WATER TUINDORP -OOSTZAAN
ZAKT 1 CENTIMETER PER UUR
„De drie gebroeders"
liep voor Texel vast
WEERBERICHT
SCHILDER ZELF MET
Grondige inspectie der dijken
ADENAUER: „GEEF VLEGELS
DADELIJK EEN PAK SLAAG"
Eén der redders onder water
gesleurd en in golven verdwenen
Opgericht 1 maart 1860
BAANDAG 18 JANUARI 1960
No. 29951
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur E. A. E. van Dishoeck
HoofdredacteurJ. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
17.80 per kwartaal; f2.55 per maand; f 0.59 per week
Witte Singel 1, Lelden - Giro no 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
Advertentie
DE VERF VOOR HET SCHILDERFEEST
SIKKENS-TJALLEMA PR0DÜKT
Veel wind
De Bilt verwacht van heden- tot mor
genavond:
Veranderlijke bewolking met nu en
dan regen of sneeuwbuien. Matige tot
krachtige, langs de kust tijdelijk storm
achtige wind, aanvankelijk tussen zuid
west en west, later tussen west en
noordwest. Overwegend lichte dooi.
(Opgemaakt te 11.15 uur).
19 JANUARI
Zon op: 8.39 uur; onder: 17.03 uur
Maan op: 23.30 uur; onder:
Hoogwater te Katwyk te
18.51 uur.
18.51 uur.
Laagwater te 2.17 en 14.37 uur.
Dit blad bestaat uit 16 pagina'6,
een in een plastic zak verpakte poes,
die op zolder was blijven zitten tot haar
bazin haar was komen halen.
Voorbereidingen
Ook vanochtend waren de gedupeerde
bewoners in de gelegenheid hun huizen
te bezoeken, teneinde noodzakelijke goe
deren en waardevolle eigendommen weg
te halen. De politie hield streng toezicht
en zorgde weer voor het aan- en afvoe
ren van deze mensen per motorvletten.
Tientallen ambtenaren zijn gisteren
de gehele dag in de weer geweest met
het treffen van voorbereidingen voor
straks als de polder zal zijn drooggeval
len. Besloten is dat de gemeentelijke
diensten als eersten de polder zullen be
treden om te beginnen met een gron
dige inspectie van bestratingen en lei-
(Van onze Amsterdamse correspondent)
Het water in de ondergelopen polder van tuindorp-Oostzaan blijft
gestadig zakken.
Met vereende krachten werken de grote zuigers van de aannemings
maatschappijen en de talloze pompen, die een vreemde verzameling
vormen, enorme hoeveelheden water over de dijk in de open wateren
rond de polder.
Amsterdam heeft al het materieel, dat maar even gemist kon worden
ingeschakeld. Zelfs de brandspuiten van de ijsbrekers „Ijsbeer" en
„Walvis" slurpen gretig het water op om het weer uit te braken in
het open water.
Het water zakt ongeveer een centimeter per uur. Tegen half tien
lag de oppervlakte van de schier onafzienbare watermassa tussen de
verdronken huizen al ruim 52 centimeter lager dan vrijdagavond. En
aanstonds zal het nog sneller gaan. Als de situatie van de dijk het
toelaat, dat alle beschikbare capaciteit wordt ingezet. Maar dan moe
ten eerst de rijswerkers, die vanmorgen zijn aangekomen, met hun
beslagwerk gereed gekomen zijn.
Intensieve bewaking
Bij de vuurpotten die op de dijk waren
geplaatst om de werkers in staat te
stellen zich van tijd tot tijd te warmen
stond gistermiddag ook ir. A. C. J. Koot,
hoofd afdeling riolering en waterver
versing van de dienst der Publieke Wer
ken. „Wij draaien nog niet op volle ca
paciteit", zei hij. „Maandag hopen we
er 31.000 kubieke meter per uur uit te
gooien. Prof. ir. J. T. Thijsse heeft ech
ter geadviseerd langzaam te beginnen,
opdat eerst de dijken grondig kunnen
worden gecontroleerd".
De dijkcontrole is nodig om te zien of
het water beschadigingen heeft veroor
zaakt aan de binnenzijde van de polder
dijk, waar normaal geen water staat.
Deze controle zal vandaag worden be
ëindigd. Op de plaats van de dijkdoor
braak bij het zijkanaal H wordt dag en
nacht doorgewerkt. Het is niet voldoen
de het gat provisorisch te dichten. Als
de polder straks leeg is, moet de dijk
weer zo sterk zijn, dat zij het water zal
kunnen tegenhouden.
Klei storten
Gisteravond was aan de kanaalzijde
van het in het gat gestorte zanddijk je
1700 ton klei gestort. Men was op dat
ogenblik nog bezig een extra zandver-
steviging te maken aan de binnenzijde
van de dijk. Vanmorgen is een ploeg
rijswerkers uit Sliedrecht gearriveerd,
die in de loop van de dag zal beginnen
met het aanbrengen van kraagstukken.
Tienduizenden nieuwsgierigen zijn
gisteren naar het rampgebied getrokken
om met eigen ogen kennis te nemen van
het leed dat elfduizend mensen heeft
getroffen. De politie leidde de verkeers
stroom vakkundig met een wijde boog
om de polder, maar velen wisten deson
danks de dijk te bereiken.
In de benedenzaal van de Maranatha-
kerk aan het Mosplein in Amsterdam-
noord ontving adjudant Scholten van
de gemeentepolitie honderden getroffe
nen, iie een doorlatingsbewljs vroegen
om kleding of andere artikelen uit hun
woning te halen. Zaterdag meldden zich
500 mensen, gisteren werden 400 ver
gunningen uitgereikt.
Tal van mensen
Op de dijk, waarlangs de zuigers en-
pompen in afwachting van het sein
„volle kracht" zuinigjes uit de polder
dronken, kwamen wij tal van deze men
sen tegen, voorovergebogen in de
sneeuwjacht, op weg naar de proviso
rische aanlegsteiger van het begin van
de Plejadenweg, waar de Rijkspolitie te
water hen opving en in de rij zette on
der een afdak van de reparatiewerf van
de NDSM. Ieder op hun beurt mochten
de bewoners met de vletten van de po
litie mee.
Wij zagen ze ook terugkomen. Som
migen opgewekt, omdat de schade in
hun huis was meegevallen, anderen
echter met tranen in de ogen omdat het
water in hun huis hoger had gestaan
dan zij hadden durven denken. En een
bejaarde vrouw huilde van geluk met
dingennet. Een van de politiemannen
vertelde ons, dat sommige lantaarnpalen
zo slap in de grond zijn komen te staan,
dat zij omvallen bij de minste aanra
king.
In het hoofdbureau van politie hebben
gisteren besprekingen plaats gehad over
de bewaking van het dorp. Zodra de
straten droog zijn, verwacht men een
bestorming van de huizen. Ter bescher
ming van de bezittingen van de bewo
ners zal het echter noodzakelijk zijn de
polder vooralsnog geheel afgesloten te
houden. Het is echter niet voldoende de
toegangswegen te bewaken. De politie is
tot de conclusie gekomen dat minstens
8V2 km. dijk grondig bewaakt moet wor
den. In het bewoonde gebied zullen er
om de 25 meter politieposten komen en
in het landelijk terrein om de 100 meter.
Advertentie
46 gulden
verdiend op uw
Eng. kostuum...
Kies in de Service-Verkoop
zo'n prachtig kostuum
t de bekende Glentwists van
I S. Jerome Sons, Yorkshire.
Normaal f. 229,50 nu met
20% korting voor 1.183,60.
Engelse coupe
en vakwerk!
House of England
Bondskanselier over antisemitisme
Naar zijn mening hebben meeste wandaden
geen enkele politieke achtergrond
(Van onze correspondent in Bonn)
De Westduitse Bondskanselier Adenauer noemde zaterdagavond in
een radio- en televisierede de antisemitische daden van de laatste
weken „lompheden van vlegels" zonder politieke achtergrond. Alleen
de schending van de synagoge en van het verzetsmonument te Keulen
schijnen volgens hem een politiek accent te hebben.
De Bondskanselier, die zich op ietwat vaderlijke toon zowel tot het
buitenland als tot de gemiddelde Westduitser richtte, kondigde nog
altijd geen bijzondere maatregelen van zijn regering tegen de anti
semitische daden aan. Hij gaf zijn landgenoten toestemming om per
soonlijk drastisch op te treden: „Wanneer U ergens een lummel op
heterdaad betrapt, voltrekt dan de straf op de plaats van de misdaad
en geef hem een pak slaag. Dat is de straf die hij verdient".
dat het buitenland zich daarmee tevre
den zal stellen.
Adenauer herinnerde er aan dat hij
in de jaren 19331945, waarin hy per
soonlijk als een opgejaagd dier door
Duitsland moest trekken, tot vier keer
toe op een zogenaamde dodenlijst van
de nazi's heeft gestaan. Hy en zijn ge
zin warei. destijds zelf slachtoffers van
het nationaal-socialisme. In die jaren
zijn het twee joodse Duitsers geweest,
die hem in een tijd van grote noden
financieel de helpende hand hadden ge-
„Duitsers eensgezind
in veroordeling"
Maar overigens hoopte de kanselier
dat de Westduitse justitiële organen
zelf met alle hardheid tegen de anti
semieten zullen optreden. Kennelijk
hoopt men van Duitse regenngskai
dat het gehele geval spoedig via nor
male processen kan worden opgelost en
WACHTEN OP SEIN: „VOLLE KRACHT POMPEN
Prinses Beatrix bij
gala-concert
Voor de vluchtelingen
Zaterdagavond heeft Prinses Beatrix
in het Koninklijk Instituut voor de
Tropen te Amsterdam een galaconcert
bijgewoond, waarvan de opbrengst is
bestemd voor het Comité Vluchtelin-
genjaar 1959/1960. Het Nationaal
Jeugdorkest gaf deze uitvoering onder
auspiciën van de Lionsclub Amster
dam, een onderdeel van Lions Inter
national, een organisatie die zich oa
ten doel stelt mede te werken tot het
bevorderen van wederzijds begrip tus-
sen de volkeren der wereld.
De Prinses, vergezeld van haar par
ticulier secretaresse, mej. M. C. C.
Wijnen, werd namens het gemeentebe
stuur begroet door de wethouder van
financiën mr. F. H. C. van Wijck,
waarna enige bestuursleden van de
Lions Club Amsterdam aan haar wer
den voorgesteld, mejuffrouw Mieke La-
brie bood bloemen aan.
Het orkest .onder leiding van Nico
Hermans en met solistische medewer
king van mevrouw Gré van Swol
Brouwenstijn (sopraan) voerde een ge
varieerd programma uit. De medewer
kende werd met een dankbaar applaus
beloond.
In de pauze werden de dirigent van
het orkest, de directeur de heer Max
Vredenburg, mevrouw Van Swol-Brou-
wenstijn en twee bestuursleden van de
Lions Club aan de Prinses voorgesteld.
Na afloop vertoefde de Prinses nog
enige tijd met de orkestleden in het
restaurant, waar de 17-jarige celliste
Edith Neumann haar een grammofoon
plaat overhandigde met een tweetal
door het orkest uitgevoerde werken.
Tot de aanwezigen behoorden de Com
missaris der Koningin in de provincie
Noord-Holland, dr. M. J. Prinsen en
de voorzitter van de Stichting „Jeugd
en Muziek", de heer L. J. Ph. M. Thole.
H.K.H. Prinses Margriet, die mor
gen haar zeventiende verjaardag
viert.
(Foto Max Koot)
Diep onder de indruk van een ongeval bij de berging van de Hel-
derse kotter HD 79 „De Drie Gebroeders" die zaterdagavond voor de
kust van Texel, tengevolge van een fout aan het kompas was vast
gelopen, waren de opvarenden van de „Stortemelk" toen het schip
gistermiddag de haven van Terschelling binnenliep, evenals de beman
ning van de „Simson", die vrijwel tegelijkertijd de haven van Den
Helder binnenvoer. De mannen hadden een van hun collega's, de
62-jarige opvarende Oep Starrenburg, van de sleepboot „Stortemelk'
vergeefs voor zijn leven zien vechten, toen hij onder de in de branding
omgeslagen sloep terecht was gekomen.
Drama op de Noordzee
Sloep brak af
Op de zware zeeën, die er liepen brak
echter een deel van de sloep af. Deze
dreef hierna snel af naar het strand,
waar de sleepboten hem niet meer kon
den volgen in het ondiepe water. On
middellijk werd opnieuw alarm geslagen
bij Scheveningen Radio. Uit Den Hel
der vertrok de motorreddingboot „Prins
Hendrik" met een vlet achter zich aan.
Deze vlet, met drie man van de redding
boot erin, stoof later door de branding
naar de omgeslagen sloep. Toen men
erin slaagde deze op het strand te trek
ken en om te draaien was Starrenburp
verdwenen. HU moet verdronken zUn.
Zware sneeuwbuie
Terwijl de „Stortemelk", die de ander<
man van de sloep aan boord genome;
had, deze gewonde in Den Helder aai
land bracht en vervolgens koers zett
naar Terschelling, poogde de „Simsor
opnieuw verbinding met „De drie ge
broeders" te krygen. De reddingboc
„Prins Hendrik" kreeg by hoge uitzon
dering toestemming van de redding
maatschappy een nieuwe lyn naar d'
„Drie gebroeders" over te schieten, ter
wyl de reddingboot zich in de brandin
moest wagen. De operatie slaagde. Hc
weer werd echter aanzienlyk slechtei
Opnieuw werd de Noordzee door zware
sneeuwbuien met windkracht 7 tot 8 ge
teisterd. De „Simson" die de sleepdraad
aan boord trachtte te krygen, maar 1000
meter uit d*> wal moest blijven om niet
aan de grond te lopen, stootte tenslotte
enkele keren hevig op een zandbank.
Hierdoor werd vermoedelyk de stuur
inrichting ontzet. De „Simson" moest
het werk eveneens opgeven en voer naar
Den Helder.
Nadat een wippertoestel by de kot ey
was geplaatst begaven zich vyf van ie
acht opvarenden aan de wal op Texel.
Drie man, waarby schipper Jaap Sl<
bleven aan boord. Wanneer de weerb
richten vandaag beter zyn keren de
sleepboten terug om te trachten opnieuw
een sleepverbinding tot stand te bren
gen.
boden. Ook herinnerde de kanselier er
aan dat hy er in het bijzonder op had
aangedrongen om na 1945 het schade
vergoedingsbedrag met Israël te sluiten.
Zyn Duitse joodse medeburgers verze
kerde de kanselier dat zy volstrekt on
bezorgd kunnen zyn; hy, Adenauer,
persoonlyk en de nieuwe Westduitse
staat staan met al hun macht achter
de joodse Duitsers, staan borg voor hun
veiligheid.
Niet allemaal nazi's
Zeer in het byzonder nam Adenauer
de Westduitse staat en bevolking in be
scherming, die beiden thans in het
buitenland aan scherpe kritiek bloot
staan naar aanleiding van de vele anti
semitische daden in de Bondsrepubliek.
De Bondskanselier zei hierover: „Onze
tegenstanders in het buitenland en de
twijfelaars in het buitenland zeg ik: de
eensgezindheid van het gehele Duitse
volk by de veroordeling van het anti
semitisme en het nationaal-socialisme
heeft zich geuit op de sterkst mogelyke
manier. Het Duitse volk heeft getoond
dat deze gedachten en tendenzen hier
geen vaste grond hebben". Voorts zei de
Bondskanselier dat „het grootste deel
van het Duitse volk het nationaal-socia
lisme in de nazityd slechts onder de
hardste dwang van de dictatuur heeft
gediend. In geen geval was iedere Duit
ser toen een nationaal-socialist. Ik ge
loof dat men dat zo langzamerhand ook
in het buitenland heeft erkend", aldus
de Bondskanselier. Hy verzekerde dat
de weinigen, die thans onverbeterlyk
lijken, niets kunnen uitrichten.
0 Slot pag. 2
Daar het weer beter werd besloot hij
met de andere zeven man aan boord te
blyven. Het schip was niet lek geslagen,
maar wel was het roer volledig ontzet.
Geweldige grondzee
In de nacht kwamen de zeeslepers
„Simson uit IJmuiden en „Stortemelk"
uit Terschelling ter plaatse. De maat-
sohappyen van beide sleepboten zouden
deze berging volgens afspraak gezamen-
lyk verrichten, nadat de redery Slot een
contract op Lloyds Open Form met
met Wysmuller had gesloten. Met de 15
meter lange motorsloep, die de Storte
melk by zich had, werd gistermorgen
vroeg gepoogd de sleepdraad over te
brengen. Drie man namen in de sloep
plaats. Hier was ook directeur Jan
Doeksen by, die het lynpistoool han
teerde. Door de branding kwam men by
de kotter.
De lyn kwam veilig over en de 450
meter lange sleepdraad kon op de sleep
boot worden uitgevierd en door „De Drie
Gebroeders" naar zich toe worden ge
trokken. Jan Doeksen sprong terug aan
boord van de „Stortemelk" en de twee
andere opvarenden van de sloep wacht
ten op nadere orders, toen een gewel
dige grondzee de motorsloep optilde en
deed kenteren. Een man werd eruit ge
slagen en kon op de sloep klimmen, de
ander, Van Starrenburg, bleef met zyn
jas verward zitten aan een schroefas en
werd onder water gesleurd. Van de
„Simson" af werd een dreghaak aan de
sloep bevestigd om deze omhoog te trek-
Een van de vele plaatsen langs de
rand van het ondergelopen gebied,
waar pompen uur na uur enorme
hoeveelheden water wegpompen,
waardoor het peil in snel tempo
zakt.
De reder van de HD 79, de heer Slot
te Den Helder, vertelde hoe zyn schip,
waarop zyn broer Jaap Slot het com
mando voert, zaterdagmorgen omstreeks
elf uur uit IJmuiden was vertrokken om
weer ter visery te gaan in de noordely-
ke Noordzee. Men was Texel al gepas
seerd, toen zich een defect aan de
smeerolieleiding van de 500 pk sterke
motor voordeed. Jaap Slot besloot de
haven van Den Helder op te zoeken,
maar kwam in zware sneeuwbuien met
hevige windstoten terecht. Plotseling
stootte het schip en vry spoedig daarna
zat het vast op het strand van Texel
tussen paal 15 en 17. Jaap Slot heeft on-
middelyk Scheveningen Radio op de
hoogte gebracht en om sleepboothulp
verzocht. Omstreeks half elf poogde hij
nog op eigen kracht met het schip vlot
te komen .maar deze poging faalde.
