ONZEKERHEID TOEGENOMEN
OVER OPROER IN ALGIERS
Trouw van leger aan De Gaulle
niet onverdacht - Uiterlijke rust
Morgen geen bespreking
over lonen bij vervoer
WEERBERICHT
PIJNLIJKE NEDERLAAG VAN
KASAVOEBOE IN BRUSSEL
Bliksemreis van premier Debré
Nu
geen bussen
in Westland
Opgericht 1 maart 1860
DINSDAG 26 JANUARI 1960
No. 29958
LEIDSCH
DAGBLAD
DirecteurE. A. E. van Dlshoeck
Hoofdredacteur J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
1750 per kwartaal; f2.55 per maand; f0.59 per week
Witte Singel 1, Leiden - Giro no. 67055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21607
Amsterdam - Den Haag
Eindhoven - Hilversum - Bussum
Prins Bernhard werd gisteren bij
zijn terugkeer uit Amerika op het
platform van Schiphol verwelkomd
door Koningin Juliana, die daartoe
even uit Leiden was overgekomen,
waar zij de lustrumfeesten van de
VVSL bijwoonde.
Hij verliet de zaal, maar voor zijn al te
hoge eisen kreeg hij geen steun
Loemoemba vandaag
per Sabena in de
Belgische hoofdstad
De ronde-tafelconferentie over
Belgisch Kongo in Brussel, kende
gisteren haar eerste incident:
Joseph Kasavoeboe, de leider van
de Abako-delegatie verliet de zaal
en begaf zich naar zijn hotel uit
protest tegen het feit, dat minister
De Schrijver weigerde de r.t.c. als
een constituerende vergadering te
beschouwen. Maar de meeste leden
van het kartel bleven rustig zitten
of poogden Kasavoeboe terug te
roepen. Het was duidelijk, dat
Kasavoeboe door de meerderheid
van zijn eigen delegatie in de steek
werd gelaten, en het werd voor
hem een pijnlijke nederlaag
WU ontmoetten minister De Schrijver
na de kabinetsraad van gisteravond. De
minister zei ons het volgende: „De agen
da voor de RTC kan slechts de kwestie
van de verkiezingen, de organisatie van
de onafhankelijkheid en van de instel
lingen omvatten. Men moet beginnen
met de discussie, de omschrijving en de
taak der instellingen, dat wil zeggen de
provincieraden, de Kamers en de cen
trale regering van Kongo. Wanneer
hierover een akkoord is bereikt kan de
datum van de verkiezingen en van de
onafhankelijkheid worden bepaald. Maar
een constituante of een pre-constituante
kan deze RTC niet zijn. een grondwet
kan immers slechts door de gekozen
volksvertegenwoordiging van het Kongo
lese volk worden ontworpen. Minister De
Schrijver zei de houding van Kasavoe
boe niet te begrepen. De onafhankelijk
heid zal voortvloeien uit de verkiezingen
en de oprichting der nieuwe Kongolese
instellingen, en het is dus zeer de vraag
hoe hierover misverstanden kunnen
ontstaan.
Waarnemers waren echter van oordeel
dat er vele zaken aan onze logisch den
kende Westerse geesten ontsnappen, daar
de Bantoenegers een eigen levensbe
schouwing hebben. Het incident-Kasa
boevoe werd echter maandagavond ge
regeld en men verwachtte, dat de Kon
golese leider vandaag opnieuw gewoon
zou deelnemen aan de grote en essen
tieel geachte bespreking van de agenda.
Een tweede belangrijk feit van giste
ren (een bewogen dag in deze pas be
gonnen conferentie!) was de mededeling
dat de naar Elisabethstad overgebrachte
Kongolese leider en voorzitter van de
nationaal-Kongolese beweging Patrice
Loemoemba, die tot zes maanden ge
vangenisstraf werd veroordeeld, heden
ochtend te 11.20 uur met een Sabena
vliegtuig uit Elisabethstad in Brussel zou
arriveren. Hy zou de delegatie van de
Nationaal-Kongolese beweging van Stan-
leystad presideren. Loemoemba is een
echte volksmenner ,een zeer goed rede
naar en de nerveusiteit van Kasavoeboe
wordt door sommige Afrikaanse afge
vaardigden daaraan toegeschreven, dat
hy de populariteit van Loemoemba, die
voor de negers de uit gevangenschap
teruggekeerde held is, zyn eigen prestige
zal schaden.
Krupp krijgt opnieuw
een jaar uitstel
Het wordt nu wel afstel
(Van onze correspondent in Bonn)
De internationale commissie van
zeven heeft de regeringen van
Frankrijk, Engeland en de Ver
enigde Staten geadviseerd de 52-
jarige Alfried Krupp von Bohlen
und Halbach opnieuw een jaar
uitstel te geven van de plicht om
een deel van zijn concern vóór 31
januari te verkopen. In Bonn ver
wacht men nu, dat deze geallieerde
eis, binnen afzienbare tijd geheel
zal worden ingetrokken, waardoor
het huidige industriële rijk van
Krupp zonder meer zou kunnen
blijven bestaan en zelfs verder zou
kunnen worden vergroot.
Alfried Krupp, in 1951 voortijdig als
oorlogsmisdadiger uit de gevangenis ont
slagen. kreeg in maart 1953 zijn lnbe-
slaggenomen vermogen terug onder
voorwaarde, dat hij zich zou scheiden
van zijn kolen-, ijzer- en staalfabrieken.
Die bedryven zou hij moeten verkopen
vóór 31 januari 1959. Krupp vroeg in
1958 om een jaar verlenging, hetgeen
hem werd verleend. In augustus '59
vroeg hij om een tweede jaar verlen
ging.
In de internationale commissie die
dit probleem behandelt, zitten een
Fransman, een Amerikaan, een Brit en
drie Duitsers (onder wie de voormalige
Rijkskanselier Luther), onder leiding
van een Zwitser.
In feite gaat het hier om een reuzen-
complex waarvan Krupp beweert dat
hij er geen koper voor kan vinden. Dit
excuus heeft hem dan nu reeds twee
keer bewogen de commissie om uitstel
te vragen, een uitstel waarvan nu wel
mede doordat de regering-Adenauer
te Bonn zich ten deze volledig achter
Krupp lijkt te plaatsen afstel zal ko-
™enHet reuzencomplex omvat het
hoogovenbedryf Rheinhausen. dat een
oorspronkelijke verkoopwaarde van 1
miljard mark heeft, maar dat war de
vervangingswaarde aangaat nog veel
duurder is. By een investering per ton
nieuwe staal capaciteit van 1000 mark
en een produktie door Rheinhausen van
2,5 ton staal per jaar komt men tot
een waarde van 2.5 miljard mark!
Slot pag. 2
Vanochtend, bij het begin van de derde dag van het kolonisten-
oproer in Algerije, was de onzekerheid over de uitslag toegenomen.
Onder de indruk van berichten, dat de onrust ook in andere Algerijnse
steden behalve Algiers duidelijker merkbaar was, uitten de Franse
ochtendbladen zich voorzichtiger en pessimistischer over de toekomst
van deze krachtmeting tussen De Gaulle en zijn Algerijnse tegenstan
ders.
Ongeveer 2.500 gewapende kolonisten (dit getal is een schatting)
brachten een tweede nacht door achter de door hen opgeworpen bar
ricaden in het centrum van Algiers. Tegenover staan tot de tanden
gewapende Franse troepen en politie. Er is een strook van ongeveer
vijftig meter niemandsland tussen beide partijen. Het door de oproer
lingen bezette stadsgedeelte is ongeveer 800 vierkante meter groot en
is door zeven barricaden van de rest van de stad afgesloten. Van
regeringszijde werd gisteravond medegedeeld, dat nieuwe, „zeer ge
harde" troepen naar Algiers zijn gedirigeerd. Dit heeft voedsel gegeven
aan de verdenking, dat de trouw van het leger aan De Gaulle niet zo
vaststaat als men aanvankelijk wel heeft gedacht.
Premier Debré is gisteravond hals over kop samen met de minis
ter van Defensie Guillaumat naar Algiers vertrokken om nog een
laatste poging te doen de oproerlingen te overreden. Hij is inmiddels
naar de Franse hoofdstad teruggekeerd.
schuldigd zondagmiddag de eerste echo
ten op de orde-troepen te hebben ge
lost, waarbij toen onmiddellijk al 12
doden vielen. Voor ChaMe's terughou
dendheid, die hem zeker door Parijs
werd ingegeven, kan men twee redenen
ter verklaring noemen. In de eerste
plaats dus de hoop, dat de rebellen uit
eigen beweging en omdat ze moe wor
den of honger krijgen de koppen wel in
de schoot zullen leggen zonder dat er
nieuw Frans bloed behoeft te vloeien.
baarheidstroepen hebben de fascistische
organisaties hun gewapende aanhangers
gerekruteerd. Vooral Ortiz moet zijn
mannen de laatste maanden goed heb
ben getraind en gedrild zonder dat hem
blijkbaar een veer in de weg werd ge
legd- Zijn geüniformeerde en zwaar be
wapende volgelingen vormen nu een
eensgezind front tegen de militaire en
civiele vertegenwoordigers van generaal
De Gaulle die hun lankmoedigheid je
gens deze ultra's, naar te vrezen valt,
nog eens duur zullen moeten betalen.
9 Slot pag. 2
Generaal Challe
ontving Ortiz
In Algiers heerste de hele nacht een
sfeer van afwachting. Ondanks de
avondklok liepen vrouwen af en aan
naar hun mannen, onverschillig aan
welke kant van de barricaden deze
stonden. Nog steeds geldt de staat van
beleg voor de stad, die tot het uiterste
gespannen is.
De Franse parachutisten, die de re
bellen omsingeld hebben, zijn gewapend
met machinepistolen. Zy dragen echter
geen stalen helmen meer zoals by de
geveohten op zondag, waarbij 25 doden
vielen en 140 mensen werden gewond.
De staking, die zondag door de rebellen
werd geproclameerd, was gisteren alge
meen.
Veeg teken
Onze Paryse correspondent telefoneer
de ons de volgende indruk van de
krachtsverhouding der partijen:
Voor zover de strenge censuur en de
verbreking van alle telefonische en tele
grafische relaties toelieten dat men zich
in Parys een indruk over de situatie in
Algiers kon vormen, was die indruk ge-
1 ij kt ij dig geruststellend nieuwe doden
zyn er zoals gezegd immers niet ge
vallen en op iets langere termijn
meer alarmerend. De enkele duizenden
merendeels jonge lieden, die zich op
twee punten de universiteit en een
der grootste banken en achter hun
barricades hebben verschanst schynen
geenszinss van plan hun posities daar
op te geven. Hun hoofdman Ortiz is
gisteren door de opperbevelhebber ge
neraal Challe ontvangen, een audiëntie,
die op zichzelf al een veeg teken was
voor de machtsverhoudingen tussen
muiters en orde-troepen. Na zyn onder
houd liet deze caféhouder-rebellenlei
der, die indertijd ook al de hand had
in de moordaanslag op generaal Salan,
waarbij een zyner stafofficieren door
een bazookagranaat werd gedood, weten
dat zyn troepen er niet over peinzen
in hun schulp te kruipen zolang Massu
niet in zyn functie is hersteld en De
Gaulle zyn liberale politiek niet zal heb
ben gewyzigd.
Waarom aarzelt Challe?
Gistermiddag verklaarde Ortiz vanaf
het balkon van een bankgebouw dat hij
als zijn hoofdkwartier heeft ingericht
tegenover zijn stadgenoten, dat het
voorbeeld van de muiters ook elders in
Algerije werd gevolgd. Deze bewering
schijnt echter door andere berichten niet
te worden ondersteund. Zeker is wel,
dat, in tegenstelling met de gebeurtenis
sen in de meidagen van 1958. de mos
lims zich nu geheel afzijdig houden. De
mohammedanen hebben dus ongetwij
feld wel de kant van De Gaulle ge
kozen.
Het is gisteren duidelijk geworden,
dat, om begrijpelijke redenen overigens,
generaal Challe er niets voor voelt het
vuur op de opstandelingen te openen
ofschoon zij er officieel van worden be-
Regering wil: „Eerst
rust, <lan praten"
De persdienst van het ministerie
van Verkeer en Waterstaat deelde
hedenmorgen officieel het volgende
mede:
„Door de regering is heden
26 januari 1960 telegrafisch aan
alle deelnemers aan het overleg
omtrent de lonen en tarieven in
de autobusdienstbedrijven medege
deeld, dat, gezien de gebeurtenissen
van gisteren en heden, het op
woensdag 27 januari 1960 vastge
stelde overleg geen voortgang zal
kunnen vinden.
De regering deelt hierbij mee,
dat zij bereid blijft tot een gesprek,
mits dit in een rustige sfeer kan
geschieden en spreekt de hoop uit,
dat verder overleg in het begin
van de volgende week zal kunnen
plaatsvinden".
UITBREIDING STAKING DREIGT
Niet te lang wachten!
Een andere reden is waarschijnlijker,
dat liet opperbevel niet al te zeker is
van de trouw der eigen troepen. De
para's die in meerderheid de taak is
opgedragen de orde in Algiers te her
stellen voelen zich ongetwfeld in hun
hart eerder solidair met de opstande
lingen, die partij voor hun vroegere
chef, Massu, hebben gekozen, dan met
generaal De Gaulle, in wiens naam zy
niettemin opereren moeten. Er werden
gistermiddag vanwege generaal Challe
dan ook verscherpte instructies aan de
para's uitgegeven om onder geen be
ding meer betrekkingen met de Franse
rebellen aan te knopen. Het blijft, zeker
op een afstand, uiterst moeilijk de ver
dere gebeurtenissen in de eerstvolgende
dagen in Algiers te voorsnellen. Al
schijnen zich dan weinig formele ge
vallen van militaire desertie te hebben
voorgedaan, toch gevoelt men zich bij
voorbaat in Parijs allerminst zeker van
de discipline der orde-troepen. Indien
er werkeliik met de gewapende hand
zou moeten worden opgetreden. En wil
De Gaulle het vezicht nu niet ver'iezen
dan zal hii op dit op-enblik toch ook niet
zo heel lang meer kunnen wachten.
Gisteren werden vanuit andere plaat,
sen in Algerije talryke Franse troepen
naar Algiers gezonden nadat hun be
trouwbaarheid eerst nauwkeurig was
onderzocht. Aan munitie moet aan geen
der beide zijden gebrek zijn en men
houdt dan ook het hart vast voor het
moment dat de stryd eens daadwerke
lijk zou worden ontketend. Het mysterie
waar de fascisten hun wapens vandaan
hebben gehaald is intussen ook opge
lost. Al vóór de meidagen van 1958 had
de toenmalige minister-president Robert
Lacoste besloten voor de strijd tegen de
Algerijnse fellagha's ook de Franse bur- gaan als bepaalde eisen niet worden
gers te bewapenen. Uit de civiele weer- ingewilligd. De eisen komen er op neer,
Het loonoverleg tussen de regering
enerzijds en de werkgevers en
werknemers in het vervoersbedrijf
anderzijds gaat morgen niet door.
Dit als gevolg van het feit, dat het
stakende personeel van N.B.M.
gisteren een ultimatum van de
regering heeft genegeerd. Het heeft
gistermiddag om vier uur het werk
niet hervat, doch eerst hedenoch
tend de autobussen weer aan het
rollen gebracht.
De betreffende vakbonden hadden
gisteravond echter nog geen annule
ring van de besprekingen voor morgen
ontvangen. Dat is ook niet nodig, zo
werd van de zijde van het ministerie
van Sociale Zaken medegedeeld. Deze
annulering dient men te lezen uit het
regeringsultimatum, dat niet alleen
gezonden is aan het stakingscomité
doch ook aan het N.V.V., de K.A.B.
en het C.N.V.
Zoals verwacht werd heeft het door
het N.B.M.-personeel gestelde voorbeeld
navolging gevonden. Gisteren sloot zich
eerst het gehele 280 man tellende per
soneel van het Centraal Auto-Herstel-
bedrijf aan de Cartesiusweg te Utrecht
uit sympathie bij de stakers aan. Dit
bedrijf herstelt niet alleen de bussen
van de N.B.M.maar het materieel van
alle dochterondernemingen.
Vanochtend heeft het personeel van
de Westlandse Stoomtrammaatschappij
W.S.M., welke in de driehoek Den
Haag-Delft-Rotterdam-Hoek van Hol
land rydt, het werk neergelegd. De sta
king is volledig. Het autobusverkeer ligt
daar volkomen stil.
Dreiging elders
Circa 250 man personeel van de
N.A.C.O., die in Noord-Holland diensten
op veertig trajecten onderhoudt, hebben
op een nachtvergadering te Alkmaar
gedreigd vrijdag in staking te zullen
dat eventuele loonsverhoging niet als
kostenfactor moet worden beschouwd
en dus niet te zijner tijd in de tarieven
zal mogen worden doorberekend. Men
hoopte, dat deze staking in ons land
algemeen zou worden, wanneer de eisen
niet worden gehonoreerd. Het personeel
van de V.A.D. (Veluwe) heeft bekend
gemaakt, dat het resultaat van de be
sprekingen van morgen zou worden af
gewacht. Als dit niet bevredigend zou
verlopen, zou in de nacht van woens
dag op donderdag over een eventuele
staking worden vergaderd. Het ziet er
dus wel naar uit, dat er vergaderd zal
worden nu het loonoverleg geannuleerd
is.
Vannacht om twaalf uur zal het per
soneel van de Brabantse Buurtspoorwe
gen en Autobusmaatschappij BBA inde
remise te Breda bijeen komen om zich
te beraden over een eventuele protest
staking van één dag.
Slot pag. 2
korting
krijgt u nü In onze
Service-Verkoop op
DUMAK pantalons
voor korte figuren
Taillewijdtes van 75-95 cm.
Modern model met anti-slip.
i Grijs en div. multicolours I
Eng. kamgaren (plooifix) en
1 Terylene nü vanaf f. 29.70.
House of England
Ken groep demonstranten in Algiers
bezig met het opwerpen van bar
ricades, waartoe zij straten op
breken.
Iets kouder!
De Bilt verwacht tot woensdagavond:
Op vele plaatsen mist of laaghangende
bewolking. Geen regen van betekenis.
Zwakke wind en Iets lagere temperatu
ren. (Opgemaakt te 11.15 uur).
27 JANUARI.
Zon op: 8.29 uur: onder: 17.17 uur.
Maan op: 7.27 uur; onder: 16.47 uur.
Hoogwater te Katwijk te 2.16 en 14.36
uur.
Laagwater te 10.25 en 22.47 uur.
Dit blad bestaat uit K6 pagina's,
