpit en Borkum grond: zij vingen tong. schol, bot en wyting. In de eerste helft van deze maand kon regelmatig gevist wor den; voor de kotters van deze groep met minder sterke motoren brachten de zachte en moeilijke visgronden veel net- tenschade mee. In de tweede helft van oktober veroorzaakte het vaak ruwe weer een zeer onregelmatige vissery. De maandresultaten waren lonend. De kleinere kustvissers hadden in de eerste helft van oktober een gunstige visserij, doch daarna kwamen zij wegens slecht weer zelden aan visserij toe. In de eerste 12 dagen van deze maand visten 31 motortreilers'vrote motorlog gers en 20 klpine motor'oggers met de haringtrawl nab'i het N W Rif Dogger North. Dogeer North Ground. Dogger Bight. State Hole. Silverpit en Zeel Bank Over het algemeen was de visserij matig tot slecht; de daevanesten per vaartuig bedroeven 10 tot 100 kanties Een aartoi schenen ving on 8 ok'nher 100 tot 300 kanties bil het Skate Hole. doch daarna waren de van asten weer laag. Na 12 oktober ging een aantal van de grootste vaartuigen naar de noovdp. liike Noordzee; zil visten bii de C Bank. The Patch en de Vikfngbank. Op deze gronden was de visserij matig; na reizen van pl.m. 14 dagen voerden zU 400 tot 800 kisten verse haring, 30 tot 606 kantjes zoute haring en wat byvis aan. De overige grote schepen voeren na medio oktober naar de Ierse Zee. Een aantal vaartuigen met minder krach tige motoren schakelde over op de vleet- vissery. De grote motorloggers en treilers be- somden in het eerste gedeelte van de maand gemiddeld f 30.000 na een reis van 7 tot 14 dagen; in de tweede helft van oktober bedroegen de besommingen slechts f. 15.000 tot f. 23.000.— na een reis van gemiddeld 13 dagen. De motorloggers met lichter vermogen besomde in het begin van oktober f. 4000 tot f. 21.000 na een reis van 10 tot 17 dagen. Veel makreel Na 11 oktober vertrokken 17 motor treilers/grote motorloggers en 1 klei nere motorlogger met de haringtreil naar de Ierse Zee. De vangsten waren tot 21 oktober nihil omdat de haring te hoog boven de bodem zwom. Op 22 oktober ving een Scheveningse logger ruim 1000 kisten makreel; de andere schepen kwamen op dit goede bericht naar deze visgrond en in de volgende 2 dagen werd daar veel makreel gevan gen. Men deed trekken van een half uur daar anders de treil door een te grote vangst verloren zou gaan. Alle vaartuigen vingen in deze 2 dagen 1500 tot 2000 kisten makreel; bijna tot het einde van de maand werden goede vang sten gedaan. De makreel was groot van stuk en van een prima kwaliteit. De visgronden lagen op 10 tot 15 myi af stand van Cork. De besommingen be droegen f. 30 000 tot f. 35.000 na reizen van 8 tot 15 dagen. Per schip werden slechts 10 tot 50 kantjes zoute haring aangevoerd. In de eerste helft van oktober visten de vleetloggers hoofdzakeiyk by de Sil verpit. Skate Hole en Zeil Bank. Op deze gronden deden enkele schepen schoten van 20 tot 25 last haring, terwyi de rest van de vloot weinig of niets ving. Ook op 20 okober werd bij de Well Bank veel haring gevangen, doch daarna was de visserij matig tot slecht. In de laatste dagen van oktober hadden enkele schepen nog naohtvangsten van 50 tot 100 kantjes bij de Leman Ground De resultaten van de loggers liepen zeer uiteen; enige loggers, die goede vangsten eedaan hadden kwamen in oktober 2 tot 3 maal aan de visafslagen en besomden in totaal per vaartuig f. 30 000 tot f. 50.000 Het grootste ge deelte van de vloot kwam slechts één maal in oktober binnen, en dan nog ge- deel telyk vol: de besommingen van de ze loggers bedroegen na een re's van 3 tot 4 weken f. 10 000 tot f. 15.000. De visserij op pi'chards, sprot en zee bliek werd door diverse schepen uitge oefend. Vooral het begin van de maand was gunstig voor het rayon Noord. De weekbesnmmingen oer span bedroegen daar f. 7000 tot f. 15.000. In de andere rayons waren de resultaten minder. Het vrachtschip Hispania van de Stoomvaartmaatschappij Zeeland heeft op de Westersclielde een aanvaring gehad, waarbij enkele opvarenden licht werden gewond. Een beeld van de schade aan het bovendek. Garnalenvisserij De garnalenvissery was vooral in het raijon Noord gunstig gedurende de eer ste helft van de maand. De storm in de tweede helft van oktober belette de uitoefening van de vissery. De beste vangsten werden behaald ten westen van Petten en Callantsoog. De hoeveelheid en opbrengst der door de treilschepen aangevoerde zeevis (in clusief treilharing i was in totaal 12.637.437 kg. voor f. 6 496.048 (In okto ber 1958 waren de cijfers 12.9233.874 kg. voor f. 7.209.357). IJmuiden nam hier van voor zijn rekening 8.3 miljoen kg. voor 4.7 miljoen gulden. Haring was het belangrykste produkt met een aanvoer van bijna 3.2 miljoen kg. (oktober 1958 3.6 miljoen kg daar op volgde gezouten treilharing en ver volgens verse makreel. De meeste ge middelde pryzen waren lager dan in oktober 1958, behalve schol (f.0 69 per kg.), tong f.3.15) en tarbot f 1.62». Van de aanvoer van verse haring ging te IJmuiden 7% en te Schevenincen 5% naar de vismeelfabriek. De uitvoer van gezouten haring be droeg in deze maand 45 129 vaten van 100 kg. netto tegen 67.169 vaten in de overeenkomstige maand van 1958. De vevzending vond onder meer plaats naar: België en Luxemburg. Canada, Denemarken, West-Duitsland, Frankrijk, Italië Jordanië, Libanon en Syrië, Noor- weken, OostenrUk en USA. Het bovenstaande lazen wy ln „Vis- serijnieuws". Duitse ruimtedeskundige (20 jaar) in moeilijkheden Wie mocht denken, dat Duitsland zijn ruimtevaartdeskundigen-in-spé ruim baan geeft, al was het slechts om van hen te kunnen profiteren als gewild ex port-artikel .heeft het mis. Ze worden klein gehouden. Een twintigjarige Von Braun-in-spé uit Schweinfurt bijv., Karl Waltenber- ger, moet binnenkort voor de rechter verschijnen wegens schending van het luchtruim van Schweinfurt en het scheppen van openbaar gevaar, omdat hy enkele dagen geleden met succes een raket afvuurde, volgens zijn eigen zeg gen tot een hoogte van 3000 meter en met een uursnelheid van 500 kilometer. De raket kwam dicht in de buurt van de lanceerplek weer neer. zonder scha de te veroorzaken, voor Karl het bewijs, dat zijn berekeningen over snelheid en hoogte juist waren. Het is niet de eerste keer, dat de jonge ruimtevaarder in moeilijkheden komt Enige tijd geleden had hij met een vriend een prima lanceerbasis aangelegd in een bos. De vriend verklapte het ech ter aan zyn vader en deze haalde de politie erbij, met het gevolg, dat de proef niet door kon gaan. Bovendien was de ..lanceerbasis" ook al gerapporteerd door een helikopter van het Ameri kaanse leger. De geslaagde proef van en kele da een geleden ondernam Karl ge heel alleen in het midden van de nacht en gebruik makend van een draagbare lanceerinrichting. Hij was zo trots op zijn succes, dat hij persoonlijk de poli tie ervan op de hoogte bracht. Hij heeft er nu wel spijt van. want de politie en zijn ouders ook kijken hem nu allerver velendst op zijn vingers. Hij gaat echter door met zyn plan nen. Hij denkt aan een „superraket" van zes meter hoogte en hü heeft pa tent aangevraagd op een raketmotor met een stuwkracht van 600 ton. Zyn grootste moeilykheden zyn geld en een plaats om zijn scheppingen le gaal de lucht in te sturen. „Als ik hier niets mag", zegt hij soms drei gend, „ga ik naar Rusland". Hans Albers in Wenen (Van onze Weense correspondent) Er is misschien geen groter verschil denkbaar dan tussen de Hamburgse zee mansliedjes en de gesmeerde Weense wijnmelodieën. Niet minder groot is het contrast tussen Hans Albers met zyn harde Duitse uitspraak en het slepende diaieèt van Paul Hörbiger, die echter in Berlijn zijn tenten heeft opgeslagen. On danks dat verschil heeft Albers in We nen een geweldige toeloop. Tezamen met de jonge Duitse toneelspeelster Hanne- lore Cremer treedt hij op in „Circus Knie", 'n musical van Zuckmayer-Spor- lianski. On-Weenser kan het byna niet met twee Duitsers in de hoofdrollen en toch genieten de Weners. De stem van Albers is vrtywel gebro ken, het is byna geen stem meer maar met zijn geheel persoonlijke charme weet hij hen mee te krijgen. „Heus, de mensen willen zingen zoals Albers, hij heeft geen stem", zegt hij, en daarmee heeft hij het pleit gewonnen. De tijd is aan hem niet spoorloos voor bij gegaan en ook het Raimund-theater, waar hij optreedt, is nu juist niet be paald de allereerste schouwburg van Wenen. Maar daarom juist komen de eenvoudige mensen, het grote goedlachse en dankbare publiek uit de volkswijken, dat niet naar het deftige Burgtheater durft te gaan, ofschoon het daarvoor ze ker het nodige geld heeft. Hier is Albers op z'n best, evenals in 1930 toen hij na de Berlynse première van Molnars „Liliom" naar Wenen ging om de hoofdrol in het Volkstheater te spelen. Een Hamburger in een Weens Praterstuk! Ook toen betoverde hij de toeschouwers evenals nu in de per soon van de oude Knie. die inderdaad oud is geworden. En toch gaat hy straks naar Hollywood en voor „Circus Knie" staan Berlijn, Hamburg en Hannover al op het lijstje. Ook Christine Truman door kramp uitgeschakeld Tijdens de Australische tenniskam pioenschappen. die te Brisbane worden gehouden, is voor de tweede maal een sterke speelster door kramp uitgescha keld. Na Maria Bueno was het de En gelse Christine Truman, die in de hal ve finales van het dames enkelspel we gens kramp in haar been en hand een nederlaag leed. Met 75, 36, 75 werd zij door het 18-jarige Australische meisje Jane Lehane verslagen. Overigens heeft het snikhete weer de deelnemers danig parten gespeeld. Jane Lehane was na afloop van de strijd zelfs zo uitgeput, dat zy op weg naar de kleedkamer in elkaar zakte. In de finales zal zy tegen haar 17-ia- rige landgenote Margaret Smith uitko men. die in de andere halve finale over de titelhoudster Marv Reitano zege vierde met 7—5, 26, 7—5. De titel in het heren dubbelspel bleef in het bezit van Laver en Mark. Zij wonnen in de eindstrijd van de Wim- bledonkampioen Fraser en Emerson met 1—6. 6—2, 64, 64. Het gemengd dubbel was voor de Zuidafrikaan Trevor Fancutt en het Australische meisje Jane Lehane. die in de finale Bob Howe en Maria Bueno met 64, 64 versloegen. Advertentie Een groot aantal kopieën tikken is zwaar werk voor typiste en machine. De brengt uitkomst. I x origineel tikken, daarna maakt U direct of later de benodigde kopieën. Ook gedeelteiyk afdrukken is mogelyk. Is tevens goedkoper in kosten dan carbonsets. HAARLEMMERSTRAAT 167—171 LEIDEN SCHAATSENRIJDEN Bill Disney reed 500 111. in 40.1 sec. De Amerikaanse schaatssprinter Bill Disney, die al met 41.1 sec. op de ze vende plaats van de wereldranglijst op de 500 m stond, heeft gisteren op de Olympische baan van Squaw Valley tydens trainingswedstrijden de 500 m. afgelegd in 40.1 sec. Hij bleef hiermee 0.1 sec. onder het wereldrecord van de Rus Evgeny Grishin, die op 22 jan. 1956 in Misurina de Olympische titel met 40,2 sec. op zijn naam bracht. De tijd waarnemers regisseerden voor Disney 40, 40,1 en 40.1 Het ijs was goed. de temperatuur bedroeg ongeveer een halve graad boven het nulpunt, doch er stond een lichte wind. Aangezien er in Squaw Valley geen sprake was van een nationaal kam pioenschap of een erkend internationale wedstrijd zal de 40 1 van Disney volgens het ISU-reglement niet als nieuw re cord kunnen worden erkend. ,Q«d leider)" wiste*' - de «aar aesc hiedeviis van qeveistgwer? VoorscWotevt krijgt" iworJe zoveelste keer géén zwevnbad vanavond is er iVi de Doelen kazerne een ojflciersk>al tfee S-"-"

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1960 | | pagina 7