Burgemeester van Alplien uitte kritiek op zijn Haagse collega Aantal bankovervallen in Amerika is thans onrustbarend toegenomen Ontwikkeling van de gemeente werd duidelijk uiteen gezet Verplaatsing der bevolking van grote steden in 24 uur? Tegenwoordig voornamelijk het werk van handige amateurs.... Radio Pfoilharntoiiiscli Sextet op toog niveau voor „Toonkunst" K~ V™n"' WOENSDAG 13 JANUARI 1960 Aliveer dat structuurplan Burgemeester Z. Bruins Slot heeft dinsdagavond voor leden van de Vereniging „Alphens Belang" in hotel „Centraal" gesproken over de plannen volgens welke de ontwikkeling van de gemeente Alphen aan den Ryn in de komende jaren zich zal bewegen. De burgemeester maakte hierbij gebruik van een flanelbord en enkele platte grondtekeningen door middel waarvan hij het gesproken woord verduidelijkte. Alphen aan den Rijn, een gemeente, die haar ontstaan vindt in de tijden van de Batavieren en haar bestaan te danken heeft aan de Oude Rijn, waarlangs sedert eeuwen industrieën hebben bestaan, wordt de na-oorlogse jaren doelbewust door de overheid gestuwd in de dominerende industriële richting. De gemeente heeft de laatste tientallen jaren gewerkt aan de verwezenlijking van de belangrükste voorwaarden voor industrievestigingen door het aanleggen van industrieterreinen, van wegen, bouwen van bruggen, de aanleg van een haven e.d. Hoewel de woningbouw niet de tred heeft kunnen bijhouden, is toch een aanzienlijk aantal behuizingen tot stand gekomen, dat van evenzeer belang geacht moet worden voor het realiseren van Alphens bestemmingsplan. Centrum-gemeente Spreker schetste de positie van zijn gemeente als centrum-gemeente van de Rijnstreek. Alphen is geen centrum gemeente, omdat wij het zeggen, maar de omstandigheden maken Alphen tot centrumgemeente. Omstandigheden, welke vele instanties met streekbeteke- nis ertoe hebben geleid zich hier te vestigen. Omstandigheden welke ook de middenstanders ertoe hebben ge noopt hun zaken uit te breiden, te mo derniseren en aan te passen ook aan de wensen van de streek. Als instanties met meer dan plaatselijke betekenis noemde de burgemeester de aanwezig heid in Alphen van een ziekenfonds voor 18 omliggende gemeenten, de Ne derlandse Heide Maatschappij (51 gem.), het Kantongerecht, het Gewes telijk Arbeidsbureau (20 gem.), Inspec tie van het L.O. (22 gem.), Inspectie Belastingen (9 gem.), de B.B. (22 gem.), Vleeskeuringsdienst (8 gem.), kraamcentra (10 en 9 gem.), de Sociale Werkplaats, Lyceum, H.B.S., Techni sche School, nijverheidsscholen, als mede het station van de Ned. Spoor wegen, dat verbindingen verschaft naar alle richtingen. Busdiensten De busdiensten laten wel wat te wen sen over, in het bijzonder wat de ver binding met de noordelijk gelegen ge meenten betreft. Er wordt naar ge streefd de frequentie van de diensten op te voeren, gelijk ook wordt getracht de uurdiensten van de trein uit te brei den met enkele halfuurdiensten. Fout Sprekend over het structuurplan van Alphen weerlegde de burgemeester de bewering van zyn Haagse ambtgenoot, dat Alphen dit plan in hot geheim zou hebben voorbereid om de plannen voor het stichten van een Haags „Wilsveen" te dwarsbomen. De Haagse burgemees ter is fout als hy zegt niets van het plan in het hart van Zuid-Holland te hebben geweten, aldus burgemeester Z. Bruins Slot, die zyn weerlegging staafde met officiële stukken van het Haagse gemeentebestuur, daterend van 18 november 1957, waarbij kaarten zijn gevoegd, waarop het structuurplan van Alphen a. d. Rijn eerder was afge drukt, dan het plan ter kennis van Al phens burgerij kón worden gebracht, niet omwille van de „geheimhouding i.v.m. „Wilsveen", maar omwille van het voorkomen va nallerlei speculaties Publiek geheim evenwel was het plan al lang niet meer. Nieuw structuurplan Burgemeester Bruins Slot behan delde vervolgens het nieuwe structuur plan, dat twee belangrijke gebieden omvat, een noord- en een zuid-gebied, welke in de komende 25 jaren elk ca. 30.000 inwoners zou kunnen toevoegen aan het bestaande centrale deel, dat ca. 25.000 inwoners zal kunnen be vatten. Het noordelijk gebied, dat het eerst voor realisering in aanmerking wordt genomen, ondervond de grootste moei lijkheid vanwege het plan van de Prov. Waterstaat om in de toekomst de loop van de Oude Rijn om te leggen via het Aarkanaal. Als enkele belangrijke punten van dit plan noemen wij de bouw van en kele bruggen over de Oude Rijn, het reserveren in plan Noord van uitge breide gronden voor de bouw van wo ningen t.b.v. leidinggevend personeel, de bouw van een tweede zwembad aan de Lage Zijde (dat aan de Hoge Zijde trekt per seizoen ruim 260.000 bezoe kers), de aanleg van een sportpark groot 72 ha., in de bocht, die verkre gen wordt door de omlegging van de Rijn de Heide Mij. heeft bereids op dracht gekregen een begin te maken met het uitwerken van de plannen de intensievere exploitatie van het me ren- en plassengebied vooral de jeugd, in het bijzonder de studerende jeugd, kan heerlijke ontspanning vin den in de watersport het realiseren van uitgebreid en hoger technisch on derwijs, een geschikt gebouw voor grote uitvoeringen, een tweede riool waterzuiveringsinstallatie, een zieken huis, het realiseren van een streekge- zondheidsdienst in samenwerking met de omliggende gemeenten, een nieuw gebouw voor de Sociale Werkplaats zo mogelijk nog dit jaar en een be- jaardensociëtelt. Ernstige moeilijkheden De burgemeester deelde nog mee, dat er ernstige moellykheden zijn ge komen op de weg van de realisering van industrieterrein aan de Heimans wetering. Prov. Waterstaat stelt name lijk achteraf ingrypende eisen ten aan zien van de kade van de wetering. Dit vertraagt de uitvoering wat. Niettemin koesterde de burgemeester goede hoop, dat een gunstige oplossing zal worden bereikt. Mr. F. R. Mijnlieff: Preventieve evacuatie onnodig geacht Mr. F. R. Mijnlieff, directeur-generaal voor openbare orde en veiligheid, acht het mogelijk, dat een massale evacuatie van grote steden in ten hoogste 24 uur zal kunnen worden voltooid. Hjj staat voorts op het standpunt, dat evacuatie alleen mag plaatsvinden wanneer dit volstrekt onvermijdelijk is, volgens het principe: „stay-put-policy" („laat-zitten wat-zit"). Dit laatste betekent voor ons land preventieve evacuatie, voor het uitbre ken van vyandelykheden, van de naaste omgeving van de in Nederland primaire atoomdoelen (vliegvelden etc.) en van de te inunderen of door water in te sluiten gebieden. Preventieve evacuatie van grote steden wordt niet nodig ge acht, de voorbereiding ervan echter wel. Men wil met dit laatste bereiken, dat een spontane massale vlucht, byv. uit de A-kring Rotterdam (Rotterdam, Schiedam en Vlaardingen)de A-kring Den Haag (Den Haag, Voorburg en Rij wijk) en Amsterdam uit angst voor aanvallen met kernwapens, terstond en doeltreffend kan worden opgevangen. Voorts dient de evacuatie van dakloos gewordenen tengevolge van conventione le bombardementen, te worden voorbe reid. De heer Mijnlieff poneert dat een eva cuatie in vier fasen verloopt. Deze zyn: ontruiming, verplaatsing, eerste onder brenging en verdere verzorging. De eer ste drie ressorteren onder het ministerie van Binnenlandse Zaken en de vierde is de taak van de ministeries van Maat schappelijk Werk, O. K. en W. en So ciale Zaken en Volksgezondheid. Voorts vragen de eerste drie zorgvuldige voor bereiding in vredestyd, terwyl de vierde eventueel kan worden geïmproviseerd. Mr. Mijnlieff geeft als stelling dat van evacuatie steeds de voor- en nadelen zorgvuldig dienen te worden overwogen. Evacuatie schijnt op het eerste gezicht nodig bij ernstige dreiging van vernie tigend oorlogsgeweld en bij inundaties. Nadelen zijn echter dat massale eva cuaties de militaire verdediging en het maatschappelijk leven ontwrichten, het familieleven aantasten, evenals het mo reel van de bevolking, dat zij een bedrei ging vormen van de bescherming der bevolking, tegen gevaarlijke gevolgen van „fall-out" en tijdens een mobilisatie die mobilisatie op losse schroeven stel len. Een en ander zal door de heer Mijnlieff op 21 januari in sociëteit De Witte te Den Haag, voor de leden van de Vereniging ter beoefening van Krijgswetenschap in een lezing, getiteld Kerkelijk Leven Uitbreiding bundel „Enige gezangen" NIEUWE GEREF. ZENDINGSTAKEN. De generale synode der Geref. Ker ken heeft zich gisteren te Utrecht de gehele dag beziggehouden met het rap port van generale zendingsdeputaten over de aanvaarding van nieuwe zen- dingstaken naast Indonesië in Zuid- Amerika, West Pakistan en Roeanda- Oeroendi. In de morgenvergadering voer den twaalf sprekers het woord, 's Mid dags bij de replieken deden elf synode leden dit. Bij deze replieken werden ook enkele amendementen ingediend. De behandeling van deze zaak moest om deze amendementen worden afge broken. In de avondvergadering heeft prof. dr. K. Dijk uit Amsterdam opnieuw gerap porteerd over de uitbreiding van de bundel „Enige gezangen". Na brede dis cussie besloot de synode haar waarde ring uit te spreken voor de wijze, waar op deputaten zich van hun taak hebben gekweten .Voorts oordeelden zij dat in de aangeboden bundel zich vele gezan gen bevinden, die voor het gebruik in de eredienst aanvaardbaar zijn. De uit de kerken ingekomen en door de com missie in haar rapport gemaakte op merkingen benevens de Ingediende amendementen zullen in handen van deputaten worden gesteld. Deze depu taten zullen ook overwegen of een aan tal van de voorgestelde gezangen ge schikt zijn om in de eredienst te worden gebruikt. Eveneens zullen zij overwegen of het aantal kerstliederen niet te groot is. De synode droeg ook aan deputan- ten op zich te blijven verstaan met de Hervormde Gezangencommissie, met name ten aanzien van de uit beide ker ken ingebrachte opmerkingen over de voorgestelde gezangen. De generale syonde heeft benoemd tot {jredikant ten behoeve van de aanvul- ende praktische opleiding voor theo logische kandidaten ds. J. Thomas uit Hilversum. NED. HERV. KERK Bedankt voor Hou tan P. J. Dorsman ta Staphorst. CHR. GEREF. KERKEN Tweetal te Haamstede-Kerkwerve Chr. Verhage te Hilversum en J. M. Visser ta Dokkum. (Van onze Amerikaanse correspondent) Het maanblad „Fortune" heeft cyfers gepubliceerd waaruit blijkt, dat sedert het jaar 1943 het aantal bankovervallen in de Verenigde Staten enorm Is toege nomen. Slechts 24 in 1943 en niet minder dan 346 in het afgelopen jaar. Dat is bijna vijftien keer zo veel. Amerika heeft een hoogtepunt gekend in dergelijke overvallen omstreeks 1935. Toen is de F.B.I., de federale recherche, zich ernstig met dit probleem gaan bemoeien en met succes. Thans echter constateert men weer een indrukwekkende hausse in dit soort overvallen. Het .karakter daarvan is evenwel zeer veranderd. Niet langer zyn het gemaskerde superboeven die zwaar bewapend en voorzien van vakinstrumenten gezamenlijk zulk een overval doen. Thans zyn het veelal respectabel uitziende „amateurs", die geheel alleen naar een loket toestappen en dreigend met een revolver of met bytend vocht de man of juffrouw achter dat loket bevelen om snel de nodige bankbiljetten te overhandigen. Aldus lichtelijk vermomd, stapte hij op een loket toe. Dan overhandigde hij aan de man of juffrouw daarachter een briefje waarop duidelijk te lezen stond. „Wees kalm, dan zal ik niet schieten. Geef me je biljetten van 20, 10 en 5". Verder liet hij op discrete wijze een speelgoedrevolver zien, dat gedeeltelijk in een sok verborgen gehouden werd. Toen men hem eindelijk te pakken kreeg, werd hij tot vijftien jaar veroor deeld, maar als hij zich goed gedraagt kan hij na vier Jaar weer worden vrij gelaten. Heel zwaar zijn de straffen in deze gevallen meestal niet. Banken doen zelf te weinig aan „defensie" Geen bank verwacht van de mensen achter de loketten, dat zij hun leven riskeren by zulk een overval en deze amateurboeven hebben dan ook groot succes. Vier van de vyf worden niet ge pakt eh dat moedigt anderen natuurlijk aan. Alleen die amateurs, die overgaan tot de beroepsklasse, lopen gewoonlijk op den duur tegen de lamp. Maar lang kan het goed gaan. Dat zag men bijvoor beeld in het geval van een jongeman, die in Californië in de tijd van achttien maanden veertien overvallen pleegde. Zfjn actie begon meer en meer vakwerk te worden. Hij had wat aan liefhebberij- toneelspelen gedaan en wist daardoor iets af van grimeren. Voor hij een over val ging doen, maakte hij zich wat ouder en schminkte hij zich een snorretje. „Verplaatsing der bevolking", worden toegelicht. nader Ongerustheid inzake monumentenzorg Z.-H. (Van onze Haagse redactie) Enkele leden van de Provinciale Staten van Zuid-Holland hebben gis teren bij de behandeling van de be groting voor 19G0 hun ongerustheid te kennen gegeven over de Monu mentenzorg, nu het in het voornemen van de Ged. Staten ligt, om het fei telijke tekort op de begroting ad f400.000.o.m. te dekken, door de bijdrage in de kosten van de restau ratie van monumenten van 15% der totale kosten terug te brengen op 10%. „Juist nu de gemeenten met finan ciële moeilijkheden te kampen hebben dient het provinciaal bestuur de Mo- numtentenzorg van belang in ver band met het aantrekken van vreem delingen nauwlettend in het oog te houden", betoogde de heer G. van Praag (CP.N.), die ten aanzien van deze zorg niet optimistisch was ge stemd. In Dordrecht bevinden zich al acht monumenten, voor welker restau ratie blijkens de door de minister op gestelde lijst geen geld wordt uitgetrok ken. En ook met monumenten in an dere plaatsen is dit het geval. De heer dr. B. van den Tempel (P. v .cl. A.) legde er de nadruk op, dat de provincie nu zij zich een geleide lijke groei van haar activiteiten kan veroorloven haar zorg voor de mo numenten met kracht dient voort te zetten. Met een verhoging van de be treffende post van f200.000.— (voor 1958) tot f300.000— kon hij zich van zelfsprekend verenigen, maar hij vroeg zich af of de voorgestelde verlaging van de bijdrage in de kosten van restaura tie met vyf percent wel gunstig zou werken. Naar aangenomen mag worden gaan gedeputeerden ervan uit, dat dan meer objecten onder handen zullen kunnen worden genomen. Over de pro jecten, welke zij hierbij op het oog hebben, vroeg spreker concreter mede delingen. Intussen was hij van mening, dat deze aangelegenheid door de commissie Mo numentenzorg besproken diende te wor den en dat ernstig overwogen moest worden de bijdrage weer te verhogen tot 15%. PLASTICBRIEVENBUSSEN Praef van P.T.T. (Speciale berichtgeving) Nieuwe plastic brievenbussen, geschil derd in de kleuren rood en grijs en uit gerust met twee gleuven - een voor stadspost en een voor overige bestem mingen - zullen binnen afzienbare tyd in de steden hun rode, gietijzeren voor gangers gaan vervangen. Na een drietal jaren van experimente ren zal PTT er zeer binnenkort toe over gaan op tien plaatsen in Den Haag een dergelijke bus te plaatsen. Slaagt deze proef dan kan men het nieuwe model ook elders in het land verwachten. Behalve een goedkopere uitvoering heeft de rood-grijze bus nog andere voordelen. De erbij behorende postzak bestaat namelijk uit twee delen, zodat de brieven, wanneer zij op het postkantoor arriveren, al voorgesorteerd zijn. De be ambte, die de bus licht, hoeft voorts de post er zelf niet meer uit te halen, want bij het openen rollen zij vanzelf in de zak. Speciaal voor kinderen, die nog niet het onderscheid tussen rechts en links kennen, zijn er aan de kant van de stadspostgleuf bobbeltjes aangebracht. Ouders kunnen dus hun kroost de te verzenden brieven laten posten in de „gleuf mèt bobbeltjes" of de „gleuf zon der bobbeltjes". Een nadeel van het nieuwe model is de geringere inhoud. Het moet nog blij ken of dit een uitbreiding van het aan tal lichtingen tot gevolg moet hebben. Wat de plaatsing van de bussen betreft, deze blijft als vanouds: tegen de muur. De aanvankelijke idee om ze langs de stoeprand op te stellen moest men laten varen, nadat deskundigen daarover een ongunstig advies hadden uitgebracht. Mr. Polak (Leeuwarden) kreeg hersenschudding (Speciale berichtgeving) Mr. N. J. Polak te Leeuwarden, vice- president van het Leeuwarder Gerechts hof, is dezer dagen op de mr. P. J. Troelstraweg vlak bij zijn woning door de gladheid zo gevallen, dat hij een zware hersenschudding heeft opgelopen. De heer Polak liet 's avonds om half elf zyn hond uit. Door de gladheid kwam hu te vallen en bleef bewusteloos liggen. Voordat voorbijgangers hem vonden en een dokter waarschuwden, was het hondje met de hofd van de heer Polak in zijn bek al naar huis gerend. Het dier kon uiteraard niet bellen, maar het bleef een half uur geduldig voor de deur wachten. Toen mevrouw Polak door de dokter, voor wiens huis het ongeluk ge beurd was, gewaarschuwd was en zij de voordeur opende, zag zij het trouwe dier met de hoed van zijn baas op de stoep staan. De heer Polak zal enige weken rust moeten houden. Rumoer bij schouwburg te Weesp Publiek wenste geld terug Gisteravond is het in Weesp tot Beppic Nooy na het eerste bedrijf van strubbelingen voor de schouwburg „City of Wesopa" gekomen, doordat het Am sterdams Volkstoneel onder leiding van „Rooie Sien" de voorstelling afbrak. De leidster deelde mede, dat men wegens ziekte van een der spelers niet verder kon spelen en vrijdagavond zou terug komen. Even vóór de voorstelling ech ter was één der artiesten vertrokken onder mededeling aan de directeur van de schouwburg, dat hij niet wenste te spelen en de leidster hem maar zelf moest komen terughalen. De leidster deed dit niet en deelde de directeur mee, dat men niet zou optreden. De directeur nam daarmee geen genoegen, weshalve het gezelschap toch optrad. Na het eerste bedrijf echter legden de spelers het byltje er by neer. Het publiek eiste daarop zyn geld terug, Iets waaraan de schouwburgdi recteur niet kon voldoen, daar hij de vermakelijkheidsbelasting reeds had vol daan. Eerst na een regeling met de plaatselijke belastingautoriteiten zou hij aan het verzoek van het publiek kun nen voldoen. Toen enige artiesten het gebouw ver lieten om zich naar het station te be geven, werden zij nagejouwd en uitge scholden door een deel van het publiek, waarbij een der artiesten werd beetge pakt en tegen de muur gedrukt. Intus sen was de politie gearriveerd; het pu bliek liet de artiesten verder met rust. Men wendde zich nu echter weer tot de directeur van de schouwburg om te ruggave van het geld. Een aantal toe schouwers weigerden het gebouw te ver laten. Tenslotte echter slaagde de poli tie erin de mensen naar buiten te krij gen, waarna de rolluiken werden neer gelaten. Het publiek bleef echter op de lui ken bonzen, roepen en om zijn geld vragen. Tenslotte zwichtte de direc teur en betaalde onder toezicht van de politie de entreegelden terug. Industriëel Paul Deiters bij jachr-ongeval overleden Tengevolge van een noodlottig onge val op een Jachtterrein in de omgeving van Deelen (Veluwe) is gisteravond de heer Paul J. M. Deiters, een der vier directeuren van de N.V. Eerste Neder landse Dames- en Kindermantelfabriek H. Berghaus, om het leven gekomen. De heer Deiters was 45 jaar. Hy maakte deel uit van het hoofdbestuur van het Centraal Sociaal Werkgevers verbond. was voorzitter van de Hogere Technische School voor de confectie- industrie „mr. Koetsier", voorzitter van de Stichting „Amsterdam Fashionweek" en voorts lid van verscheidene commis sies. NIEUWE UITGAVEN Flitsen en fragmenten, door prof. dr. J. H. Bavlnck. Ultg.: Kok, Kampen Toen Josje en Jaapje vakantie kregen, door N. Verschoor-van. der Vlis. Uitg.: Kok, Kampen. Dr. M. Mulder Benoemd tot buitengewoon hoogleraar te Utrecht Onze stadgenoot, dr*. M. Mulder is benoemd tot buitengewoon hoogleraar aan de Rijksuniversiteit te Utrecht om college te geven in de sociale psycho logie. De nieuw benoemde hoogleraar werd in 1922 te Gorinchem geboren. Na het lyceum te Bilthoven doorlopen te heb ben, ging hij psychologie studeren aan de Gemeentelijke Universiteit van Am sterdam. Zijn kandidaatsexamen legde hij af bij prof. dr. G. Rèvész en zyn doctoraalexamen bij prof. dr. H. C. J. Duyker. Dr. Mulder promoveerde by prof. dr. J. Koekebakker op een dissertatie geti teld: „Groepsstructuur, motivatie en prestatie" en is verbonden aan het Nederlands Instituut voor Praeventieve Geneeskunde T.N.O. alhier. Naar het 3-oktoberfeest OP EEN GESTOLEN BROMFIETS De wens het 3-oktoberfeest mee te maken heeft twee jeugdige Hagenaars tenslotte voor de rechtbank in Rotter dam gebracht. Het tweetal, een 23-jari- ge zonder beroep en een 26-jarige 'os arbeider, had nl. een brommer gestolen om in Leiden te kunnen komen. Toen zy weer terug wilden, bleek het voer tuig echter stuk te zyn. In Leiden na men ze toen maar een andere brommer weg. In Delft echter weigerde ook deze- verder dienst, maar geen nood. ook daar stond er wei een zonder slot In Den Haag kwamen de jonee'ui op het idee, dat een tweede brommer wel praktisch zou zijn. En in Hoek van Hol land namen ze er toen nog één by. Sa men brommend naar Den Haag werden ze aangehouden wegens een niet bran dend achterlicht en toen kwam de 2aa'c aan het rollen Een mengsel van diefstal, vergaande baldadigheid en joyriding, noemde de officier van Justitie, mr. H. van Buu- ren, het geheel. Hy vertelde, dat 'ze on derweg ook benzine van brommers af tapten en dat ze, toen ze honger kregen, in Voorburg wat flesjes vla hadden ge stolen. „Deze jongelui leefden er maar op los', aldus mr. Van Buuren. Hij zag in hen echter nog geen be roepscriminelen en wilde hun nog een kans geven. De eis was één jaar met aftrek, waarvan twee maanden voor waardelijk met drie jaar proeftyd en voor de jongste, die zwervend is en met zwaarmoedigheid te kampen heeft, bo vendien opneming in een tehuis, zolang als de reclassering dat nodig acht. De verdediger, mr. Heemskerk, wilde er nog op wijzen, dat de burgerij deze delicten in de 'hand werkt door de voer tuigen niet op slot te zetten. Uitspraak over veertien dagen. KON. NED. HIST. VERENIGING Gisteravond werd in het Rijksherba rium de jaarvergadering gehouden van de afdeling Leiden van de „Konlnklyke Nederlandse Natuur-Historische Ver eniging". In zijn openingswoord heette de voor zitter, dr. S. J. van Ooststroom, de aan wezigen van harte welkom en wenste allen een voorspoedig 1960 toe. Vervolgens werd een nieuw bestuurslid gekozen, daar de heer T. Tieleman. na geruime tyd in het bestuur zitting'ge had te hebben, wegens drukke werk zaamheden zyn functie neer had moe ten leggen. De leden gingen unaniem akkoord met het bestuursvoorstel de heer P. Leenhouts in zyn plaats te be noemen. Tydens de rondvraag werd een voor stel gelanceerd om, evenals enkele jaren geleden, een excursie van enige dagen te organiseren. Op de eerstkomende bestuursvergadering zal men een keus maken uit de door de verschillende leden voorgestelde plaatsen. Te weinig apparaten De rechter kon meer doen, maar de banken zouden ook wel wat meer op hun qui vive kunnen zyn. Technisch zyn de Amerikanen natuurlyk heel goed by machte om allerlei ingenieuze apparaten op te stellen waardoor de ladenlichters in de val zouden lopen. Men kan de be diende achter het loket in staat stellen een verborgen knop in te drukken, waardoor er, geruisloos, een alarmstel sel in werking treedt. Wanneer die be diende dat met een voetbeweging kan doen, behoeft de oplichter niets te be merken. Tevens kan de lokettist op die manier een foto - of filmtoestel in wer king stellen en dan wordt de misdadi ger gefotografeerd zonder dat hy het bemerkt. Enkele uren later kan de tele visie dan in iedere huiskamer de over val vertonen en de kans is groot, dat iemand dan de oplichter ergens zal her kennen! Helaas nemen niet veel banken dergelijke voorzorgsmaatregelen. Zy zyn tegen zulke overvallen verzekerd en de assurantiemaatschappyen laten hen evenveel betalen of zij moderne afweer- apparaten hebben of niet. Flinkheid helpt goed Menseiyke intelligentie en flinkheid kan vaak nog effectiever zyn dan al die moderne apparatuur. De oplichter heeft doorgaans precies de gang van zaken uitgedacht, zoals hy die wenst. Loopt er echter ook maar het minste mis, dan raakt hy vaak in paniek. Dikwyls is het al voldoende, dat een waker ln het bank gebouw op een verdacht uitziend per sonage toetreedt met de vraag: „Kan ilc U misschien helpen", om die man of vrouw het hazepad te doen kiezen. Wanneer ziet men er in de ogen van zo'n waker verdacht uit? Wanneer men een donkere bril draagt, nerveus doet en een zak in de hand heeft waarin men hoopt de bankbiljetten te kunnen mee nemen. Maar ja, dat die waker niet terstond argwaan heeft wanneer een vrouwtje-in- verwachting op het loket toestapt of een respectabel uitziend zakenman, dat kan men zich begrypen. En ook zulke figu ren behoorden tot de oplichters der laatste jaren! De man of vrouw achter het loket kan echter ook nog wel meer doen dan op een alarmknop drukken. Die lokettiste die - toen haar een dreigbrief onder de neus werd geduwd - lakoniek vroeg: „Is dat een grapje?" deed daardóór alleen al de oplichter de benen nemen. Zo heel gauw zal een overvaller trouwens niet schieten. Wat kan hy ermee winnen? Kolensituatie in ons land Het ministerie van Economische Za ken deelt mee, dat de produktie van ko len in Nederland (uitgezonderd bruin koolbriketten en gascokes) in novem ber (24 werkdagen) volgens de voor lopige berekeningen 1.015.215 ton heeft bedragen tegen 1.053.093 (volgens de de finitieve cijfers) in oktobor. welke maand eveneens 24 werkdagen telde. De gemiddelde produktie per werkdag was in november 42.300 ton en in oktober 43.875 ton. Van de mynen af werden ln totaal 842.156 ton brandstoffen verzonden, waarvan 490.332 ton bestemd waren voor de binnenlandse behoeften. Daarbij kwam een invoer van 566.452 ton (in november 607.173 ton), zodat in oktober in totaal voor het binnenlandse ver bruik 1.056.784 ton kolen beschikbaar waren. Hiervan waren bestemd voor de grote industrie 682.969 ton en voor huis brand en de kleine industrie 373.81B ton. Grote eenheid in welgekozen programma Er zijn enkele Nederlandse ensembles, die men zonder voorbehoud en met gerechtvaardigde trots tot de internationale klasse kan rekenen. IJ aartoe hoort zonder enige tegenspraak het reeds enige jaren geleder door ons hoog geroemde „Radio Philharmonisch Sextet" uit Hilversum 'xo^lnlrdeedWer" VerheU<>ende "el.ngsteUing voo: In^hierïï,Zi,n A,drifn B°nSCl (fluif)' Sam Silverberg (hobo), Veertien jaar werken zy reeds samen. Uitgelezen musici bovendien als zij zijn, spreekt het haast vanzelf, dat deze combinatie is uitgegroeid tot een van uiterste precisie. Daarby is een schier ongekend hoge graad bereikt aan sub tiel aan votings, en nuanceringsvermo gen, delicate toon- en kleurdifferen- tiatie en rijkdom aan contrastwerkin gen. De litteratuur wyst veel minder wer ken aan voor blaas- dan voor strykin- strumenten. Toch slaagt dit ensemble van hoge orde er steeds weer in een voortreffelijke keuze te doen Men heeft daarmee ook ditmaal een groot kunst genot geschonken. Niet alle composities stonden qua in houd op gel ykw aardig plan. Doch inter pretatie- en beeldingsvermogen waren zodanig, dat wy er welhaast zonder on derbreking van konden genieten. Geopend werd met een „klassiek" werkje van melodieus en edel karakter, eenvoudig van thematiek: het sextet in C gr. t. van Ludwig Friedrich Seidel (17651831). Seidel werkte byna zijn ganse leven als organist en hofkapel- meester te Berlyn. Hij heeft zich daar toen als „kleine ster" onderscheiden. Er zijn hier reminicenties aan Mozart, hoewel Seidel diens genialiteit bUv. in de doorwerkingen bij lange na niet bereikt. Reeds onmiddellijk was hier de ge zonde. muzikaliteit en het stijlbegrip merkbaar, bovendien de fijnzinnig wel overwogen afstemming op elkaar, zon der enige merkbare inspanning. Rossini is wel een wonderkind geweest, doch hy is heel wat ouder geworden, dan abusievelyk op het programma ver meld stond (1792—1868 lnplaats van 17921808!). Dit als klein intermezzo Overigens is zyn kwartet in F gr. t. voor fluit, klarinet, hoorn en fagot wel vloei end maar niet by ster interessant ge schreven. Veel meer spanning voor het huidig oor bracht het geestige Sextet van Francis Poulenc. Daarin leunt deze we liswaar bewust aan voorgangers aan, doch hy vermeit zich verder op kwajon gensachtige manier met muzikale grap- Jes. Hij schroomt hiertoe zelfs niet met min of meer banale chansons te jong leren Voortdurend modulerend van ae ene toonsoort naar de andere, past hij daarbij een polyritmiek toe, waarby ook de jazz om de hoek komt kyken, die voor de uitvoerenden om te duizelen zo moeiiyk is. De geringste uitglyding kan hier fataal zyn. Zelfs Poulenc had in- d er tyd de grootste moeite om uit te voeren, wat hy zélf zo kostelijk bedacht had. Men heeft zich onvervaard, Ja be wonderenswaardig door de moellUke partituur heengeslagen. Badings Sextet van 1957, speciaal op gedragen aan het uitvoerende ensemble verenigt diens welbekende eigenschap pen opnieuw in zich, in een verantwoord afwegen van verstand en hart. Naast de kimde veel geïnspireerde, van bin- nen-uit komende expressie, zonder ge wild modem experimenteren. De climax vormde wel het somber-klagende Ada gio. Het sextet gaf er een meesteriykc herschepping van. Welgekozen het hoogtepunt tot slot Mozarts kwintet in Es gr. t. K V. 452 (de fluit, die niet zyn grootste llefd- had. ontbreekt) Mozart heeft hierva: zelf, na de uitvoering van 1784 aan zyn vader gemeld: „Dit is het beste, wat ik nog in mijn leven geschreven heb". Hier heeft Mozart dan ook naar vorn en inhoud het volmaakt-gerypte ge schonken. In overeenstemming daarna was de heldere en Innig gevoelde ve: tolking. waarmee het genie hoge e~ beweren werd. Het geestdriftige applaus noopte een toegift: sier geronde en kft aehtige oud-Nederlandse dansen, de zetting van Tielman Susato, ir 15e en 16e ^euw werkzaam In K en Antwerpen. Boeiend besluit van een avt waarin zes musici hun grote kv tciten overtuigend demonstreerden Dat een enkele maal een toontc- nisch vlekje viel op te merken, wc! by de temperatuurswisseling ge< verwondering. Slechts een knies< stoort zich daaraan!

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1960 | | pagina 7